Vijf jaar geleden hield de gemiddelde CFO artificiële intelligentie nog op armlengte. Vandaag is dat beeld radicaal veranderd. Nieuwe cijfers van Salesforce tonen dat nog maar vier procent van de CFO’s hun AI-strategie “conservatief” noemt, tegenover zeventig procent in 2020. Gemiddeld gaat in corporate organisaties inmiddels een kwart van het AI-budget naar AI-agents, digitale collega’s die zelfstandig taken kunnen uitvoeren. Wat opvalt, is dat ROI niet langer uitsluitend wordt gedefinieerd in termen van kostenbesparing. AI levert bredere waarde: betere besluitvorming, sterkere governance, verbeterde compliance én omzetgroei. Vooral in de financiële en juridische sector, waar innovatie en compliance nooit los van elkaar staan, is dat een stille revolutie die CFO’s dwingt hun rol opnieuw te definiëren.
De evolutie van de CFO
De verschuiving die uit de cijfers van Salesforce blijkt, vertaalt zich naar drie fases in de rol van de CFO. In de eerste fase was de CFO vooral een budgetbewaker. AI werd gezien als experimenteel en risicovol, iets voor later of voor andere afdelingen. In de tweede fase transformeerde de CFO naar katalysator. 61 procent van de CFO’s beschouwt AI-agents inmiddels als cruciaal om te kunnen concurreren. Daarmee groeide ook de complexiteit van hun opdracht: balanceren tussen groei en risico, tussen korte en lange termijn, tussen innovatie en compliance.
Vandaag zien we de derde fase: CFO’s als architecten van waarde. In deze fase herdefiniëren ze wat ROI betekent. Het gaat niet langer alleen om kostenbesparing, maar om duurzame waardecreatie, gebaseerd op integratie van AI in de kern van de organisatie. Het onderzoek van Salesforce toont dat 74 procent van de CFO’s verwacht dat AI-agents kosten verlagen en omzet doen groeien, met een gemiddelde meeropbrengst van 20 procent. Bovendien voorziet een grote meerderheid dat AI hun businessmodel fundamenteel zal veranderen. De CFO is daarmee niet langer toeschouwer, maar ontwerper van de spelregels.
Van budgetbewaker naar strategisch architect
De veranderende rol van de CFO wordt het duidelijkst zichtbaar in de driehoek finance – legal – tech. In het financiële domein moet AI tastbare waarde opleveren: betere voorspellingen, slimmere risicomodellen, efficiëntere processen. Maar die belofte staat of valt met juridische houdbaarheid. Zonder duidelijke afspraken over compliance, aansprakelijkheid en transparantie blijft elke toepassing fragiel. En tegelijk kan AI pas betrouwbaar functioneren als de onderliggende data, integratie en beveiliging technisch robuust zijn.
Juist in dat samenspel is de CFO degene die het volledige plaatje kan overzien. Waar de CIO focust op implementatie en de CLO op juridische borging, weegt de CFO voortdurend af: levert deze investering rendement en is het risico aanvaardbaar? Het is die verbindende rol die CFO’s dwingt om keuzes te maken die verder gaan dan technologie alleen.
Spanningsvelden die CFO’s ervaren
Omdat de CFO al deze dimensies moet samenbrengen, ontstaan er scherpe spanningsvelden. Elke beslissing over AI raakt tegelijk de logica van groei, de eisen van compliance en de praktische realiteit van technologie. Dat maakt dat CFO’s voortdurend moeten balanceren tussen drie tegenstrijdige prioriteiten: groei tegenover risico, korte termijn tegenover lange termijn en innovatie tegenover compliance.
Groei versus risico
In theorie beloven AI-systemen snellere analyses en betere resultaten, maar de werkelijkheid in sterk gereguleerde sectoren, zoals de juridische en financiële sector, is aanzienlijk complexer. Een verkeerde voorspelling kan, bijvoorbeeld, bij een bank leiden tot sancties van toezichthouders, terwijl een foutieve analyse bij een advocatenkantoor reputatieschade en aansprakelijkheid kan veroorzaken. De belofte van groei staat dus altijd in de schaduw van nieuwe risico’s.
Korte termijn versus lange termijn
De aantrekkingskracht van AI ligt vaak in de onmiddellijke efficiëntiewinst. Automatisering verlaagt kosten en versnelt rapportering. Maar duurzame waarde ontstaat pas wanneer je AI structureel inbedt in je organisatie. Dit betekent robuuste risk frameworks, AI-governance en transparantie, met menselijke controle als tegengewicht voor algoritmische output. Zonder die fundering blijft AI een fragiel experiment dat op lange termijn meer vragen oproept dan het beantwoordt.
Innovatie versus compliance
De druk om te innoveren is groot. Aandeelhouders verwachten dat organisaties AI inzetten om competitief te blijven en groei te stimuleren. CFO’s rekenen daar ook op: de meeste CFO’s zien AI-agents als middel om tegelijk kosten te drukken en omzet te verhogen. Tegelijkertijd worden toezichthouders strenger. De AI Act stelt eisen aan transparantie en uitlegbaarheid. GDPR verplicht menselijke toetsing. NIS2 legt strengere regels op rond cybersecurity. In contracten moet bovendien duidelijk zijn wie aansprakelijk is bij fouten. Innovatie kan dus alleen slagen als compliance gelijke tred houdt.
Hoe bouw je een sterke AI-strategie op?
Wat onderscheidt een sterke AI-strategie nu van een zwakke?
- Het begint met databeheer. AI is maar zo betrouwbaar als de data waarmee je het voedt. Foute, inconsistente of bevooroordeelde datasets leiden onvermijdelijk tot foutieve output. Investeer daarom in datakwaliteit, traceerbaarheid en toegangsbeheer.
- Daarnaast gaat het om processen en interne checks. AI mag geen black box zijn die losstaat van bestaande besluitvorming. Een sterke AI-strategie integreert algoritmes in bestaande workflows, met duidelijke audittrails en interne controles. Zo blijft de eindverantwoordelijkheid helder en kan je verantwoording afleggen aan toezichthouders.
- Een derde element is de betrouwbaarheid van output. AI is krachtig, maar niet onfeilbaar. Hallucinaties kunnen de reputatie van je bedrijf ernstig schaden. Zorg daarom voor kwaliteitscontrole, validatie en menselijke supervisie.
- Tot slot vraagt een sterke strategie om waarde boven hype. Niet elke toepassing creëert duurzame en strategische waarde. Weeg steeds kritisch af welke toepassingen je organisatie structureel versterken en welke enkel quick wins zijn die kortstondige efficiëntiewinsten opleveren. Alleen door die selectie nauwkeurig te maken, wordt AI een katalysator van duurzame groei.
Als deze elementen ontbreken, wordt AI een risico. Maar mét een solide strategie krijg je de kans om de spelregels van groei en vertrouwen opnieuw te schrijven.
De spelregels hertekenen
De transformatie van de rol van CFO is onmiskenbaar. Voorzichtigheid maakt plaats voor ambitie: AI is niet langer optioneel. Tegelijkertijd blijven er uitdagingen: twee derde van de CFO's ziet security en privacy als grootste zorg, terwijl meer dan de helft bezorgd is over de tijd die nodig is om rendement te realiseren.
De impact hiervan reikt verder dan enkel technologie. CFO's schrijven nieuwe spelregels voor groei, vertrouwen en compliance. In sterk gereguleerde sectoren fungeer jij als cruciale schakel tussen innovatie en integriteit. Jouw beslissingen bepalen of AI een bron van waardecreatie wordt of juist een factor van stagnatie en risico.
Maar AI-oplossingen mogen niet enkel innovatief zijn. Ze moeten vooral ook veilig en betrouwbaar zijn, en ingebed in een solide governancekader. Dat is precies waar Wolters Kluwer het verschil maakt. Onze oplossingen combineren diepgaande vakkennis met geavanceerde technologie en zijn ontwikkeld binnen een strikt kader van kwaliteit en databeveiliging. Zo ondersteunen we jou bij het maken van strategische keuzes, met tools die direct inzetbaar zijn in de dagelijkse praktijk en die tegelijk voldoen aan de hoogste standaarden van compliance en betrouwbaarheid. Daarmee bieden we zekerheid in een snel veranderend technologisch landschap en helpen we je jouw rol als architect van digitale transformatie vol vertrouwen waar te maken.
