Prawo27 lipca, 2018

Samorząd Terytorialny 7-8/2018

Jakość rządzenia i polityka spójności w wybranych grupach regionów europejskich

prof. dr hab. Janusz T. Hryniewicz
jest pracownikiem Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Uniwersytetu Warszawskiego

Jakość rządzenia i polityka spójności w wybranych grupach regionów europejskich

Przedmiotem prezentowanych badań są relacje między jakością rządzenia, napływem środków europejskich, sprawnością ich wydatkowania i osiąganiem prorozwojowych celów. W pierwszej części opracowania autor omawia ewolucję metod konstrukcji wskaźnika jakości rządzenia, jego związek z pomiarem zjawisk ekonomicznych oraz przykłady wyników badań. Druga część artykułu poświęcona jest omówieniu związku polityki spójności z przemianami struktur rządzenia państwem i jakością rządzenia. Rozważania te służą wysunięciu czterech hipotez weryﬁkowanych w trzeciej części opracowania. Regiony europejskie podzielone na dwie grupy realizujące odmienne cele polityki spójności – regiony celu spójność i regiony celu konkurencyjność. W ramach grupy realizujących cel – spójność, wyodrębniono mniejszą grupę regionów leżących w państwach Europy Środkowo-Wschodniej.

Słowa kluczowe: polityka spójności, jakość rządzenia, rozwój regionalny, środki UE, Europa Środkowo-Wschodnia

Quality of governance and cohesion policy in selected groups of European regions

The article is based on research conducted in 194 European regions, divided into three groups: Central and Eastern European regions, regions which pursue the cohesion policy objective of competition and regions pursuing the objective of cohesion. The European quality of governance index (EQI) was used to measure the quality of governance. Research has showed that high quality of governance coexists with the effectiveness of spending of EU funds, especially in the Central and Eastern European regions. EU funds minimally help improve the quality of governance and only in the regions pursuing the objective of cohesion, but not in the Central and Eastern European regions. The achievement of the objectives of cohesion policy does not depend on the quality of governance but is strongly related to the inﬂ ow of European funds. The relationship between quality of governance, effectiveness of spending of EU funds and the achievement of the objectives of development differ between the groups of regions. The relationship between regions pursuing the objective of cohesion (including the Central and Eastern European regions) and the regions pursuing the objective of competiveness is similar to centre – periphery relationship.

Keywords: cohesion policy, quality of governance, regional development, EU funds, Central and Eastern Europe

Bibliografia:

I. Bache, Europeanization and Britain: Towards Multi-level Governance?, Paper prepared for the EUSA 9th Biennial Conference in Austin, Texas, 31 March – 2 April 2005

J. Bachtler, I. McMaster, EU Cohesion Policy and the Role of the Regions: Ivestigating the Influence of Structural Funds in the New Member States, „Environment and Planning. C: Politics and Space” 2008/2, s. 398–427

A. Cole, R. Pasquier, The Impact of European Integration on Centre/periphery Relations, „Politique Européenne” 2012/1, s. 160–182

M. Baun, D. Marek, EU Cohesion Policy and Sub-National Authorities in the New Member States, „Contemporary European Studies” 2008/2, s. 5–20

R. Capello, Which Innovation Policies for the European Regions? Paper presented at the UNICA International Conference, held in Warsaw, 26–27 September 2011

D. Celińska-Janowicz, M. Kozak, A. Miszczuk, A. Płoszaj, M. Smętkowski, A. Tucholska, K. Wojnar, Ocena wpływu polityki spójności na rozwój miast polskich (w ramach ewaluacji ex post NPR 2004–2006), Warszawa 2010

N. Charron, Assessing The Quality of the Quality of Government Data: A Sensitivity Test of the World Bank Government Indicators, The Quality of Government Institute Department of Political Science, Sweden 2008

N. Charron, European Quality of Government Index (EQI), https://nicholascharron.wordpress.com/european-quality-of-government-index-eqi/ (dostęp: 21.03.2017 r.)

N. Charron, L. Dijkstra, V. Lapuente, Mapping the Regional Divide in Europe: A Measure for Assessing Quality of Government in 206 European Regions, https://nicholascharron.files.wordpress.com/2013/09/sir_qog-1 (dostęp: 17.03.2017 r.)

N. Charron, V. Lapuente, Why Do Some Regions in Europe Have a Higher Quality of Government?, „The Journal of Politics” 2013/3, s. 567–582

P. Churski, R. Perdał, A. Borowczak, Zróżnicowania rozwojowe na poziomie lokalnym a absorpcja środków polityki spójności – wyzwania krajowej polityki rozwoju [w:] Przyszłość wolności. Wymiar krajowy – regionalny – międzynarodowy, red. A. Kukliński, J. Woźniak, Kraków 2014

European Commission, Investment for jobs and growth. Promoting development and good governance in EU regions and cities. Sixth report on economic, social and territorial cohesion, Brussels 2014

A. Filippetti, L. Reggi, The impact of the Structural Funds in European regions: Quality of governments and political decentralisation, Paper prepared for the XXXIII Conferenza scientifica annual AISRe, Rome 2012

G. Gorzelak, Wykorzystanie środków Unii Europejskiej dla rozwoju kraju – wstępne analizy, „Studia Regionalne i Lokalne” 2014/3, s. 5–25

J.T. Hryniewicz, Badania nad satysfakcją klientów, „Przegląd Organizacji” 2000/6, s. 22–24

J.T. Hryniewicz, Koniunktura gospodarcza i mobilizacja społeczna – studium przypadku: Iława [w:] Polska Gmina 2015, red. G. Gorzelak, Warszawa 2016

J.T. Hryniewicz, Znaczenie środków europejskich dla rozwoju gmin, warunków życia i nierówności między gminami, „Samorząd Terytorialny” 2017/1–2, s. 37–52

D. Hubner, Rola samorządów w polityce regionalnej, Mazowsze, „Studia Regionalne” 2009/11–13

M. Kozak, Deklarowane a rzeczywiste priorytety rozwoju [w:] Polska europejska czy narodowa?, red. M. Jarosz, Warszawa 2014

D. Kaufmann, A. Kraay, M. Mastruzzi, Draft Policy Research Working Paper, The Worldwide Governance Indicators: Methodology and Analytical Issue, World Bank, September 2010

M.J. Kurtz, A. Schrank, Growth and Governance: Models, Measures, and Mechanisms, „Journal of Politics” 2007/2

J. Lang, Improving Structural Policy Under Conditions of Hybrid Governance: Multi-Actor Constellations, Integrated Feedback Instruments and the Use of Evaluation Results, „Evaluation” 2001/1

A. Mairate, The ‘added value’ of European Union Cohesion policy, „Regional Studies” 2006/40, s. 167–177

D. Miłaszewicz, E. Jabłońska, Jakość rządzenia na poziomie lokalnym a innowacyjność polskich regionów, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2016/272, s. 98–108

J. Misiąg, W. Misiąg, M. Tomalak, Ocena efektywności wykorzystania pomocy finansowej Unii Europejskiej jako instrumentu polityki spójności społeczno-gospodarczej oraz poprawy warunków życia, Rzeszów 2013

A. Płoszaj – Zbiór danych na temat jakości rządzenia i polityki spójności skonstruowany na podstawie Integrated database of allocations and expenditure for 2000–2006/2007–2013, http://ec.europa.eu/regional_policy/pl/policy/evaluations/data-for-research/ (dostęp: 17.07.2018 r.)

A. Rodrigues-Pose, Quality of government and innovative performance in the regions of Europe, „Journal of Economic Geography” 2015/4, s. 673–706

A. Rodrigues-Pose, Quality of Government and the Returns of Investment: Examining the Impact of Cohesion Expenditures in European Regions, „Regional Studies” 2015/8, s. 1274–1290

B. Rothstein, Conceptualizing Quality of Government [w:] Quality of Government and Corruption Form an European Perspective: A Comparative Study of Good Government in EU Regions, red. N. Charron, V. Lapuente, B. Rothstein, Cheltenham 2013

R.T. Rust, A.J. Zahorik, T.L. Keiningham, Return on Quality, Irvin Publishing 1997

R. Sălăgeanu, Regional implementation of Multi-level Governance Type I – the European Cohesion Policy, „Federal Governance” 2016/13, s. 56–67

A. Smeriglio, J. Bachtler, F. De Francesco, K. Olejniczak, R. Thomson, P. Śliwowski, European Policies Research Centre School of Government and Public Policy University of Strathclyde 40 George Street Glasgow G1, 1QE United Kingdom, January 2015

P. Swianiewicz, Współczesne badania nad samorządem i polityką lokalną [w:] Polska gmina, red. G. Gorzelak, Warszawa 2015, s. 15–32

M.A. Thomas, What Do the Worldwide Governance Indicators Measure&quest, „The European Journal of Development Research” 2010/1, s. 31–54

UNESCO 2017 http://data.uis.unesco.org/ (dostęp: 12.06.2018 r.)

D. Wojtowicz, K. Paciorek, Systemy i narzędzia zarządzania jakością w urzędach gmin a efektywne korzystanie z funduszy unijnych, „Studia Regionalne i Lokalne” 2012/2, s. 5–19.

dr Joanna Krukowska
jest adiunktem w Zakładzie Rozwoju i Polityki Lokalnej na Wydziale Geograﬁi i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego

Staż burmistrza na stanowisku a jego poglądy na zarządzanie gminą

Artykuł dotyczy relacji pomiędzy stażem burmistrza (wójta, prezydenta miasta) na stanowisku mierzonym liczbą lat i kadencji, a jego podejściem do niektórych aspektów zarządzania lokalnego, w tym w szczególności skłonnością do monopolizowania procesu decyzyjnego oraz otwartością na wprowadzanie zmian i reform w funkcjonowaniu administracji. Zgodnie z zaprezentowanymi danymi zależność ta nie jest wyraźna, jednak daje się zaobserwować dwie tendencje o przebiegu u-kształtnym. T w trakcie drugiej kadencji włodarze są najczęściej otwarci na zmiany i reformy, a jednocześnie charakteryzuje ich najbardziej koncyliacyjna postawa. Zarówno wcześniej, jak później cechuje ich większa zachowawczość w zarządzaniu oraz skłonność do dominacji w procesie decyzyjnym.

Słowa kluczowe: wójt, burmistrz, prezydent miasta, stabilność polityczna, ograniczenie kadencji, limit kadencji, gmina, samorząd terytorialny

A mayor’s experience in his position and his views on the management of the municipality

The article applies to the relationship between a mayor’s experience in his position measured in years and the number of terms of ofﬁce and his approach to certain aspects of local management, including, in particular, his inclination to monopolize the decision-making process, as well as his openness to the introduction of changes and reforms in the functioning of the administration. According to the presented data, this relationship is not clear, although two u-shaped trends are noticeable: it is during the second term that the governors are most often open to changes and reforms, while simultaneously having the most conciliatory attitude; both earlier and later, they are much more conservative in management and more inclined to dominate in the decision-making process.

Keywords: mayor, political stability, reduction of a term of ofﬁce, limit of terms of ofﬁce, municipality, territorial self-government

Bibliografia:

A. Adamowicz, Jak będę wiedział, że to moja ostatnia kadencja, to robię co chcę, „Kwartalnik Naukowy OAP UE e-Politikon” 2014/11, s. 24–52

H. Bäck, Does recruitment matter? Selecting path and role definiotion [w:] The European mayor: Political leaders in the changing context of local democracy, red. H. Bäck, H. Heinelt, A. Magnier, Wiesbaden 2006, s. 123–150

T. Besley, A. Case, Incumbent Behavior: Vote-Seeking, Tax-Setting, and Yardstick Competition, „The American Economic Review” 1995/1, s. 25–45

T. Bottomore, Elites and society, London 1993

J. Borraz, P. John, The Transformation of Urban Political Leadership in Western Europe, „International Journal of Urban and Regional Research” 2004/1, s. 107–120

S. Leach, D. Wilson, Local political leadership, Bristol 2000

C. Copus, Elected mayors in English local government: Mayoral leadership and creating a new political dynamic, „Lex Localis” 2011/4, s. 335–351

J. Dodeigne, J. Krukowska, A. Lazauskiene, The Mayor’s Political Career: Between Local and National Ambition [w:] Political Leaders and Changing Local Democracy: The European Mayor, red. H. Heinelt, A. Magnier, M. Cabria, H. Reynaert, Basingstoke 2017.

M. Drzonek, Reelekcje prezydentów miast w wyborach bezpośrednich, Kraków 2013

B. Egner, H. Heinelt, European mayors and administrative reforms [w:] The European mayor: Political leaders in the changing context of local democracy, red. H. Bäck, H. Heinelt, A. Magnier, Wiesbaden 2006,s. 335–352

B. Egner, A. Gendźwiłł, W. Pleschberger, P. Swianiewicz, Mayors and Parties [w:] Political Leaders and Changing Local Democracy: The European Mayor, red. H. Heinelt, A. Magnier, M. Cabria, H. Reynaert, Basingstoke 2017J. Flis, Partie polityczne w wyborach prezydentów miast, „Studia Politologiczne” 2011/20

R. Freier, Incumbency as the Major Advantage: The Electoral Advantage for Parties of Incumbent Mayors, „Discussion Papers” 2011/1147

A. Gendźwiłł, P. Swianiewicz, Breeding ground for local independents, bonus for incumbents: directly elected ayors in Poland [w:] Directly elected mayors in urban governance, red. P. Sweeting, Bristol 2017

A. Gendźwiłł, P. Swianiewicz, Czy potrzebujemy limitu kadencji w samorządzie?, Warszawa 2017, http://www.batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/Masz%20Glos/Czy-potrzebujemy-limitu-kadencji-w-samorzadzie.pdf

A. Gendźwiłł, Bezpartyjni prezydenci miast i ich znaczenie dla lokalnej polityki, „Studia Regionalne i Lokalne” 2010/2

S. Gissendanner, Mayors, governance coalitions, and strategic capacity: Drawing lessons from Germany for theories of urban governance, „Urban Affairs Review” 2004/1, s. 44–77

G. Gorzelak, B. Jałowiecki, Koniunktura w Polsce lokalnej 2013, „Studia Regionalne i Lokalne” 2014/4

M. Halamska, Reprodukcja czy wymiana? Przekształcenia lokalnych elit politycznych w Polsce w latach 1990–1998, Warszawa 2001

H. Heinelt, N.-K. Hlepas, Typologies of local government systems [w:] The European mayor: Political leaders in the changing context of local democracy, red. H. Bäck, H. Heinelt, A. Magnier, Wiesbaden 2006, s. 21–42

U. Kjar, The mayor's political career [w:] The European mayor: Political leaders in the changing context of local democracy, red. H. Bäck, H. Heinelt, A. Magnier, Wiesbaden 2006, s. 75–98

M. Krukowski, J. Regulski, W. Surażska, R. Gielecki, Między zniechęceniem a lenistwem (debata), „Nowe Państwo” 2002/11

R. Michels Political parties: a sociological study of the oligarchical tendencies of modern democracy, R. Michels Political parties: a sociological study of the oligarchical tendencies of modern democracy, Nowy Jork 1915, https://archive.org/details/politicalparties00mich

P.E. Peterson, City limits, Chicago1981

K. Przyborowski, Bezkonkurencyjni liderzy lokalni – stan i uwarunkowania rozwoju zjawiska bezalternatywnych wyborów w polskich samorządach gminnych, praca magisterska, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski 2013

R. Putnam, The comparative study of political elites, New Jersey 1976

P. Swianiewicz, W. Dziemianowicz, Atrakcyjność inwestycyjna miast 1998–1999, Warszawa 1999

P. Swianiewicz, W. Dziemianowicz, M. Mackiewicz, Sprawność instytucjonalna administracji samorządowej w Polsce – zróżnicowanie regionalne, Warszawa 2000

P. Swianiewicz, Czy rozmiar ma znaczenie? Zróżnicowanie opinii mieszkańców o funkcjonowaniu samorządów lokalnych w zależności od wielkości gminy, „Samorząd Terytorialny” 2010/4

C. Trutkowski, S. Mandes, Kapitał społeczny w małych miastach, Warszawa 2005

C. Wright Mills, The power élite, New York–London 1956

dr Anna Kołomycew
jest adiunktem w Zakładzie Administracji Publicznej i Polityki Społecznej Instytutu Nauk o Polityce Uniwersytetu Rzeszowskiego

dr Bogusław Kotarba
jest adiunktem w Zakładzie Administracji Publicznej i Polityki Społecznej Instytutu Nauk o Polityce Uniwersytetu Rzeszowskiego

Styl przywództwa a interes polityczny i racjonalność organu wykonawczego gminy w realizacji polityki oświatowej

Funkcjonowanie organów wykonawczych gmin stało się ponownie przedmiotem dyskursu publicznego i akademickiego w związku z ograniczeniem kadencyjności wójtów (burmistrzów i prezydentów miast). Dyskusja ta podkreśliła szczególną rolę organu wykonawczego w strukturze władz gmin. Stopniowe wzmacnianie pozycji wójta (burmistrza i prezydenta miasta) wobec rady gminy, którego efektem było przekształcenie kolegialnego organu wykonawczego w pochodzący z wyborów bezpośrednich organ monokratyczny, spowodowało, że przedstawiciele społeczności lokalnych zaczęli utożsamiać władzę lokalną z osobą wójta. Często, choć niesłusznie, przypisuje się mu kompetencje, których faktycznie nie posiada. Identyﬁkowanie lokalnej władzy z wójtem i przypisywanie mu całkowitej odpowiedzialności za podejmowane decyzje spowodowały jednocześnie, że stał się on także podmiotem ogniskującym ewentualne społeczne niezadowolenie z prowadzonej przez władze gminy polityki.

Słowa kluczowe: samorząd gminny, przywództwo polityczne, polityka oświatowa, interes polityczny, racjonalność

Leadership style compared with political interest and rationalization of the executive body of the municipality in the implementation of the educational policy

A special role is played by the executive authority within the structure of local authorities. This arises from both its strong electoral legitimacy and it signiﬁcant powers. The mayor’s strong position means that he is a manifestation of the whole of the local authority and, in the eyes of the residents, he is responsible for all decisions and actions of the territorial self-government. If the municipal authorities make necessary but socially unpopular decisions, the mayor is exposed to being wholly responsible for them and for the loss of social support.
However, as demonstrated in the article using the example of the educational policy, there are circumstances in which the executive body does not experience adverse consequences, despite socially unpopular decisions. These include those that apply to the rationalization of the network of schools, especially in the radical form – the liquidation of some of them. During the analysis, the hypothesis was conﬁrmed that controversial decisions on the rationalization of the network of schools do not always lead to the loss of public support. The reaction of the local community to planned changes in the network of municipal schools largely depends on the position of the executive body and style of leadership exercised.

Keywords: municipal authority, political leadership, educational policy, political interest, rationality

Bibliografia:

Bajerski A., Błaszczyk A., Likwidacja szkół podstawowych na wsi: perspektywy władz lokalnych, nauczycieli, rodziców, uczniów i pozostałych mieszkańców, „Przegląd Badań Edukacyjnych” 2015/21.

Bass B.M., Riggio R.E., Transformational Leadership, New Jersey 2006.
Będzie referendum ws. odwołania wójta i rady gminy Sanniki, „Samorząd” z 23.03.2012 r., http://www.samorzad.lex.pl/czytaj/-/artykul/bedzie-referendum-ws-odwolania-wojta-i-rady-gminy-sanniki (dostęp: 23.05.2017 r.).

Bennis W., Nanus B., Leaders: Strategies for taking charge, New York 1985.

Białek-Madetko A., W Pierzchnicy chcą odwołać wójta. Czarę goryczy przelała szkoła w Drugni, „Echo Dnia Świętokrzyskie” z 16.01.2012 r., http://www.echodnia.eu/swietokrzyskie/wiadomosci/kielce/art/8348804,w-pierzchnicy-chca-odwolac-wojta-czare-goryczy-przelala-szkola-w-drugni,id,t.html (dostęp: 23.05.2017 r.).

Brzeziński K., Zaufanie społeczne a zaangażowanie obywatelskie w postprzemysłowych miastach Europy Środkowo-wschodniej, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica” 2015/52.

Burns J.M., Leadership, Nowy Jork 1978.

Chaleff I., The Courageous followers: Standing up to and for our leaders, San Francisco 1995.

Chmaj M., Skrzydło W., System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2011.
Crosby B.C., Byson J.M., Stone M.M., Leading across frontiers: how visionary leaders integrate people, processes, structures and resources [w:] The new public governance. Emerging perspectives on the theory and practice of public governance, red. S.P. Osborne, London & New York 2010.

Czudec A., Sytuacja finansowa jednostek samorządu terytorialnego na Podkarpaciu w 2014 roku, „Budżet Samorządu Terytorialnego” 2016/22.

Dziemianowicz-Bąk A., Dzierzgowski J., Likwidacja szkół podstawowych oraz przekazywanie stowarzyszeniom Kontekst, proces i skutki przemian edukacyjnych w społecznościach lokalnych na podstawie analizy studiów przypadku, Warszawa 2014.

Gąsior-Niemiec A., Kołomycew A., Nowe modele rządzenia – wyzwania dla Polski Wschodniej. Ograniczenia sieciowych i partnerskich podejść do zarządzania rozwojem lokalnym (na przykładzie województwa podkarpackiego), „Zeszyty Naukowe WSEI. Seria EKONOMIA” 2013/6.

Gendźwiłł A., Swianiewicz P., Czy potrzebujemy limitu kadencji w samorządzie?, Warszawa 2017.

Grill R., Theory and Practive of Leadership, London 2006.

Habuda L., Wójt (burmistrz, prezydent) gminy. Menedżer i polityczny lider, „Wrocławskie Studia Politologiczne” 2007/8.

Heifetz R.A., Sinder R.M., Political Leadership: Managing the Public’s Problem Solving [w:] The Power of Public Ideas, red. R.B. Reich, London 1988.

Herbut R., Interes polityczny – proces instytucjonalizacji polityki grup interesu oraz jej modele [w:] Wprowadzenie do nauki o państwie i prawie, red. B. Szmulik, M. Żmigrodzki, Lublin 2006.

Herbut R., Interes polityczny jako kategoria politologiczna [w:] Studia z teorii polityki, t.1., red. A. Jabłoński, L. Sobkowiak, Wrocław 1996.

Huxham C., Vangen C., Leadership in the shaping and implementation of collaboration agendas: how things happen in a (not quite) joined-up world, „The Academy of Management Journal” 2000/6.

Indulski G., Jeśli nie przywódca, to kto? [w:] Przywództwo polityczne, red. T. Bodio, Warszawa 2001.

Izdebski H., Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności, Warszawa 2001.

Javidian M., Waldman D.A., Exploring Charismatic Leadership in the Public Sector: Measurement and Consequences, „Public Administration Review” 2003/2.

Kellerman B., Followership: How followers are creating change and changing leaders, Boston.

Kelley R., In praise of followers, „Harvard Business Review” 1988/66, https://hbr.org/1988/11/in-praise-of-followers (dostęp: 23.05.2018 r.).

Kopeć E., Postulaty dotyczące rodzicielskiej aktywności w ratowaniu małych szkół [w:] Lider społeczny w XXI wieku, red. A.K. Piasecki, Kraków 2013.

Kotarba B., Liderzy społeczni w gminie wiejskiej [w:] Lider społeczny w XXI wieku, red. A.K. Piasecki, Kraków 2013.

Kotarba B., Problemy współdziałania organów polskich gmin, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” 2016/1.

Kotarba B., Samorząd lokalny jako element systemu oświaty [w:] Od kwestii robotniczej do nowoczesnej kwestii socjalnej. Studia z polskiej polityki społecznej XX i XXI wieku, red. P. Grata, Rzeszów 2013.

Kotarba B., Walka polityczna na forum Rady Miasta Rzeszowa w latach 2002−2010, Rzeszów 2011.

Król M., Frekwencja w wyborach samorządowych, http://publica.pl/teksty/48077-48077.html (dostęp: 23.05.2018 r.).

Krukowska-Szopa I., Ruszlewicz A., Jak budować program ekorozwoju w gminie wiejskiej, Jelenia Góra – Legnica 1998.

Legutko-Kobus P., Rola lidera lokalnego w rozwoju gminy, „Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecznego. Studia i Prace” 2011/2.

Leoński Z., Samorząd terytorialny w RP, Warszawa 1998.

Leoński Z., Ustrój samorządu terytorialnego w RP, Poznań 1992.

Marciniak E.M., Kompetencje przywódcy politycznego [w:] Przywództwo polityczne, red. T. Bodio, Warszawa 2001.

Muras K., Autorytety lokalne w małym mieście [w:] Integracja społeczna – między teorią a praktyką, red. G. Nowacki, Białystok 2009.

Nocoń J., Kryteria wyłaniania lokalnych liderów politycznych [w:] Przywództwo lokalne a kształtowanie demokracji partycypacyjnej, red. S. Michałowski, K. Kuć-Czajkowska, Lublin 2008.

Northouse P.G., Leardeship. Theory and Practice, Thousand Oaks 2010.

Panicz U., Frekwencja wyborcza a stan polskiej demokracji, „Refleksje” 2011/4.

Piasecki A.K., Menadżer i polityk. Wójt, burmistrz, prezydent miasta, Kraków 2006.

Ptak A., Kapitał społeczny sołtysów, „Wieś i Rolnictwo” 2017/2 (175).

Regulski J., Samorząd III Rzeczypospolitej, Warszawa 2000.
Rodzice chcą odwołać wójta Świlczy za likwidację szkoły, http://rzeszow.onet.pl/rodzice-chca-odwolac-wojta-swilczy-za-likwidacje-szkoly/zpbkz (dostęp: 23.05.2017 r.).

Sielski J., Przywódcy i liderzy samorządowi (lokalni), „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, Seria Res Politicae” 2012, wyd. specjalne.

Sułkowski Ł., Role przywódcy i kierownika a wzory kierowania, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica” 2001/29.

Walczą o szkołę, chcą referendum w sprawie odwołania wójta, „Głos Koszaliński” z 20.10.2011 r., http://www.gk24.pl/wiadomosci/slawno/art/4471331,walcza-o-szkole-chca-referendum-w-sprawie-odwolania-wojta,id,t.html (dostęp: 19.05.2018 r.).
Wart van M., Dynamics of Leadership in Public Service. Theory and Practice, Amonk, New York, London 2005.

Wart van M., Lessons from Leadership Theory and the Contemporary Challenges of Leaders. Theory and Practice, „Public Administration Review” 2013/4
Żukiewicz P., Przywództwo polityczne. Teoria i praktyka, Warszawa 2011.

dr Beata Rogowska-Rajda
jest pracownikiem administracji publicznej, wykładowcą na Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach

dr Tomasz Tratkiewicz
jest pracownikiem CASE, wykładowcą na Uniwersytecie Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie

Opodatkowanie podatkiem VAT organów władzy publicznej w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej

Niniejszy artykuł podejmuje próbę wyspecyﬁkowania najważniejszych zasad interpretacyjnych wypracowanych przez Trybunał w orzeczeniach dotyczących podmiotów prawa publicznego działających w charakterze organów władzy. W artykule zostaną przedstawione również propozycje zreformowania opodatkowania VAT organów władzy publicznej, które sformułowano w raportach wykonanych na zlecenie Komisji Europejskiej, wraz z oceną możliwości ich przyjęcia.

Słowa kluczowe: podmioty prawa publicznego, organy władzy publicznej, podatnik VAT, znaczące zakłócenia konkurencji, wyłączenie z opodatkowania VAT

Taxation of public authorities with VAT in the light of the case law of the Court of Justice of the European Union

This article is an attempt to specify the most important interpretative principles developed by the Court of Justice in its judgments regarding public law entities operating as bodies of authority. The article also presents proposals for reforming the taxation of public authorities with VAT, which have been formulated in reports commissioned by the European Commission, together with an assessment of their acceptability.

Keywords: public law entities, public authorities, VAT taxpayer, signiﬁ cant distortions of competition, exemption from VAT taxation

Bibliografia:

Armand C., VAT for public entities and charities – should the Sixth Directive be renegotiated?, „International VAT Monitor”, November/December 2006, International Bureau of Fiscal Documentation

Aujean M., Jenkins P., Poddar S., A new approach to public sector bodies, „VAT Monitor”, July/August 1999, International Bureau of Fiscal Documentation

Rogowska-Rajda B., Tratkiewicz T., Nieodpłatne świadczenie usług w podatku VAT w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości, „Europejski Przegląd Sądowy” 2015/11

Rogowska-Rajda B., Tratkiewicz T., Prawo do odliczenia VAT w świetle orzecznictwa TSUE, Warszawa 2018

VAT in the public sector and exmptions in the public interest, Final report for TAXUD/2009/DE/316/March 1, 2011, oraz Final report for TAXUD/2009/DE/334/10 January, 2013, https://ec.europa.eu/taxation_customs/sites/taxation/files/resources/documents/common/publications/studies/vat_public_sector_exemptions_en.pdf (dostęp: 18.06.2018 r.).

dr Michał Mariański
jest adiunktem w Katedrze Prawa Finansowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie

dr hab. Bogumił Pahl, prof. UWM w Olsztynie
jest profesorem nadzwyczajnym w Katedrze Prawa Finansowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, członkiem Zespołu Eksperckiego ds. Lokalnego Prawa Podatkowego

Instytucja pełnomocnika w prawie podatkowym we Francji wobec prac nad zmianą Ordynacji podatkowej w Polsce

Od pewnego czasu w Polsce trwają prace nad zmianą ustawy z 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa, a w zasadzie nad uchwaleniem nowego, kompleksowego aktu prawnego z zakresu ogólnego prawa podatkowego. W kierunkowych założeniach reformy ogólnego prawa podatkowego znajduje się również kwestia dotycząca reprezentacji w sprawach podatkowych.
W związku z tym warto przeanalizować podobną instytucję obowiązującą we Francji, szczególnie że ustawodawca francuski w ostatnich latach istotnie zmodyﬁkował instytucję pełnomocnictwa w sprawach podatkowych. Należy nadmienić, że także w Polsce w 2016 r. znowelizowano przepisy traktujące o pełnomocnictwie w sprawach podatkowych ustawą z 10.09.2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Mocą tego aktu dodano nowy rozdział 3a do działu IV Ordynacji podatkowej, zatytułowany „Pełnomocnictwo”, co bez wątpienia zwiększyło rangę tej instytucji.

Słowa kluczowe: pełnomocnictwo, procedury podatkowe, prawo podatkowe Francji, prawo podatkowe RP

The institution of a representative in tax law in France in the light of work on the amendment of the tax code in Poland

Work has been in progress in Poland for some time on the amendment of the Tax Code of 29/08/1997 and, in principle, on the adoption of a new, comprehensive legal act on the general tax law. The targeted assumptions to the reform of the general tax law also include the matter of representation in tax matters. Therefore, it is worth analysing a similar institution which appl ies in France, especially since the French lawmakers have signiﬁcantly modiﬁed the institution of the power of attorney on tax matters in recent years. It should be noted that, likewise in Poland, the provisions regarding the power of attorney in tax matters were amended in 2016 by the Act on the amendment of the Tax Code and certain other acts of 10/09/2015. This Act introduced a new chapter 3a to section IV of the Tax Code, entitled „Power of Attorney”, which doubtlessly increased the importance of this institution.

Keywords: power of attorney, tax procedures, French tax law, Polish tax law

Bibliografia:

Dowgier R., New Polish Codification on General Tax Law and the needs of tax Authorities of Locsal Government Units [w:] The Financial law towards challenges of the XXI century, red M. Radvan, J. Gliniecka, T. Sowiński, P. Mrkyvka, Brno 2017

Nowa ordynacja podatkowa. Z prac Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego, red. L. Etel, Białystok 2017

Kalinowski M., Masternak M., Pełnomocnictwo w jurysdykcyjnym postępowaniu podatkowym po zmianach ordynacji podatkowej, „Przegląd Podatkowy” 2016/3

Kozłowska-Sczerba A., Prawo podatkowe [w:] Prawo francuskie, red. A. Machnowska, K. Wojtyczek, t. 2, Kraków 2005

Lamon H., Van Bavel A., Aspects fiscaux de la comptabilité et technique de déclaration fiscale, Paryż 2013

Pietrasz P., Realizacja zobowiązań podatkowych w ramach jurysdykcyjnego postępowania podatkowego [w:] System Prawa Finansowego, t. 3, Prawo daninowe, red. L. Etel, Warszawa 2010

Popławski M., Pełnomocnictwa po zmianach w ordynacji podatkowej, „Przegląd Podatków Lokalnych i Finansów Samorządowych” 2016/2

Stachurski W., [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. L. Etel, Warszawa 2017

Wolter A., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 1986

Zaquin G., Code général des impôts 2016, Paryż 2016

dr hab. Lucyna Rajca
jest profesorem Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach

Rola miast w integracji imigrantów – koncepcje miejskiej polityki integracyjnej

Integracja imigrantów ze społeczeństwem przyjmującym stała się bardzo ważną kwestią w obliczu problemów związanych z intensywnym napływem imigrantów do Europy. Wykształciły się różne podejścia i praktyki włączania imigrantów do społeczeństw przyjmujących, opierające się na różnych metodach asymilacji, przyjmowania „pracowników-gości”, wielokulturowości czy też integracji deﬁniowanej jako dwukierunkowy proces dostosowania się imigrantów i społeczeństwa przyjmującego. Z powodu deﬁcytu badań nie ma pewności, jak dalece te modele polityczne dotyczące poziomu państwa faktycznie odzwierciedlają codzienną rzeczywistość międzykulturowych interakcji w miastach. Dlatego też potrzebne są badania lokalnego wymiaru polityki migracyjnej, które pomogą zweryﬁkować koncepcje i modele w świetle nowych ustaleń empirycznych.
Polityka migracyjna kształtowana jest na szczeblu europejskim i ogólnokrajowym, ale polityka
integracyjna jest realizowana w miastach, nawet jeśli niektóre jej mechanizmy są ustanowione na wyższych poziomach władzy publicznej. W ostatnich latach podkreśla się rosnące znaczenie miast w integracji imigrantów. Na ich terenach bowiem osiedla się największa liczba imigrantów i pojawiają się różnorodne problemy. Dlatego też są one zainteresowane rozwijaniem skutecznych lokalnych praktyk integracyjnych, gdyż często ponoszą konsekwencje za niepowodzenia integracji.

Słowa kluczowe: miasta, integracja imigrantów

The role of towns and cities in the integration of immigrants – concepts of urban integration policies

In the era of migration, towns and cities are playing an important role in integrating immigrants and promoting social cohesion. Sometimes, they create and implement integration policies which differ from those at national level. Civic integration programmes run at national level undermine the argument of the increasing role of towns and cities. This is because these programmes have led to the centralization of integration policies and the reduction of the role of towns and cities.
In recent years, large European cities have been implementing a cultural diversity management model referred to as “intercultural integration” and are adopting mainstream policies targeted at the whole population. The immigrant integration policies of the large Polish towns and cities have recently started to follow the pattern set by their Western European counterparts. This does not arise from the challenges, but rather from the availability of European funds and trends towards cultural diversity.

Keywords: towns and cities, integration of immigrants

Bibliografia:

Alexander M.A., Local Policies toward Migrants as an Expression of Host-Stranger Relations: A Proposed Typology, “Journal of Ethnic and Migration Studies” 2003/3

Ambrosini M., Boccagni P., Urban Multiculturalism beyond the ‘Backlash’: New Discourses and Different Practices in Immigrant Policies across European Cities, “Journal of Intercultural Studies”, 2015/1

Banting K., Kymlicka W., Is There Really a Backlash Against Multiculturalism Policies? New Evidence from the Multiculturalism Policy Index, GRITIM Working Paper Series 2012/14

Borkert M., Caponio T., Introduction: the local dimension of migration policymaking [w:] The Local Dimension of Migration Policymaking, red. T. Caponio, M. Borkert, Amsterdam 2010

Borkert M., Bosswick W., Heckmann F., Lüken-Klaßen D., Local integration policies for migrants in Europe, Dublin 2007

Collett E., Petrovic M., The Future of Immigrant Integration in Europe. Mainstreaming Approaches for Inclusion, Brussels 2014

Council of the European Union, Declaration of the European Ministerial Conference on Integration (Zaragoza, 15 and 16 APRIL 2010), https://ec.europa.eu/migrant-integration/librarydoc/declaration-of-the-european-ministerial-conference-on-integration-zaragoza-15-16-april-2010

Dekker R., Emilsson H., Krieger B., Scholten P.W.A., A Local Dimension of Integration Policies? A Comparative Study of Berlin, Malmö, and Rotterdam, “International Migration Review” 2015/3

Eurocities, Cities and Migrants. Implementing the Eurocities Integrating Cities Charter, Brussels 2013

European Parliament, Resolution of 14 March 2013 on the Integration of Migrants, Its Effects on the Labour Market and the External Dimension of Social Security Coordination, 2012/2131(INI), http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&reference=P7-TA-2013-0092&language=EN&ring=A7-2013-0040

Fundacja Inna Przestrzeń, Miasta otwarte – Open Cities, http://www.politykimigracyjne.pl/images/fora/Raport_Miasta_Otwarte.pdf

Gebhardt D., Re-thinking urban citizenship for immigrants from a policy perspective: the case of Barcelona, “Citizenship Studies” 2016/ 6–7

Gebhardt D., When the state takes over: civic integration programmes and the role of cities in immigrant integration, “Journal of Ethnic and Migration Studies” 2016/5

Graauw E.de, Vermeulen F., Cities and the politics of immigrant integration: a comparison of Berlin, Amsterdam, New York City, and San Francisco, “Journal of Ethnic and Migration Studies” 2016/ 6

Grzymała-Kazłowska A., Weinar A., The Polish Approach to Integration, “Canadian Diversity” 2006/1

Lesińska M., Polityka integracyjna [w:] Transformacja nieoczywista. Polska jako kraj imigracji, red. A. Górny, I. Grabowska-Lusińska, M. Lesińska, M. Okólski, Warszawa 2010

Marzorati R., Quassoli F., Governing diversity in Milan „città mondo”: political discourse and policies towards 2015 EXPO, http://www.rc21.org/en/wp-content/uploads/2014/12/G3-Marzorati.Quassoli.pdf

Matusz-Protasiewicz P., Rosnąca rola poziomu lokalnego w kreowaniu polityki integracji imigrantów w Unii Europejskiej, „Central and Eastern European Migration Review” 2013/2

Matusz-Protasiewicz P., Sposób kształtowania relacji międzygrupowych na poziomie lokalnym, ze szczególnym uwzględnieniem społeczności muzułmańskiej na przykładzie Antwerpii (Belgia) i Amsterdamu (Holandia). Doświadczenia z badania CLIP 2009−2011 [w:] Wokół problematyki migracyjnej. Kultura przyjęcia, red. J. Balicki, M. Chamarczuk, t. 7, Warszawa 2013

Matusz-Protasiewicz P., Wielopoziomowe zarządzanie migracjami. Rola Europejskiego Funduszu na rzecz Integracji Obywateli Państw Trzecich w kształtowaniu polityki integracyjnej w Polsce, Wrocław 2014

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Polska polityka integracji cudzoziemców - założenia i wytyczne, Projekt, Warszawa 25.09.2013

Opinia Komitetu Regionów „Globalne podejście do kwestii migracji i mobilności” 2012/C 277/02, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:52012IR1664

Pawlak M., Bieniecki M., Wspólnie przeciw wykluczeniu imigrantów, „Biuletyn Migracyjny” 2012/33

Penninx R., Decentralizacja polityk integracyjnych. Zarządzanie migracją w miastach, regionach i społecznościach lokalnych [w:] Laboratoria integracji. Obserwacje i notatki praktyczne, red. M. Bieniecki, M. Pawlak, Gliwice 2012

Raco M., Kesten J., Colomb C., Urban Policies on Diversity in London, London 2014

Rajca L., Lokalna polityka integracji imigrantów w Polsce [w:] Sztuka polityki. XX lat Instytutu Polityki Międzynarodowej i Bezpieczeństwa UJK (Instytutu Nauk Politycznych), red. T. Jarocki, A. Kasińska-Metryka, W. Sokała, Kielce 2017

Schiller M., Paradigmatic Pragmatism and the Politics of Diversity, “Ethnic and Racial Studies” 2015/7

Schiller M., European Cities, Municipal Organizations and Diversity. The New Politics of Difference, London 2016

Scholten P.W.A., Agenda Dynamics and the Multi-Level Governance of Intractable Policy Controversies: The Case of Migrant Integration Policies in the Netherlands, “Policy Sciences” 2013/3

Scholten P.W.A., The Multilevel Governance of Migrant Integration: A Multilevel Governance Perspective on Dutch Migrant Integration Politics” [w:] The Discourses and Politics of Migration in Europe, red. U. Korkut, New York 2013

Scuzzarello S., Policy Actors’ Narrative Constructions of Migrants’ Integration in Malmö and Bologna, “Ethnic and Racial Studies” 2015/1

Stefańska R., Integration Policy and Activities in Poland, San Domenico di Fiesole (FI) 2015

Stefańska R., Między multikulturalizmem a asymilacją? Polityki integracyjne w Europie [w:] Problemy integracji imigrantów. Koncepcje, badania, polityki, red. A. Grzymała-Kazłowska, S. Łodziński, Warszawa 2008

Uitermark J., Rossi U., Houtum H. van, Reinventing Multiculturalism: Urban Citizenship and the Negotiation of Ethnic Diversity in Amsterdam, “International Journal of Urban and Regional Research” 2005/3

Zespół ds. Modelu Integracji Imigrantów w Gdańsku, Model Integracji Imigrantów, http://www.gdansk.pl/urzad/prasa,1060,39669.html

dr Beata Wieteska-Rosiak

jest adiunktem w Katedrze Gospodarki Regionalnej i Środowiska na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym Uniwersytetu Łódzkiego

Koncepcja rezyliencji ekonomicznej – propozycja rankingu dla polskich miast

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na istotę i pomiar rezyliencji ekonomicznej. W pierwszej części artykułu opisano koncepcję rezyliencji ekonomicznej miasta oraz wskazano na uwarunkowania odporności miejskiej. W drugiej części zaproponowano zestaw zmiennych diagnostycznych, za pomocą których można mierzyć poziom odporności ekonomicznej. W efekcie, przy wykorzystaniu metody wzorca rozwoju Hellwiga, utworzony został ranking rezyliencji ekonomicznej największych polskich miast, dzięki czemu wyróżniono miasta o najwyższym i najniższym poziomie odporności ekonomicznej.

Słowa kluczowe: rezyliencja miejska, odporność ekonomiczna miasta, ranking odpornych miast

The concept of economic resilience – proposal of a ranking for Polish towns and cities

The notion of resilience comes from the Latin resilire, namely to bounce, jump. It means the ability to return to the condition or state from before a disturbance. Resilience is also referred to as adaptability to sudden shocks and long-term changes. In 1973, Crawford Stanley Holling included the notion into ecological sciences, describing ecological resistance as the absorbability of changes or perturbations in the natural environment. The term resilience is also currently used in social and economic sciences.
Urban resilience is a complex phenomenon, because it takes into account social, economic, en-vironmental, institutional and political elements. In the literature on the subject, depending on the objective of the research, the resilience of a society, economic resilience and environmental resilience can be measured and resilience can be considered with respect to enterprises, a local community or a speciﬁc perturbation (a local ﬂood) or phenomenon (depopulation of a town or city). Attempts are made to identify key factors determining the level of resilience at every level.
The objective of the article is to draw attention to the essence and measurement of economic resilience. The ﬁrst part of the article describes the concept of economic resilience of a town or city and indicates the determinants of urban resilience. The second part contains proposals of a set of diagnostic variables with which the level of economic resilience can be measured. As a result, Hellwig’s pattern model was used to create a ranking of economic resilience of Poland’s largest cities. The result was the establishment of which cities have the highest and lowest levels of economic resilience.

Keywords: urban resilience, economic resilience of a town or city, ranking of resilient towns and cities

Bibliografia:

L. Briguglio, G. Cordina, N. Farrugia, S. Vella, Conceptualizing and measuring economic resilience, https://www.um.edu.mt/__data/assets/pdf_file/0013/44122/resilience_index.pdf (dostęp: 23.06.2018 r.)

E. Cox, A. Broadbridge, L. Raikes, Building economic resilience? An analysis of local enterprise partnerships’ plans, Institute for Public Policy Research North, Newcastle May 2014; https://www.ippr.org/files/publications/pdf/Building-economic-resilience_May2014.pdf

A. Davies, M. Tonts, Economic Diversity and Regional Socioeconomic Performance: An Empirical Analysis of the Western Australian Grain Belt, „Geographical Research” 2010/3

C. Holling, Resilience and Stability of Ecological Systems, „Annual Review of Ecology, Evolution, and Systematics” 1973/1

K. Łogwiniuk, Zastosowanie metod taksonomicznych w analizie porównawczej dostępu do infrastruktury ICT przez młodzież szkolną w Polsce, „Ekonomia i Zarządzanie” 2011/1

Ministerstwo Środowiska, Podręcznik adaptacji dla miast. Wytyczne do przygotowania Miejskiego Planu Adaptacji do zmian klimatu, https://www.mos.gov.pl/fileadmin/user_upload/Podrecznik-adaptacji-dla-miast.pdf (dostęp: 23.06.2018 r.)

E.M. Pluciński, Ekonomia gospodarki otwartej, Warszawa 2004

A. Rose, E. Krausmann, An economic framework for the development of a resilience index for business recovery, „International Journal of Disaster Risk Reduction” 2013/5, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S221242091300040X (dostęp: 22.08.2017 r.)

O. Röhn, A.C. Sánchezb, M. Hermansen, M. Rasmussen, Economic resilience: A new set of vulnerability indicators for OECD countries, „OECD Economics Department Working Papers” 2015/1249, http://www.oecd-ilibrary.org/docserver/download/5jrxhgjw54r8-en.pdf?expires=1502359880&id=id&accname=guest&checksum=60F4EB45A1A6CAADED46E88CB0B93D93 (dostęp: 23.06.2018 r.)

J. Simmie, R. Martin, The economic resilience of regions: towards an evolutionary approach, „Cambridge Journal of Regions, Economy and Society” 2010/1

dr Paweł Modrzyński
jest kierownikiem Pracowni Finansów i Rachunkowości Wydziału Zarządzania na Uniwersytecie Techniczno-Przyrodniczym im. J.J. Śniadeckich w Bydgoszczy, dyrektorem Toruńskiego Centrum Usług Wspólnych

Zarządzanie ryzykiem w samorządowych centrach usług wspólnych

Implementowanie nowoczesnych narzędzi wspomagających zarządzanie w podmiotach sektora prywatnego do jednostek sektora publicznego, w szczególności świadczenie usług wspólnych przez samorządowe centra usług wspólnych, wymaga odpowiedniego przemodelowania struktur organizacyjnych jednostek uczestniczących w tych procesach oraz optymalizacji samych procesów.
Usługi wspólne świadczone są pomiędzy jednostką obsługującą a jednostkami obsługiwanymi w oparciu o umowy (porozumienia) o gwarantowanym poziomie świadczenia usług. Polityka rachunkowości jest jednym z narzędzi określających zakres, terminowość oraz odpowiedzialność stron uczestniczących w realizacji procesów księgowych zawartych w świadczonej usłudze wspólnej.

Słowa kluczowe: centra usług wspólnych zarządzanie sektorem publicznym, zarządzanie procesami

Risk management in self-government shared service centres

Implementing modern management support tools from private sector entities into public sector entities, particularly providing shared services through self-government shared service centres (SSC), requires the appropriate remodelling of the organizational structures of the entities taking part in these processes, as well as the optimization of the processes themselves. Shared services are provided between the serving unit and the units served on the basis of agreements (under-standings) with a service level agreement. The accounting policy is one of the tools determining the scope, timeliness and liability of the parties involved in the implementation of the accounting processes contained in the shared service that is provided.

Keywords: shared service centres, public sector management, process management

Bibliografia:

2015 Global Shared. Services survey. Survey results, Deloitte Consulting LLP March 2015, https://www2.deloitte.com/.../Deloitte-SSSurvey-Interactive.pdf (dostęp: 16.07.2018 r.).
T.O. Bangemann, Shared services in finance and accounting, Aldershot 2005

C.A. Bartlett, S. Ghosal, Beyond the M-form: toward a managerial theory of the firm, „Strategic Management Journal” 1993/11, s. 23–46

J.E.G. Bateson, Managing Services Marketing, Orlando 1995

B. Bergeron, Essentials of Shared Services, New Jersey 2003

S. Cacciaguidi-Fahy, J. Currie, M. Fahy, Financial Shared Services Centres: Opportunities and Challenges for the Accounting Profession, ACCA Certified Accountants Educational Trust, London 2002

A.D. Chandler, Strategy and structure: Chapters in the history of the American industrial enterprise, Cambridge 1962

S. Chen, C. Murphy, S. Ker, U.S. and Worldwide Outsourcing Markets and Trends, International Data Corporation 2003

J. Dobosiewicz, Rok rozkwitu centrów usług dla biznesu, „Puls Biznesu” z 13.01.2015 r.

T.W. Firnstahl, My employees are my service guarantee, „Harvard Business Review” 1989, July–August, s. 28–32

N.J. Foss, Selective Intervention and Internal Hybrids: Interpreting and Learning from the Rise and Decline of the Oticon Spaghetti Organisation, Organization Science 2003/3, s. 331–349

J.R. Galbraith, Designing complex organizations, London 1973

J.R. Galbraith, D.A. Nathanson, Strategy and Implementation: The Role of Structure and Processes, St. Paul 1978

C.W.L. Hart, The power of unconditional service guarantees, „Harvard Businesr Review” 1988, July–August, s. 54–62

G. Hedlund, A Model of Knowledge Management and the N-Form Corporation, „Strategic Management Journal” 1994/15, s. 73–90

I. Herbert, L. Fizgerald, Global performance management: the Shell SSC story, „Excellence in Leadership” 2013/1

I. Herbert, W. Seal, Shared business services and the evolution of the multidivisional corporation, Singapore 2010

R.E. Hoskisson, C.W. Hill, K. Hicheon, The Multidivisional Structure: Organizational Fossil or Source of Value?, „Journal of Management” 1993/19, s. 269–298

M. Janssen, A. Joha, Motives for establishing shared service centres in public administrations, „International Journal of Information Management” 2006/26, s. 102–115

M. Kaczmarczyk, Od prostego fakturowania do poważnej bankowości, https://www.forbes.pl/outsourcing/jak-rozwijaja-sie-centra-uslug-biznesowych-w-polsce/y1zpt47 (dostęp: 24.06.2018 r.)

K. Kalinowska, Outsourcing jako metoda zarządzania przedsiębiorstwem, „SGGH: Zeszyty Naukowe Polityki Europejskie, Finanse I Marketing” 2010/3

R. Karaszewski, Zarządzanie jakością. Koncepcje, metody i narzędzia stosowane przez liderów światowego biznesu, Toruń 2005, s. 211–220

G. Karuppusami, R. Gandhinathan, Pareto analysis of critical success factors of total quality management: A literature review and analysis, „The TQM Magazine” 2006/18, s. 372–385

E. Kowalczyk, Kontrola zarządcza w jednostce sektora finansów publicznych. Wzory instrukcji i procedur, Wrocław 2010

J.L. Lasalle, Onshore, Nearshore, Offshore: Unsure? A 2013 Polish Perspective, http://www.outsourcingportal.eu (dostęp: 25.06.2018 r.)

C. Mary, S.A. Khan, L.P. Willcocks, A review of the IT outsourcing literature: insights for practice, „Journal of Strategic Information Systems” 2009/3, s. 130–146

D. Michalak, Zamówienia in-house – obowiązek organizowania przetargu może zostać wyłączony, http://www.samorzad.lex.pl/czytaj/-/artykul/zamowienia-in-house--obowiazek-organizowania-przetargu-moze-zostac-wylaczony (dostęp: 10.07.2018 r.)

National Audit Office, Cross government Efficiency and reform in government corporate functions through shared service centres, Report by the Comptroller and Auditor General HC 1790 session 2010–2012

F. Ostroff, The Horizontal Organization: what the Organization of the Future Looks Like and How It Delivers Value to Customers, London–New York 1999

D. Schulman, J. Dunleavy, M. Harmer, J. Lusk, Shared Services: adding value to the Business Units, New York 1999

R. Rohith, A literature review on shared services, „African Journal of Business Management” 2013/1, s. 1–7

T.J. Teece, G. Pisano, A. Shuen, Dynamic Capabilities and Strategic Management, „Strategic Management Journal” 1997/7, s. 509–533

M. Trocki, Outsourcing: metoda restrukturyzacji działalności gospodarczej, Warszawa 2001

B. Ulrich, The Cosmopolitan Vision, Cambridge 2006

J. Wirtz, Development of a service guarantee model, „Asia Pacific Journal Of Management” 1998/15, s. 1–75

Zarządzanie wiedzą, red. D. Jemielniak, Warszawa 2008

Związek Liderów Sektora Usług Biznesowych, Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Polsce, 2016, http://absl.pl/wp-content/uploads/2016/10/Raport_ABSL_2016_PL.pdf (dostęp: 25.06.2018 r.)

dr Katarzyna Zajda

jest adiunktem w Katedrze Socjologii Wsi i Miasta Uniwersytetu Łódzkiego. Jej zainteresowania koncentrują się wokół tematyki społeczności lokalnych, samorządu lokalnego, nowych metod i instrumentów jego rozwoju oraz innowacji społecznych

Konsultacje społeczne a proces wdrażania innowacji społecznej

W artykule podjęto kwestię możliwości włączenia osób, których dotykają różne problemy społeczne, w proces wdrażania innowacji społecznej. Wyróżniono cztery etapy tego procesu: diagnoza problemu, poszukiwanie i wypracowywanie rozwiązań, realizacja innowacji społecznej oraz jej ewaluacja. Analizie poddano etap poszukiwania i wypracowywania rozwiązań (któremu może towarzyszyć pogłębiona diagnoza problemu społecznego), obierając za przykład konsultacje społeczne, jakie mogą odbywać się z inicjatywy organów gminy i dotyczyć każdej sprawy uznanej za ważną, w tym rozwiązywania lokalnych problemów społecznych. Przedmiotem zainteresowania jest stosunek wójtów gmin do partycypacji osób doświadczających problemów społecznych w konsultacjach społecznych, których celem jest poszukiwanie i wypracowywanie dla nich rozwiązań. Z przeprowadzonych w 2017 r. wywiadów swobodnych z sześcioma wójtami gmin usytuowanych na obszarze województwa łódzkiego wynika, że w ich opinii bezcelowe jest konsultowanie proponowanych rozwiązań z osobami, których bezpośrednio dotykają takie problemy. Ich wizerunek jest zestandaryzowany i negatywny. Preferowaną formą poszukiwania rozwiązań dla tych problemów są wywiady przeprowadzane przez pracowników socjalnych, a nie bezpośrednie spotkania władz lokalnych z mieszkańcami w ramach konsultacji społecznych.

Słowa kluczowe: shared service centres, public sector management, process management

Public consultations and the process of implementing social innovation

The article discusses the matter of the possibility of including people facing various social problems in the process of implementing social innovation. Four stages of the process were distinguished: diagnosing the problem, ﬁnding and developing solutions, implementing social innovation and evaluating it. The analysis focused on the stage of ﬁnding and developing solutions (which may be accompanied by a more detailed diagnosis of the social problem) using the example of public consultations which may be held on the initiative of the municipal authorities and may apply to any matter considered important, including the solution of local social problems. The study focuses on the attitude of mayors to the participation of people experiencing social problems in the public consultations intended to ﬁnd and develop solutions to their problems. It arises from the free-form interviews held in 2017 with six mayors from the Łódzkie Voivodship that, in their opinion, consulting the people directly affected by the problems on the proposed solutions is pointless. Their image is standardized and negative. The preferred form of ﬁnding solutions to these problems is interviews held by social workers instead of direct meetings between the local authorities and the residents within the framework of public consultations.

Keywords: social innovations, social problems, public participation, public consultations, rural municipality, mayors

Bibliografia:

Cunha J., Benneworth P., Social entrepreneurship and social innovation: are both the same?, Proceedings of the 2nd International Conference on Project Evaluation 26–27 June 2014, Guimaraes, Portugal

Davis A., Simon J., Patrick R., Norman W., Citizen engagement in social innovation – a case study report. A deliverable of the project: „The theoretical, empirical and policy foundations for building social innovation in Europe (TEPSIE)”, European Commision – 7th Framework Programme, 2012, Brussels

Długosz D., Wygnański J.J., Obywatele współdecydują. Przewodnik po partycypacji społecznej, Forum Inicjatyw Pozarządowych, Warszawa 2005

Gawroński H., Konsultacje społeczne jako forma partycypacji w zarządzaniu strategicznym jednostkami samorządu terytorialnego, „Współczesne Zarządzanie” 2010/1, s. 24-37

Kim J., Rim S., Han S., Park A., Seul City’s Social Innovation Strategy: New Models of Communication to Strenghten Citizen Engagement [w:] New Frontiers in Social Innovation Research, red. A. Nicholls, J. Simon, M. Gabriel, Palgrave Macmillan 2015, s. 170–191

Kirwan J., Ilbery B., Maye D., Carey J., Grassroots social innovation and food localisation: an investigation of the local food programme in England, „Global Environmental Change” 2013/5, s. 830–837

Kubas S., Konsultacje społeczne jako przejaw obywatelskiej partycypacji w lokalnym życiu publicznym na przykładzie miasta Katowice, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin-Polonia” 2014/2, s. 169-187

Lutyński J., Nauka i polskie problemy. Komentarz socjologa, Warszawa 1990

Marchaj R., Samorządowe konsultacje społeczne, Warszawa 2016

Radzik-Maruszak K., Model Tampere – przykład realizacji idei nowego współrządzenia publicznego, „Studia Regionalne i Lokalne” 2016/2, s. 110-131

Sonne L., The Usefulness of Networks: A Study of Social Innovation in India [w:] New Frontiers in Social Innovation Research, red. A. Nicholls, J. Simon, M. Gabriel, Palgrave Macmillan, UK 2015, s. 212-232

Stankiewicz P., Stasik A., Suchomska J., Od informowania do współdecydowania i z powrotem. Prototypowanie technologicznej demokracji, „Studia Socjologiczne” 2015/3, s. 65-101

Świdyński J., Świdyńska N., Konsultacje społeczne jako narzędzie współpracy obywateli z samorządem gminnym na przykładzie Olsztyna, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2016/443, s. 245-267

Wiatrak A., The Role of the Public Sector for Innovative Partnerships, „International Journal of Contemporary Management” 2016/3, s. 47–62

Zajda K., Wdrażanie innowacji społecznych przez wiejskie organizacje pozarządowe, „Wieś i Rolnictwo” 2017/4, s. 97–114

dr Marcin Rulka

jest wykładowcą w Wyższej Szkole Kadr Menedżerskich w Koninie

Sformułowanie pytania w referendum lokalnym w świetle orzecznictwa

Sformułowanie pytania referendalnego należy do istotnych kwestii, jeżeli chodzi o procedurę referendalną. To, w jaki sposób zostanie wyrażony problem, który będzie poddany pod głosowanie, wpływa bowiem na ostateczny jego wynik. W opracowaniu została przedstawiona regulacja ustawowa dotycząca sformułowania pytania w referendum lokalnym, a przede wszystkim zaprezentowane dość bogate orzecznictwo sądów administracyjnych w tym zakresie. Autor formułuje m.in. postulat przyznania organom samorządowym uprawnienia do korygowania oczywistych niejasności oraz błędów w treści pytania referendalnego oraz w wariantach odpowiedzi, która to korekta zostałaby wprowadzona pod warunkiem jej akceptacji przez inicjatorów referendum.

Słowa kluczowe: demokracja, referendum, pytanie referendalne

Formulating questions in a local referendum in the light of the case law

The formulation of a referendum question is an important issue in the referendum procedure. The way in which the problem is expressed, which will be put to the vote, affects the outcome. The study presents the statutory regulation on the formulation of questions in a local referendum and primarily the wealth of judgments of the administrative courts in this respect. The author formulates, among other things, the proposal to grant the self-government authorities the right to correct obvious ambiguities and errors in the wording of the referendum question and in the variants of the response, which would be introduced on condition that it is approved by the initiators of the referendum.

Keywords: democracy, referendum, referendum question

Bibliografia:

Brocklehurst S., Scottish independence: Does the wording of the question matter?, 19.02.2013 r., http://www.bbc.com

Kisielewicz A. [w:] K.W. Czaplicki [i in.], Kodeks wyborczy. Komentarz, LEX 2014

Kisielewicz A. [w:] K.W. Czaplicki, B. Dauter, A. Kisielewicz, F. Rymarz, Ustawa o referendum lokalnym. Komentarz, Warszawa 2007, LEX

Olejniczak-Szałowska E., Prawo do udziału w referendum lokalnym. Rozważania na tle ustawodawstwa polskiego, Łódź 2002

Wielki słownik języka polskiego, www.wsjp.pl.

Wierzbica A., Referendum i wybory oraz zarządzenia i uchwały jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2014

Ziembiński Z., Logika praktyczna, Warszawa 1965

dr Bartosz Mazur

jest doktorem nauk ekonomicznych (promowanym na Wydziale Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach), specjalistą w zakresie organizacji transportu publicznego, pracownikiem Wydziału Komunikacji Urzędu Miasta Rybnika

Połączenia komunikacyjne wybiegające poza obszar organizatora publicznego transportu zbiorowego

Publiczny transport zbiorowy jest dziedziną gospodarki komunalnej i stanowi zadanie własne jednostek samorządu terytorialnego wszystkich szczebli. Realizacja zadań publicznych, w tym także z dziedziny publicznego transportu zbiorowego, może następować zarówno samodzielnie przez poszczególne samorządy, jak i z wykorzystaniem przewidzianych prawem narzędzi współpracy pomiędzy nimi. Instytucje współpracy pomiędzy samorządami zostały określone już w pierwotnej ustawie o samorządzie terytorialnym z 1990 r. Wprowadzony w końcu lat 90. XX wieku zasadniczy trójstopniowy podział administracyjny kraju przeniósł co do zasady instrumentarium właściwe dla gmin na nowo tworzone powiaty i województwa, z tym wszakże zastrzeżeniem, że w odniesieniu do szczebla regionalnego nie jest możliwe tworzenie związków jednostek samorządu terytorialnego, a jedynie cedowanie zadań w drodze porozumień. Choć prawo umożliwia współpracę samorządów i w bardzo wielu miejscach taka współpraca skutecznie funkcjonuje, brak jest jednoznacznych wskazań dotyczących możliwości organizowania przez samorządy linii komunikacyjnych wykraczających poza ich terytorium w sytuacji braku nawiązania współpracy.
Obowiązujące przepisy pozostają w tej materii niejednoznaczne i nie odpowiadają na realne potrzeby organizatorów transportu. Podjęty temat wpisuje się w szersze spektrum problematyki zasad prowadzenia działalności gospodarczej przez jednostki samorządu terytorialnego, ze szczególnym uwzględnieniem działalności prowadzonej w obszarze użyteczności publicznej.

Słowa kluczowe: publiczny transport zbiorowy, gospodarka komunalna, granice administracyjne

Transport connections extending beyond the organizer’s area of public transport

The article presents the issue of the ability of a territorial self-government unit (or a union of units) to perform a task involving the organization of a transport line connecting a given unit with a neighbouring area. These uncertainties arise from the applicable provisions of the law, including from the introduction of the obligation of a neighbouring unit to give an opinion about a given unit’s transport plans regarding lines running onto that neighbouring unit’s area. Case law is evolving towards increasing strictness regarding the ability to organize lines running outside the given unit’s area, although such an approach is in conﬂict with the rationale of socio-economic connections that naturally take place between individual territorial self-government units. A move away from the dominant line of judgments is therefore suggested in favour of greater ﬂexibility and the actual discretion of self-government bodies as being the most appropriate for assessing the needs of local and regional communities.

Keywords: public transport, municipal management, administrative borders

Bibliografia:

Czarnow S., Komunalna działalność gospodarcza a zadania publiczne samorządu terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2002/10

Sampławski K., Finansowanie z funduszy strukturalnych inwestycji jednostek samorządu terytorialnego w sektorze odpadowym a pomoc publiczna i usługi w ogólnym interesie gospodarczym, „Samorząd Terytorialny” 2009/5

Swianiewicz P., Herbst M., Korzyści i niekorzyści skali w działaniach samorządu terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2002/6

Sylwestrzak D., Działalność gospodarcza jednostek samorządu terytorialnego poza sferą użyteczności publicznej – uwagi de lege lata i de lege ferenda [w:] Sposoby realizacji zadań publicznych, red. B. Dolnicki, Warszawa 2017

Szydło M., Ograniczenia działalności gospodarczej odnoszące się do przedsiębiorstw komunalnych a swobody rynku wewnętrznego we Wspólnocie Europejskiej, „Samorząd Terytorialny” 2007/6

Grażyna Giejłaszewska
jest prawnikiem i politologiem, doktorantką w Katedrze Prawa Samorządu Terytorialnego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

Warunki i możliwości realizacji projektów promocyjnych związku metropolitalnego – przypadek Górnośląsko-Zagłębiowski

Promocja jest jednym z zadań własnych jednostek wszystkich szczebli samorządu terytorialnego, a także związku metropolitalnego w województwie śląskim. W artykule autorka wskazuje na najbardziej charakterystyczne instrumenty wykorzystywane przy realizacji zadań własnych w zakresie promocji, na przykładzie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii i jej obszaru. Podczas analizy odwołuje się do projektów promocyjnych realizowanych przez związek metropolitalny „Silesia” oraz wzmiankuje o działaniach w zakresie promocji wybranych jednostek samorządu terytorialnego.

Słowa kluczowe: promocja, narzędzia promocji, związek metropolitalny

Conditions and possibilities of implementing promotional projects in a metropolitan union – the Upper Silesian–Zagłębie case

Promotion is one of territorial self-government units’ own tasks at all levels, including the metropolitan union in the Silesian Voivodship. In this article, the author refers to the most characteristic instruments used for fulﬁlling own tasks regarding promotion, using the example of the Upper Silesian–Zagłębie Metropolis and its area. The analysis addresses promotional projects imple-mented by the “Silesia” metropolitan union and mentions the promotion activities of selected territorial self-government units.

Keywords: promotion, promotional tools, metropolitan union

Bibliografia:

B. Barczak, Marketing w zarządzaniu gminą, „Samorząd Terytorialny” 1999/11

W. Ciechomski, Możliwości wykorzystania Internetu w promocji jednostek terytorialnych [w:] Marketing terytorialny oparty na wiedzy, red. W. Ciechomski, R. Romanowski, Poznań 2013

M. Czornik, Promocja miasta, Katowice 1998

B. Dolnicki, R. Marchaj, Związek metropolitalny w województwie śląskim, „Samorząd Terytorialny” 2017/7-8

M. Duczkowska-Piasecka, Marketing terytorialny. Jak podejść do rozwoju z korzyścią dla wszystkich, Warszawa 2013

M. Florek, Podstawy marketingu terytorialnego, Poznań 2013

M. Florek, A. Augustyn, Strategia promocji jednostek samorządu terytorialnego – zasady i procedury, Warszawa 2011

W. Furman, Public relations – skuteczny instrument budowy wizerunku jednostki terytorialnej [w:] Marketing w zarządzaniu rozwojem lokalnym, red. K. Kaszuba, Białystok 2010

E. Glińska, Wprowadzenie [w:] Identyfikacja cech wyróżniających tożsamość miasta w procesie zarządzania jego marką. Perspektywa lokalnych interesariuszy, red. E. Glińska, U. Kobylińska, Białystok 2014

M. Górski, Strategie, plany i programy [w:] Prawo administracyjne materialne. System Prawa Administracyjnego, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2017, t. 7

T. Hermaniuk, Budowa marki i promocja miasta na przykładzie Rzeszowa [w:] Marka i promocja jednostek terytorialnych. Dylematy i wyzwania współczesności, red. K. Malicki, Rzeszów 2013

M. Koszembar-Wiklik, Wykorzystanie Internetu w kształtowaniu wizerunku miasta na przykładzie Sosnowca [w:] Marka i promocja jednostek terytorialnych. Dylematy i wyzwania współczesności, red. K. Malicki, Rzeszów 2013

W. Langer, Strategiczny marketing w rozwoju jednostki terytorialnej, Katowice 2006

I. Manczak, Media społecznościowe w działalności marketingowej miast i regionów [w:] Marketing terytorialny. Nowe obszary i narzędzia, red. A. Szromnik, Kraków–Legionowo 2015

T. Markowski, Zarządzanie rozwojem miast, Warszawa 1999

Promocja gminy, miasta i regionu w kontekście integracji europejskiej. Techniki przygotowywania materiałów promocyjnych i ofert inwestycyjnych. Zasady obsługi inwestorów, red. M. Bąk, Warszawa 2006

A. Proszowska-Sala, M. Florek, Promocja miast. Nowa perspektywa, Warszawa 2010

R. Romanowski, Relacyjne przesłanki tworzenia mega produktu terytorialnego [w:] Marketing terytorialny oparty na wiedzy, red. W. Ciechomski, R. Romanowski, Poznań 2013

R. Stępowski, Marketing terytorialny. Jak zbudować i wypromować markę miejscowości, Rawa Mazowiecka 2015

A. Szromnik, City placement – nowy element w strategii zintegrowanej komunikacji marketingowej miast [w:] Marketing terytorialny. Nowe obszary i narzędzia, red. A. Szromnik, Kraków–Legionowo 2015

A. Szromnik, Marketing terytorialny jako proces kształtowania i oferowania wartości dla klientów miast i regionów, „Samorząd Terytorialny” 2007/1–2

A. Szromnik, Marketing terytorialny. Miasto i region na rynku, Kraków 2008

A. Szromnik, Miasto innowacyjne w strategii pozycjonowania jednostek osadniczych [w:] „Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju”, http://skpzk.czasopisma.pan.pl/images/data/skpzk/wydania/No_141_2011/06_ Miasto_Innowacyjne_W _Strategii_Pozycjonowania_Je.pdf

A. Szromnik, K. Kaszuba, Marketing jako narzędzie realizacji przez gminę funkcji informacyjno-promocyjnej [w:] Marketing w zarządzaniu rozwojem lokalnym, red. K. Kaszuba, Białystok 2010

M. Tomaszewska, Identyfikacja i analiza ryzyka w placówkach oświatowych jako nieodłączny element planowania strategicznego, Warszawa 2016 (monografia nr BIB.230130144 BBFIN BIBFINSTD BIBOSWSTD)

Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2016

Z. Ziembiński, Metodologia nauk prawnych. Przewodnik dla studentów studium dla pracujących, Poznań 1972

dr Igor Ksenicz
jest współpracownikiem Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu oraz Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu

Polsko-ukraińska współpraca samorządowa – wnioski z badań

Dokładne rozmiary współpracy prowadzonej przez polskie jednostki samorządu terytorialnego z partnerami ukraińskimi są trudne do określenia chociażby ze względu na liczbę samorządów w Polsce i organów władz terenowych na Ukrainie. Próby inwentaryzacji polskiej dyplomacji samorządowej dwukrotnie podejmował Związek Miast Polskich (ZMP), w 2003 i 2009 r.
Zgodnie z wynikami badania sondażowego prowadzonego przez ZMP 1 łączna liczba partnerstw na wszystkich szczeblach samorządu wyniosła w 2009 r. 4004. Ukraina, z łącznym wynikiem 452 relacji, była drugim (po Niemczech – 1021) najczęściej wybieranym kierunkiem aktywności zagranicznej polskich jednostek samorządu terytorialnego.

Słowa kluczowe: Ukraina, współpraca terytorialna, dyplomacja samorządowa, paradyplomacja, stosunki polsko-ukraińskie

Polish-Ukrainian self-government cooperation – conclusions from research

The precise extent of the cooperation between Polish territorial self-government units and their Ukrainian partners is difﬁcult to specify, if only because of the number of self-governments in Poland and bodies of ﬁeld authorities in Ukraine. Attempts were made to stock-take Polish self-government diplomacy twice by the Association of Polish Cities (ZMP) in 2003 and 2009. According to the results of the research conducted by ZMP, the total number of partnerships at all levels of self-government in 2009 was 4004. Ukraine, with a total result of 452 relationships, was the second (after Germany – 1021) most frequently chosen direction of foreign activity of Polish territorial self-government units.

Keywords: Ukraine, territorial cooperation, self-government diplomacy, paradiplomacy, Polish-Ukrainian relations

Bibliografia:

Fuksiewicz A., Łada A., Wenerski Ł., Współpraca zagraniczna polskich samorządów. Wnioski z badań, Warszawa 2012.

Ksenicz I., Od reformy do reformy? Współpraca władz lokalnych i regionalnych Polski i Ukrainy w latach 1999-2014, Zalesie Górne 2018.

Partnerstwa polskich samorządów w liczbach, „Biuletyn Informacyjny. Współpraca Partnerska Polskich Samorządów” 2009/4, s. 1–2, http://twinning.pl/item/file/biuletyn/biuletyn4-grudzien.pdf (dostęp: 6.05.2016 r.).

Skorupska A., Dyplomacja samorządowa. Efektywność i perspektywy rozwoju, Warszawa 2015.

Skorupska A., Współpraca międzynarodowa samorządu gminnego na podstawie badań, [w:] Współpraca międzynarodowa samorządu gminnego, red. A. Skorupska, Warszawa 2005.

Swianiewicz P., Kontakty międzynarodowe samorządów, „Samorząd Terytorialny” 2005/10.

Taczyńska J., Współpraca polskich jednostek samorządu terytorialnego z władzami regionalnymi i lokalnymi oraz innymi podmiotami z państw objętych inicjatywą Partnerstwa Wschodniego, Łódź 2013.

Adrian Misiejko
jest doktorantem w Katedrze Prawa Administracyjnego i Nauki o Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, aplikantem radcowskim przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Poznaniu

Sołectwo a gromada – na gruncie ustawy o samorządzie gminnym i ustawy o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego z 1933 r.

Dzisiejsze sołectwo, będące jednostką pomocniczą gminy, cieszy się jedynie ograniczoną podmiotowością. Wydaje się, że można poszukiwać analogii między tą instytucją a gromadami, które funkcjonowały w gminach po reformie ustrojowej samorządu terytorialnego z 1935 r. Wnioski płynące z analizy obu koncepcji pokazują, że obecna regulacja jednostek pomocniczych może być bardziej rozbudowana. Postulat ten może stać się jeszcze bardziej aktualny w przypadku, w którym nabierze tempa proces łączenia mniejszych gmin w większe jednostki.

Słowa kluczowe: samorząd terytorialny, sołectwo, gromada, historia prawa, ustrój gminy

Parish and community – comparative work on the basis of the Act on the municipal self-government and the Act on the partial amendment of the territorial self-government system

Today’s parish, which is an auxiliary unit of the municipality, enjoys only limited subjectivity. Analogies between this institution and communities, which functioned within municipalities after the structural reform of territorial self-government from 1935, can be sought. The conclusions of the analysis of both concepts show that the current regulation on auxiliary units could be expanded. This postulate could become even more applicable if the rate at which smaller municipalities merge into larger units increases.

Keywords: territorial self-government, parish, community, history of law, municipal structure

Bibliografia:

Augustyniak M., Jednostki pomocnicze gminy, Warszawa 2010

Augustyniak M., Status jednostki pomocniczej gminy w sferze prawa prywatnego, „Administracja. Teoria – Dydaktyka – Praktyka” 2008/3

Babiak J., Ptak A. (red.), Władza lokalna w procesie transformacji systemowej, Kalisz–Poznań 2010

Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M., Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 2009

Bober J. [i in.], Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczność działania. Raport o stanie samorządności w Polsce, Kraków 2013

Burek Cz., Status prawny wójta w samorządzie gminy wiejskiej II RP, „Samorząd Terytorialny” 2008/3

Chmieliński P. [i in.], Mobilność przestrzenna i społeczna ludności wiejskiej, Warszawa 2012

Czajka H., Samorząd terytorialny w latach 1919–1939, „Archiwariusz Zamojski” 2003/1

Daniel P., Glosa do wyroku NSA z dnia 4 lutego 2014 r., II OSK 2910/13, „Samorząd Terytorialny” 2015/5

Dolnicki B. (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, Warszawa 2016

Dyjakowska M., Realizacja zasady trójpodziału władzy w Konstytucji marcowej, „Teka Kom. Praw. – Oddział Lublin PAN” 2013/6

Hausner J. [i in.], Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczność działania. Raport o stanie samorządności w Polsce, t. 2, Kraków 2014

Izdebski H., Domniemanie zadań samorządu terytorialnego i domniemanie zadań gminy w obrębie samorządu terytorialnego – klauzule generalne dotyczące zadań samorządu, „Samorząd Terytorialny” 2015/1–2

Jaworska-Dębska B., Dopuszczalność tworzenia sołectwa w granicach administracyjnych miasta, „Finanse Komunalne” 2015/7–8

Klimek M., Czerw J., Więckiewicz B., Samorząd gminny w III Rzeczypospolitej. Doświadczenia i perspektywy, Lublin 2013

Kołaczkowski B., Ratajczak M., Samorząd terytorialny w zaborze rosyjskim? Początki decentralizacji administracji terenowej w Królestwie Polskim i na Ziemiach Zabranych w latach 1861–1915, „Samorząd Terytorialny” 2013/7–8

Kopyciński P. (red.), Sprawne państwo. Propozycje zmian w funkcjonowaniu jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, Kraków 2015

Kowalski J., Etapy zmian ustroju państwa w II Rzeczypospolitej Polskiej (1918–1939), „Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne” 2008/1

Stępień J., Kształt reaktywowanego samorządu terytorialnego w zamierzeniu jego twórców, „Samorząd Terytorialny” 2015/1–2

Supernat J., Administracja publiczna, governance i nowe publiczne zarządzanie, „Administracja. Teoria – Dydaktyka – Praktyka” 2008/1

Sześciło D., Opinia w sprawie możliwości prawnych wzmocnienia jednostek pomocniczych gminna obszarach wiejskich (sołectw), „Opinie i Analizy NIST” 2016/7

Szewc A., Jyż G., Pławecki Z., Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, Warszawa 2005

Szewczyk E., Szewczyk M., Pozycja prawna jednostek pomocniczych samorządu gminnego w ogólnym postępowaniu administracyjnym (na przykładzie jednostek pomocniczych w Poznaniu), „Studia Lubuskie” 2013/9

Wytrążek W., Samorząd terytorialny w XX wieku w Polsce, Lublin 2009

Zwoliński Ł., Mobilność przestrzenna i społeczno-zawodowa ludności wiejskiej w latach 2000–2005, Warszawa 2006

dr Jan Ciechorski
jest wykładowcą Wyższej Szkoły Humanitas w Sosnowcu, członkiem Komisji Ekspertów ds. Ochrony Zdrowia Psychicznego przy Rzeczniku Praw Obywatelskich

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 września 2016 r. (II GSK 695/15); glosa aprobująca (przyjęcie w statucie szpitala powiatowego nakazu bezwzględnej zasady ochrony życia ludzkiego jako przekroczenie kompetencji rady powiatu)

Skład orzekający: przewodniczący – sędzia NSA Mirosław Trzecki, sędzia NSA Andrzej Kisielewicz (sprawozdawca), sędzia del. WSA Magdalena Maliszewska.

1. Nie można przepisami art. 2 i art. 38 Konstytucji RP, traktowanymi jako źródło prawnej ochrony życia, niemającej charakteru absolutnego i bezwzględnego, uzasadniać stanowienia prawa miejscowego, wprowadzającego nakaz bezwzględnej ochrony życia. Wówczas bowiem mamy do czynienia z naruszeniem przepisów art. 7 i art. 94 Konstytucji, a także, co oczywiste, z naruszeniem art. 42 ust. 1 u.d.l.
2. Przyjęcie w statucie szpitala powiatowego nakazu bezwzględnej zasady ochrony życia ludzkie-go wykracza poza kompetencje rady powiatu określone w art. 42 ust. 1 u.d.l., a ponadto stoi w sprzeczności z regulacjami określającymi uprawnienia i obowiązki lekarzy, pielęgniarek i położnych, a także pacjentów określone w art. 8 ustawy z 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, art. 39 ustawy z 1996 r. o zawodach lekarza i dentysty, art. 12 ust. 2 ustawy z 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej, art. 4a i art. 4b ustawy z 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, a także w art. 38 Konstytucji RP.

Słowa kluczowe: podmiot leczniczy, statut, uprawnienia normodawcze, prawo miejscowe, ochrona życia

Judgment of the Supreme Administrative Court of 22 September 2016
(II GSK 695/15); approving commentary (acceptance in county hospital statutes of the order regarding the unconditional principle of protecting human life as one that exceeds the powers of the county council)

The territorial self-government unit awarding the statutes to the medical centre does not have so-called statutory freedom. First of all, it is required to assign the statutes to that entity. Secondly, the content of the statutes must include the elements speciﬁed in Article 42, para. 2 of the Act on Medical Activity. Thirdly, the establishing entity cannot award statutes, the provisions of which are in conﬂict with any hierarchically higher regulations. The provisions of the Act exhaustively deﬁne the content of the statutes and therefore the territorial self-government unit cannot expand the statutes to include provisions not provided for in the Act on medical activity.

Keywords: health centre, statutes, normative rights, local law, protection of life

Bibliografia:

J. Ciechorski, Treść statutu samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej (z uwzględnieniem orzecznictwa administracyjnego i sądowoadministracyjnego), „Nowe Zeszyty Samorządowe” 2013/1.

Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, (red.) F. Grzegorczyk, Warszawa 2013.

Przeglądaj powiązane tematy

Aktualności
Prawo
24 kwietnia, 2024
Przegląd Podatkowy 5/2024
Granice tajemnicy zawodowej doradcy podatkowego
Czytaj dalej
Aktualności
Prawo
22 kwietnia, 2024
Przegląd Prawa Handlowego 4/2024
Teoretyczne modele regulacji prawa grup spółek – dwa modele bez wiążącego polecenia
Czytaj dalej
Aktualności
Prawo
22 kwietnia, 2024
Przegląd Sądowy 4/2024
Prawnoprocesowe aspekty pactum de non petendo oraz problemy z tym związane
Czytaj dalej
Global News
Prawo
17 kwietnia, 2024
III Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Szkoleniowa "Obsługa Prawna Uczelni"
W dniach 17-19 kwietnia 2024 roku w m Toruniu odbędzie się trzecia edycja Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo-Szkoleniowej pt. "Obsługa prawna uczelni".
Czytaj dalej

Brazylia

Kanada

Ameryka Łacińska

Stany Zjednoczone

Belgia

Czechy

Denmark

Francja

Niemcy

Węgry

Włochy

Holandia

Norwegia

Polska

Portugal

Romania

Słowacja

Hiszpania

Szwecja

Wielka Brytania

Australia

Chiny

Hongkong

Indie

Japonia

Malezja

Nowa Zelandia

Filipiny

Singapur

Korea Południowa

Tajwan

Tajlandia

Wietnam

Rozwiązania

Analizy ekspertów

Rozwiązania

Analizy ekspertów

Rozwiązania

Rozwiązania

Analizy ekspertów

Rozwiązania

Analizy ekspertów

Rozwiązania

Analizy ekspertów

Samorząd Terytorialny 7-8/2018

Jakość rządzenia i polityka spójności w wybranych grupach regionów europejskich

Quality of governance and cohesion policy in selected groups of European regions

Staż burmistrza na stanowisku a jego poglądy na zarządzanie gminą

A mayor’s experience in his position and his views on the management of the municipality

Styl przywództwa a interes polityczny i racjonalność organu wykonawczego gminy w realizacji polityki oświatowej

Leadership style compared with political interest and rationalization of the executive body of the municipality in the implementation of the educational policy

Opodatkowanie podatkiem VAT organów władzy publicznej w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej

Taxation of public authorities with VAT in the light of the case law of the Court of Justice of the European Union

Instytucja pełnomocnika w prawie podatkowym we Francji wobec prac nad zmianą Ordynacji podatkowej w Polsce

The institution of a representative in tax law in France in the light of work on the amendment of the tax code in Poland

Rola miast w integracji imigrantów – koncepcje miejskiej polityki integracyjnej

The role of towns and cities in the integration of immigrants – concepts of urban integration policies

Koncepcja rezyliencji ekonomicznej – propozycja rankingu dla polskich miast

The concept of economic resilience – proposal of a ranking for Polish towns and cities

Zarządzanie ryzykiem w samorządowych centrach usług wspólnych

Risk management in self-government shared service centres

Konsultacje społeczne a proces wdrażania innowacji społecznej

Public consultations and the process of implementing social innovation

Sformułowanie pytania w referendum lokalnym w świetle orzecznictwa

Formulating questions in a local referendum in the light of the case law

Połączenia komunikacyjne wybiegające poza obszar organizatora publicznego transportu zbiorowego

Transport connections extending beyond the organizer’s area of public transport

Warunki i możliwości realizacji projektów promocyjnych związku metropolitalnego – przypadek Górnośląsko-Zagłębiowski

Conditions and possibilities of implementing promotional projects in a metropolitan union – the Upper Silesian–Zagłębie case

Polsko-ukraińska współpraca samorządowa – wnioski z badań

Polish-Ukrainian self-government cooperation – conclusions from research

Sołectwo a gromada – na gruncie ustawy o samorządzie gminnym i ustawy o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego z 1933 r.

Parish and community – comparative work on the basis of the Act on the municipal self-government and the Act on the partial amendment of the territorial self-government system

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 września 2016 r. (II GSK 695/15); glosa aprobująca (przyjęcie w statucie szpitala powiatowego nakazu bezwzględnej zasady ochrony życia ludzkiego jako przekroczenie kompetencji rady powiatu)

Judgment of the Supreme Administrative Court of 22 September 2016 (II GSK 695/15); approving commentary (acceptance in county hospital statutes of the order regarding the unconditional principle of protecting human life as one that exceeds the powers of the county council)

Follow Wolters Kluwer

Judgment of the Supreme Administrative Court of 22 September 2016
(II GSK 695/15); approving commentary (acceptance in county hospital statutes of the order regarding the unconditional principle of protecting human life as one that exceeds the powers of the county council)