Prosta spółka akcyjna – nowy typ spółki handlowej (część II).
prof. dr hab. Adam Opalski
Autor jest profesorem w Katedrze Międzynarodowego Prawa Prywatnego i Handlowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz Of Counsel w Kancelarii Greenberg Traurig.
Prosta spółka akcyjna – nowy typ spółki handlowej (część II)
Niniejszy artykuł zawiera drugą część prezentacji wybranych rozwiązań reformy dokonanej ustawą z 19.07.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadziła do prawa polskiego nowy typ spółki handlowej – prostą spółkę akcyjną (PSA). W pierwszej części artykułu przedstawiono najważniejsze cele reformy i ukazano założenia ustroju majątkowego PSA oraz system uprawnień członkowskich akcjonariuszy. Niniejszy tekst jest poświęcony dematerializacji akcji PSA i ich przenoszeniu, strukturze organizacji spółki, procedurze uproszczonej likwidacji PSA, a także – towarzyszącej wprowadzeniu PSA – reformie przepisów o przekształceniach spółek handlowych.
Słowa kluczowe: reforma prawa spółek, prosta spółka akcyjna, dematerializacja akcji, struktura organizacyjna, model monistyczny, model dualistyczny, odpowiedzialność członków organów, uproszczona likwidacja, przekształcenia spółek
prof. dr hab. Adam Opalski
The author is a professor at the Chair of Private International Law and Commercial Law, Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, and an Of Counsel at Greenberg Traurig law firm.
Simple Joint-Stock Company: A New Type of Company (part II)
This article is the second part of the presentation of selected solutions of the reform introduced by the Act of 19 July 2019 on Amendments to the Act - Code of Commercial Partnerships and Companies and Certain Other Acts. In connection with the reform, in the Polish law a new type of commercial company appeared: a simple joint-stock company (SJC). The first part of the article presents the most important goals of the reform and describes the assumptions of SJC’s capital structure and the system of rights of the members (shareholders). This part discusses dematerialization of SJC’s shares and transfers of such shares, the company’s organizational structure, the procedure of simplified winding-up of an SJC, as well as the reform of provisions on reorganizations of commercial partnerships and companies that accompanied the introduction of the SJC.
Keywords: reform of company law, simple joint-stock company, share dematerialization, organizational structure, monist model, dualist model, liability of members of governing bodies, simplified winding-up, company (partnership) reorganizations
Bibliografia:
Godlewski M., Dopuszczalność nabycia od nieuprawnionego akcji zdematerializowanych, „Monitor Prawniczy” 2017/7.
Jastrzębski J., Pojęcie papieru wartościowego wobec dematerializacji, Warszawa 2009.
Kuniewicz Z., Glosa do uchwały SN z 24.11.2016 r., III CZP 72/16, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2018/5, poz. 46.
Michalski M. [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda, Warszawa 2019.
Opalski A., Koniec urzędowania w organach spółek, „Rzeczpospolita” z 12.05.2017 r.
Opalski A., Rada nadzorcza w spółce akcyjnej, Warszawa 2006.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 4, Łączenie, podział i przekształcanie spółek. Przepisy karne. Komentarz. Art. 491–633, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 2A, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz. Art. 151–226, red. A. Opalski, Warszawa 2018.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 3A, Spółka akcyjna. Komentarz. Art. 301–392, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
Opalski A., Oplustil K., Niedochowanie należytej staranności jako przesłanka odpowiedzialności cywilnoprawnej zarządców spółek kapitałowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2013/3.
Oplustil K., Instrumenty nadzoru korporacyjnego (corporate governance) w spółce akcyjnej, Warszawa 2010.
Romanowski M., Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi. Komentarz, Warszawa 2003.
Sołtysiński S., Mandat może trwać o rok dłużej niż kadencja, „Rzeczpospolita” z 29.03.2017 r.
Sołtysiński S., Uwagi o wygaśnięciu mandatu członka zarządu i rady nadzorczej spółki akcyjnej w świetle uchwały SN z dnia 24 listopada 2016 r. (III CZP 72/16) [w:] Societates et obligationes – tradycja, współczesność, przyszłość. Księga jubileuszowa Profesora Jacka Napierały, red. A. Olejniczak, T. Sójka, Poznań 2018.
Sójka T., Wpis na rachunek papierów wartościowych, „Monitor Prawa Bankowego” 2014/7–8.
Sójka T. [w:] Prawo rynku kapitałowego, red. T. Sójka, Warszawa 2015.
Zaradkiewicz K., Ochrona nabywców niektórych dóbr od nieuprawnionego – favor commercialis czy problem przedmiotu obrotu [w:] Prawo handlowe XXI wieku. Czas stabilizacji, ewolucji czy rewolucji. Księga jubileuszowa Profesora Józefa Okolskiego, red. M. Modrzejewska, Warszawa 2010.
dr Artur Kruszewski
Autor jest radcą prawnym (ORCID: 0000-0001-6508-5592).
Podpisy oraz formy oświadczeń woli składanych w ramach spółek handlowych a forma dokumentowa
Kodeks spółek handlowych wprowadza szczególne rozwiązania dotyczące czynności dokonywanych w ramach prawa spółek, które pozwalają na zastosowanie m.in. podpisu zaufanego do składania oświadczeń woli. Wynika to z faktycznego braku uwzględnienia oświadczeń woli składanych w postaci elektronicznej w katalogu form Kodeksu cywilnego w chwili wprowadzania trybu S24. W związku z wprowadzeniem formy dokumentowej należałoby znowelizować przepisy regulujące spółki handlowe. Odwołanie się w nich do tej formy pozwoliłoby na wyeliminowanie wątpliwości dotyczących formy oświadczeń woli składanych w ramach prawa spółek. Utrzymywanie stanu prawnego, w którym w aktach o charakterze cywilnoprawnym nie uwzględnia się katalogu form oświadczeń woli wyróżnionego w Kodeksie cywilnym, jest nieprawidłowe, a potrzeba ujednolicenia terminologii i wymogów formalnych aż nadto dostrzegalna.
Słowa kluczowe: podpis zaufany, forma dokumentowa, czynności elektroniczne, ePUAP
dr Artur Kruszewski
The author is an attorney at law (ORCID: 0000-0001-6508-5592).
Signatures and Forms of Declarations of Intention Submitted in Commercial Partnerships and Companies from the Point of View of Document Form
The Code of Commercial Partnerships and Companies introduces special solutions concerning acts performed in accordance with company law, in which acts it is permitted to use a trusted signature in order to make declarations of intention. This results from the actual lack of mention of declarations of intention submitted in the electronic form among the forms listed in the Civil Code at the time when S24 mode was introduced. As a result of introduction of the document form, the provisions that regulate commercial partnerships and companies should be amended. If these provisions contained a reference to this form, it would help eliminate the doubts relating to the form of declarations of intention submitted under company law. It is incorrect if the legal environment persists where acts of a civil law nature do not take account of the list of forms of declaration of intention contained in the Civil Code. The need for standardization of terminology and formal requirements is more than noticeable.
Keywords: trusted signature, document form, electronically performed acts, ePUAP
Bibliografia:
Drzazga A. [w:] Wpływ Internetu na ewolucję państwa i prawa, red. R. Grabowski, Rzeszów 2008.
Goettel M. [w:] Prawo cywilne w zarysie, red. M. Goettel, Kraków 2003.
Goldiszewicz A., Kilka uwag na temat możliwości rozwiązania spółki przy wykorzystaniu wzorca uchwały udostępnionego w systemie teleinformatycznym, „Monitor Prawniczy” 2016/13.
Goździaszek Ł., Umowa spółki z o.o. zawierana przy wykorzystaniu wzorca i postać wniosku o wpis do rejestru, „Przegląd Prawa Handlowego” 2012/8.
Jara Z. [w:] Kodeks spółek handlowych Komentarz, red. Z. Jara, Warszawa 2014.
Katner W.J. [w:] Prawo cywilne i handlowe w zarysie, red. W.J. Katner, Warszawa 2014.
Kidyba A., Handlowe spółki osobowe, Warszawa 2006.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych, t. 1, Komentarz do art. 1–300, Warszawa 2017.
Kocot W.J., Forma elektroniczna aktów założycielskich i niektórych czynności z zakresu stosunków wewnętrznych spółek handlowych – nowelizacja kodeksu spółek handlowych z 28.11.2014 r., „Przegląd Prawa Handlowego” 2015/2.
Kocot W.J., Korzystanie z sieci teleinformatycznych w stosunkach korporacyjnych spółek akcyjnych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2011/2.
Kocot W.J., Wpływ Internetu na prawo umów, Warszawa 2004.
Król-Gajewska M., Wyrzykowska A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Zagadnienia praktyczne, Warszawa 2017.
Kruszewski A.K., Forma oświadczeń woli składanych przy użyciu profilu zaufanego ePUAP po nowelizacji przepisów dotyczących spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, „Przegląd Prawa Handlowego” 2016/4.
Kwaśnicki R.L., A. Nalazek, Spółka z o.o. zawierana przy użyciu wzorca udostępnionego w Internecie, „Prawo Spółek” 2011/12.
Leśniak M., Spółka z o.o. zakładana za pomocą wzorca umowy – nowelizacja kodeksu spółek handlowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2011/12.
Modrzejewski J., Wiśniewski C. [w:] Prawo handlowe, red. J. Okolski, M. Modrzejewska, Warszawa 2016.
Ożóg M. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. Z. Koźma, M. Ożóg, Gdańsk 2012.
Popiołek W., Czy koniec osiemdziesięcioletniej tradycji formy niektórych czynności prawa spółek?, „Przegląd Prawa Handlowego” 2015/4.
Prager I., Dylematy pobudzania aktywizmu akcjonariuszy spółek publicznych w świetle ekonomicznej analizy prawa [w:] Ekonomiczna analiza prawa. XV Konferencja Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, 7 marca 2014 roku, red. T. Giaro, Warszawa 2015.
Radwański Z. [w:] Zielona Księga: optymalna wizja Kodeksu cywilnego w Rzeczypospolitej Polskiej, red. Z. Radwański, Warszawa 2006.
Rodzynkiewicz M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2014.
Romanowski M., Czy polskie prawo spółek zasługuje na stabilność?, „Monitor Prawa Handlowego” 2013/4.
Romanowski M., Zakładanie spółki z o.o. przez Internet – nowelizacja Kodeksu spółek handlowych, „Monitor Prawniczy” 2011/15.
Surma-Buczek A., Spółka jawna i komandytowa rejestrowane w trybie S24, „Monitor Prawa Handlowego” 2016/3.
Sznajder J. [w:] Wpływ Internetu na ewolucję państwa i prawa, red. R. Grabowski, Rzeszów 2008.
Wild C., Weinstein S., Smith and Keenan’s Company Law, Harlow 2009.
Wowerka A. [w:] Polskie prawo handlowe, red. J. Ciszewski, Warszawa 2011.
Zamojski Ł., Uwagi na tle projektu „S24” dotyczącego przyspieszonej rejestracji spółek z o.o., Prawo Spółek” 2011/2.
Michał Włodarczyk
Autor jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (ORCID: 0000-0002-4966-6730).
Proces dobrowolnego wycofania akcji spółki z obrotu na rynku giełdowym
Delisting w prawie polskim, ze względu na definicję spółki publicznej, związany jest ze zniesieniem dematerializacji akcji spółki. Regulacja regular delisting została zawarta prawie wyłącznie w ramach art. 91 ustawy z 29.07.2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych i jej stosowanie powoduje wiele problemów praktycznych, z których najpoważniejsze zostały opisane w niniejszym artykule. Omówiono w nim zagadnienie podmiotu ogłaszającego wezwanie delistujące, kolejność czynności w ramach procedury delistingu, zasady ustalania ceny w wezwaniu, podmiot uprawniony do zgłoszenia żądania umieszczenia w porządku obrad sprawy podjęcia uchwały, przedział czasowy przyjmowania zapisów na sprzedaż akcji oraz moment złożenia wniosku do Komisji Nadzoru Finansowego. Do powyższych problemów oraz innych, poruszonych w artykule, zostały przytoczone poglądy doktryny i przeanalizowano główne argumenty za nimi przemawiające.
Słowa kluczowe: wycofanie akcji z obrotu, rematerializacja akcji, spółka giełdowa
Michał Włodarczyk
The author is a graduate of the Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Krakow (ORCID: 0000-0002-4966-6730).
The Process of Voluntary Delisting from the Stock Exchange
In Polish law, due to the definition of a public company, delisting is associated with the waiver of the dematerialization of the company's shares. The regulation on regular delisting is almost exclusively contained within Article 91 of the Act on Public Offering of Shares and on Terms of Introduction of Financial Instruments into Trading and on Public Companies, and its implementation results in many practical difficulties, the most important of which are described in this article. The entity entitled to announce the invitation for delisting, the sequence of actions under the delisting procedure, the price determination in the invitation for delisting, the entity entitled to submit the request to include the delisting resolution in the general meeting agenda, the time period for accepting subscriptions for the sale of shares, and the moment of submitting the application to the Polish Financial Supervision Authority. While discussing the abovementioned issues, as well as the remaining ones discussed in the article, the author analyses the views of legal scholars and the main arguments supporting these views.
Keywords: regular delisting, waiver of dematerialization of shares, listed company
Bibliografia:
Borden A., Going Private-Old Tort, New Tort or No Tort?, 49 New York University Law Review 987 (1974).
Chłopecki A. [w:] Chłopecki A., Dyl M., Ustawa o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, Warszawa 2014.
Dyl M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 19, Prawo papierów wartościowych, red. A. Szumański, Warszawa 2006.
Famirski A. [w:] Ustawa o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Komentarz, red. M. Michalski, Warszawa 2014.
Gago-Rudnicka D., Jakszuk S. [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda, Warszawa 2014.
Haładyj K., Ustawa o ofercie publicznej. Komentarz, Warszawa 2009.
Jakszuk S., Róg J. [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda, Warszawa 2014.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 2, Komentarz do art. 301–633 k.s.h., Warszawa 2014.
Kowalewski O., Wartość dla akcjonariuszy mniejszościowych w procesie wycofywania spółek z obrotu giełdowego, „Bank i Kredyt” 2006/2.
Mataczyński M., Cywilnoprawne skutki naruszenia obowiązków nabywców znacznych pakietów akcji spółek publicznych, Warszawa 2011.
Mataczyński M. [w:] Prawo rynku kapitałowego, Warszawa 2015.
Michalski M. [w:] Ustawa o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Komentarz, red. M. Michalski, Warszawa 2014.
Ostanek A., Róg J. [w:] Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. M. Wierzbowski, L. Sobolewski, P. Wajda, Warszawa 2014.
Puchalski A., Funkcje i konstrukcja prawna wezwań do zapisywania się na sprzedaż lub zamianę akcji spółki publicznej w prawie polskim i europejskim, Warszawa 2016.
Puchalski A., Zmysłowska M., Podmiot uprawniony do rozpoczęcia procedury zniesienia dematerializacji akcji – uwagi na kanwie art. 91 ustawy o ofercie publicznej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2013/8.
Radwan A., Ius dissidentium. Granice konsensusu korporacyjnego i władzy większości w spółkach kapitałowych, Warszawa 2016.
Rock E., Securities Regulation as Lobster Trap: A Credible Commitment Theory of Mandatory Disclosure, 23 Cardozo Law Review 675 (2002).
Szajkowski A., Szumański A. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 16, Prawo spółek osobowych, red. A. Szajkowski, Warszawa 2016.
Szumański A. [w:] W. Pyzioł, A. Szumański, I. Weiss, Prawo spółek, Warszawa 2014.
Szumański A. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 3, Spółka akcyjna. Komentarz do artykułów 301–490, Warszawa 2013.
Wacławik-Wejman A. [w:] Ustawa o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Komentarz, red. T. Sójka, Warszawa 2010.
Woźniak R., Ustalenie ceny godziwej w wezwaniu określonym w art. 91 ust. 6 ustawy o ofercie publicznej – glosa do postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie z 22.01.2015 r. (XX GC 1189/14), „Glosa” 2016/1.
Zacharzewski K., Prawo giełdowe, Warszawa 2018.
Zmysłowska M., Ochrona interesów akcjonariuszy mniejszościowych w przypadku rezygnacji ze statusu spółki giełdowej w świetle regulacji państw Unii Europejskiej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2018/11.
Żelechowski Ł. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1, Część ogólna. Przepisy wprowadzające Kodeks cywilny. Prawo o notariacie (art. 79–95 i 96–99), red. K. Osajda, Warszawa 2017.
dr Rafał Woźniak
Autor jest wykładowcą w Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie oraz adwokatem (ORICID: 0000-0002-5405-8676).
Możliwość przeniesienia praw i obowiązków wspólnika spółki komandytowej na jedynego wspólnika
Możliwość przeniesienia praw i obowiązków wspólnika spółki komandytowej na inną osobę, zgodnie z brzmieniem art. 10 Kodeksu spółek handlowych nie budzi wątpliwości. Jakkolwiek w literaturze istnieje szereg opracowań omawiających tryb i warunki zgodnego z prawem przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki komandytowej, to jednak obszarem, który nie był przedmiotem szerszego zainteresowania przedstawicieli doktryny, jest dopuszczalność przeniesienia ogółu praw i obowiązków na innego wspólnika takiej spółki w sytuacji, gdy wspólnik nabywający ogół praw i obowiązków miałby stać się jedynym wspólnikiem spółki komandytowej. Celem niniejszego artykułu jest analiza takiej zmiany podmiotowej wspólnika w spółce komandytowej.
Słowa kluczowe: spółka komandytowa, ogół praw i obowiązków, komplementariusz, komandytariusz
dr Rafał Woźniak
The author is a lecturer at the Kozminski University in Warsaw and a practising advocate (ORICID: 0000-0002-5405-8676).
Possibility of Transfer of the Rights and Obligations of a Partner in a Limited Partnership to the Sole Partner
There are no doubts that it is possible to transfer the rights and obligations of a partner of a limited partnership to another person, pursuant to Article 10 of the Code of Commercial Partnerships and Companies. Even though literature abounds in papers discussing the procedure and conditions fora lawful transfer of all rights and obligations of a partner in a limited partnership, there has so far been very little interest among legal scholars in the permissibility of transferring all the rights and obligations to another partner of such a partnership in a situation when the partner acquiring all the rights and obligations were to become the sole partner in that limited partnership. Another aim of this article is to analyse such a change of partner in a limited company.
Keywords: limited partnership, all rights and obligations, general partner, limited partner
Bibiografia:
Fronc R., Poźniak-Niedzielska M., Jeszcze o jednoosobowej spółce osobowej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2006/2.
Górecki W., Kappes A. [w:] System Prawa Handlowego, t. 2a, Prawo spółek handlowych, red. A. Szumański, Warszawa 2019.
Kappes A. [w:] System Prawa Handlowego, t. 2a, Prawo spółek handlowych, red. S. Włodyka, Warszawa 2007.
Kopaczyńska-Pieczniak K., Pozycja prawna wspólnika spółki jawnej, Warszawa 2013.
Kozieł G., Przesłanki przenaszalności praw i obowiązków wspólników w handlowych spółkach osobowych, „Przegląd Prawa Handlowego” 2003/11.
Kozieł G., Przeniesienie praw i obowiązków wspólnika jako instrument kształtowania struktury jednoosobowej spółki partnerskiej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2005/2.
Kozieł G., Przeniesienie praw i obowiązków wspólników w handlowych spółkach osobowych. Uwagi na gruncie regulacji art. 10 k.s.h., Warszawa 2006.
Kozieł G., Zakres przedmiotowy i podmiotowy przeniesienia praw i obowiązków wspólnika handlowej spółki osobowej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2003/12.
Litwińska-Werner M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2005.
Litwińska-Werner M., Spyra M. [w:] System Prawa Handlowego, t. 2a, Prawo spółek handlowych, red. A. Szumański, Warszawa 2019.
Naworski J.P. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 1, Tytuł 1. Przepisy ogólne. Tytuł II. Spółki osobowe, red. T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Warszawa 2011.
Sołtysiński S. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 1, Przepisy ogólne. Spółki osobowe. Komentarz do artykułów 1–150, Warszawa 2014.
Spyra M. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2015.
Strzępka J.A., Zielińska E. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J.A. Strzępka, Warszawa 2015.
Szczurowski T. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. Z. Jara, Warszawa 2014.
Szumański A. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 16, Prawo spółek osobowych, red. A. Szajkowski, Warszawa 2016.
Szwaja J., Mika I. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 1, Przepisy ogólne. Spółki osobowe. Komentarz do artykułów 1–150, Warszawa 2014.
Śledzikowski M., Translatywne nabycie statusu komandytariusza w ramach spółki komandytowej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2016/5.
Westermann H.P., Wertenbruch J., Handbuch Personengesellschaften: Gesellschaftsrecht, Steuerrecht, Sozialversicherungsrecht, Verträge und Formulare, Köln 2019.
Witosz A.J., Odpowiedzialność wspólników spółek osobowych. Przypadki szczególne, Warszawa 2008.
Wojtach J., Dopuszczalność przeniesienia ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej na samą spółkę, „Przegląd Prawa Handlowego” 2011/6.
Paweł Ochmann
Autor jest prawnikiem w kancelarii Sołtysiński Kawecki & Szlęzak oraz doktorantem w Katedrze Prawa Gospodarczego Prywatnego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Odpowiedzialność zarządcy w postępowaniu sanacyjnym wobec zarządzanej spółki kapitałowej
Problematyka zarządcy spółki kapitałowej znajdującej się w postępowaniu sanacyjnym nie była jak dotąd przedmiotem rozważań doktryny. Brak również rozstrzygnięć sądowych w tej materii. Taki stan rzeczy zdeterminowany jest stosunkowo jeszcze krótkim okresem obowiązywania ustawy – Prawo restrukturyzacyjne. Jednakże zaryzykować można twierdzenie, że kwestia odpowiedzialności zarządcy masy sanacyjnej – prędzej czy później – pojawi się na wokandzie. Stąd wartościowe wydaje się przeanalizowanie charakteru, podstaw i zakresu odpowiedzialności zarządcy za szkody, jakie może on wyrządzić przy pełnieniu swej funkcji. Celem niniejszego artykułu jest wyjaśnienie powyższych zagadnień w świetle polskiego porządku prawnego.
Słowa kluczowe: odpowiedzialność zarządcy, restrukturyzacja, postępowanie sanacyjne
Paweł Ochmann
The author is a lawyer at Sołtysiński Kawecki & Szlęzak law firm and a doctoral student at the Department of Private Commercial Law of the Jagiellonian University in Krakow.
Liability of the Administrator in Reorganization Proceedings towards the Company They Administer
So far, the issue of the administrator of a company in the course of reorganization proceedings has not been discussed in the legal literature. There is also no case law on the matter. This state of affairs results from the relatively short period during which the Act - Restructuring Law has been in force. However, one may venture the statement that it is only a matter of time before the issue of liability of reorganization estate administrator appears on the case list. Therefore it seems worthwhile to analyse the character, grounds, and scope of the administrator’s liability for any losses that they may cause while performing their functions. The aim of this article is to explain the above issues in the light of the Polish legal order.
Keywords: administrator's liability, restructuring, reorganization proceedings
Bibliografia:
Adamus R., Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Legalis 2015.
Gewald W. [w:] Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, red. A. Torbus, A.J. Witosz, A. Witosz, LEX 2016.
Gil I. [w:] System Prawa Handlowego, t. 6, Prawo restrukturyzacyjne i upadłościowe, red. A. Hrycaj, Warszawa 2016.
Gurgul S., Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Legalis 2018.
Jastrzębiec-Siamiątkowska P., Czornik A., Wykonywanie uprawnień korporacyjnych z udziałów (akcji) przez zarządcę w postępowaniu sanacyjnym, „Doradca Restrukturyzacyjny” 2019/1 (15).
Jastrzębski J., O granicach kompensacji [w:] Odpowiedzialność odszkodowawcza, red. J. Jastrzębski, Warszawa 2007.
Kaliński M., Szkoda na mieniu i jej naprawienie, Warszawa 2014.
Kaliński M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. Z. Radwański, A. Olejniczak, Warszawa 2018.
Kielijan A., Grzegorczyk F., Zastępstwo pośrednie według PECL na tle porównawczym, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie” 2009/809.
Mousourakis G., Fundamentals of Roman Private Law, Springer 2012.
Ochmann P., Wykonywanie uprawnień z udziałów i akcji należących do dłużnika znajdującego się w postępowaniu sanacyjnym, „Monitor Prawniczy” 2019/5.
Pazdan M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 2, Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, A. Olejniczak, Warszawa 2019.
Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2002.
Sroka T., Wróbel W. [w:] Kodeks karny. Część szczególna., t. 2, Część II. Komentarz do art. 212–277d, red. W. Wróbel, A. Zoll, LEX 2017.
Szpunar A., Stanowisko prawne pełnomocnika, „Przegląd Notarialny” 1949/1–2.
Szpunar A., Uwagi o funkcjach odpowiedzialności odszkodowawczej, „Państwo i Prawo” 2003/1.
Warkałło W., Odpowiedzialność odszkodowawcza: funkcje, rodzaje, granice, Warszawa 1972.
Witosz A., Zarząd własny dłużnika w prawie restrukturyzacyjnym, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2015/240.
Wolter A., Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 1998.
Zimmermann P., Prawo restrukturyzacyjne. Komentarz, Legalis 2018.
Dominik Hincz
Autor jest radcą prawnym w kancelarii Bird & Bird Szepietowski i wspólnicy sp.k. oraz doktorantem w Katedrze Prawa Administracyjnego, Publicznego Gospodarczego i Handlowego Akademii Leona Koźmińskiego.
Skutki wygaśnięcia umowy o powierzenie funkcji administratora zastawu rejestrowego zabezpieczającego wierzytelności z obligacji
Przedmiotem niniejszego artykułu jest dostrzegalna, nieuzasadniona asymetria obowiązków, jakie ustawodawca nałożył na administratora zastawu rejestrowego i administratora hipoteki, działających jako zastępcy pośredni nabywców obligacji zabezpieczonych rzeczowo. W przypadku rozwiązania umowy o powierzenie funkcji administratora, niezależnie od przyczyny, administrator hipoteki ma obowiązek działać na rzecz obligatariuszy do czasu wyznaczenia przez emitenta nowego podmiotu w jego miejsce, natomiast administrator zastawu rejestrowego takiemu obowiązkowi nie podlega. W tej sytuacji zastaw rejestrowy staje się w praktyce niemożliwy do zrealizowania, co stawia obligatariuszy-zastawników w rażąco niekorzystnym położeniu względem obligatariuszy-wierzycieli hipotecznych. Celem niniejszego artykułu jest przeprowadzenie szczegółowej analizy przepisów prawa regulujących przedmiotową materię, wskazanie potencjalnych konsekwencji istniejącego stanu rzeczy oraz przedstawienie propozycji rozwiązania problemu na drodze legislacyjnej.
Słowa kluczowe: obligacje, zastaw rejestrowy, hipoteka, administrator zabezpieczeń
Dominik Hincz
The author is an attorney at law at Bird & Bird Szepietowski i wspólnicy sp.k. law firm and a doctoral student at the Chair of Administrative Law, Public Business and Commercial Law, Kozminski University.
Consequences of Expiration of a Contract Appointing an Administrator of a Registered Pledge to Secure Debts under Bonds
The main issue discussed in the article is the noticeable and unjustified asymmetry between the obligations provided for in the legal regulations concerning an administrator of a registered pledge and an administrator of a mortgage, both of whom act as indirect representatives of the holders of secured bonds. In case of dissolution of such a contract, a mortgage administrator is legally obliged to keep acting on behalf of the bondholders until the issuer designates a new administrator, whereas there is no such obligation applicable to a registered pledge administrator. Consequently, the registered pledge becomes in fact useless, putting the pledgees (bondholders) in an inadequately weak position compared to those whose receivables are secured by mortgage. The purpose of this article is to analyse the current legal provisions regulating this matter, present potential practical consequences of such an asymmetry, and suggest a legislative solution to the problem.
Keywords: corporate bonds, registered pledge, mortgage, security administrator
Bibliografia:
Czech T., Hipoteka. Komentarz, Warszawa 2011.
Czech T., Konsorcjum kredytowe, Warszawa 2011.
Czech T., Księgi wieczyste i hipoteka. Komentarz, Warszawa 2014.
Czech T., Stawecki T., Ułomny administrator hipoteki, „Rzeczpospolita” z 2009 r., nr 146.
Czech T. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 2, Własność i inne prawa rzeczowe. Ustawa o księgach wieczystych i hipotece (art. 2–22, 65–1111). Ustawa o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, red. K. Osajda, Legalis 2018.
Czech T., Uwagi do nowelizacji przepisów o hipotece, „Przegląd Legislacyjny” 2009/3–4.
Drewicz-Tułodziecka A., Grzywacz A., Soergel O., Kredytowanie konsorcjalne – problemy zabezpieczenia hipotecznego, Fundacja na Rzecz Kredytu Hipotecznego, Zeszyt hipoteczny 11, Warszawa 2001.
Drewicz-Tułodziecka A. [w:] I. Heropolitańska, A. Drewicz-Tułodziecka, K. Hryćków-Mycka, P. Kuglarz, Ustawa o księgach wieczystych i hipotece oraz przepisy związane. Komentarz, Legalis 2017.
Gawlik B. [w:] System prawa cywilnego, red. W. Czachórski, t. 1, Część ogólna, red. S. Grzybowski. Ossolineum 1985.
Gniewek E., Współczesny model hipoteki – zasadnicze zręby konstrukcji, „Monitor Prawniczy” 2011/4.
Gumiński P., Administrator hipoteki a konsorcja bankowe, „Przegląd Legislacyjny” 2009/3–4.
Gurgul S., Instytucja „administratora hipoteki” i „administratora zastawu” rejestrowego w postępowaniu egzekucyjnym i upadłościowym, „Monitor Prawa Handlowego” 2011/1.
Heropolitańska I., Prawne zabezpieczenia zapłaty wierzytelności, LEX 2018.
Kornas J., Administrator hipoteki, „Przegląd Prawniczy Uniwersytetu Warszawskiego” 2010/1–2.
Kostecki S. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 2, Własność i inne prawa rzeczowe. Ustawa o księgach wieczystych i hipotece (art. 2–22, 65–1111). Ustawa o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, red. K. Osajda, Legalis 2018.
Kućka M., Administrator zabezpieczeń, Warszawa 2017.
Lesiński P., Walczyna Ł., Funkcja administratora zastawu i administratora hipoteki w związku z emisją obligacji, „Monitor Prawa Bankowego” 2012/6.
Mojak J., Widło J., Sądowy zastaw rejestrowy w systemie praw rzeczowych, „Rejent” 1999/4.
Mojak J., Widło J., Zastaw rejestrowy i rejestr zastawów. Komentarz, Warszawa 2008.
Strus Z., Strus-Wołos M., Zastaw rejestrowy i rejestr zastawów. Komentarz, LEX 2003.
Swaczyna B. [w:] Hipoteka po nowelizacji. Komentarz, red. J. Pisuliński, Warszawa 2011.
Tracz G., Pisuliński J., Przyborowski Ł., Zabezpieczenie wierzytelności umownych w obrocie gospodarczym [w:] System Prawa Handlowego, t. 5, Prawo umów handlowych, red. S. Włodyka, Warszawa 2014.
Woźniak R., Ustawa o obligacjach. Komentarz, Legalis 2015.
Zdzieborski R., Zastaw rejestrowy zabezpieczający wierzytelności z dłużnych papierów wartościowych, „Monitor Prawniczy” 2014/17.
Dawid Marciniak
Autor jest doktorantem w Katedrze Prawa Europejskiego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (ORCID: 0000-0002-5149-7104).
Rezygnacja jedynego członka zarządu spółki kapitałowej
Przedmiotem artykułu jest omówienie zmian wprowadzonych do Kodeksu spółek handlowych nowelizacją, która weszła w życie 1.03.2019 r. w zakresie reprezentacji biernej spółki kapitałowej w przypadku składania rezygnacji przez jedynego członka zarządu. Jako tło dla przedmiotowej regulacji omówiony został dotychczasowy stan prawny, wynikający z uchwały Sądu Najwyższego (III CZP 89/15) oraz problemy z niego wynikające. Autor przedstawia również problemy mogące się pojawić w procesie wykładni i stosowania przepisów wprowadzonych nowelizacją, proponując rozstrzygnięcie dających się zidentyfikować przypadków mogących rodzić wątpliwości. Zaproponowane zostają także zmiany de lege ferenda.
Słowa kluczowe: rezygnacja członka zarządu, reprezentacja bierna, reprezentacja czynna, teoria organów, adresat oświadczenia o rezygnacji, spółki kapitałowe
Dawid Marciniak
The author is a doctoral student at the Chair of European Law, Faculty of Law and Administration, Adam Mickiewicz University in Poznań (ORCID: 0000-0002-5149-7104).
Resignation of the Sole Member of Company Management Board
The article discusses amendments to the Code of Commercial Partnerships and Companies introduced by the amending statute which entered into force on 1 March 2019. They concern receiving declarations of intention on behalf of a company when the sole member of the management board submits his/her resignation. As background for the regulation in question, the author discusses the presious legal environment, resulting from a resolution of the Supreme Court (III CZP 89/15), and the related problems. The author also presents the problems that might appear in the process of interpreting and applying the provisions introduced by the amending statute and suggests solutions for some identifiable cases where doubts may arise. He also suggests desirable legislative amendments.
Keywords: resignation of a management board member, receiving declarations of intention on company’s behalf, making declarations of intention on company’s behalf, theory of governing bodies, recipient of a statement on resignation, companies
Bibliografia:
Chomiuk M. [w:] Z. Jara i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Legalis 2019.
Gendek M., Oświadczenie członka zarządu spółki kapitałowej o rezygnacji z funkcji – glosa – III CZP 89/15, „Monitor Prawniczy” 2017/15.
Kidyba A. [w:] Komentarz aktualizowany do art. 301–633 Kodeksu spółek handlowych, LEX 2019.
Kizner E., Rezygnacja członka zarządu sp. z o.o. ze sprawowanej funkcji, „Monitor Prawniczy” 2017/9.
Niegierewicz M., Letolc P., Właściwy adresat oświadczenia członka zarządu o rezygnacji z funkcji, Legalis.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 3A, Spółka akcyjna. Komentarz. Art. 301–392, red. A. Opalski, Legalis 2019.
Pabis R. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Legalis 2019.
Pazdan M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 2, Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, Warszawa 2008.
Pinior P., Spółki kapitałowe – organy spółki – zarząd – reprezentacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjnej – rezygnacja członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjnej. Glosa do uchwały SN z dnia 31 marca 2016 r., III CZP 89/15, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2017/2.
Popardowski P., Rezygnacja piastunów spółek kapitałowych w orzecznictwie Sądu Najwyższego, „Glosa” 2016/4.
Szumański A. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 17a, Prawo spółek kapitałowych, red. S. Sołtysiński, Warszawa 2015.
Tajer M., Zakres autonomii woli w kształtowaniu treści statutu spółki akcyjnej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2008/9.
