Delegowanie członków rady nadzorczej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do pełnienia funkcji członków zarządu (cz. 1)dr hab. Jerzy P. Naworski, prof. UMK
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu; sędzia Sądu Okręgowego w Toruniu w stanie spoczynku
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9014-1338)
Delegowanie członków rady nadzorczej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do pełnienia funkcji członków zarządu (cz. 1)
Artykuł jest poświęcony problematyce rozszerzenia kompetencji rady nadzorczej spółki z o.o. o prawo do delegowania członków tego organu do czasowego wykonywania czynności członków zarządu niemogących wykonywać swoich czynności. Stanowisko opowiadające się za taką możliwością dominuje w piśmiennictwie. Poparł je także SN w wyroku z 23.06.2020 r., V CSK 521/18. Praca, która nawiązuje do tego orzeczenia, ma na celu wykazanie, że pomimo silentium legis przyznanie radzie nadzorczej spółki z o.o. prawa do delegacji jest dopuszczalne. W pierwszej części opracowania został zaprezentowany obowiązujący stan prawny w zakresie prawa delegacji, stan faktyczny sprawy, na kanwie której zapadł wymieniony wyrok, rozstrzygnięcia sądów meriti i SN, główne zręby krytycznej do niego glosy oraz niektóre aspekty wykładni art. 220 k.s.h.
Słowa kluczowe: spółka z o.o., kompetencje rady nadzorczej, wykładnia art. 220 k.s.h., swoboda umów, prawo delegacji
dr hab. Jerzy P. Naworski, Nicolaus Copernicus University professor
Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland; retired judge of the Regional Court in Torun
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9014-1338)
Delegating Members of the Supervisory Board of a Limited Liability Company to Act as Members of the Management Board (part 1)
The article discusses the issue of extending the powers of the supervisory board of a limited liability company with the right to delegate members of this body to temporarily perform the activities of members of the management board who are unable to perform their activities. In literature, there is general agreement that this is possible. This view was also supported by the Supreme Court in its judgment of 23 June 2020, V CSK 521/18. This article, which refers to that judgment, is intended to demonstrate that, despite the silentium legis, granting the supervisory board of a limited liability company the right to delegate its members is permissible. The first part presents the current state of law relating to the right to delegate, the facts of the case in which the aforementioned judgment was issued, the decisions of the courts of fact and the Supreme Court, the main elements of the critical commentary on the judgment, and some aspects of the interpretation of Article 220 of the Code of Commercial Partnerships and Companies.
Keywords: limited liability company, powers of the supervisory board, interpretation of Article 220 of the Code of Commercial Partnerships and Companies, freedom of contract, right of delegation
Bibliografia/References
Baszczyk M., Delegowanie członka rady nadzorczej spółki akcyjnej do czasowego wykonywania czynności członka zarządu – zagadnienia wybrane, „Monitor Prawniczy” 2022/4.
Jurkowski K., Niedopuszczalność delegowania członków rady nadzorczej spółki z o.o. do pełnienia funkcji członków zarządu oraz dopuszczalność podważenia skuteczności zwołania walnego zgromadzenia akcjonariuszy – glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 23.06.2020 r., V CSK 521/18, „Glosa” 2024/2.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych, t. 1, Komentarze do art. 1–300134, Warszawa 2022.
Kidyba A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Warszawa 2005.
Michalski M. [w:] Spółka akcyjna, red. A. Kidyba, Warszawa 2010.
Modrzejewski J., Przyznanie radzie nadzorczej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kompetencji do delegowania jej członka do wykonywania czynności członka zarządu. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 23.06.2020 r., V CSK 521/18, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2021/11.
Naworski J.P., Delegowanie członków organów nadzoru spółki kapitałowej do zarządu, „Prawo Spółek” 2002/2.
Naworski J.P., Zadania komisji rewizyjnej. Próba wykładni art. 214 § 3 i art. 385 § 3 KH. Uwagi de lege lata i de lege ferenda, „Monitor Prawniczy” 2000/6.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2A, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 151–226, red. A. Opalski, Warszawa 2018.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 3A, Spółka akcyjna. Komentarz. Art. 301–392, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
Pabis R., Spółka z o.o. Komentarz, Warszawa 2006.
Pabis R. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2B, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 227–300, red. A. Opalski, Warszawa 2018.
Pabis R. [w:] J. Bieniak, M. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2019.
Rodzynkiewicz M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2009.
Romanowski M., Oddelegowanie członka rady nadzorczej spółki z o.o. do zarządu, „Przegląd Prawa Handlowego” 2000/8.
Romanowski M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 16, Prawo spółek osobowych, red. A. Szajkowski, Warszawa 2016.
Seredyński F., Delegowanie członka rady nadzorczej do pełnienia funkcji członka zarządu, „Przegląd Prawa Handlowego” 2007/9.
Sikorski G., Delegowanie członka rady nadzorczej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do zarządu, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2019/10.
Strzępka J.A., Zielińska E. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J.A. Strzępka, Warszawa 2009.
Strzępka W., Rozszerzenie uprawnień rady nadzorczej w spółce z o.o., „Prawo Spółek” 2001/6.
Szajkowski A., Tarska M., Szumański A. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 2, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz do artykułów 151–300, Warszawa 2014.
Szumański A., Ograniczenia wolności umów w prawie spółek handlowych [w:] Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej Profesora Kazimierza Kruczalaka, „Gdańskie Studia Prawnicze” 1999, t. 5.
Szumański A. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 17A, Prawo spółek kapitałowych, red. S. Sołtysiński, Warszawa 2010.
Tarska M., Zakres swobody umów w spółkach handlowych, Warszawa 2012.
Zieliński M., Radwański Z., Wykładnia prawa cywilnego, „Studia Prawa Prywatnego” 2006/1.
prof. dr hab. Andrzej Szumański
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, kierownik Katedry Prawa Gospodarczego Prywatnego; członek Rady Dyrektorów UNIDROIT
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9847-2705)
Normy soft law i ich rodzaje we współczesnym międzynarodowym prawie handlowym
Normy soft law odgrywają kluczową rolę we współczesnym międzynarodowym prawie handlowym ze względu na skromny stosunkowo dorobek prawa konwencyjnego (hard law). Normy soft law, w przeciwieństwie do hard law, nie działają ex lege, ale ex contractu, stanowiąc lex contractus. Są one adresowane bezpośrednio do przedsiębiorców pochodzących z różnych państw. Opracowują je organizacje ponadnarodowe (np. UNCITRAL, UNIDROIT, ICC, HCCH) na podstawie wcześniej prowadzonych studiów analitycznych oraz komparatystycznych badających istniejącą praktykę kontraktową oraz orzecznictwo. Prowadzi to do tzw. efektu harmonizacji międzynarodowego obrotu gospodarczego wskutek zmniejszania się różnic pomiędzy prawami krajowymi, znajdującymi zastosowanie do powyższego obrotu. Normy soft law nie mają charakteru jednorodnego, gdyż obejmują one różne ich rodzaje, takie jak: zasady, przewodniki z zaleceniami oraz klauzule modelowe. Szczególne znaczenie w ramach norm soft law mają ustawy modelowe adresowane do ustawodawców krajowych, regulujących materie związane z międzynarodowym obrotem gospodarczym. Mogą być one pośrednio wykorzystane przez przedsiębiorców z różnych państw do określenia stosunków prawnych między nimi. Niniejszy artykuł porusza kwestie metodologiczne tworzenia norm soft oraz zawiera szereg przykładów.
Słowa kluczowe: soft law, hard law, lex contractus, ustawy modelowe, zasady, przewodniki z rekomendacjami, klauzule modelowe, UNIDROIT, UNCITRAL, ICC, HCCH
prof. dr hab. Andrzej Szumański
Jagiellonian University in Krakow, Poland, head of the Department of Private Economic Law; member of the UNIDROIT Governing Council
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9847-2705)
Soft Law Norms and Their Kinds in Contemporary International Commercial Law
Soft law norms play a key role in contemporary international commercial law due to the relatively modest amount of convention law (hard law). Unlike hard law, the norms of soft law do not operate ex lege, but ex contractu, as they constitute lex contractus. They are addressed directly to entrepreneurs from different countries. They are developed by supranational organizations (e.g., UNCITRAL, UNIDROIT, ICC, HCCH) based on their own prior analytical and comparative-law studies that examine existing contract practice and case law. This leads to the so-called harmonization effect in international commercial transactions due to decreasing differences between national laws applicable to such transactions. Soft law norms are not uniform, because comprise various kinds of norms, for example, principles, guides with recommendations, and model clauses. Among the norms of soft law, special importance is acquired by model laws, which are addressed to national legislators regulating the matters connected with international commercial transactions. They can be indirectly used by entrepreneurs from various countries to shape the legal relations between them. This article discusses methodological issues involved in the creation of soft law norms and provides a number of examples.
Keywords: soft law, hard law, lex contractus, model laws, principles, guides with recommendations, model clauses, UNIDROIT, UNCITRAL, ICC, HCCH
Bibliografia/References
Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2023.
Fuchs B., Lex mercatoria w międzynarodowym obrocie gospodarczym, Kraków 2000.
Fuchs B. [w:] System Prawa Handlowego, t. 9, Międzynarodowe prawo handlowe, red. W. Popiołek, Warszawa 2013.
Hermanowski J., Jastrzębski J., Konwencja Narodów Zjednoczonych o umowach międzynarodowej sprzedaży towarów. Komentarz, Warszawa 1997.
Jagielska M. [w:] System Prawa Handlowego, t. 9, Międzynarodowe prawo handlowe, red. W. Popiołek, Warszawa 2013.
Kaleta K.J., Kotowski A., Podstawy prawoznawstwa, Warszawa 20199.
Kąkolecki A., Nowaczyk P. [w:] System Prawa Handlowego, t. 8, Arbitraż handlowy, red. A. Szumański, Warszawa 2015.
Kocot W. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 9, Prawo zobowiązań – umowy nienazwane, red. W.J. Katner, Warszawa 2010.
Lic J. [w:] System Prawa Handlowego, t. 1, Prawo handlowe – część ogólna, red. S. Włodyka, Warszawa 2009.
Nowaczyk P., Szumański A., Szymańska M., Regulamin Arbitrażowy UNCITRAL. Komentarz, Warszawa 2011.
Pazdan M. (red.), Konwencja wiedeńska o umowach międzynarodowej sprzedaży towarów. Komentarz, Kraków 2001.
Pazdan M. [w:] System Prawa Handlowego, t. 9, Międzynarodowe prawo handlowe, red. W. Popiołek, Warszawa 2013.
Poczobut J. [w:] System Prawa Handlowego, t. 9, Międzynarodowe prawo handlowe, red. W. Popiołek, Warszawa 2013.
Pyka M., Pojęcie inwestycji w międzynarodowym arbitrażu inwestycyjnym, Warszawa 2018.
Rott-Pietrzyk E. [w:] System Prawa Handlowego, t. 9, Międzynarodowe prawo handlowe, red. W. Popiołek, Warszawa 2013.
Schmitthoff C.M., Schmitthoff’s Export Trade: The Law & Practice of International Trade, London 1986.
Siedl-Hohenveldern I., International Economic Law, Deventer 1988.
Siedl-Hohenveldern I., International Law and its sources [w:] Liber Amicorum Haarte Bos, red. W.P. Herere, Deventer 1989.
Szumański A., 30-lecie Zasad Międzynarodowych Kontraktów Handlowych UNIDROIT, „Przegląd Prawa Handlowego” 2025/2.
Tomaszewski M. [w:] System Prawa Handlowego, t. 8, Arbitraż handlowy, red. A. Szumański, Warszawa 2015.
Wiśniewski A.W. [w:] System Prawa Handlowego, t. 8, Arbitraż handlowy, red. A. Szumański, Warszawa 2015.
dr hab. Szymon Byczko
Uniwersytet Łódzki, Katedra Prawa Handlowego, Ubezpieczeń i Własności Przemysłowej
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3754-439X)
Misseling jako delikt. Rozważania na przykładzie obligacji GetBack S.A.
Działalność spółki GetBack S.A. stała się źródłem jednego z większych kryzysów na rynku polskich instrumentów finansowych. Emitowane przez tę spółkę obligacje, których celem było napędzanie ryzykownej działalności na rynku wierzytelności, stały się pułapką dla wielu inwestorów. Mają oni dzisiaj znikome szanse na odzyskanie swoich środków. Obligacje te były oferowane nie tylko przez banki powiązane z emitentem, lecz także przez innych pośredników. Istotne jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy pośrednicy nie naruszyli zasad obrotu instrumentami finansowymi wynikających z art. 83g i 83h ustawy z 29.07.2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Naruszenie polegało zwykle na zaniechaniu badania potrzeb klientów lub oferowaniu produktu w sposób niepasujący do tych potrzeb. Przedmiotem niniejszego opracowania jest próba umiejscowienia konstrukcji misselingu opisanego w art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy z 16.02.2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów w kontekście odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego, wynikającej z art. 415 k.c.
Słowa kluczowe: obrót instrumentami finansowymi, badanie potrzeb klienta, misseling, obligacje, czyny niedozwolone, GetBack S.A.
dr hab. Szymon Byczko
University of Lodz, Poland, Department of Commercial Law, Insurance and Industrial Property, Lodz, Poland
(ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3754-439X)
Misselling as a Tort. Reflections on the Example of GetBack S.A. Bonds
The activity of GetBack S.A. became the source of one of the major crises on the Polish market of financial instruments. The bonds issued by this company, the purpose of which was to fuel risky activity on the debt market, have become a trap for many investors. They stand little chance of getting their funds back today. These bonds were offered not only by banks related to that company, but also by other intermediaries. It is important to answer the question whether or not these intermediaries violated the rules of trading in financial instruments, resulting from Articles 83g and 83h of the Act of 29 July 2005 on Trading in Financial Instruments. This infringement usually consisted in the failure to examine customer needs or in offering a product that clearly did not fit those needs. The subject of this study is an attempt to locate the construction of misselling, described in Article 24(2)(4) of the Act of 16 February 2007 on Competition and Consumer Protection, in the context of tort liability, provided for in Article 415 of the Civil Code.
Keywords: trading in financial instruments, customer needs examination, misselling, bonds, torts, GetBack S.A.
Bibliografia/References
Chłopecki A., Dubiński J., Metody ochrony posiadaczy instrumentów finansowych – metoda cywilnoprawna, „Przegląd Prawa Handlowego” 2025/3.
Haładyj K., Jastrzębski J., Naruszenie obowiązków informacyjnych emitentów – zagadnienie szkody, „Przegląd Prawa Handlowego” 2008/4.
Jurkowska-Zeidler A., Konsekwencje zmian w systemie ochrony konsumenta usług finansowych, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2016/2.
Osajda K., Granice statusu konsumenta w prawie cywilnym – perspektywa temporalna oraz kwestia niedokonania czynności prawnej, „Przegląd Sądowy” 2022/11–12.
Osajda K., Ochrona inwestora – konsumenta na rynku instrumentów finansowych (rynku kapitałowym), „Państwo i Prawo” 2021/4.
Papanastasiou A., Lost in Conversion: Rethinking investement treaty protection against retroactive regulation in the wake of the ‘Francogeddon’, „Journal of International Economic Law” 2025/1.
Rudke M., Prokuratura przychyla się do wniosku syndyka. Nowa nadzieja dla obligatariuszy GetBacku?, „Business Insider” z 10.05.2023 r.
Sroczyński J., Misselling: nowy rodzaj zakazanej praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2016/4.
Stec M., Ochrona klienta na rynku usług inwestycyjnych [w:] System Prawa Handlowego, t. 4, Prawo instrumentów finansowych, red. M. Stec, Warszawa 2016.
Wierzbowski M., Ochrona inwestora a ochrona konsumenta na rynku kapitałowym, „Przegląd Prawa Handlowego” 2022/5.
Zacharzewski K. [w:] Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi. Komentarz, red. M. Wierzbowski, Warszawa 2023, Legalis.
dr Rafał Jerzy Kruszyński, LL.M.
radca prawny
(ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1690-3813)
Problem kwalifikacji zastosowania produktu leczniczego jako eksperymentu
Niniejszy artykuł ma na celu odpowiedź na pytanie, czy zastosowanie produktu leczniczego na poszczególnych etapach życia tego produktu może być uznane za działanie eksperymentalne. W celu udzielenia odpowiedzi na tak postawione pytanie analizie poddano zarówno różne kategorie eksperymentów występujące w systemie prawa polskiego, jak i określone instytucje prawa farmaceutycznego. Artykuł skupia się jednak nie na statycznej analizie instytucji prawnych, ale ich dynamicznych powiązaniach.
Słowa kluczowe: eksperyment, eksperyment medyczny, produkt leczniczy, badania kliniczne, prawo farmaceutyczne
dr Rafał Jerzy Kruszyński, LL.M.
attorney at law, Poland
(ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1690-3813)
The Issue of Qualifying Medicinal Product Use as an Experiment
The purpose of this article is to answer the question whether the use of a medicinal product at various stages of the product’s life may be considered experimental activity. In order to answer the question, various categories of experiments, referred to in the Polish legal system, as well as certain institutions of pharmaceutical law were subjected to analysis. The article, however, focuses not on a static examination of legal institutions, but on their dynamic interconnections.
Keywords: experiment, medical experiment, medicinal product, clinical trials, pharmaceutical law
Bibliografia/References
Bartoszewicz M. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. M. Haczkowska, Warszawa 2014.
Bekrycht T., Leszczyński J., Łabieniec P., Podstawy doktryny prawnej, Warszawa 2021.
Bujny J., Prawa pacjenta między autonomią a paternalizmem, Warszawa 2007.
Indecki K., Liszewska A., Prawo karne materialne. Nauka o przestępstwie, karze i środkach penalnych, Warszawa 2002.
Klapczyńska M., Firma i jej ochrona, Warszawa 2004.
Krekora M., Rynek leków a własność intelektualna, Kraków 2006.
Kruszyński R.J., Pomiędzy Wolnością a solidarnością – kilka uwag o zasadzie dobra pacjenta na tle problematyki produktów leczniczych referencyjnych i ich odpowiedników [w:] 25 lat fundamentów wolności działalności gospodarczej. Tendencja rozwojowe, red. J. Grabowski, K. Pokryszka, A. Hołda-Wydrzyńska, Katowice 2013.
Kruszyński R.J., Zastosowanie produktu leczniczego off-label w praktyce lekarskiej, „Medicine & Law in Practice” 2023/1.
Kubiak R., Prawo medyczne, Warszawa 2010.
Kuczur T., Wąsik D., Badania kliniczne produktów leczniczych i wyrobów medycznych. Zagadnienia prawne, Warszawa 2016.
Łojko N., Rejestracja leków biologicznych i monitorowanie bezpieczeństwa terapii biologicznych [w:] Biologiczne produkty lecznicze. Aspekty prawne, red. M. Świerczyński, Warszawa 2016.
Malicka A., Zakaz poddawania eksperymentom naukowym, w tym szczególnie eksperymentom medycznym, bez dobrowolnie wyrażonej zgody, http://www.repozytorium.uni.wroc.pl/Content/52913/PDF/02_Agnieszka_Malicka.pdf (dostęp: 15.05.2025 r.).
Masełbas W. [w:] Prawo farmaceutyczne. Komentarz, red. M. Kondrat, Warszawa 2009.
Ożóg M., System handlu produktem leczniczym i produktami pokrewnymi. Problematyka prawna, Warszawa 2010.
Sakowski K. [w:] Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, red. E. Zielińska, Warszawa 2008.
Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2013.
Stankiewicz R., Badania kliniczne [w:] Instytucje rynku farmaceutycznego, red. R. Stankiewicz, Warszawa 2016.
Szydło M., Reglamentacja działalności gospodarczej w prawie farmaceutycznym, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2002/2.
Zastawny T.H., Badania kliniczne [w:] Badania kliniczne, red. T. Brodniewicz, Warszawa 2015.
Zastawny T.H., Zarys procesu rozwoju nowego leku [w:] Badania kliniczne, red. T. Brodniewicz, Warszawa 2015.
Zduński I., Przesłanki ryzyka nowatorstwa, „Prokuratura i Prawo” 2010/10.
Ziembiński Z., Logika praktyczna, Warszawa 1998.
Patryk Leks
Szkoła Doktorska Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
(ORCID: https://orcid.org/0009-0006-0405-0971)
Wspólna procedura zgłoszeń wewnętrznych w grupie kapitałowej
W artykule analizie poddano możliwość wdrożenia wspólnej procedury zgłoszeń wewnętrznych w grupie kapitałowej w świetle ustawy z 14.06.2024 r. o ochronie sygnalistów, uwzględniając wymogi dyrektywy 2019/1937. W opracowaniu omówiono charakter prawny grupy kapitałowej, definicję naruszenia prawa i zakres ochrony sygnalistów. Szczegółowej analizie poddano art. 28 ust. 8 ustawy o ochronie sygnalistów, dopuszczający wspólną procedurę dla grupy kapitałowej, ale budzący wątpliwości interpretacyjne. Ponadto rozważono zgodność z ustawą modelu, w którym jednostka wyznaczona tylko w jednym podmiocie obsługiwałaby zgłoszenia z całej grupy kapitałowej. Wskazano na rozbieżności między ustawą a dyrektywą w zakresie roli spółki dominującej i podmiotów zależnych. Podkreślono, że ustawa promuje decentralizację systemu zgłaszania naruszeń, co oznacza, że każda spółka powinna prowadzić własne postępowanie wyjaśniające, nawet w ramach wspólnej procedury w grupie kapitałowej. W publikacji przedstawiono propozycje interpretacji przepisów, które zapewniają zgodność z dyrektywą i skuteczną ochronę sygnalistów.
Słowa kluczowe: compliance, sygnaliści, procedura zgłoszeń wewnętrznych, grupa kapitałowa
Patryk Leks
University of Silesia in Katowice, Doctoral School, Katowice, Poland
(ORCID: https://orcid.org/0009-0006-0405-0971)
A Shared Whistleblowing Policy Across a Corporate Group
This article examines the possibility of implementing a shared whistleblowing policy across a corporate group under the Polish Act of 14 June 2024 on the Protection of Whistleblowers, considering the requirements of Directive 2019/1937. The author analyses the legal nature of a corporate group, the definition of a breach of law, and the scope of protection for whistleblowers. The paper provides a detailed analysis of Article 28(8) of the Polish Act on the Protection of Whistleblowers, which permits a shared whistleblowing policy across a corporate group, but which raises interpretive doubts. Furthermore, the author considers the compliance with the Polish Act of a model in which a unit designated in only one entity handles reports from the entire corporate group. The author highlights discrepancies between the Polish Act and the Directive regarding the role of the holding company and subsidiaries. It is emphasized that the Act promotes decentralization of the reporting system, implying that each company should conduct its investigation, even within the framework of a shared whistleblowing policy for the corporate group. The publication offers proposals for interpreting the regulations to ensure compliance with the Directive and adequate protection of whistleblowers.
Keywords: compliance, whistleblowers, whistleblowing policy, corporate group
Bibliografia/References
Banasiński C., Piontek E. [w:] C. Banasiński, E. Piontek, Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2009, LEX.
Besz J., Zawadzka N. [w:] Ustawa o ochronie sygnalistów. Komentarz, red. A. Partyka-Opiela, Warszawa 2024, Legalis.
Będkowski-Kozioł M. [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, red. A. Jurkowska-Gomułka, A. Piszcz, Warszawa 2024, Legalis.
Błońska M. [w:] Ochrona sygnalistów i postępowanie w sprawach zgłaszania naruszenia prawa. Komentarz praktyczny, procedury, wzory, orzecznictwo, red. B. Rodak, Warszawa 2024.
Czaplińska M. [w:] Ochrona sygnalistów w sektorze publicznym, red. M. Sakowska-Baryła, Warszawa 2024.
Dörre-Kolasa D. [w:] Ustawa o ochronie sygnalistów. Komentarz, red. K. Flaga-Gieruszyńska, M. Rylski, Warszawa 2024, Legalis.
Kaczmarski M., Zgłoszenie sygnalisty. Procedura przeprowadzenia wewnętrznego postępowania wyjaśniającego. Przykłady. Wzory, Warszawa 2024.
Kohutek K., Sieradzka M. [w:] K. Kohutek, M. Sieradzka, Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2024, LEX.
Kulig K., Ochrona sygnalistów – procedura zgłoszeń wewnętrznych krok po kroku, LEX 2024.
Łokaj M., Sygnalista w podmiocie leczniczym – kto i kiedy podlega ochronie?, LEX 2024.
Ożóg M., Sygnalizacja naruszeń prawa a zasada praworządności w dziejach prawa polskiego – zarys problematyki [w:] Ochrona sygnalistów. Regulacje dotyczące zgłaszających nieprawidłowości, red. B. Baran, M. Ożóg, Warszawa 2021.
Piszcz A., Grupa kapitałowa czy nie, czyli trudności z kwalifikacją i ich skutki, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2013/3.
Sobczyk A. [w:] Ustawa o ochronie sygnalistów. Komentarz, red. A. Sobczyk, A. Cebera, J.G. Firlus, M. Iwański, Warszawa 2024, Legalis.
Stanecki M. [w:] Ochrona sygnalistów. Praktyczna analiza przepisów ustawy, red. K. Walczak, Warszawa 2024.
Stawicki E. [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, red. A. Stawicki, Warszawa 2016, LEX.
Szabłowska-Juckiewicz M., Giedrewicz-Niewińska A., The Internal Reporting Procedure for Breaches of Law and the Protection of the Entrepreneur’s Interest, „Białostockie Studia Prawnicze” 2023/4.
Tokarczyk D. [w:] E. Rutkowska, D. Tokarczyk, Ustawa o ochronie sygnalistów. Komentarz, LEX 2024.
Vitorino Clarindo dos Santos J., Nemer T., Comments on Directive (EU) 2019/1937 of the European Parliament and of the Council of 23 October 2019 on the Protection of Persons Who Report Breaches of Union Law, „Wroclaw Review of Law, Administration & Economics” 2021/2.
dr Krzysztof Kułak
Uniwersytet Wrocławski, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Katedra Prawa Gospodarczego i Handlowego
(ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6785-2468)
Kary umowne w umowach deweloperskich
Artykuł omawia problematykę kar umownych, które są zastrzegane w umowach deweloperskich. Podstawę tych rozważań stanowi analiza treści kilkudziesięciu faktycznie zawartych w obrocie umów deweloperskich oraz zawodowe doświadczenia autora, który dochodzi kar umownych jako pełnomocnik procesowy. W artykule analizowane są zagadnienia istotne przy konstruowaniu postanowień przewidujących kary umowne w umowach deweloperskich, w tym sposób sformułowania przesłanek naliczenia kary umownej, wybór podstawy wyliczenia kary umownej, mechanizm obliczania kary umownej i kwestia oznaczenia daty wymagalności takiej kary. Opracowanie podkreśla doniosłą rolę notariusza w zapewnieniu poprawności i ważności umowy deweloperskiej oraz postanowień przewidujących karę umowną.
Słowa kluczowe: umowa deweloperska, kara umowna, ustawa deweloperska, deweloper, nabywca lokalu mieszkalnego
dr Krzysztof Kułak
University of Wroclaw, Faculty of Law, Administration and Economics, Department of Economic and Commercial Law, Wroclaw, Poland
(ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6785-2468)
Contractual Penalties in Development Agreements
The article discusses the issues of contractual penalties stipulated in developer agreements. The conclusions of the article are made on the basis of an analysis of developer agreements actually entered into on the development market. The conclusions also take into account the procedural experience of the author, who pursues claims for such contractual penalties as a professional representative in litigation. The article analyses the construction of contractual penalties in developer agreements, including the method of formulating the criteria for calculating contractual penalties, the choice of the basis for such calculation, the calculation mechanism, and the question of determining the due date of the contractual penalties. The article emphasizes the important role of the notary in ensuring the correctness and validity of developer agreement as a whole and its provisions concerning the contractual penalties.
Keywords: developer agreement (between a developer and a property purchaser), contractual penalty [liquidated damages], Act on Developers, real property developer, purchaser of residential unit
Bibliografia/References
Gliniecki B. [w:] Ustawa deweloperska. Komentarz, red. K. Osajda, Warszawa 2024.
Gliniecki B., Zastrzeganie kar umownych w umowie deweloperskiej – możliwości i ograniczenia, „Rejent” 2013/12.
Goldiszewicz A., Ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym. Komentarz, Warszawa 2023.
Leśniak M. [w:] K. Kułak, M. Leśniak, E. Wójtowicz, Ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym. Komentarz, Warszawa 2025.
Niekrasz-Gierejko K., Klauzule abuzywne w umowach deweloperskich z uwzględnieniem zmian od 1.7.2022 r., „Nieruchomości” 2022/7.
Okolski D., Górak J. [w:] D. Okolski, J. Górak, W. Wenda, Ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym. Komentarz, Warszawa 2023.
Panfil K., Ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym. Komentarz [w:] Zobowiązania, t. 5, Przepisy pozakodeksowe. Komentarz, red. P. Machnikowski, Warszawa 2025.
Ratajszczak A., Niedozwolone klauzule umowne w umowach deweloperskich, LEX 2022.
Witold Jerzy Matejko
autor jest radcą prawnym
(ORCID: https://orcid.org/0009-0001-5362-244X)
Zwrot opłaty sądowej w razie zawarcia ugody
Przedmiotem artykułu jest wykładnia przepisu art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. h ustawy z 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. W doktrynie i orzecznictwie wyrażono bardzo rozbieżne oceny dotyczącego tego, jak rozumieć zawarte w nim pojęcia ugody i rozpoczęcia rozprawy. Konkluzją zawartych w artykule rozważań jest zaaprobowanie stanowiska wyrażonego m.in. przez Sąd Najwyższy w uchwale z 23.02.2018 r., III CZP 88/17, że „ugodą” w rozumieniu tego przepisu jest wyłącznie ugoda zawarta przed sądem lub mediatorem. Natomiast odnośnie do pojęcia rozpoczęcia rozprawy autor nie zgadza się z dominującym w orzecznictwie i doktrynie stanowiskiem, że tożsame jest ono z czynnością wywołania sprawy.
Słowa kluczowe: ugoda sądowa, mediacja, ugoda pozasądowa, opłata sądowa, zwrot opłaty, koszty sądowe, rozpoczęcie rozprawy, wywołanie sprawy
Witold Jerzy Matejko
the author is an attorney at law, Poland
(ORCID: https://orcid.org/0009-0001-5362-244X)
Refund of the Court Fee if a Settlement Is Made
This article discusses the interpretation of Article 79(1)(1)(h) of the Act of 28 July 2005 on Court Costs in Civil Cases. In legal scholarship and case law, very diverse assessments can be found as to how to understand the notions of settlement and start of hearing, which are used in this provision. The conclusion arrived at after considerations presented in the article is approval of the opinion expressed, among others, by the Supreme Court in its resolution of 23 February 2018, III CZP 88/17, namely that ‘settlement’ as used in this provision means only a settlement made before a court or mediator. Meanwhile, as for the notion of start of hearing, the author disagrees with the dominant view expressed in case law and scholarship that it is tantamount to the act of calling the case.
Keywords: court settlement, mediation, out-of-court settlement, fee refund, court costs, start of hearing, calling the case
Bibliografia/References
Byczyk M., Koszty sądowe a zawarcie ugody pozasądowej, „Iustitia” 2023/3.
Cieślak S. [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. 1A, Komentarz. Art. 1–42412, red. A. Góra-Błaszczykowska, Warszawa 2020.
Dolniak P., Zwrot kosztów sądowych w przypadku zawarcia ugody, „Palestra” 2018/10.
Feliga P. [w:] Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Komentarz, red. P. Feliga, Warszawa 2023.
Flaga-Gieruszyńska K., Zieliński A., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2024.
Franusz A., Charakter prawny ugody sądowej oraz skutki prawne jej zawarcia, „Studia Prawnoustrojowe” 2014/24.
Fuchs D. [w:] Mediacja cywilna. Komentarz, red. T. Cyrol, D. Fuchs, Warszawa 2022.
Gil I. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. E. Marszałkowska-Krześ, I. Gil, Warszawa 2023.
Jaślikowski M. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. P. Rylski, Warszawa 2023.
Jezioro J. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2023.
Kamieński G. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. E. Marszałkowska-Krześ, I. Gil, Warszawa 2023.
Lapierre J., Ugoda sądowa w polskim procesie cywilnym, „Przegląd Sądowy” 1996/2.
Manowska M. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 1, Art. 1–47716, red. M. Manowska, Warszawa 2022.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2010.
Naworski J.P., Ugoda pozasądowa – zagadnienia wybrane, „Przegląd Prawa Handlowego” 2005/4.
Rudkowska-Ząbczyk E., Rodziewicz P. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. E. Marszałkowska-Krześ, Warszawa 2024.
Rutkowska A., Rutkowski D. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 1, Art. 1–50539, red. O.M. Piaskowska, Warszawa 2024.
Rzewuski M., Pojęcie ugody w rozumieniu art. 79 ust. 1 pkt 1 lit. h ustawy z 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, „Glosa” 2018/4.
Rzewuski M., Posiedzenie przygotowawcze i plan rozprawy a sprawność postępowania cywilnego, „Monitor Prawniczy” 2023/8.
Skowrońska-Bocian E., Warciński M. [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz. Art. 450–1088, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2021.
Stefańska E. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany, t. 1, Art. 1–47716, red. M. Manowska, Warszawa 2022.
Szanciło T. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 1, Art. 1–45816, red. T. Szanciło, Warszawa 2023.
Szczurowski T., Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego z zakresu kodeksu spółek handlowych w 2018 r., „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2019/5.
Szydłowska K., Glosa krytyczna do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 2018 roku, III CZP 88/17, „Acta Universitatis Wratislaviensis” No 4056, Przegląd Prawa i Administracji 126, Wrocław 2021.