Związek metropolitalny w województwie śląskim z perspektywy pierwszego roku działania
dr Roman Marchaj
jest adiunktem w Katedrze Prawa Administracyjnego i Nauki Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Związek metropolitalny w województwie śląskim z perspektywy pierwszego roku działania
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest pierwszym utworzonym w Polsce związkiem metropolitalnym. Obserwując pierwsze miesiące jej działania, można sformułować szereg wniosków dotyczących jej funkcjonowania. Dotyczą one zarówno problemów uniwersalnych, takich jak tworzenie związku metropolitalnego oraz delimitacja jego obszaru, jak i szczegółowych, wynikających ze specyfiki konurbacji górnośląskiej. Niniejszy artykuł stanowi próbę podsumowania pierwszego roku działania związku metropolitalnego w województwie śląskim.
Słowa kluczowe: związek metropolitalny, zrzeszenie jednostek samorządu terytorialnego, metropolia, konurbacja, współpraca jednostek samorządu terytorialnego
Metropolitan union in the Silesian voivodship from the point of view of the first year of operation
The Upper Silesia–Zagłębie Metropolitan Area is the first metropolitan union established in Poland. A number of conclusions regarding its functioning can be drawn from the observations from the initial months of its operation. They apply to both universal problems, such as the establishment of the metropolitan union and the delimitation of its area, as well as detailed problems arising from the specificity of the Upper Silesian conurbation. This article attempts to summarize the first year of operation of the metropolitan union in the Silesian Voivodship.
Keywords: metropolitan union, association of territorial self-government units, metropolis, conurbation, cooperation of territorial self-government units
Bibliografia:
M. Augustyniak, Jednostki pomocnicze gminy, Warszawa 2010,
M. Augustyniak, P. Chmielnicki, Tworzenie, organizacja wewnętrzna i funkcjonowanie jednostek pmocniczych gmin, Warszawa 2011,
B. Dolnicki, R. Marchaj, Związek metropolitalny w województwie śląskim, „Samorząd Terytorialny” 2017/7–8,
B. Dolnicki, R. Marchaj, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny” 2017/3,
B. Dolnicki (red.), Organizacja i funkcjonowanie aglomeracji miejskich, Warszawa 2018.
A. Gołuch, E. Knosala, R. Stasikowski, Uwagi w sprawie koncepcji ustrojowej aglomeracji śląskiej wraz z projektem ustawy o Regionalnym Związku Komunalnym „Silesia”, „Samorząd Terytorialny” 2007/12
R. Marchaj, Konsultacje w sprawie utworzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, „Metropolitan” 2017/1
R. Marchaj, Statut związku metropolitalnego w województwie śląskim, „Przegląd Prawa Publicznego” 2018/7–8
dr Joanna Podgórska-Rykała
jest adiunktem w Wyższej Szkole Humanitas.
Mieszkańcy wobec powstania Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii – analiza wyników obligatoryjnych konsultacji społecznych
W artykule zaprezentowano fragment procesu decyzyjnego związanego z powołaniem 1.07.2017 r. związku metropolitarnego w województwie śląskim o nazwie „Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia”. Proces obejmował konsultacje społeczne, czyli obligatoryjne wyrażenie przez mieszkańców poszczególnych gmin opinii na temat przyłączenia ich jednostki do związku. Przytaczając i analizując dane statystyczne z podziałem na 41 gmin, autorka zastanawia się, czy mieszkańcy byli zainteresowani powołaniem związku, czy chętnie wzięli udział w konsultacjach i w jakim stopniu ich udział wpłynął na ostateczną decyzję w przedmiotowym temacie.
Słowa kluczowe: konsultacje społeczne, związek metropolitarny, partycypacja publiczna
Residents of the rise of the Górnośląsko-Zagłębiowska Metropoly – analysis of results obligatory social consultations
In the article, the author presented a fragment of the decision-making process related to the appointment of a metropolitan union in the Silesian voivodeship on the 1st of July 2017, called the Górnośląsko-Zagłębiowska Metropoly. The process included social con sultations, i.e. an obligatory expression by the residents of particular municipalities of opinions on the connection of their unit to the union. By quoting and analyzing statistical data with a division into 41 municipalities, the author wondered whether the residents were interested in establishing a union, whether they willingly took part in consultations and to what extent their participation influenced the final decision in the subject.
Keywords: public consultations, metropolitan connection, public participation
Bibliografia:
Cieśla S., Globalizacja i metropolizacja. Niektóre aspekty badań polskiej przestrzeni, „Studia Regionalne i Lokalne” 2000/4(4)
Chmielewska M., Szajnowska-Wysocka A., Metropolia „Silesia” – aspiracje konurbacji górnośląskiej, Sosnowiec 2010
Długosz D., Wygnański J.J., Obywatele współdecydują. Przewodnik po partycypacji społecznej, Forum Inicjatyw Pozarządowych, Warszawa 2005
Gawroński H., Konsultacje społeczne jako forma partycypacji w zarządzaniu strategicznym jednostkami samorządu terytorialnego, „Współczesne Zarządzanie” 2010/1
Jałowiecki B., Czy metropolia jest miastem? [w:] Czy metropolia jest miastem?, red. B.
Jałowiecki, Warszawa 2009
Jałowiecki B., Metropolie, Białystok 1999
Jałowiecki B., Społeczna przestrzeń metropolii, Warszawa 2000
Jałowiecki B., Szczepański S.M., Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Warszawa 2006
Jałowiecki B, Szczepański S.M., Gorzelak G., Rozwój lokalny i regionalny w perspektywie socjologicznej, Tychy 2007
Pirveli M., Funkcja metropolitalna a proces globalizacji, „Studia Regionalne i Lokalne” 2003/4(14)
Wstęp [w:] M. Bąk, P. Kulawczuk, A. Szcześniak (red.), Dobre rządzenie poprzez wkład społeczny. Najlepsze praktyki prowadzenia konsultacji z organizacjami pozarządowymi. Rekomendacje dla Polski, Instytut Badań nad Demokracją i Przedsiębiorstwem Prywatnym, Warszawa 2011
Zuzańska-Żyśko E., Procesy metropolizacji. Teoria i praktyka, Warszawa 2016
dr hab. Dorota Moroń
jest adiunktem w Zakładzie Polityki Społecznej i Ekonomicznej w Instytucie Politologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego.
Stosowanie klauzul społecznych w zamówieniach publicznych udzielanych przez jednostki samorządu terytorialnego
Zamówienia publiczne udzielane przez podmioty należące do sektora finansów publicznych, w tym jednostki samorządu terytorialnego, mogą – dzięki wykorzystywaniu rozwiązań określanych mianem klauzul społecznych – realizować również ważne cele społeczne. W artykule dokonano analizy stosowania klauzul społecznych w zamówieniach publicznych udzielanych przez jednostki samorządu terytorialnego. Prezentuje on wyniki badania empirycznego dotyczącego stosowania klauzul społecznych przez samorząd terytorialny z czterech województw, przeprowadzonego w ramach projektu „Skuteczni w zamówieniach publicznych”. Wykorzystano w nim metodę desk research oraz metodę statystyczną w ujęciu ilościowym. W artykule wykazano, że samorządy terytorialne niezwykle rzadko wykorzystują klauzule społeczne, co szczególnie dotyczy mniejszych gmin. Dodatkowo najczęściej wykorzystują je jako formę zapewnienia pracownikom odpowiednich warunków pracy w postaci zatrudnienia na umowę o pracę oraz wsparcia zatrudnienia osób z grup zagrożonych marginalizacją. Konieczne jest więc wsparcie jednostek samorządu terytorialnego w zakresie stosowania klauzul i wspierania celów społecznych przez społecznie odpowiedzialne zamówienia publiczne.
Słowa kluczowe: klauzule społeczne, zamówienia publiczne, prawo zamówień publicznych, jednostki samorządu terytorialnego
Application of social clauses in public contracts awarded by territorial self-government units
Public contracts awarded by entities from the public finance sector, including territorial self--government units, can also pursue important social objectives as a result of the use of solutions referred to as social clauses. The article analyses the use of social clauses in public contracts awarded by territorial self-government units. It presents the results of an empirical study on the use of social clauses by territorial self-government in four voivodships, conducted within the Effective in public procurement project. Desk research and the statistical method in quantitative terms were used. The article shows that territorial self-governments use social clauses extremely rarely, which is especially true of smaller municipalities. Additionally, they most frequently use them as a form of provision of appropriate working conditions for employees by way of employment contracts and employment support for people from groups at risk of marginalization. Therefore, the suport of territorial self-government units is necessary with regard to the application of clauses and the support of social objectives through socially responsible public contracts.
Keywords: social clauses, public procurement, social objectives of public contracts
Bibliografia:
Ołdak-Bułanowska K., Aspekty społeczne w zamówieniach publicznych. Podręcznik, Warszawa 2015.
Schimanek T., Kunysz-Syrytczyk B., Podręcznik stosowania klauzul społecznych w zamówieniach publicznych, Warszawa 2014.
Komisja Europejska, Kwestie społeczne w zakupach. Przewodnik dotyczący uwzględniania kwestii społecznych w zamówieniach publicznych, Luksemburg 2011.
Najwyższa Izba Kontroli, Klauzule społeczne w zamówieniach publicznych udzielanych przez administrację publiczną. Informacja o wynikach kontroli, nr ewid. 206/2016/P/16/004/KAP, Warszawa 2017.
Moroń D., Podmioty ekonomii społecznej a zamówienia publiczne. Diagnoza dla województw: dolnośląskiego, lubuskiego, opolskiego i wielkopolskiego, Wałbrzych 2017.
Wytyczne w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014–2020, https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/dokumenty/wytyczne-w-zakresie-kwalifikowalnosci-wydatkow-w-ramach-europejskiego-funduszu-rozwoju-regionalnego-europejskiego-funduszu-spolecznego-oraz-funduszu-spojnosci-na-lata-2014-2020/ (dostęp: 20.11.2018 r.)
Urząd Zamówień Publicznych, Sprawozdanie Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych o funkcjonowaniu systemu zamówień publicznych w 2016 r., Warszawa 2017.
dr hab. Bogumił Pahl, prof. UWM
jest profesorem nadzwyczajnym w Katedrze Prawa Finansowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie; członkiem Zespołu Eksperckiego ds. Lokalnego Prawa Podatkowego.
dr Marcin Radziłowicz
jest sekretarzem miasta Ełk, wykładowcą akademickim w Wyższej Szkole Finansów i Zarządzania w Białymstoku filia w Ełku.
Niezwrócenie środków europejskich w terminie jako przesłanka wpisu do rejestru podmiotów wykluczonych
Zasadniczym celem artykułu jest przedstawienie problematyki dopuszczalności dokonania zgłoszenia beneficjenta środków przeznaczonych na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich do rejestru pomiotów wykluczonych, w sytuacji gdy dokonał terminowej wpłaty tych środków bez należnych odsetek. Podjęta tematyka ma nie tylko wymiar teoretyczny, lecz także praktyczny. Sprowadza się do ustalenia zakresu znaczeniowego art. 207 ustawy o finansach publicznych, który z dniem 2.09.2017 r. został znowelizowany.
Słowa kluczowe: środki europejskie, terminowa wpłata bez odsetek, rejestr podmiotów wykluczonych
Failure to repay European funds on time as a premise for entry into the register of excluded entities
The main objective of the article is to present the matter of the admissibility of a beneficiary of funds allocated for the implementation of programmes financed with the participation of European funds making a notification into the register of excluded entities if that beneficiary punctually paid these funds without due interest. The subject matter is not only theoretical, but also practical. It boils down to the determination of the meaning of Article 207 of the Public Finance Act, which was revised on 2 September 2017.
Keywords: financial programmes, EU funds, public finance, registration of excluded entities, punctual repayment of funds without due interest
Bibliografia:
E. Smoktunowicz, J. Mieszkowski, Źródła i wykładnia prawa podatkowego, Białystok 1998, s. 65.
R. Mastalski, Miejsce wykładni językowej w procesie stosowania prawa podatkowego, „Przegląd Podatkowy” 2007/8, s. 7.
L. Garlicki M. Zubik (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 1, Warszawa 2016 oraz powołana tam literatura (dostępne w Systemie Informacji Prawnej LEX).
prof. dr hab. Bartosz Rakoczy
jest kierownikiem Katedry Prawa Ochrony Środowiska na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, profesorem Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy oraz radcą prawnym.
Obowiązek zapewnienia pomiaru ilości wody pobieranej na różne cele i potrzeby – perspektywa przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego
Wejście w życie ustawy z 20.07.2017 r. – Prawo wodne wywołuje wiele wątpliwości co do instytucji, które reguluje, zakresu ich stosowania, aspektów podmiotowych i przedmiotowych 1 . Dotyczy to przede wszystkim nowych, dotychczas nieznanych polskiemu prawu wodnemu instytucji. Jedną z nich jest obowiązek zapewnienia pomiaru ilości wody pobieranej na różne cele i potrzeby. Pozornie nie jest to obowiązek, który powinien wzbudzać zainteresowanie ani tym bardziej wydawać się szczególnie uciążliwy do wykonania. Niemniej jednak praktyka pokazuje, że właśnie ten obowiązek i jego konsekwencje budzą największe obawy po stronie przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych. Koncentrują się one na tym, czy przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne jest w stanie taki pomiar zapewnić.
Celem tego artykułu jest egzegetyczna analiza normy prawnej określającej ten obowiązek w kontekście obowiązków przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego oraz rozważania dotyczące konsekwencji rozstrzygnięcia, czy przedsiębiorstwo wodociągowo- kanalizacyjne jest adresatem tego obowiązku.
Słowa kluczowe: prawo wodne, opłaty za usługi wodne, przedsiębiorstwo wodociągowo–kanalizacyjne, zbiorowe zaopatrzenie w wodę
The obligation to ensure the metering of the amount of water collected for various purposes and needs – point of view of a water supply and sewage company
The entry into force of the Water Law of 20 July 2017 gives rise to numerous doubts as to the institutions that it regulates, the scope of their application and aspects regarding entities and objects. This primarily applies to new institutions not yet known to the Polish water law. One of them is the obligation to ensure that the amount of water taken for various purposes and needs is metered. This is seemingly not an obligation that should arouse interest or, all the more so, appear to be particularly arduous to fulfil. However, practice shows that precisely this obligation and its consequences give rise to the greatest concerns on the part of water supply and sewage companies.
They focus on whether the water supply and sewage company is able to assure such metering. The objective of this article is to conduct an exegetical analysis of the legal norm specifying this obligation in terms of the obligations of the water supply and sewage company, as well as considerations regarding the consequences of determining whether the water supply and sewage company is the addressee of this obligation.
Keywords: metering the quantity of water, water supply and sewage companies, taking water for various purposes and needs, water law
Bibliografia:
A. Cybulska i in., Nowe prawo wodne. Omówienie. Pytania i odpowiedzi. Tekst ustawy, Warszawa 2017;
K. Filipek, M. Kucharski, P. Michalski, Nowe prawo wodne. Najważniejsze zmiany dla gmin i przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, Warszawa 2018;
B. Rakoczy, Prawo wodne. Praktyczny poradnik, Warszawa 2018.
A. Malinowski, Polski tekst prawny. Opracowanie treściowe i redakcyjne, Warszawa 2012.
L. Morawski, Zasady wykładni prawa, Toruń 2010.
M. Gutowski, P. Kardas, Wykładnia i stosowanie prawa w procesie opartym na Konstytucji, Warszawa 2017.
J. Szachułowicz, Prawo wodne. Komentarz, Warszawa 2010; Prawo wodne. Komentarz, red. J. Rotko, Wrocław 2002;
B. Rakoczy [w:] Prawo wodne. Komentarz, red. B. Rakoczy, Warszawa 2013; M. Kałużny, Prawo wodne. Komentarz, Warszawa 2016.
J. Wiśniewski, Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków z komentarzem, Bydgoszcz 2001;
A. Rozwadowska-Palarz, H. Palarz, Wprowadzenie do ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, Gdańsk 2002;
K. Woryna, Zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków. Poradnik odbiorcy, Warszawa 2003;
G. Gałabuda, Zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków. Praktyczny poradnik dla przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, gmin, odbiorców usług, Zielona Góra 2003;
M. Krzyszczak, Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Komentarz dla praktyków z przepisami wykonawczymi i towarzyszącymi oraz wzorami umów, Warszawa 2005;
Komentarz do ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, red. B. Wierzbowski, Bydgoszcz 2006; B. Rakoczy, Umowa o zaopatrzeniu w wodę i odprowadzanie ścieków, Warszawa 2007;
B. Dziadkiewicz, Zbiorowe zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków. Komentarz do przepisów, umowy, taryfy, regulaminy, orzecznictwo, Warszawa 2011; Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Komentarz, red. J. Rotko, Warszawa 2011;
B. Rakoczy, Zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków w praktyce przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, Bydgoszcz 2012; Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Komentarz, red. M. Pawełczyk, Warszawa 2014;
B. Brynczak, K. Ubysz, Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Komentarz, Warszawa 2015;
H. Palarz, Umowa o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków, Warszawa 2017.
dr Beata Rogowska-Rajda
jest pracownikiem administracji publicznej, wykładowcą na Uniwersytecie Warszawskim i Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach.
dr Tomasz Tratkiewicz
jest pracownikiem CASE, wykładowcą na Uniwersytecie Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie
Działalność jednostek samorządu terytorialnego jako organów władzy publicznej w świetle przepisów o podatku od towarów i usług
Niniejszy artykuł przedstawia sposób implementacji przepisów dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w zakresie opodatkowania VAT podmiotów prawa publicznego w polskich realiach, ze szczególnym ich odniesieniem do sytuacji polskich jednostek samorządu terytorialnego.
Słowa kluczowe: organy władzy publicznej, jednostki samorządu terytorialnego, podatnik VAT, wyłączenie z opodatkowania VAT
Activity of territorial self-government units as bodies of public authority in the light of the VAT regulations
This article presents the method of implementing the provisions of Directive 2006/112/EC on the common system of value added tax regarding the taxation of public law entities with VAT in Polish realities, with particular reference to the situation of Polish territorial self-government units.
Keywords: bodies of public authority, territorial self-government units, remitter of VAT, VAT exemption
Bibliografia:
Famulska T., Rogowska-Rajda B., VAT a działalność jednostek samorządu terytorialnego – wybrane problemy [w:] Finanse samorządu terytorialnego, red. L. Patrzałek, H. Kociemska, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2015/404
Famulska T., Rogowska-Rajda B., Centralizacja rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego – wybrane problemy, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2017/485
Rogowska-Rajda B., Tratkiewicz T., Generalne zasady wstępnego odliczania podatku naliczonego VAT przez jednostki samorządu terytorialnego w świetle przepisów unijnych i implementujących je polskich regulacji, „Finanse Komunalne” 2017/7–8
Rogowska-Rajda B., Tratkiewicz T., Odliczanie podatku naliczonego w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, Wolters Kluwer, Warszawa 2018
Rogowska-Rajda B., Tratkiewicz T., Opodatkowanie podatkiem VAT organów władzy publicznej w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, „Samorząd Terytorialny” 2018/7–8
dr hab. Tomasz Wołowiec, prof. WSEI w Lublinie
jest Kierownikiem Zakładu Finansów i Rachunkowości w Wyższej Szkole Ekonomii i Innowacji w Lublinie oraz zastępcą burmistrza Krynicy-Zdroju. Posiada uprawnienia audytora i kontrolera wewnętrznego, jest także biegłym sądowym z zakresu podatków i finansów publicznych.
Zwolnienia przedmiotowe versus podmiotowe w uchwałach podatkowych na przykładzie lokalnych podatków majątkowych
Rady gmin, w zakresie podatków i opłat lokalnych, zostały upoważnione do wprowadzania w drodze uchwał zwolnień przedmiotowych innych niż przewidziane w ustawie. Kwestia redagowania zwolnień w taki sposób, aby nie miały one charakteru przedmiotowo-podmiotowego, w praktyce powoduje wiele trudności. W orzecznictwie dominuje pogląd, zgodnie z którym przedmiot zwolnienia powinien być tak określony, żeby nie była możliwa identyfikacja konkretnego podatnika, a więc cechy przedmiotu muszą być tak określone w przepisie, żeby dotyczyły potencjalnie (hipotetycznie) nieoznaczonego, indywidualnego podatnika. Jest to trudne zadanie, ponieważ zwolnienie w każdym przypadku będzie w ostatecznym rozrachunku dotyczyło określonego podmiotu, dlatego że konstrukcja podatku obejmuje zarówno przedmiot, jak i podmiot podlegający opodatkowaniu. Zatem nie ma też zwolnienia przedmiotowego, którego nie można przypisać określonemu podmiotowi.
Słowa kluczowe: zwolnienia przedmiotowe, zwolnienia podmiotowe, podatki majątkowe
Exemptions of objects versus entities in tax resolutions using the example of local property taxes
Municipal councils have been given the authority to introduce exemptions of objects other than those provided for in the Act in local taxes and charges by means of resolutions. However, drafting exemptions so that they do not apply to a specific object/entity causes numerous difficulties in practice. The view dominates in judgements that the object of an exemption should be specified in such a way that a particular taxpayer cannot be identified and therefore the features of the object must be specified in the provision in such a way that they potentially (hypothetically) apply to an unspecified individual taxpayer. This is a difficult task, because, in every case, an exemption will ultimately apply to a specific entity, because the structure of the tax encompasses both the taxable object and the taxable entity. Therefore, there is also no exemption of an object that cannot be attributed to a specific entity.
Keywords: exemptions of objects, exemptions of entities, property taxes
Bibliografia:
L. Etel, Podatek rolny. Podatek leśny. Komentarz, Warszawa 2012, s. 18–20.
L. Etel, Reforma opodatkowania nieruchomości w Polsce, Białystok 1998, s. 147.
W. Nykiel, Ulgi i zwolnienia podatkowe – podstawowe cechy [w:] Kierunki reformy polskiego systemu podatkowego, Lublin 2003, s. 96; Formy zmniejszania wysokości podatków w Polsce, pod red. J. Głuchowskiego, Warszawa 2002, s. 10.
W. Nykiel, Ulgi i zwolnienia w konstrukcji prawnej podatku, Warszawa 2002, s. 20–21.
W. Morawski, Klasyfikacja ulg i zwolnień podatkowych [w:] W. Morawski, Ulgi i zwolnienia w prawie podatkowym, Gdańsk 2003, s. 81–87.
C. Kosikowski, L. Etel, R. Dowgier, P. Pietrasz, M. Popławski, S. Presnarowicz, Ordynacja podatkowa, komentarz, Warszawa 2011, s. 55.
L. Etel, S. Presnarowicz, S. Dudar, Podatki i opłaty lokalne. Podatek rolny. Podatek leśny. Komentarz, Warszawa 2008, komentarz do art. 7 u.p.o.l.
W. Nykiel, Ulgi i zwolnienia w konstrukcji prawnej podatku, Warszawa 2002, s. 29.
S. Presnarowicz, Zwolnienia i ulgi uznaniowe – przesłanki rozstrzygnięć, „Przegląd Podatkowy” 1998/7, s. 29–31.
J. Kulicki, Konstytucyjne podstawy nakładania podatków (zarys wybranych problemów), „Prawo Spółek” 2000/3.
dr Ewa Skorczyńska
jest adiunktem w Katedrze Prawa Administracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego
Służebność drogowa jako tytuł prawny przewidujący uprawnienie do wykonywania robót budowlanych w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych
Artykuł przedstawia wyniki analizy orzecznictwa sądów administracyjnych, prowadzonej pod kątem pytania, w jakich przypadkach służebność drogowa może być uznawana za tytuł prawny do wykonywania robót budowlanych związanych z wykonywaniem podobnej służebności. Opowiedziano się za stanowiskiem, prezentowanym w części orzeczeń, że organy administracji architektoniczno-budowlanej w razie wątpliwości co do treści i zakresu służebności drogowej powinny odnosić się do pełnej treści aktu notarialnego lub postanowienia sądu ustanawiających to prawo. Podzielono również pogląd, że służebność drogowa (zwłaszcza służebność drogi koniecznej) polegająca na prawie przechodu i przejazdu uprawnia właściciela nieruchomości władnącej co najmniej do robót budowlanych umożliwiających taki przechód i przejazd. Praktykę żądania od inwestorów dodatkowej zgody właściciela nieruchomości obciążonej na podobne roboty uznano za nieprawidłową.
Słowa kluczowe: służebność drogowa, prawo do dysponowania terenem inwestycji na cele budowlane
Servitude of passage as a legal right which provides for the right to carry out construction works, in the Light of Judgments of administrative courts
The article contains the results of an analysis of judgments of administrative courts, which was conducted in order to answer the question when servitude of passage can be considered to be a legal title to the carrying out of construction works related to the exercise of similar servitude. The author espouses the view, which is presented in some of those judgments, that in case of doubts, the administrative bodies responsible for architecture and construction should refer to the full text of the notarial deed or court decision which establishes that law. The author also shares the opinion that servitude of passage (especially easement of access) which consists in the right of way and passage gives the owner of the dominant estate the right to, at least, construction works which make such way and passage possible. The practice of demanding from investors an additional consent of the property owner was considered to be wrong.
Keywords: servitude of passage, the right to manage a property for construction purposes
Bibliografia:
Despot-Mładanowicz A., Komentarz aktualizowany do art. 3 prawa budowlanego, LEX 2017
Grzesiak F., Służebność gruntowa jako prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, „Polish Construction Review” z 5.06.2008 r., ftp://millercanfield.pl/b360dfd530cf7b044696c2f9f011c867.pdf
Jakimowicz W., Wolność zabudowy w prawie administracyjnym, Warszawa 2012
Prawo budowlane. Komentarz, red. A. Gliniecki, LEX 2016
Prawo budowlane. Komentarz, red. Z. Niewiadomski, Warszawa 2009
Rudnicki S., Komentarz do art. 145 Kodeksu cywilnego, LEX 2011
Suliński G., Instytucja drogi koniecznej jako źródło oświadczenia o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, „Samorząd Terytorialny” 2015/12
dr Jan Ciechorski
jest wykładowcą Wyższej Szkoły Humanitas w Sosnowcu, członkiem Komisji Ekspertów ds. Ochrony Zdrowia Psychicznego przy Rzeczniku Praw Obywatelskich.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 26 marca 2015 r. (II SA/Bk 40/15) (przymusowe przyjęcie do domu pomocy społecznej)
W trybie kierowania do domu pomocy społecznej dla osób przewlekle psychicznie chorych bez zgody osoby kierowanej (na podstawie art. 39 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego) – to sąd opiekuńczy bada czy nie jest ona zdolna do wyrażenia zgody na skierowanie. Jego orzeczenie faktycznie zastępuje brak zgody osoby kierowanej.
Prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego ma charakter prejudycjalny (warunkujący) dla postępowania administracyjnego. Nie jest ono jednak jednoznaczne z umieszczeniem osoby w placówce, bowiem to na organie administracyjnym spoczywa obowiązek jego wykonania poprzez wydanie decyzji o skierowaniu osoby do właściwego (odpowiedniego typu) domu.
Słowa kluczowe: osoba chora psychicznie lub upośledzona umysłowo, przyjęcie bez zgody do domu pomocy społecznej, związanie orzeczeniem sądu opiekuńczego, wykonawczy charakter decyzji administracyjnej
Ruling of the Voivodship Administrative Court in Białystok of 26 March 2015 (II SA/Bk 40/15); approving commentary (forced admission to a social welfare institution)
In the procedure of referral of chronically mentally ill patients to a social welfare institution without the consent of the person being referred (pursuant to Article 39 of the Act on Mental Healthcare), the custodianship court examines whether the patient is capable of agreeing to the referral. Its judgment actually replaces the lack of consent of the person being referred. A final judgment of the custodianship court is of a preliminary (conditional) nature to administrative proceedings. However, it is not synonymous with placing a person in an institution, because it is the administrative authority that is responsible for its implementation by issuing a decision referring the person to the appropriate (appropriate type of) institution.
Keywords: mentally ill or mentally impaired person, admission without consent to a social welfare institution, binding by a court ruling, executive nature of an administrative decision
Bibliografia:
J. Ciechorski, Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 11 maja 2012 r., II CSK 678/11, „Prawo i Medycyna” 2013/1–2
