Kilka uwag na temat protokołów z posiedzeń rad nadzorczych spółek kapitałowych
dr hab. Dominika Wajda
Autorka jest radcą prawnym, adiunktem w Katedrze Prawa Handlowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego (ORCID: 0000-003-0540-818X).
Paweł Tymczyszyn
Autor jest radcą prawnym.
Udział w autorstwie tekstu:
Dominika Wajda – 50%
Paweł Tymczyszyn – 50%
Kilka uwag na temat protokołów z posiedzeń rad nadzorczych spółek kapitałowych
Przedmiotem analizy w opracowaniu jest problematyka sporządzania protokołów z posiedzeń rad nadzorczych. Omówiona została zarówno wymagana treść protokołu, jak i jego forma prawna. Wskazano także na planowane zmiany ustawodawcze dotyczące protokołów z posiedzeń organów spółek kapitałowych.
Słowa kluczowe: protokół, przebieg posiedzenia, forma protokołu, uchwała
dr hab. Dominika Wajda
The author is an attorney at law, an assistant professor at the Department of Commercial Law, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland (ORCID: 0000-003-0540-818X).
Paweł Tymczyszyn
The author is an attorney at law, Poland.
Authors’ contributions:
Dominika Wajda – 50%
Paweł Tymczyszyn – 50%
A Few Remarks about Minutes of Meetings of Company Supervisory Boards
The analysis in this paper concerns the preparation of minutes of meetings of supervisory boards. The authors discuss both the required contents of the meeting minutes and the legal form thereof. They also indicate the planned legislative amendments concerning minutes of meetings of company governing bodies.
Keywords: meeting minutes, course of a meeting, form of meeting minutes, resolution
Bibliografia / References
Frąckowiak J. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. K. Kruczalak, Warszawa 2001.
Nartowski A., Protokół, czarna skrzynka spółki, tekst dostępny na stronie: http://www.andrzejnartowski.pl/2020/08/ (dostęp: 26.02.2021 r.).
Nowacki A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, t. 1, Komentarz. Art. 151–226 KSH, Warszawa 2018.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2a, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 151–226, red. A. Opalski, Warszawa 2018.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 3a, Spółka akcyjna. Komentarz. Art. 301–392, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
Pinior P., Szczególne sposoby podejmowania uchwał przez radę nadzorczą [w:] Prawo handlowe XXI wieku. Czas stabilizacji, ewolucji czy rewolucji. Księga jubileuszowa Profesora Józefa Okolskiego, red. M. Modrzejewska, Warszawa 2010.
Sójka T., Forma uchwał rady nadzorczej spółek kapitałowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2005/12.
Szwaja J., Mika A. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 3, Spółka akcyjna. Komentarz do artykułów 301–490, Warszawa 2013.
dr hab. Przemysław Drapała, prof. ALK
Autor jest kierownikiem Katedry Prawa Cywilnego w Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie (ORCID: 0000-0001-8093-2083).
Kumulacja kar umownych – zagadnienia konstrukcyjne
Problematyce kumulacji kar umownych, będącej coraz częściej przedmiotem wypowiedzi judykatury, nie poświęcono dotąd w polskiej doktrynie zbyt wielu rozważań. Niniejsze opracowanie stanowi próbę pogłębionej i usystematyzowanej analizy przesłanek dopuszczalności i skutków dochodzenia przez wierzyciela łącznie kilku kar umownych zastrzeżonych w ramach jednego stosunku zobowiązaniowego, z uwzględnieniem zakresu interesów wierzyciela chronionych przez poszczególne kary.
Słowa kluczowe: kara umowna, kumulacja kar umownych, odszkodowanie umowne, kara umowna kumulatywna
dr hab. Przemysław Drapała
The author is a professor at the Kozminski University in Warsaw, head of the Civil Law Department (Poland) (ORCID: 0000-0001-8093-2083).
Cumulative Contractual Penalties (Liquidated Damages). Issues of Legal Structure
This article deals with the prerequisites for effectiveness and the consequences of accumulation of several different types of liquidated damages (in Polish usually literally referred to as ‘contractual penalties’, Article 483 of the Polish Civil Code) in one contractual relationship, taking into account the scope of the creditor's interests protected by the individual penalties. The author discusses in detail three different types of accumulation of contractual penalties and the legal problems associated with each type. Moreover, the article attempts to answer the question in which situations one contractual penalty absorbs another and in which the creditor may claim several penalties cumulatively. The author also analyses the difference between the accumulation of several different contractual penalties and one cumulative contractual penalty in the light of Polish law.
Keywords: contractual penalty [liquidated damages], accumulation of contractual penalties [liquidated damages], contractual damages, cumulative contractual penalty [liquidated damages]
Bibliografia / References
Bączyk M., Przyczynienie się wierzyciela do powstania szkody a wysokość kary umownej [w:] Ars et usus. Księga pamiątkowa ku czci sędziego Stanisława Rudnickiego, Warszawa 2005.
Bendler U., Die Vertragsstrafe und ihre Grenzen, Berlin 2019.
Borysiak W., Glosa do wyroku SN z 10.10.2003 r., I PK 528/02, „Przegląd Sądowy” 2006/6.
Borysiak W. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 2, red. K. Osajda, Warszawa 2019.
Czerniak-Swędzioł J., Glosa do wyroku SN z 10.10.2003 r., I PK 528/02, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2005/6.
Dąbrowa J. [w:] System prawa cywilnego, red. W. Czachórski, t. 3, cz. 1, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. Z. Radwański, Ossolineum 1981.
Domański L., Instytucje kodeksu zobowiązań – część ogólna, Warszawa 1936.
Drapała P. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 5, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. K. Osajda, Warszawa 2020.
Drapała P., Glosa do uchwały SN z 18.07.2012 r., III CZP 39/12, „Państwo i Prawo” 2013/10.
Egglestone B., Liquidated damages and Extension of Time in Construction Contracts, Oxford 1997.
Gauch P., Schluep W.R., Jäggi P., Schweizerisches Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, t. 2, Zürich 1995.
Gottwald P. [w:] Münchner Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, Schuldrecht – Allgemeiner Teil, t. 2 (§§ 241–432), red. W. Krüger, München 2016.
Golombek L., Die Inhaltskontrolle von Vertragsstrafen für Verzögerungen am Bau, Berlin 2018.
Hess C., Die Vertragsstrafe, Berlin 1993.
Hermann H.-G. [w:] Historisch-kritischer Kommentar zum BGB, t. 2, cz. 2, Schuldrecht. Allgemeiner Teil. §§ 241–432, Tübingen 2007.
Jansen G., von Rintelen C. [w:] Bauvertragsrecht, red. R. Kniffka, München 2012.
Jastrzębski J., Kara umowna, Warszawa 2006.
Jastrzębski J., Pasko K., Odstąpienie od umowy a dochodzenie kar umownych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2015/1.
Kaiser B., Die Vertragsstrafe im Wettbewerbsrecht, Berlin 1999.
Kaliński M., Szkoda na mieniu i jej naprawienie, Warszawa 2008.
Klein A., Ustawowe prawo odstąpienia od umowy wzajemnej, Wrocław 1964.
Konik P., Umowne kształtowanie odpowiedzialności dłużnika za naruszenie zobowiązania w polskim prawie cywilnym, Warszawa 2019.
Księżak P., Duszyńska K., Glosa do uchwały SN z 18.07.2012 r., III CZP 39/12, „Przegląd Sądowy” 2014/7–8.
Lemkowski M., Wybrane aspekty zastrzegania i miarkowania kary umownej, „Monitor Prawniczy” 2008/5.
Lemkowski M. [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz. Art. 353–626, red. M. Gutowski, Legalis 2019.
Lindacher W.F., Phänomenologie der Vertragsstrafe, Frankfurt (Main) 1972.
Longchamps de Berier R., Zobowiązania, Lwów 1938.
Pajor T., Odpowiedzialność dłużnika za niewykonanie zobowiązania, Warszaw 1982.
Popiołek W. [w:] Kodeks cywilny, t. 1, Komentarz. Art. 1–44910, red. K. Pietrzykowski, Legalis 2018.
Popiołek W. [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz do artykułów 450–1088, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2011.
Raczkowski M., Zabezpieczenia wykonania umowy o zakazie konkurencji po ustaniu zatrudnienia, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2006/3.
Rieble V. [w:] J. von Staudingers Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch mit Einführungsgesetz und Nebengesetzen, t. 2, (§§ 328–345), red. M. Löwisch, Berlin 2015.
Sadlik R., Zastosowanie kary umownej przy zakazie konkurencji, „Monitor Prawa Pracy” 2013/4.
Skowrońska-Bocian E., Kara umowna – kompensacja czy represja? „Zeszyty Prawnicze” 2003/3.
Steltmann I., Die Vertragsstrafe in einem europäischen Privatrecht: Möglichkeiten einer Rechtsvereinheitlichung auf der Basis eines Rechtsvergleichs der Rechtsordnungen Deutschlands, Frankreichs, Englands und Schwedens, Berlin 2000.
Strugała R., O kumulacji kary umownej na wypadek zwłoki lub opóźnienia z karą umowną zastrzeżoną na wypadek odstąpienia od umowy, „Monitor Prawniczy” 2019/7.
Szanciło T. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Załucki, Warszawa 2019.
Szwaja J., Kara umowna a roszczenie odszkodowawcze, „Państwo i Prawo” 1969/8–9.
Szwaja J., Kara umowna według kodeksu cywilnego, Warszawa 1967.
Świątkowski A., Glosa do wyroku SN z 10.10.2003 r., I PK 528/02, „Państwo i Prawo” 2005/2.
Warciński M., Glosa do wyroku SN z 15.10.2006 r., IV CSK 157/06, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2007/12.
Wolf R. [w:] Privates Baurecht. Kommentar zu §§ 631 ff. BGB, red. B. Messerschmidt, W. Voit, München 2012.
Zagrobelny K. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa 2017.
Zimmermann R. [w:] Commentaries on European Contract Law, red. N. Jansen, R. Zimmermann, Oxford 2018.
Zoll F. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. A. Olejniczak, Warszawa 2018.
Michał Pełczyński
Autor jest adwokatem (ORCID: 0000-0002-7928-5859).
Dokumenty spółki (art. 219 § 4 i art. 382 § 4 k.s.h.) – analiza pojęcia w kontekście struktur holdingowych
Przedmiotem rozważań jest to, czy i w jakim zakresie rada nadzorcza spółki matki ma prawo dostępu do znajdujących się w tej spółce matce dokumentów otrzymanych od spółek zależnych holdingu. Rozstrzygnięcie tej kwestii wymaga językowej analizy terminu „dokument spółki” na gruncie art. 219 § 4 i art. 382 § 4 k.s.h. Konkluzją rozważań jest to, że rada nadzorcza spółki matki ma prawo dostępu do wszystkich posiadanych przez spółkę matkę dokumentów. Są one bowiem dokumentami spółki (matki) w rozumieniu art. 219 § 4 lub art. 382 § 4 k.s.h., nawet jeśli treściowo dotyczą wyłącznie spółki zależnej.
Słowa kluczowe: rada nadzorcza, holding, dokumenty spółki, spółka matka, dziedziny działalności spółki
Michał Pełczyński
The author is an advocate, Poland (ORCID: 0000-0002-7928-5859).
Company Documents (Article 219(4) and Article 382(4) of the Code of Commercial Partnerships and Companies). Analysis of the Notion in the Context of Holding Structures
All the parent company’s interferences in the activity of a subsidiary company fall into the scope of one of the fields of (parent) company’s activity’ (Article 219(1) and Article 382(1) of the Code of Commercial Partnerships and Companies), namely the one consisting in management of a holding. The parent company’s supervisory board is entitled to access all the documents in the possession of the parent company. These documents are deemed to be the parent company’s documents within the meaning of Article 219(1) and Article 382(1) CCPC even if their contents concern exclusively the subsidiary company. Such a conclusion stems from their linguistic, systemic and functional interpretation alike. It is justified, among others, by a pro-European interpretation of the provisions of law, by the supervisory board members’ scope of liability, and by the necessity to provide the supervisory board with legal instruments allowing it to exercise proper control in the scope in which it is obligated to exercise it, i.e. also to the extent of controlling the company’s (management board’s) actions towards subsidiary companies (including the actual running of the businesses of these subsidiaries).
Keywords: supervisory board, holding, company documents, parent company, field of company’s activity
Bibliografia / References
Błaszczyk P., Pojęcie grupy spółek na tle stosunku dominacji i zależności w kodeksie spółek handlowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2013/7.
Czura-Kalinowska D. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. Z. Jara, Warszawa 2020.
Frąckowiak J., Kidyba A., Kidyba S., Popiołek W., Spyra M. [w:] System Prawa Handlowego, red. S. Włodyka, A. Szumański, t. 2b, Prawo spółek handlowych, red. A. Szumański, Warszawa 2019.
Jara Z. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. Z. Jara, Warszawa 2020.
Karolak A., Prawne mechanizmy ochrony spółki córki oraz jej wierzycieli w strukturze holdingowej, „Prawo Społek” 2001/5.
Leipert T., Istota koncernu a art. 4 § 1 pkt 4 lit. f k.s.h., „Przegląd Prawa Handlowego” 2006/2.
Litwińska-Werner M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2007.
Nowacki A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, t. 1, Komentarz. Art. 151–226 KSH, Warszawa 2018, Legalis.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2a, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 151–226, red. A. Opalski, Warszawa 2018.
Opalski A., Pojęcie spółki dominującej i zależnej w KSH – zagadnienia wybrane, „Monitor Prawa Handlowego” 2012/3.
Oplustil K., Instrumenty nadzoru korporacyjnego (corporate governance) w spółce akcyjnej, Warszawa 2010.
Pabis R. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2020, Legalis.
Potrzeszcz R., Siemiątkowski T. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 1, Tytuł I. Przepisy ogólne. Tytuł II. Spółki osobowe, red. R. Potrzeszcz, T. Siemiątkowski, Warszawa 2010.
Staranowicz T., Regulacja prawna holdingu w k.s.h., „Radca Prawny” 2003/6.
Szumański A., Ograniczona regulacja prawa holdingowego (prawa grup spółek) w Kodeksie spółek handlowych, „Państwo i Prawo” 2001/3.
Szumański A. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 17a, Prawo spółek kapitałowych, red. S. Sołtysiński, Warszawa 2010.
Topór M., Problem regulacji przepływu informacji w holdingu, „Przegląd Prawa Handlowego” 2019/3.
dr hab. Marlena Pecyna, prof. UJ
Autorka jest profesorem uczelni w Katedrze Prawa Cywilnego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (ORCID: 0000-0001-5093-5486).
Rozliczenia wynikające z umów o finansowanie i realizację projektów badawczych, zawartych z Narodowym Centrum Nauki – wybrane problemy prawne
Tekst omawia doniosłe z punktu widzenia jednostek naukowych realizujących projekty badawcze na podstawie umów zawartych z Narodowym Centrum Nauki (NCN) kwestie rozliczeń po wygaśnięciu umowy. Chodzi przede wszystkim o dopuszczalność zastosowania potrącenia wierzytelności NCN o zwrot środków uznanych przez Dyrektora NCN za nienależycie wydatkowane, która jest częstokroć sporna, z wierzytelności jednostki naukowej o wypłatę środków na podstawie umowy o finansowanie i realizację innego projektu badawczego. Dodatkowo rozważaniu podlega sposób ustalenia odsetek za opóźnienie z zapłatą przez jednostkę naukową na rzecz NCN. W zakresie przedmiotowym tekstu przedstawione zostały także zagadnienia ogólniejsze, w tym charakter prawny umów o finansowanie i realizację projektu badawczego, właściwe normy prawne mające zastosowanie do oceny ich skutków prawnych.
Słowa kluczowe: potrącenie, projekt badawczy, nadużycie prawa podmiotowego, odsetki
dr hab. Marlena Pecyna
The author is a professor of the Jagiellonian University in Krakow (Poland), at the University’s Department of Civil Law (ORCID: 0000-0001-5093-5486).
Settlements under Contracts for Funding and Performance of Research Projects Made with the National Science Centre. Selected Legal Issues
The paper discusses the issues of settlements after contract expiration, which are important from the point of view of academic units implementing research projects on the basis of contracts made with the National Science Centre (NCN). The main one is the issue of permissibility of setting off the NCN’s claim for refund of part of the funds that the NCN Director considered improperly expended, which claim is frequently disputed, with the academic unit’s claim for payment of funds on the basis of the contract for funding and performance of another research project. Moreover, the manner of determining default interest on overdue payments to be made by academic units to the NCN is considered. The paper also touches upon more general issues, including the legal character of contracts for funding and performance of research projects and the relevant legal norms applicable to assessing their legal consequences.
Keywords: set-off, research project, abuse of right, interest
Bibliografia / References
Pecyna M. [w:] System Prawa Handlowego, red. S. Włodyka, A. Szumański, t. 5a, Prawo umów handlowych, red. M. Stec, Warszawa 2020.
Popiołek W. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Pietrzykowski, Legalis 2021.
Zawada K. [w:] Kodek cywilny. Komentarz, red. K. Pietrzykowski, Legalis 2020.
Zoll F. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 6, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. A. Olejniczak, Warszawa 2018.
Zoll F. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań – część ogólna. Suplement, red. A. Olejniczak, Legalis 2020.
dr Jacek Kołacz
Autor jest radcą prawnym (ORCID: 0000-0003-3305-5377).
Dopuszczalność dokonania przez wspólników zmiany ogłoszonego planu podziału spółek – głos w dyskusji
Zagadnienie dopuszczalności dokonania przez organ właścicielski zmiany ogłoszonego planu podziału spółek nie jest, bez wątpienia, problemem nowym, stanowiąc przedmiot zainteresowania piśmiennictwa na gruncie Kodeksu spółek handlowych już w zasadzie od jego wejścia w życie. Wszelako, mimo stosunkowo rozległej literatury, zagadnienia nie sposób uznać za jednoznacznie rozstrzygnięte, jako że stanowiska prezentowane przez przedstawicieli doktryny trudno uznać za zgodne. Równocześnie własne doświadczenia autora pozwalają na stwierdzenie, że w praktyce działania sądów rejestrowych omawiana kwestia również daleka jest od jednolitości orzeczniczej. Jako w pełni uprawnione jawi się zatem podjęcie próby przedstawienia własnego stanowiska w poruszanej sprawie, jak również zaprezentowania kilku dodatkowych argumentów mających służyć jego uzasadnieniu. Dla systematyzacji, w pierwszej kolejności warto jednak skrótowo przedstawić zapatrywania piśmiennictwa prezentowane dotąd w omawianej materii.
Słowa kluczowe: podział spółek, dopuszczalność zmiany planu podziału, kompetencje organu właścicielskiego spółki w procedurze podziałowej
dr Jacek Kołacz
The author is an attorney at law, Poland (ORCID: 0000-0003-3305-5377).
Permissibility of Company Members Amending an Announced Plan of Company Division. A Voice in the Discussion
The issue of permissibility of the company members amending an announced company division plan is undoubtedly not a new issue, having been a subject of interest in literature concerning the Code of Commercial Partnerships and Companies practically since its entry into force. Nevertheless, despite relatively extensive literature, the issue can by no means be considered to have been settled unequivocally, since the views presented by legal scholars can hardly be considered convergent. Simultaneously, the author’s own experience warrants the statement that in the practice of operation of courts of registration the issue is similarly far from uniform in case law. Therefore it seems fully justified for the author to attempt to present his own view on the subject, as well as to present several additional arguments in support of the view. In order to systematize the matter, it is worthwhile to start with a concise review of opinions on the issue at point, presented so far in literature.
Keywords: company division, permissibility of amending the division plan, powers of the governing body made up of company owners in the division procedure
Bibliografia / References
Bartczak J., Wybrane zagadnienia dotyczące przesłanek połączenia spółek kapitałowych przez przejęcie, „Przegląd Prawa Handlowego” 2005/8.
Borkowski M., Łączenie się spółek akcyjnych, Warszawa 2001.
Ciarkowski S., Charakter prawny planu podziału, „Prawo Spółek” 2003/9.
Jasiński K. [w:] Kodeks spółek handlowych. Łączenie, podział i przekształcanie spółek. Komentarz, red. M. Kożuchowski, M. Michalski, Warszawa 2018, LEX.
Jerzmanowski J., Modyfikacje planów połączenia i podziału spółek w toku procedur połączeniowych i podziałowych [w:] Prawo handlowe. Między teorią, praktyką a orzecznictwem. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Januszowi A. Strzępce, red. P. Pinior i in., Warszawa 2019, Legalis.
Kidyba A., Komentarz aktualizowany do art. 301–633 Kodeksu spółek handlowych, Warszawa 2020, LEX.
Kidyba A. [w:] J. Brol i in., Prawo handlowe, Warszawa 2001 (publikacja wymiennokartkowa).
Kidyba A. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. W. Pyzioł, Warszawa 2008, LexisNexis 2008, LEX.
Litwińska-Werner M. [w:] System Prawa Handlowego, t. 2, Prawo spółek handlowych, red. S. Włodyka, Warszawa 2012.
Nowacki A., Procedura podziału spółki, Warszawa 2013, LexisNexis 2008, LEX.
Opalska D., Uchwała łączeniowa w spółkach kapitałowych – wybrane zagadnienia, „Prawo Spółek” 2011/12.
Owczarek S., Uchwały połączeniowe w procesie łączenia się spółek kapitałowych – wybrane zagadnienia, „Rejent” 2008/6.
Pinior P. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J. Strzępka, Warszawa 2015, Legalis.
Pyzioł W. (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2008.
Rachwał A. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2020, Legalis.
Rodzynkiewicz M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2018, LEX.
Rodzynkiewicz M. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 4, Łączenie, podział i przekształcanie spółek. Przepisy karne. Komentarz. Art. 491–633, red. A. Opalski, Warszawa 2016, Legalis.
Roge U. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. Z. Jara, Warszawa 2020, Legalis.
Szumański A. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 4, Łączenie, podział i przekształcanie spółek. Przepisy karne. Komentarz do artykułów 491–633, Warszawa 2009, Legalis.
Paulina Bąk
Autorka jest radcą prawnym.
Tomasz Rutkowski
Autor jest radcą prawnym.
Udział w autorstwie tekstu:
Paulina Bąk – 50%
Tomasz Rutkowski – 50%
Zakres ochrony wspólnika mniejszościowego w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
Przepisy Kodeksu spółek handlowych zawierają szereg regulacji, których celem jest ochrona praw wspólników mniejszościowych w spółce z o.o. Prawa wspólników mniejszościowych są chronione zarówno w trakcie ich uczestnictwa w spółce, jak i na etapie „wychodzenia” ze spółki. Kompleksowa analiza przedmiotowych instrumentów ochrony pokazuje jednak, że ochrona wspólników mniejszościowych nie jest wystarczająca. W praktyce bowiem często zdarzają się przypadki, gdy wspólnik mniejszościowy pozbawiony jakichkolwiek korzyści z uczestnictwa w spółce nie ma realnej możliwości opuszczenia spółki za godziwym wynagrodzeniem. Mając na względzie, że w prawie polskim instytucja wyłączenia wspólnika ze spółki z o.o. została ukształtowana jako sankcja dla wyłączanego wspólnika, wystąpienie przez wspólnika mniejszościowego z pozwem o rozwiązanie spółki z o.o. jest w praktyce jedynym sposobem na opuszczenie spółki przez uwięzionego wspólnika. W prawie polskim brakuje natomiast regulacji, która umożliwiałaby opuszczenie przez wspólnika mniejszościowego spółki z o.o. z jego własnej inicjatywy. Z tego też względu należy rozważyć wprowadzenie do Kodeksu spółek handlowych nowej regulacji w tym zakresie.
Słowa kluczowe: spółka z o.o., prosta spółka akcyjna, wspólnik mniejszościowy, ochrona wspólników, wyłączenie wspólnika, ustąpienie akcjonariusza
Paulina Bąk
The author is an attorney at law, Poland.
Tomasz Rutkowski
The author is an attorney at law, Poland.
Authors’ contributions:
Paulina Bąk – 50%
Tomasz Rutkowski – 50%
Scope of Protection of a Minority Shareholder in a Limited Liability Company
There are a number of provisions of the Code of Commercial Partnerships and Companies whose aim is to protect the rights of minority shareholders in a limited liability company. The rights of minority shareholders are protected both when they participate in the company and at the stage of exiting from it. However, a comprehensive analysis of the existing instruments of such protection shows that minority shareholders are insufficiently protected. In practice, it is frequent that a minority shareholder deprived of any benefits from participating in the company is actually unable to leave the company being paid a fair price. Bearing in mind that, in the Polish law, exclusion of a shareholder from a limited liability company was designed as a sanction for the excluded shareholder, in practice the only way for the ‘imprisoned’ minority shareholder to leave the company is to file a winding up petition. In the Polish law there is no mechanism that would enable a minority shareholder to leave a limited liability company when he/she so wishes. For this reason, it is worthwhile to consider introducing a new regulation in this area into the Code of Commercial Partnerships and Companies.
Keywords: limited liability company, simple joint-stock company, minority shareholder, shareholder protection, exclusion of a shareholder, withdrawal of a shareholder
Bibliografia / References
Główny Urząd Statystyczny, Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w rejestrze REGON, 2020, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/podmioty-gospodarcze-wyniki-finansowe/zmiany-strukturalne-grup-podmiotow/zmiany-strukturalne-grup-podmiotow-gospodarki-narodowej-w-rejestrze-regon-2020-r-,1,25.html (dostęp: 30.03.2021 r.).
Kancelaria Prawna PragmatIQ, Spory wspólników. Raport, https://mniejszosciowi.pl/pobierz-iii-edycje-raportu-o-sporach-wspolnikow/ (dostęp: 18.05.2020 r.).
Opalski A., Zasada jednakowego traktowania wspólników i akcjonariuszy, „Przegląd Prawa Handlowego” 2012/6.
Pabis R. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Legalis 2019.
Rutkowski T., Kunke M., Nowy sposób na zakończenie sporu wspólników, „Dziennik Gazeta Prawna” z 24.09.2019 r.
Rutkowski T., Kunke M., Rozwiązanie spółki z o.o.: wspólnik też musi być zadowolony z korzyści, „Rzeczpospolita” z 26.05.2017 r., https://www.rp.pl/Firma/305269992-Rozwiazanie-spolki-z-oo-wspolnik-tez-musi-byc-zadowolony-z-korzysci.html?cid (dostęp: 28.03.2021 r.).
Szajkowski A., Tarska M. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 2, Komentarz do artykułów 151–300, Warszawa 2005.
Szumański A., Granice ochrony praw mniejszościowych w spółkach kapitałowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2015/9.
Tofel M. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Legalis 2019.
Wach-Pawliczak M., Wyłączenie wspólnika ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, Warszawa 2016.
Weiss I., Prawa mniejszości w spółkach kapitałowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 1995/10.
Zimmerman P., Wójcik-Rak E., Prosta spółka akcyjna, czyli młodsza siostra spółki akcyjnej, nIUS Legalis z 20.02.2020 r.
dr Łukasz Węgrzynowski
Autor jest radcą prawnym w Warszawie (ORCID: 0000-0002-7567-3758).
Wadliwość umowy kredytu frankowego
Sprawy frankowe od wielu lat stanowią źródło licznych trudności dla praktyki orzeczniczej. Dopiero pod wpływem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ostatecznie ukształtowało się stanowisko, że te umowy kredytowe zawierają niedozwolone postanowienia umowne (klauzule abuzywne), co może stanowić podstawę dla roszczeń kredytobiorców. Nie załatwiło to wszystkich problemów, wręcz przeciwnie, pojawiły się kolejne wątpliwości. W publikacji zostanie omówione jedna z nich – charakterystyka wadliwości umowy kredytu frankowego. Ta problematyka ma ogromne znaczenie praktyczne, zawiera w sobie również interesujące zagadnienia merytoryczne. Skłania zarówno do bliższego przyjrzenia się sankcji bezskuteczności abuzywnej i nieważności, wyjaśnienia wzajemnych relacji między nimi, jak i przyswojenia zasad stosowania konstrukcji wywodzących się z prawa unijnego.
Słowa kluczowe: niedozwolone postanowienia umowy, bezskuteczność, nieważność umowy, konsument, ochrona konsumenta, prawo unijne
dr Łukasz Węgrzynowski
The author is an attorney at law in Warsaw, Poland (ORCID: 0000-0002-7567-3758).
Defective Franc Loan Agreements
Cases concerning loans in the Swiss franc have for years been causing numerous difficulties in court practice. It was only under the influence of case law of the Court of Justice of the European Union that finally a view became established whereby these loan agreements contain abusive contractual provisions, which may be the basis for borrowers’ claims. This has not resolved all the problems. Quite the contrary: new doubts have appeared. This paper discusses one of them: the features exhibited by defective franc loan agreements. This topic has enormous practical importance; it also comprises interesting substantive problems. It encourages taking a closer look at the sanction of ineffectiveness due to abusive provisions and the sanction of nullity, explaining the mutual relations between them, as well as learning the rules of application of constructions originating from EU law.
Keywords: abusive contractual provisions, ineffectiveness, nullity of a contract, consumer, consumer protection, EU law
Bibliografia / References
Czabański J., Walutowe klauzule waloryzacyjne w umowach kredytów hipotecznych. Analiza problemu, „Palestra” 2016/6.
Gołaczyński J. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, Warszawa 2006.
Kołodziej A., Charakterystyka cywilnoprawnej sankcji niedozwolonych postanowień w umowach z konsumentami, „Rejent” 2008/12.
Krajewski M., Nowe spojrzenie na niektóre sankcje w prawie umów konsumenckich [w:] Ochrona strony słabszej stosunku prawnego. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Adamowi Zielińskiemu, red. M. Boratyńska, Warszawa 2016.
Kurosz K., Nieważność umowy kredytu na skutek wadliwego określenia warunków zmiany oprocentowania, „Przegląd Prawa Handlowego” 2017/1.
Nowacki A., Pojęcie kredytu denominowanego, „Monitor Prawa Bankowego” 2018/11.
Pisuliński J., Sankcja zamieszczenia w umowie niedozwolonego postanowienia w świetle dyrektywy 93/13/EWG i orzecznictwa TSUE [w:] Życie umowy konsumenckiej po uznaniu jej postanowienia za nieuczciwe na tle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE, red. M. Romanowski, Warszawa 2017.
Półtorak N., Ochrona uprawnień wynikających z prawa Unii Europejskiej w postępowaniach krajowych, Warszawa 2010.
Romanowski M., Życie umowy konsumenckiej po uznaniu jej postanowienia za nieuczciwe [w:] Życie umowy konsumenckiej po uznaniu jej postanowienia za nieuczciwe na tle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE, red. M. Romanowski, Warszawa 2017.
Trzaskowski R., Skutki sprzeczności umów obligacyjnych z prawem. W poszukiwaniu sankcji skutecznych i proporcjonalnych, Warszawa 2013.
Węgrzynowski Ł., Ekwiwalentność świadczeń w umowie wzajemnej, Warszawa 2011.
Woźniak Z., Problematyka jednostronnego rozwiązania zobowiązania powstałego na podstawie umowy kredytu, „Przegląd Sądowy” 2000/7–8.
Wyżykowski B., Dalsze obowiązywanie umowy po stwierdzeniu nieuczciwego charakteru jej postanowienia lub postanowień. Glosa do wyroku TS z 3.10.2019 r., C-260/18, „Europejski Przegląd Sądowy” 2020/3.
Marcin Aleksander Faron
Autor jest magistrem prawa Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego (ORCID: 0000-0002-0021-8881).
Umieszczanie znaku towarowego na towarach eksportowych w prawie polskim oraz chińskim
Zawieranie w międzynarodowych transakcjach handlowych umów OEM (Original Equipment Manufacturer), których realizacja polega m.in. na nałożeniu znaku towarowego na towar eksportowy, rodzi pytanie odnośnie do kwalifikacji czynności polegających na umieszczaniu znaku towarowego na towarach lub ich opakowaniach wyłącznie w celu eksportu jako używania znaku towarowego. Działania te dotyczą zarówno zagadnienia używania znaku towarowego, jak i naruszenia prawa ochronnego na cudzy znak towarowy. Problem jest istotny zwłaszcza w tych państwach, w których nie uregulowano tej materii w ustawie. Zależnie bowiem od podejścia sądu orzekającego umieszczenie znaku towarowego na towarze eksportowym może być rozumiane jako używanie znaku towarowego bądź nie. Odpowiedź na to pytanie w istocie zaś przesądza, czy doszło do naruszenia prawa ochronnego. W artykule zaprezentowano konstrukcję umowy OEM na gruncie prawa znaków towarowych oraz przybliżono rozwiązania normatywne w zakresie umieszczania znaku towarowego na towarze eksportowym w prawie polskim oraz chińskim. Dobór porównywanego systemu prawnego podyktowany został utrzymującym się na wysokim poziomie zainteresowaniem w zawieraniu tego rodzaju umów z chińskimi producentami oraz odmiennościami w sposobie kwalifikowania nakładania znaku towarowego na towary eksportowe.
Słowa kluczowe: znak towarowy, używanie znaku towarowego, marka, marka produktu, towary eksportowe, umowy prawa handlowego
Marcin Aleksander Faron
The author holds a master of laws from the Faculty of Law and Administration, University of Lodz (Poland) (ORCID: 0000-0002-0021-8881).
Placing a Trademark on Export Goods under Polish and Chinese Law
In international commercial transactions, entering into OEM (Original Equipment Manufacturer) agreements, whose performance consists, among other things, in placing trademarks on export good, gives rise to a question about the classification of activities involving the placing of trademarks on goods or their packagings only for the purpose of export as use of a trademark. These activities concern both the issue of using a trademark and infringement of a protective right in another entity’s trademark. This problem is important especially in those states where this matter has not been regulated in statute. Because, depending on the approach taken by the adjudicating court, placing a trademark on an export good may or may not be understood as using that trademark. And, in essence, the answer to this question determines whether or not the protective right has been infringed. The article presents the construction of OEM agreements under trademark law and describes in more detail the normative solutions relating to placing trademarks on export goods in Polish and Chinese law. The choice of the comparable legal system resulted from the persistently high interest in entering agreements of this kind with Chinese manufacturers and the differences in the way placing trademarks on export goods is classified.
Keywords: trademark, use of a trademark, brand, product brand, export goods, commercial law contracts
Bibliografia / References
Dubisz S. (red.), Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 3, P–Ś, Warszawa 2003.
Guide to IPR Protection in China for the OEM Industry, China IPR SME Helpdesk, Beijing 2016.
Jasińska K. [w:] Prawo własności przemysłowej. Komentarz, red. P. Kostański, Warszawa 2014.
Kocot W.J. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 9, Prawo zobowiązań – umowy nienazwane, red. W.J. Katner, Warszawa 2018.
Made in China: the legal status of OEM guide through the maze, Hogan Lovells, Beijing 2015.
Marciniszyn K. [w:] Prawo własności przemysłowej. Komentarz, red. A. Michalak, Warszawa 2016.
Nowińska E., Prawo własności przemysłowej. Wzory przemysłowe, znaki towarowe, oznaczenia geograficzne, topografie układów scalonych, t. 2, Warszawa 2005.
Promińska U. [w:] E. Nowińska, U. Promińska, K. Szczepanowska-Kozłowska, Własność przemysłowa i jej ochrona, Warszawa 2014.
Promińska U. [w:] E. Nowińska, U. Promińska, M. du Vall, Prawo własności przemysłowej, Warszawa 2011.
Sitko J.J. [w:] T. Demendecki, A. Niewęgłowski, J.J. Sitko, J. Szczotka, G. Tylec, Prawo własności przemysłowej. Komentarz, Warszawa 2015.
Skubisz R., Prawo z rejestracji znaku towarowego i jego ochrona. Studium z zakresu prawa polskiego na tle prawno-porównawczym, Lublin 1988.
Trzebiatowski M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 14b, Prawo własności przemysłowej, red. R. Skubisz, Warszawa 2012.
Trzebiatowski M., Obowiązek używania znaku towarowego. Studium z prawa polskiego na tle prawnoporównawczym, Warszawa 2007.
Urbaniak M., Budowanie relacji w procesach rozwoju innowacji produktowych, „Studia Ekonomiczne” 2017/321.
Walkowski M., Chiński model rozwoju społeczno-gospodarczego i jego potencjalna adaptacja w Europie, „Przegląd Strategiczny” 2017/10.
Zaradkiewicz K. [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz. Art. 450–1088. Przepisy wprowadzające, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2020.
Zhang Y., Determination of Infringement and Use of Trademark in OEM Business [w:] China Trademark Review 2014. Typical Case Analysis In-depth Researches Hot Topics and Tips, Beijing 2014.
