Prawo własności intelektualnej a niewymienne tokeny (NFT)prof. dr hab. Katarzyna Grzybczyk
Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego (ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0694-8420).
Prawo własności intelektualnej a niewymienne tokeny (NFT)
Niewymienne tokeny (NFT) to najnowsze i wciąż budzące emocje osiągnięcie technologiczne blockchain, które znalazło zastosowanie w świecie sztuki cyfrowej, przedmiotów kolekcjonerskich oraz dóbr luksusowych, choć także w obrocie nieruchomościami, zarówno rzeczywistymi, jak i wirtualnymi. NFT oznacza zasób cyfrowy (lub jednostkę danych), bez stałej, sztywnej wartości, zaś każda jednostka jest wyjątkowa i indywidualna, a jej nabycie potwierdzone odpowiednim certyfikatem autentyczności. Choć NFT to ciąg zer i jedynek zapisanych w kodzie binarnym, to jednak może reprezentować zróżnicowane zasoby, uprzednio zdygitalizowane: obrazy i fotografie, animacje, wpisy na Twitterze, modele 3D fragmentów ludzkiego ciała, nieruchomości, a nawet emocje. Zawartość konkretnego tokena decyduje o problemach prawnych z nim związanych, do rozwiązania których stosujemy na razie tradycyjne konstrukcje prawne. Czy są one wystarczające dla świata wirtualnego, to się zapewne wkrótce okaże.
Słowa kluczowe: technologia blockchain, sztuka cyfrowa, NFT, niewymienialny token, zasób cyfrowy, autorstwo, nabycie praw autorskich, znak towarowy
prof. dr hab. Katarzyna Grzybczyk
Faculty of Law and Administration of the University of Silesia in Katowice, Poland (ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0694-8420).
Intellectual Property Law and Non-Fungible Tokens (NFTs)
Non-fungible token (NFT) is the latest and still emotive technological achievement based on blockchain that has found application in the world of digital art, collectibles, and luxury goods, but also in real estate and virtual real estate. NFT means a digital resource (or data unit) without a fixed, unchangeable value. Each unit is unique and individual, and its acquisition is confirmed by an appropriate certificate of authenticity. While NFT is a sequence of zeros and ones written in binary code, it can represent a variety of previously digitized resources: images and photos, animations, Twitter posts, 3D models of human body parts, real estate, and even emotions. The content of a specific token determines the legal problems associated with it, to solve which problems we are still using traditional legal constructions. Whether they are sufficient for the virtual world, will probably turn out soon.
Keywords: blockchain technology, digital art, NFT, non-fungible token, digital asset, authorship, copyright acquisition, trademark
Bibliografia / References
Barnett D., Jodorowsky animated Dune in development, says crypto group, The Guardian, 24.01.2022, https://www.the-guardian.com/film/2022/jan/24/dune-animation-based-on-jodorowsky-concept-art-in-development-says-cryptocurrency-group-spice-dao-frank-herbert (dostęp: 18.05.2022 r.).
Becker S., What Is NFT Minting?, 5.11.2021, https://www.sofi.com/learn/content/what-is-nft-minting/ (dostęp: 18.05.2022 r.).
Blomqvist I., The Rogers Test: Free Speech v. Trademark Protection, 12.02.2021, https://moellerip.com/the-rogers-test-free-speech-v-trademark-protection/ (dostęp: 18.05.2022 r.).
Bruner R., Environmental Concerns Have Cast Doubt on NFTs – But That’s Changing, Time, 18.11.2021, https://time.com/6120237/nfts-environmental-impact/ (dostęp: 18.05.2022 r.).
Cascone S., A Collective Made NFTs of Masterpieces Without Telling the Museums That Owned the Originals. Was It a Digital Art Heist or Fair Game?, ArtNet, 22.03.2021, https://news.artnet.com/art-world/global-art-museum-nfts-1953404 (dostęp: 18.05.2022 r.).
Chugani S., Bank A., Levine T., Smith R., The Notorious NFT: Consumer Protection Issues Raised by Non-Fungible Tokens (NFTs), https://ca.practicallaw.thomsonreuters.com/w-030–4989?transitionType=Default&contextData=(sc.Default)&firstPage=true (dostęp: 18.05.2022 r.).
Dafoe T., Hermès Is Suing a Digital Artist for Selling Unauthorized Birkin Bag NFTs in the Metaverse for as Much as Six Figures, ArtNet, 26.01.2022, https://news.artnet.com/art-world/hermes-metabirkins-2063954 (dostęp: 18.05.2022 r.).
Danciu V., Not For Trademarks? The truth about NFTs and IP, 18.02.2022, https://www.dennemeyer.com/ip-blog/news/not-for-trademarks-the-truth-about-nfts-and-ip/ (dostęp: 18.05.2022 r.).
Glen S., NFTs Explained in Two Pictures: The Good, The Bad… and The Ugly, Data Science Central, 16.05.2021, https://www.datasciencecentral.com/nfts-explained-in-two-pictures/ (dostęp: 18.05.2022 r.).
Guadamuz A., The treachery of images: non-fungible tokens and copyright, „Journal of Intellectual Property Law & Practice” 2021, Vol. 00, No. 0 https://ssrn.com/abstract=3905452 (dostęp: 18.05.2022 r.).
Guadamuz A., Non-fungible tokens (NFTs) and copyright, WIPO Magazin 2021/12, https://www.wipo.int/wipo_magazine/en/2021/04/article_0007.html (dostęp: 18.05.2022 r.).
Hoh M., Pang M., Non-Fungible Tokens (NFT) and Intellectual Property Law, Lexology, 17.01.2022, https://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=3f2af783-603b-427f-a988-4cc00cff7c52 (dostęp: 18.05.2022 r.).
Irsa-Klingspiegl G., NFTs and branding – Does trademark protection need to be considered?, ICLG.com, 22.07.2021, https://iclg.com/briefing/16813-nfts-and-branding-does-trademark-protection-need-to-be-considered-austria (dostęp: 18.05.2022 r.).
Jabbary A.F., Weisbein R.S., NFTs and Trademark Matters in the Metaverse, National Law Review 31.03.2022, https://www.natlawreview.com/article/nfts-and-trade-mark-matters-metaverse (dostęp: 18.05.2022 r.).
Jhirad A., Anthony D., Commercializing NFTs – generating value from digital assets and intellectual property rights, 1.03.2022, https://www.smartbiggar.ca/insights/publication/commercializing-nfts-generating-value-from-digital-assets-and-intellectual-property-rights (dostęp: 18.05.2022 r.).
Jhirad A., Anthony D., NFTs: Art meets crypto – traditional copyright issues in a tokenized world, 16.09.2021, https://www.smartbiggar.ca/insights/publication/nfts-art-meets-crypto-traditional-copyright-issues-in-a-tokenized-world (dostęp: 18.05.2022 r.).
Jones O., The Rise in NFT and Metaverse-Related Trademark Applications, 8.02.2022, https://www.jdsupra.com/legalnews/the-rise-in-nft-and-metaverse-related-2940820/ (dostęp: 18.05.2022 r.).
Kalnas T., NFT Showdown: Miramax Vs. Tarantino, 15.02.2022, https://amt-lab.org/blog/2021/12/prediction-miramax-v-tarantino (dostęp: 18.05.2022 r.).
Klein D., NFT Trademarks: DOs And DON’Ts, 19.01.2022, https://kleinmoynihan.com/nft-trade-marks-dos-and-donts/?utm_source=Mondaq&utm_medium=syndication&utm_campaign=LinkedIn-integration (dostęp: 18.05.2022 r.).
Kondoudis M., NFTs and Trademarks: THE ULTIMATE GUIDE, https://www.mekiplaw.com/nfts-and-trademarks-the-ultimate-guide/ (dostęp: 18.05.2022 r.).
LaCroix A., Lefor A., Stone E., „Pulp Fiction” and Beyond: The Future of NFT Litigation, 18.03.2022, https://www.jdsupra.com/legalnews/pulp-fiction-and-beyond-the-future-of-3958832/ (dostęp: 18.05.2022 r.).
Levine M., Money Stuff: Dogecoin Is Up Because It’s Funny, Bloomberg, 6.05.2021, https://www.bloomberg.com/news/newsletters/2021-05-06/money-stuff-dogecoin-is-up-because-it-s-funny (dostęp: 18.05.2022 r.).
Lince T., OpenSea: how trademark infringement is rampant on the biggest NFT marketplace, 20.01.2022, https://www.worldtrademarkreview.com/opensea-how-trademark-infringement-rampant-the-biggest-nft-marketplace (dostęp: 18.05.2022 r.).
Mottet A., Santantonio O., Meunier A., What are the copyright and trademark implications of NFTs?, Lexology, 7.03.2022, https://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=f4d3980f-d63c-464f-b1b7-e21f184e4584 (dostęp: 18.05.2022 r.).
Morris Ch., The NFT bubble is showing clear signs of bursting, Fortune, 4.03.2022, https://fortune.com/2022/03/04/nft-bubble-market-crash-price-value/ (dostęp: 18.05.2022 r.).
Powroźnik D., Definicja kryptoaktywów. Czy prawodawstwo nadąża za postępem technologicznym?, „Prawo Nowych Technologii” 2021/2.
Rae M., Analyzing the NFT Mania: Is a JPG Worth Millions?, SAGE Business Cases Originals, 2021.
Rossow A., Why Hermès NFT Trademark Lawsuit Will Set New Legal Precedent for Digital Art and Fashion, 28.01.2022, https://beincrypto.com/hermes-sues-mason-rothschild-metabirkins-nft-trademark-infringement/ (dostęp: 18.05.2022 r.).
Urbanek A., Ochrona przed piractwem internetowym w prawie Unii Europejskiej i Anticybersquatting Consumer Protection Act, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2020/2.
Webb T., What is the metaverse and why does it matter to the art. World experts weigh in and predict its future impact, The Art Newspaper, 28.01.2022, https://www.theartnewspaper.com/2022/01/28/what-is-the-metaverse-and-why-does-it-matter-to-the-art-world-experts-weigh-in-and-predict-its-future-impact (dostęp: 18.05.2022 r.).
Wingard M., Dune, DAO and Copyright, Lexology 1.03.2022, https://www.lexology.com/library/detail.aspx?g=a81604bb-59a6-4ae4-802f-39e01e2a3bfe (dostęp: 18.05.2022 r.).
Williams R., Hermès Sues NFT Creator Over ‘MetaBirkin’ Sales, 17.01.2022, https://www.businessoffashion.com/news/luxury/hermes-sues-nft-creator-over-metabirkin-sales/ (dostęp: 18.05.2022 r.).
dr hab. Filip Elżanowski
Katedra Prawa i Postępowania Administracyjnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego (ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3912-1857).
Komunikowanie decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów – granice polityki informacyjnej organu regulacyjnego
Celem niniejszego artykułu jest próba zakreślenia granic polityki informacyjnej Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w zakresie publikowania wydawanych przez niego decyzji administracyjnych. Podstawą tez stawianych w artykule jest analiza przepisów ustawy z 16.02.2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów regulujących ścieżki komunikacji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z opinią publiczną za pomocą środków masowego przekazu i zestawienie wyników tej analizy z praktyką działania organu antymonopolowego. W ocenie autora regulacji art. 31b i 73a u.o.k.k. nie można traktować jako furtki do wybiórczego i dowolnie szerokiego publikowania wydanych decyzji i wykładać ich zgodnie z regułą a minori ad maius. Zasady obowiązującego porządku prawnego, w tym konstytucyjna zasada legalizmu, ratio legis tych regulacji i jednoznaczne wyniki wykładni literalnej i funkcjonalnej obowiązujących przepisów wskazują, że Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów powinien w sposób bezwzględny powstrzymać się od aktywności informacyjnej wykraczającej poza środki wyraźnie wynikające z obowiązujących przepisów prawa.
Słowa kluczowe: decyzja administracyjna, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, organ regulacyjny, polityka informacyjna
dr hab. Filip Elżanowski
Department of Administrative Law and Procedure, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland (ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3912-1857).
Communicating Decisions of the President of the Office of Competition and Consumer Protection: Limits of a Regulatory Authority’s Information Policy
This article attempts to define the limits of the information policy followed by the President of the Office of Competition and Consumer Protection with regard to the publication of administrative decisions issued by the President. The theses put forward in the article are based on an analysis of the Act on Competition and Consumer Protection (ACCP) regulating the methods of communication between the President of the Office for Competition and Consumer Protection with the general public via mass media, and a comparison of the results of this analysis with the practice of the antimonopoly authority. In the author’s opinion, Articles 31b and 73a ACCP cannot be treated as an invitation to promulgate the issued decisions in a selective manner and with arbitrarily chosen circulation. Nor can these provisions be interpreted in accordance with the a minori ad maius principle. The principles of the applicable legal order, including the constitutional principle of legalism, the ratio legis of these regulations, and unambiguous results of literal and functional interpretation of the applicable provisions, indicate that the President of the Office for Competition and Consumer Protection should strictly refrain from any information activity going beyond the measures expressly provided for in the provisions of applicable laws.
Keywords: administrative decision, President of the Office of Competition and Consumer Protection, regulatory authority, information policy
Bibliografia / References
Błachucki M. [w:] Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, red. A. Stawicki, E. Stawicki, Warszawa 2016, LEX.
Błaś A., Formy działań faktycznych [w:] Prawo administracyjne, red. J. Boć, Wrocław 2004.
Bulejak R., Czynności techniczno-procesowe w koncepcji prawnych form działania administracji publicznej, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo” 2013/315.
Namysłowska M., Podawanie do publicznej wiadomości informacji o możliwości naruszenia zbiorowych interesów konsumentów – wzmocnienie ochrony konsumentów czy nadużycie praw przedsiębiorcy?, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2015/3.
Namysłowska M., Piszcz A. [w:] Ustawa o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów z 5.8.2015 r. Komentarz, red. M. Namysłowska, A. Piszcz, Warszawa 2016, Legalis.
Starościak J., Prawne formy działania administracji, Warszawa 1957.
Wierzbowski M., Wiktorowska A., Czynności faktyczne [w:] Polskie prawo administracyjne, red. J. Służewski, Warszawa 1995.
Wiktorowska A. [w:] Prawo administracyjne, red. M. Wierzbowski, Warszawa 2009.
Zimmermann M., Formy działania administracji państwowej. Akt administracyjny [w:] M. Jaroszyński, M. Zimmermann, W. Brzeziński, Polskie prawo administracyjne. Część ogólna, Warszawa 1956.
dr Anne-Marie Weber, LL.M. Berkeley
Autorka jest adiunktem w Katedrze Prawa Handlowego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego (ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7164-7571).
Zofia Mazur
Autorka jest doktorantką Wydziału Prawa Uniwersytetu Tor Vergata w Rzymie (ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0493-1545).
Aleksandra Szczęsna
Autorka jest aplikantką radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie (ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8853-9048).
Udział w autorstwie tekstu:
Anne-Marie Weber – 60%
Zofia Mazur – 20%
Aleksandra Szczęsna – 20%
Zrównoważony ład korporacyjny (sustainable corporate governance) – kierunek ewolucji polskiego prawa spółek?
Kryzys klimatyczny i towarzyszące mu problemy społeczne stanowią obecnie kluczowe wyzwanie dla prawodawców na całym świecie. W Brukseli postulat zrównoważonego rozwoju gospodarczego (sustainability) nie jest już postrzegany jako ideologiczny nurt, tylko podstawowa determinanta unijnej agendy politycznej. Niepokojące prognozy naukowe dotyczące granic planetarnych rozwoju gospodarczego rzucają nowe światło na pytanie o rolę spółek kapitałowych w społeczeństwie. Na szczeblu unijnym i w wielu państwach członkowskich trwają obecnie w konsekwencji prace reformatorskie nad wykorzystaniem ładu korporacyjnego jako narzędzia zrównoważonej transformacji gospodarki. Daje to asumpt do podjęcia dyskusji nad znaczeniem zrównoważonego ładu korporacyjnego jako kierunku ewolucji polskiego prawa spółek.
Słowa kluczowe: zrównoważony ład korporacyjny, zrównoważony rozwój, łańcuch wartości, należyta staranność, interes spółki
dr Anne-Marie Weber, LL.M. Berkeley
The author is an assistant professor at the Department of Commercial Law, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland (ORCID: https://orcid.org/0000-0001-7164-7571).
Zofia Mazur
The author is a PhD student at the Faculty of Law, Tor Vergata University of Rome, Italy (ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0493-1545).
Aleksandra Szczęsna
The author is a trainee attorney at law at the Warsaw Bar Association of Attorneys at Law (ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8853-9048).
Authors’ contributions:
Anne-Marie Weber – 60%
Zofia Mazur – 20%
Aleksandra Szczęsna – 20%
Sustainable Corporate Governance – Direction for the Evolution of Polish Company Law?
The climate crisis and the accompanying social problems are now a key challenge for legislators around the world. In Brussels, the demand for sustainable economic development is no longer seen as an ideological trend, but as a fundamental determinant of the EU political agenda. Disturbing scientific forecasts about the planetary limits of economic development shed new light on the question about the role of companies in the society. Reform work is consequently underway both at EU level and in many Member States to use corporate governance as a tool for sustainable transformation of the economy. This encourages a discussion on the importance of sustainable corporate governance as a direction for the evolution of Polish company law.
Keywords: sustainable corporate governance, sustainable development, value chain, due diligence, company interest
Bibliografia / References
Bassen A., Lopatta K., EC Corporate Governance Initiative Series: The EU Sustainable Corporate Governance Initiative – room for improvement, 15.10.2020 r., https://www.law.ox.ac.uk/business-law-blog/blog/2020/10/ec-corporate-governance-initiative-series-eu-sustainable-corporate (dostęp: 24.05.2022 r.).
Bebchuk L.A., Tallarita R., The illusory promise of stakeholder governance, „Cornell Law Review” 2020/106.
Berle A.A. Jr., Corporate Powers as Powers of Trust, „Harvard Law Review” 1931/44(7).
Berle A.A. Jr., For whom are corporate managers trustees: A note, „Harvard Law Review” 1932/45(8).
Bertram D., Green(wash)ing Global Commodity Chains: Light and Shadow in the EU Commission’s Due Diligence Proposal, Verfassungsblog, 24.02.2022 r., https://verfassungsblog.de/greenwashing-global-commodity-chains/ (dostęp: 18.05.2022 r.).
Bianchi M., Milič M., EC Corporate Governance Initiative Series: European Companies are Short-Term Oriented: The Unconvincing Analysis and Conclusions of the Ernst & Young Study, 13.10.2020 r., https://www.law.ox.ac.uk/business-law-blog/blog/2020/10/ec-corporate-governance-initiative-series-european-companies-are (dostęp: 24.05.2022 r.).
Bowen H.R., Social Responsibilities of the Businessman, New York 1953.
Brabant S. i in., Due Diligence Around the World: The Draft Directive on Corporate Sustainability Due Diligence (Part 1), Verfassungsblog, 15.03.2022 r., https://verfassungsblog.de/due-diligence-around-the-world/ (dostęp: 18.05.2022 r.).
Cejmer M., Zalecenie Komisji w sprawie wynagrodzeń dyrektorów spółek notowanych na rynku regulowanym [w:] Europejskie prawo spółek, t. 3, Corporate governance, red. M. Cejmer, J. Napierała, T. Sójka, Kraków 2006.
Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2017.
Choudhury B., Petrin M., Corporate Duties to the Public, Oxford 2019.
Corradi M., EC Corporate Governance Initiative Series: Corporate Opportunities Rules, Longtermism and Sustainability, 29.10.2020 r., https://www.law.ox.ac.uk/business-law-blog/blog/2020/10/ec-corporate-governance-initiative-series-corporate-opportunities (dostęp: 24.05.2022 r.).
Davis K., Can Business Afford to Ignore Social Responsibility?, „California Management Review” 1960/2(3).
Dodd E.M. Jr., For whom are corporate managers trustees?, „Harvard Law Review” 1932/45(7).
Dybiński J., Wymogi ostrożnościowe jako instrumenty stabilnego funkcjonowania rynku instrumentów finansowych [w:] System Prawa Handlowego, t. 4, Prawo instrumentów finansowych, red. M. Stec, Warszawa 2016.
Dybiński J., Zasady wynagradzania instrumentami finansowymi członków władz spółek akcyjnych jako istotna płaszczyzna ładu korporacyjnego – ocena polskiej regulacji i doświadczeń w świetle reformy przepisów unijnych po kryzysie finansowym [w:] Efektywność zarządzania i nadzoru w spółce handlowej. W poszukiwaniu optymalnego modelu ustroju spółki, red. K. Bilewska, Warszawa 2018.
Edmans A., EC Corporate Governance Initiative Series: Diagnosis Before Treatment: the Use and Misuse of Evidence in Policymaking, 30.10.2020 r., https://www.law.ox.ac.uk/business-law-blog/blog/2020/10/ec-corporate-governance-initiative-series-diagnosis-treatment-use-and (dostęp: 24.05.2022 r.).
Edmans A., Grow the Pie. How Great Companies Deliver Both Purpose and Profit, Cambridge 2020.
Eller K.H., Kampourakis I., Quantifying ‘Better Regulation’: The EU Regulatory Scrutiny Board and the Sustainable Corporate Governance Initiative, Verfassungsblog, 21.02.2022 r., https://verfassungsblog.de/quantifying-better-regulation (dostęp: 18.05.2022 r.).
Fama E.F., Jensen M.C., Agency Problems and Residual Claims, „The Journal of Law and Economics” 1983/26(2).
Ferrarini G., Corporate Purpose and Sustainability, „ECGI Law Working Paper” 2020/559.
Fisch J.E., Solomon S.D., Should Corporations Have a Purpose?, „Texas Law Review” 2021/99(7).
Fleischer H., Corporate Purpose: A Management Concept and its Implications for Company Law, „European Company and Financial Law Review (ECFR)” 2021/2.
Freeman E., Strategic Management: A Stakeholder Approach, Boston 1984.
Friedman M., The Social Responsibility of Business is to Increase its Profits, „The New York Times Magazine” z 13.10.1970 r.
Gözlügöl A., Ringe W.-G., Private Companies: The Missing Link on The Path to Net Zero, Law Working Paper Nr 635/2022, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=4065115 (dostęp: 18.05.2022 r.).
Gözlügöl A., Ringe W.-G., The EU Sustainable Corporate Governance Initiative: Where are We and Where are We Headed?, Harvard Law School Forum on Corporate Governance, https://corpgov.law.harvard.edu/2022/03/18/the-eu-sustainable-corporate-governance-initiative-where-are-we-and-where-are-we-headed/?utm_content=buffer07f0c&utm_medium=social&utm_source=linkedin.com&utm_campaign=buffer (dostęp: 18.05.2022 r.).
Groen W. i in., Study on the Non-Financial Reporting Directive: final report, Publications Office 2021, https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/1ef8fe0e-98e1-11eb-b85c-01aa75ed71a1/language-en (dostęp: 24.05.2022 r.).
Hajdys D., Zielone obligacje skarbowe jako źródło finansowania zadań proekologicznych w Polsce, „Finanse i Prawo Finansowe” 2020/1(25).
Hansen J.L., EC Corporate Governance Initiative Series: Sustainable Corporate Governance? – A Response from the Nordic Countries, 2.11.2020 r., https://www.law.ox.ac.uk/business-law-blog/blog/2020/11/ec-corporate-governance-initiative-series-sustainable-corporate (dostęp: 18.05.2020 r.).
Hansen J.L., Response to the Study on Directors’ Duties and Sustainable Corporate Governance by Nordic Company Law Scholars, „University of Copenhagen Faculty of Law Legal Studies Research Paper Series” 2020/100, https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3709762 (dostęp: 19.05.2022 r.).
Hansen J.L., Unsustainable Sustainability, Oxford Business Law Blog, 8.03.2022 r., https://www.law.ox.ac.uk/business-law-blog/blog/2022/03/unstainable-sustainability (dostęp: 18.05.2022 r.).
Hansen J.L., Zombies v. Subsidiarity – Opening on 8 December 2021, https://www.law.ox.ac.uk/business-law-blog/blog/2021/10/zombies-v-subsidiarity-opening-8-december-2021 (dostęp: 18.05.2022 r.).
Hansmann H., Kraakman R., The End of History for Corporate Law, „Georgetown Law Review” 2001/89(2).
Hommelhoff P., Nichtfinanzielle Ziele in Unternehmen von öffentlichem Interesse. Die Revolution übers Bilanzrecht [w:] Festschrift für Bruno M. Kübler zum 70. Geburtstag, red. R. Bork i in., München 2015.
Hopt K.J., Porównawcze prawo spółek, „Czasopismo Kwartalne Całego Prawa Handlowego, Upadłościowego oraz Rynku Kapitałowego” 2010/1.
Hösli A., Weber R., Climate Change Reporting and Due Diligence: Frontiers of Corporate Climate Responsibility, „European Company and Financial Law Review (ECFR)” 2021/6.
Hsieh N. i in., The social purpose of corporations, „Journal of the British Academy” 2018/6(s1).
Johnston A., Reforming English Company Law to Promote Sustainable Companies, „European Company Law” 2014/11(2).
Kotecki L., Zielone finanse w Polsce 2021, „Centrum Myśli Strategicznych” 2021.
Kuhn S.T., The Structure of Scientific Revolutions, Chicago 1970.
Masson-Delmotte V. i in., IPCC, 2021: Summary for Policymakers [w:] Climate Change 2021: The Physical Science Basis. Working Group I Contribution to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, Cambridge 2021.
Mayer C., Prosperity. Better Business Makes the Greater Good, Oxford 2018.
Mélon L., Shareholder Primacy and Global Business. Re-clothing the EU Corporate Law, New YorkLondon 2019.
Mittwoch A.-Ch., Möslein F., Der Europäische Aktionsplan zur Finanzierung eines nachhaltigen Wachstums, „Wertpapier-Mitteilungen” 2019/73.
Moskała P., Prawne instrumenty zarządzania zgrupowaniem spółek kapitałowych, Warszawa 2019.
Möslein F., Sørensen K.E., Sustainable Corporate Governance. A Way Forward, „Law Working Paper” 2021/583.
Opalski A., O pojęciu interesu spółki handlowej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2008/11.
Opalski A., Prawo zgrupowań spółek, Warszawa 2012.
Opalski A., Rada nadzorcza w spółce akcyjnej, Warszawa 2006.
Piketty T., Capital in the Twenty-First Century, Cambridge 2014.
Radwan A., Regucki T., The possibilities for and barriers to sustainable companies in Polish Company Law, „International and Comparative Corporate Law Journal” 2015/11(1).
Report of the World Commission on Environment and Development: Our Common Future, United Nations, A/42/427, wydanie polskie: Nasza wspólna przyszłość. Raport Światowej Komisji ds. Środowiska i Rozwoju (Raport G.H. Brundtland), Warszawa 1991.
Richter C., Thomsen S., Ohnemus L., EC Corporate Governance Initiative Series: A Response from the Copenhagen Business School, 26.10.2020 r., https://www.law.ox.ac.uk/business-law-blog/blog/2020/10/ec-corporate-governance-initiative-series-response-copenhagen (dostęp: 18.05.2022 r.).
Roe M.J. i in., The European Commission’s Sustainable Corporate Governance Report: A Critique. European Corporate Governance Institute, „Law Working Paper” 2020/553.
Romanowski M., W sprawie pojęcia i natury spółki publicznej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2009/3.
Ruggie J.G., European Commission Initiative on Mandatory Human Rights Due Diligence and Directors’ Duties, Harvard Kennedy School, luty 2022 r., https://www.hks.harvard.edu/sites/default/files/centers/mrcbg/files/EU%20mHRDD.pdf (dostęp 18.05.2022 r.).
Sjåfjell B., Regulating for Corporate sustainability: Why the public-private divide misses the point [w:] Understanding the company, red. B. Choudhury, M. Petrin, Cambridge 2017.
Sjåfjell B., Sustainable Value Creation Within Planetary Boundaries – Reforming Corporate Purpose and Duties of the Corporate Board, „Sustainability” 2020/12(15), 6245.
Sjåfjell B., Bruner C., The Cambridge Handbook of Corporate Law, Corporate Governance and Sustainability, Cambridge 2020.
Sjåfjell B., Mähönen J., Corporate Purpose and the EU Corporate Sustainability Due Diligence Proposal, Oxford Business Law Blog, 25.02.2022 r., https://www.law.ox.ac.uk/business-law-blog/blog/2022/02/corporate-purpose-and-eu-corporate-sustainability-due-diligence (dostęp:
18.05.2022 r.).
Sjåfjell B., Mähönen J., Corporate Purpose and the Misleading Shareholder vs Stakeholder Dichotomy, „University of Oslo Faculty of Law Legal Studies Research Paper” 2022/43.
Sneirson J.F., The history of shareholder primacy, from Adam Smith through the rise of financialism [w:] The Cambridge Handbook of Corporate Law, Corporate Governance and Sustainability, red. B. Sjåfjell, C. Bruner, Cambridge 2020.
Sołtysiński S. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 17a, Prawo spółek kapitałowych, red. S. Sołtysiński, Warszawa 2010.
Sołtysiński S., Moskwa P. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 17a, Prawo spółek kapitałowych, red. S. Sołtysiński, Warszawa 2015.
Torres-Cortés F. i in., Study on due diligence requirements through the supply chain: final report, Publications Office 2020, https://data.europa.eu/doi/10.2838/39830 (dostęp: 24.05.2022 r.).
Weber A.-M., Wynagrodzenie menedżerów jako zasada corporate governance, Warszawa 2012.
Weber A.-M., Wynagrodzenie menedżerskie – skuteczny instrument corporate governance?, „Prawo Europejskie w Praktyce” 2011/5.
Weber-Elżanowska A.-M., Postulat zrównoważonego wzrostu gospodarczego jako wyzwanie dla polskiego prawa handlowego [w:] Sto lat polskiego prawa handlowego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Andrzejowi Kidybie, t. 1, red. M. Dumkiewicz, K. Kopaczyńska-Pieczniak, J. Szczotka, Warszawa 2020.
Weber-Elżanowska A.-M., Sustainability vs. Corporate Purpose: Will transforming values shift the paradigm?, „Journal for International and European Law, Economics and Market Integrations” 2020/7(2).
Zioło M., Finanse zrównoważone. Rozwój. Ryzyko. Rynek, Warszawa-Szczecin 2020.
dr hab. Marcin Dyl, prof. UW
Katedra Prawa i Postępowania Administracyjnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego (ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3604-2571).
Oddziaływanie art. 10 u.f.i. w świetle ustawowych obowiązków depozytariusza funduszu inwestycyjnego
Ustawa o funduszach inwestycyjnych nie definiuje pojęcia interesu uczestników funduszu, co otwiera je na interpretacje. Pojęcie to nie powinno być jednak podstawą rozszerzającej wykładni przepisów szczegółowych dotyczących obowiązków ustawowych depozytariusza ani uzasadniać faktycznego przekraczania granic pomiędzy rozdzielonymi przez ustawę kompetencjami depozytariusza i zarządzającego funduszem, czy stanowić samoistnej podstawy odpowiedzialności depozytariusza. Klauzula interesu uczestników nie uprawnia ani nie zobowiązuje depozytariusza do oceny, jaki wynik finansowy przyniesie zgodna z prawem i aktami wewnętrznymi inwestycja funduszu, ponieważ takie działanie nie mieści się w katalogu ustawowych obowiązków depozytariusza. W artykule zawarte są rozważania na temat praktycznego znaczenia klauzuli generalnej zawartej w art. 10 u.f.i. dla działalności depozytariusza.
Słowa kluczowe: depozytariusz funduszu, rola depozytariusza funduszu, uczestnik funduszu, interes uczestników funduszu
dr hab. Marcin Dyl, professor of the University of Warsaw
Department of Administrative Law and Procedure, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland (ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3604-2571).
Impact of Article 10 of the Act on Investment Funds in the Context of Statutory Duties of Investment Funds Depositaries
The Act on Investment Funds does not define the concept of interest of fund participants, which opens the concept to interpretation(s). However, that concept should not serve as a basis for an extended interpretation of the specific provisions relating to the statutory obligations of the depositary, nor should it justify the actual crossing of the boundary between the statutory competences of the depositary and those of the fund manager, nor constitute an autonomous basis for the depositary’s liability. The participants’ interest clause does not entitle or oblige the depositary to assess what financial result an investment will bring (provided that such investment is compliant with laws and internal bylaws) due to the fact that such assessment does not belong to the catalogue of the depositary’s statutory obligations.
Keywords: fund depositary, role of a fund depositary, fund participant, interest of fund participants
Bibliografia / References
Dyl M., Status banku-powiernika a pozycja depozytariusza, „Glosa” 1998/2.
Kmieć J. [w:] Ustawa o funduszach inwestycyjnych. Komentarz, t. 1, Art. 1–157, red. A. Kidyba, Warszawa 2018, LEX.
Kropiwnicki J., Fundusze inwestycyjne. Prawna ochrona interesu uczestnika, Warszawa 2009.
Mroczkowski R., Nadzór nad funduszami inwestycyjnymi, Warszawa 2011.
Mroczkowski R. [w:] Ustawa o funduszach inwestycyjnych. Komentarz, red. R. Mroczkowski, Warszawa 2014.
Zawadzka P., Fundusz inwestycyjny w systemie instytucji finansowych, Warszawa 2009.
dr Piotr Kukuryk
Autor jest adiunktem w Katedrze Prawa Cywilnego, Gospodarczego i Prywatnego Międzynarodowego Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie (ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6123-7077).
Uwagi o zasadach rozpatrywania reklamacji na podstawie art. 7a ustawy o prawach konsumenta
Przedmiotem artykułu jest analiza art. 7a ustawy z 30.05.2014 r. o prawach konsumenta, regulującego w sposób ogólny zasady udzielania przez przedsiębiorcę odpowiedzi na reklamację złożoną przez konsumenta. Punkt wyjścia do dalszych rozważań stanowi omówienie pojęcia reklamacji. Proponując własne ujęcie definicyjne, zwrócono uwagę na trudności w rozgraniczeniu zakresu pojęciowego reklamacji oraz innych sformułowań o zbliżonym znaczeniu, którymi – w ślad za prawodawcą unijnym – posługuje się prawodawca krajowy. Rozważania zawarte w artykule koncentrują się głównie na analizie zakresu zastosowania art. 7a u.p.k. W tym kontekście omówiono zwłaszcza wzajemny stosunek postępowania z art. 7a u.p.k. do innych postępowań reklamacyjnych uregulowanych w ustawach szczególnych. Zagadnienie to nie stanowiło dotychczas szczególnego przedmiotu zainteresowania doktryny prawa cywilnego. Zaproponowano także przeniesienie omawianej regulacji do tytułu III księgi trzeciej Kodeksu cywilnego. W dalszej części artykułu przedstawiono problem odpowiedzi przedsiębiorcy na reklamację konsumenta oraz skutków prawnych jej nieudzielenia w wymaganym terminie. Obok analizy stanowisk doktryny odwołano się także do najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych. Całość kończą wnioski oraz postulaty de lege ferenda.
Słowa kluczowe: prawa konsumenta, pojęcie reklamacji, odpowiedź przedsiębiorcy na reklamację, zakres zastosowania przepisu
dr Piotr Kukuryk
The author is an assistant professor at the Department of Civil, Commercial and Private International Law, Krakow University of Economics, Poland (ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6123-7077).
Comments about the Principles for Handling Consumer Complaints under Article 7a of the Consumer Rights Act
The subject of the paper is an analysis of Article 7a of the Act of 30 May 2014 on Consumer Rights (ACR), which regulates in general terms the principles according to which traders respond to complaints made by consumers. The starting point for further considerations is a discussion of the concept of consumer complaint. While proposing its own definitional approach, the author draws attention to the difficulty with distinguishing the conceptual scope of a complaint and other expressions having similar meanings, which the Polish lawmakers use, following the example of EU lawmakers. The considerations contained in the article focus mainly on analysing the scope of application of Article 7a ACR. In this context the mutual relations between the procedure under Article 7a ACR and other complaint procedures regulated by special statutes are discussed. This issue has not attracted much attention of civil law scholars to date. It is also been proposed that the regulation in question should be moved to Title III of Book Three of the Civil Code. The following part of the article presents the problem of the trader’s response to the consumer’s complaint and the legal consequences of the former failing to respond within the required time limit. In addition to the analysis of positions found in scholarship, reference is also made to recent case law of the Supreme Court and ordinary courts. The paper ends with conclusions and suggestions of legislative amendments.
Keywords: consumer rights, notion of consumer complaint, trader’s response to a complaint, scope of application of a provision of law
Bibliografia / References
Bagińska E., Skutki prawne nieudzielenia w terminie odpowiedzi na reklamację klienta podmiotu rynku finansowego, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2018/1.
Bronisz B., Ustawa o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o rzeczniku finansowym, „Monitor Prawa Bankowego” 2016/3(64).
Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2011.
Czarnecka M., Stosowanie ustawy o prawach konsumenta na rynku energii elektrycznej, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2016/3(5).
Czech T., Odpowiedź przedsiębiorcy na reklamację konsumenta, „Temidium” 2017/2.
Czech T., Prawa konsumenta. Komentarz, Warszawa 2017.
Długosz Z., Cywilnoprawne skutki milczącego uznania reklamacji, „Przegląd Prawa Handlowego” 2019/10.
Gajda-Roszczynialska K., Sprawy o ochronę indywidualnych interesów konsumentów w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2012.
Habryn-Chojnacka E. [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz. Art. 353–626, red. M. Gutowski, Warszawa 2019.
Jurkowska-Zeidler A., Aktualne problemy ochrony klienta na rynku bankowym z perspektywy działalności Rzecznika Finansowego, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2018/39.
Kaczmarek-Templin B., Szostek D. [w:] Ustawa o prawach konsumenta. Kodeks cywilny (wyciąg). Komentarz, red. B. Kaczmarek-Templin, P. Stec, D. Szostek, Warszawa 2014.
Kołodziej A. [w:] Ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Komentarz, red. J. Jezioro, Warszawa 2010.
Kowalewski E., Ziemiak M.P., Ustawa reklamacyjna a obrót ubezpieczeniowy, cz. 1, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2015/3.
Kubiak-Cyrul A. [w:] Ustawa o prawach konsumenta. Kodeks cywilny (wyciąg). Komentarz, red. B. Kaczmarek-Templin, P. Stec, D. Szostek, Warszawa 2014.
Lubasz D. [w:] Ustawa o prawach konsumenta. Komentarz, red. M. Namysłowska, D. Lubasz, Warszawa 2015.
Łętowska E., Prawo umów konsumenckich, Warszawa 2002.
Marko D.M., Milczące rozpatrzenie reklamacji zgodnie z wolą klienta przez podmiot rynku finansowego. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 13 czerwca 2018 r., III CZP 113/17, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2019/7–8.
Marko D.M., Obowiązek udzielenia odpowiedzi na reklamację przez podmioty rynku finansowego i jej cywilnoprawne skutki, „Przegląd Sądowy” 2018/11–12.
Masłowski M., Rozpatrywanie reklamacji przez małe instytucje płatnicze, „Monitor Prawniczy” 2019/3.
Maśniak D., Znaczenie ustawowych zasad wnoszenia reklamacji i powołania Rzecznika Finansowego dla rynku ubezpieczeniowego, „Prawo Asekuracyjne” 2015/4(85).
Mikłaszewicz P. [w:] Komentarze Prawa Prywatnego, t. 7, Prawo konsumenckie. Komentarz, red. K. Osajda, Warszawa 2019.
Muras Z., Kędzia J. [w:] Prawo energetyczne, t. 1, Komentarz do art. 1–11s, red. M. Swora, Z. Muras, Warszawa 2016.
Ostrowski H., Ograniczenie konsumenckiego prawa do reklamacji, „Monitor Prawniczy” 2006/24.
Piątek S., Prawo telekomunikacyjne. Komentarz, Warszawa 2019.
Piskozub P., Reklamacja imprezy turystycznej, „Edukacja Prawnicza” 2015/1.
Pisuliński J. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 7, Prawo zobowiązań – część szczegółowa, red. J. Rajski, Warszawa 2018.
Stec M., Umowa przewozu w transporcie towarowym, Warszawa 2005.
Suski P., Ustawa o prawach konsumenta a rynek energii elektrycznej, „internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2015/3(4).
Urbańczyk A., Reklamacje [w:] Nowe zasady dystrybucji ubezpieczeń, red. J. Pokrzywniak, Warszawa 2018.
Wilbrandt-Gotowicz M. [w:] Doręczenia elektroniczne. Komentarz, red. M. Wilbrandt-Gotowicz, Warszawa 2021, LEX.
Zimmer J., Swora M. [w:] Prawo energetyczne, t. 1, Komentarz do art. 1–11s, red. M. Swora, Z. Muras, Warszawa 2016.
dr Maciej Tąkiel
Autor jest dyrektorem w kancelarii Greenberg Traurig (ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3082-7626).
O potrzebie dalszej redefinicji spółki publicznej
Nowa koncepcja definicyjna spółki publicznej słusznie zrywa z konstrukcją opartą na dematerializacji jej akcji na rzecz kryterium powiązania z obrotem zorganizowanym – rynkiem regulowanym lub alternatywnym systemem obrotu (ASO). Zmiana ta nie stanowi jednak wystarczającej odpowiedzi na odmienne wyzwania stojące przed tymi dwiema różnymi płaszczyznami obrotu. Co więcej, przybliżenie tła legislacyjnego pozwala dodatkowo na wniosek, że nie było to działanie zamierzone, a można je wręcz określić mianem reaktywnego. Impulsem do zmiany definicji spółki publicznej była wszakże powszechna dematerializacja akcji, a nie jej powszechna i uzasadniona krytyka. Stawiając umowny znak równości między rynkiem regulowanym a alternatywnym systemem obrotu, ustawodawca zdecydował się na rozwiązanie bezpieczne i zachowawcze, mające na celu przede wszystkim utrzymanie dotychczasowego statusu quo. Czy jednak możliwe było działanie przemyślane, o aktywnym charakterze, potencjalnie polegające na rozdzieleniu obu tych płaszczyzn? Artykuł ten ma na celu otwarcie dyskusji w zakresie uściślenia przyszłych ram definicyjnych spółki publicznej, a także zaprezentowanie potencjalnych rozwiązań de lege ferenda w tym temacie – jednym z nich jest powiązanie definicji spółki publicznej wyłącznie z rynkiem regulowanym.
Słowa kluczowe: spółka publiczna, prawo handlowe, prawo rynku kapitałowego, dematerializacja, nowelizacja ustawy o ofercie publicznej, nowelizacja Kodeksu spółek handlowych
dr Maciej Tąkiel
The author is a director at the Warsaw office of Greenberg Traurig, Poland (ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3082-7626).
The Public Company and the Need for Its Further Redefinition
The newly introduced legal definition of a public company is a step in the right direction as it no longer relies on the dematerialization of shares as its only defining criteria. This new definition favours the regulated market along with the alternative trading system as the two market platforms underlined in the new definition structure. A closer look at the legislative background additionally allows for the conclusion that this change was not intentional, but rather a conservative and reactive solution to the obligatory dematerialization of shares of joint-stock companies in Poland. The aim of this paper is to open a discussion on a futureproof definition of a public company in Poland, as well as to present potential legal solutions in this area. One of them is to link the definition of a public company exclusively with the regulated market.
Keywords: public company, commercial law, capital market law, dematerialization, amendments to the Public Offering Act, amendments to the Code of Commercial Partnerships and Companies
Bibliografia / References
Akimenkow J., Spółka giełdowa a spółka publiczna – podstawy normatywne dystynkcji oraz koncepcje reformy nominałowego kapitału zakładowego, „Przegląd Prawa Handlowego” 2018/9.
Chłopecki A., Obrót papierami wartościowymi na rynku kapitałowym (I), „Przegląd Prawa Handlowego” 1995/8.
Chłopecki A. [w:] A. Chłopecki, M. Dyl, Prawo rynku kapitałowego, Warszawa 2017.
Chłopecki A. [w:] K. Bilewska, A. Chłopecki, Prawo handlowe, Warszawa 2020.
Glicz M., Spółka publiczna a spółka akcyjna. Analiza typologiczna, Warszawa 2018.
Grabowski K., Dyrektywa o niektórych prawach akcjonariuszy i jej konsekwencje dla spółek publicznych, „Czasopismo Kwartalne Całego Prawa Handlowego, Upadłościowego oraz Rynku Kapitałowego” 2008/4.
Jastrzębski J., Pojęcie papieru wartościowego wobec dematerializacji, Warszawa 2009.
Kołacz J., Prawo inwestora do informacji na rynku kapitałowym, Warszawa 2012.
Mazgaj M., Dematerializacja akcji w spółkach niepublicznych – przyszłe perspektywy [w:] Ewolucja instytucji polskiego prawa papierów wartościowych. W 80-lecie Prawa wekslowego z dnia 28 kwietnia 1936 r., red. J. Mojak, J. Widło, A. Żywicka, Lublin 2016.
Michalski M., O pojęciu i zakresie regulacji spółki publicznej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2008/1.
Michalski M. [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda, Warszawa 2019.
Michalski M., Dąbrowska J. [w:] Powszechna dematerializacja akcji. Modernizacja konstrukcji spółki akcyjnej, red. M. Michalski, Warszawa 2021.
Oplustil K., Instrumenty nadzoru korporacyjnego (corporate governance) w spółce akcyjnej, Warszawa 2010.
Popiołek W., Rozporządzenie akcjami rejestrowymi spółek niepublicznych, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2020/5.
Romanowski M., Wpływ dematerializacji papierów wartościowych na podstawowe konstrukcje prawa papierów wartościowych, „Państwo i Prawo” 1999/10.
Romanowski M., W sprawie pojęcia i natury spółki publicznej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2009/3.
Sójka T., Wpis na rachunek papierów wartościowych, „Monitor Prawa Bankowego” 2014/7–8.
Tąkiel M., Pojęcie spółki publicznej w świetle proponowanych zmian legislacyjnych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2019/4.
Tąkiel M., Zmiana definicji spółki publicznej i jej konsekwencje, „Rzeczpospolita” z 10.03.2022 r.
Wajda P., Efektywność informacyjna rynku giełdowego, Warszawa 2011.
Zacharzewski K., Głos w dyskusji na temat istoty zdematerializowanych papierów wartościowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2016/9.
Zmysłowska M., Ochrona interesów akcjonariuszy mniejszościowych w przypadku rezygnacji ze statusu spółki giełdowej w świetle regulacji państw Unii Europejskiej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2018/11.
Marek Ruciński
Autor jest doktorantem w Katedrze Prawa Cywilnego, Handlowego i Ubezpieczeniowego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz prawnikiem w kancelarii Grant Thornton (ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5372-9108).
Podział przez wyodrębnienie – uwagi de lege lata
Kodeks spółek handlowych przewiduje cztery sposoby dokonywania podziałów spółek: przez przejęcie, przez zawiązanie nowych spółek, przez przejęcie i zawiązanie nowych spółek oraz przez wydzielenie (art. 529 § 1 k.s.h.). Przeprowadzenie każdego z powyższych typów podziału skutkuje powstaniem struktury horyzontalnej, czyli utworzeniem spółek siostrzanych, których udziały lub akcje obejmą wspólnicy lub akcjonariusze spółki dzielonej. W europejskim prawie spółek, a także w ustawodawstwach niektórych państw, w tym w prawie niemieckim, można jednak napotkać również inny, zasadniczo odmienny sposób przeprowadzania podziału, który można nazwać podziałem przez wyodrębnienie. Umożliwia on tworzenie wskutek podziału struktur wertykalnych.
Słowa kluczowe: podział spółek, dyrektywa 2019/2121, spółka dominująca, spółka zależna
Marek Ruciński
The author is a PhD student at the Chair of Civil, Commercial and Insurance Law, Faculty of Law and Administration, Adam Mickiewicz University in Poznan, Poland, and a lawyer at Grant Thornton law firm (ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5372-9108).
Division by Spin-off: Considerations about the Desired State of Law
This article presents remarks about the desired state of law in the context of the so-called division by spin-off. Although this type of division has not been regulated in the Code of Commercial Partnerships and Companies, considering its practical importance it is reasonable to postulate the introduction of such provisions. Moreover, due to the upcoming deadline for implementation of Directive 2019/2121, it can be expected that the Code of Commercial Partnerships and Companies will regulate cross-border divisions by spin-off. The aim of this article is to relate this new type of division to the current statutory regulations in order to try to answer the question of the admissibility of carrying out a company division in such a way that its effects correspond to a division by spin-off as the law currently stands. Both EU law and the provisions of the German Transformation Act (Umwandlungsgesetz) provide a perspective for these considerations.
Keywords: division of companies, Directive 2019/2121, parent company, subsidiary
Bibliografia / References
Adamus R., Podział spółki przez wyodrębnienie w prawie polskim de lege ferenda, Warszawa 2021.
Ahlt M., Szpunar M., Prawo europejskie, Warszawa 2011.
Domańska M. [w:] Stosowanie prawa Unii Europejskiej przez sądy, t. 1, red. A. Wróbel, Warszawa 2010.
Emmert F., Morawiecki M., Prawo europejskie, Warszawa–Wrocław 2000.
Kallmeyer H., Umwandlungsgesetz. Kommentar, Köln 1997.
Kidyba A. [w:] M. Dumkiewicz, A. Kidyba, Komentarz aktualizowany do art. 1–300 Kodeksu spółek handlowych, LEX 2022.
Maliszewska-Nienartowicz J. [w:] System Prawa Unii Europejskiej, red. A. Wróbel, t. 6, Prawo antydyskryminacyjne, red. J. Maliszewska-Nienartowicz, Warszawa 2020.
Nowacki A., Procedura podziału spółki, Warszawa 2013.
Oplustil K., Mucha A., Transgraniczne reorganizacje spółek w świetle unijnej dyrektywy 2019/2121, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2020/3.
Pinior P., Podział spółek kapitałowych w prawie polskim i niemieckim, Warszawa 2003.
Pinior P. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J.A. Strzępka, Warszawa 2015.
Rachwał A. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2020, Legalis.
Rodzynkiewicz M. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 4, Łączenie, podział i przekształcanie spółek. Przepisy karne. Komentarz. Art. 491–633, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
Śledzińska-Simon A., Zasada równości i zasada niedyskryminacji w prawie Unii Europejskiej, „Studia Biura Analiz Sejmowych” 2011/2.
