W polskim porządku prawnym orzecznictwo nie stanowi źródła prawa powszechnie obowiązującego. Wynika to z systemu prawa stanowionego, obowiązującego na terenie Polski. Zgoła inaczej jest w państwach, w których obowiązuje system common law, gdzie tzw. precedensy mają moc powszechnie obowiązującą.
Powołanie się na uchylone orzeczenie może skutkować przegraną rozprawą
Mimo tych różnic, orzecznictwo w praktyce jest niezwykle istotne i niejednokrotnie stanowi podstawę do pracy profesjonalnych pełnomocników. Kluczem do sukcesu jest więc sprawne poruszanie się po orzeczeniach i relacjach między nimi. Jak można przyspieszyć pracę z orzecznictwem i czy powołanie się na uchylone orzeczenie niesie ze sobą jakieś skutki?
Research orzeczniczy
Praca z orzecznictwem stanowi jeden z filarów codziennej pracy profesjonalnego pełnomocnika. Zaryzykować można również stwierdzeniem, że jest to czynność najbardziej czasochłonna. Jednocześnie nie da się jej uniknąć, ze względu na istotność orzecznictwa, ale też z czysto prozaicznych powodów - jeśli Sąd w danej sprawie rozstrzygnął w taki to a taki sposób, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że w podobniej sprawie orzeknie tak samo. Korzystanie z nich jest więc kluczem do sukcesu. Pod warunkiem oczywiście, że odbywa się to w sposób świadomy.
Uchylone orzeczenia
W polskim porządku prawnym dwuinstancyjność to jedna z podstawowych zasad polskiego postępowania sądowego. Wywodzi się ona z art. 176 Konstytucji i oznacza, że w każdych z postępowań przewidziano tzw. środki odwoławcze. Zarówno w postępowaniu cywilnym, karnym jak i administracyjnym przewidziano takie rozwiązania. Skutkiem wniesienia środka odwoławczego jest więc postępowanie w II instancji i weryfikacja wydanego orzeczenia. Znaczy to tyle, że konkretne orzeczenie obarczone jest pewnymi wadami uniemożliwiającymi jego akceptację organu wyższej instancji. Takie orzeczenia nie są jednak eliminowane z obrotu prawnego. Istnieje więc ryzyko powołania się na nie przez profesjonalnego pełnomocnika podczas pracy nad sprawą.
Powołanie się na uchylone orzeczenie
Ideą powołania się przez prawnika na orzeczenie jest skorzystanie z pewnych i wiarygodnych analiz prawnych. Jeśli więc sąd orzeka, że w danej sprawie należy dokonać konkretnego rodzaju wykładni prawnej i zastosować wybrane przepisy, to każda kolejna zbliżona sprawa będzie rozstrzygana podobnie. Jeśli jednak orzeczenie zostało uchylone, to powołanie się na nie w charakterze potwierdzenia przyjętej, zbieżnej z nim argumentacji może okazać się niefortunne. Sąd uchylający jasno bowiem stwierdził, że argumentacja ta nie jest właściwa. Jaki będzie tego skutek? Argumentacja oparta na uchylonym orzeczeniu upada, a co za tym idzie ryzyko przegranej sprawy rośnie.
Skąd dowiem się, że dane orzeczenie zostało uchylone?
Jasnej, czytelnej i przede wszystkim szybkiej informacji o uchyleniu na próżno szukać w systemach gromadzących orzeczenia. Taką funkcjonalnością może pochwalić się jednak LEX Kompas Orzeczniczy 2.0. Dzięki funkcji ,,Uchylone orzeczenia'' łatwo dowiesz się, czy dane orzeczenie zostało uchylone i sprawdzisz zakres potencjalnego uchylenia.
Autor:Patrycja Tiuryn, Product Manager LEX Kompas Orzeczniczy
Nowość! LEX Kompas Orzeczniczy 2.0
Pakiet innowacyjnych funkcjonalności i rozwiązań nawigacyjnych w systemie LEX. Dzięki niemu szybko odnajdziesz interesujące Cię orzeczenia i znacznie usprawnisz pracę z orzecznictwem.