W sprawie pojęcia „materia statutowa” – blisko 20 lat późniejPrzemysław Mroczkowski
jest doktorantem w Katedrze Prawa i Postępowania Administracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8947-6360
W sprawie pojęcia „materia statutowa” – blisko 20 lat później
W artykule podejmowana jest problematyka znaczenia pojęcia „materia statutowa”, używanego w doktrynie oraz orzecznictwie. Analiza wskazuje na wieloznaczność terminu „materia statutowa”. Może on oznaczać zarówno całokształt norm prawnych, jak i norm rekonstruowanych z aktów prawa miejscowego, regulujących ustrój jednostki samorządu terytorialnego. Pojęcie to może zostać użyte na oznaczenie zbioru spraw mogących być przedmiotem regulacji w akcie prawa miejscowego o nazwie „statut”.
Słowa kluczowe: statut, materia statutowa, samorząd terytorialny, ustrój samorządu terytorialnego, gmina, powiat, województwo
Przemysław Mroczkowski
is a PhD student in the Department of Administrative Law and Proceedings at the Faculty of Law and Administration of the University of Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8947-6360
The notion of ‘statutory matter’ almost 20 years on
The article addresses the meaning of the term ‘statutory matter’, which is used in the legal doctrine and judgments. The analysis shows that the term ‘statutory matter’ has multiple meanings. It can mean all the rules or the rules reconstructed from the acts of local law governing the structure of the territorial self-government unit. It can also refer to the matters that can be regulated in an act of local law referred to as a ‘statute’.
Keywords: statute, statutory matter, territorial self-government, structure of territorial self-government, municipality, county, voivodship
Bibliografia / References
Adamiak B., Statut gminy, „Samorząd Terytorialny” 1993/7–8
Augustyniak M., Tworzenie jednostek pomocniczych gminy, „Przegląd Prawa Publicznego” 2007/5
Chmielnicki P., W sprawie pojęcia „materia statutowa”, „Samorząd Terytorialny” 2003/12
Chochowski K., Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego w kontekście instytucji nadzoru nad samorządem terytorialnym, „Przegląd Prawa Publicznego” 2011/5
Dobkowski J., Pojęcia i konstrukcje prawa samorządu terytorialnego ograniczające wszechwładzę państwa, „Samorząd Terytorialny” 2020/7–8
Kasznica S., Polskie prawo administracyjne. Pojęcia i instytucje zasadnicze, Poznań 1947
Mroczkowski P., Inicjatywa uchwałodawcza mieszkańców w samorządzie gminnym [w:] Samorządy jako formy demokracji uczestniczącej, red. M. Chrzanowski, J. Sobczak, Lublin 2016
Strych M., Czy istnieje zasadność funkcjonowania młodzieżowych rad gmin?, „Przegląd Prawa Publicznego” 2016/7–8
Wiącek M., Upoważnienie do wydania samorządowego aktu prawa miejscowego w świetle Konstytucji RP, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2013/3
dr Jeremiasz Salamon
jest adiunktem w Katedrze Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-6028-1188
Porozumienie terytorialne jako mechanizm stymulowania współpracy jednostek lokalnego samorządu terytorialnego
Przedmiotem niniejszego artykułu jest porozumienie terytorialne będące nowym mechanizmem stymulowania partnerskiej współpracy gmin. W toku przeprowadzonego wywodu przedstawiono założenia, które legły u podstaw konstrukcji porozumienia terytorialnego, jak również zbadano, w oparciu o wyniki badania ankietowego, zainteresowanie oraz stopień gotowości gmin do jego zastosowania na potrzeby realizacji wspólnych działań o charakterze rozwojowym.
Słowa kluczowe: porozumienie terytorialne, współpraca ponadlokalna, instrumenty polityki rozwoju
Dr Jeremiasz Salamon
is an assistant professor in the Department of Spatial Management at the Kraków University of Economics, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-6028-1188
Territorial agreement as a mechanism for stimulating cooperation between territorial self-government units
This article addresses the territorial agreement as a new mechanism for stimulating cooperation between municipalities. It presents the assumptions underlying the structure of the territorial agreement and examines the level of interest and extent to which municipalities are prepared to use it to perform joint development activities based on the results of a survey.
Keywords: territorial agreement, supralocal cooperation, development policy instruments
Bibliografia / References
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2030, Warszawa 2019
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Porozumienie terytorialne. Dokument ramowy, Warszawa 2020
Ministerstwo Rozwoju 2017. Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą 2030 roku).
dr Karolina Muzyczka
jest adiunktem w Kolegium Jagiellońskim Toruńskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0569-1966
Zarządzenie wójta jako akt prawa miejscowego
Ogólna definicja konstytucyjna poprzez posłużenie się nazwą generalną (akty prawa miejscowego) i wskazanie cech istotnych, ale bez wymieniania nazw konkretnych aktów (uchwała, rozporządzenie itp.), powoduje też, że kwalifikacja danego aktu do systemu prawa powszechnie obowiązującego musi być każdorazowo przeprowadzana przy uwzględnieniu jego cech materialnych i formalnych. Nazwanie więc jakiegoś aktu wojewody rozporządzeniem, a organu stanowiącego samorządu terytorialnego – uchwałą nie wystarcza do przyjęcia, że mamy do czynienia z aktem prawa miejscowego. Każdorazowo niezbędne jest ustalenie, co w praktyce może rodzić trudności, czy rzeczywiście dany akt ma charakter prawa miejscowego, a więc kto jest adresatem norm z niego wyprowadzanych (czy ma charakter powszechnie obowiązujący), na jakiej podstawie został podjęty (wskazanie normy kompetencji prawodawczej w ustawie) oraz w jaki sposób został podany do powszechnej wiadomości.
Słowa kluczowe: zarządzenie; akt prawa miejscowego, gmina
Dr Karolina Muzyczka
is an assistant professor at the Jagiellonian College of Toruń University in Bydgoszcz, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0569-1966
A mayor’s order as an act of local law
A general constitutional definition using a general name (acts of local law) and indicating the important features, but without mentioning the names of specific acts (resolution, regulation, etc.), also means that the classification of the given act into the system of the generally applicable law must be conducted in each case by taking into account its substantive and formal features. Therefore, calling a voivod’s act a regulation and an act of a territorial self-government’s decision-making body a resolution is insufficient to accept that this is an act of local law. It needs to be established each time what can give rise to difficulties in practice, whether a given act is really of the nature of a local law, and therefore who the addressee of the norms inferred from it is (whether it is universally applicable), on what basis it was passed (an indication of the norm of legislative competence in the Act) and how it was publicized.
Keywords: order, act of local law, municipality
Bibliografia / References
Cieślak Z., Lipowicz I, Niewiadomski Z., Prawo administracyjne. Część ogólna, Warszawa 2000
Dąbek D., Kontrola legalności aktów prawa administracyjnego [w:] Funkcjonowanie administracji publicznej, red. S. Nitecki., Bielsko-Biała 1999
Dąbek D., Prawo miejscowe, Warszawa 2007
Dąbek D., Prawo miejscowe samorządu terytorialnego, Bydgoszcz–Kraków 2003
Dobosz P., Akty prawa miejscowego stanowionego przez gminę [w:] Komentarz do ustawy o samorządzie gminnym, red. P. Chmielnicki, Warszawa 2004
Dolnicki B., Komentarz do art. 40 i 41 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2021
Duniewska Z., Jaworska-Dębska B., Michalska-Badziak R., Olejniczak-Szałowska E., Stahl M., Prawo administracyjne pojęcie, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie, Warszawa 2002, Warszawa 2000
Knosala E., W kwestii hierarchii źródeł prawa miejscowego [w:] W kręgu zagadnień konstytucyjnych. Profesorowi Eugeniuszowi Zwierzchowskiemu w darze, red. M. Kudeja, Katowice 1999
Kotulski M., Akty prawa miejscowego stanowione przez samorząd terytorialny, „Samorząd Terytorialny” 2001/11
Leoński Z., Samorząd terytorialny w RP, Warszawa 2001
Lisowski P., Ostapski A., Akty prawa miejscowego stanowione przez terenowe organy administracji rządowej, Wrocław 2008
Malisz E.C., Samorządowe prawo miejscowe, Zielona Góra 2001
Ochendowski E., Prawo administracyjne. Część ogólna. Toruń 2004
Ochendowski E., Prawotwórcza funkcja gminy, „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny” 1991/2
Skrzydło W., Polskie prawo konstytucyjne, Lublin 1998
Wronkowska S., Model zarządzania jako aktu wykonawczego do ustaw w świetle konstytucji i praktyki [w:] Konstytucyjny system źródeł prawa w praktyce, red. A. Szmyt, Warszawa 2005
Mateusz Sobociński
jest magistrem zarządzania w administracji Publicznej na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0141-3897
Zarządzanie transportem publicznym w miastach w czasie kryzysu COVID-19
Trwająca od 2020 roku pandemia spowodowana wirusem Sars-CoV-2 przyczyniła się do wprowadzenia poważnych zmian w każdej dziedzinie życia ludzi. Sytuacja wpłynęła znacząco na każdy obszar gospodarczy i społeczny, w tym również komunikację publiczną. Konieczne było wprowadzenie nowych rozwiązań zarządczych, w tym przede wszystkim organizacyjnych. Niezbędne okazało się podniesienie bezpieczeństwa i komfortu pasażerów, przy jednoczesnym przestrzeganiu rozporządzeń nakładanych przez administrację rządową.
Słowa kluczowe: transport publiczny, zarządzanie publiczne, pandemia koronawirusa
Mateusz Sobociński
is a Master’s degree student of Public Administration Management at the Faculty of Management, University of Łódź, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0141-3897
Managing public transport in cities during the Covid-19 crisis
The pandemic caused by the Sars-CoV-2 virus, which has lasted since 2020, has brought about major changes in every area of life. The situation has significantly affected every economic and social area, including public transport. New management solutions, including primarily organizational solutions had to be introduced. It proved necessary to improve passenger safety and comfort while complying with the regulations imposed by the government administration.
Keywords: public transport, public management, coronavirus pandemic
Bibliografia / References
Caude R.M., Methodologie vers une science de l’action, Paryż 1964
Czubiński R., Łódź: Dodatkowe zabezpieczenie przed wirusami. Na razie w nowych elektrobusach, „Transport Publiczny” z 13.04.2021 r.
Fink-Finowicki J., COVID-19: Czy transport publiczny jest publiczny?, „Transport Publiczny” 2020, https://transport-publiczny.bm5.pl/wiadomosci/covid19-czy-transport-publiczny-jest-bezpieczny-66240.html (dostęp: 17.07.2022 r.)
Griffin R., Podstawy zarządzania organizacjami, Warszawa 2005
Koźmiński A.J., Zarządzanie od postaw, Warszawa 2011
Kubalski J., Komunikacja autobusowa. Ekonomika i eksploatacja, Warszawa 1968
Markowski T., Zarządzanie rozwojem miast, Warszawa 1999
Warszawski Transport Publiczny 2020 pod znakiem pandemii, https://um.warszawa.pl/-/artykul-131 (dostęp: 17.07.2022 r.)
Mikulski M., Łykowski Ł., Transport publiczny w czasie pandemii COVID-19, „Biuletyn Komunikacji Miejskiej”, s. 36–42, http://docplayer.pl/222007422-Transport-publiczny-w-czasie-pandemii-covid-19-maciej-mikulski-lukasz-lykowski.html? (dostęp: 17.07.2022 r.).
Podolski J., Transport w miastach, Warszawa 1985
Robert Koch Institute, Infektionsumfeld von erfassten COVID-19-Ausbrüchen in Deutschland, 2020
Krzysztof Januszkiewicz
jest podinspektorem w Wydziale Komunikacji i Transportu Starostwa Powiatowego w Wałbrzychu, administratywistą. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1370-2023
Wydawanie gazet samorządowych w świetle europejskich gwarancji niezależności mediów
Prasa w życiu społecznym zajmuje istotną rolę ze względu na przekazywanie wiadomości o różnych wydarzeniach oraz realizowanie funkcji kontrolnej wobec władz publicznych. Szczególne znaczenie mediów jest widoczne na tle samorządu gminnego, ponieważ często to właśnie one są jedynym narzędziem realnej weryfikacji aktywności organów władzy komunalnej. Niestety od paru lat obserwuje się zjawisko wykorzystywania przez organy komunalne niejasnych przepisów prowadzących m.in. do wydawania własnych tytułów prasowych. Chociaż taka praktyka była analizowana w piśmiennictwie, to tylko pod kątem zgodności z przepisami krajowymi.
Opisana wyżej problematyka jest nadal aktualna i dotychczas nieanalizowana z perspektywy europejskich standardów niezależności prasy, a jeśli spojrzeć na ten temat przez pryzmat funkcjonowania państwa demokratycznego w strukturach Rady Europy i Unii Europejskiej – staje się istotny. W artykule posiłkowano się przede wszystkim orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Słowa kluczowe: Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej, Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Europejski Trybunał Praw Człowieka, wydawanie gazet samorządowych
Krzysztof Januszkiewicz
is a sub-inspector in the Department of Transport and Communications of the Wałbrzych County Council, an administration specialist, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1370-2023
Publishing self-government newspapers in the light of European guarantees of media independence
The press plays an important role in public life because of the provision of news about various events and the exercise of the control function with respect to the public authorities. The particular importance of the media is noticeable in the context of the municipal self-government, as they are often the only tool of real verification of the activity of the municipal authorities.
Unfortunately, the phenomenon of municipal bodies taking advantage of unclear regulations has been noticeable over the last few years, which has led, among other things, to the publication of their own newspapers. Although this practice has been analysed in the literature, this was only from the point of view of compliance with the national laws. However, the problem of self-government newspapers is still topical and has not yet been analysed from the point of view of European standards of the independence of the press. It becomes important if viewed from the perspective of the functioning of a democratic state within the structures of the Council of Europe and the European Union. The article draws, in particular, on the case law of the European Court of Human Rights and the Court of Justice of the European Union.
Keywords: Charter of Fundamental Rights of the European Union, European Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, Court of Justice of the European Union, European Court of Human Rights, publication of self-government newspapers
Bibliografia / References
Bodnar A., Wykonywanie orzeczeń Europejskiego Trybunału praw Człowieka w Polsce. Wymiar instytucjonalny, Warszawa 2018
Bodnar A., Bycharska-Siniarska D., Wolność słowa w prasie lokalnej. Prasa lokalna a normy ochrony konkurencji i pluralizm medialny. Materiały z konferencji, Warszawa 2010
Dudek T., Metody interpretacji Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności na przykładzie spraw dotyczących dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową, Warszawa 2015
Ferenc-Szydełko E., Prawo prasowe. Komentarz, Warszawa 2010
Garlicki L., Komentarz do art. 178 [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 4, red. L. Garlicki, Warszawa 2005
Garlicki L. (red.), Hofmański P., Wróbel A., Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, t. 1, Komentarz do art. 1–18, Warszawa 2010
Gierach E., Wydawanie i finansowanie przez organ samorządu terytorialnego gazety o zasięgu lokalnym, „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” 2008/2
Głowacka D., Ploszka A., Wydawanie gazet przez jednostki samorządu terytorialnego – wątpliwości konstytucyjne, „Samorząd Terytorialny” 2014/11
Jaskiernia A., Monitoring wolności mediów w Europie, Warszawa 2018
Kwiecień R., Miejsce umów międzynarodowych w porządku prawnym państwa polskiego, Warszawa 2000
Macovei M., Freedom of expression. A guide to the implemetation of Article 10 of the European Convention on Human Rights, Council of Europe 2004
Michalczyk S., Czasopisma samorządowe a idea wolności prasy, „Samorząd Terytorialny” 1997/5
Oster J., Media Freedom as a Fundamental Right, New York–Cambridge 2015
Rzepliński A., Restrictions on the expression of opinions or disclosure of information on domestic or foreign policy of the state, Budapeszt 1997
Sadurski W., Freedom of Speech and Its Limits, Dordrecht 1999
Sarnecki P., Komentarz do art. 9 [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 1, red. L. Garlicki, Warszawa 2007
Sobczak J., Podstawy wolności słowa. Uwarunkowania aksjologiczne i normatywna ochrona w obliczu zmian [w:] Prawo prasowe między wymogami prawa, nakazami etyki a oczekiwaniami rynku. W poszukiwaniu nowego modelu dziennikarstwa, red. J. Sobczak, K. Chałubińska-Jentkiewicz, Toruń 2016
Sobczak J., Swoboda wypowiedzi w orzecznictwie Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Część I, „Ius Novum” 2007/2–3
Szczypińska-Grabarczyk M., Opinia prawna w sprawie petycji dotyczącej nowelizacji ustaw o samorządzie terytorialnym, http://orka.sejm.gov.pl/petycje.nsf/nazwa/216/$file/216.pdf
Taborowski M., Mechanizmy ochrony praworządności państwa członkowskich w prawie Unii Europejskiej. Studium przebudzenia się systemu ponadnarodowego, Warszawa 2019
Tylec G., Współczesny kryzys zaufania do prasy. Propozycje zmian prawa Unii Europejskiej. Uwagi w kontekście funkcjonowania polskiej prasy samorządowej [w:] A. Gołębiowska, P.B. Zientarski, Prasa lokalna i samorządowa. Propozycje zmian legislacyjnych, Warszawa 2020
Wronkowska S., Zasada demokratycznego państwa prawnego w Konstytucji RP, Warszawa 2006
Wróbel A., Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Komentarz, Warszawa 2013
Paweł Daroszewski
jest studentem III roku prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5762-3730
Podstawa prawna kryterium uprzedniego poddania dziecka obowiązkowym szczepieniom ochronnym w rekrutacji do publicznego przedszkola
Artykuł dotyczy dopuszczalności kryterium poddania dziecka obowiązkowym szczepieniom ochronnym na drugim etapie postępowania rekrutacyjnego do publicznych przedszkoli na gruncie upoważnienia ustawowego, które reguluje udział rady gminy w kształtowaniu procedury rekrutacji. Celem jest zbadanie, czy w rozwijającym się orzecznictwie sądów administracyjnych przedstawione zostały argumenty odpowiadające na podnoszone w literaturze przedmiotu wątpliwości co do podstawy prawnej działań samorządu.
Słowa kluczowe: kryterium zaszczepienia dziecka, rekrutacja do przedszkola, szczegółowe upoważnienie ustawowe, prawo miejscowe, obowiązek szczepień
Paweł Daroszewski
is a 3rd year law student at the Faculty of Law and Administration of the Jagiellonian University of Kraków. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5762-3730
Legal basis of the criterion of the prior administration of the obligatory vaccinations to a child in the process of recruitment to a public nursery school
This article addresses the admissibility of the criterion of the administration of the obligatory vaccinations to a child in the second stage of the procedure of recruiting to public nursery schools based on the statutory mandate that regulates the involvement of the municipal council in shaping the recruitment procedure. The objective is to examine whether the developing case law of the administrative courts presents arguments responding to the doubts raised in the literature on the subject with regard to the legal basis of the municipality’s actions.
Keywords: vaccination criterion, recruitment to nursery school, specific statutory authorization, local law, vaccination obligation
Bibliografia / References
Czura A., Obowiązkowe szczepienia ochronne jako kryterium rekrutacji do żłobka i przedszkola, https://www.mp.pl/szczepienia/specjalne/230434,obowiazkowe-szczepienia-ochronne-jako-kryterium-rekrutacji-do-zlobka-i-przedszkola (dostęp: 7.04.2022 r.)
Daniel P., Egzekucja obowiązku poddania małoletniego dziecka szczepieniu ochronnemu w orzecznictwie sądów administracyjnych, „Przegląd Prawa Publicznego” 2014/4
Dąbek D., Komentarz do art. 94 [w:] Konstytucja RP, t. 2, Komentarz do art. 87–243, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016
Gubała M., Wprowadzenie w statucie żłobka wymogu co do poddania dziecka szczepieniom. ochronnym. Glosa do wyroku WSA z dnia 24 czerwca 2020 r., II SA/Po 166/20, „Samorząd Terytorialny” 2021/3
Lesińska J., Zasady podejmowania przez JST uchwały dot. dodatkowych punktów dla szczepionych dzieci w rekrutacjach do przedszkoli, LEX 2020
Lisowski P., Kilka refleksji na temat specyfiki i problemów postępowania rekrutacyjnego do samorządowych przedszkoli i szkół, „Wrocławsko-Lwowskie Zeszyty Prawnicze” 2017/8
Pawlikowska A., Woźniczko K., Rekrutacja uczniów do publicznych jednostek oświatowych po reformie [w:] Reforma oświaty. Sieć szkół, rekrutacja, organizacja, ruch kadrowy, red. A. Balicki i in., Warszawa 2017
Prawo oświatowe oraz przepisy wprowadzające. Komentarz, red. M. Pilich, Warszawa 2018
Piwoński K., Poddanie się obowiązkowym szczepieniom ochronnym jako kryterium rekrutacji do publicznego przedszkola, „Przegląd Prawa Publicznego” 2020/9
Przybysz P.M., Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, Warszawa 2021
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Warszawa 2019
Krzysztof Gruszecki
jest radcą prawnym. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5759-700X
Ocena prawna rozwiązań prawnych mających wpływ na skuteczność ochrony zieleni poza lasami oraz uwagi de lege ferenda
Szeroko rozumiana zieleń jest tym składnikiem środowiska, z którym mamy do czynienia praktycznie na każdym kroku. Podstawy jej ochrony poza lasami znajdują się w ustawie z 16.04.2004 r. o ochronie przyrody. Niestety rozwiązania wynikające z tego aktu prawnego dalekie są od doskonałości i nie zapewniają skutecznej ochrony zieleni. Dlatego też wymagają one szybkich zmian, które powinny zostać wprowadzone dwutorowo. Z jednej strony znowelizowane winny zostać rozwiązania zawarte w ustawie o ochronie przyrody określające zakres przedmiotowy ochrony oraz podmioty do tego zobowiązane. Nowe rozwiązania powinny doprecyzować obowiązujące już definicje. Zmianom powinny ulec także rozwiązania stanowiące podstawę wydawania zezwoleń na usunięcie drzew, ustalania opłat z tego tytułu. Analizując kwestie wymagające niezbędnych zmian, nie można zapominać również o konieczności doprecyzowania zakresu wyjątków od obowiązku uzyskania zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów. Z drugiej strony w celu zapewnienia skuteczniejszej ochrony zieleni niezbędna będzie także nowelizacja rozwiązań dotyczących wykonywania prawa własności zawartych w Kodeksie cywilnym oraz tych, zgodnie z którymi następuje zagospodarowanie nieruchomości na podstawie przepisów o planowaniu przestrzennym, Prawa budowlanego i innych. Bez takiego kompleksowego podejścia skuteczna ochrona zieleni nie będzie bowiem możliwa.
Słowa kluczowe: ochrona środowiska, ochrona przyrody, zieleń, drzewa, krzewy, zezwolenie na usunięcie drzew lub krzewów
Krzysztof Gruszecki
is a legal counsel, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5759-700X
Legal assessment of legal solutions affecting the effectiveness of the protection of greenery outside forests and de lege ferenda comments
In the broad sense of the term, greenery is the component of the environment with which we deal practically all the time. The basis for its protection outside forests is contained in the Act on nature protection of 16 April 2004. Unfortunately, the solutions arising from this act of law are far from perfect and do not ensure that greenery is protected effectively. Therefore, they require rapid changes, which should be introduced in two ways. On the one hand, the solutions contained in the Nature Conservation Act, which specify what is to be protected and the entities obliged to do this, should be amended. The new solutions should clarify the definitions that are already applicable. The solutions constituting the basis for issuing permits for removing trees and establishing tree removal charges should also be amended. When analysing the issues that need to be amended, the need to clarify the exceptions to the obligation to obtain a permit to remove trees or shrubs cannot be forgotten. On the other hand, in order to ensure more effective protection of greenery, the solutions constituting the basis for exercising ownership rights contained in the Polish Civil Code and those on the basis of which real estate is developed in accordance with the provisions on spatial planning, the Construction Law and others need to be amended. This is because it will not be possible to protect greenery effectively without such a comprehensive approach.
Keywords: environmental protection, nature protection, greenery, trees, shrubs, permit to remove trees or shrubs
Bibliografia / References
Danecka D., Radecki W., Ochrona terenów zieleni i zadrzewień. Art. 78–90 ustawy o ochronie przyrody. Komentarz, Warszawa 2017
Gruszecki K., Usuwanie drzew i krzewów z terenów zieleni, „Zieleń Miejska” 2016/7
Gruszecki K., Glosa do wyroku WSA w Warszawie z 27.06.2019 r., VIII SA/Wa 358/19, „Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych” 2020/2
Gruszecki K., Ustawa o ochronie przyrody. Komentarz, Warszawa 2021
Gruszecki K., Zadania administracji publicznej w zakresie ochrony zieleni oraz formy ich realizacji – uwagi wybrane, „Radca Prawny. Zeszyty Naukowe” 2021/2
Jabłońska-Bonca J., Prawo powielaczowe, Gdańsk 1987
Jóźwiak Z., Gminy zmieniają taktykę i teraz chcą grać w zielone. Muszą jednak uważać na pieniądze z Unii Europejskiej, „Gazeta Prawna” z 29.09.2021 r., nr 189, c. 2
Nestioruk I., Kraków. Mieszkańcy protestują przeciwko wycince ponad 500 drzew, https://next.gazeta.pl/next/7,172392,27771744,krakow-mieszkancy-protestuja-przeciwko-wycince-ponad-500-drzew.html (dostęp: 17.08.2022 r.)
NIK, Informacja o wynikach kontroli. Usuwanie drzew i krzewów oraz zagospodarowanie pozyskanego drewna, Warszawa 2019
Prus P., Popek Z., Pawlaczyk P., Dobre praktyki utrzymania rzek, WWF Polska 2017
Szafer W., Ochrona przyrody a postulaty higieny społecznej, „Ochrona Przyrody” 1933/13
Szczutkowska S., Ministerstwo Środowiska na wojnie z przyrodą, „Dzikie Życie” 2016/9
Współczesny słownik języka polskiego, red. B. Dunaj, Warszawa 2007
dr hab. Robert Suwaj
jest profesorem na Wydziale Administracji i Nauk Społecznych Politechniki Warszawskiej. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1372-9039
Kryteria i zakres oceny wartości dowodowej operatu szacunkowego – glosa częściowo krytyczna do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 kwietnia 2021 r., I OSK 3395/18
Przedmiotem glosowanego rozstrzygnięcia jest dokonana przez Naczelny Sąd Administracyjny ocena prawna decyzji Starosty oraz Wojewody w przedmiocie odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość. Autor przeprowadza analizę oceny legalności decyzji, której dokonał skład orzekający w kontekście tezy, wyrażonej przez sąd w rozstrzygnięciu i uzasadnieniu wyroku, zakazującej organom wkraczania w merytoryczną zasadność opinii rzeczoznawcy majątkowego. Zwraca uwagę zarówno na problem ogólny zakresu kontroli sądowej operatu szacunkowego przez organy administracyjne, jak i na sposób rozumienia przez sąd granic sądowej kontroli legalności ich działań w tego typu sprawach. Założeniem autora jest próba wyjaśnienia istotnych wątpliwości, które w ocenianym orzeczeniu zostały – być może zupełnie przypadkowo – pominięte, ze szkodą dla jakości orzecznictwa w podobnych sprawach.
Słowa kluczowe: dowód z opinii biegłego, operat szacunkowy jako dowód w sprawie administracyjnej, postępowanie dowodowe, czynności dowodowe organu, obowiązek orzekania na podstawie obiektywnie ustalonego stanu faktycznego
Dr Hab. Robert Suwaj
is a professor at the Faculty of Administration and Social Sciences at the Warsaw University of Technology, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1372-9039
Criteria and scope of assessment of the evidential value of a valuation report – approving commentary on the ruling of the Supreme Administrative Court of 26 April 2021, I OSK 3395/18
The decision under review is the Supreme Administrative Court’s legal assessment of the county governor’s and regional governor’s decision regarding compensation for expropriated real property. The author analyses the assessment of the legality of the adjudicating panel’s decision in the context of the thesis expressed by the court in the judgment and its justification prohibiting the authorities from interfering in the substantive validity of a property valuer’s opinion. He draws attention to both the problem of the general scope of judicial examination of the valuation report by the administrative authorities and the court’s understanding of the limits of judicial control of the legality of their actions in cases of this type.
Keywords: evidence from an expert’s opinion, valuation report as evidence in an administrative case, proceedings on taking evidence, an authority’s evidentiary actions, obligation to rule on the basis of objectively established facts
Bibliografia / References
Adamiak B., Borkowski J., Glosa do postanowienia NSA z dnia 3 grudnia 1987 r., SAB/Wr 8/87, OSP 1990/11–12, poz. 397
Bończak-Kucharczyk E., Ustawa o gospodarce nieruchomościami. Komentarz aktualizowany, Warszawa 2022, komentarz do art. 155, LEX/el.
Dydenko J., Telega T., Komentarz do niektórych przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami [w:] Wycena nieruchomości. Komentarz, Warszawa 2018
Janowicz Z., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 1992
Matan A. [w:] G. Łaszczyca, Cz. Martysz, A. Matan, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Kraków 2005, t. 1, s. 596
