Upadłość konsumencka – realna pomoc czy katastrofa regulacyjna?Rafał Chybiński
doktorant, Katedra Teorii i Filozofii Prawa, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Uniwersytet Wrocławski, Polska
ORCID: 0000-0002-0243-8722
Upadłość konsumencka – realna pomoc czy katastrofa regulacyjna?
Niniejszy artykuł stanowi efekt przemyśleń w trakcie przygotowań do wygłoszonego już seminarium naukowego dla Stowarzyszenia Badań nad Źródłami i Funkcjami Prawa „Fontes”, które odbyło się 19.03.2021 r. Upadłość konsumencka to obecnie jeden z ważniejszych problemów w ramach polskiego prawa upadłościowego. Jednak główny problem warty poruszenia w niniejszym artykule dotyczy potencjalnej efektywności instytucji upadłości konsumenckiej w jej aktualnym kształcie. Często znaczna część ich dochodu jest przeznaczana na wykonywanie zobowiązań wobec pożyczkodawców czy dostawców usług. Zmienia to ich życie w prawdziwy koszmar. Czy upadłość konsumencka stanowi realną pomoc dla tych ludzi? Czy może jest jedynie sposobem ucieczki przed zobowiązaniami dla hazardzistów itd.? Na to pytanie postaram się odpowiedzieć w tym artykule.
Słowa kluczowe: niewypłacalność, konsument, prawo upadłościowe
Rafał Chybiński
PhD student, Department of Theory and Philosophy of Law, Faculty of Law, Administration and Economics, University of Wroclaw, Poland
ORCID: 0000-0002-0243-8722
Consumer bankruptcy - real aid or regulatory disaster?
This article is the result of ideas that came up during preparations for the already delivered scientific seminar for the "Fontes" Association for Research on Sources and Functions of the Law, which took place on March 19, 2021. Consumer bankruptcy is currently one of the most important problems under Polish bankruptcy law. However, the main issue worth discussing in this article concerns the potential effectiveness of the consumer bankruptcy institution in its current shape. Often a significant portion of their income is spent on fulfilling obligations to lenders or service providers. This turns their lives into a real nightmare. Does consumer bankruptcy really help these people? Or is it just a way of escaping obligations for gamblers and such? I will try to answer this question in this article.
Keywords: insolvency, consumer, bankruptcy law
Bibliografia/References
Janda P. [w:] Prawo upadłościowe. Komentarz, Warszawa 2020.
Lipowicz Ł. [w:] Upadłość konsumencka. Komentarz, red. P. Filipiak, A. Hrycaj, Warszawa 2020.
Machowska A. [w:] Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe, red. A. Machowska, Warszawa 2021.
Paulina Wolszczak
absolwentka Wydziału Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, Polska
ORCID: 0000-0002-8643-9799
Wykładnia pojęcia „właściwe postępowanie” na gruncie art. 4171 § 1 k.c. w przypadku szkody wyrządzonej wydaniem rozporządzenia niezgodnego z aktem wyższego rzędu z perspektywy koncepcji demokratycznego państwa prawnego
Zgodnie z art. 4171 § 1 k.c. jednostce przysługuje odszkodowanie w przypadku szkody wyrządzonej wydaniem rozporządzenia niezgodnego z prawem. Uprzednio powinna ona uzyskać prejudykat we właściwym postępowaniu, którego charakter prawny nie został jednak jednoznacznie rozstrzygnięty. Wykładnia tego pojęcia powinna zostać dokonana w świetle koncepcji demokratycznego państwa prawnego, obowiązującej w polskim porządku prawnym na podstawie art. 2 Konstytucji RP. Idea ta ma na celu zapobieganie arbitralności władzy państwowej oraz zagwarantowanie rzeczywistej ochrony praw i wolności jednostek. Należy więc uwzględnić odmienny charakter instytucji parlamentu i administracji oraz wydawanych przez nie aktów, a także związanie organów państwa zasadą legalizmu. Dokonanie takiej wykładni prowadzi natomiast do wniosku, że charakter prejudykatu powinny posiadać nie tylko orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, lecz także orzeczenia sądów powszechnych oraz sądów administracyjnych.
Słowa kluczowe: bezprawie legislacyjne, rozporządzenie, odszkodowanie, właściwe postępowanie, demokratyczne państwo prawne
Paulina Wolszczak
graduate of the Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, Poland
ORCID: 0000-0002-8643-9799
The interpretation of the concept of "appropriate conduct" under Article 4171 § of the Polish Civil Code in the case of damage caused by the issuance of a regulation inconsistent with an act of a higher order from the perspective of the concept of a democratic state ruled by law
Pursuant to Article 4171 § 1 of the Polish Civil Code an individual is entitled to compensation in the event of damage caused by the issuance of an illegal regulation. Prior to that, the individual should have obtained a preliminary ruling in the relevant proceedings, the legal nature of which, however, has not been unequivocally settled. The interpretation of this concept should be made within the framework of a democratic state ruled by law, which is the case in Poland pursuant to Article 2 of the Constitution of the Republic of Poland. This idea is aimed at preventing the arbitrariness of state power and guaranteeing the actual protection of the rights and freedoms of individuals. Therefore, one should take into account the different nature of the institutions of parliament and administration and the acts they issue, as well as binding state authorities to the principle of legalism. Such an interpretation leads to the conclusion that not only the decisions of the Constitutional Tribunal should have the nature of a preliminary ruling, but also the decisions of common courts and administrative courts.
Keywords: legislative unlawfulness, regulation, compensation, proper conduct, democratic state ruled by law
Bibliografia/References
Adamczyk A., Incydentalna kontrola rozporządzeń przez sądy [w:] Przestrzeń a rozwój, red. S. Korenik, A. Dybała, Wrocław 2011.
Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Warszawa 1999.
Banaszczyk Z. [w:] Kodeks cywilny. T. I. Komentarz. Art. 1–44910, red. K. Pietrzykowski, Legalis 2020.
Bosek L., Bezprawie legislacyjne, Warszawa 2007.
Czerwińska E., „Vom Wesen und Wert der Demokratie” – Teoria demokracji Hansa Kelsena, „Principia” 2004/37–38.
Dziadzio A., Koncepcja państwa prawa w XIX w. – idea i rzeczywistość, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2005/1.
Działocha K., Skwara B., Gwarancje wykonawczego charakteru rozporządzeń (aspekt materialny), „Państwo i Prawo” 2007/10.
Florczak-Wątor M. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, LEX 2019.
Garlicki L., Wojtyczek K. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom II, red. L. Garlicki, M. Zubik, LEX 2016.
Garlicki L., Trybunał Konstytucyjny a rola sądów w ochronie konstytucyjności prawa, „Państwo i Prawo” 1986/2.
Haczkowska M. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. M. Haczkowska, Warszawa 2014.
Hauser R., Trzciński J., O formach kontroli konstytucyjności prawa przez sądy, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 2008/2.
Jellinek J., Ogólna nauka o państwie, przeł. M. Balsigierowa, M. Przedborski, t. 2, Warszawa 1924.
Kant I., Uzasadnienie metafizyki moralności, przeł. M. Wartenberg, Warszawa 1984.
Kelsen H., O istocie i wartości demokracji, przeł. F. Turynowa, Warszawa – Wrocław 1985.
Klepka R., Zasadność funkcjonowania parlamentu dwuizbowego w demokratycznym państwie unitarnym – przypadek Polski [w:] Dylematy współczesnej demokracji, red. S. Wróbel, Toruń 2017.
Kuźmicka-Sulikowska J. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Legalis 2019.
Lesiński P., Państwo w myśli Roberta von Mohla, Lublin 2020.
Locke J., Two Treatises of Government, Cambridge 1960.
Ludwin F., Monteskiusza trójpodział władzy, a idea demokracji, „Przegląd Naukowy Disputatio” 2010/2.
Łętowska E., Tłuczemy termometr – nie mamy gorączki, czyli o rozszerzaniu zakresu nieodpowiedzialności państwa, http://monitorkonstytucyjny.eu/archiwa/15247.
Łętowska E., Trudności w przyswajaniu w Polsce praktyki państwa prawa [w:] Państwo prawa. Demokratyczne państwo prawne. Antologia, Warszawa 2008.
Maciąg Z.A., Kształtowanie zasad państwa demokratycznego, prawnego i socjalnego w Niemczech, Białystok 1998.
Małajny R.M., Trzy teorie podzielonej władzy, Warszawa 2001.
Mohl R. von, Encyklopedia umiejętności politycznych, przeł. A. Białecki, Warszawa 2003.
Monteskiusz, O duchu praw, przeł. T. Boy-Żeleński, Warszawa 1927.
Morawski L., Główne problemy współczesnej filozofii prawa. Prawo w toku przemian, Warszawa 2005.
Morawski L., Zasada państwa prawnego – próba reinterpretacji, „Acta Universitatis Nicolai Copernici” 1996/304.
Nowacki J., Formalne państwo prawne (kwestia charakterystyki) [w:] Państwo prawa. Demokratyczne państwo prawne. Antologia, red. J. Kowalski, Warszawa 2008.
Olszewski H., Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa – Poznań 1973.
Pakuł A., Od państwa policyjnego do państwa neopolicyjnego. Objawy policyzacji demokratycznego państwa prawnego [w:] Cywilizacja administracji publicznej. Księga jubileuszowa z okazji 80-lecia urodzin prof. nadzw. UWr dra hab. Jana Jeżewskiego, red. J. Korczak, Wrocław 2018.
Peretiatkowicz A., Teoria prawa i państwa H. Kelsena, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1937/4.
Pietrzak M., Demokratyczne, świeckie państwo prawne, Warszawa 1999.
Preisner A., Zakres i formy prawotwórczej działalności organów wykonawczych [w:] Prawo i kontrola jego zgodności z Konstytucją, red. E. Zwierzchowski, Warszawa 1997.
Przedańska J., Ab ovo, czyli o koncepcji państwa prawa [w:] Administracja publiczna pod rządami prawa. Księga pamiątkowa z okazji 70-lecia urodzin prof. zw. dra hab. Adama Błasia, red. J. Korczak, Wrocław 2016.
Rousseau J.J., Umowa społeczna, przeł. A. Peretiatkowicz, Kęty 2014.
Sarnecki P. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom I, red. L. Garlicki, M. Zubik, LEX 2016.
Schambeck H., Nauka prawa Hansa Kelsena, przeł. A. Kustra, I. Wróblewska, „Studia Iuridica Toruniensia” 2011/8.
Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, LEX 2013.
Skrzydło W., Sądy i trybunały w praktyce stosowania konstytucji [w:] Podstawowe problemy stosowania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Raport wstępny, red. K. Działocha, Warszawa 2004.
Skwara B., Rozporządzenie jako akt wykonawczy do ustawy w polskim prawie konstytucyjnym, Warszawa 2010.
Sobolewski P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis 2020.
Sobolewski M., Zasady demokracji burżuazyjnej i ich zastosowanie, Warszawa 1969.
Stefaniuk M., Zasada odpowiedniego vacatio legis jako element zasady ochrony zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, „Studia Iuridica Lublinensia” 2016/1.
Stern K., Der Rechtsstaat, Kreifeld 1971.
Strus Z., Kodeks cywilny, t. 2, Warszawa 2005.
Szczepaniak R. [w:] Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 353–626, red. M. Gutowski, Legalis 2019.
Tkaczyński J.W., „O istocie i wartości demokracji” Hansa Kelsena dzisiaj, „Politeja” 2007/7.
Tuleja P., Zastane pojęcie państwa prawnego [w:] Państwo prawne. Demokratyczne państwo prawne. Antologia, red. J. Kowalski, Warszawa 2008.
Wronkowska S., Charakter prawny klauzuli demokratycznego państwa prawnego [w:] Państwo prawa. Demokratyczne państwo prawne. Antologia, red. J. Kowalski, Warszawa 2008.
Wronkowska S., Jednostka a władza prawodawcza [w:] O prawach człowieka. W podwójną rocznicę Paktów. Księga pamiątkowa w hołdzie Profesor Annie Michalskiej, red. T. Jasudowicz, C. Mik, Toruń 1996.
Zajęcki M., O niezgodności aktu wykonawczego z ustawą, „Państwo i Prawo” 2011/12.
Zmierczak M., Kształtowanie koncepcji państwa prawnego (na przykładzie niemieckiej myśli polityczno-prawnej) [w:] Polskie dyskusje o państwie prawa, red. S. Wronkowska, Warszawa 1995.
Zubik M., Sokolewicz W. [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom I, red. L. Garlicki, M. Zubik, LEX 2016.
Tomasz Copp
doktor nauk prawnych, Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu, Polska
ORCID: 0000-0002-1855-199X
Kierunki rozwoju ustroju społeczno-gospodarczego Chińskiej Republiki Ludowej
Sformułowana przez Deng Xiaopinga doktryna „jednego kraju, dwóch systemów”, dopuściła do funkcjonowania w ChRL odrębnych systemów prawnych, w tym własnych konstytucji w Hong Kongu oraz w Makao, autonomicznych regionach ChRL. Szybki rozwój społeczno-gospodarczy ChRL wiąże się z koniecznością dokonywania zmian w zakresie prawa. W artykule przedstawia się kierunki rozwoju ustroju społeczno-gospodarczego ChRL oraz prezentuje powiązania regulacji konstytucyjnych z rozwojem społeczno-gospodarczym ChRL.
Słowa kluczowe: konstytucja, ChRL, prawo konstytucyjne, ustrój społeczno-gospodarczy
dr Tomasz Copp
Humanitas University in Sosnowiec, Poland
ORCID: 0000-0002-1855-199X
Directions of development of the socio-economic system of the People's Republic of China
The doctrine of "one country, two systems" formulated by Deng Xiaoping allowed for the functioning of separate legal systems in the PRC, including separate constitutions of the autonomous regions Hong Kong and Macao. The rapid socio-economic development of the PRC results in a need to introduce legal changes. The article presents the directions of development of the PRC socio-economic system, and describes the links between constitutional regulations and socio-economic development.
Keywords: constitution, PRC, constitutional law, socio-economic system
Bibliografia/References
Clayton C.H., Sovereignty at the edge: Macau and the question of Chineseness, Cambridge–London 2009.
Hao Z., Macau, History and Society, Hong Kong 2011.
Jian M., Lundalu fa chuantong ji qi yu Zhongguoneidi, Taiwan he Aomenfazhi de guanxi [w:] Aomen renwen shehui kexue yanjiu wenxuan: falu quan, Shehui Kexue Wenxian Chubanshe, red. Z. Guoqiang, Beijing 2010.
Kissinger H., O Chinach, Wołowiec 2014.
Laozi, Tao Dao De Jing, Sandomierz 2009.
Loh Ch., Underground Front, The Chinese Communist Party In Hong Kong, Hong Kong 2010.
O sztuce rządzenia według Mozi, Mengzi, Xunzi, Han Feizi, Warszawa 2016.
Qian Z., China’s Ethic Groups and Religions, China International Press 2009.
Rowiński J., Jakóbiec W., System Konstytucyjny Chińskiej Republiki Ludowej, Warszawa 2006.
Rowiński J., Jakóbiec W., System Konstytucyjny i Przedstawicielski Specjalnego Autonomicznego Regionu ChRL Hongkongu, Warszawa 2012.
Rowiński J., Jakóbiec W., System Konstytucyjny i Przedstawicielski Specjalnego Autonomicznego Regionu ChRL Makau, Warszawa 2012.
Wuyi W., Aomen bocaiye fazhan [w:] Aomen lanpishu. Aomen jingji shehui fazhan baodao (2008–2009), Shehui Kexue Wenxian Chubanshe, red. H. Yufan, W. Zhiling, Beijing 2009.
Xi Jinping, The governance of China, Foreign Languages Press 2014.
Yash G., Hong Kong’s New Institutional Order. The Reasumption of Chinese Sovereignty and the Basic Law, Hong Kong 1999.
Paweł Gacek
doktor nauk prawnych, nadkomisarz, Komenda Główna Policji, Polska
ORCID: 0000-0001-6365-3146
Doręczenie decyzji administracyjnej jako zdarzenie inicjujące bieg terminu do wniesienia odwołania – wybrane aspekty
Niniejszy artykuł został w całości poświęcony problematyce związanej z doręczeniem decyzji administracyjnej w kontekście zdarzenia inicjującego termin do wniesienia odwołania. Wskazano, kiedy termin ten rozpoczyna swój bieg, a także określono zasady obliczania tego terminu. Uwagę skupiono również na podmiotach, którym doręczenie decyzji powoduje zainicjowanie biegu terminu do wniesienia odwołania. Odwołanie przysługuje wyłącznie w trakcie biegu terminu do wniesienia odwołania. Wówczas odwołanie inicjuje postępowanie odwoławcze.
Słowa kluczowe: decyzja administracyjna, strona, pełnomocnik, doręczenie decyzji administracyjnej, termin do wniesienia odwołania
dr Paweł Gacek
Police Commissioner, the Polish General Police Headquarters, Poland
ORCID: 0000-0001-6365-3146
Delivery of an administrative decision as a legal event initiating the period provided for lodging an appeal – selected issues
This article is entirely devoted to the issues related to the delivery of an administrative decision in the context of it being a legal event initiating the period provided for lodging an appeal. It is indicated when this period begins to run, and the rules for calculating this period are also laid down. Attention was also focused on the entities for which the delivery of the decision initiates the time limit for lodging an appeal. The appeal may only be made during the set period for lodging the appeal. The appeal then initiates the appeal proceedings.
Keywords: administrative decision, party, attorney, delivery of an administrative decision, deadline for appeal
Bibliografia/References
Adamiak B., Borkowski J., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2017.
Adamiak B., Borkowski J., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Legalis 2021.
Adamiak B., Borkowski J., Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2012.
Borkowski J., Decyzja administracyjna, Łódź – Zielona Góra 1998.
Borkowski J., Jendrośka J., Orzechowski R., Zieliński A., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 1985.
Chorąży K., Taras W., Wróbel A., Postępowanie administracyjne, egzekucyjne i sądowoadministracyjne, Kraków 2004.
Dawidowicz W., Postępowanie administracyjne. Zarys wykładu, Warszawa 1983.
Dobkowska B., Kontrola instancyjna a sądowa kontrola administracji [w:] Władza w prawie, red. P. Majer, M. Kowalczyk, Olsztyn 2014.
Duniewska Z., Jaworska-Dębska B., Michalska-Badziak R., Olejniczak-Szałowska E., Stahl M., Prawo administracyjne. Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie, Warszawa 2004.
Gacek P., Zasada dwuinstancyjnego postępowania a zrzeczenie się prawa do wniesienia odwołania, „Przegląd Prawa Publicznego” 2018/10.
Janowicz Z., Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądem administracyjnym, Warszawa–Poznań 1987.
Jendrośka J., Ogólne postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Wrocław 2007.
Kędziora R., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Legalis 2017.
Klat-Wertelecka L., Kozicka B., Pierzchała E., Decyzja, postanowienie, ugoda w postępowaniu administracyjnym, Wrocław 2014.
Kmieciak Z., Odwołania w postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2011.
Łaszczyca G., Matan A., Doręczenie w postępowaniu administracyjnym ogólnym i podatkowym, Kraków 1998.
Łaszczyca G., Martysz Cz., Matan A., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom I. Komentarz do art. 1–103, Warszawa 2007.
Łaszczyca G., Martysz Cz., Matan A., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. Tom II. Komentarz do art. 104–269, Warszawa 2007.
Łętowski J., Prawo administracyjne, Warszawa 1990.
Mudrecki A. (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz dla praktyków, Gdańsk 2008.
Służewski J., Postępowanie administracyjne, Warszawa 1974.
Służewski J. (red.), Polskie prawo administracyjne, Warszawa 1992.
Stankiewicz R. [w:] Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Legalis 2020.
Starościak J., Prawo administracyjne, Warszawa 1975.
Starościak J., Iserzon E., Prawo administracyjne w zarysie, Warszawa 1959.
Starościak J., Jakubowski Z., Skuteli B. (red.), Prawo administracyjne i karno-administracyjne. Podręcznik dla funkcjonariuszy MO, Warszawa 1966.
Suwaj R., Wydawanie decyzji administracyjnych, Wrocław 2011.
Ura E., Ura E., Prawo administracyjne, Warszawa 2004.
Ura E. (red.), Prawo administracyjne, Rzeszów 1997.
Wierzbowski M. (red.), Postępowanie administracyjne – ogólne, podatkowe, egzekucyjne i przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2006.
Wierzbowski M., Szubiakowski M., Wiktorowska A., Postępowanie administracyjne – ogólne, podatkowe, egzekucyjne i przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2017.
Woś T. (red.), Postępowanie administracyjne, Warszawa 2017.
Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa 2016.
Żukowski L., Sawuła R., Postępowanie administracyjne, Przemyśl–Rzeszów 2010.
Aleksander Kwaśniak
słuchacz eksternistycznego trybu przygotowania rozprawy doktorskiej, Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu, Polska
ORCID: 0000-0002-9275-279X
O potrzebie zaskarżania uzasadnień wyroków wojewódzkich sądów administracyjnych – głos w dyskusji
Sądownictwo administracyjne ma za zadanie stać na straży przestrzegania prawa przez administrację publiczną. Rozstrzygając spór pomiędzy skarżącym a organem administracji, sąd administracyjny umieszcza w uzasadnieniu wyroku wskazówki co do wykładni prawa i dalszego postępowania, które wiążą zarówno organy administracji, jak i sądy. Przedmiotem artykułu jest ustalenie, na ile obecna regulacja procesowa należycie zabezpiecza interesy skarżącego. Istnieją bowiem sytuacje, w których sam wyrok jest dla skarżącego korzystny, niemniej jego uzasadnienie będzie skutkowało niekorzystnym rozpoznaniem sprawy przez organ administracji, związany wytycznymi sądu administracyjnego. W tym kontekście należy podzielić pogląd, który pojawił się już w literaturze, dotyczący konieczności umożliwienia stronom postępowania sądowoadministracyjnego zaskarżenia samego tylko uzasadnienia wyroku. Autor postuluje, aby celem zmniejszenia formalizmu i ułatwienia zaskarżenia uzasadnienia stronie, ustawodawca wprowadził możliwość uczynienia tego zażaleniem.
Słowa kluczowe: postępowanie sądowoadministracyjne, środki zaskarżenia, uzasadnienie wyroku
Aleksander Kwaśniak
student in an extramural mode of doctoral dissertation preparation, Humanitas University in Sosnowiec, Poland
ORCID: 0000-0002-925-279X
The need to challenge the grounds of the judgments of Voivodship Administrative Courts – a voice in the discussion
The task of the administrative judiciary is to uphold the law by public administration. When the administrative court resolves a dispute between a complainant and an administrative authority, it includes indications as to the interpretation of law and further processing in the statement of reasons, which are binding both for the administration authorities and the courts. The subject of the article is to determine to what extent the current procedural regulation adequately protects the interests of the complainant. There are situations in which the judgment itself is favourable to the complainant, but its justification will result in an unfavourable examination of the case by the administrative authority, bound by the guidelines of the administrative court. In this context, one should share the view that has already appeared in the relevant literature, regarding the necessity to allow the parties to administrative court proceedings to challenge only the grounds of a judgment. The author suggests that, in order to reduce formalism and make it easier for parties to challenge the grounds of a judgment, the legislator should introduce the possibility of making it a complaint.
Keywords: administrative court proceedings, appeals, grounds of a judgment
Bibliografia/References
Bladowski B., Zażalenie w postępowaniu cywilnym, Kraków 1997.
Borkowski M., Zaskarżanie uzasadnienia wyroku w skardze kasacyjnej, „Przegląd Podatkowy” 2010/10.
Dauter B., Zarys metodyki pracy sędziego sądu administracyjnego, Warszawa 2008.
Drachal J., Wiktorowska A., Stankiewicz R. [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Warszawa 2015.
Ereciński T., Weitz K., Efektywność ochrony prawnej udzielanej przez sądy w Polsce, „Przegląd Sądowy” 2005/10.
Garlicki L., Przewlekłość postępowania sądowego a kryteria strasburskie [w:] Nowe technologie dowodowe a proces karny, red. L. Gardocki, J. Godyń, M. Hudzik, L.K. Paprzycki, Warszawa 2007.
Harris D., O'Boyle M., Warbrick C., Law of the Euroepan Convention on Human Rights, Oxford 2018.
Hyżorek A., Zaskarżenie skargą kasacyjną uzasadnienia orzeczenia wydanego przez wojewódzki sąd administracyjny. Przyczynek do dyskusji nad kształtem regulacji, „Przegląd Prawa Publicznego” 2020/10.
Kamiński M., Związanie oceną prawną wynikającą z prawomocnego wyroku sądu administracyjnego oddalającego skargę na tle dopuszczalności weryfikacji prawomocnej decyzji w nadzwyczajnych trybach postępowania administracyjnego. Część II, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2019/4 (85).
Knysiak-Molczyk H., Glosa do wyroku NSA z 28 września 2011 r., II OSK 1457/11, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2012/11.
Knysiak-Molczyk H. [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. T. Woś, Warszawa 2005.
Knysiak-Molczyk H., Skarga i skarga kasacyjna w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Komentarz. Orzecznictwo, Warszawa 2014.
Kubiak A., Konstytucyjna zasada prawa do sądu w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, Łódź 2006.
Radzikowski K., Skutki procesowe wadliwości uzasadnienia decyzji administracyjnej, „Glosa” 2004/9.
Romańska M., Uzasadnienie decyzji administracyjnej [w:] Uzasadnienie decyzji stosowania prawa, red. I. Rzucidło-Grochowska, M. Grochowski, Warszawa 2015.
Tarno J.P., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2008.
Tarno J.P., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2012.
Turski J., Uchylenie przez sąd administracyjny decyzji administracyjnej w części obejmującej uzasadnienie lub jego fragmenty, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2017/1 (70).
Wiliński P., Konstytucyjny standard prawa do sądu a proces karny [w:] Węzłowe problemy procesu karnego, red. P. Hofmański, Warszawa 2010.
Woś T., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2012.
Woś T., Związanie orzeczeniem sądu w ponownym postępowaniu w sprawie [w:] T. Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska, Postępowanie sądowoadministracyjne, Warszawa 2009.
Wyporska-Frankiewicz J., Wardak Z., Związanie oceną prawną, wskazaniami co do dalszego postępowania oraz wytycznymi w zakresie wykładni przepisów prawa w ogólnym postępowaniu administracyjnym, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2020/2 (89).
Zimmermann J., Motywy decyzji administracyjnej i jej uzasadnienie, Warszawa 1981.
Zimmermann J., Znaczenie uzasadnienia rozstrzygnięcia organu administracji publicznej dla orzecznictwa sądowoadministracyjnego, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2010/5–6 (32–33).
Jacek Murzydło
doktor nauk prawnych i doktor nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce, radca prawny, Polska
ORCID: 0000-0002-2804-8319
Błędne określanie adresata decyzji administracyjnych na przykładzie koncesji na wykonywanie działalności określonej przepisami Prawa geologicznego i górniczego
Artykuł porusza tematykę określania przez organy administracji publicznej adresatów decyzji administracyjnych na przykładzie decyzji zezwalających na prowadzenie działalności polegającej na wydobywaniu kopalin ze złóż, koncentrując się na kwestii błędnego wskazywania tychże adresatów, zawiera analizę decyzji koncesyjnych wydanych na obszarze właściwości miejscowej Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w Poznaniu oraz podejmuje próbę ustalenia prawnych implikacji takich błędnie wydanych decyzji. Wskazuje tym samym na trudności w zakresie stwierdzenia nieważności takich decyzji oraz wznowienia postępowania w celu ich uchylenia. Zawiera także propozycję rozwiązań, którymi powinny kierować się organy administracji publicznej prowadzące postępowanie administracyjne zmierzające do wydania decyzji, których adresatem miałby być podmiot wadliwie określony w decyzji organu koncesyjnego.
Słowa kluczowe: przedsiębiorca górniczy, błędne oznaczenie adresata decyzji administracyjnej, koncesje
dr Jacek Murzydło
Legal Counsel, Poland
ORCID: 0000-0002-2804-8319
Incorrect determination of the addressee of administrative decisions based on the example of a concession to perform activities specified in the provisions of the Polish Geological and Mining Law
The article deals with the subject of determining the addressees of administrative decisions by public administration bodies, based on the example of decisions allowing the conduct of activities consisting in the extraction of minerals from deposits, focusing on the issue of incorrectly identifying these addressees, it includes an analysis of concession decisions issued in the area of jurisdiction of the Director of the District Mining Office in Poznan, and it attempts to establish the legal implications of such erroneous decisions. It points to the difficulties in having such decisions annulled and the resumption of proceedings in order to revoke these decisions. It also contains a proposal of solutions that should be followed by public administration bodies conducting administrative proceedings aimed at issuing a decision, the addressee of which would be an entity incorrectly specified in the decision of the concession authority.
Keywords: mining entrepreneur, incorrect specification of the addressee of an administrative decision, concessions
Bibliografia/References
Bieluk J., Leśkiewicz K., Ustawa o lasach. Komentarz, Warszawa 2017.
Dobrowolski G., Postępowanie w sprawach górniczych, „Przegląd Prawa Publicznego” 2014/9.
Jaśkowska M., Wróbel A., Komentarz aktualizowany do Kodeksu postępowania administracyjnego, LEX 2014.
Murzydło J., Eksploatacja kopalin przez gminę, „Wspólnota – Pismo Samorządu Terytorialnego” 2012/49–50.
Radecki W., Ustawa o lasach. Komentarz, Warszawa 2017.
Rakoczy B., Ustawa o lasach. Komentarz, LEX 2011.
Tomaszewski K., Państwowe Gospodarstwo Leśne „Lasy Państwowe” –forma organizacyjno-prawna, w tym status LP, http://www.bedon.lasy.gov.pl.
M. Tyburek [w:] Wybrane problemy prawa leśnego, red. B. Rakoczy, Warszawa 2011.
Wykaz decyzji na wydobywanie kopalin ze złóż wydanych przez Marszałka Województwa Podlaskiego, http://bip.umwp.wrotapodlasia.pl/wojewodztwo/urzad_mar/dokumenty/geologia/wykazy_geologia/.
Grzegorz Gozdór
doktor nauk prawnych, adiunkt, Wydział Prawa i Nauk Społecznych, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, adwokat, Polska
ORCID: 0000-0002-3358-7309
Administracyjnoprawne uwarunkowania prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych w Polsce
Artykuł porusza problematykę świadczenia usług detektywistycznych w aspekcie administracyjnoprawnym. Omówione zostały warunki prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych w aktualnym stanie prawnym, także z uwzględnieniem regulacji dotyczących ochrony danych osobowych. Podjęto próbę oceny dotychczasowych działań ustawodawczych w zakresie usług detektywistycznych w kontekście wymogów stawianych przedsiębiorcom oraz kontroli rynku usług detektywistycznych ze strony państwa. Uwaga zwrócona została z jednej strony na specyfikę czynności detektywistycznych, w toku których może dojść do naruszenia dóbr chronionych prawem, z drugiej natomiast na określenie takich warunków, które zapewnią rzetelną realizację usług, nie ograniczając przy tym wolności wykonywania działalności gospodarczej. Krytyce poddano niektóre obowiązki aktualnie nałożone na przedsiębiorców świadczących usługi detektywistyczne. Podobnie krytyce poddano zbyt liberalne, w ocenie autora, warunki stawiane przedsiębiorcom w zakresie posiadania niezbędnych kwalifikacji koniecznych do świadczenia usług detektywistycznych. Artykuł zawiera także kilka postulatów, w tym podstawowy dotyczący włączenia samorządu zawodowego detektywów w proces kontroli działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych.
Słowa kluczowe: usługi detektywistyczne w Polsce, kontrola nad działalnością detektywistyczną, podjęcie i prowadzenie działalności detektywistycznej w Polsce
dr Grzegorz Gozdór
Assistant Professor, Faculty of Law and Social Sciences, Jan Kochanowski University in Kielce, attorney, Poland
ORCID: 0000-0002-3358-7309
Administrative and legal conditions for providing detective services in Poland
The aim of the article is to present the rules of providing detective services in Poland according to current legal regulations. The conditions for conducting business activity in the field of detective services in the current legal status, also taking into account the regulations on the protection of personal data, were discussed. An attempt was made to evaluate the existing legislative activities in the field of detective services in the context of the requirements for entrepreneurs and the control of the market of detective services by the state. Attention was paid to, on the one hand, the specificity of detective activities, in the course of which the rights protected by law may be infringed, and on the other hand, the definition of such conditions that will ensure a reliable performance of the services, without restricting the freedom to conduct economic activity. Some of the obligations currently imposed on entrepreneurs providing detective services have been criticised. Similarly, the too liberal, in the author's opinion, conditions for entrepreneurs in terms of having the necessary qualifications necessary to provide detective services were criticised. The article also contains several postulates, such as the idea of dedicated local government units supervising the activities of detective agencies in Poland.
Keywords: detective services in Poland, control over detective activities, starting a detective agency and conducting detective activities in Poland
Bibliografia/References
Banasiński C., Gronkiewicz-Waltz H., Szafrański D., Wierzbowski M., Wyrzykowski M., Prawo gospodarcze, zagadnienia administracyjnoprawne, Warszawa 2005.
Gozdór G., Usługi detektywistyczne, komentarz, Lublin 2019.
Kotłowska-Rudnik J., Firmy ochroniarskie i detektywistyczne, „Gazeta Prawna” nr 33 z 13.05.1997 r.
Skłodkowski T., Wojciechowski P., Agenci bez przydziału, „Rzeczpospolita” nr 269 z 19.11.1997 r.
Zdyb M., Prawo działalności gospodarczej, komentarz do ustawy z dnia 19 listopada 1999 r., Kraków 2000.