Niektórzy uczniowie nie osiągają sukcesów na miarę ich możliwości i posiadanych kompetencji. Co powoduje, że mimo dobrego przygotowania źle wypadają podczas testów, odpowiedzi ustnych i zadań wykonywanych pod presją? Okazuje się, że w dużej mierze za wypracowanie w trudnej sytuacji wysokich wyników odpowiada odporność psychiczna.
Fragment artykułu z miesięcznika "Dyrektor Szkoły" 2018/12
Badania pokazują, że osoby odporne psychicznie osiągają lepsze efekty edukacyjne, chętniej angażują się w działania społeczne i polityczne, łatwiej akceptują zmiany, bardziej optymistycznie patrzą w przyszłość. Mają też wyższe aspiracje zawodowe, większą gotowość do uczenia się przez całe życie, postrzegają niepowodzenia w kategoriach okazji do rozwoju, łatwiej im znaleźć interesującą pracę. Dzięki temu mają bardziej udane relacje z otoczeniem i samym sobą, częściej też odnoszą sukcesy, a w efekcie czują się szczęśliwi.
Według Petera Clougha, profesora i kierownika Zakładu Psychologii Uniwersytetu Huddersfield, odporność psychiczna to zdolność człowieka do radzenia sobie z trudnościami, wyzwaniami oraz presją. To, w jaki sposób postrzegamy siebie, jak kontrolujemy własne zachowania i emocje, odgrywa kluczową rolę w przebiegu naszej edukacji i kariery zawodowej.
Na podstawie swoich badań Peter Clough i Keith Earle wyodrębnili najważniejsze czynniki składające się na odporność psychiczną. Model 4 C to:
- control – poczucie kontroli i wpływu na własne życie oraz rezultaty podejmowanych działań, a także umiejętność zarządzania emocjami, w tym stabilność emocjonalna w obliczu trudnych sytuacji;
- commitment – zaangażowanie w realizację celu, wytrwałość w dążeniu do jego osiągnięcia;
- challenge – podejmowanie wyzwań, zdobywanie nowych doświadczeń, aktywne wyszukiwanie sytuacji umożliwiających rozwój;
- confidence – pewność siebie, wiara we własne umiejętności, przekonanie co do możliwości podejmowania konkretnych działań i ich ukończenia oraz umiejętności interpersonalne.
