BowTieXP

Wat is BowTieXP?

BowTieXP is de meest gebruikte risico assessment software tool, die is gebaseerd op de bowtie methode. Met deze tool kunt u gemakkelijk bowtie diagrammen maken, wat helpt bij de risicobeoordeling. BowTieXP is uniek in haar vermogen om complexe risico’s op een makkelijk te begrijpen manier te visualiseren en stelt u in staat om gedetailleerde risicogebaseerde verbeteringsplannen te formuleren.

Een bowtie diagram visualiseert risico’s waarmee u te maken heeft in één makkelijk te begrijpen afbeelding. Het diagram heeft de vorm van een vlinderdas, waarmee het duidelijk onderscheidt maakt tussen de pro-actieve en re-actieve kant van risicomanagement. Het diagram laat een overzicht zien van diverse mogelijke incidentscenario’s en toont welke barrières u heeft geplaatst om deze scenario’s te beheersen.

BowTieXP is gemaakt met de eindgebruiker in gedachten en is daarom één van de meest gebruikersvriendelijke risico assessment tools. Het is heel eenvoudig om in BowTieXP een diagram te maken en te onderhouden, zodat het ten alle tijde de huidige status van uw barrières weergeeft.

Structureer kennis

De bowtie methode structureert de voornaamste hazards van uw organisatie en geeft u een duidelijk overzicht van de manier waarop deze worden beheerst. De barrières in het bowtie diagram laten beheersmaatregelen in uw management systeem zien die ongewenste consequenties moeten voorkomen, mitigeren of elimineren.

Door mensen verantwoordelijk te maken voor barrières en dit te laten zien op het diagram, is het voor iedereen duidelijk hoe je veilig kunt werken. Wanneer het personeel op de werkvloer actief wordt betrokken bij het maken van bowtie diagrammen, wordt accurate informatie uit de praktijk automatisch meegenomen. Dit moedigt medewerkers aan om verantwoordelijkheid te nemen voor de bowtie diagrammen en betrokken te blijven bij de ontwikkeling ervan.

BowTieXP maakt het mogelijk om uw safety management systeem te visualiseren in het diagram. Iedere activiteit kan worden herleidt naar de barriere die deze ondersteund. Het SMS bestaat primair om kritische veiligheidsactiviteiten te identificeren en om de integriteit van barrières zeker te stellen. Door alle data op het bowtie diagram te laten zien, is voor iedereen helder wat de context van het risico is en hoe individuele taken bijdragen aan de beheersing ervan.

_{Safety Management System (SMS) visualisatie op een bowtie diagram.}

Analyseer en beoordeel

Zodra u een bowtie diagram heeft gemaakt, kunt u de geïmplementeerde barrières analyseren en beoordelen. U kunt diverse waarden aan de barrière koppelen zoals: effectiviteit, barrièretype en verantwoordelijkheid.

Analyseer de effectiviteit van barrières om inzicht te krijgen in de kracht van uw barrieres. In BowTieXP worden standaard ‘stoplicht-kleuren’ gebruikt om dit weer te geven, maar dit kunt u volledig naar eigen inzicht aanpassen.

Door te analyseren welk type barrières u heeft geïmplementeerd versterkt u de robuustheid van de organisatie en vermindert u de kans op meervoudig falen door dezelfde oorzaak. Denk bijvoorbeeld aan het falen van diverse barrières door stroomuitval.

Verantwoordelijkheden kunnen door middel van functietitels worden gelinkt aan barrières. Hierdoor kunt u op een simpele manier verhelderen welke personen verantwoordelijk zijn voor het functioneren van de barrières.

In BowTieXP kunt u automatisch risico matrices genereren die u helpen bepalen of u alle risico’s adequaat beheerst. De matrices kunt u makkelijk aangepassen naar standaarden van de organisatie. Inherente en residuele risicobeoordelingen maken het mogelijk om verbeteringen te laten zien in de mate van risico.

Eenvoudig te begrijpen

Met bowtie diagrammen vergemakkelijkt u risicocommunicatie door risico’s op het juiste abstractieniveau te visualiseren. Organisaties printen bijvoorbeeld  bowtie diagrammen in posters en brochures om bepaalde beheersproblemen extra onder de aandacht te brengen.

Webgebaseerde bowtie diagrammen zijn ook steeds vaker onderdeel van online trainingen en informatiesystemen. Dit zorgt ervoor dat risicocommunicatie volledig wordt geïntegreerd in de organisatie.

_{Een bowtie diagram dat alleen voor de HSE manager relevante informatie toon}t.

Naast dat de diagrammen makkelijk te begrijpen zijn, bieden bowties overzicht en inzicht in risicoanalyse en risicobeoordeling. Dit komt doordat complexiteit gereduceerd wordt naar een beheersbaar niveau, zonder context en focus te verliezen.

Door filters in de software te gebruiken, kan het bowtie diagram makkelijk gecommuniceerd worden naar iedere afdeling binnen uw organisatie. Filters helpen u om specifieke informatie te delen die relevant zijn voor bepaalde lezers. U kunt bijvoorbeeld een bowtie diagram filteren op functietitel, zodat alleen de betreffende persoon de informatie ontvangt die voor hem of haar belangrijk is.

Bowtie diagrammen kunnen ook worden gebruikt om te demonstreren dat risico’s van de organisatie worden beheerst. Door het management te confronteren met bowties, brengt u eenvoudig in kaart op welke manier risico’s worden beheerst. Dit stimuleert het vertrouwen dat risico’s werkelijk onder controle zijn.

In 1990 was dit voor Shell de hoofdreden om met bowties aan de slag te gaan. Vanwege de visuele kracht van het bowtie diagram, bevelen regelgevende instanties en autoriteiten in diverse industrieën bowtie diagrammen aan om safety cases te maken.

Gebruikersvriendelijke diagrammen

Het creëren van een diagram is gemakkelijk en gebruikersvriendelijk. Als u met de cursor over een element gaat, verschijnt er een ‘plus’-knop die u in staat stelt om nieuwe bowtie elementen toe te voegen. Op deze manier bouwt u intuïtief en snel een bowtie diagram. Bowtie diagrammen zijn makkelijk op ieder moment aan te passen. Informatie kan eenvoudig worden toegevoegd door de ‘drag-and-drop’ functionaliteit.

Een voorbeeld van de gebruikersvriendelijke functionaliteit is de ‘groepsbewerking’. Hiermee kunt u meerdere elementen tegelijkertijd aanpassen. Als u bijvoorbeeld wilt instellen hoe ‘kritiek’ barrières zijn, dan kunt u dit in één keer doen voor alle elementen waarvoor dit van toepassing is.

Filters & weergave profielen

De filters in BowTieXP kunt u gebruiken om uw bowties verder te communiceren naar uw medewerkers en/of het management. Met behulp van het ‘selectieve zichtbaarheidsfilter’ kunt u kiezen welke informatie u wilt verbergen, simpelweg door de elementen die u in het diagram niet wilt laten zien te selecteren. De geavanceerde filter biedt de mogelijkheid om op praktisch elk diagram element te filteren.

U kunt er ook voor kiezen om slechts enkele categorieën zichtbaar te maken op uw bowtie diagram, zoals functietitel en de effectiviteit op een barrière. In BowTieXP Standard is dit mogelijk door het aanpassen van de weergave instellingen, waar bepaalde type informatie aan- en uit kunnen worden gezet. Met BowTieXP Complete kunt u deze instellingen opslaan en weergave profielen creëren. Op deze manier kunt u uw favoriete weergaveprofielen vastleggen en raadplegen door middel van het menu (zie afbeelding). Dit geeft snel een overzicht van alle data die u belangrijk vindt.

Barrière informatie weergeven op basis van profielen in BowTieXP Complete. In dit voorbeeld wordt een deel van een proactief risico scenario weergegeven, waarbij verschillende profielen zijn geselecteerd.

Link naar management systemen

BowTieXP geeft de mogelijkheid om managementsystemen te linken aan het bowtie diagram, door document verwijzingen en activiteiten. Activiteiten zijn alle taken die uitgevoerd moeten worden om de integriteit van barrières te verzekeren. Activiteiten worden gebruikt om regelmatig terugkerende taken die onderdeel zijn van het veiligheid management systeem te omschrijven, zoals onderhoud en training. De activiteiten en document verwijzingen kunnen gemakkelijk toegevoegd worden aan het bowtie diagram, met behulp van ‘drag and drop’ functionaliteit.

Acties & aanbevelingen

BowTieXP spoort u aan om relevante verbeteringen door te voeren binnen uw organisatie, om zo uw bowtie up-to-date te houden. Bowtie diagrammen kunnen gebieden laten zien waar controle over het risico zwak is. Zo kunt u zich richten op de gebieden waar u waarschijnlijk het meeste voordeel behaald. Een lijst van aanbevelingen kan verkregen worden uit BowTieXP. Vervolgens kunt u deze lijst communiceren naar de verantwoordelijke persoon, om zo uw bowtie en risicomanagement te verbeteren.

Termen en categorieën aanpassen

Voor bepaalde industrieën is de term ‘barrière’ gebruikelijk, andere industrieën gebruiken wellicht ‘beheersmaatregel’. De software is zo ingericht dat u elke term kunt aanpassen aan de vereisen van uw industrie en/of organisatie.

BowTieXP gebruikt standaard categorieën in de software, maar sommige organisaties vereisen industrie specifieke categorieën. In de opzoektabellen kunt u onder andere barrièretypen en categorieën voor effectiviteit aanpassen naar de wensen van uw organisatie.

Rapporteren

BowTieXP biedt een veelvoud aan standaard rapporten. Rapporten worden bijvoorbeeld uitgevoerd in Microsoft Word en/of Excel. BowTieXP Complete maakt het mogelijk om rapporten uit te draaien op basis van uw eigen aangepaste sjablonen. Een template kan bijvoorbeeld gemaakt worden voor een gestandaardiseerd, driemaandelijks rapport betreft alle barrières of uw audit resultaten. Met behulp van Microsoft Word kunnen koppelingen gemaakt worden, waarbij BowTieXP Complete de benodigde informatie invoegt. De informatie is dan zichtbaar in tabelvorm, met afbeeldingen of andere vormen van data. Een mogelijk resultaat is een automatisch gegenereerd rapport inclusief titelpagina, uw bedrijfslogo, hoofdstuknummering, een inhoudsopgave en nog veel meer.