Samorząd terytorialny w warunkach stabilnych i kryzysowychdr Zofia Dolewka
Katedra Gospodarki Samorządu Terytorialnego, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3950-1657
Samorząd terytorialny w warunkach stabilnych i kryzysowych
W artykule zaprezentowano rozważania dotyczące sposobu funkcjonowania samorządu terytorialnego w warunkach stabilnych i kryzysowych. Działania władz lokalnych w zakresie gospodarki samorządu w warunkach stabilnych różnią się diametralnie od postępowania władz w warunkach kryzysowych. W tych ostatnich, ze względu na wielość czynników zakłócających realizację zadań publicznych, samorząd terytorialny nie jest w stanie samodzielnie niwelować skutków szoków i kryzysów gospodarczych. Z tego powodu niezbędna jest pomoc państwa poprzez rozbudowę funkcji inwestycyjnej polityki publicznej oraz wsparcie finansowe samorządów.
Słowa kluczowe: samorząd terytorialny, gospodarka finansowa, otoczenie stabilne, otoczenie kryzysowe, polityka interwencyjna
Dr Zofia Dolewka
Department of Local Government Economics, Faculty of Economics and Sociology, University of Łódź, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3950-1657
Local authority in stable and crisis conditions
The article presents considerations on the operation of the local authority in stable and crisis conditions. The activities of local authorities in the area of local authority management in stable conditions differ diametrically from the activities of authorities in crisis conditions. In the latter case, given the multitude of factors interfering with the fulfilment of public tasks, the local authority is unable to eliminate the effects of economic shocks and crises on its own. For this reason, state aid is necessary through the expansion of the investment function of public policy and financial support for local authorities.
Keywords: local authority, financial management, stable environment, crisis environment, intervention policy
Bibliografia / References
Belka M., W kierunku liberalnego pragmatyzmu, „Życie Gospodarcze” 1991/22.
Biegeleisen L.W., Zagadnienia ekonomiki komunalnej, Warszawa 1990.
Buchanan J.M., Finanse publiczne w warunkach demokracji. Systemy fiskalne a decyzje indywidualne, Warszawa 1997.
Hausner J. (red.), Raport Samorząd. Pomiędzy nadzwyczajnymi zadaniami a ograniczonymi możliwościami – samorząd terytorialny w czasie pandemii, Kraków 2020.
Denek E., Funkcje dochodów budżetowych samorządu terytorialnego jako kryterium oceny systemu dochodów, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” 2009/547.
Dolewka Z., Gospodarowanie zasobami finansowymi w polskim samorządzie terytorialnym, Łódź–Kraków 2020.
Dolnicki B. (red.), Jawność w samorządzie terytorialnym, Warszawa 2021.
Dziemianowicz R., Poniatowicz M., Koncepcja PIT-u komunalnego – argumenty za i przeciw, „Annales Universitatis Mariae. Sectio H. Oeconomia” 2016/1, vol. 50.
Filipiak B., Finanse samorządowe. Nowe wyzwania bieżące i perspektywiczne, Warszawa 2011.
Filipiak B., Polityka podatkowa gmin czy realizacja władztwa podatkowego?, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” 2015/76, t. 1.
Ginsbert-Gebert A., Polityka komunalna, Warszawa 1984.
Jarosiński K., Opałka B., Zarządzanie w sektorze publicznym wobec procesów rozwoju społeczno-gospodarczego, Warszawa 2021.
Jastrzębska M., Jawność i przejrzystość sprawozdawczości jednostek samorządu terytorialnego – ocena i rekomendacje, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2018/56.
Kańduła S., PIT komunalny jako nowa forma dochodów jednostek samorządu terytorialnego, „Biuro Analiz Sejmowych” 2016/16 (220).
Klimek M., Funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego podczas pandemii Covid-19, „Studia Politologiczne” 2022/64.
Kluza K., Efektywność polskich jednostek samorządu terytorialnego na tle samorządów w UE – weryfikacja adekwatności dochodów, „Finanse Komunalne” 2014/12.
Kluza K., Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, Warszawa 2019.
Kostyk-Siekierska K., Wpływ pandemii COVID-19 na sytuację finansową i funkcjonowanie samorządu terytorialnego, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie” 2021/3 (51).
Kotarba B., Kontrola społeczna w jednostkach samorządu terytorialnego, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2021/5 (63).
Kowalska I., Nadwyżka operacyjna JST w kontekście zmian prawnych wywołujących ubytki w dochodach bieżących JST z PIT, „Zeszyty Naukowe SGGW. Polityki Europejskie, Finanse i Marketing” 2022/28 (77).
Krawczyk B., Pandemia uderza w budżety samorządów, „Przegląd Komunalny” 2021/1.
Krawczyk R.P., Ekspert o finansach. Opinia: Co dalej z samorządowymi finansami?, „Serwis Samorządowy PAP”, 3.01.2020 r.
Kwiatkowski K., Tyszkiewicz W., Wójcik M., Finanse samorządów terytorialnych po pandemii. Od kryzysu do rozwoju, Warszawa 2021.
Łubina J., Oddziaływanie pandemii COVID-19 na finanse jednostek samorządu terytorialnego, „Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu” 2021/4 (9).
Malinowska-Misiąg E., Finanse jednostek samorządu terytorialnego w Polsce w pierwszym roku pandemii, „Optimum Economic Studies” 2022/1 (107).
Milewski R. (red.), Ekonomia sektora publicznego, Warszawa 2004.
Ociepa-Kicińska E., Gorzałczyńska-Koczkodaj M., Brzozowska K., Pluskota P., Ocena kondycji finansów jednostek samorządu terytorialnego w obliczu pandemii COVID-19 na przykładzie województw samorządowych w Polsce, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna” 2022/59.
Owsiak K., Relacje pomiędzy władzą centralną a władzą samorządową w świetle nowej ekonomii instytucjonalnej, „Ekonomista” 2021/2.
Owsiak S., O racjonalne wykorzystanie funkcji finansów publicznych w warunkach kryzysu [w:] Finanse publiczne, red. M. Zioło, Warszawa 2021.
Owsiak S., Sanacyjna funkcja finansów publicznych [w:] W poszukiwaniu efektywności finansów publicznych, red. S. Wieteska, M. Wypych, Łódź 2009.
Poniatowicz M., Koncepcja federalizmu fiskalnego w systemie finansów samorządu terytorialnego, Warszawa 2018.
Przygodzka R., Władztwo podatkowe a stabilność finansowa gmin, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2014/40.
Sierak J., Komunalna luka infrastrukturalna a możliwości budżetowe gmin w jej ograniczaniu, Warszawa 2019.
Stiglitz J.E., Ekonomia sektora publicznego, Warszawa 2004.
Surówka K., Adekwatność dochodów JST w Polsce do zakresu realizowanych zadań bieżących po roku 2003 [w:] Współczesne problemy finansów i gospodarki jednostek samorządu terytorialnego, red. S. Kańduła, Poznań 2008.
Surówka K., Problem oceny poziomu zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego a realizacja zadań, „Finanse Komunalne” 2014/9.
Swianiewicz P., Finanse samorządowe. Koncepcje, realizacja, polityki lokalne, Warszawa 2011.
Swianiewicz P., Łukomska J., Finanse samorządu terytorialnego w dobie pandemii, Warszawa 2020.
Wojciechowski E., Przedsiębiorstwa komunalne w teorii i praktyce. Cele społeczne a efektywność, Warszawa 2023.
Wojciechowski M., Samorząd terytorialny w Polsce. Ustrój ekonomiczny, Łódź–Kraków 2020.
Zbroińska B., Wrażliwość budżetów publicznych i prywatnych na kryzys spowodowany pandemią COVID-19 na przykładzie polskiej gospodarki, „Optimum Economic Studies” 2020/3 (109).
dr Adam J. Jarosz
adiunkt, Katedra Administracji Publicznej, Kolegium Ekonomiczno-Społeczne, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie; przewodniczący Rady Okręgu nr 12 – Staromiejskie w Toruniu, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0972-5588
Finanse miejskich jednostek pomocniczych
Większość polskich miast przekazuje jednostkom pomocniczym środki finansowe do samodzielnego dysponowania. Ze względu na ogólne uregulowania ustawowe o wysokości przekazywanych kwot decydują władze miast. W artykule zbadane zostały: wysokość przekazywanych środków, sposoby ich rozdzielania i przeznaczenie. W skali budżetów miast środki te są znikome, natomiast w przeliczeniu na dzielnicę/osiedle w niektórych miastach przyznano kwoty umożliwiające samodzielną działalność i realizację lokalnych inwestycji przez wskazane jednostki.
Słowa kluczowe: jednostki pomocnicze gmin; osiedle; dzielnica; miasto na prawach powiatu
Dr Adam J. Jarosz
Assistant Professor at the Department of Public Administration, Collegium of Socio-Economics, SGH Warsaw School of Economics; the chair of District Council no. 12 – Staromiejskie in Toruń, Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0972-5588
Finances of urban sub-municipal units
Most Polish cities provide funding to sub-municipal units for use on their own. The city authorities decide on the amounts provided because of the general statutory regulations. The article analyses the amounts of funding provided, the ways in which it is distributed and their intended purpose. On the scale of city budgets, the amounts are negligible, although, in some cities, the amounts awarded per district/neighbourhood enable these units to operate independently and make local investments.
Keywords: sub-municipal units, neighbourhood, district, city with the rights of a county
Bibliografia / References
Bandarzewski K., Czy jednostki pomocnicze staną się nowym stopniem samorządu terytorialnego? Uwagi na tle projektowanych zmian, „Samorząd Terytorialny” 2019/9.
Bidziński M., Ustrój miasta stołecznego Warszawy, Toruń 2018.
Gawłowski R., Jarosz A., Infrastruktura partycypacji społecznej. Pojęcie i wykorzystanie w polskich miastach, „Studia Regionalne i Lokalne” 2019/4 (78).
Izdebski H., Jednostki pomocnicze gminy – pomiędzy organami gminy a obywatelami jako podmiotem władzy lokalnej, „Samorząd Terytorialny” 2011/12.
Jarosz A., Springer B. (red.), Jednostki pomocnicze w polskich gminach. Pozycja, funkcje i wyzwania, Zielona Góra 2014.
Krukowska J., Władze polskich miast wobec jednostek pomocniczych – wnioski z badań [w:] Jednostki pomocnicze w polskich gminach. Pozycja, funkcje i wyzwania, red. A. Jarosz, B. Springer, Zielona Góra 2014.
Madej M., Ancillary Units as a Tool of Sublocal Governance in the Polish Major Cities, „Polish Political Science Yearbook” 2022/51.
Matczak P., Rady osiedli: w poszukiwaniu sensu lokalnego działania, Poznań 2008.
Matczak P., Kornatowski M., Jednostki pomocnicze samorządu: między obywatelem a władzą [w:] Dyktat czy uczestnictwo? Diagnoza partycypacji publicznej w Polsce, red. A. Olech, Warszawa 2012.
Paczocha M., Fundusz sołecki jako narzędzie realizacji zadań gminy przez sołectwa, „Finanse Komunalne” 2009/7–8.
Piechota G., Jednostki pomocnicze w strukturach zarządzania polską gminą (analiza funkcjonowania jednostek pomocniczych w śląskich miastach na prawach powiatu), „Samorząd Terytorialny” 2013/3.
Podgórska-Rykała J., Cofur-Machura E., Funkcjonowanie jednostek pomocniczych gminy w wybranych miastach województwa śląskiego – raport z monitoringu, Katowice 2012.
Sidor M., Rola jednostek pomocniczych w Lublinie w latach 2006-2015, „Samorząd Terytorialny” 2019/11.
Słobodzian B., Dzielnice i osiedla – jednostki pomocnicze miasta Gdańska [w:] Jednostki pomocnicze w polskich gminach. Pozycja, funkcje i wyzwania, red. A. Jarosz, B. Springer, Zielona Góra 2014.
Springer B., Jednostki pomocnicze – uwarunkowania formalno-prawne i praktyka życia codziennego na przykładzie wrocławskich osiedli [w:] Jednostki pomocnicze w polskich gminach. Pozycja, funkcje i wyzwania, red. A. Jarosz, B. Springer, Zielona Góra 2014.
Swianiewicz P., Jednostki pomocnicze w dużych miastach: błędne rondo marginalizacji czy ślepa uliczka?, „Samorząd Terytorialny” 2014/1–2.
Swianiewicz P., Krukowska J. Lackowska M. Kurniewicz A., Błędne rondo marginalizacji? Jednostki pomocnicze samorządu w zarządzaniu dużymi miastami, Warszawa 2013.
Strzelecki A., Samodzielność jednostek pomocniczych samorządu terytorialnego, „Zarządzanie Publiczne” 2010/4 (12).
Ważny K., Czy potrzebny jest nowy model ustrojowy jednostek pomocniczych w gminach miejskich?, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2015, t. XXXIV.
Katarzyna Gawrońska
członek Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku; członek Zespołu Eksperckiego ds. Lokalnego Prawa Podatkowego, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2956-0370
Uchwały w sprawie opłaty targowej w orzecznictwie regionalnych izb obrachunkowych oraz sądów administracyjnych
Podjęty przez Autorkę problem badawczy dotyczy prawidłowości uchwał podejmowanych przez organy stanowiące gmin w zakresie opłaty targowej. Chociaż od początku 2016 r. jest to świadczenie o charakterze fakultatywnym, ponad dwie trzecie gmin decyduje się na pobieranie opłaty i uzyskuje dochody z tego tytułu. Warunkiem efektywnej realizacji opłaty na obszarze gminy jest jednak podjęcie stosownej uchwały w tej sprawie. Przegląd rezultatów działalności nadzorczej regionalnych izb obrachunkowych, które są organem właściwym w sprawie uchwał z zakresu podatków i opłat lokalnych, oraz orzecznictwa sądów administracyjnych pokazuje te obszary, w których dochodzi do naruszeń prawa przez organy gminne. Występują one m.in. w przypadku różnicowania stawek opłaty targowej bądź też wprowadzania preferencji w opłacie. Pokazuje jednak również, że kwalifikacja konkretnych rozwiązań przyjmowanych w uchwałach jako nieprawidłowości może budzić wątpliwości prawne i nie jest jednolita.
Słowa kluczowe: opłata targowa, różnicowanie stawek, uchwała w sprawie opłaty targowej, zwolnienie od opłaty targowej, kolegium regionalnej izby obrachunkowej
Katarzyna Gawrońska
Member of the Board of the Regional Chamber of Audit in Białystok; member of the Expert Team on Local Tax Law, Białystok, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2956-0370
Resolutions on the market fee in the line of judgments of the regional chambers of audit and administrative courts
The research problem addressed by the author applies to the correctness of the resolutions passed by the decision-making bodies of municipalities regarding the market fee. Although this has been an optional performance since the beginning of 2016, more than two-thirds of municipalities collect the fee and receive revenue from it. However, the condition for the effective collection of the fee in the municipal area is the adoption of an appropriate resolution on this. A review of the results of the supervisory activities of the regional chambers of audit, which are the competent authorities with regard to resolutions on local taxes and charges, as well as the line of judgments of the administrative courts, shows those areas in which the law is breached by municipal bodies. These appear, among other things, in the case of differentiating the rates of the market fee or the introduction of preferences in the fee. However, it also shows that the qualification of specific solutions adopted in resolutions as irregularities that can give rise to legal doubts and is not uniform.
Keywords: market fee, differentiation of rates, resolution on market fee, exemption from the market fee, board of the regional chamber of audit
Bibliografia / References
Dąbek D., Prawo miejscowe, Warszawa 2020.
Dowgier R., Pobór opłaty targowej w 2022 r., „Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych” 2022/2.
Dowgier R., Zawieszenie poboru opłaty targowej w 2021 r., „Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych” 2021/2.
Dowgier R., Etel L., Liszewski G., Pahl B., Podatki i opłaty lokalne. Komentarz, LEX 2021.
Dowgier R., Gawrońska K., Liszewski G., Popławski M., Opłaty lokalne. Komentarz, red. nauk. serii L. Etel, red. tomu G. Liszewski, Warszawa 2016.
Etel L. (red.), Prawo podatkowe, Warszawa 2008.
Etel L., Uchwały podatkowe samorządu terytorialnego, Białystok 2004.
Nykiel W., Ulgi i zwolnienia w konstrukcji prawnej podatku, Warszawa 2002.
Pahl B., Podatki i opłaty lokalne. Teoria i praktyka, Warszawa 2017.
Popławski M., Uchwały podatkowe w nadzorze regionalnych izb obrachunkowych, Warszawa 2011.
Wołowiec T., Świadczenie usług na targowisku a obowiązek zapłaty opłaty targowej, „Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych” 2016/9.
dr Maria Michta
pracownik samorządowy, autorka publikacji dotyczących tematyki zamówień publicznych, Czeladź, Polska. ORCID: http://orcid.org/0000-0001-9208-697X
Unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego a zmiany istotnie modyfikujące charakter zamówienia – część 2
W artykule podjęto rozważania w zakresie wybranych aspektów zamówienia publicznego, których zmiana może istotnie modyfikować charakter zamówienia, w tym: rodzaju i charakteru zamówienia, jego zakresu, podziału przedmiotu zamówienia na części, ukształtowania ekonomicznego zamówienia. Odniesiono się również do możliwości uwzględnienia w toku wykładni art. 90 ust. 3 oraz art. 137 ust. 7 ustawy – Prawo zamówień publicznych (p.z.p.) regulacji dotyczącej postępowań poniżej progów unijnych. Analizie poddano także zastosowanie art. 256 p.z.p. (w zw. z art. 90 ust. 3, art. 137 ust. 7 p.z.p.) oraz zagadnienie właściwych dalszych czynności zamawiającego w przypadku aktualizacji przesłanek uregulowanych w art. 90 ust. 3 lub art. 137 ust. 7 p.z.p.
Słowa kluczowe: zamówienia publiczne, charakter zamówienia, unieważnienie postępowania
Dr Maria Michta
local authority employee, author of publications on public procurement, Czeladź, Poland. ORCID: http://orcid.org/0000-0001-9208-697X
Cancellation of public procurement proceedings and changes substantially modifying the nature of the contract – part 2
The article discusses selected aspects of public procurement, the change of which can significantly modify the nature of the contract, including the type and nature of the contract, the scope of the contract, the division of the subject of the contract into lots and the economic structure of the contract. Reference was also made to the possibility of taking into account the regulations on proceedings below the EU thresholds in the course of interpreting Article 90, para. 3 and Article 137 para. 7 of the Public Procurenment Law (PPL). The application of Article 256 PPL (in connection with Article 90, para. 3 and Article 137, para. 7 PPL) and the issue of the contracting authority’s appropriate further activities in the event of updating the premises regulated in Article 90, para. 3 or Article 137, para. 7 PPL were also analysed.
Keywords: public procurement, nature of the contract, cancellation of proceedings
Bibliografia / References
Banasik P., Czy zamawiający, który podzielił przedmiot zamówienia na 14 pakietów może wydzielić z nich kolejne pakiety?, LEX 2021, QA 1730658.
Banasik P., Czy zmodyfikowanie treści umowy w ten sposób, że kara umowna za niedostarczenie leku w terminu będzie liczona za każdy dzień zwłoki jest zmianą istotną, która wymaga przedłużenia terminu do składania ofert?, LEX 2022, QA 1933253.
Bereszko W., Kiedy możliwa jest zmiana umowy polegająca na zmniejszeniu łącznej maksymalnej wysokości kar umownych, których mogą dochodzić strony, w przypadku, gdy nie została ona przewidziana w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia?, LEX 2021, QA 1752977.
Dzierżanowski W., Jaźwiński Ł., Jerzykowski J., Kittel M., Stachowiak M., Prawo zamówień publicznych. Komentarz, LEX 2021.
Falkowska M., Na podstawie jakich przepisów można unieważnić postępowanie, jeśli prowadzenie postępowania nie jest dla zamawiającego uzasadnione bez wprowadzenia zmian ogłoszenia o zamówieniu?, LEX 2022, QA 1925609.
Gawrońska-Baran A., Specyfikacja Warunków Zamówienia. Praktyczny poradnik z wzorami, Rozdział IV. Zmiana treść SWZ, Legalis 2021.
Gawrońska-Baran A., Wiktorowski A., Wiktorowska E., Wójcik P., Prawo zamówień publicznych. Komentarz, LEX 2022.
Grześkowiak-Stojek D., Wyjaśnienia i zmiany dokumentów zamówienia w nowym Prawie zamówień publicznych, „ZP Doradca” 2021/3, Legalis 2021.
Hryc-Ląd A., Udzielanie zamówień klasycznych powyżej progów unijnych. Transkrypcja z webinarium, https://www.portalzp.pl/transkrypcje/udzielanie-zamowien-klasycznych-powyzej-progow-unijnych.-transkrypcja-z-webinarium-19589.html, https://www.portalzp.pl/transkrypcje/udzielanie-zamowien-klasycznych-powyzej-progow-unijnych.-transkrypcja-z-webinarium-19589.html (dostęp: 4.01.2023 r.).
Kardas B., Unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia w nowym Pzp, komentarz praktyczny, LEX 2020.
Kozłowski B., Kiedy możliwe jest unieważnienie postępowania na podstawie art. 256 p.z.p.?, LEX 2021, QA 1789777.
Kurowska A., Czy zamawiający powinien unieważnić postępowanie, jeżeli zmiana terminu wykonania zamówienia w sposób istotny zmienia charakter zamówienia?, LEX 2021, QA 1827629.
Michta M., Unieważnienie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego a zmiany istotnie modyfikujące charakter zamówienia – część 1, „Finanse Komunalne” 2023/1.
Nowak H., Winiarz M. (red.), Prawo zamówień publicznych. Komentarz, Warszawa 2021.
Nowakowski W., Jaki zakres zmian SWZ może wymagać unieważnienia postępowania?, LEX 2021,QA 1770974.
Pawelec J., Dyrektywa 2014/23/UE w sprawie udzielania koncesji. Dyrektywa 2014/24/UE w sprawie zamówień publicznych. Dyrektywa 2014/25/UE w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych. Komentarz, Legalis 2017.
Prigan A., Nowe PZP. Komentarz żywy, https://komentarzpzp.pl/strona-glowna/dzial-ii/rozdzial-3/oddzial-2/art-137/komentarz-do-art-137-ustawy (dostęp: 4.01.2023 r.).
Pruszkowski R., Wyjaśnienia a modyfikacje treści specyfikacji warunków zamówienia, „ZP Doradca” 2020/12, Legalis 2020.
Roliński J. (red.), Klauzule przeglądowe. Wzorce i dobre praktyki, https://www.uzp.gov.pl/__data/assets/pdf_file/0022/43654/Klauzule-przegladowe-A.pdf (dostęp: 4.01.2023 r.).
Smerd A., Unieważnienie postępowania w wyniku zmiany zakresu zamówienia, Legalis 2022.
Sołtysińska A., Talago-Sławoj H., Komentarz do dyrektywy 2014/24/UE w sprawie zamówień publicznych, uchylającej dyrektywę 2004/18/WE, Europejskie prawo zamówień publicznych. Komentarz, LEX 2016.
Szczepańska E., Bieżąca komunikacja elektroniczna w toku przetargu, „ZP Doradca” 2021/2, Legalis 2021.
Śliwak K. [w:] Nowe PZP. Komentarz żywy, https://komentarzpzp.pl/strona-glowna/dzial-ii/rozdzial-1/oddzial-2/art-90/komentarz-do-art-90-ustawy (dostęp: 4.01.2023 r.).
Wolski M., Czy w trakcie postępowania zamawiający może zwiększyć ilość części zamówienia, uznając to jako zmianę nieistotną, ze względu na niewielką wartość tych części?, LEX 2021, QA 1766567.
Wolski M., Czy zamawiający może w trakcie toczącego się postępowania zwiększyć ilość części zamówienia?, LEX 2021, QA 1767716.
Dawid Czesyk
doktorant, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Szczeciński, zastępca Prezesa Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0164-9296
Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego w obliczu działalności kontrolnej wybranych organów administracji publicznej
Na mocy postanowień Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2.04.1997 r. i wynikających z niej zasad ustrojowych jednostkom samorządu terytorialnego zagwarantowano środki ochrony prawnej samodzielności. Jednocześnie jednostki samorządu terytorialnego i ich organy poddane są zasadzie legalizmu. Realizacja przez samorząd zadań publicznych podlega kontroli wykonywanej przez organy administracji państwowej, których działania wpływają na konstytucyjną samodzielność jednostek zdecentralizowanych.
Słowa kluczowe: samodzielność, jednostka samorządu terytorialnego, konstytucja, kontrola
Dawid Czesyk
PhD student, Faculty of Law and Administration, University of Szczecin, Deputy President of the Regional Chamber of Audit in Szczecin, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0164-9296
Independence of local authority units in the face of audit activities of selected bodies of public administration
Local authority units are guaranteed the means of legal protection of their independence by the provisions of the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 and the constitutional principles arising from it. Simultaneously, local authority units and their bodies are subject to the principle of legalism. The fulfilment of public tasks by the local authority may be audited by the bodies of state administration, the actions of which affect the constitutional independence of decentralized units.
Keywords: independence, local authority unit, constitution, audit
Bibliografia / References
Banaszak B., Konstytucja RP. Komentarz, Warszawa 2012.
Boć J. (red.), Prawo administracyjne, Wrocław 2010.
Budner-Iwanicka L., Niestandardowe instrumenty finansowania potrzeb budżetowych jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do ograniczeń samodzielności finansowej w zakresie zadłużania się tych jednostek, „Finanse Komunalne” 2017/11.
Chaba D., Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego jako konstytucyjna gwarancja niezależności [w:] Konstytucyjne umocowanie samorządu terytorialnego, red. M. Stec, K. Małysa-Sulińska, Warszawa 2018.
Chmielnicki P., „Istotna część zadań publicznych” i zasada subsydiarności jako konstytucyjne dyrektywy określające zakres działania samorządu terytorialnego i ich realizacja w ustawodawstwie i orzecznictwie [w:] Samorząd terytorialny, Zasady ustrojowe i praktyka, red. P. Sarnecki, Warszawa 2005.
Chochowski K., Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego w kontekście instytucji nadzoru nad samorządem terytorialnym, „Przegląd Prawa Publicznego” 2011/5.
Dębowska-Romanowska T., Prawo finansowe. Część konstytucyjna wraz z częścią ogólną, Warszawa 2010.
Doroszewski W., Słownik języka polskiego, t. 8, Warszawa 1966.
Federczyk W., Kontrola administracji publicznej [w:] Nauka administracji, red. Z. Cieślak, Warszawa 2017.
Filipiak B., Miejsce i znaczenie gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego prowadzonej przez regionalne izby obrachunkowej [w:] 15 lat funkcjonowania regionalnych izb obrachunkowych jako organów nadzoru i kontroli gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego, red. J. Małecki, R. Hauser, Z. Janku, Poznań 2007.
Filipiak-Dylewska B., Procedury budowy strategii finansowania zadań własnych gminy, Szczecin 2002.
Garlicki L., Polskie Prawo Konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2021.
Glumińska-Pawlic J., Czy nadzór i kontrola nad gospodarką finansową jednostek samorządu terytorialnego ograniczają ich samodzielność? [w:] Samorząd. Finanse. Nadzór i kontrola. XX-lecie Regionalnych Izb Obrachunkowych, red. R. Krawczyk, M. Stec, Warszawa 2013.
Hajdys D., Kontrola finansowa i audyt wewnętrzny w jednostkach samorządu terytorialnego [w:] 15 lat funkcjonowania regionalnych izb obrachunkowych jako organów nadzoru i kontroli gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego, red. J. Małecki, R. Hauser, Z. Janku, Poznań 2007.
Hauser R., Leoński Z., Skoczylas A., Zarys prawa administracyjnego, Warszawa 2006.
Izdebski H., Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności, Warszawa 2011.
Jagoda J., Granice samodzielności finansowej jednostek samorządu terytorialnego, „Finanse Komunalne” 2014/1–2.
Jagielski J., Terenowa administracja rządowa zespolona [w:] Prawo administracyjne, red. J. Jagielski, M. Wierzbowski, Warszawa 2019.
Jagielski J., Piecha J., Kontrola administracji [w:] Prawo administracyjne, red. J. Jagielski, M. Wierzbowski, Warszawa 2019.
Janku Z., Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego a istota nadzoru, ze szczególnym uwzględnieniem nadzoru regionalnej izby obrachunkowej [w:] 15 lat funkcjonowania regionalnych izb obrachunkowych jako organów nadzoru i kontroli gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego, red. J. Małecki, R. Hauser, Z. Janku, Poznań 2007.
Jarzęcka-Siwik E., Działalność administracyjnych organów egzekucyjnych w świetle kontroli przeprowadzanych przez Najwyższą Izbę Kontroli, „Finanse Komunalne” 2018/3.
Kaliński M., Kujawiński R., Finansowanie zadań z zakresu administracji rządowej w świetle ustaleń Najwyższej Izby Kontroli i orzecznictwa sądowego, „Finanse Komunalne” 2018/1–2.
Klimas M., Podręczna encyklopedia rachunkowości, Warszawa 1997.
Mączyński M., Samodzielność a samorządność [w:] Nadzór nad samorządem a granice jego samodzielności, red. M. Stec, M. Mączyński, Warszawa 2011.
Mączyński M., Reforma ustroju terytorialnego: uwarunkowania, możliwości i konsekwencje zwiększenia samodzielności jednostek samorządu terytorialnego, Kraków 2014.
Mockler R.J. [w:] Kierowanie, red. J.F. Stoner, Ch. Wankl, Warszawa 1997.
Pius XI, O odnowieniu ustroju społecznego i dostosowaniu go do normy prawa ewangelii. W 40 rocznicę encykliki Rerum Novaru. Quadragesimo anno, 15 maja 1931 r. [w:] Chrześcijański ustrój społeczny: Leon XIII: Rerum novarum, Pius XI: Quadragesimo anno, „Myśli Katolickie” 1948/3.
Poniatowski M., Działalność kontrolna regionalnych izb obrachunkowych [w:] Regionalne Izby Obrachunkowe w Polsce w latach 1993–2003, red. B. Cybulski, S. Srocki, Wrocław 2003.
Safjan M., Bosek L. (red.), Konstytucja RP. Komentarz, t. 2, Warszawa 2016.
Salachna J., Konstytucyjne gwarancje samodzielności decyzyjnej i finansowej samorządu terytorialnego [w:] Konstytucyjne umocowanie samorządu terytorialnego, red. M. Stec, K. Małysa-Sulińska, Warszawa 2018.
Skoczylas D., Uprawnienia nadzorcze i kontrolne regionalnych izb obrachunkowych w zakresie funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego a zadania Najwyższej Izby Kontroli, „Finanse Komunalne” 2020/6.
Sobol E., Podręczny słownik języka polskiego, Warszawa 1996.
Walczak P., Funkcja kontrola regionalnych izb obrachunkowych – stan obecny i perspektywy przekształceń [w:] Samorząd. Finanse. Nadzór i kontrola. XX-lecie Regionalnych Izb Obrachunkowych, red. R. Krawczyk, M. Stec, Warszawa 2013.
Wiktorowska A., Determinanty prawne samodzielności gminy. Zagadnienia administracyjnoprawne, Warszawa 2002.
Wiktorowska A., Samorząd terytorialny [w:] Prawo administracyjne, red. M. Wierzbowski, Warszawa 2009.
Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, Warszawa 2012.
Definicja audytu wewnętrznego, Kodeks etyki oraz Międzynarodowe standardy praktyki zawodowej audytu wewnętrznego. Tłumaczenie na język polski, https://www.iia.org.pl/o-nas/standardy.
dr hab. Wojciech Sońta, profesor Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego im. K. Pułaskiego w Radomiu
Wydział Ekonomii i Finansów, Radom, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-3137-3646
Recenzja książki Moniki Banaszewskiej, Sławomiry Kańduły i Joanny Przybylskiej, Finanse samorządu terytorialnego. Ujęcie praktyczne, Warszawa 2020, ss. 150
Dr Hab. Wojciech Sońta, Professor at the Kazimierz Pułaski University of Technology and Humanities in Radom
Faculty of Economics and Finance, Radom, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-3137-3646
Review of Monika Banaszewska’s, Slawomira Kańduła’s and Joanna Przybylska’s book, ‘Local Authority Finance. A practical view’, Warsaw 2020, pp. 150
Waldemar Witalec
Regionalna Izba Obrachunkowa w Rzeszowie, Polska. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9230-8528
Recenzja monografii Ireneusza Rośka „Kontrola zarządcza w rachunkowości budżetowej. Planowanie i zarządzanie ryzykiem”, Warszawa 2022, ss. 256
Waldemar Witalec
Regional Chamber of Audit in Rzeszów, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9230-8528
Review of Ireneusz Rosiek’s monograph ‘Management control in budget accounting. Planning and risk management’, Warsaw 2022, pp. 256
Zamów prenumeratę: https://www.profinfo.pl/czasopisma
