Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego – w kierunku nowej formuły współpracy strony rządowej i samorządowejOgłoszenie o XXI edycji Konkursu „Samorządu Terytorialnego” im. Profesora Michała Kuleszy na najlepszą książkę z zakresu samorządu terytorialnego
Announcement of the 21st edition of the Professor Michał Kulesza ‘Territorial Self-Government’ Competition for the best book on territorial self-government
Uchwała nr 04/2023 Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk z 19 listopada 2023 r. w sprawie rekomendowanych zmian w procedurze ustalania urzędowego wykazu czasopism naukowych
Resolution no. 04/2023 of the Committee of Legal Sciences of the Polish Academy of Sciences of 19 November 2023 on recommended changes in the procedure for establishing the official list of academic journals
Szymon Wróbel
jest sekretarzem strony rządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego
Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego – w kierunku nowej formuły współpracy strony rządowej i samorządowej
Celem artykułu jest spojrzenie na Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego przez pryzmat zasad konstytucyjnych, a także próba odnalezienia – w świetle postulatów strony samorządowej – optymalnej formuły współpracy rządowo-samorządowej. Komisja jest instytucją, w której działaniach materializują się konstytucyjne zasady: współdziałania władz, dialogu społecznego i pomocniczości. Z kolei Rada Ministrów jest – według ustawy zasadniczej – organem kształtującym politykę państwa w różnych obszarach jego działalności. Czy zatem Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego może stać się bardziej znaczącym aktorem w ramach trójpodziału władz, a jej uprawnienia mogą wykraczać poza działalność opiniodawczą? Według Trybunału Konstytucyjnego mechanizm podejmowania decyzji nie może być tak ukształtowany, aby w sytuacji konfliktu była zapewniona przewaga tylko jednej ze stron albo aby Rada Ministrów była pozbawiona zdolności wypełniania nałożonego na nią w art. 146 Konstytucji obowiązku prowadzenia polityki wewnętrznej. Czy w tak uwarunkowanym ustrojowo rządowym procesie decyzyjnym może znaleźć się miejsce dla „rzecznika samorządów”?
Słowa kluczowe: Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego, współdziałanie władz, dialog społeczny, rządowy proces decyzyjny
Szymon Wróbel
is the government secretary of the Joint Government and Territorial Self-Government Commission
Joint Government and Territorial Self-Government Commission – regarding the new formula of cooperation between the central government and territorial self-government
The objective of the article is to consider the Joint Government and Territorial Self-Government Commission from the point of view of constitutional principles, as well as to try to find the optimum formula of cooperation between central government and territorial self-government in the light of the postulates of territorial self-government. The Commission is an institution, in the activities of which the constitutional principles of cooperation between authorities, social dialogue and subsidiarity materialize. In turn, in accordance with the Constitution, the Council of Ministers is the body that shapes state policy in various areas of its activity. Can the Joint Government and Territorial Self-Government Commission therefore become a more significant actor within the framework of the separation of powers, and can its powers extend beyond consultative activity? According to the Constitutional Tribunal, the decision-making mechanism cannot be shaped such that, in a conflict situation, the advantage of only one of the parties is assured or that the Council of Ministers is deprived of the ability to fulfil the obligation imposed on it by Article 146 of the Constitution of handling domestic policy. Can a place be found for a ‘territorial self-government spokesperson’ in such a politically determined government decision-making process?
Keywords: Joint Government and Territorial Self-Government Commission, cooperation between authorities, social dialogue, government decision-making process
Adam Ostrowski
jest prawnikiem Związku Miast Polskich, pracownikiem naukowo-dydaktycznym Instytutu Prawa i Administracji Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3455-5963
Marek Wójcik
jest pełnomocnikiem Zarządu Związku Miast Polskich, sekretarzem strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego
Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego – od mitów do faktów
Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego przez lata swojego funkcjonowania była głównym podmiotem, w ramach którego problemy związane z funkcjonowaniem samorządu lokalnego i regionalnego w Polsce były przedmiotem rozważań władzy rządowej oraz przedstawicieli samorządów. Autorzy stwierdzają, że obecny kształt wielu ustaw i innych rozporządzeń zawierających rozwiązania korzystne dla samorządów jest właśnie efektem działań Komisji Wspólnej. Mają przy tym nadzieję, że Komisja Wspólna w obecnym kształcie, dzięki twórczej współpracy z ustawodawcą i rządem, doprowadzi do coraz lepszych rozwiązań prawnych zapewniających dalszy rozwój jednostek samorządu terytorialnego.
Słowa kluczowe: Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego, prawo samorządowe, samorząd terytorialny
Adam Ostrowski
is a lawyer from the Association of Polish Cities, a researcher and lecturer at the Institute of Law and Administration of the Pomeranian University in Słupsk.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3455-5963
Marek Wójcik
is a representative of the Management Board of the Association of Polish Cities, the territorial self-government’s secretary of the Joint Government and Territorial Self-Government Commission
Joint Government and Territorial Self-Government Commission from myths to facts
Throughout the years of its operation, the Joint Government and Territorial Self-Government Commission was the main entity in which problems related to the functioning of local and regional self-government in Poland were being considered by the central government authorities and the representatives of territorial self-government. The authors assert that the current shape of many statutes and other regulations containing solutions that are beneficial to territorial self-governments is precisely the result of the activities of the Joint Commission. They simultaneously hope that the Joint Commission in its current form will lead to increasingly better legal solutions ensuring the further development of territorial self-government units as a result of creative cooperation with the legislator and the government.
Keywords: Joint Government and Territorial Self-Government Commission, self-government law, territorial self-government
Bibliografia / References
Drozdowski M., Prawnoustrojowe podstawy funkcjonowania, organizacja oraz zadania samorządu terytorialnego w Finlandii [w:] Współdziałanie administracji rządowej i samorządowej w Unii Europejskiej, red. M. Kulesza, M. Sakowicz, Warszawa 2009
Fundacja im. Stefana Batorego, Ustawa w 2 godziny 20 min. XIII Komunikat Obywatelskiego Forum Legislacji podsumowujący aktywność legislacyjną rządów Zjednoczonej Prawicy, Sejmu VIII kadencji i Senatu IX kadencji (2015–2019), Warszawa 2019, https://www.batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/Forum%20Idei/Komunikat_2019-1.pdf
Gawłowski R., Relacje rządowo-samorządowe z perspektywy Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego [w:] K. Karski, I. Wieczorek, Trzy dekady doświadczeń samorządu terytorialnego, Białystok 2020
Helnarska K.J., Ewolucja samorządu terytorialnego w państwach członkowskich Unii Europejskiej, Toruń 2012
Komisja Wspólna Rządu i Samorządu terytorialnego, Urząd Rady Ministrów, Warszawa 1993
Komitet Regionów, Dyrekcja Prac Konsultacyjnych, Dział Ekspertyz, Powoływanie członków Komitetu Regionów. Procedury stosowane w państwach członkowskich, CdR 104/2009 rev. FR - MST(DW)/ab
Lackowska M., Matczak R., Swianiewicz P., Sześciło D., Wojnar K., Indeks Samorządności 2023, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa 2023
Mäihäniemi B., System ochrony konkurencji w Finlandii, „Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2014/3
Nitschke-Szram B., Międzynarodowa współpraca samorządów, Warszawa 2017
Zachariasz I., Geneza Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2015/12
Andrzej Porawski
jest działaczem samorządowym, długoletnim dyrektorem Biura Związku Miast Polskich oraz był wieloletnim sekretarzem strony samorządowej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego
Od przywrócenia samorządu do obecnej Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego
Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego ma już 30 lat. Jest ciekawym, wyróżniającym Polskę w skali europejskiej narzędziem współdziałania władz centralnych i zdecentralizowanych. Jej skuteczność zależy od wielu czynników, jednak najbardziej od rzetelnego partnerstwa obu stron. Ostatnie lata pokazały, jak jest ono trudne, gdy po stronie rządowej dominuje podejście centralistyczne i brak woli dążenia do kompromisu.
Słowa kluczowe: Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego, rocznica, partnerstwo
Andrzej Porawski
is a territorial self-government activist, a long-time director of the Office of the Association of Polish Cities and a long-time territorial self-government secretary of the Joint Government and Territorial Self-Government Commission
From the restoration of territorial self-government to the current Joint Government and Territorial Self-Government Commission
The Joint Government and Territorial Self-Government Commission is already 30 years old. It is an interesting tool of cooperation between central and decentralized authorities, which distinguishes Poland on a European scale. Its effectiveness depends on many factors, but most importantly on a reliable partnership between the two sides. Recent years have shown how difficult it is when a centralist approach dominates the government with no will to reach a compromise.
Keywords: Joint Government and Territorial Self-Government Commission, anniversary, partnership
Grzegorz P. Kubalski
jest zastępcą Dyrektora Biura Związku Powiatów Polskich, członkiem Zespołu ds. Społeczeństwa Informacyjnego Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-6977-2258
Rola Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego w rządowym procesie legislacyjnym
Jednym z podstawowych zadań Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego jest opiniowanie projektów dokumentów rządowych dotyczących problematyki samorządu terytorialnego. Na tym tle w praktyce jej działania pojawiają się jednak regularnie wątpliwości dotyczące zakresu projektów podlegających opiniowaniu, chwili opiniowania w porównaniu z innymi elementami składowymi rządowego procesu legislacyjnego, a także aspektów proceduralnych związanych z wydaniem opinii w trybie obiegowym i przez poszczególne zespoły Komisji. Prezentowany artykuł analizuje te zagadnienia, proponując sposób ich rozwiązania w świetle obowiązujących przepisów. Zostaje wykazane, że Komisja Wspólna jest uprawniona do opiniowania wszystkich dokumentów rządowych dotyczących zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio kwestii samorządu terytorialnego w ogólności oraz poszczególnych jednostek samorządu. Opinia ta może być wydana w trybie obiegowym, jak również poprzez odpowiednio umocowany zespół problemowy.
Słowa kluczowe: Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego, proces legislacyjny, dokumenty rządowe
Grzegorz P. Kubalski
is the Deputy Director of the Office of the Association of Polish Counties, a member of the Information Society Group of the Joint Government and Territorial Self-Government Commission.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-6977-2258
Role of the Joint Government and Territorial Self-Government Commission in the government legislative process
One of the main tasks of the Joint Government and Territorial Self-Government Commission is to provide opinions on draft government documents regarding territorial self-government issues. In this light, doubts regularly arise in its practice as to the scope of projects that are to be reviewed, the timing of the review compared to other constituent components of the government legislative process, as well as procedural aspects related to opinions being issued by circulation and by the Commission’s individual teams. The article analyses these issues, proposing a method of solving them in the light of applicable regulations. It demonstrates that the Joint Commission is authorized to express opinions on all government documents related both directly and indirectly to the issue of territorial self-government in general, as well as individual self-government units. This opinion may be issued by circulation, as well as by an appropriately appointed problem team.
Keywords: Joint Government and Territorial Self-Government Commission, legislative process, government documents
Bibliografia / References
Adamowicz M., Duklewski P., Lasota M., Mazur J., Mazurek J., Rosa A., Słowikowski W., Współpraca administracji rządowej z administracją samorządową na przykładzie funkcjonowania Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego [w:] Współdziałanie administracji rządowej z administracją samorządową, red. M. Stec, Warszawa 2009
Gawłowski R., Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego – od konsultacji do współudziału w rządowym procesie decyzyjnym, „Samorząd Terytorialny” 2015/12
Izdebski H., Pozycja ustrojowa Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2013/12
Przedańska J., Szwast M., Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego – w stronę upodmiotowienia samorządu terytorialnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny” 2019/4
Sularz P., Odrzucenie zasady reprezentatywności w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Dialog rząd – samorząd czy dialog rząd – organizacje jednostek samorządu terytorialnego?, „Przegląd Prawa Publicznego” 2017/3
Zachariasz I., Geneza Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2015/12
dr hab. Robert Gawłowski
jest profesorem na Uniwersytecie WSB Merito w Toruniu.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3419-7679
Ocena celów i narzędzi koordynacji relacji rządowo-samorządowych z perspektywy 30 lat Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego
Relacje rządowo-samorządowe stanowią węzłowe zagadnienie dla organizacji i funkcjonowania systemu administracji publicznej. Z tego powodu 30. rocznica powołania Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego stanowi doskonały asumpt do podsumowania jej dorobku oraz wskazania potencjalnych kierunków rozwoju. Celem artykułu jest refleksja dot. ewolucji celów Komisji Wspólnej oraz narzędzi stosowanych w jej pracy z perspektywy stanu badań nad zagadnieniem koordynacji działań w systemie administracji publicznej. W podsumowaniu wskazano propozycję zmian, które mogą posłużyć do wzmocnienia koordynacji w relacjach rządowo-samorządowych oraz uczynić z Komisji centrum koordynacji i tworzenia polityki administracyjnej państwa.
Słowa kluczowe: relacje rządowo-samorządowe, Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego, ogólnopolskie organizacje samorządowe
Dr hab. Robert Gawłowski
is a professor at the WSB Merito University in Toruń.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3419-7679
Assessment of the objectives and tools for coordinating the relations between central government and self-government from the perspective of 30 years of the Joint Government and Territorial Self-Government Commission
The relationship between central government and territorial self-government is a key issue to the organization and functioning of the public administration system. As a result, the 30th anniversary of the establishment of the Joint Government and Territorial Self-Government Commission is an excellent opportunity to summarize its achievements and highlight potential directions of development. The objective of the article is to reflect on the evolution of the goals of the Joint Commission, as well as the tools used in its work from the point of view of the state of research on the matter of the coordination of activities in the public administration system. In summary, it suggests a proposal for changes that can be used to strengthen coordination in relations between central and territorial self-government and make the Commission the centre for coordinating and creating the state’s administrative policy.
Keywords: relations between central and territorial self-government, Joint Government and Territorial Self-Government Commission, national self-government organizations
Bibliografia / References
Alexander E., How Organizations Act Together: Interorganizational Coordination, “Theory and Practice. Psychology Press” 1995
Arrowsmith J., Sisson K., Marginson P., What Can ‘Benchmarking’ Offer the Open Method of Co-ordination?, “Journal of European Public Policy” 2004/2
Bouckaert G., Guy Peters B., Verhoest K., The Coordination of Public Sector Organizations. Shifting Patterns of Public Management, Nowy Jork 2010
Christensen T., Lægreid O.M., Lægreid P., Administrative coordination capacity; does the wickedness of policy areas matter?, “Policy and Society” 2019/2
Christensen T., Laegreid P., The Whole-of-Government Approach: Regulation, Performance and Public Sector Reform, Paper presented at ‘A Performing Public Sector: The Second Transatlantic Dialogue’, Leuven 2006
Cook K., Hardin R., Levi M., Cooperation without Trust?, Nowy Jork 2005
Costumato L., Collaboration among public organisations: a systematic literature review on determinants of interinstitutional performance, “International Journal of Public Sector Management” 2021/3
Davoudi S., Johnson M., Preconditions of coordination in regional public organizations, “Public Management Review” 2022
Evans M., Davies J., Understanding Policy Transfer: A multilevel, multi-disciplinary perspective, “Public Administration” 1999/2
Fundacja St. Batorego, Odnowa samorządności: Jak przywrócić samodzielność i sprawczość polskim samorządom, Warszawa 2023
Gawłowski R., Między współpracą a przetargiem i rywalizacją. Relacje rządowo-samorządowe w systemie administracji publicznej, Warszawa 2019
Head B.W., Alford J., Wicked problems: Implications for public policy and management, “Administration & Society” 2015/6
Joined-up Government in the Western World in Comparative Perspective: A Preliminary Literature Review and Exploration, “Journal of Public Administration Research and Theory” 2004/14
Kopińska G., Izdebski K., Berek M., Frączak P., Wołejko P., Polski BezŁad Legislacyjny. Raport Obywatelskiego Forum Legislacji z prac IX kadencji Sejmu, Warszawa 2023
Mandell M., Intergovernmental management in interorganizational networks: a revised perspective, “International Journal of Public Administration” 2007/4
Molenveld A., Verhoest K., Voets J., Steen T., Images of Coordination: How Implementing Organizations Perceive Coordination Arrangements, “Public Administration Review” 2019/1
Mościcki B., Sto lat Związku Miast Polskich. 1917–2018, Związek Miast Polskich, Poznań 2018
Multi-level Governance, red. I. Bache, M. Flinders, Oxford 2004
Nauka o administracji, red. Z. Cieślak, Warszawa 2017
OECD, Better Governance, Planning and Services in Local Self-Governments in Poland, Paryż 2021
Oomsels P., Bouckert G., Studying interorganizational trust in public administration: A conceptual and Analytical Framework of “Administrational Trust”, “Public Performance & Management Review” 2014/4
Palmatier R.W., Dant R.P., Grewal G., A Comparative Longitudinal Analysis of Theoretical Perspectives of Interorganizational Relationship Performance, “Journal of Marketing” 2007/4
Parliaments and Majority Rule in Western Europe, red. H. Döring, Mannheim 1995
Peters B.G., Pierre J., Multi-level Governance and Democracy: A ‘Faustian bargain’? [w:] Multi-level Governance, red. I. Bache, M. Flinders, Oxford 2004
Peters B.G., The challenge of policy coordination, “Policy Design and Practice” 2018/1
Pollitt C., Joined-up Government: A Survey, “Political Studies Review” 2003/1
Przedańska J., Szwast M., Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego – w stronę upodmiotowienia samorządu terytorialnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2019/4
Rothert A., Sieciowy (bez)ład, czyli emergencja systemu politycznego [w:] J. Szymanek, M. Kaczorowska, A. Rothert, Ewolucja, dewolucja, emergencja w systemach politycznych, Warszawa 2007
Stephenson P., Twenty Years of Multi-level Governance: Where does it come from? What is it? Where is it going?, “Journal of European Public Policy” 2013/6
Sześciło D., Agencification revisited. Trends in consolidation of central government administration in Europe, “International Review of Administrative Science” 2022/4
Sześciło D., Dwa porządku państwa: rząd-samorząd terytorialny. Analiza normatywna [w:] Państwo w praktyce. Style działania, red. J. Raciborski, Kraków 2017
Sześciło D., Wojnar K., Lackowska M., Swianiewicz P., Matczak R., Indeks Samorządności 2023, Warszawa 2023
Zachariasz I., Geneza Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2015/12
prof. dr hab. Hubert Izdebski
jest członkiem-korespondentem Polskiej Akademii Nauk, kierownikiem Katedry Prawa Publicznego i Międzynarodowego Uniwersytetu SWPS w Warszawie oraz radcą prawnym w Spółce Prawniczej I&Z.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3390-4167
Trzydzieści lat Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Propozycje zmian w ustawie o Komisji Wspólnej oraz o przedstawicielach Rzeczypospolitej Polskiej w Komitecie Regionów Unii Europejskiej
Trzydzieści lat funkcjonowania Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, od 18 lat na podstawie ustawy, która określa Komisję jako forum wypracowywania wspólnego stanowiska Rządu i samorządu terytorialnego, nakazuje rozważenie potrzeby i możliwości zmiany ustawy z 6.05.2005 r. w świetle zarówno doświadczeń wynikających z funkcjonowania samej Komisji, jak i faktu osłabienia przez ostatnie lata, w następstwie zmian ustawodawczych, a przede wszystkich praktyk poprzedniego rządu, pozycji samorządu terytorialnego w systemie władz publicznych. Ustawa z 2005 r. bardzo niedawno temu doczekała się pierwszej, dyskusyjnej, choć nienaruszającej zasad przyjmowanych w dużej mierze od początku, nowelizacji. Artykuł poświęcony jest omówieniu propozycji istotnej nowelizacji ustawy wypracowywanej w ramach prac Fundacji im. Stefana Batorego. Ich kierunek można określić jako wzmocnienie roli strony samorządowej Komisji, czyniący z niej rodzaj „samorządu samorządu”, także w zakresie przedstawiania kandydatur członków i zastępców członków polskiej reprezentacji w Komitecie Regionów Unii Europejskiej. Wymagałoby to zapewnienia stronie samorządowej legitymacji wyborczej (wybór członków przez organy stanowiące jednostek samorządu), a to mogłoby oznaczać zmianę roli ogólnokrajowych reprezentacji samorządu – z wyznaczania przedstawicieli do składu strony samorządowej Komisji Wspólnej do wysuwania na zasadzie wyłączności kandydatów na członków Komisji.
Słowa kluczowe: samorząd terytorialny, ogólnokrajowe reprezentacje samorządu, jednostki samorządu terytorialnego, Komitet Regionów Unii Europejskiej
Pobierz treść artykułu
Professor dr hab. Hubert Izdebski
is a correspondent member of the Polish Academy of Sciences, head of the Department of the Public and International Law at the SWPS University of Social Sciences and Humanities in Warsaw and a legal counsel at the I&Z law firm.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3390-4167
Thirty years of the Joint Government and Territorial Self-Government Commission. Proposals for changes to the Act on the Joint Commission and on the representatives of the Republic of Poland in the Committee of the Regions of the European Union
Thirty years of operation of the Joint Government and Territorial Self-Government Commission, for 18 years based on an Act which describes the Commission as a forum for developing a common position of central government and territorial self-government, requires consideration of the need and possibility of amending the Act of 6 May 2005 in the light of both the experience arising from the functioning the Commission itself, as well as the fact that the position of territorial self-government has weakened in recent years in the system of public authorities as a result of legislative changes and, primarily the practices of the previous government. The 2005 Act very recently received a controversial amendment for the first time, which however did not change the principles largely adopted from the beginning. The article is devoted to a discussion on the proposal of a significant amendment to the Act developed as a part of the work of the Stefan Batory Foundation. Their direction can be described as strengthening the role of the territorial self-government side of the Commission, turning it into a kind of ‘self-government’s self-government’, including with regard to presenting candidates to become members and deputy members of the Polish representation in the Committee of the Regions of the European Union. This would require the territorial self-government side to be assured of the ability to be elected (the election of members by the decision-making bodies of territorial self-government units), and this could mean a change in the role of the national self-government representations – from appointing representatives to the territorial self-government side of the Joint Commission to nominating candidates for members of the Commission on an exclusive basis.
Keywords: territorial self-government, national self-government representations, territorial self-government units, Committee of the Regions of the European Union
Bibliografia / References
Gawłowski R., Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego – od konsultacji do współudziału w rządowym procesie decyzyjnym, „Samorząd Terytorialny” 2015/12
Izdebski H., Pozycja ustrojowa Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2013/12
Izdebski H., Samorząd terytorialny. Pionowy podział władzy, Warszawa 2020
Izdebski H., Trzydzieści lat po restytucji samorządu – gdzie jesteśmy, „Samorząd Terytorialny” 2020/3
Kulesza M., O tym, ile jest decentralizacji w centralizacji, a także o osobliwych nawykach uczonych administratywistów – najnowszy przedruk w: „Samorząd Terytorialny” 2023/1–2
Łukowiak D., Ustawa okołobudżetowa w systemie gospodarki finansowej państwa. Charakter prawny i funkcje instytucji”, „Państwo i Prawo” 2021/7
Potrzeba zmian w samorządzie terytorialnym, red. C. Trutkowski, J. Podgórska-Rykała, Warszawa 2023
Przedańska J., Rola Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu w kształtowaniu zasad wsparcia finansowego dla jednostek samorządu terytorialnego w ramach Funduszu Inwestycji Lokalnych, „Acta Universitatis Wratislaviensis nr 4058. Prawo” 2021/333
Przedańska J., Szwast M., Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego – w stronę upodmiotowienia samorządu terytorialnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2019/4
Stępień J., Kształt reaktywowanego samorządu terytorialnego w zamierzeniach jego twórców, „Samorząd Terytorialny” 2015/1–2
Stępień J., Samorząd terytorialny w polskim porządku publicznym (po 30 latach doświadczeń) [w:] Potrzeba zmian w samorządzie terytorialnym, red. C. Trutkowski, J. Podgórska-Rykała, Warszawa 2023
Sularz P., Odrzucenie zasady reprezentatywności w Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Dialog rząd-samorząd czy rząd-organizacje jednostek samorządu terytorialnego, „Przegląd Prawa Publicznego” 2017/3
Sześciło D., Komisja Wspólna Rządu i Samorządu: potrzeba nowej formuły, https://www.batory.org.pl/blog_wpis/komisja-wspolna-rzadu-i-samorzadu-potrzeba-nowej-formuly/
Zachariasz I., Geneza Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, „Samorząd Terytorialny” 2015/12
dr hab. Jakub H. Szlachetko, prof. UG
jest adwokatem, pracownikiem naukowo-dydaktycznym na Wydziale Praw i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego, przewodniczącym Rady Instytutu Metropolitalnego.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4152-5394
dr hab. Łukasz Mikuła, prof. UAM
jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym na Wydziale Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, radnym Rady Miasta Poznania.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9276-4574
Związki metropolitalne „z przekształcenia”. Trzecia droga do metropolii
We wszystkich dotychczasowych projektach ustaw metropolitalnych przyjmowano założenie, że podmioty metropolitalne (najczęściej przybierające postać związków metropolitalnych) muszą być tworzone „od nowa”. Autorzy artykułu przedstawiają konkurencyjną koncepcją przyjmując, że względy prakseologiczne, polityczne i prawne przemawiają za trybem tworzenia podmiotów „z przekształcenia” stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego. Korzyści z takiego rozwiązania jest wiele, a przede wszystkim są to ciągłość instytucjonalna, ciągłość majątkowo-finansowa oraz trwałość projektów, a także prawne usankcjonowanie trudnego (a wielokroć przez to i długiego) procesu integracji metropolitalnej. W takiej sytuacji ustawa metropolitalna nabiera nieco innego charakteru – ustrojowo-proceduralnego, a do rangi kwestii kluczowej urasta regulacja procesu przekształceniowego.
Słowa kluczowe: samorząd metropolitalny, związek metropolitalny, reforma metropolitalna, ustawa metropolitalna
Dr hab. Jakub H. Szlachetko, professor of the University of Gdańsk
is an attorney-at-law, a researcher and lecturer at the Faculty of Law and Administration of the University of Gdańsk, chair of the Council of the Metropolitan Institute, Gdańsk, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4152-5394
Dr hab. Łukasz Mikuła, professor of the Adam Mickiewicz University
a researcher and lecturer at the Faculty of Social and Economic Geography and Spatial Management at the Adam Mickiewicz University in Poznań, councillor of the City of Poznań, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9276-4574
Metropolitan unions ‘from a transformation’. The third path to a metropolis
All draft metropolitan acts to date have assumed that metropolitan entities (most frequently assuming the form of metropolitan unions) have to be created ‘from scratch’. The authors of the article present a competing concept which assumes that praxeological, political and legal considerations support a procedure of creating entities ‘from a transformation’ of associations of territorial self-government units. There are many advantages of such a solution, primarily institutional continuity, continuity of assets and finances and sustainability of projects, as well as the legal sanctioning of the difficult (and therefore often long) process of metropolitan integration. In this situation, the Metropolitan Act is of a somewhat different systemic and procedural nature, while the regulation of the transformation process rises to the status of a key issue.
Keywords: metropolitan self-government, metropolitan union, metropolitan reform, Metropolitan Act
Bibliografia / References
Kaczmarek T., Mikuła Ł., Ustroje terytorialno-administracyjne obszarów metropolitalnych w Europie, Poznań 2007
Kuć-Czajkowska K., Obszary funkcjonalne miast wojewódzkich w Polsce. Przestrzeń współpracy i konkurencji samorządów terytorialnych, Lublin 2019
Mikuła Ł., Zarządzanie rozwojem przestrzennym obszarów metropolitalnych w świetle koncepcji miękkich przestrzeni planowania, Poznań 2019
Szlachetko J., Analiza CELowa. Koncepcja organizacji i funkcjonowania samorządu metropolitalnego w Rzeczypospolitej Polsce (koncepcja MEGApolis), Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej 2022
Szlachetko J., Lex metropolitana. Rozwój ustawodawstwa metropolitalnego w Trzeciej Rzeczypospolitej Polskiej, Gdańsk 2023
Szlachetko J., Normatywny model samorządu metropolitalnego, Gdańsk 2020
Szlachetko J., Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot – proces instytucjonalizacji i scenariusze dalszego rozwoju, „Samorząd Terytorialny” 2022/12
Szlachetko J., Raport w sprawie założeń polityki metropolitalnej dla Rzeczypospolitej Polskiej (MEGApolis), Instytut Metropolitalny 2021
Szlachetko J., Tezy do ustawy o samorządzie metropolitalnym. Przyczynek do dyskusji o brakującej reformie, „Samorząd Terytorialny” 2021/1–2
Szlachetko J., Zakres działania i zadania samorządu metropolitalnego w świetle koncepcji MEGApolis. Potulaty de lege ferenda, „Samorząd Terytorialny” 2021/7–8
dr Justyna Przedańska
jest adiunktem w Zakładzie Ustroju Administracji Publicznej w Instytucie Nauk Administracyjnych na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3558-3969
dr hab. Igor Zachariasz
jest profesorem Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, adwokatem.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2138-1853
Recenzja trzytomowego Systemu Prawa Samorządu Terytorialnego pod redakcją naukową Ireny Lipowicz, Warszawa 2022–2023
dr Justyna Przedańska
is an assistant professor in the Department of the Public Administration System at the Institute of Administrative Studies at the Faculty of Law, Administration and Economics of the University of Wrocław.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3558-3969
Dr hab. Igor Zachariasz
is a professor of the Kraków University of Economics, an attorney-at-law.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2138-1853
Review of the books System of Territorial Self-Government Law, volume I: Basic concepts and legal basis for functioning, volume II: The territorial self-government system, volume III: The independence of territorial self-government – limits and prospects, academic editor Irena Lipowicz, Warsaw 2022/2023
dr Renata Cybulska
jest adiunktem w Instytucie Nauk Prawnych na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4980-5841
Sprawy prywatne będące przedmiotem wniosku o udostępnienie informacji publicznej – glosa aprobująca do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 kwietnia 2020 r. (I OSK 1561/19)
Nadużycie prawa do informacji publicznej coraz częściej przejawia się w orzecznictwie sądów administracyjnych. Wynika to z rosnącej liczby wniosków, których celem jest uzyskanie informacji mających wartość wyłącznie dla wnioskodawcy i z przeznaczeniem do prywatnego wykorzystania. Z uwagi na to, że informacja publiczna ma być instrumentem w realizacji zasady jawności działania organów władzy publicznej i szeroko pojętej administracji publicznej, to nie może być uzyskiwana dla potrzeb indywidualnych. Ponieważ ustawa o dostępie do informacji publicznej nie reguluje ograniczenia w udostępnieniu informacji z pobudek prywatnych, wypracowanie spójnej linii orzeczniczej w tym zakresie wydaje się niezbędne. Nie jest to jednak instrument z definicji blokujący dostęp do informacji, a jedynie powodujący brak możliwości korzystania z ustawy dla celów innych niż troska o dobro publiczne.
Słowa kluczowe: dostęp do informacji publicznej, sprawa publiczna, sprawa prywatna
dr Renata Cybulska
is an assistant professor at the Institute of Law at the Faculty of Law and Administration of the University of Silesia in Katowice.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4980-5841
Private matters constituting the subject of a request for access to public information – approving commentary on the ruling of the Supreme Administrative Court of 29 April 2020 (I OSK 1561/19)
The abuse of the right to public information is increasingly manifested in the rulings of the administrative courts. This arises from the increasing number of requests for information that is of value only to the applicant and intended for private use. Given that public information is to be an instrument for implementing the principle of openness of the activities of the public authorities and the broadly-understood public administration, it cannot be obtained for individual needs. As the Act on Access to Public Information does not regulate restrictions on the disclosure of information for private reasons, the development of a coherent line of rulings in this area seems necessary. However, this is not an instrument which, by definition, blocks access to information, but purely makes it impossible to use the Act for purposes other than caring for the public good.
Keywords: access to public information, public matter, private matter
Bibliografia / References
Drachal J., Prawo do informacji publicznej w świetle wykładni funkcjonalnej [w:] Sądownictwo administracyjne gwarantem praw i wolności obywatelskich 1980–2005, red. J. Góral, R. Hauser, J. Trzciński, Warszawa 2005
Jaśkowska M., Dostęp do informacji przetworzonej [w:] Sądownictwo administracyjne gwarantem wolności i praw obywatelskich 1980–2005, red. J. Góral, R. Hauser, J. Trzciński, Warszawa 2005
Kamińska I., Rozbicka-Ostrowska M., Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, Warszawa 2016
Krystman M., Kostrzewska J., Bezczynność podmiotu zobowiązanego z perspektywy konstrukcji nadużycia prawa do informacji publicznej [w:] 20 lat ustawy o dostępie do informacji publicznej. Podsumowanie i perspektywy ustawowej regulacji prawa do informacji publicznej, red. M. Błachucki, G. Sibiga, Warszawa 2022
Pawlik K., Odmowa dostępu do informacji publicznej, Warszawa 2021
Piskorz-Ryń A., O nadużyciu prawa dostępu do informacji publicznej [w:] 20 lat ustawy o dostępie do informacji publicznej. Podsumowanie i perspektywy ustawowej regulacji prawa do informacji publicznej, red. M. Błachucki, G. Sibiga, Warszawa 2022
Sitniewski P., Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, Wrocław 2011
Szostakiewicz P., Nosarzewski Ł., Wpływ orzecznictwa sądów administracyjnych na stosowanie ustawy o dostępie do informacji publicznej [w:] 20 lat ustawy o dostępie do informacji publicznej. Podsumowanie i perspektywy ustawowej regulacji prawa do informacji publicznej, red. M. Błachucki, G. Sibiga, Warszawa 2022
Benedykt Węgrzyn
jest Wójtem Gminy Dobra.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7203-6841
dr Michał Kudłacz
jest adiunktem w Katedrze Polityk Publicznych na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6746-4182
Sprawozdanie: „I Okrągły Stół Samorządowy”, Gmina Dobra, 18.09.2023 r.
Benedykt Węgrzyn
is a Mayor of Dobra Municipality.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7203-6841
dr Michał Kudłacz
is an assistant professor of the Kraków University of Economics.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6746-4182
Report: ‘The First Territorial Self-Government Round Table’, Dobra Municipality, 18 September 2023 r.
dr Karina Pilarz
jest asystentem w Zakładzie Ustroju Administracji Publicznej na Wydziale Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-6078-5335
Sprawozdanie: XIV Krakowsko-Wrocławskie Spotkanie Naukowe Administratywistów
„Administracja publiczna wobec nowych technologii. W kierunku neutralności klimatycznej”, 23-24 września 2023 r.
dr Karina Pilarz
is an assistant at the Public Administration System Department at the Faculty of Law, Administration and Economics of the University of Wrocław.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-6078-5335
Report: 14th Krakow-Wrocław Academic Meeting of Administrative Lawyers
‘Public administration with respect to new technologies. Towards climate neutrality’, 23–24 September 2023.
