Dilemma 1: schrijven over inspanningen of over impact?
Jarenlang hebben bedrijven geworsteld om op een financieel zinvolle manier te rapporteren over hun maatschappelijke impact – en troostten ze zich met het rapporteren van inspanningen in plaats van te rapporteren over hun impact. Gaandeweg hebben verschillende rapportagekaders geholpen om objectiviteit te brengen in sommige gegevens, waaronder het Global Reporting Initiative (GRI), de UN Guiding Principles on Business and Human Rights en de Corporate Human Rights Benchmark (CHRB).
Onder de CSRD is het de impact die telt. Bedrijven moeten adequate informatie openbaar maken over de duurzaamheidsrisico’s en -kansen waarmee ze worden geconfronteerd, maar ook over de gevolgen daarvan voor mens en milieu. Ondernemingen moeten dus zowel rapporteren over de effecten van hun activiteiten op mens en milieu als over de wijze waarop duurzaamheidskwesties de onderneming beïnvloeden. Dat noemt men het dubbele-materialiteitsperspectief, waarin de risico’s voor de onderneming en de effecten van de onderneming elk één materialiteitsperspectief vormen.
Dilemma 2: schrijven over het verleden of over de toekomst?
De nieuwe richtlijn brengt duurzaamheidsrapportage op één lijn met financiële rapportage: waar de financiële verslaggeving vooral naar de voorbije periode kijkt, is de ESG-verslaggeving eveneens naar de toekomst gericht. We hebben dus zowel toekomstgerichte als terugblikkende informatie nodig. De gerapporteerde duurzaamheidsinformatie moet ook rekening houden met tijdhorizonten op korte, middellange en lange termijn.
Lees ook: ESG-datagaring — Fundamenten van een goede dataset
Dilemma 3: uitkomen voor innovatie of beter intellectuele eigendom beschermen?
Het is niet de bedoeling ondernemingen te verplichten intellectueel kapitaal, intellectuele eigendom, kennis of de resultaten van innovatie te verschaffen die als bedrijfsgeheim zouden worden aangemerkt zoals gedefinieerd in Richtlijn (EU) 2016/943 van het Europese Parlement en de Raad. Niet reppen over innovatieve projecten is evenmin een optie. Probeer vooral over die geplande innovaties en investeringen te rapporteren die in de toekomst inkomsten of veranderingen zullen genereren. Die informatie geven stakeholders immers een belangrijk inzicht in de geplande transformatie van de onderneming.Dilemma 4: kwalitatieve of kwantitatieve data gebruiken?
Het ESG-rapport moet zowel kwalitatieve als kwantitatieve informatie bevatten. De informatie moet waar passend, gebaseerd zijn op overtuigend wetenschappelijk bewijs. De informatie moet ook worden geharmoniseerd, vergelijkbaar en waar voorhanden gebaseerd zijn op uniforme indicatoren, waarbij rapportage mogelijk is die specifiek is voor individuele ondernemingen en de commerciële positie van de onderneming niet in gevaar brengt. Laten we even inzoomen op gegevens over interne en maatschappelijke betrokkenheid.
Jarenlang hebben bedrijven zich bij vrijwillige sociale rapportage gericht op meetgegevens die, laten we zeggen, comfortabel zijn: door de overheid voorgeschreven gegevens, zoals gezondheid en veiligheid op het werk of bepaalde wervingscijfers, die al jaren worden gemeten en beheerd. Voeg een paar meer genuanceerde gegevenspunten toe, zoals de resultaten van een jaarlijkse enquête over de betrokkenheid van werknemers of het aantal vrijwilligersuren in de gemeenschap, en je krijgt iets meer van de aanpak van een bedrijf op het gebied van interne en maatschappelijke betrokkenheid.
