Uczestnicy postępowania rejestrowego
dr Paweł Rawczyński
referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Toruniu
Uczestnicy postępowania rejestrowego
Artykuł stanowi analizę problematyki dotyczącej uczestników postępowania rejestrowego. W publikacji tej podjęto wiele kluczowych zagadnień związanych przede wszystkim z uczestnictwem w postępowaniu rejestrowym nie tylko podmiotów prawa cywilnego, lecz także organów lub upodmiotowionych struktur organizacyjnych, które nie mają zdolności prawnej rozumianej jako kwalifikacja prawna do tego, aby być podmiotem praw i obowiązków z zakresu prawa cywilnego. W ramach tego artykułu omówiono pojęcie uczestnika postępowania nieprocesowego oraz skonkretyzowano rodzaje uczestników postępowania rejestrowego, a także ustalono, którzy z tych uczestników są uczestnikami postępowania rejestrowego zarówno w znaczeniu formalnym, jak i materialnym, a którzy tylko w znaczeniu formalnym.
Słowa kluczowe: legitymacja procesowa, zdolność sądowa, zdolność procesowa, postępowanie rejestrowe
dr Paweł Rawczyński
court clerk of the District Court in Toruń
Participants in the registration procedure
The article is an analysis of issues related to participants in the registration proceedings. This publication addresses many key issues related primarily to the participation in registration proceedings not only of civil law entities, but also of bodies or authorized organizational structures that do not have legal capacity understood as legal qualification to be the subject of rights and obligations in the field of civil law. As part of this article, the notion of a participant in non-litigious proceedings is discussed and the types of participants in the registration procedure are specified. The author scrutinizes which of them are participants in the registration proceedings in both formal and substantive terms, and which only in the formal terms.
Keywords: legal standing, court capacity, legal capacity, registration proceedings
Bibliografia:
Lubiński K., Rawczyński P., Geneza i rozwój instytucji referendarza sądowego w Polsce [w:] Pro memoria. Księga dla uczczenia pamięci Profesor Krystyny Kamińskiej, red. A. Gaca, Toruń 2013.
Lubiński K., Rawczyński P., Referendarz sądowy w polskim postępowaniu cywilnym na tle prawnoporównawczym [w:] Ius est a iustitia appellatum. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Wiśniewskiemu, red. T. Ereciński, J. Gudowski, M. Pazdan, M. Tomalak, Warszawa 2017.
Lubiński K. Rawczyński P., Status prawny i zadania referendarza sądowego w postępowaniu cywilnym w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego [w:] Ars in vita. Ars in iure. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Januszowi Jankowskiemu, red. A. Barańska, S. Cieślak, Warszawa 2018.
Rawczyński P., Nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności przy zmianach podmiotowych w trybie art. 788 § 1 k.p.c., „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2010/7.
Rawczyński P. Pozycja ustrojowa referendarza sądowego w Polsce, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2011/3.
Rawczyński P., Referendarz sądowy w postępowaniu egzekucyjnym w sprawach cywilnych [w:] W poszukiwaniu prawa dobrego i sprawiedliwego. Księga pamiątkowa ku czci Jana Tredera, red. K. Lubiński, Warszawa 2013.
Rawczyński P., Referendarz sądowy jako organ uprawniony do wystąpienia z pytaniem prejudycjalnym w trybie art. 276 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2011/1.
Rawczyński P., Status publicznoprawny referendarza sądowego oraz jego funkcje w sądowym postępowaniu cywilnym, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2009/10.
Rawczyński P., Zdolność procesowa uczestników w postępowaniu rejestrowym [w:] Honeste Procedere. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Kazimierzowi Lubińskiemu, red. A. Laskowska, J. May, M. Mrówczyński, Warszawa 2017.
Rawczyński P., Zdolność procesowa w sądowym postępowaniu rozpoznawczym w sprawach cywilnych, Warszawa 2018.
dr Arkadiusz Sadza
asesor sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin-Zachód w Lublinie
Skarga na zarządzenie referendarza sądowego w świetle przepisów ustawy z 4.07.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw
W artykule przeanalizowano przepisy regulujące postępowanie ze skargi na zarządzenie referendarza sądowego, zamieszczone w ustawie z 4.07.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. W ocenie autora wyraźne rozstrzygnięcie w wymienionej ustawie zagadnienia dopuszczalności skargi na zarządzenie referendarza sądowego w postępowaniu cywilnym – co do zasady – może zasługiwać na aprobatę. Przyjęte w ustawie rozwiązania szczegółowe dotyczące postępowania ze skargi na zarządzenie referendarza sądowego mogą być jednak źródłem wielu wątpliwości. W artykule sformułowano zatem postulaty dalszych zmian przedmiotowych przepisów.
Słowa kluczowe: zarządzenie, referendarz sądowy, skarga na orzeczenie referendarza sądowego
PhD Arkadiusz Sadza
judge's assessor in the Lublin-Zachód District Court in Lublin
A complaint against the court clerk’s order in the light of the Act of 4th July 2019 amending the Act – the Code of Civil Procedure and some other acts
The article examines the provisions regulating the proceeding based on complaint against the order of a court clerk, regulated by the Act of 4 July 2019 amending the Act – the Code of Civil Procedure and some other acts. In the author's opinion, the explicit solution provided in the said Act on the admissibility of a complaint against the order of a court clerk in civil proceedings - in principle - may deserve approval. However, the detailed solutions adopted in the Act regarding the proceeding based on a complaint against the order of court clerk may, however, be a source of many doubts. The article therefore formulates the postulates for further amendments to the provisions in question.
Keywords: order, court clerk, complaint against the decision of the court clerk
Bibliografia:
Arkuszewska A.M., Kontrola postanowienia wydanego w wyniku rozpoznania skargi na orzeczenie referendarza sądowego – glosa, „Iustitia” 2015/1.
Arkuszewska A.M., Referendarz sądowy w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2011.
Arkuszewska A.M., Kościółek A., Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego – wybrane zagadnienia. Cześć I, „Przegląd Sądowy” 2012/5.
Bik M., Rozpoznanie zażalenia przez sąd, który wydał zaskarżone postanowienie (art. 395 § 2 k.p.c.), „Polski Proces Cywilny” 2013/4.
Bladowski B., Metodyka pracy sędziego cywilisty, Warszawa 2009.
Bladowski B., Zażalenie w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2013.
Broniewicz W. (aktualizacja Marciniak A.) [w:] W. Broniewicz, A. Marciniak, I. Kunicki, Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 2014.
Derlatka J., Skarga na postanowienie referendarza sądowego w sądowym postępowaniu egzekucyjnym [w:] Sądowe postępowanie egzekucyjne. Zasadnicze kierunku zmian z 2016 roku, red. A. Marciniak, Sopot 2017.
Feliga P. [w:] Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Komentarz, red. P. Feliga, Warszawa 2015.
Grzegorczyk P., Środki zaskarżenia w postępowaniu cywilnym w świetle ustawy nowelizującej z 16 września 2011 r. – ogólna charakterystyka zmian, „Przegląd Sądowy” 2012/4.
Gudowski J. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Cześć pierwsza. Postępowanie rozpoznawcze. Tom 2, red. T. Ereciński, Warszawa 2009.
Horodniczy M., Wykonywanie przez referendarzy sądowych czynności z zakresu ochrony prawnej, „Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa” 2012/3.
Jakubecki A., Czy potrzebne jest nam postępowanie odrębne w sprawach gospodarczych? (uwagi na tle Projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego z 13 września 2018 r.), „Radca Prawny. Zeszyty Naukowe” 2018/4.
Jakubecki A., Opinia o projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (projekt z dnia 27 listopada 2017 r.) sporządzona na zlecenie Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych, http://obsil.pl/wp-content/uploads/2018/05/Opinia-z-26-lutego-2018-r.-do-projektu-MS-KPC.pdf (dostęp: 14.08.2019 r.).
Jurcewicz W., Zarzut potrącenia w projekcie nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego, „Państwo i Prawo” 2019/2.
Kajmowicz K., Skarga na postanowienie referendarza sądowego w postępowaniu egzekucyjnym, „Polski Proces Cywilny” 2018/3 – dodatek specjalny.
Klonowski M., Kierunki zmian postępowania cywilnego w projekcie Ministra Sprawiedliwości ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw z 27.11.2017 r. – podstawowe założenia, przegląd proponowanych rozwiązań oraz ich ocena, „Polski Proces Cywilny” 2018/2.
Kotfasińska J., Środki zaskarżenia w świetle projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw z 8.01.2019 r. [w:] Postępowanie cywilne – wprowadzone i projektowane zmiany 2019, red. G. Jędrejek, S. Kotas, F. Manikowski, LEX 2019.
Leszczyńska M. [w:] Zbiór orzeczeń z zakresu postępowania cywilnego wraz z komentarzami. Orzeczenia, ich wykonalność i prawomocność. Środki odwoławcze i środki zaskarżenia. Casebook, red. P. Borkowski, Kraków 2015.
Leśniak M., Postępowanie w sprawach o wpis w Krajowym Rejestrze Sądowym, „Przegląd Prawa Handlowego” 2001/5.
Łazarska A., Rzetelny proces cywilny, Warszawa 2012.
Maciejko W., Rojewski M., Zaborniak P., Zarys metodyki pracy referendarza sądowego, Warszawa 2009.
Malczyk-Herdzina M., Orzeczenia referendarza sądowego [w:] Wokół problematyki orzeczeń, red. Ł. Błaszczak, Toruń 2007.
Malczyk-Herdzina M., Skarga na orzeczenie referendarza sądowego [w:] Czterdziestolecie kodeksu postępowania cywilnego. Zjazd katedr postępowania cywilnego w Zakopanem (7–9.10.2005 r.), red. A. Oklejak, Kraków 2006.
Manowska M. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 1, Art. 1–50538, red. M. Manowska, Warszawa 2015.
Marciniak A., Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 18 lutego 2011 r. I CZ 10/11, OSP 2012/9.
Markiewicz K. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Tom II. Komentarz. Art. 367–729, red. A. Marciniak, K. Piasecki, Warszawa 2016.
Markiewicz K., Oznaczenie środka zaskarżenia a jego wybór (uwagi na tle art. 130 § 1 zd. 2 k.p.c.), „Polski Proces Cywilny” 2015/3.
Markiewicz K. [w:] System prawa procesowego cywilnego, t. 3, Środki zaskarżenia, red. J. Gudowski, Warszawa 2013.
Marszałkowska-Krześ E., Opinia Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych o projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (z dnia 14 grudnia 2018 r.).
May J., Zarzut potrącenia w procesie cywilnym w obliczu nadchodzących zmian w kodeksie postępowania cywilnego [w:] Postępowanie cywilne – wprowadzone i projektowane zmiany 2019, red. G. Jędrejek, S. Kotas, F. Manikowski, Warszawa 2019.
Maziarz A., Formalizm w postępowaniu wieczystoksięgowym, Warszawa 2012.
Maziarz-Charuza A., Skarga na orzeczenie referendarza sądowego po nowelizacji z dnia 2 marca 2006 r., „Przegląd Sądowy” 2007/10.
Maziarz-Charuza A., Skarga na orzeczenie referendarza sądowego w postępowaniu wieczystoksięgowym, Kraków 2006.
Michnik A., Postępowanie o wpis do rejestru przedsiębiorców, Warszawa 2009.
Misztal-Konecka J., Skarga na orzeczenie referendarza sądowego co do klauzuli wykonalności – wybrane problemy, „Przegląd Sądowy” 2011/1.
Morawski L., Zasady wykładni językowej, „Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury” 2011/1.
Nowacki J., „Odpowiednie” stosowanie przepisów prawa, „Państwo i Prawo” 1964/3.
Oklejak A., Sorysz M., Koszty sądowe w sprawach cywilnych. Komentarz, Warszawa 2007.
Olaś A., Dopuszczalność zarzutu potrącenia w postępowaniu cywilnym – uwagi na tle projektu Ministra Sprawiedliwości ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw z 27.11.2017 r., „Polski Proces Cywilny” 2018/2.
Olszanowski J., Skarga na orzeczenie referendarza sądowego w sądowym postępowaniu egzekucyjnym, „Polski Proces Cywilny” 2014/3.
Pawlik R. [w:] Metodyka pracy referendarza sądowego w wydziałach cywilnych, gospodarczych, ksiąg wieczystych, rejestru zastawów i prowadzącym e-sąd, red. M. Rojewski, Warszawa 2012.
Pietrzkowski H., Czynności procesowe zawodowego pełnomocnika w sprawach cywilnych, Warszawa 2014.
Pietrzkowski H., Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, Warszawa 2009.
Radwański Z., Uwagi o wykładni prawa cywilnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2009/1.
Resich Z. (aktualizacja Weitz K.) [w:] J. Jodłowski, Z. Resich, J. Lapierre, T. Misiuk-Jodłowska, K. Weitz, Postępowanie cywilne, Warszawa 2014.
Rylski P., Pozycja ustrojowa i procesowa referendarza sądowego w postępowaniu cywilnym, „Prawo w Działaniu” 2011/10.
Sadza A., Nieusunięcie w terminie braków formalnych skargi na orzeczenie referendarza sądowego – forma i treść rozstrzygnięcia, „Monitor Prawniczy” 2014/18.
Siedlecki W., Dopuszczalność rewizji cywilnej, „Palestra” 1983/1–2.
Sztorc M., Status prawny referendarza sądowego w Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2016.
Śniady S., Charakter prawny i dopuszczalność skargi na postanowienia referendarza sądowego w postępowaniu egzekucyjnym, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2015/3.
Śniady S., Rozpoznanie skarg na postanowienie referendarza sądowego przez sąd orzekający jako sąd II instancji (art. 39823 k.p.c. i art. 7673a k.p.c.), Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ 2015/4.
Uliasz M. [w:] Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Komentarz, red. P. Feliga, Warszawa 2015.
Więckowski R., Propozycje nowelizacji niektórych przepisów postępowania rozpoznawczego procesowego Kodeksu postępowania cywilnego [w:] Postępowanie rozpoznawcze w przyszłym Kodeksie postępowania cywilnego, red. K. Markiewicz, A. Torbus, Warszawa 2014.
Zembrzuski T., Odwoławczy charakter skargi na orzeczenie referendarza sądowego, „Monitor Prawniczy” 2014/3.
Zieliński A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Zieliński, Warszawa 2012.
Zieliński M., Radwański Z., Wykładnia prawa cywilnego, „Studia Prawa Prywatnego” 2006/1.
Żołnierczuk K., Skarga na czynności referendarza sądowego w postępowaniu wieczystoksięgowym, „Rzeszowskie Zeszyty Naukowe Prawo–Ekonomia” 2000, t. 29.
mgr Paweł Banul
doktorant, Katedra Postępowania Cywilnego II, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Łódzki
ORCID: 0000-0002-7835-0911
Opinia biegłego co do prawa obcego w polskim postępowaniu cywilnym
Intensyfikacja występowania międzynarodowych stosunków prawnych wpływa na istnienie coraz większej liczby postępowań cywilnych z elementem obcym, a co się z tym wiąże, częstszą potrzebę sięgania przez organy sądowe i egzekucyjne oraz organy pozasądowe, jak notariusze i sądy polubowne, do mechanizmów kolizyjno-prawnych oraz potrzebę ustalenia treści norm prawa obcego. Najważniejszym celem podjęcia tematu było dokonanie charakterystyki opinii biegłego co do prawa obcego w polskim postępowaniu cywilnym jako sposobu ustalenia treści prawa obcego. Celem artykułu jest określenie prawidłowego schematu opinii o prawie obcym. Wspomnianym wyżej celom badawczym została podporządkowana struktura artykułu. W pierwszej kolejności zaprezentowano zagadnienia wstępne dotyczące ustalania treści prawa obcego, a następnie przystąpiono do omówienia poszczególnych odmiennych od tradycyjnych elementów opinii biegłego na temat prawa obcego. Tym samym praca dokonuje zweryfikowania tezy, zgodnie z którą prawo obce i wiadomości specjalne z punktu widzenia przepisów traktowane są na równi. Doprowadziło to do sformułowania wniosku, że odpowiednie wykorzystanie dostępnych organom postępowania cywilnego sposobów ustalania treści prawa obcego w postaci opinii biegłego co do prawa obcego przyczyni się do należytego i szybszego rozstrzygania spraw z tzw. elementem obcym.
Słowa kluczowe: postępowanie cywilne, międzynarodowe postępowanie cywilne, stwierdzenie treści obcego prawa, prawo obce, sposoby ustalenia treści prawa obcego, opinia biegłego co do treści prawa obcego
mgr Paweł Banul
doctoral student, Chair of Civil Procedure II, Faculty of Law and Administration, University of Łódź
ORCID: 0000-0002-7835-0911
Expert opinion on foreign law in Polish civil proceedings
The intensification of the occurrence of legal relationships with a foreign element causes the growing number of civil cases with a foreign element, therefore involves more frequent use of conflict-of-law mechanisms and also the need to establish content of foreign law norms by judicial and enforcement authorities, out-of-court bodies such as notaries and arbitration courts. The prime reason for choosing this subject is to characterize the expert opinion on foreign law as a way in which the content of foreign law is determined. The appropriate use of methods of determining the content of foreign law in the form of an expert opinion on foreign law, available to the civil law enforcement bodies, will contribute to the proper and faster resolution of cases with the so-called foreign element.
Keywords: civil proceedings, international civil proceedings, ascertain foreign law, foreign law in civil proceedings, ways of determining the content of foreign law, expert opinion on foreign law
Bibliografia:
Broniewicz W., Kunicki I., Marciniak A., Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 2016.
Cichomska M., Metody ustalania treści prawa obcego a Europejska Sieć Sądownicza, „Polski Proces Cywilny” 2012/2.
Ciszewski J., Europejska Konwencja o informacji o prawie obcym, „Monitor Prawniczy” 1993/5.
Ciszewski J., Obrót prawny z zagranicą w sprawach cywilnych i karnych, Warszawa 2006.
Ereciński T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Postępowanie rozpoznawcze, t. 2, Warszawa 2015.
Ereciński T., Ciszewski J., Międzynarodowe postępowanie cywilne, Warszawa 2000.
Ereciński T., Ogólne zagadnienia stosowania prawa obcego przez sądy, „Problemy Prawne Handlu Zagranicznego” 1995, t. 18.
Ereciński T., Prawo obce w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 1981.
Ereciński T., Stosowanie prawa obcego przez sądy polskie, „Nowe Prawo” 1980/6.
Gołaczyński J., Prawo prywatne międzynarodowe, Warszawa 2011.
Kostwiński M., Prawo obce w postępowaniu egzekucyjnym – zagadnienia wybrane, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2016/7.
Krause R., Margoński M., Dziedziczenie po obywatelu Wenezueli zamieszkałym w Polsce – opinia prawna sporządzona przez biegłych ad hoc z zakresu prawa obcego, „Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego” 2014, t. 15.
Kunicki I., [w:] Egzekucja sądowa w świetle przepisów z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego, red. A. Marciniak, Sopot 2016.
Kunicki I., [w:] Kodeks postępowania cywilnego, red. A. Marciniak, t. 4, Warszawa 2017.
Kuzma K., Zastosowanie prawa obcego w hiszpańskim procesie cywilnym, „Prawo i Podatki Unii Europejskiej” 2005/12.
Ludwiczak W., Międzynarodowe prawo prywatne, Warszawa 1971.
Marciniak A. red., Kodeks postępowania cywilnego, t. 4, Warszawa 2017.
Margoński M., Metodyka ustalania treści obcego prawa spadkowego, „Przegląd Sądowy” 2009/6.
Margoński M., Ustalenie prawa właściwego w sprawie spadkowej po obywatelu norweskim zamieszkałym w Polsce – case study, „Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury” 2016/2.
Margoński M., Zastosowanie prawa polskiego w związku z trudnościami w ustaleniu treści prawa obcego – Glosa do postanowienia Sądu Okręgowego w Poznaniu z 5.03.2013 r. (XV Ca 1417/12), „Przegląd Sądowy” 2014/11–12.
Pazdan M., Prawo prywatne międzynarodowe, Warszawa 2010.
Pazdan M. (red.), System prawa prywatnego, t. 20a, Prawo prywatne międzynarodowe, Warszawa 2014.
Piasecki K. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Przepisy z zakresu międzynarodowego postępowania cywilnego. Sąd polubowny (arbitrażowy). Regulacje prawne Unii Europejskiej w sprawach transgranicznych. Komentarz, t. 4, Warszawa 2013.
Przybyłowski K., Polskie Prawo prywatne międzynarodowe. Część ogólna, Lwów 1835.
Rodziewicz P., Stwierdzenie treści oraz zastosowanie prawa obcego w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 2015.
Rylski P., Stwierdzenie treści prawa obcego i obcej praktyki sądowej w polskim postępowaniu cywilnym [w:] Aurea praxis aurea theoria. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tadeusza Erecińskiego, red. J. Gudowski, K. Weitz, t. 1, Warszawa 2011.
Siedlecki W., Świeboda Z., Postępowanie cywilne Zarys wykładu, Warszawa 2004.
Siedlecki W., Zasady wyrokowania w procesie cywilnym, Warszawa 1957.
Studzińska J., Dzierżanowska J., Kryteria oceny dowodu z opinii biegłego w orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego, „Roczniki Nauk Prawnych” 2015/2.
K. Sznajder-Peroń [w:] System prawa prywatnego, t. 20a, Prawo prywatne międzynarodowe, Warszawa 2014.
Tomaszewski T., Kompetencje firm prywatnych do wydawania opinii w postępowaniu karnym lub cywilnym [w:] Doctrina multiplex veritas una. Księga Jubileuszowa ofiarowana prof. Mariuszowi Kulickiemu, red. A. Bulsiewicz, A. Marek, V. Kwiatkowska-Darul, Toruń 2004.
Trammer H., Zarys problematyki międzynarodowego procesu cywilnego państw kapitalistycznych, Warszawa 1956.
Walaszek B., Sośniak M., Międzynarodowe prawo prywatne, Warszawa 1968.
Waligórski M., Podstawy kasacyjne procesu cywilnego w świetle różnicy pomiędzy faktem i prawem, Lwów 1936.
Waśkowski E., Podręcznik procesu cywilnego, Wilno 1932.
Wierzbowski E., Międzynarodowy obrót prawny w sprawach cywilnych, Warszawa 1971.
Wojewoda M., Proof of and information about foreign law [w:] Rapports polonais: XIXe Congrès international de droit comparé = XIXth International Congress of Comparative Law: Vienne, 20–26 VII 2014, red. B. Lewaszkiewicz-Petrykowska, Łódź 2014.
Maciej Homenda
magister prawa, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego
ORCID: 0000-0001-6122-4823
Pisemne zeznania świadka według nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego z 4.07.2019 r. Uwagi w świetle zasad postępowania cywilnego
Celem artykułu jest przedstawienie nowo wprowadzonego przepisu rozszerzającego możliwość składania pisemnych zeznań przez świadków w postępowaniu cywilnym. Proponowana regulacja została skonfrontowana z dyrektywami płynącymi z zasad procedury cywilnej, w szczególności zasad bezpośredniości, swobodnej oceny dowodu oraz kontradyktoryjności.
Przeanalizowane zostały przesłanki dopuszczalności wykorzystania dowodów z zeznań świadka na piśmie. Podniesione zostały zastrzeżenia dotyczące możliwości ustalenia faktów jedynie na podstawie dowodu z pisemnych zeznań świadka, z zastrzeżeniem, że opisywany rodzaj dowodu podlega ocenie sędziego na takich samych zasadach jak inne dowody. Znaczną część pracy zajęły rozważania co do sytuacji stron podczas przeprowadzania dowodu, jak również warunki związania sądu wnioskiem stron o ponowne przesłuchanie świadka na rozprawie. Odniesiono też omawianą instytucję do pozostałych przedstawionych zmian w Kodeksie postępowania cywilnego.
W wyniku analizy sformułowano wniosek, że regulacja jest wystarczająca, a zasady postępowania cywilnego pozwalają na efektywne stosowanie nowej instytucji.
Słowa kluczowe: pisemna zeznania, świadek, zasada bezpośredniości, zasada swobodnej oceny dowodu, zasada kontradyktoryjności
Maciej Homenda
Master of law, graduate of the Faculty of Law, University of Warsaw
ORCID: 0000-0001-6122-4823
The witness written statement in view of the amendment to the Code of Civil Procedure. Remarks concerning the rules of civil procedure
The aim of the article is to present a newly introduced draft provision that extends the possibility of submitting witness written statements in civil proceedings. The regulation was confronted with directives stemming from the rules of civil procedure, in particular the principles of immediacy, principle of free appraisal of evidence and adversariality.
The premises of admissibility of using evidence from witness written statements are analyzed. The author raises objections regarding the possibility to establish facts only on the basis of evidence from written witness statements, while stating that the described type of evidence is subject to the judge's assessment on the same basis as other evidence. A considerable part of the work refers to the situation of the parties during evidence taking as well as the conditions for binding the court with the request of the parties to re-hear the witness at the hearing. The discussed institution was also analysed in the light of other amendments to the Code of Civil Procedure.
As a result of the analysis, the conclusion is drawn that the regulation is sufficient and the rules of civil procedure allow the effective application of the new institution.
Keywords: written witness statement, witness, principles of immediacy, principle of free appraisal of evidence, principle of adversariality
Bibliografia:
Adrych-Brzezińska I., Ciężar dowodu w prawie i procesie cywilnym, Warszawa 2015.
Bagińska E., Odpowiedzialność deliktowa w razie niepewności związku przyczynowego. Studium prawnoporównawcze, Toruń 2013.
M. Huber [w:] Kommentar zur Zivilprozessordnung, red. H.-J. Musielak, Monachium 2013.
Eichele H. [w:] Zivilprozessordnung: Handkommentar, red. I. Saenger, Baden-Baden 2013.
Ereciński T., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 2, Postępowanie rozpoznawcze, red. T. Ereciński, Warszawa 2016.
Ereciński T., Zasada bezpośredniości w postępowaniu apelacyjnym [w:] Studia z prawa cywilnego i gospodarczego. Księga pamiątkowa dedykowana Profesor Czesławie Żuławskiej, red. B. Gnela, J. Koczanowski, R. Szostak, Kraków 2000.
Gottwald P. [w:] Zivilprozessrecht, red. P. Gottwald, Leo Rosenber, K.H. Schwab, Monachium 2010.
Góra-Błaszczykowska A. [w:] Dowody w postępowaniu cywilnym, red. Ł. Błaszczak, K. Markiewicz, E. Rudkowska-Ząbczyk, Warszawa 2010.
Greger R. [w:] Zivilprozessordnung. Kommentar, red. R. Zöller, Kolonia 2010.
Gudowski J. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 4, Postępowanie rozpoznawcze. Postępowanie zabezpieczające, red. T. Ereciński, Warszawa 2016.
Hartmann P. [w:] Zivilprozessordnung, red. A. Baumbach, Monachium 2002.
Jakubecki A., Opinia Krajowej Izby Radców Prawnych z dnia 18 grudnia 2017, Stanowisko Konfederacji Lewiatan do projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12305652/katalog/12474234#12474234 (dostęp: 8.08.2019 r.).
Jaślikowski M. [w:] Dowody i postępowanie dowodowe w sprawach cywilnych. Komentarz praktyczny z orzecznictwem. Wzory czynności sądowych i pism procesowych, red. Ł. Błaszczak, K. Markiewicz, Warszawa 2015.
Klonowski M., Kierunki zmian postępowania cywilnego w projekcie Ministra Sprawiedliwości ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw z 27.11.2017 r. – podstawowe założenia, przegląd proponowanych rozwiązań oraz ich ocena, „Polski Proces Cywilny” 2018/2.
Knoppek K. [w:] System prawa procesowego cywilnego, red. T. Ereciński, t. 2, Postępowanie procesowe przed sądem pierwszej instancji, cz. 2, red. T. Wiśniewski, Warszawa 2016.
Kunicki I., Broniewicz W. [w:] Postępowanie cywilne w zarysie, red. W. Broniewicz, A. Marciniak, I. Kubicki, Warszawa 2014.
Marszałkowska-Krześ E., Opinia Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Izby Radców Prawnych o projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw(z dnia 14 grudnia 2018 r.), http://obsil.pl/wp-content/uploads/2019/01/Opinia-z-07.01.2019-r.-KPC-14.12.2018-r.pdf (dostęp: 8.08.2019 r.).
Misztal-Konecka M. [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. 1, Komentarz do art. 1–366, red. A. Marciniak, K. Piasecki, Warszawa 2016.
Opinia Okręgowej Rady Adwokackiej w Łodzi z 14.12.2017 r. o projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12305652/katalog/12474234#12474234 (dostęp: 8.08.2019 r.).
Opinia Polskiego Związku Zarządzania Wierzytelnościami z 27.12.2017 r. o projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12305652/katalog/12474234#12474234 (dostęp: 8.08.2019 r.).
Opinia Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 18.12.2017 r. o projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12305652/katalog/12474234#12474234 (dostęp: 8.08.2019 r.).
Piasecki K., Materiał ze sprawy karnej w postępowaniu cywilnym, „Palestra” 1971/12 (168).
Pietrzkowski H., Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, Warszawa 2012.
Pruś P [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 2, Art. 506–1217, red. M. Manowska, Warszawa 2015.
Radwan-Röhrenschef M., Kolejna zmiana procedury bez oceny poprzedniej, https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/reforma-procedury-cywilnej-komentarz-dr-radwan-rhrenschefa,357511.html (dostęp: 8.08.2019 r.).
Resich Z. [w:] System prawa procesowego cywilnego, t. 2, Postępowanie rozpoznawcze przed sądami pierwszej instancji, red. Z. Resich, Warszawa 1987.
Rylski P., Stopień dowodu w postępowaniu cywilnym – zagadnienia podstawowe, „Polski Proces Cywilny” 2016/3.
Siedlecki W., Postępowanie cywilne. Zarys wykładu, Warszawa 1987.
Stolt D., The role of written witness statements in International Arbitration, 2014, https://helda.helsinki.fi/handle/10138/135488 (dostęp: 8.08.2019 r.).
Szlęzak A., Usiądek A., Pisemne zeznania świadków w postępowaniu arbitrażowym [w:] T. Gardocka, D. Jagiełło, Dowody w postepowaniach sądowych, Warszawa 2018.
Szmit I., Znaczenie dowodu w postępowaniu arbitrażowym, „Przegląd Prawa Handlowego” 2013/10.
Uwagi Przewodniczącej I Wydziału Cywilnego Sądu Okręgowego w Poznaniu z 12.12.2017 r. o projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12305652/katalog/12474234#12474234 (dostęp: 8.08.2019 r.).
Uwagi Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 14.12.2017 r. do projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12305652/katalog/12474234#12474234 (dostęp: 8.08.2019 r.).
Waśkowski E., Podręcznik procesu cywilnego, Wilno 1932.
Wątroba M., Zmiany w procedurze cywilnej – słuszne, ale czy realne?, https://www.prawo.pl/prawnicy-sady/reforma-postepowania-cywilnego-opinia-prawnika,347124.html (dostęp: 8.08.2019 r.).
Weitz K., Recenzja: Hans-Jürgen Ahrens, Der Beweis im Zivilprozess, „Polski Proces Cywilny” 2016/1.
Resich Z. [w:] Postępowanie cywilne, red. J. Jodłowski, Z Resich, J. Lapierre, T. Misiuk-Jodłowska, K. Weitz, Warszawa 2016.
Ziemianin K., Dowód z zeznań świadka w świetle zasady bezpośredniości, „Polski Proces Cywilny” 2018/3.
dr hab. Rafał Adamus
profesor Uniwersytetu Opolskiego
ORCID: 0000-0003-4968-459X
Zdarzenie będące początkiem terminu do wniesienia zażalenia na zatwierdzenie warunków sprzedaży przez wierzyciela będącego wnioskodawcą
Przedmiotem analiz w niniejszym opracowaniu jest identyfikacja zdarzenia będącego początkiem terminu do wniesienia zażalenia na zatwierdzenie warunków sprzedaży przez wierzyciela będącego wnioskodawcą. Regulacja ustawowa prima facie może prowadzić do niejednolitych wniosków. W opracowaniu przyjęty został następujący pogląd. Wierzyciel (wnioskodawca) termin do złożenia zażalenia na postanowienie o zatwierdzeniu warunków sprzedaży (na podstawie art. 56d ust. 2 p.u.) powinien liczyć od dnia doręczenia przedmiotowego postanowienia, a nie od dnia obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Słowa kluczowe: upadłość, przygotowana likwidacja, zażalenie
dr hab. Rafał Adamus
professor of the University of Opole
ORCID: 0000-0003-4968-459X
The event beginning the deadline for filing a complaint against the approval of the terms of sale by the applicant creditor
The aim of this study is the identification of the event which is the beginning of the deadline for filing a complaint against the approval of the terms of sale by the applicant creditor. Prima facie statutory regulation may lead to various conclusions. The following view was adopted in the study: the creditor (applicant) should count the deadline for submitting a complaint against the decision on the approval of the terms of sale (pursuant to Article 56d paragraph 2 of the Act) from the date of delivery of the said decision, and not from the date of its announcement in the Court and Economic Gazette.
Keywords: insolvency, bankruptcy, prepared liquidation, complaint
Bibliografia:
Bieniak M, Środki zaskarżenia w postępowaniu upadłościowym i naprawczym, Warszawa 2007.
Harla A., Legislacyjny wybór środka odwoławczego od orzeczenia merytorycznego w przedmiocie ogłoszenia upadłości – uwagi de lege lata i de lege ferenda, „Przegląd Prawa Handlowego” 2008/3.
Jankowski J., Przebieg postępowania egzekucyjnego, upadłościowego i układowego. Struktura postępowań w ujęciu dynamicznym, Kraków 1999.
Korzan K., Skutki orzeczeń rozstrzygających sprawę co do istoty (prawomocność, wykonalność i skuteczność), „Rejent” 2005/4.
Mrówczyński M., Uczestnicy postępowania upadłościowego, Warszawa 2019.
Rydzewski A., Problematyka skuteczności i wykonalności orzeczeń sądu wydanych na podstawie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, „Rejent” 1998/1.
Zimmerman P., Prawo upadłościowe i restrukturyzacyjne. Komentarz, Warszawa 2016.
dr Agnieszka Gołąb
Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski
ORCID: 0000-0001-8614-6235
Jurysdykcja krajowa w sprawie o naruszenie prawa konsumentów do ochrony danych osobowych. Glosa do wyroku TS z 25.01.2018 r., C-498/16, Maximilian Schrems v. Facebook Ireland Limited
W glosowanym wyroku Trybunał Sprawiedliwości podjął problematykę umów konsumenckich w perspektywie temporalnej i ocenił możliwość następczej utraty przez jedną ze stron statusu konsumenta w okresie po zawarciu umowy, a także wpływ tego zdarzenia na kwestie jurysdykcyjne. Przedmiotem rozważań była także możliwość dochodzenia przez konsumenta przed sądem właściwym dla jego miejsca zamieszkania nie tylko przysługujących mu praw, lecz również praw scedowanych na niego przez innych konsumentów zamieszkujących w tym samym państwie członkowskim, innym państwie członkowskim lub państwie trzecim. W glosie przeanalizowano także wpływ wejścia w życie rozporządzenia nr 2016/679 na kwestię stosowania przepisów jurysdykcyjnych w sprawach cywilnych dotyczących niezgodnego z prawem przetwarzania danych osobowych oraz wzajemną relację tego aktu prawnego oraz rozporządzenia nr 1215/2012.
Słowa kluczowe: jurysdykcja krajowa, konsument, cesja wierzytelności, rozporządzenie nr 1215/2012, rozporządzenie nr 2016/679
dr Agnieszka Gołąb
Faculty of Law and Administration, University of Warsaw
ORCID: 0000-0001-8614-6235
Jurisdiction in matters regarding the infringement of consumers’ right to protection of personal data. Annotation to the European Court of Justice’s judgement of 25.01.2018, C-498/16, Maximilian Schrems v. Facebook Ireland Limited
The European Court of Justice’s judgement marks an important development in the interpretation of the notion of consumer in European private international law, both widening and restricting consumer rights’ enforcement. Taking into account the specific features of the contract in question, the Court has assumed that substantial changes in its performance cannot be ignored. However, the dynamic approach to the evolution of the consumer status raises questions and should be further elaborated by the Court in the future. As regards the assignment of claims, the Court has correctly stated that, in itself, it cannot have an impact on the determination of the court having jurisdiction. It follows that the jurisdiction of courts other than those expressly referred to by the Brussels Regulation cannot be established through the concentration of several claims in the person of a single applicant. The annotation also addresses the mutual relation between Regulation No 1215/2012 and Regulation No 2016/679 with regard to jurisdiction in matters concerning infringement of personal data protection.
Keywords: jurisdiction, consumer, assignment of claims, personal data protection, Regulation No 1215/2012, Regulation No 2016/679
Bibliografia:
Gottwald P. [w:] Münchener Kommentar, Zivilprozessordnung, Internationales und Europäisches Zivilprozessrecht, Monachium 2017.
Haslach J., International jurisdiction in consumer contract cases under the Brussels I Regulation: Schrems, „Common Market Law Review” 2019/2.
Hess B., Die EU-Datenschutzgrundverordnung und das europäische Prozessrecht [w:] Festschrift für Reinhold Geimer zum 80. Geburtstag, München 2017.
Kropholler J., von Hein J., Europäisches Zivilprozessrecht, Frankfurt nad Menem 2011.
Litwiński P. [w:] Rozporządzenie UE w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i swobodnym przepływem takich danych. Komentarz, red. P. Litwiński, P. Barta, M. Kawecki, Legalis 2018.
Mankowski P., Nielsen P., [w:] Brussels Ibis Regulation, red. U. Magnus, P. Mankowski, Kolonia 2016.
Meller-Hannich C., Sammelklagen am Europäischen Verbrauchergerichtsstand? „Zeitschrift für Europäisches Privatrecht” 2019/1.
Modrzejewski P., Problem utraty statusu konsumenta korzystającego z portali społecznościowych, „Glosa” 2018/3.
Muir-Watt H., Facebook face au consommateur «professionnel», „Revue critique de droit international privé” 2018/3.
Paulus D., Keine unechten Sammelklagen in Verbrauchersachen, „Neue Juristische Wochenschrift” 2018/14.
Pfeiffer T. [w:] Zivilprozessordnung, red. H. Prütting, M. Gehrlein, Kolonia 2017.
Requejo Isidro M., Max Schrems against Facebook, „MPILux Research Paper Series” 2018/4.
Schlosser P., Hess B., EU-Zivilprozessrecht, Monachium 2015.
Staudinger A. [w:] Europäisches Zivilprozess- und Kollisionsrecht, red. T. Rauscher, Kolonia 2016.
Stürner M., Wendelstein C., Datenschutzrechtliche „Sammelklagen” im Zuständigkeitsregime der Brüssel Ia-VO, „Juristenzeitung” 2018/22.
Świerczyński M., Jurysdykcja krajowa w świetle ogólnego rozporządzenia o ochronie danych [w:] Ogólne rozporządzenie o ochronie danych. Wybrane zagadnienia, red. M. Kawecki, T. Osieja, Warszawa 2017.
Weitz K., Jurysdykcja krajowa w sprawach konsumenckich – problem umów mieszanych, „Europejski Przegląd Sądowy” 2006/5.
Recenzja książki Anny Stawarskiej-Rippel, Elementy prywatne i publiczne w procesie cywilnym w świetle prac kodyfikacyjnych w Polsce (1918–1964). Studium Historycznoprawne, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2015, ss. 429
dr hab. Robert Jastrzębski
Uniwersytet Warszawski
ORCID: 0000-0002-7265-0614
A review of the book by Anny Stawarskiej-Rippel, Private and public aspects in the civil procedure in the light of works on the codification in Poland (1918–1964). A legal-historical study, University of Silesia Publishing House, Katowice 2015, pp. 429
dr hab. Robert Jastrzębski
University of Warsaw
ORCID: 0000-0002-7265-0614
Sprawozdanie z ogólnopolskiej konferencji naukowej pt. „Sądowe postępowanie egzekucyjne. Nowe wyzwania i perspektywy”, Warszawa, 31.05.2019 r.
dr hab. Tadeusz Zembrzuski
adiunkt, Katedra Postępowania Cywilnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski
ORCID: 0000-0001-8239-6827
A report from the nationwide scientific conference entitled "Court enforcement proceedings. New challenges and perspectives", Warsaw, 31 May 2019.
dr hab. Tadeusz Zembrzuski
assistant professor, Department of Civil Procedure, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw
ORCID: 0000-0001-8239-6827