Stosowanie przepisów o pełnomocnictwie do reprezentacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 12 stycznia 2022 r., III CZP 24/22dr Piotr Plesiński
adwokat, Warszawa, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4190-8491
Stosowanie przepisów o pełnomocnictwie do reprezentacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 12 stycznia 2022 r., III CZP 24/22
W glosie zostały omówione cztery główne tezy przedstawione przez Sąd Najwyższy w omawianym wyroku, tj. tezy mówiące, że: 1) z punktu widzenia art. 108 Kodeksu cywilnego (k.c.) udzielenie przez osobę objętą hipotezą tego przepisu pełnomocnictwa osobie trzeciej należy uznać za niedopuszczalne; 2) do reprezentacji mocodawcy przez prokurenta znajduje zastosowanie art. 108 k.c.; 3) art. 108 k.c. znajduje zastosowanie w drodze analogii do działań organów osób prawnych; 4) art. 108 k.c. na płaszczyźnie stosunków prawnych spółek handlowych będzie miał bezpośrednie zastosowanie na podstawie art. 2 Kodeksu spółek handlowych.
Autor glosy przychyla się do dwóch pierwszych tez, natomiast nie zgadza się z kolejnymi dwoma tezami. W jego ocenie brak jest luki regulacyjnej, która uprawniałaby do zastosowania przepisów Kodeksu cywilnego w omawianym przypadku. Wynika to przede wszystkim z kompleksowego uregulowania zasad reprezentacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Kodeksie spółek handlowych oraz z braku możliwości utożsamiania stosunku pełnomocnictwa ze stosunkiem prawnym łączącym członka zarządu ze spółką (teoria organu).
Słowa kluczowe: spółki kapitałowe, prokurent, prokura, analogia, tożsamość pełnomocników, pełnomocnictwo, reprezentacja spółek kapitałowych, zawieranie umów „z samym sobą”, jednoosobowy zarząd
dr Piotr Plesiński
advocate, Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4190-8491
Applying the Provisions on Power of Attorney to Representation of a Limited Liability Company. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Civil Chamber of 12 January 2022, III CZP 24/22
The commentary discusses four main theses that stem from the Polish Supreme Court’s judgment, namely that: (i) from the perspective of Article 108 of the Civil Code, it is not permissible for a member of the management board, covered by Article 108 of the Civil Code, to grant a power of attorney to a third party; (ii) Article 108 of the Civil Code applies to authorized company signatories representing the principal; (iii) Article 108 of the Civil Code can be applied by analogy to actions taken by the governing bodies of legal entities; and (iv) Article 108 of the Civil Code can be directly applied to the relations stemming from the Code of Commercial Partnerships and Companies.
The commentator agrees with the first two theses but does not agree with the latter two. In the author’s opinion, there is no regulatory gap that would justify applying the Civil Code in the scenario in point. The rules of representation of a limited liability company are comprehensively regulated in the provisions of law. Moreover, due to the system of governing bodies adopted in Polish law, the relationship stemming from a power of attorney cannot be treated in the same manner as the relationship between a company and a member of its management board.
Keywords: companies, authorized company signatory, authorization to sign on a company’s behalf, analogy, identity of attorneys, power of attorney, representation of companies, self-contracting, single-member management board
Bibliografia / References
Berak Ł., Moskała P., Fudalej A., Stosowanie art. 108 KC w sytuacji tożsamości prokurenta jednej strony i osoby umocowującej pełnomocnika drugiej strony, ius.focus 2022/7.
Bilewska K, Jastrzębski J., Członek zarządu jako pełnomocnik spółki z o.o., „Glosa” 2007/5.
Czerniawski R., Kodeks spółek handlowych. Przepisy o spółce akcyjnej, Warszawa 2004.
Kidyba A., Komentarz aktualizowany do art. 1-300 Kodeksu spółek handlowych, Warszawa 2020.
Kopaczyńska-Pieczniak K. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, red. A. Kidyba, Warszawa 2012.
Kugacz B., Zakaz dokonywania czynności „z samym sobą” (art. 108 k.c.) w przypadku tożsamości mocodawcy pełnomocnika jednej strony i prokurenta drugiej strony umowy. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 12 stycznia 2022 r., III CZP 24/22, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2023/3.
Moskwa L., Moskwa P. [w:] Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz do art. 1–352, red. M. Gutowski, Warszawa 2018.
Nycz M.A., Analogiczne stosowanie instytucji zakazu dokonywania czynności z samym sobą (art. 108 k.c.), „Przegląd Prawa Handlowego” 2020/5.
Pazdan M., Kodeks spółek handlowych a kodeks cywilny, „Państwo i Prawo” 2001/2.
Plesiński P., Stosowanie art. 108 k.c. do umów zawieranych przez spółki kapitałowe, „Przegląd Prawniczy Uniwersytetu Warszawskiego” 2019/2.
Popardowski P., Zakaz dokonywania czynności „z samym sobą” (art. 108 k.c.) przy reprezentacji osób prawnych (ze szczególnym uwzględnieniem spółek kapitałowych), „Glosa” 2022/2.
Sołtysiński S. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz do art. 1–150 KSH. Tom I, red. S. Sołtysiński, Warszawa 2012.
Strugała R. [w:] Kodeks Cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, Warszawa 2019.
Wiśniewski A., Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych. Tom III A. Spółka akcyjna. Komentarz do art. 301–392, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
dr Arkadiusz Sadza
adiunkt, Katedra Postępowania Cywilnego i Międzynarodowego Prawa Handlowego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie; sędzia Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8238-6255
Zmiana stanu prawnego jako podstawa powództwa o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności. Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 16 lipca 2020 r., I ACa 509/19
W glosie poddano analizie pogląd Sądu Apelacyjnego w Szczecinie, według którego zmiana stanu prawnego w postaci ustanowienia odsetek maksymalnych, dokonana 20.02.2006 r., stanowi zdarzenie pozwalające na pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego powstałego już po tej dacie. Pogląd ten oparto na założeniu, że prawem właściwym dla odsetek za opóźnienie jest prawo obowiązujące w tym dniu, za który odsetki się należą. Zdaniem autora wskazana reguła prawa międzyczasowego nie pozwala jednak na pozbawienie tytułu wykonawczego powstałego po 20.02.2006 r. wykonalności w oparciu o wymienioną podstawę. Zmiana stanu prawnego polegająca na ustanowieniu odsetek maksymalnych nastąpiła bowiem tylko raz, 20.02.2006 r., i nie następuje ona od nowa z każdym kolejnym dniem, za który wierzycielowi należą się odsetki za opóźnienie.
Słowa kluczowe: powództwo przeciwegzekucyjne, zmiana stanu prawnego, odsetki, tytuł wykonawczy
dr Arkadiusz Sadza
assistant professor, Department of Civil Procedural Law and International Commercial Law, Faculty of Law and Administration, Maria Curie-Sklodowska University in Lublin, Poland; judge at the District Court Lublin-Zachód in Lublin, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-8238-6255
Change in Law as the Basis for an Action for Declaring an Enforcement Order Unenforceable. Commentary on Judgment of the Court of Appeal in Szczecin of 16 July 2020, I ACa 509/19
The commentary analyses the view of the Court of Appeal in Szczecin, according to which a change in law whereby a limit of maximum interest rate was introduced on 20 February 2006 constitutes an event which enables an enforcement order created after that date to be rendered unenforceable. This view was based on the premise that the law applicable to interest for late payment is the law in force on the date for which interest is due. In the author's opinion, however, the above rule of intertemporal law does not enable an enforcement order created after 20 February 2006 to be deprived of enforceability on these grounds. In fact, the change in law involving the introduction of maximum interest rate occurred only once, on 20 February 2006, and it does not reoccur with each successive day for which interest for late payment is due to the creditor.
Keywords: anti-enforcement action, change in law, interest, enforcement order
Bibliografia / References
Buczkowski K., Wojtaszek M., Lichwa pieniężna – zagadnienia cywilnoprawne, „Przegląd Prawa Handlowego” 1999/8.
Dziurda M., Nowy bat na lichwiarzy – Marcin Dziurda o uchwale SN ws. powództwa opozycyjnego, „Rzeczpospolita” z 11.05.2018 r.
Frey R., Powództwa przeciwegzekucyjne w prawie polskim, Kielce 2011.
Gnela B., Nowe uregulowanie odsetek maksymalnych w kodeksie cywilnym, „Państwo i Prawo” 2006/12.
Grzegorczyk P., Wykładnia art. 840 § 1 pkt 2 in fine KPC, „Monitor Prawniczy” 2012/23.
Grzegorczyk P., Zarzut spełnienia świadczenia jako podstawa powództwa opozycyjnego (art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.), „Polski Proces Cywilny” 2011/4.
Justyński T., Żądanie zapłaty nadmiernych odsetek a konstrukcja nadużycia prawa, „Przegląd Sądowy” 1999/4.
Katner P., Precz z lichwą 2.0! Niekończąca się opowieść? [w:] Non omne quod licet honestum est. Studia z prawa cywilnego i handlowego w 50-lecie pracy naukowej Profesora Wojciecha Jana Katnera, red. S. Byczko, A. Kappes, B. Kucharski, U. Promińska, Łódź-Warszawa 2022.
Katner W., Precz z lichwą! Konsekwencje prawne ustawy z 2005 r. zmierzającej do zwalczania lichwy [w:] Współczesne problemy prawa handlowego. Księga jubileuszowa dedykowana prof. dr hab. Marii Poźniak-Niedzielskiej, red. A. Kidyba, R. Skubisz, Kraków 2007.
Kaszubski R.W., Tupaj-Cholewa A., Regulacje „antylichwiarskie” dla konsumentów i przedsiębiorców – przepisy polskie i wspólnotowe, „Przegląd Prawa Handlowego” 2006/4.
Kłoda M., Problematyka międzyczasowa ustawy o odsetkach maksymalnych, „Prawo Bankowe” 2006/2.
Lemkowski M., Lichwa – glosa do wyroku SN z dnia 8 stycznia 2003 r. II CKN 1097/00, „Przegląd Prawa Handlowego” 2004/10.
Molis J., Konstytucyjne problemy odsetek maksymalnych, „Państwo i Prawo” 2008/3.
Olaś A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Dochodzenie roszczeń w postępowaniu grupowym. Przepisy przejściowe. Komentarz do zmian. Tom II, red. T. Zembrzuski, Warszawa 2020.
Osowy P. [w:] System postępowania cywilnego. Tom 8. Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne, red. K. Flaga-Gieruszyńska, Warszawa 2021.
Ostrowski L., Potrącenie jako podstawa powództwa opozycyjnego, „Nowe Prawo” 1965/6.
Rodziewicz J. [w:] S. Dalka, J. Rodziewicz, Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz, Gdańsk 1994.
Siedlecki W. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom 2, red. Z. Resich, W. Siedlecki, Warszawa 1976.
Stelmachowski A., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2000 r., IV CKN 85/00, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2001/3.
Strus-Wołos M., Przegląd orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach cywilnych, „Palestra” 2018/5.
Studzińska J. [w:] Studia i Analizy Sądu Najwyższego. Przegląd Orzecznictwa za rok 2018, red. J. Kosonoga, Warszawa 2019.
Walasik M., Glosa do wyroku SN z 30 stycznia 2008 r., III CSK 260/07, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2009/2.
Wengerek E., Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz do części drugiej kodeksu postępowania cywilnego. Tom I, Warszawa 1994.
Wengerek E., Przeciwegzekucyjne powództwa dłużnika. Poradnik, Warszawa 1998.
Wiśniewski T. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, red. J. Gudowski, Warszawa 2018.
Wojewoda M., Jeszcze o sądowej kontroli żądania zapłaty odsetek umownych, „Przegląd Sądowy” 2000/1.
Wolak G., Zmiana stanu prawnego jako podstawa powództwa opozycyjnego (art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.). Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2018 r., III CZP 107/17, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2019/10.
Zoll F. [w:] System prawa prywatnego. Tom 6. Prawo zobowiązań – część ogólna. Suplement, red. A. Olejniczak, Warszawa 2010.
Żyznowski T. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom IV. Artykuły 730–1088, red. T. Wiśniewski, Warszawa 2021.
prof. dr hab. Marek Kulik
Katedra Prawa Karnego i Kryminologii, Instytut Nauk Prawnych, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0191-6558
Wydłużenie z mocą wsteczną terminu przedawnienia karalności. Glosa do uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 14 września 2022 r., I KZP 9/22
Glosowana uchwała ma duże znaczenie praktyczne. Błędne jest stanowisko Sądu Najwyższego, że określone w art. 15zzr ust. 6 ustawy z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych wstrzymanie od 31.03.2020 r. biegu terminu przedawnienia karalności w sprawach o przestępstwa, przestępstwa i wykroczenia skarbowe oraz w sprawach o wykroczenia dotyczy przedawnienia karalności tych czynów zabronionych niezależnie od tego, czy zostały popełnione począwszy od 31.03.2020 r., czy też przed tą datą. Pogląd ten narusza konstytucyjną zasadę ochrony zaufania. Ewentualne wydłużanie z mocą wsteczną terminów przedawniania jest możliwe wyłącznie na podstawie wyraźnej klauzuli ustawowej podlegającej ocenie pod kątem zgodności z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W ustawie z 31.03.2020 r. o zmianie przywołanej ustawy z 2.03.2020 r. i innych ustaw nie było żadnej klauzuli retroaktywności, nie można więc uznać, że klauzula taka była zgodna z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. W braku takiej klauzuli należy uznać, że wstrzymanie biegu przedawnienia dotyczyło wyłącznie czynów popełnionych od 31.03.2020 r.
Słowa kluczowe: przedawnienie karalności, spoczywanie biegu terminu przedawnienia karalności, zasada ochrony zaufania
prof. dr hab. Marek Kulik
Department of Criminal Law and Criminology, Institute of Law, Faculty of Law and Administration, Maria Curie-Sklodowska University in Lublin, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0191-6558
Retroactive Extension of the Limitation Period after Which an Offence is Not Punishable. Commentary on Resolution of a Panel of Seven Judges of the Supreme Court – Criminal Chamber of 14 September 2022, I KZP 9/22
The resolution under review is of major practical significance. The Supreme Court has expressed an erroneous view that the suspension, as of 31 March 2020, of the running of the limitation periods in matters involving criminal offences, fiscal offences, and fiscal misdemeanours, which suspension was provided for in Article 15zzr(6) of the Act on Special Solutions Relating to Prevention of and Fight Against COVID-19, Other Infectious Diseases, and the Crisis Situations Caused Thereby, applies regardless of whether they were committed on or after 31 March 2020 or before that date. This view violates the constitutional principle of protection of trust. Any retroactive extension of the limitation periods is only possible on the basis of an express statutory provision, subject to assessment of its compliance with Article 2 of the Constitution. As there was no retroactivity clause in the Act of 31 March 2020, which amended the aforementioned Act of 2 March 2020 and other statutes, such a clause cannot be deemed to have been compatible with the Polish Constitution. In the absence of such a clause, it must be considered that the suspension of the limitation periods only applied to offences committed from 31 March 2020 onwards.
Keywords: limitation of punishability by time, suspension of the running of the limitation period for punishability of offences, principle of the protection of trust
Bibliografia / References
Banaszak B., Bernaczyk M., Aktywizm sędziowski we współczesnym państwie demokratycznym, Warszawa 2012.
Bróżek P., O przedawnieniu karalności w polskim prawie karnym słów kilka, „Towarzystwo Biblioteki Słuchaczów Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2021/2.
Dukiet-Nagórska T., Znaczenie zasady proporcjonalności dla wykładni przepisów prawnokarnych [w:] Zasada proporcjonalności w prawie karnym, red. T. Dukiet-Nagórska, Warszawa 2010.
Górniok O., Hoc S., Kalitowski M., Przyjemski S.M., Sienkiewicz Z., Szumski J., Tyszkiewicz L., Wąsek A., Kodeks karny. Komentarz, t. I, Gdańsk 2005.
Grupiński R., Zmiana przepisów o przedawnieniu karalności w świetle zasady lex retro non agit [w:] Rozważania o prawie karnym. Księga pamiątkowa z okazji siedemdziesięciolecia urodzin Profesora Aleksandra Ratajczaka, red. A.J. Szwarc, Poznań 1999.
Janusz-Pohl B., Żbikowska M., Wpływ modyfikacji dodatkowego okresu przedawnienia karalności przestępstw na efektywność ścigania karnego, „Prawo w Działaniu” 2018/5.
Kluza J., Zawieszenie terminów przedawnienia karalności czynów zabronionych w czasie pandemii koronawirusa, „e-Palestra” 2020/7.
Kulik, Przedawnienie karalności i przedawnienie wykonania kary w polskim prawie karnym, Warszawa 2014.
Lipiński K., Modyfikacje terminów przedawnienia karalności przestępstw, przestępstw i wykroczeń skarbowych oraz wykroczeń w związku z epidemią COVID-19, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2020/2.
Lipiński K., Retroaktywna modyfikacja terminów przedawnienia z związku z epidemią COVID-19 . Glosa do uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 14 września 2022 r. I KZP 9/22, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2023/4.
Rybak A., Komu tyka zegar. O (nie)sprawiedliwości przedawnienia karalności przestępstw, „Rzeczpospolita” nr 241, z 15.10.2001 r.
Wąsek A., W gąszczu problematyki przedawnienia w prawie karnym [w:] Współczesne problemy procesu karnego i wymiaru sprawiedliwości. Księga ku czci Profesora Kazimierza Marszała, red. P. Hofmański, K. Zgryzek, Katowice 2003.
Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999.
Wronkowska S., Zmiany w systemie prawnym (z zagadnień techniki i polityki legislacyjnej), „Państwo i Prawo” 1991/5.
Wróbel W., Zmiana normatywna i zasady intertemporalne w polskim prawie karnym, Kraków 2003.
Zieliński A., Pewność prawa [w:] Jakość prawa, Warszawa 1996
Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady, reguły wskazówki, Warszawa 2012.
Marcin Dziurda
adiunkt, Katedra Postępowania Cywilnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2896-818X
Przedmiotowy zakres przerwania biegu przedawnienia przez wytoczenie powództwa w sprawach z zakresu prawa pracy. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 15 grudnia 2021 r., III PUNPP 1/21
Glosa co do zasady aprobuje postanowienie Sądu Najwyższego z 15 grudnia 2021 r., III PUNPP 1/21, w którym przyjęto, że wytoczenie powództwa przez pracownika przerywa bieg przedawnienia co do całości roszczenia, jeżeli w pozwie jednoznacznie wyraża wolę uzyskania całego przysługującego mu świadczenia (nagrody jubileuszowej), ale podana przezeń kwota należności ma orientacyjny charakter, a dla precyzyjnego jej określenia konieczne jest zapoznanie się z dokumentacją prowadzoną przez pracodawcę i ewentualnie zasięgnięcie opinii biegłego sądowego z zakresu płac.
Zwraca jednak uwagę, że nie można uogólniać tezy, iż pozew o odszkodowanie przerywa bieg przedawnienia także dla kwoty, o jaką poszkodowany podwyższył swe żądanie w trakcie procesu wskutek – opartych na wycenie przez biegłego – ustaleń sądu dotyczących wysokości szkody. Naruszenie tej zasady nie może samo przez się uzasadniać uwzględnienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.
Słowa kluczowe: sprawy z zakresu prawa pracy, przerwanie biegu przedawnienia, roszczenie, rozszerzenie powództwa, niezgodność z prawem prawomocnego orzeczenia
Marcin Dziurda
assistant professor, Department of Civil Procedure, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2896-818X
Subject-Related Scope of Interrupting the Course of the Limitation Period by an Action Brought in an Employment Law Case. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Labour Law and Social Security Chamber of 15 December 2021, III PUNPP 1/21
In principle, the commentary approves of the Supreme Court’s decision of 15 December 2021, III PUNPP 1/21, whereby the Court held that an action brought by an employee would interrupt the course of the limitation period with regard to the entire claim, provided the employee stated explicitly in the statement of claim that he/she wished to receive the entire benefit to which he/she was entitled (a jubilee award), but the amount receivable given by the employee was a rough estimate and, in order to arrive at the exact amount, it would be necessary to review the employer’s records and, possibly, obtain an opinion of a court expert on payroll matters.
It is pointed out, however, that one cannot generalize the statement that an action for damages would interrupt the course of the limitation period also with regard to the amount by which the aggrieved party increased his/her claim during the trial as a result of the court’s findings regarding the amount of loss, made on the basis of an expert’s appraisal. An infringement of that rule as such cannot be used as a rationale for recognizing an appeal requesting a final and binding decision to be declared unlawful.
Keywords: employment law cases, interrupting the course of the limitation period, claim, extending a statement of claim, unlawfulness of a final and binding decision
Bibliografia / References
Banaszczyk Z., Glosa do wyroku SN z dnia 6 kwietnia 2011 r., I CSK 684/09, „Palestra” 2012/7–8.
Dziurda M., Rozszerzenie powództwa o odszkodowanie a przerwanie biegu przedawnienia, „Monitor Prawniczy” 2023/2.
Feliga P., Charakter prawny pisma zawierającego oświadczenie o rozszerzeniu powództwa lub jego zmianie w sposób powodujący wzrost wartości przedmiotu sporu [w:] Praktyka wobec nowelizacji postępowania cywilnego – konsekwencje zmian, red. M. Dziurda, T. Zembrzuski, Warszawa 2021.
Księżak P., Szymura K., Spadkowe prawo – zachowek – bieg terminu przedawnienia. Glosa do wyroku SN z dnia 17 kwietnia 2009 r., III CSK 298/08, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2011/11.
Lemkowski M., O pojmowaniu niezgodności prawomocnego orzeczenia z prawem w sprawach cywilnych w orzecznictwie Sądu Najwyższego, „Przegląd Sądowy” 2017/4.
Półtorak N., Odpowiedzialność odszkodowawcza państwa w prawie wspólnot europejskich, Kraków 2002.
Sobolewski P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, W. Borysiak, Warszawa 2022.
dr Michał Barański
adiunkt, Instytut Nauk Prawnych, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Śląski w Katowicach; radca prawny, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6797-8124
Charakter prawny porozumienia zawartego między inwestorem zamierzającym nabyć akcje spółki, której akcjonariuszami są pracownicy, a zakładowymi organizacjami związkowymi działającymi w tej spółce. Glosa do uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2021 r., III PZP 1/21
Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów z 27.10.2021 r. poruszył przede wszystkim zagadnienie statusu prawnego tzw. pakietu socjalnego jako źródła prawa pracy oraz ustosunkował się ogólnie do pytania, czy z takiego pakietu, założywszy że nie stanowi źródła prawa pracy, można wyprowadzić indywidualne roszczenia pracowników. Glosa podejmuje oba wątki. Częściowej krytyce poddano sposób uargumentowania postawionej przez Sąd Najwyższy prawidłowej tezy, że porozumienie zawarte między inwestorem zamierzającym nabyć akcje spółki, której akcjonariuszami są pracownicy, a zakładowymi organizacjami związkowymi działającymi w tej spółce nie stanowi źródła prawa pracy jako nieoparte na ustawie (art. 9 § 1 Kodeksu pracy).
Słowa kluczowe: prawo pracy, źródło prawa pracy, porozumienie zbiorowe, pakiet socjalny
dr Michał Barański
assistant professor, Institute of Law, Faculty of Law and Administration, University of Silesia in Katowice; attorney at law, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6797-8124
Legal Nature of an Agreement Concluded between an Investor Intending to Acquire Shares of a Company Whose Shareholders Are Employees and the Company Trade Unions Operating in Such Company. Commentary on the Resolution of a Panel of Seven Judges of the Supreme Court of 27 October 2021, III PZP 1/21
The Supreme Court, in the justification of the resolution of a panel of seven judges of 27 October 2021, III PZP 1/21, first of all raised the issue of the legal status of the so-called ‘social package’ as a source of labour law, and gave a general answer to the question whether individual claims of employees can be derived from such a package, assuming that it does not constitute a source of labour law. The present commentary takes up both threads. This commentary criticizes, in part, the way the Supreme Court argues the correct thesis that an agreement concluded between an investor intending to acquire shares in a company whose shareholders are employees and the company trade unions operating in that company does not constitute a source of labour law as it is not based on statutory law (Article 9(1) of the Labour Code).
Keywords: labour law, source of labour law, collective agreement, social package
Bibliografia / References
Cudowski B., Porozumienia zbiorowe [w:] Prawo pracy – z aktualnych zagadnień. Materiały konferencji. Tykocin 8–10 maja 1998 r., red. W. Sanetra, Białystok 1999.
Gersdorf M., Problemy prawne związane z tzw. paktem socjalnym – kilka uwag praktycznych, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1999/2.
Goździewicz G., Charakter porozumień zbiorowych w prawie pracy, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1998/3.
Hajn Z., Rola organizacji pracodawców w procesie tworzenia prawa pracy [w:] Źródła prawa pracy, red. L. Florek, Warszawa 2000.
Jaśkowski K., Porozumienia zbiorowe w prawie pracy [w:] Indywidualne a zbiorowe prawo pracy, red. L. Florek, Warszawa 2007.
Musiała A., Kontrowersje wokół wymogu „oparcia na ustawie” porozumienia zbiorowego jako źródła prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p., „Państwo i Prawo” 2014/4.
Musiała A., Porozumienie zbiorowe jako źródło prawa pracy, Poznań 2013.
Musiała A., Swoiste źródła prawa pracy [w:] System Prawa Pracy. Tom I. Część ogólna, red. K. Baran, Warszawa 2017.
Pisarczyk Ł., Podstawy normatywności i charakter prawny specyficznych źródeł prawa pracy, „Państwo i Prawo” 2012/6.
Sanetra W., Układy zbiorowe i inne porozumienia w świetle Konstytucji RP [w:] Prawo pracy – z aktualnych zagadnień. Materiały konferencji. Tykocin 8-10 maja 1998 r., red. W. Sanetra, Białystok 1999.
Seweryński M., Porozumienia zbiorowe w prawie pracy [w:] Źródła prawa pracy, red. L. Florek, Warszawa 2000.
Świątkowski A., O kontrowersjach wokół pojęcia "autentyczny" pracodawca, „Państwo i Prawo” 2018/4.
Tomanek A., Glosa do wyroku SN z dnia 12 sierpnia 2004 r., III PK 38/04, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2005/7–8.
Tomaszewska M., Pakt gwarancji pracowniczych (tzw. pakiet socjalny) jako swoiste źródło prawa pracy, „Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa” 2005/3.
Wratny J., Regulacja prawna swoistych źródeł prawa pracy. Uwagi de lege lata i de lege ferenda, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2002/12.
Żaczkiewicz-Zborska K., SN: Porozumienie ze związkami zawodowymi nie jest źródłem prawa, https://www.prawo.pl/kadry/porozumienie-ze-zwiazkami-zawodowymi-nie-jest-zrodlem-prawa,511436.html (dostęp: 24.12.2022 r.).
dr Aleksander Jakubowski
adiunkt, Katedra Prawa i Postępowania Administracyjnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5937-9591
udział w autorstwie glosy –50%
dr Janusz Roszkiewicz
adiunkt, Zakład Praw Człowieka, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5055-2215
udział w autorstwie glosy – 50%
Kryteria oceny legalności decyzji administracyjnej nakładającej karę pieniężną za naruszenie rozporządzenia ustanawiającego ograniczenia praw i wolności obywatelskich. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 marca 2022 r., II GSK 38/22
Komentowanym wyrokiem Naczelny Sąd Administracyjny zakwestionował praktykę władzy wykonawczej ograniczania konstytucyjnych wolności – w analizowanym przypadku wolności działalności gospodarczej – przepisami aktu podustawowego. Zjawisko to nasiliło się w okresie epidemii COVID-19 i wiązało się z nakładaniem przez organy inspekcji sanitarnej kar pieniężnych na podstawie rozporządzenia, jak to się stało także w stanie faktycznym glosowanej sprawy. Omawiany wyrok stanowi potwierdzenie, że stan epidemii nie jest stanem nadzwyczajnym, w związku z czym nie może uzasadniać zawieszenia obowiązywania konstytucyjnych praw i wolności. Ich ochronie służy zaś, przyjęty przez Sąd, prymat wykładni językowej. Orzeczenie spotyka się z pozytywną oceną glosatorów. Na jego tle wskazują na sześć wynikających z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej szczegółowych kryteriów, które sąd administracyjny powinien uwzględnić przy kontroli legalności decyzji nakładającej administracyjną karę pieniężną. Jednocześnie akcentują, że wśród kryteriów kontroli nie mieszczą się oczekiwania czy obawy społeczne lub polityczne, jak też nie można do nich dostosowywać wykładni przepisów.
Słowa kluczowe: decyzja administracyjna, kara administracyjna, epidemia, wolność działalności gospodarczej, kontrola sądowoadministracyjna
dr Aleksander Jakubowski
assistant professor, Department of Administrative Law and Procedure, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5937-9591
author’s contribution to the commentary – 50%
dr Janusz Roszkiewicz
assistant professor, Department of Human Rights, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5055-2215
author’s contribution to the commentary – 50%
Criteria for Assessing the Legality of an Administrative Decision Imposing a Financial Penalty for Violation of a Regulation Introducing Restrictions upon Civil Rights and Freedoms. Commentary on Judgment of the Supreme Administrative Court of 4 March 2022, II GSK 38/22
In the commented judgment, the Supreme Administrative Court challenged the practice whereby the executive branch restricts constitutional freedoms - in the case under analysis, the freedom of economic activity – by means of provisions of sub-statutory legislation. This phenomenon intensified during the COVID-19 epidemic and involved sanitary inspection authorities imposing fines on the basis of a regulation, which also happened in the facts of the commented case. The judgment in question confirms that a state of epidemic is not a state of emergency and therefore cannot justify the suspension of constitutional rights and freedoms. In turn, their protection is served by the primacy of linguistic interpretation adopted by the Court. The commentators welcome the judgment. Against its background, they point to six specific criteria arising from the Constitution of the Republic of Poland, which an administrative court should take into account when reviewing the legality of a decision imposing an administrative financial penalty. At the same time, they emphasize that social or political expectations or concerns do not belong to the criteria of review, nor can the interpretation of legislation be adapted to them.
Keywords: administrative decision, administrative penalty, epidemic, freedom of establishment, administrative judicial review
Bibliografia / References
Bombillar F., The Case of Pandemic Flu Vaccines: Some Lessons Learned, „European Journal of Risk Regulation” 2010/4.
Brzozowski W., Krzywoń A., Wiącek M., Prawa człowieka, Warszawa 2021.
Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2018.
Czarnik Z., Ograniczenie praw i wolności w stanie choroby zakaźnej u ludzi [w:] Ius est ars boni et aequi. Studia ofiarowane Profesorowi Romanowi Hauserowi Sędziemu Naczelnego Sądu Administracyjnego, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego”, numer specjalny, Warszawa 2021.
Dąbrowska-Kłosińska P., The Protection of Human Rights in Pandemics – Reflections on the Past, Present, and Future, „German Law Journal” 2021/6.
Działocha K. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, t. 4, Warszawa 2005.
Firlus J.G., Cebera A., „Renesans” sankcji typu administracyjnego w okresie stanu zagrożenia epidemiologicznego i stanu epidemii [w:] Kierunki rozwoju jurysdykcji administracyjnej, red. M. Szewczyk, L. Staniszewska, M. Kruś, Warszawa 2022.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne – zarys wykładu, Warszawa 2021.
Hervey J., McHale T., Public health law [w:] Health Law and the European Union, Cambridge University Press 2004.
Iżycki P., Ochrona prawna nazw obiektów hotelarskich. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 kwietnia, II GSK 2582/14, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2019/4.
Jakimowicz W., Wykładnia prawa administracyjnego, Kraków 2006.
Jakubowski A., Patolegislacja [w:] Prawo w czasie epidemii COVID-19, red. P. Grzebyk, P. Uznańska, Warszawa 2022.
Jakubowski A., Roszkiewicz J., Problem stosowania nielegalnych aktów wykonawczych przez organy administracji publicznej (na przykładzie rozporządzeń epidemicznych), „Studia Iuridica” 2022/4.
Kiczka K., Policja gospodarcza w okresie pandemii (COVID-19) [w:] Kryzys, stagnacja, renesans? Prawo administracyjne przyszłości. Księga jubileuszowa Profesora Jacka Jagielskiego, red. M. Wierzbowski, J. Piecha, P. Gołaszewski, M. Cherka, Warszawa 2021.
Łukańko B., Uprawnienie sądów do odmowy zastosowania niekonstytucyjnego przepisu aktu podustawowego a pytanie prawne do Trybunału Konstytucyjnego – konflikt efektywności postępowania i pewności prawa – analiza w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego [w:] Kontrola konstytucyjności prawa a stosowanie prawa w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, red. J. Królikowski, J. Podkowik, J. Sułkowski, Warszawa 2017.
Mariner W.K., Annas G.J., Parmet W.E., Pandemic Preparedness; A Return to the Rule of Law, „Drexel Law Review” 2009/1.
Meier B.M., Evans D., Phelan A., Rights-Based Approaches to Preventing, Detecting, and Responding to Infectious Disease [w:] Infectious Diseases in the New Millennium. Legal and Ethical Challenges, red. M. Eccleston-Turner, J. Brassingon, Springer 2020.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2010.
Nowicki D.K., Peszkowski S., Kilka uwag o szczególnym charakterze administracyjnych kar pieniężnych [w:] Administracyjne kary pieniężne w demokratycznym państwie prawa, red. M. Błachucki, Warszawa 2015.
Roszkiewicz J., Granice ograniczeń wolności gospodarczej wprowadzanych w celu przeciwdziałania epidemii (uwagi na tle orzecznictwa sądów administracyjnych), „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2022/2.
Roszkiewicz J., Zakaz domniemywania kompetencji i wyjątki od tego zakazu. Studium publicznoprawne, Warszawa 2022.
Rybski R., Stan epidemii a stany nadzwyczajne, „Przegląd Konstytucyjny” 2022/1.
Szalewska M., Masternak M., Rola eksperta i jego opinii w postępowaniu administracyjnym [w:] Kodeks postępowania administracyjnego: na 50-lecie K.P.A., red. J. Niczyporuk, Lublin 2010.
Uliasz R., Wolność działalności gospodarczej a pandemia COVID-19. Uwagi w kontekście konstytucyjnego zakazu naruszania istoty wolności i praw (art. 31 ust. 3 zd. 2 Konstytucji RP), „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021/5.
Wegner J. [w:] Z. Kmieciak, J. Wegner, M. Wojtuń, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2023.
Wiącek M. [w:] Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87–243, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Wiącek M., Zasada wyłączności ustawy przy ograniczaniu konstytucyjnych wolności i praw [w:] Konstytucjonalizm polski. Refleksje z okazji jubileuszu 70-lecia urodzin i 45-lecia pracy naukowej Profesora Andrzeja Szmyta, red. A. Gajda, K. Grajewski, A. Rytel-Warzocha, P. Uziębło, M.M. Wiszowaty, Gdańsk 2020.
Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999.
Wojtyczek K. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom II, red. L. Garlicki, M. Zubik, LEX 2016.
Wojtyczek K. [w:] Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, red. P. Sarnecki, Warszawa 2014.
Zalasiński T., Zasada prawidłowej legislacji w poglądach Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2008.
Zubik M., Prawo konstytucyjne współczesnej Polski, Warszawa 2020.
prof. dr hab. Antoni Hanusz
Katedra Prawa Finansowego, Instytut Nauk Prawnych, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2390-9463
udział w autorstwie glosy – 50%
dr Paweł Szczęśniak
Katedra Prawa Finansowego, Instytut Nauk Prawnych, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9017-3444
udział w autorstwie glosy – 50%
Pojęcie strony w postępowaniu administracyjnym. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 sierpnia 2022 r., I OSK 2034/20
W glosowanym wyroku Naczelny Sąd Administracyjny był obowiązany ustalić kategorie podmiotów, którym przysługuje legitymacja procesowa w postępowaniach prowadzonych na podstawie przepisów dekretu z 26.10.1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy. Celem glosy jest ocena rozstrzygnięcia Sądu, które może mieć przełomowe znaczenie dla spraw reprywatyzacyjnych. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że legitymacja procesowa w postępowaniach dekretowych nie przysługuje podmiotom, które źródło swojego interesu prawnego wywodzą z umowy cywilnoprawnej zawartej ze spadkobiercami dawnego właściciela gruntów warszawskich.
Słowa kluczowe: dekret warszawski, reprywatyzacja, interes prawny, postępowanie administracyjne, strona postępowania administracyjnego, legitymacja procesowa, następstwo prawne
prof. dr hab. Antoni Hanusz
Department of Financial Law, Institute of Law, Maria Curie-Sklodowska University in Lublin, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2390-9463
author’s contribution to the commentary – 50%
dr Paweł Szczęśniak
Department of Financial Law, Institute of Law, Maria Curie-Sklodowska University in Lublin, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9017-3444
author’s contribution to the commentary – 50%
The Notion of a Party in Administrative Proceedings. Commentary on Judgment of the Supreme Administrative Court of 29 August 2022, I OSK 2034/20
In the commented judgment, the Supreme Administrative Court had to determine the categories of entities having legal standing to legal standing to initiate/participate in proceedings proceedings conducted on the basis of the Decree of 26 October 1945 on ownership and use of land in the area of the Capital City of Warsaw. The aim of the commentary is to assess the determination made by the Supreme Administrative Court, which may be of crucial importance for reprivatization cases. The Court decided that legal standing in Decree-based proceedings is not vested in entities which derive their legal interest from civil-law contracts concluded with the heirs of former owners of land in Warsaw.
Keywords: Warsaw Decree, reprivatization, legal interest, administrative proceedings, party to administrative proceedings, legal standing to initiate/participate in proceedings, legal succession
Bibliografia / References
Bernatowicz Ł., Reprywatyzacja na przykładzie gruntów warszawskich, Warszawa 2015.
Białogłowski W., Dybka R., Dekret o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze miasta stołecznego Warszawy. Komentarz, Warszawa 2014.
Chróścielewski W., Niektóre zagadnienia związane z funkcjonowaniem Komisji do spraw usuwania skutków prawnych decyzji reprywatyzacyjnych dotyczących nieruchomości warszawskich, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2018/1.
Duda A.S., Interes prawny w polskim prawie administracyjnym, Warszawa 2008.
Ferek M., Roszczenia restytucyjne właścicieli nieruchomości przejętych przez państwo w latach 1944–1989, Warszawa 2022.
Garbula-Węgrzynowska A., Węgrzynowski Ł., Dopuszczalność przelewu praw związanych z dekretem warszawskim, „Monitor Prawniczy” 2010/10.
Gawlik B. [w:] System prawa cywilnego, t. I, red. S. Grzybowski, Ossolineum 1985.
Gdesz M., Rewindykacja gruntów warszawskich. Zagadnienia administracyjnoprawne, Warszawa 2012.
Hadrowicz S., Kontrowersje wokół przesłanki „posiadania” z art. 7 ust. 1 dekretu warszawskiego a Kodeks Napoleona, „Monitor Prawniczy” 2021/9.
Hanusz A., Swoboda umów a prawo podatkowe, „Przegląd Podatkowy” 1999/11.
Hauser R., Kabat A., Uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego w nowych regulacjach procesowych, „Państwo i Prawo” 2004/2.
Kaliński M., Glosa do wyroku SN z 13 października 2010, I CSK 25/10, „Państwo i Prawo” 2012/1.
Kaliński M., Grunty warszawskie. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 15.04.2016 r., I CSK 190/15, „Przegląd Sądowy” 2017/9.
Kuryłowicz M., Wiliński A., Rzymskie prawo prywatne. Zarys wykładu, Warszawa 2008.
Litewski W., Rzymskie prawo prywatne, Warszawa 2003.
Malinowski A., Błędy formalne w tekstach prawnych, Warszawa 2020.
Morek R. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, W. Borysiak, Warszawa 2022.
Rudnicki S., Glosa do wyroku WSA w Warszawie z dnia 21 grudnia 2005 r., I SA/Wa 435/05, „Przegląd Sądowy” 2006/7–8.
Sokołowski K.P., Zasiedzenie lokalu i budynku warszawskiego, „Przegląd Sądowy” 2011/2.
Sopiński M., Problem reprywatyzacji. Doświadczenia, argumenty, rozwiązania, Warszawa 2020.
Szczygłowska E., Sukcesja uprawnień i obowiązków administracyjnych, Warszawa 2009.
Szydło W., Pojęcie reprezentacji. Uwagi teoretycznoprawne, „Acta Universitatis Wratislaviensis” 2010/3171.
Truszkiewicz Z., Użytkowanie wieczyste [w:] System Prawa Prywatnego, t. 4, Prawo rzeczowe, red. E. Gniewek, Warszawa 2021.
Warciński M., Grunty warszawskie (wybrane zagadnienia), „Prawo w Działaniu” 2010/7.
Zaradkiewicz K., Posiadanie jako przesłanka nabycia roszczeń z dekretu warszawskiego, „Nieruchomości” 2019/1.
Zbiegień-Turzańska A., Reprezentacja spółek kapitałowych i spółdzielni, Warszawa 2018.
Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady – reguły – wskazówki, Warszawa 2017.
dr hab. Lucyna Staniszewska, profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Wydział Prawa i Administracji, Zakład Prawa Administracyjnego i Nauki o Administracji; adwokat, Poznań, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3457-0901
Generalne reguły kolizyjne stosowania przepisów działu IVa Kodeksu postępowania administracyjnego w postępowaniach o nałożenie administracyjnej kary pieniężnej. Glosa do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 czerwca 2022 r., III OPS 1/21
W glosowanej uchwale Naczelny Sąd Administracyjny wypowiedział się, że zawarcie w ustawie szczególnej regulacji odnoszących się do jednej z instytucji wymienionych w art. 189a § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego nie oznacza, że automatycznie brak będzie możliwości stosowania przepisów tego Kodeksu w odniesieniu do innych instytucji, o których mowa w art. 189a § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego, jeżeli ustawa szczególna ich nie reguluje. Skoro więc instytucja odstąpienia od wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej lub udzielenia pouczenia nie zostały uregulowane w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ani w dziale III Ordynacji podatkowej, to uregulowanie takich instytucji jak miarkowanie kar administracyjnych nakładanych na podstawie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, czy też ulgi w wykonaniu tychże kar na gruncie przepisów podatkowych stosowane odpowiednio nie stanowią przesłanek negatywnych do zastosowania instytucji kodeksowej odstąpienia od nałożenia kary. Zastosowanie przepisów o odstąpieniu od nałożenia kary ma zastosowanie do wszystkich kar i nie jest zależne od sposobu określenia wymiaru kary w przepisach szczególnych.
Słowa kluczowe: administracyjne kary pieniężne, sankcje administracyjne, reguły kolizyjne, odstąpienie od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej
dr hab. Lucyna Staniszewska, Professor of the Adam Mickiewicz University in Poznan
Faculty of Law and Administration, Department of Administrative Law and Administration Science, Adam Mickiewicz University in Poznan; advocate, Poznań, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3457-0901
General Conflict of Law Rules for the Application of Section IVa of the Code of Administrative Procedure in Proceedings for the Imposition of an Administrative Fine. Commentary on Resolution of the Supreme Administrative Court of 9 June 2022, III OPS 1/21
In the commented resolution, the Supreme Administrative Court has stated that inclusion in a statute of a special regulation relating to one of the institutions listed in Article 189a(2) of the Code of Administrative Procedure (CAP) does not mean that it will automatically be impossible to apply the provisions of the Code in relation to other institutions referred to in Article 189a(2) CAP unless a specific statute regulates them. Therefore, since the institution of waiving the imposition of an administrative fine or an admonition is not regulated in the Act on Maintaining Cleanliness and Order in Municipalities or in Section III of the Tax Ordinance, the regulation of such institutions as the imposition of more lenient administrative penalties on the basis of the Act on Maintaining Cleanliness and Order in Municipalities or relief from such penalties imposed on the basis of tax law provisions, applied mutatis mutandis, do not preclude the application of the Code institution of waiving the imposition of a penalty. The application of the provisions on waiving the imposition of a penalty applies to all penalties and does not depend on how the measure of the penalty is determined in specific provisions of law.
Keywords: administrative fines, administrative sanctions, conflict of laws rules, waiving the imposition of an administrative fine
Bibliografia / References
Bogusz M., Delikt administracyjny i kara administracyjna z perspektywy konstytucyjnej [w:] „Administratywizacja” prawa karnego czy „kryminalizacja” prawa administracyjnego, red. M. Bogusz, W. Zalewski, Warszawa 2021.
Cebera A., Firlus J.G. [w:] Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. H. Knysiak-Sudyka, Warszawa 2019.
Firlus J., Reguła kolizji z art. 189a § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego, „Przegląd Prawa Publicznego” 2022/12.
Gajewski S., Kodeks postępowania administracyjnego. Nowe instytucje. Komentarz do rozdziałów 5a, 8a, 14 oraz działów IVa i VIIIa KPA, Warszawa 2017.
Hauser R., Kabat A., Uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego w nowych regulacjach procesowych, „Państwo i Prawo” 2004/2.
Kmieciak Z., Ogólne zasady prawa i postępowania administracyjnego, Warszawa 2000.
Niżnik-Dobosz I., Aksjologia sankcji w prawie administracyjnym [w:] Sankcje administracyjne. Blaski i cenie, red. M. Stahl, R. Lewicka, M. Lewicki, Warszawa 2011.
Sajek E., Uprawnienia Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska do odstąpienia od wymierzenia administracyjnych kar pieniężnych (zagadnienia wybrane) [w:] „Administratywizacja” prawa karnego czy „kryminalizacja” prawa administracyjnego, red. M. Bogusz, W. Zalewski, Warszawa 2021.
Staniszewska L., Administracyjne kary pieniężne. Studium z zakresu prawa administracyjnego materialnego i procesowego, Poznań 2017.
Stankiewicz R., Regulacja administracyjnych kar pieniężnych w Kodeksie postępowania administracyjnego po nowelizacji, „Radca Prawny” 2017/2.
Stirn B., Towards a European Public Law, Oxford 2017.
Suwaj R., Zasady nakładania administracyjnych kar pieniężnych, Warszawa 2022.
Wereśniak-Masri I., Wybrane problemy administracyjnych kar pieniężnych w ustawie o odpadach [w:] Prawo o odpadach. Wybrane problemy, red. B. Rakoczy, Warszawa 2019.
Wróbel A. [w:] M. Jaśkowska, A. Wróbel, M. Wilbrandt-Gotowicz, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2018.
Ziembiński Z. [w:] A. Redelbach, S. Wronkowska, Z. Ziembiński, Zarys teorii państwa i prawa, Warszawa 1994.
Ziemski K., Rola i miejsce reguł kolizyjnych w procesie dekodowania tekstu prawnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1978/2.
Zamów prenumeratę: https://www.profinfo.pl/czasopisma
