Przegląd Podatkowy 1/2024

prof. dr hab. Bogumił Brzeziński, dr h.c.
Autor jest emerytowanym pracownikiem naukowym Uniwersytetu Jagiellońskiego i b. kierownikiem Katedry Prawa Finansowego UJ.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3923-5627
dr hab. Krzysztof Lasiński-Sulecki, prof. UMK
Autor jest dyrektorem Ośrodka Studiów Fiskalnych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, członkiem powołanej przez Komisję Europejską VAT Expert Group oraz doradcą podatkowym. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8380-8392
dr hab. Wojciech Morawski, prof. UMK
Autor jest kierownikiem Katedry Prawa Finansów Publicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz radcą prawnym.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2396-9434

Posiadanie przez podmiot z raju podatkowego pośrednio udziałów w polskiej spółce holdingowej. Sherlock Holmes i Św. Juda Tadeusz na tropie w 80 dni dookoła giełdowego świata

Polska spółka holdingowa (PSH) to kolejne rozwiązanie z epoki Polskiego Ładu, które miało poprawić los podatników. Autorzy artykułu wykazują, że w praktyce ta instytucja nie jest w istocie możliwa do wykorzystania w sytuacji, gdy sama PSH lub jakikolwiek jej (nawet pośredni) akcjonariusz są podmiotami giełdowymi. Rozwiązaniem jest odejście od ściśle językowej wykładni przepisów i uwzględnienie w procesie interpretacji prawa kontekstu normatywnego i gospodarczego.

Słowa kluczowe: spółka holdingowa, podatek dochodowy od osób prawnych, akcjonariusz, giełda papierów wartościowych

prof. dr hab. Bogumił Brzeziński, doctor honoris causa
The author is a retired researcher of the Jagiellonian University in Krakow, Poland, and former head of the University’s Department of Financial Law.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3923-5627
dr hab. Krzysztof Lasiński-Sulecki, professor of the Nicolaus Copernicus University in Torun
The author is director of the Centre for Fiscal Studies, Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland, a member of the VAT Expert Group established by the European Commission, and a tax adviser. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8380-8392
dr hab. Wojciech Morawski, professor of the Nicolaus Copernicus University in Torun
The author is head of the Department of Public Finance Law, Nicolaus Copernicus University in Torun, Poland, and an attorney at law.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2396-9434

Entity from a Tax Haven Indirectly Holding Shares in a Polish Holding Company. Sherlock Holmes and St. Jude Thaddeus on the Trail Around the Stock Exchange World in Eighty Days 

The Polish holding company (PHC) is yet another solution from the era of the Polish Deal that was supposed to improve the lot of taxpayers. The authors of the article show that, in practice, this institution is not really usable when the PHC itself or any of its (even indirect) shareholders are listed entities. The solution is to move away from a strictly linguistic interpretation of provisions of law and to take into account the normative and economic context when interpreting the law.

Keywords: holding company, corporate income tax, shareholder, stock exchange

Bibliografia / References
Brzeziński B., Wykładnia prawa podatkowego, Gdańsk 2013
Kopernik M., De revolutionibus orbium coelestium, Norymberga 1543
Model Tax Convention on Income and on Capital 2017 (Full Version), https://read.oecd-ilibrary.org/taxation/model-tax-convention-on-income-and-on-capital-2017-full-version_55ef4b9a-en#page1 (dostęp: 30.11.2023 r.)
Podsiadło W., Zasada impossibilium nulla obligatio est w orzecznictwie sądów administracyjnych w sprawach podatkowych, cz. 1, „Przegląd Orzecznictwa Podatkowego” 2020/3
Podsiadło W., Zasada impossibilium nulla obligatio est w orzecznictwie sądów administracyjnych w sprawach podatkowych, cz. 2, „Przegląd Orzecznictwa Podatkowego” 2020/4
Przewodnik dla polskich emitentów papierów wartościowych. Identyfikacja akcjonariuszy spółki giełdowej, https://www.kdpw.pl/uploads/attachments/identyfikacja-akcjonariuszy-spolki-gieldowej-przewodnik-dla-emitenta.pdf (dostęp: 30.11.2023 r.)
Zieliński M., Wyznaczniki reguł wykładni prawa, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1998/3–4

Małgorzata Militz
Autorka jest doradcą podatkowym, partnerem w GWW Ladziński, Cmoch i Wspólnicy sp.k.

Kontrowersje wokół przedawnienia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do rozliczenia w kolejnych okresach rozliczeniowych

W artykule poruszono bardzo ważna kwestię, mianowicie czy nadwyżka podatku naliczonego nad należnym lub nadwyżka podatku naliczonego z poprzednich okresów rozliczeniowych ulega przedawnieniu na podstawie art. 70 § 1 ustawy z 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa – dalej o.p. W praktyce zarówno organów podatkowych, jak i sądów można spotkać dwa odmienne stanowiska, mające różne skutki dla podatników. Autorka nie tylko dokonuje prezentacji tych stanowisk, ale także wskazuje, które z nich w jej ocenie, w oparciu o jakie argumenty, jest prawidłowe.

Słowa kluczowe: ustawa o podatku od towarów i usług, nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, przedawnienie kwoty do przeniesienia, uchwała NSA, zasada neutralności

Małgorzata Militz
The author is a tax adviser, a partner at GWW Ladziński, Cmoch i Wspólnicy sp.k. firm, Warsaw, Poland

Controversies Around Time-Barring of a Surplus of Input Tax over Output Tax to Be Settled in Subsequent Accounting Periods

The article discusses a very important issue: whether the surplus of input tax over output tax or the surplus of input tax from previous accounting periods can become time-barred, preventing its settlement, under Article 70(1) of the Act of 29 August 1997 – Tax Ordinance. In the practice of both tax authorities and courts, one can find two opposite views, with different consequences for taxpayers. The author not only presents these views, but also indicates which of them is correct in her view and on the basis of what arguments.

Keywords: Act on Value Added Tax, surplus of input tax over output tax, time-barring of amount to be carried forward, resolution adopted by the Supreme Administrative Court, principle of neutrality

dr Przemysław Stolarski
Autor jest naczelnikiem urzędu skarbowego, doktorem nauk prawnych, członkiem stowarzyszenia Centrum Informacji i Organizacji Badań Finansów Publicznych i Prawa Podatkowego Krajów Europy Środkowej i Wschodniej przy Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1373-9440

Oględziny i przeszukanie jako przykład specjalnych uprawnień organów podatkowych na gruncie kontroli podatkowej

Czynność oględzin połączona z przeszukaniem stanowi niewątpliwie szczególne uprawnienie organów podatkowych jako organów kontroli finansowej. Doniosłe w tym zakresie jest już samo wykorzystanie instrumentu właściwego dla czynności dochodzeniowo-śledczych w postępowaniu o charakterze administracyjnym. Nie bez znaczenia w ocenie tej doniosłości jest także element wkraczania przez organ w sferę prawa do prywatności podmiotów kontrolowanych. Choć przedmiotowe narzędzie już historycznie wiąże się w głównej mierze ze specyficznym rodzajem kontroli, jaką jest kontrola niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej, to jednak zarówno w przeszłości, jak i obecnie przepisy zdają się tworzyć przestrzeń do jego szerszego zastosowania. To z kolei wywołuje określoną interakcję z obszarem ogólnych uprawnień kontrolujących do wstępu na teren nieruchomości kontrolowanego i ich oględzin oraz może zacierać granice między poszczególnymi trybami działania organu w tym zakresie. Sama instytucja natomiast, poprzez skromne uregulowanie na gruncie przepisów ustawy z 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa – dalej o.p. – pozostawia sporo niedomówień i niejasności. Zasadne w efekcie jest wyjaśnienie i usystematyzowanie określonych zagadnień w tej materii, tym bardziej że orzecznictwo i literatura w przedmiotowym zakresie są dość ubogie. W artykule omówiono istotę przedmiotowego narzędzia oraz relacje i różnice, jakie zachodzą między nim a generalną kompetencją kontrolujących do oględzin miejsc związanych z kontrolą. Przeprowadzono w tym zakresie analizę przepisów prawa oraz poglądów wyrażanych w judykaturze i w piśmiennictwie. W związku z identyfikacją wielu niejasności, autor zgłasza w analizowanej materii również wnioski de lege ferenda.

Słowa kluczowe: kontrola podatkowa, oględziny, przeszukanie, uprawnienia szczególne, organy KAS

dr Przemysław Stolarski
The author is the head of a tax office, a doctor of laws, and a member of the Centre for Information and Organization of Research on Public Finance and Tax Law of Central and Eastern European Countries association at the Faculty of Law, University in Bialystok, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1373-9440

Visual Examination and Search as an Example of Special Powers of Tax Authorities in the Course of Tax Inspection

The act of visual examination combined with a search is undoubtedly a special power of the tax authorities as financial inspection authorities. In this context, the very use of an instrument typical of investigative measures in administrative proceedings already carries considerable weight. The element of the authority invading the sphere covered by the right to privacy of the inspected persons is also significant for assessing this weight. Although, historically, the instrument in question is already associated mainly with a specific type of inspection, namely that of undeclared business activity, the legislation has seemed to create space for its wider application both in the past and at present. This, in turn, triggers a certain interaction with the area of the inspectors’ general powers to enter and examine the inspected property and may blur the boundaries between the different modes of the authority’s actions in this respect. The institution itself, on the other hand, through its terse regulation by the Act of 29 August 1997 – Tax Ordinance, leaves a lot of uncertainties and ambiguities. As a result, it is reasonable to clarify and systematise certain issues in this regard, especially considering the dearth of case law and literature on this subject. The article discusses the essence of the instrument in question and the relations and differences between it and the inspectors’ general power to conduct visual examinations of inspection-related sites. To this extent, an analysis of the provisions of law and the views expressed in the case law and literature is carried out. As the author identifies many ambiguities, he also makes proposals of legislative amendments in the scope covered by the analysis.

Keywords: tax inspection, visual examination, search, special powers, authorities of the National Revenue Administration

Bibliografia / References
Adamiak B., Borkowski J., Mastalski R., Zubrzycki J., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Wrocław 2003
Adamiak B., Borkowski J., Mastalski R., Zubrzycki J., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Wrocław 2011
Babiarz S., Dauter B., Gruszczyński B., Hauser R., Kabat A., Niezgódka-Medek M., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2009
Bogusłowicz A., Kryminalistyczno-procesowe aspekty dowodów zmysłowych, „Prokuratura i Prawo” 2004/7–8
Brzeziński B., Kalinowski M., Olesińska A., Masternak M., Orłowski J, Ordynacja podatkowa. Komentarz, t. 2, Toruń 2007
Czachórski W., Zobowiązania. Zarys wykładu, Warszawa 1995
Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Skorupka, Warszawa 2018
Kosikowski C., Dzwonkowski H., Huchla A., Ustawa Ordynacja Podatkowa. Komentarz, Warszawa 2000
Kosikowski C., Etel L., Dowgier R., Pietrasz P., Popławski M., Presnarowicz S., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2011
Królikowski M., Zawłocki R. [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz do artykułów 117–221, t. 2, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Legalis 2023, komentarz do art. 193
Kurowski L., Ruśkowski E., Sochacka-Krysiak H., Kontrola finansowa w sektorze publicznym, Warszawa 2000
Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. H. Dzwonkowski, Warszawa 2017
Ordynacja podatkowa. Wzory pism z komentarzem, red. A. Melezini, Warszawa 2017
Skwarczyński H., Uwarunkowania oględzin i przeszukania w trybie art. 288 Ordynacji podatkowej, „Monitor Podatkowy” 2010/3
Stolarski P., Kontrola realizacji zobowiązań podatkowych w Polsce, Warszawa 2016
Szczypiór M., Kontrola podatkowa przedsiębiorców w 2009 r. Leksykon, Wrocław 2009
Wowra J., Kontrola podatkowa i skarbowa przedsiębiorców, Wrocław 2007
Zalewski D., Melezini A., Kontrola podatkowa przedsiębiorców, Warszawa 2010

Justyna Skwirowska
Autorka jest asystentem na Uniwersytecie SWPS oraz asystentem w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Warszawie

Zasada in dubio pro tributario na przykładzie orzecznictwa sądów administracyjnych w sprawie opodatkowania zbycia nieruchomości poza działalnością gospodarczą

Celem niniejszego artykułu jest analiza orzecznictwa sądów administracyjnych w przedmiocie opodatkowania zbycia nieruchomości poza działalnością gospodarczą. Autorka rozważa w nim, czy w ramach orzeczeń dotyczących tego zagadnienia szerzej jest postrzegana zasada rozstrzygania wątpliwości na korzyść podatnika, a jeżeli taka interpretacja jest prezentowana – jakie są jej przyczyny.

Słowa kluczowe: opodatkowanie, nieruchomości, obrót nieprofesjonalny, wykładnia korzystna dla podatnika

Justyna Skwirowska
The author is an assistant lecturer at the SWPS University in Warsaw, Poland, and an assistant at the Provincial Administrative Court in Warsaw, Poland.

The in Dubio pro Tributario Principle, as Exemplified by the Case Law of Administrative Courts on the Taxation of Non-Business Real Property Disposals

This article aims to analyse the case law of administrative courts on the taxation of non-business reap property disposals. The author considers whether, in judgments concerning this issue, the principle that requires resolving doubts in favour of the taxpayer is viewed more widely and, if such an interpretation is presented, what the reasons are.

Keywords: taxation, real property, non-professional trading, interpretation favourable to the taxpayer

Bibliografia / References
Bielska-Brodziak A., In dubio pro tributario – przeszłość i teraźniejszość [w:] Współczesne problemy prawa podatkowego. Teoria i praktyka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogumiłowi Brzezińskiemu, t. 1, red. J. Głuchowski, M. Kalinowski, K. Lasiński-Sulecki, W. Morawski, A. Nita, A. Olesińska, Warszawa 2018
Bielska-Brodziak A., Suska M., Węzeł gordyjski, czyli o in dubio pro tributario na tle klasyfikacji dyrektyw wykładni oraz pojęcia momentu interpretacyjnego, „Państwo i Prawo” 2020/8
Bogucki S., Zasada in dubio pro tributario po jej normatywizacji, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2021/3–4
Brzeziński B., Doktryna prawnicza a problem skomplikowania prawa i systemu prawa podatkowego [w:] Regulacje prawa finansów publicznych i prawa podatkowego. Podsumowanie stanu obecnego i dynamika zmian. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Wiesławie Miemiec, red. P. Borszowski, K. Kopyściańska, M. Kopyściański, W. Srokosz, P. Zawadzka, Warszawa 2020
Brzeziński B., Podstawy wykładni prawa podatkowego, Gdańsk 2008
Damaz M., Komentarz do art. 2a [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. H. Dzwonkowski, Legalis 2020
Dobrosław A., Wybrane problemy wykładni prawa podatkowego [w:] Stanowienie i stosowanie prawa podatkowego. Księga jubileuszowa Profesora Ryszarda Mastalskiego, red. W. Miemiec, Wrocław 2009
Filipczyk H., Czy gramy w tę samą grę? „Gry językowe” Wittgensteina a wykładnia prawa podatkowego [w:] Współczesne problemy prawa podatkowego. Teoria i praktyka. Księga jubileuszowa dedykowana prof. Bogumiłowi Brzezińskiemu, t. 2, red. J. Głuchowski, M. Kalinowski, K. Lasiński-Sulecki, W. Morawski, A. Nita, A. Olesińska, Warszawa 2019
Filipczyk H., Postulat pewności prawa w wykładni operatywnej prawa podatkowego, Warszawa 2013
Gomułowicz A., Ekspertyza na temat przedstawionego przez Prezydenta RP projektu ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa w zakresie propozycji ujęcia art. 2a, „Zeszyty Prawnicze. Biuro Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu” 2015/2
Hotel M., Rychlewska A., Przepis art. 2a Ordynacji podatkowej a konstytucyjny standard prawidłowej legislacji, „Monitor Podatkowy” 2017/4
Krzywoń A., Podatki i inne daniny publicznoprawne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2011
Lewandowski M., Zakres przedmiotowy zasady in dubio pro tributario w polskim prawie podatkowym [w:] Regulacje prawa finansów publicznych i prawa podatkowego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Wiesławie Miemiec, red. P. Borszowski, K. Kopyściańska, M. Kopyściański, W. Srokosz, P. Zawadzka, Warszawa 2020
Mariański A., Komentarz do art. 2a [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. A. Mariański, Legalis 2023
Mariański A., Rozstrzyganie wątpliwości na korzyść podatnika. Zasada prawa podatkowego, Warszawa 2011
Mariański A., Wykładnia przepisów. Koszty uzyskania przychodów, „Prawo i Podatki” 2007/11
Mastalski R., Prawo podatkowe, Warszawa 2019
Teszner K., Komentarz do art. 247 [w:] Ordynacja podatkowa, t. 2, Procedury podatkowe. Art. 120–344. Komentarz aktualizowany, red. L. Etel, LEX/el. 2023
Wojciechowski B., Stosowanie prawa podatkowego przez sądy administracyjne w sytuacji interpretacyjnego pluralizmu instytucjonalnego i otwartej tekstowości prawa, „Państwo i Prawo” 2019/12

Dariusz M. Malinowski
Autor jest doradcą podatkowym

Aktualne regulacje dotyczące opodatkowania tzw. dochodów nieujawnionych 

Dariusz M. Malinowski
The author is a tax adviser (Sandomierz, Poland)

Current Regulations Concerning Taxation of So-Called Undisclosed Income 

Przegląd orzecznictwa SA

Iwona Strzelec
The author is the editor-in-chief of „Przegląd Podatkowy” (Warsaw, Poland)

Administrative Courts’ rulings: review

dr Ewa Prejs
Autorka jest adiunktem w Katedrze Prawa Finansów Publicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz radcą prawnym specjalizującym się w prawie podatkowym. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2784-2227

Przegląd orzecznictwa TS 

dr Ewa Prejs
The author is an associate professor at the Head of the Chair of Public Finance Law of the Nicolaus Copernicus University in Torun (Poland) and a practising attorney at law, specializing in tax law. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2784-2227

CoJ rulings: review

dr hab. Krzysztof Lasiński-Sulecki, prof. UMK
Autor jest dyrektorem Ośrodka Studiów Fiskalnych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, członkiem VAT Expert Group Komisji Europejskiej oraz doradcą podatkowym. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8380-8392

Przegląd orzecznictwa TS

dr hab. Krzysztof Lasiński-Sulecki, professor of the Nicolaus Copernicus University 
The author is the Head of the Centre for Fiscal Studies at the Nicolaus Copernicus University in Torun (Poland), a member of the VAT Expert Group of the European Commission and a tax adviser. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8380-8392

CoJ rulings: review

dr Filip Majdowski
Autor jest byłym wicedyrektorem w Departamencie Systemu Podatkowego w Ministerstwie Finansów oraz doktorem nauk prawnych (Uniwersytet Warszawski); poglądy wyrażone w artykule niekoniecznie odzwierciedlają stanowisko instytucji, której autor był pracownikiem

Aktualności z Brukseli

dr Filip Majdowski
The author is a former deputy director at the Tax System Department of the Ministry of Finance and a doctor of laws (University of Warsaw, Poland); the views expressed in the paper may not reflect the views of the institution which employed the author

News from Brussels