Tax Talk: minister Van Peteghem en anderen over ecofiscaliteit

Gastvrouw Mariska Blommaert ontving tijdens de Week van de Accountant elke dag een interessante gast aan de oevers van het Rubenskasteel in Elewijt. Groene fiscaliteit vormde de rode draad in haar gesprekken met minister van Financiën Van Peteghem, professor ecofiscaliteit Vincent Sepulchre en vele anderen. Herbekijk de interviews.

Vincent Van Peteghem: “Duurzame brandstoffen moeten goedkoopste worden”

De federale overheid broedt al een tijd op een grootschalige fiscale hervorming. Die moet onze fiscaliteit groener en toekomstgerichter maken. Een eerste stap in die richting is de vergroening van het bedrijfswagenpark. Vanaf 2026 zijn enkel emissievrije bedrijfswagens nog volledig fiscaal aftrekbaar.

“Maar het is belangrijk dat we iedereen meekrijgen in dat verhaal”, aldus minister van Financiën Peter Van Peteghem. “Duurzame brandstoffen moeten de goedkoopste worden. We kunnen dat fiscaal sturen, maar niet zonder de nodige compensatieregelingen in te bouwen. Anders krijg je nooit iedereen mee in dat verhaal.”

“Lasten op arbeid moeten omlaag”

Ecofiscaliteit mag niet ten koste gaan van de koopkracht, luidt het. “We moeten kijken naar de portemonnee van de mensen. De lasten op arbeid moeten omlaag, de vermogensbelasting omhoog. Elke maatregel kadert in de algemene belastinghervorming.”

Bekijk zeker de video hieronder, waarin minister van Peteghem het naast ecofiscaliteit ook nog over e-facturatie en digitalisering heeft.

Erik Van Looy: “Verplicht e-facturatie tussen bedrijven”

Accountant Erik Van Looy van het Antwerpse kantoor Van Looy Accountants heeft er een druk jaar opzitten (met dank aan corona). Maar elke crisis biedt mogelijkheden om te hervormen en te groeien. “We hebben op enkele dagen de switch gemaakt van kantoor- naar thuiswerk. En dat is ons zo bevallen dat we het behouden, ook na corona. Twee dagen per week mogen onze medewerkers thuis werken. En dat loopt erg vlot.”

“De algemene belastingdruk is te hoog”

Minder vlot gaat het in ons land met de milieufiscaliteit. En daar is een simpele reden voor, zegt Van Looy. “België is kampioen in belasting heffen. De algemene belastingdruk is sowieso erg hoog. Extra milieubelastingen heffen is dus geen optie. De oplossing ligt voor de hand: we moeten de algemene fiscale druk verlagen, zodat er ruimte komt voor milieutaksen. Zo kunnen we ondernemers sturen richting een groener beleid.”

“Weinig of geen tegenkanting tegen e-factuur”

Nog een werkpunt: de elektronische factuur. “Die moet verplicht worden tussen bedrijven”, vindt Van Looy. “Er is weinig of geen tegenkanting tegen een digitale factuur, maar de veelheid aan systemen staat het succes in de weg. Ik wil de bevoegde minister dan ook oproepen om werk te maken van een standaard, zodat we vlug de digitale omslag kunnen maken.”

Bekijk het volledige gesprek met Erik Van Looy, waarin hij het ook nog over de autofiscaliteit heeft.

Olivier Vergeynst: “Digitalisering gaat vaak voorbij aan de ecologische impact”

Vergeynst is directeur van het Belgian Institute For Sustainable IT dat zich als doel stelt verantwoorde digitale technologie te bevorderen. Het instituut onderscheidt vier hoofdpijlers:

1. Green IT: het verkleinen van de ecologische voetafdruk van digitale technologie;
2. IT for Green: het gebruik van IT om de ecologische voetafdruk op andere gebieden te verkleinen, zoals het beheer van gebouwen, landbouw, enz.
3. Human IT en
4. IT for Human: IT ten dienste van de mens; alle ethische aspecten, de arbeidsomstandigheden, bijvoorbeeld om mensen met een handicap te helpen en ervoor te zorgen dat IT voor hen toegankelijk is.

“Studies schatten dat ongeveer 3,5 tot 5 procent van de broeikasgassen die de mensheid uitstoot, te wijten is aan de digitale wereld”, weet Vergeynst. “Dat is vergelijkbaar met of hoger dan de cijfers voor de luchtvaart. We horen voortdurend dat we niet zo vaak het vliegtuig mogen nemen maar niemand zegt ons dat we minder digitale technologie moeten gebruiken. En het verbruik van digitale technologie bestaat uit twee aspecten: enerzijds de aankoop van de toestellen, want de levenscyclus van deze toestellen heeft een grote impact, en anderzijds het gebruik van die toestellen, video’s, e-mails, enzovoort. Dat zijn de twee bronnen van broeikasgassen van digitale technologie.”

“1 Bitcoin-transactie is goed voor 300.000 Visa-transacties”

“Bitcoin, de bekendste van alle cryptomunten, is onmiskenbaar een veelvraat op ecologisch en energetisch vlak. Een Bitcoin-transactie verbruikt ongeveer evenveel energie als 300.000 Visa-transacties. Als alle betalingen ter wereld zouden gebeuren met cryptomunten, zou dat een enorme milieu-impact hebben, ten minste als ze steunen op het Bitcoin-model. Er bestaan gelukkig modellen of manieren om blockchains te implementeren, die een veel kleinere milieu-impact hebben.

“De hamvraag is: hoe pak je digitalisering op een juiste manier aan?”

De digitalisering van ondernemingen kan zowel positief als negatief zijn, aldus Vergeynst. “Digitaal kan ook positief zijn, op voorwaarde dat je het correct gebruikt. Als je je processen correct digitaliseert, kan dat een aanzienlijke efficiëntiewinst betekenen en als je dan ook nog nadenkt over de milieu-impact, kan dat een concurrentievoordeel opleveren. De vraag is dus “Hoe pak je de digitalisering op een juiste manier aan?” en zo komen we bij de bestaansreden van ons Instituut: wij reiken de sleutels aan om de ecologische impact te beperken en IT optimaal te benutten. Dat evenwicht vinden is ingewikkeld en daarom steken we graag een handje toe.”

Vincent Sepulchre: “Groene maatregelen moeten relevant, proportioneel, haalbaar en controleerbaar zijn.”

Vincent Sepulchre is professor ecofiscaliteit aan de ULB, de Universiteit van Luik en het ICHEC. Hij heeft een zeer eigen kijk op de ecologische uitdagingen waar we als samenleving tegenaan kijken. Het eerste probleem in ons land is een gevolg van de institutionele complexiteit.

“Wie is er op milieuvlak verantwoordelijk ten opzichte van het buitenland? De federale overheid. Maar wie is er bij ons op het terrein verantwoordelijk voor het milieu? De gewesten. Dus de verantwoordelijken ten opzichte van het buitenland zijn niet noodzakelijk de verantwoordelijken ten opzichte van het binnenland. Dat maakt het werk er niet eenvoudiger op”, aldus Sepulchre.

“Gecoördineerde aanpak is noodzakelijk”

Maar een nog groter probleem is het gebrek aan een gecoördineerde aanpak. “Hoe geloofwaardig is het als je in Wallonië een totaal andere strijd voert tegen de CO2 dan in Vlaanderen? Om de strijd tegen de CO2 aan te gaan, moeten we in de eerste plaats een inventaris van maatregelen hebben en kunnen we vervolgens praten over de politiek, die deze maatregelen moet implementeren. Maar over welke maatregelen gaat het? De eerste moeilijkheid is om de drie gewesten van ons land op een lijn te krijgen.”

“Politiek kijkt niet verder dan de volgende verkiezingen”

De groene maatregelen van de politiek missen vaak hun doel. “Dat komt omdat de politiek niet verder kijkt dan de volgende verkiezingen”, legt Sepulchre uit. “De maatregelen zijn genomen en daarna is het zaak om opnieuw verkozen te worden en tot de meerderheid te behoren. De politieke levensduur is erg kort. We kunnen de klimaatstrijd niet winnen met een generatie, maar met twee of drie opeenvolgende generaties. Dat verschil in levensverwachting verklaart waarom we niet altijd de juiste maatregelen nemen.”

“De burger moet achter de maatregelen staan”

“De maatregelen moeten relevant, proportioneel, haalbaar én controleerbaar zijn. Dat impliceert dat de burger er moet achterstaan, want alleen dan zal hij de maatregel daadwerkelijk implementeren. Maatregelen moeten dus relevant en wetenschappelijk onderbouwd zijn. Dat is niet altijd vanzelfsprekend …”

Bekijk hieronder het volledige gesprek tussen Mariska en Vincent Sepulchre.