dr Rafał Budzisz
jest adiunktem w Katedrze Prawa Administracyjnego i Nauki Administracji na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego.
ORCID: 0000-0002-0836-3899
O potrzebie zmian przepisów dotyczących statutów jednostek samorządowych
Trzydzieści lat funkcjonowania samorządu terytorialnego skłania do pogłębionej dyskusji dotyczącej jego zasadniczych elementów ustrojowych. Jednym z nich jest kwestia statutu jednostki samorządowej, który jako akt normatywny o charakterze ustrojowo-organizacyjnym reguluje najważniejsze kwestie dotyczące funkcjonowania jednostki samorządu terytorialnego. W prezentowanym opracowaniu analizie poddano kwestie związane z zakresem regulacji statutowej i możliwie szerokiego interpretowania przepisów dotyczących kształtowania jego treści. Formułowany jest też postulat ograniczenia ingerencji ustawodawcy w kwestie, które mogłyby stanowić przedmiot postanowień statutu. Ponadto omawiane są wybrane aspekty procedury uchwałodawczej dotyczącej tego rodzaju aktu prawa miejscowego.
Słowa kluczowe: samorząd terytorialny, statut jednostki samorządu terytorialnego, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, uchwała organu stanowiącego
dr Rafał Budzisz
is an assistant professor at the Chair of Administrative Law and Administrative Studies at the Faculty of Law and Administration of the University of Łódź in Poland.
ORCID: 0000-0002-0836-3899
The need for changes in the regulations on territorial self-government statutes
Thirty years of operation of territorial self-government brings a need to hold an in-depth discussion on its fundamental systemic elements. One of them is the matter of the statutes of the territorial self-government unit, which, as a normative act of a systemic and organizational nature, regulates the most important issues regarding the functioning of the territorial self-government unit. The article analyses the issues of the scope of a statutory regulation and the broadest possible interpretation of the regulations on shaping its content. A postulate is also formulated regarding the reduction of the legislator’s interference in matters that could constitute the subject matter of the statutes. Furthermore, selected aspects of the legislative procedure regarding such an act of local law are discussed.
Keywords: territorial self-government, territorial self-government unit’s statutes, territorial self-government’s decision-making body, resolution of the decision-making body of territorial self-government
Bibliografia/References
Budzisz R., Wpływ regulacji statutowych na sprawność działalności uchwałodawczej rady gminy [w:] Dobre prawo sprawne rządzenie, red. B. Jaworska-Dębska, Łódź 2015
Budzisz R., Wzmocnienie pozycji organu stanowiącego w samorządzie terytorialnym – realna zmiana czy gra pozorów [w:] Pozycja ustrojowa organów jednostek samorządu terytorialnego, red. B. Dolnicki, Warszawa 2019
Budzisz R., Zasada sprawności w działaniu organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego [w:] Zasady w prawie administracyjnym. Teoria, praktyka, orzecznictwo, red. Z. Duniewska, M. Stahl, A. Krakała, Warszawa 2018
Chmielnicki P., W sprawie pojęcia „materia statutowa”, „Samorząd Terytorialny” 2003/12
Dąbek D., Prawo miejscowe, Warszawa 2007
Dąbek D., Samorządowe akty prawa miejscowego o charakterze ustrojowo-organizacyjnym [w:] D. Dąbek, Prawo miejscowe, LEX 2015
Jaroszyński K., Komentarz do art. 23 ustawy [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz z odniesieniami do ustaw o samorządzie powiatowym i samorządzie województwa, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, Warszawa 2011
Kisiel W., Komentarz do art. 3 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. P. Chmielnicki, Warszawa 2013
Lipowicz I., Samorząd terytorialny XXI wieku, Warszawa 2019
Martysz C., Komentarz do art. 23 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, LEX 2018
Martysz C., Komentarz do art. 24 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, LEX 2018
Naleziński B., Komentarz do art. 169 [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2019
Niewiadomski Z., Grzelczak W., Ustawa o samorządzie terytorialnym z komentarzem oraz teksty innych ustaw samorządowych, Warszawa 1990
Niżnik-Dobosz I., Zasady ustroju polskiej administracji publicznej [w:] Zasady w prawie administracyjnym. Teoria, praktyka, orzecznictwo, red. Z. Duniewska, M. Stahl, A. Krakała, Warszawa 2018
Olejniczak-Szałowska E., O zasadzie sprawności działania administracji – uwagi na tle koncepcji prakseologicznych ocen i dyrektyw Tadeusza Kotarbińskiego [w:] Zasady w prawie administracyjnym. Teoria, praktyka, orzecznictwo, red. Z. Duniewska, M. Stahl, A. Krakała, Warszawa 2018
Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym, red. B. Dolnicki, LEX 2014
Płonka-Bielenin K., Komisja skarg, wniosków i petycji – nowa instytucja w prawie samorządowym [w:] Pozycja ustrojowa organów jednostek samorządu terytorialnego, red. B. Dolnicki, Warszawa 2019
Potycz D., Kluby radnych w radzie gminy – kierunki zmian, „Przegląd Prawa Publicznego” 2019/12
Stahl M., Statut jednostki samorządu terytorialnego [w:] Encyklopedia samorządu terytorialnego, cz. 1, Ustrój, red. M. Stahl, B. Jaworska-Dębska, Warszawa 2010
Ustawy samorządowe. Komentarz, red. S. Gajewski, A. Jakubowski, Legalis 2018
Wierzbica A., Komentarz do art. 3 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, LEX 2018
Wróblewski P., Rozpatrywanie skarg wniosków i petycji przez radę gminy w związku z wprowadzeniem art. 18b u.s.g. [w:] Pozycja ustrojowa organów jednostek samorządu terytorialnego, red. B. Dolnicki, Warszawa 2019
dr Jakub H. Szlachetko
jest adiunktem w Katedrze Postępowania Administracyjnego i Sądowoadministracyjnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego, adwokatem oraz prezesem Zarządu Instytutu Metropolitalnego.
ORCID: 0000-0002-4152-5394
Tezy do ustawy o samorządzie metropolitalnym. Przyczynek do dyskusji o brakującej reformie
Transformacja ustrojowa przyniosła restytucję instytucji samorządu terytorialnego – w 1990 r. przywrócono samorząd gminny, zaś w 1998 r. utworzono samorząd powiatowy oraz samorząd województwa. Reforma samorządowa – jakkolwiek ze wszech miar uzasadniona i oceniania pozytywnie – nie uwzględniała dwóch istotnych dla samorządności terytorialnej zjawisk: regionalizacji i metropolizacji. Kwestia metropolitalna, pomimo upływu kolejnych dekad, w dalszym ciągu pozostaje niezałatwiona. Pojawiały się wprawdzie koncepcje ustrojowe czy nawet projekty ustaw, jednak w wymiarze systemowym miasta metropolitalne i ich obszary funkcjonalne wciąż nie posiadają „szytych na miarę” (społecznych potrzeb i oczekiwań) form organizacyjnych. W prezentowanym opracowaniu przedstawiono autorską koncepcję samorządu metropolitalnego w formie tez ustawowych, która wpisuje się w trwającą w piśmiennictwie naukowym i eksperckim debatę metropolitalną.
Słowa kluczowe: metropolia, obszar metropolitalny, samorząd metropolitalny, integracja metropolitalna, reforma metropolitalna
dr Jakub H. Szlachetko
is an assistant professor at the Chair of Administrative and Administrative Law Proceedings in the Faculty of Law and Administration of the University of Gdańsk in Poland, an attorney-at-law, and president of the management board of the Metropolitan Institute.
ORCID: 0000-0002-4152-5394
Arguments on the Act on Metropolitan Self-Government. Contribution to the discussion on the missing reform
The political transformation brought about the restitution of territorial self-government institutions – municipal self-government was restored in 1990, while county and voivodship self-governments were established in 1998. The self-government reform – although by all accounts justified and positively assessed – has not taken into account two phenomena of importance to territorial self-government: regionalization and metropolization. The metropolitan issue is still not resolved, despite the successive decades having passed. Although systemic concepts or even bills have appeared, in the systemic dimension, metropolitan cities and their functional areas still do not have ‘tailor-made’ (to social needs and expectations) organizational forms. The article presents a proprietary concept of a metropolitan self-government in the form of statutory arguments, which is a part of the metropolitan debate that is in progress in the academic and expert literature.
Keywords: metropolis, metropolitan area, metropolitan self-government, metropolitan integration, metropolitan reform
Bibliografia/References
Markowski T., Marszał T., Metropolie, obszary metropolitalne, metropolizacja. Problemy i pojęcia podstawowe, Warszawa 2006
Parysek J., Miasta polskie na przełomie XX i XXI wieku. Rozwój i przekształcenia strukturalne, Poznań 2005
Smętkowski M., Jałowiecki B., Gorzelak G., Obszary metropolitalne w Polsce – diagnozy i rekomendacje, „Studia Regionalne i Lokalne” 2009/1
Szlachetko J., Normatywny model samorządu metropolitalnego, Gdańsk 2020
dr Sławomir Owczarczuk
jest adiunktem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, doradcą podatkowym.
ORCID: 0000–0003–3486–0028
Jak prawidłowo rozliczać VAT w jednostce samorządu terytorialnego? – wnioski po kontroli Najwyższej Izby Kontroli
Najwyższa Izba Kontroli dokonała – po raz pierwszy – oceny procesu centralizacji rozliczeń VAT w samorządzie terytorialnym. Według niej skontrolowane jednostki zapewniły realizację nałożonych zadań, jednak przy specyfice unijnego i krajowego systemu VAT, rozbieżnościach orzecznictwa podatkowego, braku interpretacji ogólnych, niestosowaniu zasady in dubio pro tributario oraz braku adekwatnego nadzoru podatkowego – podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego działania okazały się w wielu przypadkach niewystarczające do zapewnienia prawidłowej obsługi scentralizowanych rozliczeń VAT. Stan ten, jak wykazała kontrola NIK, wymaga zasadniczej poprawy. Prezentowany artykuł wskazuje obszary ryzyka podatkowego, na które trzeba zwrócić szczególną uwagę oraz działania, jakie należy podjąć, aby prawidłowo rozliczać VAT w jednostce samorządu terytorialnego. Przedstawione spostrzeżenia i wnioski zostały sformułowane na kanwie opublikowanej przez NIK 13.08.2020 r. informacji o wynikach kontroli, z uwzględnieniem analizy dogmatycznoprawnej, poglądów doktryny, orzecznictwa podatkowego oraz stosowanych praktyk.
Słowa kluczowe: centralizacja VAT, podatek od towarów i usług, jednostka samorządu terytorialnego, podatnik VAT, kontrola NIK, ryzyko podatkowe
dr. Sławomir Owczarczuk
is an assistant professor at the Faculty of Law and Administration of the University of Silesia in Katowice in Poland and a tax adviser.
ORCID: 0000–0003–3486–0028
How to correctly settle VAT in a territorial self-government unit? – Supreme Audit Office’s audit findings
The Supreme Audit Office evaluated the process of centralizing VAT settlements in self-governments for the first time. In its opinion the audited units ensured the fulfilment of the tasks imposed, although, given the specificity of the EU and national VAT systems, the divergence of tax rulings, the lack of general interpretations, the failure to apply the in dubio pro tributario principle and the lack of adequate tax supervision – in many cases, the activities taken up by territorial self-government units proved insufficient to ensure the correct handling of centralized VAT settlements. This situation, as shown by the audit of the Supreme Audit Office, requires substantial improvement. The article identifies the areas of tax risk to which particular attention should be paid, as well as the actions that need to be taken to correctly settle VAT in territorial self-government units. The presented observations and conclusions were formulated on the basis of the information on the results of the audit published by the Supreme Audit Office on 13 August 2020, taking into account the dogmatic law analysis, the views of the doctrine, tax rulings and applied practices.
Keywords: centralization of VAT, value added tax, territorial self-government unit, remitter of VAT, Supreme Audit Office audit, tax risk
Bibliografia/References
Bettendorf L., Cnossen S., The Long Shadow of the European VAT, Exemplified by the Dutch Experience, „FinanzArchiv. Public Finance Analysis” 2015/1
Bielska-Brodziak A., In dubio pro tributario – przeszłość i teraźniejszość [w:] Współczesne problemy prawa podatkowego. Teoria i praktyka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogumiłowi Brzezińskiemu, t. 1, red. J. Głuchowski,Warszawa 2019
Cnossen S., Modernizing the European VAT, „CESifo Working Paper” 2020/8279, https://www.cesifo.org/DocDL/cesifo1_wp8279.pdf
Copenhagen Economics, VAT in the public sector and exemptions in the public interest. Final report for Taxud/2011/DE/334/, 10.01.2013 r. https://ec.europa.eu/taxation_customs/sites/taxation/files/resources/documents/common/publications/studies/vat_public_sector_exemptions_en.pdf
Derlecki P., Wykonywanie zadań publicznych przez spółki komunalne w świetle raportu Najwyższej Izby Kontroli, „Finanse Komunalne” 2018/7–8
Dowgier R., Komentarz do art. 20s [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz aktualizowany, red. L. Etel, LEX 2020
Feria R. de la, The EU VAT Treatment of Public Sector Bodies: Slowly Moving in the Wrong Direction, „Intertax” 2009/3
Filipczyk H., Ścierska-Kulma I., Program współdziałania – ramy wewnętrznego nadzoru podatkowego, 12.11.2019 r., https://www.enodo.pl/aktualnosci/program-wspoldzialania--ramy-wewnetrznego-nadzoru-podatkowego
Gorgol A., Niezharmonizowany obowiązek raportowania schematów podatkowych w świetle standardów konstytucyjnych [w:] Teoretyczne i praktyczne aspekty prawa finansowego. Problemy, koncepcje, wyzwania i rozwiązania, red.A. Gorgol, Warszawa 2020
Grant Thorton, Audyt podatkowy, https://grantthornton.pl/usluga/doradztwo-podatkowe/audyt-podatkowy/
Henkow O., The VAT/GST Treatment of Public Bodies, Alphen aan den Rijn 2013
Jastrzębska M., Zarządzanie ryzykiem w działalności jednostek samorządu terytorialnego i jego związki z kontrolą zarządczą oraz audytem wewnętrznym, „Finanse Komunalne” 2010/7–8
Jędruszek O., Łukaszewicz-Obierska A., Ziobrowski J., Zarządzanie ryzykiem podatkowym, LEX 2013
Kornberger-Sokołowska E., Feldo K., Podatek od towarów i usług w związku z działalnością jednostek samorządu terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2013/9
Koronkiewicz J., Terminologia podatkowa a prawidłowość implementacji dyrektyw unijnych w Polsce, LEX 2015
Kowalczyk-Hyży E., Rola audytu wewnętrznego w rozliczaniu dotacji celowych, „Finanse Komunalne” 2017/3
Krajowa Administracja Skarbowa, Program współdziałania. Podręcznik dla uczestnika Programu Współdziałania. PROJEKT Wersja 1.2, https://www.podatki.gov.pl/media/6081/podr%C4%99cznik-dla-uczestnika-programu-wsp%C3%B3%C5%82dzia%C5%82ania_1-2.pdf
Krajowa Administracja Skarbowa, Program współdziałania. Wytyczne w zakresie Ram Wewnętrznego Nadzoru Podatkowego. PROJEKT Wersja 1.0, https://www.podatki.gov.pl/media/6083/wytyczne-w-zakresie-ram-wewn%C4%99trznego-nadzoru-podatkowego_1-0.pdf
Mariański A., Zasady ogólne prawa podatkowego – teoria i praktyka [w:] Współczesne problemy prawa podatkowego. Teoria i praktyka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogumiłowi Brzezińskiemu, t. 1, red. J. Głuchowski,Warszawa 2019
Mariański A., Michalak A., Wprowadzenie obowiązku raportowania schematów podatkowych. Analiza prawno-konstytucyjna, „Przegląd Podatkowy” 2020/8
Mastalski R., Prawo podatkowe, Warszawa 2018
Michalik T., VAT. Komentarz, Warszawa 2008
Ministerstwo Finansów – Krajowa Administracja Skarbowa, Program współdziałania, https://www.gov.pl/web/kas/program-wspoldzialania
Mudrecki A., Gmina jako podatnik od towarów i usług w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Naczelnego Sądu Administracyjnego [w:] Finansowanie zadań publicznych służących zaspokajaniu potrzeb wspólnot samorządowych, red. A. Zalcewicz, Warszawa 2016
Münnich M., Przyczyny i cele stosowania zwrotów niedookreślonych w przepisach prawa skarbowego w okresie dwudziestolecia międzywojennego w Polsce, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2019/1
Najwyższa Izba Kontroli, Delegatura w Katowicach, Wystąpienie pokontrolne, LKA.410.034.01.2019, https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/19/109/LKA/
Najwyższa Izba Kontroli, Centralizacja podatku VAT w jednostkach samorządu terytorialnego. Informacja o wynikach kontroli,13.08.2020 r., https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/19/109/
Najwyższa Izba Kontroli, Audyt wewnętrzny w jednostkach samorządu terytorialnego. Informacja o wynikach kontroli, 20.08.2020 r., https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/19/074/
Najwyższa Izba Kontroli, Opinia Prezesa NIK do stanowiska Ministra Finansów z 6.07.2020 r., LWR.430.001.2020, P/19/109, https://www.nik.gov.pl/kontrole/P/19/109/
Ordynacja podatkowa. Komentarz aktualizowany, red. L. Etel, LEX 2020
Owczarczuk S., Conclusion of a civil law contract as a premise for the municipality to act as a taxable person of tax on goods and services (VAT), „Roczniki Administracji i Prawa” 2020/1
Owczarczuk S., Działalność gmin poza systemem VAT – permanentny stan niepewności, „Samorząd Terytorialny” 2020/9
Owczarczuk S., Ewolucja statusu gminy jako podatnika z perspektywy 25 lat funkcjonowania podatku od towarów i usług w Polsce – wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda, „Samorząd Terytorialny” 2020/6
Owczarczuk S., Konstytucja RP jako instrument ochrony gminy – podatnika podatku od towarów i usług [w:] Finanse publiczne a konstytucja, red. M. Bogucka-Felczak, Warszawa 2020
Owczarczuk S., Optymalizacja VAT w działalności gmin – szansa czy zagrożenie? [w:] Absurdy polskiego prawa podatkowego. Teoria i praktyka,red. J. Glumińska-Pawlic,Katowice 2012
Owczarczuk S., Specyfika gminy jako podatnika podatku od towarów i usług po dokonanej centralizacji [w:] Teoretyczne i praktyczne aspekty prawa finansowego. Problemy, koncepcje, wyzwania i rozwiązania, red. A. Gorgol, Warszawa 2020
Owczarczuk S., Status podatnika VAT w samorządzie terytorialnym, Warszawa 2012
Powiat Poznański, Plan audytu wewnętrznego na 2019 rok, https://www.bip.powiat.poznan.pl/plik,27398,plan-audytu-wewnetrznego-na-rok-2019-wersja-dla-czytnika-pdf.pdf
Seitz D., Rozliczenie czynności opodatkowanych VAT w państwowych jednostkach budżetowych, „Rzeczpospolita” z 29.08.2018 r.
Słapczyński T., Wpływ Najwyższej Izby Kontroli na proces funkcjonowania samorządu terytorialnego w Polsce, „Przegląd Prawa Publicznego” 2020/3
Stolarek J., Tax Compliance Management [w:] Systemy zarządzania zgodnością. Compliance w praktyce, red. B. Makowicz, B. Jagura, Warszawa 2020
Supera-Markowska M., Mandatory Disclosure Rules – doświadczenia wybranych państw w zakresie obowiązkowego raportowania schematów podatkowych i wnioski dla Polski [w:] Teoretyczne i praktyczne aspekty prawa finansowego. Problemy, koncepcje, wyzwania i rozwiązania, red. A. Gorgol, Warszawa 2020
Urząd Miasta Katowice, Plan audytu wewnętrznego Urzędu Miasta Katowice na rok 2018, https://bip.katowice.eu/Lists/Dokumenty/Attachments/105603/PLAN%20Audytu%20na%202018.pdf
Witalec W., Kontrola zarządcza w jednostkach sektora finansów publicznych a naruszenie dyscypliny finansów publicznych, „Finanse Komunalne” 2012/4
Wójcik S., Funkcje samorządu terytorialnego, „Roczniki Nauk Społecznych” 2016/3
Zubrzycki J., Leksykon VAT 2010, t. 1, Wrocław 2010
dr hab. Magdalena Małecka-Łyszczek, prof. UEK
jest w profesorem w Katedrze Prawa Konstytucyjnego, Administracyjnego i Zamówień Publicznych na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie.
ORCID: 0000-0002-8361-5064
Whistleblowing w samorządzie terytorialnym z perspektywy wybranych standardów kontroli zarządczej
Jednym z nowych wyzwań, z jakim będą musiały zmierzyć się jednostki samorządu terytorialnego, są zagadnienia związane z wprowadzaniem whistleblowingu, co jest konsekwencją regulacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z 23.10.2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Jednostki samorządu terytorialnego mogą zyskać nowe narzędzie, które potencjalnie sprzyja realizacji standardów kontroli zarządczej i wzmacnia ochronę interesu publicznego. Są one przecież narażone na rozmaite patologie, które mogą zaburzać zdolność do osiągania zakładanych przez nie celów i zadań, zagrażając jednocześnie fundamentom aksjologicznym istotnym w procesie realizacji dobra wspólnego. To właśnie kontrola zarządcza może sprzyjać doskonaleniu funkcjonowania jednostki samorządu terytorialnego, do których się odnosi, i w efekcie niwelować pojawiające się nieprawidłowości. Zaznaczyć należy, że istnieje jednak możliwość całkowitego wyeliminowania dysfunkcji, a zatem ich wychwytywanie i zgłaszanie odgrywa znaczącą rolę, dlatego warto w sposób adekwatny korzystać z whistleblowingu.
Słowa kluczowe: whistleblowing, demaskator, kontrola zarządcza, standardy kontroli zarządczej
dr hab. Magdalena Małecka-Łyszczek
is a professor at the Chair of Constitutional, Administrative and Public Procurement Law at the Cracow University of Economics in Poland.
ORCID: 0000-0002-8361-5064
Whistleblowing in territorial self-government from the point of view of selected management control standards
Among the new challenges that territorial self-government units will have to face are issues related to the introduction of whistleblowing, which is a consequence of the regulation of Directive (EU) 2019/1937 of the European Parliament and of the Council of 23 October 2019 on the protection of persons who report breaches of Union law. Territorial self-government entities may gain a new tool that potentially promotes the achievement of management control standards and reinforces the protection of the public interest. They are, after all, exposed to various pathologies that can interfere with their ability to achieve their objectives and tasks, while threatening the axiological foundations that are important in the process of achieving the common good. It is precisely the management control that can foster the improvement of the operation of the territorial self-government unit to which it refers and as a result eliminate the arising irregularities. It should be pointed out, however, that dysfunctions can be completely eliminated and, therefore, their discovery and reporting plays a significant role, so it is worth making adequate use of whistleblowing.
Keywords: whistleblowing, whistle-blower, management control, management control standards
Bibliografia/References
Banisar D., Whistleblowing: International standards and developmants [w:] Corruption and Transparency: Debating the Frontiers between State, Market and Society, red. I.E. Sandoval, Washington 2011
Cichy Ł., Whistleblowing w bankach, Warszawa 2017
Dolnicki B., Sprawność działania administracji samorządowej, „Samorząd Terytorialny” 2020/3
Dolnicki B. (red.), Małecka-Łyszczek M., Mączyński M., Kontrola zarządcza w jednostkach samorządu terytorialnego, Warszawa 2019
INTOSAI, United Nations Department of Economic and Social Affairs, Citizen Engagement Practices by Supreme Audit Institutions, Wiedeń 2013
Kobylińska A., Folta M. (współpraca), Sygnaliści – ludzie, którzy nie potrafią milczeć. Doświadczenia osób ujawniających nieprawidłowości w instytucjach i firmach w Polsce, Warszawa 2015
Lewicka-Strzałecka A., Whistleblowing w Polsce. Działanie w dobrej wierze czy donosicielstwo [w:] Centralne Biuro Antykorupcyjne, Mapa korupcji. Stan przestępczości korupcyjnej w Polsce w 2011 r., Warszawa 2012
OECD, Committing to Effective Whistleblower Protection, Paris 2016
OECD, G20 Anti-Corruption Action Plan. Protection of Whistleblowers. Study on Whistleblower Protection Frameworks, Compendium of Best Practices and Guiding Principles for Legislation, https://www.oecd.org/g20/topics/anti-corruption/48972967.pdf
Rogowski W., Prawo pomaga przerwać milczenie. Prawne uwarunkowania whistleblowingu w spółkach, „Przegląd Corporate Governance” 2007/3
Terracol M., A Best Practice Guide for Whistleblowing Legislation, Berlin 2018
Tokarczyk D., Whistleblowing i wewnętrzne postępowanie wyjaśniające, Warszawa 2020
Wojciechowska-Nowak A., Jak zdemaskować szwindel? Czyli krótki przewodnik po whistleblowingu, Warszawa 2008
Wojciechowska-Nowak A., Ochrona sygnalistów w Polsce. Stan obecny i rekomendacje zmian, Warszawa 2012
Zdziarstek J, Jagura B., Wewnętrzne postępowania wyjaśniające [w:] Systemy zarządzania zgodnością. Compliance w praktyce, red. B. Jagura, B. Makowicz, LEX 2020
dr hab. Joanna Smarż, prof. UTH
jest kierownikiem Katedry Prawa Administracyjnego i Nauki o Administracji na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu.
ORCID: 0000-0002-2450-8162
Samorząd zawodowy jako wyraz decentralizacji władzy publicznej
Przedmiotem artykułu jest ukazanie samorządu zawodowego – jako jednej z form decentralizacji władzy publicznej – który funkcjonuje w państwie obok samorządu terytorialnego. Celem artykułu jest analiza podobieństw i różnic między tymi samorządami poprzez wskazanie, jak wiele ich łączy, a przede wszystkim, jak silne, konstytucyjne jest ich umocowanie. Analizując proces tworzenia samorządu zawodowego, autorka zauważa, że samorząd zawodowy był tworzony na wzór samorządu terytorialnego, który powstał od niego znacznie wcześniej. Mimo istnienia pewnych różnic, oba rodzaje samorządu są nieodzownym elementem zdecentralizowanej administracji publicznej. Dlatego też samorząd zawodowy, obok samorządu terytorialnego, powinien być traktowany jako najwyższa forma oraz sposób wykonywania władzy publicznej przez obywateli i dla obywateli.
Słowa kluczowe: samorząd zawodowy, samorząd terytorialny, samorządność, decentralizacja administracji publicznej
dr hab. Joanna Smarż, professor of the University of Technology and Humanities – is the manager of the Seat of Administrative Law and Administrative Studies at the Faculty of Law and Administration of the Kazimierz Pulaski University of Technology and Humanities in Radom in Poland.
ORCID: 0000-0002-2450-8162
Professional self-government as an expression of decentralization of public authority
The article presents professional self-government as one of the forms of decentralization of public authority, which functions in the state alongside territorial self-government. The objective of the article is to analyse the similarities and differences between these self-governments by showing how much they have in common and primarily, how strong their constitutional authorization is. When analysing the process of establishing a professional self-government, the author notes that professional self-government was created in the style of territorial self-government, which emerged much earlier than it. Despite some differences, both types of self-government are an important element of decentralized public administration. That is why, next to the territorial self-government, the professional self-government should be treated as the highest form and method of exercising public authority by citizens and for citizens.
Keywords: professional self-government, territorial self-government, self-governance, decentralization of public administration
Bibliografia/References
Antkowiak P., Samorząd zawodowy w Polsce, Warszawa–Poznań 2012
Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Warszawa 1999
Bigo T., Prawo administracyjne. Część ogólna, Lwów 1932
Bigo T., Związki publiczno-prawne w świetle ustawodawstwa polskiego, Warszawa 1928
Byjoch K., Sulimierski J., Tarno J.P., Samorząd terytorialny po reformie ustrojowej państwa, Warszawa 2000
Cherka M., Decentralizacja – czy „reaktywacja” pojęcia jest groźna?, „Studia Iuridica” 2004/XLIII
Cherka M., Ustrojowy model wykonywania administracji publicznej a relacje kontroli i nadzoru (na przykładzie samorządów zawodowych), „Kontrola Państwowa” 2006/3
Prawo administracyjne. Część ogólna, red. M. Chmaj, Warszawa 2004
Dąbek D., Zimmermann J., Decentralizacja poprzez samorząd terytorialny w ustawodawstwie i orzecznictwie pokonstytucyjnym [w:] Samorząd terytorialny. Zasady ustrojowe i praktyka, red. P. Sarnecki, Warszawa 2005
Decentralizacja i centralizacja administracji publicznej. Współczesny wymiar w teorii i praktyce,red. R. Budzisz, B. Jaworska-Dębska, E. Olejniczak-Szałowska, LEX 2019
Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Warszawa 2016
Fundowicz S., Decentralizacja administracji publicznej, Lublin 2005
Granat M., Uwagi o statusie samorządów zawodowych – reprezentantów osób wykonujących zawody zaufania publicznego, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2004/12
Grelowski Z., Samorząd specjalny – gospodarczy – zawodowy – wyznaniowy według obowiązujących ustaw w Polsce, Katowice 1947
Hausner J., Długosz D., Tezy w sprawie zawodów zaufania publicznego [w:] Zawody zaufania publicznego a interes publiczny – korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu, Warszawa 2002
Izdebski H., Historia administracji, Warszawa 1996
Izdebski H., Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności, Warszawa 2011
Izdebski H., Kulesza M., Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa 2000
Jakubczak J., Opinia prawna w sprawie możliwości przenoszenia swoich kompetencji przez organ samorządu zawodowego na podstawie doktryny prawa i judykatury dotyczącej organów władzy publicznej, Warszawa 22.09.2006 r.
Jaroszyński M., Rozważania ideologiczne i programowe na temat samorządu, Warszawa 1936
Jaworski W.L., Projekt konstytucji,Kraków 1928
Karpiuk M., Istota decentralizacji administracji publicznej, „Przegląd Prawno-Ekonomiczny” 2009/8
Kasznica S., Polskie prawo administracyjne. Pojęcia i instytucje zasadnicze, Poznań 1946
Kiczka K., Kieres L., Kocowski T., Szydło M., Ustrój i zadania administracji gospodarczej, [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 8A, Publiczne prawo gospodarcze, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2018
Kmieciak R., Z badań nad samorządem zawodowym w Polsce, Poznań 2010
Kmieciak R., Ustrój i zadania samorządu zawodowego [w:] Samorząd w Polsce. Istota. Formy. Zadania,red. S. Wykrętowicz, Poznań 2008
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 4, red. L. Garlicki, Warszawa 2014
Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 roku, red. J. Boć, Wrocław 1998
Kotulski M., Samorząd zawodowy Instytucje współczesnego prawa administracyjnego, Kraków 2002
Kulesza M., Pojęcie zawodu zaufania publicznego [w:] Zawody zaufania publicznego a interes publiczny – korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu, Warszawa 2002
Kumaniecki K.W., Wasiutyński B., Panejko J., Polskie prawo administracyjne w zarysie, cz. II, Kraków 1929
Leoński Z., Ustrój i zadania samorządu terytorialnego w Polsce, Poznań 1994
Leoński Z., Zarys prawa administracyjnego, Warszawa 2006
Mill J.S., O wolności [w:] Antologia tekstów dotyczących praw człowieka. Księga jubileuszowa Rzecznika Praw Obywatelskich,t. 3, red. J. Zajadło, Warszawa 2008
Mrożek J., Samorząd zawodowy a pojęcie administracji publicznej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2019/2
Niewiadomski Z., Szreniawski J., Zarys ustroju administracji lokalnej Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin 1991
Niewiadomski Z., Samorząd terytorialny [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 6, Podmioty administrujące, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2011
Ochendowski E., Prawo administracyjne. Część ogólna,Toruń 2004
Panejko J., Geneza i podstawy samorządu europejskiego, Paryż 1926
Pawłowski S., Ustrój i zadania samorządu zawodowego w Polsce, Poznań 2009
Popławska E., Zasada pomocniczości (subsydiarności) [w:] Zasady podstawowe polskiej konstytucji, red. W. Sokolewicz, Warszawa 1998
Popławska E., Zasada pomocniczości w projekcie Konstytucji RP, „Jurysta” 1997/4
Prawo administracyjne, red. J. Boć, Wrocław 2010
Rabska T., Podstawowe pojęcia organizacji administracji [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 1, red. J. Starościak, Ossolineum 1977
Rączka P., Nadzór nad samorządem zawodowym, Toruń 1999
Rączka P., Samorząd architektów [w:] Prawo do dobrej administracji, red. Z. Niewiadomski, Z. Cieślak, Warszawa 2003
Safjan M., Bosek L., Konstytucja RP, t. 1, Komentarz do art. 1–86 , Legalis 2016
Sagan S., Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2004
Sarnecki P., Pojęcie zawodu zaufania publicznego (art. 17 ust. 1 Konstytucji) na przykładzie adwokatury [w:] Konstytucja, wybory, parlament, red. L. Garlicki, Warszawa 2000
Skrzydło J., Zawody zaufania publicznego – demokracja – praworządność (Wykład otwierający ogólnopolską konferencję przedstawicieli zawodów zaufania publicznego), Łódź 29.09.2007 r.
Smarż J., Definiowanie pojęcia „zawód zaufania publicznego”, „Studia Prawnicze PAN” 2012/3
Smarż J., Samorząd zawodowy inżynierów budownictwa jako samorząd zawodu zaufania publicznego, Lublin 2013
Smoktunowicz E., Prawo zrzeszania się w Polsce, Warszawa 1992
Snażyk Z., Szafrański A., Publiczne prawo gospodarcze, Warszawa 2018
Starościak J., Decentralizacja administracji, Warszawa 1960
Starościak J., Prawo administracyjne, Warszawa 1975
Stępień J., Głos w dyskusji [w:] Zawody zaufania publicznego a interes publiczny – korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu, Warszawa 2002
Strzyczkowski K., Prawo gospodarcze publiczne, Warszawa 2010
Szpor A., Państwo a subsydiarność jako zasada prawa w UE i w Polsce, „Samorząd Terytorialny” 2001/1–2
Szreniawski J., Prawo administracyjne. Część ogólna, Lublin 1994
Szydło M., Kompetencje publicznoprawne samorządów zawodowych, „Samorząd Terytorialny” 2002/3
Tabernacka M., Zakres wykonywania zadań publicznych przez organy samorządów zawodowych, Wrocław 2007
Ura E., Prawo administracyjne, Warszawa 2008
Wiktorowska A., Prawne determinanty samodzielności gminy. Zagadnienia administracyjnoprawne, Warszawa 2002
Wilczyński P., Podmioty niepubliczne w sferze administracji publicznej, „Państwo i Prawo” 2002/2
Wykrętowicz S., Rozwój samorządu korporacyjnego jako zdecentralizowanej administracji publicznej [w:] Z badań nad samorządem zawodowym w Polsce, red. R. Kmieciak, Poznań 2010
Wykrętowicz S., Samorząd jako wyraz demokracji obywatelskiej [w:] Samorząd w Polsce. Istota. Formy. Zadania, red. S. Wykrętowicz, Poznań 2008
Wytrążek W., Środki nadzoru nad samorządem terytorialnym, „Prawo–Administracja–Kościół” 2004/3
Zimmermann J., Prawo administracyjne, Kraków 2005
Znamierowski C., Wiadomości elementarne o państwie, Poznań 1946
dr hab. Jarosław Czerw, prof. UJK
jest profesorem na Wydziale Prawa i Nauk Społecznych Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach.
ORCID: 0000-0003-2042-3177
Pozycja prawna sekretarza gminy w Polsce – wnioski de lege ferenda
Stanowisko sekretarza gminy należy do grupy najwyższych kierowniczych stanowisk urzędniczych gminnej administracji samorządowej. Jest to stanowisko obligatoryjne, które musi być utworzone w każdym urzędzie gminy, niezależnie od obowiązującej w nim struktury organizacyjnej. Ustawodawca powierzył sekretarzowi gminy mocno ograniczony zakres obowiązków, w praktyce więc obowiązki sekretarza gminy wynikają z upoważnień udzielanych mu przez wójta. Zdaniem autora określona w ten sposób przez ustawodawcę pozycja prawna sekretarza gminy jest zbyt słaba, aby mógł on wypełniać przypisaną mu przez doktrynę i orzecznictwo rolę pierwszego urzędnika gminy. Aby uczynić sekretarza gminy faktycznym pierwszym urzędnikiem gminy, ustawodawca powinien wprowadzić zmiany przepisów ustawowych wzmacniające jego pozycję prawną.
Słowa kluczowe: pracownicy samorządowi, gmina, wójt, sekretarz gminy
dr hab. Jarosław Czerw
is a professor of the Faculty of Law and Social Sciences of the Jan Kochanowski University in Kielce in Poland.
ORCID: 0000-0003-2042-3177
Legal position of the municipality’s secretary in Poland – de lege ferenda conclusions
The position of the municipality’s secretary is among the most senior managerial positions in the municipal self-government administration. It is a mandatory position that must be established in each municipal office, regardless of its organizational structure. The legislator entrusted the municipality’s secretary with highly limited duties so, in practice, the duties of the municipality’s secretary arise from the authorizations granted to him by the mayor. In the author’s opinion, the legal position of the municipality’s secretary defined in this way by the legislator is too weak to enable him to fulfil the role of the first municipal official, which is ascribed to him by the doctrine and the case law. In order to make the municipality’s secretary the actual first official of the municipality, the legislator should amend the statutory provisions strengthening his legal position.
Keywords: self-government employees, municipality, mayor, municipality’s secretary
Bibliografia/References
Bandarzewski K., Komentarz do art. 48 [w:] Ustawa o samorządzie powiatowym. Komentarz, red. P. Chmielnicki, LEX 2005
Borczyk W., Propozycje zmian w ustawie o pracownikach samorządowych [w:] Sprawne państwo. Propozycje zmian w funkcjonowaniu jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, t. 2, red. P. Kopyciński, Kraków 2015
Celarek K., Wymagania stawiane pracownikom samorządowym w zakresie wykształcenia – analiza obecnego stanu prawnego i postulaty de lege ferenda [w:] W służbie dobra wspólnego – ludzie, postawy i kompetencje w administracji publicznej, red. B. Jaworska-Dębska, A. Dobaczewska, Warszawa 2016
Czerw J., Pozycja prawna sekretarza jednostki samorządu terytorialnego w Polsce, Lublin 2018
Fleszer D., Zasady udzielania upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych w świetle ustawy o samorządzie gminnym, „Samorząd Terytorialny” 2012/5
Krześnicki I., Jaki powinien być status prawny sekretarza?, http://www.samorzad.lex.pl/czytaj/-/artykul/jaki-powinien-byc-status-prawny-sekretarza
Łaga M., Nabór na stanowiska urzędnicze w administracji publicznej [w:] Powszechne a szczególne prawo pracy, red. L. Florek, LEX 2016
Makowski K., Zadania i kompetencje sekretarza wynikające z ustaw ustrojowych oraz z innych aktów normatywnych i wewnętrznych [w:] Vademecum sekretarza jednostki samorządu terytorialnego, red. A. Grytner, Warszawa 2015
Mroczka K., Samorządowa służba cywilna – szansa dla obywateli czy zagrożenie dla samorządności? Wnioski z badania jakościowego [w:] Sprawne państwo. Systemowe zmiany w funkcjonowaniu polskiego samorządu terytorialnego, red. M. Ćwiklicki, Kraków 2015
Niewiadomski Z., Komentarz do art. 33 ustawy o samorządzie terytorialnym [w:] Z. Niewiadomski, W. Grzelczak, Ustawa o samorządzie terytorialnym z komentarzem oraz teksty innych ustaw samorządowych, Warszawa 1990
Ornoch-Tabędzka M., Porawski A., Potkański T., Ziółkowska E., Krawczyk P., Kręc A., Samorząd jako pracodawca. Raport o zatrudnieniu w sektorze samorządowym, Poznań 2014, http://www.miasta.pl/uploads/document/content_file/90/Samorz_d_jako_pracodawca._Raport_o_zatrudnieniu_w_sektorze_samorz_dowym._Pozna___2014.pdf
Płażek S., Opinia w przedmiocie projektu ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 498) w wersji podkomisji z 8 listopada 2012 r., http://orka.sejm.gov.pl/rexdomk7.nsf/Opdodr?OpenPage&nr=498 (dostęp: 15.04.202 r.)
Rudka R., Umocowanie sekretarzy w starostwach powiatowych i w urzędach gmin. Wyniki z przeprowadzonego badania – raport, http://www.innowacyjna.zpp.pl/contents/zpp/pdf/konf_inaugurujaca/06_ISA_Wroclaw_Umocowanie_sekretarzy_Rafal_Rudka.pdf
Rycak A., Komentarz do art. 5 [w:] A. Rycak i in., Ustawa o pracownikach samorządowych. Komentarz, LEX 2016;
Rzetecka-Gil A., Ustawa o pracownikach samorządowych. Komentarz, Warszawa 2009
Szewczyk H., Glosa do wyroku SN z dnia 16 października 2009 r., I PK 85/09, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2011/11, poz. 119
Szewczyk H., Pozycja sekretarza w strukturze urzędu jednostki samorządu terytorialnego, LEX 2013
Ura E., Pozycja prawna pracowników terenowej administracji rządowej i samorządu terytorialnego, Lublin 1995
Artur Pytel
jest prawnikiem.
ORCID: 0000-0001-5052-6412
Mechanizmy gwarancji zachowania stosunku pracy oraz wykonywania funkcji radnego
Prezentowany artykuł ma na celu przedstawienie rozwiązań prawnych dających radnym gwarancję zachowania stosunku pracy i wykonywania funkcji radnego. Ponadto autor diagnozuje kolizję, jaka zachodzi pomiędzy prawami pracownika pełniącego funkcję radnego a obowiązkami i ograniczeniami pracodawcy zatrudniającego taką osobę. W opracowaniu autor dokonuje zatem charakterystyki zagadnień dotyczących problematyki przywrócenia radnego do pracy po wygaśnięciu jego mandatu; obowiązku radnego brania udziału w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których został wybrany lub desygnowany; obowiązku pracodawcy zwolnienia radnego od pracy zawodowej w celu umożliwienia mu brania udziału w pracach organów gminy; zgody rady gminy na wypowiedzenie lub rozwiązanie stosunku pracy radnego; warunków jakie musi spełniać uchwała rady gminy w sprawie wyrażenia zgody na wypowiedzenie lub rozwiązanie stosunku pracy radnego bądź jej odmowy; uzasadnienia uchwały rady gminy w sprawie wyrażenia zgody na wypowiedzenie lub rozwiązanie stosunku pracy radnego bądź jej odmowy; prawnych skutków niepodjęcia uchwały rady gminy w sprawie wyrażenia zgody na wypowiedzenie lub rozwiązanie stosunku pracy radnego bądź jej odmowy; roszczeń przysługujących radnemu na wypadek wypowiedzenia lub rozwiązania jego stosunku pracy bez uzyskania zgody rady gminy, a także okresu obowiązywania ochrony wynikającej z treści art. 25 ust. 2 ustawy z 8.03.1990 r. o samorządzie gminnym.
Słowa kluczowe: radny, stosunek pracy radnego, zwolnienie od pracy radnego, rozwiązanie stosunku pracy radnego, ochrona stosunku pracy radnego
Artur Pytel
is a lawyer.
ORCID: 0000-0001-5052-6412
Mechanisms for guaranteeing the preservation of the employment relationship and performing the function of councillor
The objective of this article is to present legal solutions that give councillors a guarantee of maintaining the employment relationship and performing the function of a councillor. Furthermore, the author diagnoses a conflict that arises between the rights of an employee performing the function of a councillor and the duties and limitations of the employer employing such a person. In the article, the author describes the issues regarding the reinstatement of a councillor at work after his mandate expires, the councillor’s obligation to take part in the work of the municipal council and its committees and other territorial self-government institutions to which he was elected or appointed, the employer’s obligation to release the councillor from his professional work in order to enable him to participate in the work of the municipal council, the municipal council’s consent for the termination or dissolution of a councillor’s employment, the conditions to be fulfilled by a resolution of the municipal council regarding consent or the refusal to give consent to the termination or dissolution of a councillor’s employment contract, the justification of the municipal council’s resolution regarding consent or the refusal to give consent to the termination or dissolution of a councillor’s employment contract; the legal consequences of failing to pass a resolution of the municipal council giving consent or refusing to give consent to the termination or dissolution of the councillor's employment contract; the claims to which a councillor is entitled in the event of the termination or dissolution of his employment contract without the receipt of consent of the municipal council, as well as the validity of the protection arising from Article 25, para. 2 of the Act on municipal self-government of 8 March 1990.
Keywords: councillor, councillor’s employment contract, dismissal of a councillor, termination of a councillor’s employment contract, protection of a councillor’s employment contract
Bibliografia/References
Agopszowicz A., Gilowska Z., Ustawa o gminnym samorządzie terytorialnym. Komentarz, Warszawa 1999
Augustyniak M., Ochrona stosunku pracy radnego [w:] M. Augustyniak, Organizacja i funkcjonowanie rady gminy, LEX 2012
Augustyniak M., Ochrona stosunku pracy radnego jednostki samorządu terytorialnego [w:] M. Augustyniak, Prawa i obowiązki radnego jednostki samorządu terytorialnego, LEX 2014
Augustyniak M., Prawa i obowiązki radnego jednostki samorządu terytorialnego, LEX 2014
Augustyniak M., Zakaz zatrudniania i wykonywania określonych funkcji przez radnego [w:] M. Augustyniak, Organizacja i funkcjonowanie rady gminy, LEX 2012
Culepa M., Czy okres pełnienia mandatu radnego Miasta Stołecznego Warszawy zalicza się do stażu pracy wymaganego do nabycia prawa do dodatku stażowego?, LEX
Culepa M., Czy po wygaśnięciu mandatu radnego, pracodawca ma prawo wypowiedzieć pracownikowi dotychczasowe warunki pracy i płacy?, LEX
Culepa M., Czy pracownikowi wybranemu do rady gminy można wręczyć wypowiedzenie zmieniające?, LEX 2010
Czarnik Z., Glosa do wyroku NSA z 8.06.2006 r., II OSK 410/06, „Samorząd Terytorialny” 2007/12
Dral A., Szczególna ochrona stosunku pracy radnych, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1992/7
Jaroszyński K., Komentarz do art. 24 ustawy o samorządzie gminnym [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz z odniesieniami do ustaw o samorządzie powiatowym i samorządzie województwa, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, Legalis 2011
Jaroszyński K., Komentarz do art. 24c [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, Legalis 2011
Jaroszyński K., Komentarz do art. 25 ustawy o samorządzie gminnym [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz z odniesieniami do ustaw o samorządzie powiatowym i samorządzie województwa, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, Legalis 2011
Korczak J., Zasady zwalniania radnego od pracy zawodowej w celu umożliwienia mu brania udziału w pracach organów jednostek samorządu terytorialnego, „Nowe Zeszyty Samorządowe” 2004/5
Latacz E., Ochrona trwałości stosunku pracy radnych, „Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego” 2008/17
Martuszewicz A., Piecyk K., Zwolnienia z tytułu pełnienia funkcji społecznych lub publicznych [w:] A. Martuszewicz, K. Piecyk, Urlopy pracownicze i inne zwolnienia od pracy, LEX 2007
Masewicz W., Glosa do wyroku NSA z 12.10.1990 r., SA/Lu 663/90, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 1992/1
Mędrala M., Uwagi na temat szczególnej ochrony stosunku pracy radnych, „Samorząd Terytorialny” 2016/1–2
Piecha J., Komentarz do art. 24 ustawy o samorządzie gminnym [w:] Ustawy samorządowe. Komentarz, red. S. Gajewski, A. Jakubowski, Legalis 2018
Płażek S., Komentarz do art. 24c [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. P. Chmielnicki, LEX 2013
Płażek S., Komentarz do art. 25 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. P. Chmielnicki, LEX 2013
Rakowska-Trela A., Ochrona stosunku pracy radnego w orzecznictwie sądów, „Państwo i Prawo” 2012/10
Rzetecka-Gil A., Komentarz do art. 25 ustawy o samorządzie gminnym [w:] Ustawy samorządowe. Komentarz, red. S. Gajewski, A. Jakubowski, Legalis 2018
Rzetecka-Gil A., Zgoda rady gminy na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, „Przegląd Prawa Publicznego” 2008/11
Sadlik R., Ochrona stosunku pracy radnego, „Służba Pracownicza” 2009/7
Sitniewski P.M., Czasowe zwolnienie od pracy [w:] P.M. Sitniewski, Wygaśnięcie mandatu radnego, LexisNexis 2007
Skalska M., Czy kandydat na radnego może pozostawać zatrudniony w urzędzie gminy do dnia rozstrzygnięcia wyników wyborów?, LEX
Skibińska M., Czy pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę na czas nieokreślony pracownikowi pełniącemu funkcję radnego w innym województwie?, LEX 2013
Skibińska M., Zakaz zatrudniania radnych, LEX
Staszewska E., Urlopy bezpłatne dla radnego gminy, powiatu i województwa [w:] Urlopy pracownicze, red. Z. Góral, LEX 2016
Suchanowska J., Czy pracodawca samorządowy może wprowadzić do regulaminu zasadę, zgodnie z którą radnemu w celu udziału w pracach rady zawsze należy się zwolnienie z całej dniówki roboczej?, LEX 2015
Suchanowska J., Czy radny gminy może odpracować czas zwolnienia od pracy udzielonego w celu umożliwienia udziału w pracach gminy?, LEX 2015
Szewc A., Komentarz do art. 24c [w:] G. Jyż, Z. Pławecki, A. Szewc, Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, LEX 2012
Szewc A., Komentarz do art. 25 [w:] G. Jyż, Z. Pławecki, A. Szewc, Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, LEX 2012
Wajda D., Usprawiedliwianie nieobecności w pracy w związku z uczestnictwem w posiedzeniu rady/komisji pracowników dydaktycznych i administracyjnych uczelni, Legalis 2016
Wengler L., Glosa do wyroku SN z 2.9.2003 r., I PK 338/02, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2005/1–2
Wengler L., Ochrona stosunku pracy radnego (zagadnienia wybrane), „Gdańskie Studia Prawnicze” 2005/2
Wierzbica A., Komentarz do art. 24c [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, LEX 2018
Wierzbica A., Komentarz do art. 25 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, LEX 2018
Wierzbica A., Miasto na prawach powiatu. Zagadnienia ustrojowe, LEX 2006
Wierzbica A., Ograniczenia antykorupcyjne w samorządzie terytorialnym, LEX 2008
Wierzbica A., Rozwiązanie stosunku pracy radnego, „Samorząd Terytorialny” 2014/7–8
Witkowski J., Powrót radnego do pracy z bezpłatnego urlopu po wygaśnięciu sprawowanego mandatu, Legalis 2014
Witkowski J., Zwolnienie radnego z pracy zawodowej. Czy radnemu z racji sprawowanego mandatu przysługuje zwolnienie z pracy zawodowej?, Legalis 2014
Wlaźlak K., Komentarz do art. 24 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. P. Chmielnicki, LexisNexis 2013
dr Agata Wesołowska
jest pośredniczką pracy i doradczynią zawodową.
ORCID: 0000-0003-3132-9610
Doradcy zawodowi: pasjonaci czy technokraci? Etyka doradcza w świetle badań w wybranych toruńskich instytucjach rynku pracy
Artykuł ukazuje znaczenie etyki profesjonalnej dla doradców zawodowych pracujących w wybranych instytucjach rynku pracy w Toruniu (wraz z oddziałami w województwie kujawsko-pomorskim). Autorka przedstawia główne problemy badawcze i relacjonuje przebieg badań własnych dotyczących etyki doradców zawodowych. Zasadnicze znaczenie miały w nich pytania dotyczące świadomości etycznej i wrażliwości moralnej respondentów. Przeprowadzono badania jakościowe – indywidualne wywiady pogłębione (IDI). Analizie poddano doradców zawodowych/klienta, zatrudnionych w Wojewódzkim i Powiatowym Urzędzie Pracy oraz Ochotniczym Hufcu Pracy w Toruniu oraz w filiach tych instytucji we Włocławku, w Bydgoszczy i Chełmży. Na zakończenie artykułu zaprezentowano najważniejsze wnioski płynące z badań oraz sformułowano rekomendacje w tym zakresie.
Słowa kluczowe: etyka zawodowa (profesjonalna), świadomość etyczna, wrażliwość moralna, badania jakościowe, etos doradczy
dr Agata Wesołowska
is an employment agent and a careers counsellor.
ORCID: 0000-0003-3132-9610
Careers counsellors: passionate people or technocrats? Counselling ethics in the light of research in selected labour market institutions in Toruń
The article presents the importance of professional ethics to careers counsellors working in selected labour market institutions in Toruń (together with the branches in the Kujawsko-Pomorskie Voivodship). The author presents the main research problems and reports on the course of her own research regarding the ethics of careers counsellors. The questions regarding ethical awareness and moral sensitivity of the respondents were particularly important. Qualitative research, namely individual in-depth interviews (IDI), was conducted. Careers/client’s counsellors employed in the Voivodship and County Labour Office and the Voluntary Labour Corps in Toruń, as well as in the affiliate offices of these institutions in Włocławek, Bydgoszcz and Chełmża, were analysed. The end of the article presents the most important conclusions from the research and recommendations on these conclusions were formulated.
Keywords: professional ethics, ethical awareness, moral sensitivity, qualitative research, counselling ethos
Bibliografia/References
Albera D., Terrains minés, „Ethnologie Française” 2001/2
Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2005
Charmaz K., Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, Warszawa 2009
Czerkawska A., Czerkawski A., Etyczny wymiar poradnictwa zawodowego, Warszawa 2005
Czeżowski T., Aksjologiczne i deontyczne normy moralne, Warszawa 1970
Czeżowski T., W sprawie deontologii pracownika naukowego, „Etyka” 1967/2
Frankfort-Nachmias Ch., Nachmias D., Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań 2001
Glaser B.G., Strauss A.L., Odkrywanie teorii ugruntowanej. Strategie badania jakościowego, Kraków 2009
Itrich-Drabarek J., Etyka zawodowa funkcjonariuszy służb państwowych, Warszawa 2016
Konecki K., Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Warszawa 2000
Kromolicka B., Etos opiekuńczy w trakcie zmiany społecznej [w:] Kapitał społeczny a nierówności. Kumulacja i redystrybucja, red. K. Marzec-Holka, Bydgoszcz 2009
Kuźma I.B., Tematy trudne. Sytuacje badawcze, Łódź 2013
Merton R.K., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, Warszawa 2002
Paszkowska-Rogacz A., Kownacka E., Kolczak E., Cieślikowska D., Doradztwo zawodowe a wyzwania międzykulturowe, Warszawa 2006
Poradnictwo: między etyką a techniką, red. V. Drabik-Podgórna, Kraków 2007
Prawda i uczciwość w życiu publicznym: nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu. Materiały sesji naukowej zorganizowanej w Toruniu w dniach 8–9 listopada 2013 r., red. R. Wiśniewski, Toruń 2014
Przestrzeń sumienia w życiu publicznym. Materiały sesji naukowej zorganizowanej w Toruniu w dniach 18–19 listopada 2016 r., red. R. Wiśniewski, Toruń 2017
Silverman D., Interpretacja danych jakościowych. Metody analizy rozmowy, tekstu i interakcji, Warszawa 2009
Silverman D., Prowadzenie badań jakościowych, Warszawa 2008
Skarga B., Usankcjonowanie niecnoty, „Etyka” 1994/12
Wesołowska A., „Usankcjonowanie niecnoty” czy „godność zawodu”? Znaczenie etyki profesjonalnej na przykładzie doradców zawodowych w toruńskich instytucjach rynku pracy, niepublikowana rozprawa doktorska, Toruń 2019
Wiśniewski R., Moralna przestrzeń pracy a etyka zawodowa [w:] Zawodność rynku – zawodność państwa – etyka zawodowa, cz. 2, red. B. Polaszkiewicz, J. Boehlke, Toruń 2010
Wołoszyn-Spirka E., Krause E., Wybrane zagadnienia etyki doradcy zawodowego, Bydgoszcz 2012
dr Mirosław Gdesz
jest sędzią sądu administracyjnego.
Mechanizm opóźnionego przekształcenia prawa użytkowania wieczystego
Artykuł przedstawia aktualny i kluczowy problemy związany ze stosowaniem ustawy z 20.07.2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, a mianowicie mechanizm opóźnionego przekształcenia. W mechanizmie tym chodzi o sytuacje, kiedy na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste po 1.01.2019 r. zostanie oddany do użytkowania budynek mieszkalny. Prawidłowe stosowanie tego unormowania zawartego w art. 13 wspomnianej ustawy umożliwi zakończenie całego procesu uwłaszczenia użytkowników wieczystych. Autor zauważa, że zawarta w tym przepisie na pozór prosta regulacja wymaga jednak szczególnego podejścia i odpowiedniego stosowania pozostałych przepisów ustawy, w szczególności dotyczących zasad wnoszenia opłat i udzielania bonifikat.
Słowa kluczowe: przekształcenie prawa użytkowania wieczystego, użytkowanie wieczyste, opóźnione przekształcenie
dr Mirosław Gdesz
is an administrative court judge.
Mechanism of a delayed transformation of the right of perpetual usufruct
The article presents the current and key problems related to the application of the Act on the transformation of the right of perpetual usufruct of developed land for housing purposes into the ownership right of these lands of 20 July 2018, namely the delayed transformation mechanism. This mechanism applies to situations when a residential building is put into use on land handed over under perpetual usufruct after 1 January 2019. The correct application of this norm contained in Article 13 of the said Act will enable the completion of the whole process of enfranchisement of the perpetual usufructuaries. The author notes that this seemingly simple regulation, however, requires a special approach and the appropriate application of the remaining provisions of the Act, in particular those regarding the rules of payment of fees and the award of discounts.
Keywords: transformation of the right of perpetual usufruct, perpetual usufruct, delayed transformation
Bibliografia/References
Klat-Górska E., Obowiązek uiszczenia opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, „Rejent” 2020/1
Leśniak M., Pojęcie „gruntu zabudowanego na cele mieszkaniowe” w rozumieniu ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, „Rejent” 2020/1
dr hab. Bogumił Pahl, prof. UWM jest profesorem w Katedrze Prawa Finansowego i Prawa Podatkowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, członkiem Zespołu Eksperckiego ds. Lokalnego Prawa Podatkowego.
ORCID: 0000–0003–4089–7580
Potwierdzanie przez wójtów, burmistrzów (prezydentów miast) umów dzierżawy wywołujących skutki w sferze rolniczych ubezpieczeń społecznych
Zasadniczym celem artykułu jest wykazanie, że wprowadzone 31.07.2020 r. przepisy nakładające na wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) obowiązek potwierdzania umów dzierżaw zawieranych przez rolników są niedoprecyzowane. Ich stosowanie w praktyce nastręcza wiele trudności. Ustawodawca wprowadza nowe regulacje bez dogłębnego przeanalizowania skutków, które one wywołają. Ewidentnie brakuje jednoznacznego określenia charakteru prawnego czynności potwierdzenia umowy dzierżawy. Niedookreślona jest również forma potwierdzenia. Przepisy nie regulują zasad ewidencjonowania czynności urzędowych podejmowanych przez organ wykonawczy gminy. Na tle ich stosowania powstają uzasadnione wątpliwości w zakresie granic weryfikacji poszczególnych umów dzierżawy. Pewne problemy można również dostrzec w kontekście ustalania właściwości miejscowej organu administracji publicznej, w szczególności gdy użytki rolne położone są na terenie więcej niż jednej gminy. Inną jeszcze kwestią dyskusyjną są konsekwencje prawne potwierdzenia umów dzierżawy na gruncie przepisów regulujących opłatę skarbową.
Słowa kluczowe: umowy dzierżawy, ubezpieczenie społeczne rolników, forma prawna potwierdzenia umowy dzierżawy przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast)
dr hab. Bogumił Pahl
is a professor at the Chair of Financial Law and Tax Law of the Faculty of Law and Administration at the University of Warmia and Mazury in Olsztyn in Poland, member of the Group of Experts on Local Tax Law.
ORCID: 0000–0003–4089–7580
Confirmation by mayors of lease agreements with effects in the area of agricultural social insurance
The fundamental objective of the article is to demonstrate that the provisions introduced on 31 July 2020 imposing an obligation on mayors to confirm the lease agreements concluded by farmers, are imprecise. It is very difficult to apply them in practice. The lawmakers introduce new regulations without conducting a thorough analysis of the consequences they will cause. There is clearly a lack of an unambiguous definition of the legal nature of the act of confirming a lease agreement. The form of confirmation is also imprecise. The provisions of the law do not regulate the principles of registering official activities undertaken by the executive body of the municipality. In the light of their application, reasonable doubts arise as to the extent to which individual lease agreements are verified. Certain problems can also be noticed in the context of establishing the territorial jurisdiction of the local body of public administration, especially when the agricultural land is located in more than one municipality. Another issue that is still disputable is that of the legal consequences of confirming lease agreements on the basis of the regulations governing stamp duty.
Keywords: lease agreements, social insurance for farmers, legal form of confirmation of a lease agreement by mayors
Bibliografia/References
Borszowski P., Komentarz do art. 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, LEX 2014
Kosikowski C., Zaświadczenia [w:] C. Kosikowski, L. Etel, R. Dowgier, P. Pietrasz, M. Popławski, S. Presnarowicz, Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2011
Lang J., Akty potwierdzające w administracji państwowej, „Studia Iuridica” 1990/18
Lang J., Zaświadczenia w rozumieniu kodeksu postępowania administracyjnego, „Organizacja – Metody – Technika” 1988/2
Martysz C., Komentarz do art. 39 [w:] Komentarz do ustawy o samorządzie gminnym, red. B. Dolnicki, LEX 2018
Ofiarski Z., Komentarz do ustawy o opłacie skarbowej, LEX 2018
Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, t. 2, Warszawa 1979
Teszner K., Zaświadczenia [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. L. Etel, Warszawa 2017
dr Agnieszka Korzeniowska-Polak
jest adiunktem w Instytucie Prawa i Administracji Społecznej Akademii Nauk w Łodzi, radcą prawnym oraz członkiem etatowym w Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Łodzi.
ORCID: 0000–0002–7151–002X
Organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego jako podmioty rozpatrujące skargi, wnioski i petycje – postulaty de lege ferenda
Obowiązujące w Polsce przepisy dotyczące realizacji konstytucyjnego prawa do składania skarg, wniosków i petycji nie uwzględniają specyfiki pracy organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego. A jednak na organy te od 1.01.1999 r. nałożono obowiązek rozpatrywania skarg i wniosków, rozszerzając go jeszcze od 6.09.2015 na petycje. Rozpatrywanie tych odformalizowanych środków prawnych przez pochodzące z wyborów organy kolegialne składające się z mających te same prawa członków niepołączonych z organem stosunkiem pracy, lecz de facto tworzących ten organ i obradujących na sesjach, na których działają in pleno, rodzi wiele problemów natury procesowej. Wskutek bezczynności ustawodawcy i braku szczegółowych rozwiązań organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego w Polsce działają na podstawie przepisów tworzonych w XX wieku dla monokratycznych organów administracji rządowej.
Słowa kluczowe: skarga powszechna, wniosek, petycja, samorząd terytorialny, organ administracji
dr Agnieszka Korzeniowska-Polak
is an assistant professor at the Institute of Law and Administration of the University of Social Sciences in Łódź in Poland, a legal counsel and a full-time member of the Self-Government Board of Appeal in Łódź.
ORCID: 0000–0002–7151–002X
Decision-making bodies of territorial self-government units as entities considering complaints, motions and petitions – de lege ferenda postulates
The provisions in force in Poland on exercising the constitutional right to file complaints, motions and petitions do not take into account the specificity of the work of the territorial self-government decision-making bodies. And yet, these bodies have had the obligation to consider complaints and motions since 1 January 1999, which was extended on 6 September 2015 to also include petitions. The consideration of these formalized legal remedies by elected collegial bodies consisting of members with the same rights, who are not connected with the body by an employment relationship, but actually constitute this body and deliberate at sessions where they act in plenum, gives rise to many problems of a procedural nature. As a result of the inactivity of the legislator and the lack of detailed solutions, the decision-making bodies of territorial self-government units in Poland act on the basis of regulations created in the 20th century for monocratic bodies of government administration.
Keywords: general complaint, motion, petition, territorial self-government, administrative body
Bibliografia/References
Borkowski J., Decyzja administracyjna, Łódź–Zielona Góra 1998
Korczak J., Problemy prawne skarg na działalność organów samorządu terytorialnego i jednostek organizacyjnych samorządu terytorialnego [w:] Administracja i prawo administracyjne u progu trzeciego tysiąclecia, Łódź 2000
Korczak J., Wybrane zagadnienia postępowania skargowo-wnioskowego postępowania administracyjnego przed organami stanowiącymi jednostek samorządu terytorialnego [w:] Kodyfikacja postępowania administracyjnego na 50-lecie K.P.A., red. J. Niczyporuk,Lublin 2010
Korzeniowska-Polak A., Czynności skutecznie dokonywane w postępowaniu administracyjnym przez osoby ubezwłasnowolnione całkowicie [w:] Kodyfikacja postępowania administracyjnego na 50-lecie K.P.A., red. J. Niczyporuk,Lublin 2010
Korzeniowska-Polak A., Petycje, wnioski i skargi – rozgraniczenie pojęć i funkcji instytucji [w:] Skargi, wnioski i petycje – powszechne środki ochrony prawnej,red. M. Błachucki, G. Sibiga, Wrocław 2017
Korzeniowska-Polak A., Samorządowe kolegia odwoławcze a postępowanie skargowo-wnioskowe [w:] Samorządowe kolegia odwoławcze jako gwarant prawa do dobrej administracji, red. K. Sieniawska, Warszawa 2009
Leoński Z., Samorząd terytorialny w RP, Warszawa 2002
Łętowski J., Prawo administracyjne dla każdego,Warszawa 1995
Martysz C., Komentarz do art. 19 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, LEX 2018
Moll T., Nowe uprawnienia radnego gminy w świetle ustawy z 11.01.2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych [w:] Pozycja ustrojowa organów jednostek samorządu terytorialnego, red. B. Dolnicki, Warszawa 2019
Piecha J., Komentarz do art. 18b [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz,red. S. Gajewski, A. Jakubowski, Legalis 2018
Płonka-Bielenin K., Komisja skarg, wniosków i petycji – nowa instytucja w prawie samorządowym [w:] Pozycja ustrojowa organów jednostek samorządu terytorialnego, red. B. Dolnicki, Warszawa 2019
Wróblewski P., Rozpatrywanie skarg, wniosków i petycji przez radę gminy w związku z wprowadzeniem art. 18b u.s.g. [w:] Pozycja ustrojowa organów jednostek samorządu terytorialnego, red. B. Dolnicki, Warszawa 2019
dr hab. Przemysław Szustakiewicz, prof. UŁa
- jest profesorem na Wydziale Prawa i Administracji Uczelni Łazarskiego.
ORCID: 0000-0001-9102-9308
Rażąca bezczynność i przewlekłość postępowania w sprawach z zakresu dostępu do informacji publicznej
Słowa kluczowe: sądownictwo administracyjne, dostęp do informacji publicznej, rażąca bezczynność postępowania, rażąca przewlekłość postępowania
Dostęp do informacji publicznej stanowi konstytucyjne prawo obywateli służące realnej kontroli władz publicznych. Informacja publiczna, aby spełniać swoje funkcje kontrolne, powinna być udostępniona jak najszybciej. Środkiem ochrony szybkości udzielenia informacji publicznej jest możliwość zaskarżania bezczynności lub przewlekłości postępowania w zakresie udostępniania danych do sądów administracyjnych. Autor zauważa, że orzecznictwo sądowe dość płynnie określa granicę pomiędzy przewlekłością i bezczynnością w sprawach z zakresu udostępnienia informacji publicznej. Nie budzi jednak wątpliwości sądów, że zbyt długi czas udzielania informacji, uporczywość organu w zakresie nieudostępniania danych oraz ignorowanie wniosku dowodzą, że prawo dostępu do informacji publicznej zostało naruszone w sposób rażący.
Słowa kluczowe: sądownictwo administracyjne, dostęp do informacji publicznej, rażąca bezczynność postępowania, rażąca przewlekłość postępowania
dr hab. Przemysław Szustakiewicz
is a professor of the Faculty of Law and Administration of the Łazarski University in Poland.
ORCID: 0000-0001-9102-9308
Gross inactivity and protraction of proceedings in cases of access to public information
Access to public information is a constitutional right of citizens for exercising real control over public authorities. In order to perform its control functions, public information should be made available as soon as possible. A measure for protecting the speed of provision of public information is the ability to appeal to the administrative courts about inaction or protraction of proceedings on making data available. The author notes that the court decisions quite smoothly specify the boundary between protraction and inaction in public information cases. However, the courts have no doubt that the excessive amount of time in providing information, persistence of the authority in withholding data and ignoring a request prove that the right of access to public information has been grossly breached.
Keywords: administrative judiciary, access to public information, gross inactivity in proceedings, gross protraction of proceedings
Bibliografia/References
Daniel P., Uwzględnienie skargi na bezczynność́ lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ administracji publicznej – uwagi na tle art. 54 § 3 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnym, „Przegląd Prawa Publicznego” 2018/4
Fucholc M., Zagadnienie bezczynności i przewlekłości postępowania w udzielaniu informacji publicznej i sposoby jej przeciwdziałania na gruncie spraw dotyczących informacji publicznej [w:] Główne problemu prawa do informacji w świetle prawa i standardów międzynarodowych europejskich i wybranych państw Unii Europejskiej, red. G. Sibiga, Warszawa 2013
Jagielska M., Jagielski J., Grzywacz M., Stankiewicz R., Komentarz do art. 149 p.p.s.a. [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. M. Wierzbowski, R. Hauser, Legalis 2019
Kotulski M., Bezczynność a przewlekle prowadzenie postępowania administracyjnego, „Samorząd Terytorialny” 2015/4
Kotulski M., Ochrona przed bezczynnością i przewlekłością w postępowaniu administracyjnym, „Samorząd Terytorialny” 2015/6
Wielki słownik języka polskiego, t. 4, R–T, red. S. Dubisz, Warszawa 2018
dr Małgorzata Grześków
jest adiunktem w Zakładzie Prawa Pracy na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego.
ORCID: 0000-0002-8449-898X
Odwołanie ze stanowiska kierownika jednostki samorządowej – glosa aprobująca do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 lipca 2017 r. (II OSK 1449/17)
Obsada lub pozbawienie stanowiska kierowniczego w jednostkach samorządu terytorialnego stanowi formę zarządzania tymi jednostkami, a tym samym przejaw realizacji zadań z zakresu administracji publicznej. Zmiany na tych stanowiskach znajdują swoje umocowanie w aktach z zakresu administracji publicznej (stanowiących jednocześnie oświadczenia pracodawcy). Oddziaływanie tych aktów sięga sfery zarówno administracji publicznej, jak i prawnopracowniczej. Stosunki zatrudnienia kierowników jednostek samorządowych mają zatem charakter niesamoistny, ściśle związany z pierwotnymi wobec nich stosunkami administracyjnymi. Wyeliminowanie aktów administracyjnych powierzających stanowiska lub odwołujących z nich ma wpływ na istnienie i treść stosunków prawnopracowniczych.
Słowa kluczowe: odwołanie ze stanowiska, powierzenie stanowiska, kierownik jednostki samorządowej, podwójny charakter aktu odwołującego ze stanowiska, stosunki pracy
dr Małgorzata Grześków
is an assistant professor of the Department of Labour Law at the Faculty of Law, Administration and Economics of the University of Wrocław in Poland.
ORCID: 0000-0002-8449-898X
Dismissal from office of a head of a territorial self-government unit – approving commentary on the ruling of the Supreme Administrative Court of 11 July 2017 (II OSK 1449/17)
The appointment to or removal from a managerial position in territorial self-government units is a form of management of these units, and therefore a manifestation of the implementation of public administration tasks. Changes in these positions are legitimated by the acts of public administration (which are simultaneously the employer’s declarations). The impact of these acts reaches the sphere of both public administration and labour law. The employment relations of territorial self-government unit managers are therefore of a non-independent nature, closely linked to the original administrative relations with respect to them. The elimination of administrative acts appointing to or dismissing from office has an impact on the existence and the content of employment law relations.
Keywords: dismissal from office, appointment to office, head of a territorial self-government unit, dual nature of an act dismissing from office, employment relations
Bibliografia/References
Kuczyński T., Glosa do wyroku SN z 12.03.2003 r., I PK 22/02, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2005/6/83
Kuczyński T., Właściwość sądu administracyjnego w sprawach stosunków służbowych, Wrocław 2000
Zieliński A., Zbycie nieruchomości budowlanej gminy a skarga z art. 101 u.s.t., „Państwo i Prawo” 1994/2
Jakub Wilk
jest członkiem Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu.
ORCID: 0000-0002-1929-0242
Granice upoważnienia do stanowienia aktów prawa miejscowego – glosa krytyczna do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 maja 2020 r. (I OSK 430/19)
Podjęcie przez radę gminy uchwały zawierającej normę powszechnie obowiązującą implikuje konieczność uznania, że uchwała ta jest aktem prawa miejscowego. Takie ustalenie nie może jednak skutkować przyjęciem, że w uchwale będącej aktem prawa miejscowego możliwe jest kreowanie norm powszechnie obowiązujących bez podstawy prawnej do ich stanowienia. Wbrew stanowisku prezentowanemu przez Naczelny Sąd Administracyjny, wprowadzenie do uchwały mającej swoje umocowanie w normie kompetencyjnej do wydania aktu prawa wewnętrznego przepisu ustanowionego na podstawie upoważnienia do wydania aktu prawa miejscowego nie otwiera możliwości ustanowienia w tej uchwale innych norm powszechnie obowiązujących.
Słowa kluczowe: akty prawa miejscowego, granice upoważnienia ustawowego, programy społeczne
Jakub Wilk
is a member of the Self-Government Board of Appeal in Wrocław in Poland.
ORCID: 0000-0002-1929-0242
Limits of authorization to lay down acts of local law – critical commentary on the ruling of the Supreme Administrative Court of 18 May 2020 (I OSK 430/19)
The adoption by the municipal council of a resolution containing a universally binding norm implies the need to recognize that the resolution is an act of local law. However, such an arrangement cannot result in the acceptance that it is possible to create universally applicable norms in a resolution that is an act of local law without a legal basis for laying them down. Despite the position presented by the Supreme Administrative Court, the introduction of a provision, which is laid down on the basis of the authority to issue an act of local law, into a resolution, which is based on a norm that gives the power to issue an act of internal law, does not open up the ability to establish other generally applicable norms in that resolution.
Keywords: acts of local law, limits of statutory authorization, social programmes
Bibliografia/References
Kulesza M., Glosa do wyroku NSA z dnia 26 maja 1992 r., SA/Lu 568/92, „Samorząd Terytorialny” 1992/9
Nitecki S., Prawo do pomocy społecznej w polskim systemie prawnym, LEX 2008
dr hab. Ewa Łaźniewska
jest profesorem w Katedrze Koniunktury i Polityki Gospodarczej na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu.
ORCID: 0000–0002–2784–2190
Recenzja książki Alicji Korenik, Smart Cities. Inteligentne miasta w Europie i Azji, Warszawa 2019
dr hab. Ewa Łaźniewska
is a professor of the Department of Business Activity and Economic Policy at the Poznań University of Economics in Poland.
ORCID: 0000–0002–2784–2190
Review of Alicja Korenik’s book, Smart Cities.Smart Cities in Europe and Asia, Warsaw 2019
Aleksandra Pinkas
jest studentką V roku prawa na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego.
ORCID: 0000-0003-1413-0730
„Rola nauki w realizacji postanowień Europejskiego Zielonego Ładu w Polsce”. Sprawozdanie z webinarium z 24 listopada 2020 r.
Aleksandra Pinkas
is a 5th year student at the Faculty of Law, Administration and Economics of the University of Wroclaw in Poland.
ORCID: 0000-0003-1413-0730
‘The role of science in the implementation of the European Green Deal in Poland’. Report on the webinar of 24 November 2020.
Emilia Gulińska
jest asystentem badawczo-dydaktycznym w Katedrze Prawa Administracyjnego i Nauki o Administracji na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytet Technologiczno-Humanistycznego im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu.
ORCID: 0000-0002-1106-5067
,,Samorząd terytorialny – dawniej i dziś”. Sprawozdanie z ogólnopolskiej konferencji naukowej z 25 listopada 2020 r.
Emilia Gulińska
is a research and tuition assistant at the Seat of Administrative Law and Administrative Studies at the Faculty of Law and Administration of the Kazimierz Pulaski University of Technology and Humanities in Radom in Poland.
ORCID: 0000-0002-1106-5067
‘Territorial Self-Government – the past and the present’. Report on the national academic conference of 25 November 2020
Indeks rzeczowy publikacji w „Samorządzie Terytorialnym” w 2020 r.
Index of publications in ‘Territorial Self-Government’ in 2020
Indeks publikacji Autorów w „Samorządzie Terytorialnym” w 2020 r.
Index of Authors of publications in ‘Territorial Self-Government’ in 2020
Lista recenzentów artykułów publikowanych w 2020 r.
List of reviewers of articles published in 2020
