Za uchybienia godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom określonym w art. 6 Karty Nauczyciela pedagodzy podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej, zaś za uchybienia przeciwko porządkowi pracy wymierza im się kary porządkowe. Niniejszy komentarz wyjaśnia, jakie zachowania kwalifikują się do zastosowania kar porządkowych, a jakie pociągają za sobą odpowiedzialność dyscyplinarną, zawiera też katalog kar oraz tryb ich nakładania.
Fragment artykułu z miesięcznika "Dyrektor Szkoły" 2019/11
Za uchybienia przeciwko porządkowi pracy wymierza się nauczycielom kary porządkowe zgodnie z Kodeksem pracy (art. 75 ust. 2 KN), natomiast kwestię odpowiedzialności porządkowej pracowników regulują zapisy rozdziału VI k.p. Przy stosowaniu kary bierze się pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy.
Karze podlega czyn bezprawny, a więc niezgodny z obowiązującymi przepisami prawa pracy (ale także poleceniami pracodawcy). Pracownik może zostać ukarany, jeżeli przypisze mu się winę:
- umyślną, gdy ma zamiar popełnienia danego czynu,
- nieumyślną, gdy jego zachowanie wynika z lekkomyślności lub niedbalstwa.
W tym miejscu warto przywołać wyrok Sądu Najwyższego z 27.07.1990 r., I PRN 26/90, LEX nr 1112050, w myśl którego tylko niewykonanie przez pracownika polecenia służbowego (dotyczącego pracy) może być zakwalifikowane jako naruszenie ustalonego porządku i dyscypliny pracy, regulaminu pracy. Według art. 108 § 1 k.p. stanowi ono podstawę do wymierzenia kary regulaminowej. Ponadto wina pracownika będzie z reguły występowała w formie umyślnej, choć nie można wykluczyć nieumyślnej, bezprawność natomiast należy oceniać przez prawnie skuteczne polecenia przełożonych, a nie wyłącznie na podstawie przepisów.