Wat ervaren preventieadviseurs met de nieuwe normen ISO 9001:2015 en
ISO 14001:2015 en de in ontwikkeling zijnde ISO 45001? Een kleine
bevraging bij een 30-tal preventieadviseurs geeft volgende bevindingen.
Compliance04 september, 2020
Hoe ervaart de preventieadviseur ISO 45001, ISO 14001 en ISO 9001 in de praktijk?
Wat ervaren preventieadviseurs als probleem bij transitie naar nieuwe normen?
Als belangrijkste probleem bij de invoering van een veiligheidsmanagementsysteem wordt door de preventieadviseurs een gebrek aan kennis opgegeven. Kennis over de inhoud van een veiligheidsmanagementsysteem en de nieuwe normen wordt door de preventieadviseurs het meest aangegeven als iets dat beter kan. Dit tekort aan kennis over de nieuwe normen wordt door de preventieadviseurs ook zo ervaren bij de verschillende departementen bij de externe adviseurs.
Tevens is er voor de preventieadviseur veelal een gebrek aan tijd om de nieuwe evoluties in de managementsysteemnormen door te nemen en geven preventieadviseurs aan dat de lat steeds hoger wordt gelegd.
De nieuwe managementsysteemnormen vragen een nieuwe ‘mindset’ van de organisatie, maar ook van de preventieadviseur. Elementen die door preventieadviseurs worden aangegeven, zijn ‘een nieuwe veiligheidscultuur in het veiligheidsmanagementsysteem’, ‘een andere kijk op welzijn’, ‘een meer strategische en minder operationele focus’, ‘een contextbenadering met inclusie van welzijn bij medewerkers onder gezag’, enz. Een preventieadviseur verwoordde het cultuurverschil met een verschillende benadering tussen het moederbedrijf gevestigd in Singapore en de organisatie in België/Vlaanderen.
De integratie van het veiligheidsmanagementsysteem in de organisatie en in het kwaliteit- en milieumanagementsysteem, wordt ook ervaren als een probleem. Dit wordt teruggevonden in statements door preventieadviseurs zoals ‘onvoldoende draagvlak in de organisatie’, ‘onvoldoende betrokkenheid door de hiërarchische lijn’, ‘onvoldoende motivatie’, ‘weinig planmatige aanpak van het transformatieproces naar de nieuwe normen’, enz. Daarbij wordt aangegeven dat het verschil in maturiteit bij kwaliteit-, welzijns- en milieumanagementsysteem moeilijkheden kan geven bij integratie. Ook een verschillende aanpak bij de kwaliteits-, preventie- en milieudienst kan worden ervaren als probleem bij de implementatie van de nieuwe normen in de organisatie. Dikwijls ervaren preventieadviseurs dat de kennis over de nieuwe managementsysteemnormen te veel is geconcentreerd in één afdeling, dikwijls de kwaliteitsdienst. Er werd ook aangegeven dat er dikwijls geen of onvoldoende kennis is over het verschil tussen (veiligheids)indicatoren en klanteneisen. Toch blijkt de integratie voor de preventieadviseurs ook een opportuniteit om te leren van de verschillende aspecten kwaliteit en milieu.
Preventieadviseurs ervaren veel voordelen bij een geïntegreerd managementsysteem waarbij welzijn, kwaliteit en milieu in zijn geheel – holistisch – wordt bekeken. Dergelijke aanpak geeft minder belasting voor de organisatie en er zijn sowieso al veel ‘linken tussen welzijn, milieu en kwaliteit’. Als nadeel van een geïntegreerd managementsysteem wordt dikwijls een vermindering van focus op welzijn verwacht. Ook wordt dikwijls een verschillende aanpak ervaren bij de kwaliteits-, preventie- en milieudienst.
Als belangrijkste probleem bij de invoering van een veiligheidsmanagementsysteem wordt door de preventieadviseurs een gebrek aan kennis opgegeven. Kennis over de inhoud van een veiligheidsmanagementsysteem en de nieuwe normen wordt door de preventieadviseurs het meest aangegeven als iets dat beter kan. Dit tekort aan kennis over de nieuwe normen wordt door de preventieadviseurs ook zo ervaren bij de verschillende departementen bij de externe adviseurs.
Tevens is er voor de preventieadviseur veelal een gebrek aan tijd om de nieuwe evoluties in de managementsysteemnormen door te nemen en geven preventieadviseurs aan dat de lat steeds hoger wordt gelegd.
De nieuwe managementsysteemnormen vragen een nieuwe ‘mindset’ van de organisatie, maar ook van de preventieadviseur. Elementen die door preventieadviseurs worden aangegeven, zijn ‘een nieuwe veiligheidscultuur in het veiligheidsmanagementsysteem’, ‘een andere kijk op welzijn’, ‘een meer strategische en minder operationele focus’, ‘een contextbenadering met inclusie van welzijn bij medewerkers onder gezag’, enz. Een preventieadviseur verwoordde het cultuurverschil met een verschillende benadering tussen het moederbedrijf gevestigd in Singapore en de organisatie in België/Vlaanderen.
De integratie van het veiligheidsmanagementsysteem in de organisatie en in het kwaliteit- en milieumanagementsysteem, wordt ook ervaren als een probleem. Dit wordt teruggevonden in statements door preventieadviseurs zoals ‘onvoldoende draagvlak in de organisatie’, ‘onvoldoende betrokkenheid door de hiërarchische lijn’, ‘onvoldoende motivatie’, ‘weinig planmatige aanpak van het transformatieproces naar de nieuwe normen’, enz. Daarbij wordt aangegeven dat het verschil in maturiteit bij kwaliteit-, welzijns- en milieumanagementsysteem moeilijkheden kan geven bij integratie. Ook een verschillende aanpak bij de kwaliteits-, preventie- en milieudienst kan worden ervaren als probleem bij de implementatie van de nieuwe normen in de organisatie. Dikwijls ervaren preventieadviseurs dat de kennis over de nieuwe managementsysteemnormen te veel is geconcentreerd in één afdeling, dikwijls de kwaliteitsdienst. Er werd ook aangegeven dat er dikwijls geen of onvoldoende kennis is over het verschil tussen (veiligheids)indicatoren en klanteneisen. Toch blijkt de integratie voor de preventieadviseurs ook een opportuniteit om te leren van de verschillende aspecten kwaliteit en milieu.
Preventieadviseurs ervaren veel voordelen bij een geïntegreerd managementsysteem waarbij welzijn, kwaliteit en milieu in zijn geheel – holistisch – wordt bekeken. Dergelijke aanpak geeft minder belasting voor de organisatie en er zijn sowieso al veel ‘linken tussen welzijn, milieu en kwaliteit’. Als nadeel van een geïntegreerd managementsysteem wordt dikwijls een vermindering van focus op welzijn verwacht. Ook wordt dikwijls een verschillende aanpak ervaren bij de kwaliteits-, preventie- en milieudienst.
Problemen die preventieadviseurs ervaren bij nieuwe normen ISO 9001:2015, ISO 14001:2015 en de in ontwikkeling zijnde ISO 45001
1. Onvoldoende middelen: gebrek aan tijd om de nieuwe normen grondig te bespreken
2. Onwetendheid over de inhoud van de nieuwe norm ISO 45001 - Tekort aan kennis
3. Niet steeds voldoende draagvlak bij de implementatie van de nieuwe normen op gebied van kwaliteit, veiligheid en milieu - Onvoldoende ownership: wie doet wat wanneer?
4. De nieuwe managementsysteemnormen vragen een nieuwe ‘mindset’, een nieuwe veiligheidscultuur (een andere kijk op welzijn, meer strategische en minder operationeel)
5. Preventieadviseurs ervaren veel voordelen om te komen tot een geïntegreerd managementsysteem
6. Weerstand in de organisatie: niet komen tot afspraken, onvoldoende medewerking in de verschillende bedrijfsonderdelen, Afspraken tussen de verschillende afdelingen worden niet of onvoldoende nageleefd, afspraken naar timing worden niet nageleefd
7. Verschillende maturiteit bij kwaliteit-, welzijn- en milieumanagementsysteem
8. Verschillende aanpak bij de kwaliteits-, preventie- en milieudienst - Geen kennis over het verschil tussen (veiligheids)indicatoren en klanteneisen
9. De preventieadviseur en -dienst werd niet steeds betrokken bij de transitie naar ISO 14001:2015
10. Gebrek aan visie over welzijn bij ‘werknemers onder gezag’ zoals bij contractoren, aannemers en/of interimarbeid: hoe ver moeten we hierin gaan?
Wat kunnen we hieruit leren?
Kennis over de nieuwe (veiligheids)managementsysteemnormen en middelen –
speciaal tijd – om te komen tot de transitie naar de nieuwe
(veiligheids)managementsysteemnormen, wordt door de preventieadviseur
aanzien als belangrijkste probleempunten (punt 1 en punt 2 hierboven).
De andere probleempunten worden besproken, in hun juiste volgorde. De
kennis over de nieuwe managementsysteemnormen wordt ervaren als te veel
geconcentreerd bij één afdeling. Ook kan worden vastgesteld dat de
wijziging in de managementsysteemnormen over leiderschap door de
preventieadviseurs niet of weinig wordt aanzien als problematisch.
Elementen zoals het aanpassen van procedures en instructies worden niet
vermeld. Ook de opleiding van de interne auditoren wordt door
preventieadviseurs niet aangegeven. De procesbenadering eigen aan het
veiligheidsmanagementsysteem, werd ook niet vermeld door de
preventieadviseurs als aspect dat vraagt om aandacht.
De
risicobenadering wordt door preventieadviseur niet ervaren als
problematisch, gezien de specifieke deskundigheid op gebied van
risico-analyse en –evaluatie van de preventieadviseur.
Inzicht in de context en inzicht in de belanghebbenden
De organisatie moet inzicht hebben in ontwikkelingen binnen en buiten
de organisatie die relevant zijn voor het
veiligheidsmanagementsysteem. Ook moet de organisatie inzicht hebben in
de noden en verwachtingen van de belanghebbenden op gebied van
welzijn. Deze belanghebbenden zijn in eerste instantie de werknemers,
maar ook de werknemers van contractoren en/of aannemers. Ook noden en
verwachtingen van leveranciers en klanten op gebied van welzijn vallen
hieronder. Denk maar aan leveranciers van persoonlijke
beschermingsmiddelen PBM’s, machines of gevaarlijke stoffen. Ook klanten
hebben specifieke wensen op gebied van welzijn. De noden en
verwachtingen evolueren in de tijd. De organisatie dient deze context en
noden en verwachtingen van stakeholders te kennen.
Bron: Jan Dillen / senTRAL
Whitepaper
Moeiteloos uw ISO45001 certificaat halen?
