Międzynarodowy arbitraż handlowy w najnowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego
dr Marcin Dziurda
Autor jest adiunktem w Katedrze Postępowania Cywilnego Uniwersytetu Warszawskiego (ORCID: 0000-0003-2896-818X).
Marta Szrajer
Autorka jest radcą prawnym w kancelarii Linklaters.
Międzynarodowy arbitraż handlowy w najnowszym orzecznictwie Sądu Najwyższego
W najnowszym orzecznictwie Sąd Najwyższy wyjaśnił, że w sprawie o stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego wydanego za granicą lub ugody przed nim zawartej sąd apelacyjny orzeka na rozprawie w składzie trzech sędziów; od postanowienia w tym przedmiocie przysługuje skarga kasacyjna (uchwała SN z 28.09.2016 r., III CZP 40/16). Nadal nie jest natomiast jasne, jakie konsekwencję – w szczególności z punktu widzenia art. 1204 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego – ma nieprzedstawienie przez stały zagraniczny sąd arbitrażowy akt sprawy sądu polubownego na żądanie polskiego sądu państwowego rozpoznającego skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego (wyrok SN z 8.11.2018 r., II CSK 481/18).
Artykuł został przygotowany w związku z seminarium poświęconym „Wybranym zagadnieniom arbitrażu międzynarodowego z perspektywy doświadczeń sądów krajowych”, zorganizowanym przez Sąd Arbitrażowy przy Międzynarodowej Izbie Handlowej (ICC) w Paryżu oraz Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” pod patronatem Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.
Słowa kluczowe: sąd polubowny, międzynarodowy arbitraż handlowy, uznanie albo stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego, klauzula wykonalności, przechowywanie akt sprawy
dr Marcin Dziurda
The author is an assistant professor at the Chair of Civil Procedure, University of Warsaw (ORCID: 0000-0003-2896-818X).
Marta Szrajer
The author is an attorney at law at Linklaters law firm.
International Commercial Arbitration in the Latest Case Law of the Supreme Court
In the most recent case law, the Supreme Court has explained that a case for a declaration of enforceability of an arbitration award issued abroad or a settlement concluded before an arbitration court is heard at a hearing by an appellate court composed of three judges; the decision in this matter may be subject to a cassation appeal (resolution of the Supreme Court of 28 September 2016, III CZP 40/16). However, it is still not clear what the consequence is, in particular in light of Article 1204(2) of the Polish Code of Civil Procedure, if a permanent foreign arbitration court does not present the arbitration case file at the request of the Polish national court hearing an action for annulment of the arbitration award (Supreme Court judgment of 8 November 2018, II CSK 481/18).
Keywords: arbitration court (tribunal), international commercial arbitration, recognition or declaration of enforceability of the arbitration (arbitral) award, enforceability clause, keeping case files
Bibliografia:
Asłanowicz M., Sąd polubowny (arbitrażowy). Komentarz do art. 1154–1217 KPC, Legalis 2017.
Błaszczak Ł., Postępowanie przed sądem polubownym. Wyrok [w:] Diagnoza arbitrażu. Funkcjonowanie prawa o arbitrażu i kierunki proponowanych zmian, red. B. Gessel-Kalinowska vel Kalisz, Wrocław 2014.
Demendecki T. [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. 1, Komentarz do art. 1–729, red. A. Jakubecki, LEX 2017.
Dupeyré R., Arbitrators on the Witness Stand! Comparative Approaches, Kluwer Arbitration Blog, August 3, 2010, http://arbitrationblog.kluwerarbitration.com/2010/08/03/arbitrators-on-the-witness-stand-comparative-approaches/ (dostęp: 16.09.2019 r.).
Ereciński T. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 6, Międzynarodowe postępowanie cywilne. Sąd polubowny (arbitrażowy), red. T. Ereciński, LEX 2017.
Ereciński T., Weitz K., Sąd arbitrażowy, Warszawa 2008.
Jakubecki A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 5, Artykuły 1096–1217, red. H. Dolecki, T. Wiśniewski, LEX 2013.
Kuberska W., Wieczorek A., Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego w praktyce sądowej, „Kwartalnik Iustitia” 2018/1.
Łaszczuk M., Szpara J. [w:] System Prawa Handlowego, t. 8, Arbitraż handlowy, red. A. Szumański, Warszawa 2015.
Marciniak A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. 3, Komentarz. Art. 730–1088, red. A. Marciniak, K. Piasecki, Legalis 2015.
Pilich M., Klauzula porządku publicznego w postępowaniu o uznanie i wykonanie zagranicznego orzeczenia arbitrażowego, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2003/1.
Pruś P. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 2, Art. 506–1217, red. M. Manowska, LEX 2015.
Strumiłło T. [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. 2, Komentarz. Art. 730–1217, red. J. Jankowski, Legalis 2019.
Wiśniewski A.W., Międzynarodowy arbitraż handlowy w Polsce. Status prawny arbitrażu i arbitrów, Warszawa 2011.
Zachariasiewicz M., Klauzula porządku publicznego jako podstawa odmowy uznania lub wykonania orzeczenia sądu polubownego w polskim prawie arbitrażowym na tle prawnoporównawczym, „Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego” 2010/6.
Zachariasiewcz M., Zrałek J., O potrzebie zmiany przepisów dotyczących jurysdykcji i właściwości sądów po zredukowaniu kontroli instancyjnej w sprawach arbitrażowych, „Przegląd Sądowy” 2016/7–8.
Zieliński A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Zieliński, Legalis 2017.
dr hab. Artur Nowacki
Autor jest adiunktem w Katedrze Prawa Handlowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz radcą prawnym (0000-0003-0513-115X).
Potrącenie wierzytelności nabytej przed ogłoszeniem upadłości
Przedmiotem artykułu jest analiza art. 94 ust. 1 Prawa upadłościowego w zakresie, w jakim przepis ten stwierdza, że potrącenie nie jest dopuszczalne m.in., jeżeli dłużnik upadłego nabył wierzytelność w drodze przelewu lub indosu w ciągu ostatniego roku przed dniem ogłoszenia upadłości, wiedząc o istnieniu podstawy do ogłoszenia upadłości. Autor broni w artykule stanowiska, zgodnie z którym potrącenie takie jest niedopuszczalne tylko, jeżeli oświadczenie o potrąceniu miałoby zostać złożone już po ogłoszeniu upadłości, natomiast pozostaje ono dopuszczalne (przy spełnieniu przesłanek dopuszczalności potrącenia istniejących na zasadach ogólnych), jeżeli dłużnik upadłego, który, wiedząc o istnieniu podstawy do ogłoszenia upadłości, nabył w drodze przelewu lub indosu wierzytelność w ciągu roku przed dniem ogłoszenia upadłości, składa oświadczenie o potrąceniu jeszcze przed dniem ogłoszenia upadłości. Jest to więc stanowisko odmienne niż wynikające z uchwały SN (7) z 4.09.2013 r., III CZP 26/13. Artykuł stanowi polemikę z tą uchwałą.
Słowa kluczowe: upadłość, potrącenie, nabycie wierzytelności
dr hab. Artur Nowacki
The author is an assistant professor at the Chair of Commercial Law of the Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, and an attorney at law (0000-0003-0513-115X).
Set-Off of a Debt Acquired Prior to Declaration of Bankruptcy
This article contains an analysis of Article 94(1) of the Insolvency Law to the extent to which this provision prohibits set-off in certain situations, including when the bankrupt’s debtor acquired the debt by means of assignment or endorsement within the last year before the day of bankruptcy declaration, knowing that there were grounds for declaration of bankruptcy. The author defends in the article the view that such a set-off is prohibited only when the statement on set-off were to be filed after the declaration of bankruptcy, but permitted (provided that usual conditions making a set-off permissible are met) if the bankrupt’s debtor, who, knowing about the grounds for declaration of bankruptcy, acquired a debt by means of an assignment or endorsement within a year before the day of declaration of bankruptcy, files a statement on set-off before the day of declaration of bankruptcy. This view is different from the one expressed by the Supreme Court (a panel of 7 judges) in the resolution dated 4 September 2013, III CZP 26/13. The article is a polemic with this resolution.
Keywords: bankruptcy, set-off, acquisition of debt
Bibliografia:
Adamus R., Glosa do wyroku SN z 21.08.2003 r., III CZP 48/03, „Prawo Spółek” 2005/5.
Adamus R., Glosa do wyroku SN z 6.02.2008 r., II CSK 424/07, „Przegląd Sądowy” 2009/7–8.
Adamus R., Jeszcze w sprawie potrącenia w upadłości likwidacyjnej, „Przegląd Sądowy” 2009/12.
Jastrzębska J., Potrącenie wierzytelności przez cesjonariusza świadomego niewypłacalności dłużnika przed ogłoszeniem upadłości, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2015/3.
Stępniak L., Glosa do wyroku SN z 15.12.1994 r., I CRN 149/94, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 1996/4.
Szumbarski M., Glosa do uchwały SN (7) z 4.09.2013 r., III CZP 26/13, „Monitor Prawa Handlowego” 2013/6.
Torbus A., Ochrona praw wierzycieli upadłościowych a ograniczenie potrącenia przed ogłoszeniem upadłości, „Przegląd Sądowy” 1997/7–8.
Węgrzynowski Ł., Potrącenie na podstawie art. 94 ust. 1 PrUpN, „Monitor Prawa Handlowego” 2013/5.
Wrzaszcz P., Glosa do uchwały SN (7) z 4.09.2013 r., III CZP 26/13, „Glosa” 2015/2.
Zedler F., Glosa do wyroku SN z 15.12.1994 r., I CRN 149/94, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 1996/4,
dr Zbigniew Długosz
Autor jest adiunktem w Katedrze Prawa Cywilnego i Gospodarczego na Wydziale Finansów i Prawa Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie oraz partnerem i radcą prawnym w kancelarii FinTaxLegal (ORCID: 0000-0002-7928-7993).
Cywilnoprawne skutki milczącego uznania reklamacji
Niniejszy artykuł zawiera analizę problematyki skutków cywilnoprawnych braku udzielenia odpowiedzi na reklamację w terminach określonych we właściwych przepisach. Przedmiotem rozważań jest analiza poszczególnych regulacji ustanawiających zasadę milczącego uznania reklamacji i próba odniesienia tej zasady do istniejących konstrukcji prawnych prawa cywilnego, a w dalszej kolejności określenie, w jaki sposób brak udzielenia odpowiedzi na reklamację wpływa na sytuację materialnoprawną i procesową wnoszącego reklamację i jej adresata.
Słowa kluczowe: reklamacja, milczące uznanie reklamacji, niedochowanie terminu odpowiedzi na reklamację
dr Zbigniew Długosz
The author is an assistant professor at the Chair of Civil and Commercial Law, Faculty of Finance and Law, Cracow University of Economics, as well as a partner and attorney at law at FinTaxLegal law firm (ORCID: 0000-0002-7928-7993).
Civil-Law Consequences of Tacit Acceptance of Customer Complaint
This article contains an analysis of the problems of civil-law consequences of failure to reply to a customer complaint by the deadlines specified in the relevant provisions. These reflections concern an analysis of the individual regulations establishing the principle of tacit acceptance of customer complaints and an attempt at applying this principle to existing civil-law constructions. Later on the author determines how failure to reply to a customer complaint affects the substantive-law and procedural situation of the person who filed the complaint and the addressee of the complaint.
Keywords: customer complaint, tacit acceptance of customer complaint, failure to meet the deadline for reply to a customer complaint
Bibliografia:
Bagińska E., Skutki prawne nieudzielenia w terminie odpowiedzi na reklamację klienta podmiotu rynku finansowego, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” 2018/1.
Bronisz B., Ustawa o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o rzeczniku finansowym, „Monitor Prawa Bankowego” 2016/3.
Czech T., Konsekwencje nierozpatrzenia reklamacji klienta instytucji finansowej w wymaganym terminie, „Monitor Prawa Bankowego” 2016/4.
Czech T., Odpowiedź przedsiębiorcy na reklamację konsumenta, Temidium 2017, https://www.temidium.pl/artykul/odpowiedz_przedsiebiorcy_na_reklamacje_ (dostęp: 17.06.2019 r.).
Demendecki T. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany, t. 1, Art. 1–729, red. A. Jakubecki, LEX 2018.
Ereciński T. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 2, Postępowanie rozpoznawcze, red. T. Ereciński, LEX 2015.
Kordasiewicz B. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 2, Prawo cywilne – część ogólna, red. Z. Radwański, Warszawa 2008.
Kowalewski E., Ziemiak M. P., W sprawie wykładni art. 8 ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym, „Przegląd Prawa Handlowego” 2018/10.
Kulgawczuk D., Niewłaściwe uznanie długu i jego skutki procesowe, „Monitor Prawniczy” 2008/6.
Magoń K., Ochrona klienta usług finansowych w świetle ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym – zagadnienia wybrane [w:] Ochrona klienta na rynku usług finansowych w świetle aktualnych problemów i regulacji prawnych, red. E. Rutkowska-Tomaszewska, Warszawa 2017.
Maśniak D., Znaczenie ustawowych zasad wnoszenia reklamacji i powołania Rzecznika Finansowego dla rynku ubezpieczeniowego, „Prawo Asekuracyjne” 2015/4.
Pyziak-Szafnicka M., Uznanie długu, Łódź 1995.
Stefanicki R., Kilka uwag na temat ustawy o rozpatrywaniu reklamacji, „Radca Prawny. Zeszyty Naukowe” 2016/3.
Swora M., Zimmer J. [w:] Prawo energetyczne, t. 1, Komentarz do art. 1–11s, red. Z. Muras, M. Swora. LEX 2016.
dr Adam Olszewski LL.M. (Mainz)
Autor jest radcą prawnym (ORCID: 0000-0002-7358-3353).
O konsekwencjach prawnych naruszenia zakazu zbycia lub obciążenia przedmiotu zastawu rejestrowego
Strony umowy ustanawiającej zastaw rejestrowy mogą zastrzec zakaz zbywania lub obciążania przedmiotu zastawu rejestrowego przez zastawcę. Zgodnie z dominującym poglądem naruszenie zakazu co do zasady skutkuje nieważnością czynności prawnej, a dodatkowo po stronie zastawnika powstaje uprawnienie kształtujące do domagania się natychmiastowego zaspokojenia zabezpieczonej wierzytelności. Istnieje szereg argumentów przemawiających przeciwko tym tezom. Bliższa analiza przepisów Kodeksu cywilnego oraz ustawy z 6.12.1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów prowadzi do wniosku, że podstawową konsekwencją prawną naruszenia ustanowionego zakazu jest następująca z mocy prawa wymagalność zabezpieczonej wierzytelności, zaś sama czynność prawna zbycia lub obciążenia przedmiotu zastawu rejestrowego nie jest dotknięta sankcją nieważności.
Słowa kluczowe: zastaw rejestrowy, zbycie lub obciążenie przedmiotu zastawu wbrew zakazowi, nieważność
dr Adam Olszewski LL.M. (Mainz)
The author is an attorney at law (ORCID: 0000-0002-7358-3353).
On the Legal Consequences of Violating the Prohibition of Selling or Encumbering the Object of Registered Pledge
The parties to an agreement establishing a registered pledge may stipulate a prohibition preventing the pledgor from selling or encumbering the object of the registered pledge. According to the prevailing opinion, a violation of the prohibition generally results in the nullity of such juridical act, and additionally the pledgee has the right to demand immediate satisfaction of the secured claim. There is a number of arguments against these views. A closer analysis of the provisions of the Civil Code and the Act of 6 December 1996 on Registered Pledges and the Pledge Register leads to the conclusion that the basic legal consequence of a violation of the prohibition is the ex lege maturity of secured claims, while the very juridical act of selling or encumbering the object of a registered pledge itself is not is affected by the sanction of nullity.
Keywords: registered pledge, sale or encumbrance of the object of registered pledge in contravention of prohibition, nullity
Bibiografia:
Araszkiewicz F., Granice umownego kształtowania prawa do rozporządzania mieniem, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2012/4.
Brzozowski A., Kocot W.J., Skowrońska-Bocian E., Prawo cywilne. Część ogólna, Warszawa 2015.
Czech T. [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz. Własność i inne prawa rzeczowe. Ustawa o księgach wieczystych i hipotece (art. 2–22, 65–1111). Ustawa o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, red. K. Osajda, Legalis 2017.
Dadańska K.A. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 2, Własność i inne prawa rzeczowe, red. A. Kidyba, LEX 2012.
Gołaczyński J. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Legalis 2017.
Gołaczyński J. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 4, Prawo rzeczowe, red. E. Gniewek, Warszawa 2012.
Gołaczyński J., Leśniak M., Zastaw rejestrowy i rejestr zastawów. Komentarz, Legalis 2009.
Grykiel J. [w:] Kodeks cywilny, t. 1, Komentarz do art. 1–352, red. M. Gutowski, Legalis 2018.
Grzybowski S. [w:] System prawa cywilnego, t. 1, Część ogólna, red. S. Grzybowski, Warszawa 1985.
Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo rzeczowe, Warszawa 2012.
Machnikowski P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Legalis 2017.
Machnikowski P. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 3, Prawo rzeczowe, red. E. Gniewek, Warszawa 2013.
Mojak J. [w:] J. Mojak, J. Widło, Zastaw rejestrowy i rejestr zastawów. Komentarz, Warszawa 2015.
Mojak J., Widło J., Sądowy zastaw rejestrowy w systemie praw rzeczowych, „Rejent” 1999/9.
Morawski L., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2002.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2006.
Mucha J., Zaspokojenie zastawnika zastawu rejestrowego, LEX 2011.
Pisuliński J., Przyborowski Ł. [w:] System Prawa Handlowego, t. 5, Prawo umów handlowych, red. M. Stec, Warszawa 2017.
Poreda A. [w:] R. Dybka, K. Gliwiński, A. Poreda, Zastaw rejestrowy i rejestr zastawów. Komentarz, Warszawa 2016.
Radwański Z., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2003.
Radwański Z., Zieliński M., Wykładnia prawa cywilnego, „Studia Prawa Prywatnego” 2006/1.
Safjan M. [w:] Kodeks cywilny, t. 1, Komentarz do art. 1–44910, red. K. Pietrzykowski, Legalis 2018.
Sikorski G. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. J. Ciszewski, LEX 2014.
Sokal P., Zastaw zwykły i rejestrowy na akcjach, LEX 2011.
Strus-Wołowska M., Strus Z., Zastaw rejestrowy i rejestr zastawów. Komentarz, LEX 2003.
Szadłowski K. [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz do art. 353–626, red. M. Gutowski, Legalis 2019.
Wolter A., Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 2001.
Zaradkiewicz K. [w:] Kodeks cywilny, t. 1, Komentarz do art. 1–44910, red. K. Pietrzykowski, Legalis 2018.
Żelechowski Ł. [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz. Własność i inne prawa rzeczowe. Ustawa o księgach wieczystych i hipotece (art. 2–22, 65–1111). Ustawa o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, red. K. Osajda, Legalis 2017.
Cezary Dzierzbicki
Autor jest doktorantem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz adwokatem (ORCID: 0000-0001-9604-6537)..
Wpis aportu w postaci nieruchomości do Krajowego Rejestru Sądowego a wpis do księgi wieczystej
Wpis aportu w postaci nieruchomości do Krajowego Rejestru Sądowego jest związany z wpisem do księgi wieczystej. Wpływa on na podwójny skutek zobowiązująco-rozporządzający umowy bądź statutu spółki. Zagadnienie to wywołuje spory i trudności w postępowaniu rejestrowym oraz wieczystoksięgowym. W związku z tym w niniejszym artykule podjęto próbę rozwiązania tego problemu. Analizą objęto głównie spółki handlowe oraz prawo własności, użytkowania wieczystego i ograniczone prawa rzeczowe. Zastosowano także liczne odwołania do Kodeksu handlowego oraz do odpowiednich regulacji niemieckich i brytyjskich. Autor proponuje połączenie postępowania rejestrowego i postępowania wieczystoksięgowego w jedno postępowanie dotyczące wpisu aportu jako nieruchomości. W ten sposób istnieje możliwość wykorzystania nowych technologii, uproszczenia i odformalizowania postępowania.
Słowa kluczowe: wpis, Krajowy Rejestr Sądowy, księga wieczysta
Cezary Dzierzbicki
The author is a doctoral student at the Faculty of Law and Administration, University of Warsaw, and a practicing advocate (ORCID: 0000-0001-9604-6537)..
Entry of an In-Kind Contribution in the Form of Real Estate into the National Court Register Compared to an Entry into the Land and Mortgage Register
An entry of the in-kind contribution in the form real estate into the National Court Register is connected with an entry into the mortgage register. It influences the twofold effect – that of creating obligations and dispositive – of the articles of association of a company. This issue causes disputes and difficulties in the company register proceedings and in the land and mortgage register proceedings. Therefore the article seeks to resolve this problem. The analysis covers mainly commercial companies, and ownership, perpetual usufruct and limited rights in rem. There are also numerous references to the Polish Commercial Code (no longer in force) and relevant provisions applicable in the UK and Germany. The author suggests combining the company register proceedings and land and mortgage register proceedings into a single set of proceedings concerning an entry of an in-kind contribution in the form of real estate. In that way it is possible to use new technologies, simplify and de-formalize the proceedings.
Keywords: entry, National Court Register, land and mortgage register
Bibliografia:
Dignam A., Lowry J., Company Law, Oxford 2016.
Eckhardt D., Harmanns M., Kölner Handbuch Gesselschaftrecht, Köln 2011.
Gorczyński G., Pinior P., Procedura wniesienia wkładu niepieniężnego w reżimie Kodeksu spółek handlowych. Rola sądu rejestrowego [w:] Wkłady niepieniężne w spółkach handlowych, red. W. Popiołek, Warszawa 2014.
Gorczyński G., Wykonanie zobowiązania do wniesienia wkładu niepieniężnego [w:] Wkłady niepieniężne w spółkach handlowych, red. W. Popiołek, Warszawa 2014.
Grunewald B., Gesselschaftsrecht, Tübingen 2011.
Grykiel J., Wniesienie aportu do spółki z o.o., „Przegląd Prawa Handlowego” 2014/4.
Hölters W., Aktiengesetz. Kommentar, München 2014.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych, t. 1, Komentarz do art. 1–300, Warszawa 2017.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych, t. 2, Komentarz do art. 301–633, Warszawa 2017.
Kopaczyńska-Pieczniak K. [w:] Wkłady niepieniężne do spółek handlowych, red. U. Promińska, Warszawa 2017.
Matysiak W.P. [w:] Wkłady niepieniężne do spółek handlowych, red. U. Promińska, Warszawa 2017.
Miączyński A., Skuteczność orzeczeń w postępowaniu cywilnym, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze” 1974/67.
Michnik A., Postępowanie o wpis do rejestru przedsiębiorców, Warszawa 2009.
Pentz A. [w:] W. Goette, M. Habersack, S. Kalss, A. Pentz, Münchener Kommentar zum Aktiengesetz, Band 1, München 2016.
Pinior P., Przedmiot wkładu niepieniężnego [w:] Wkłady niepieniężne w spółkach handlowych, red. W. Popiołek, Warszawa 2014.
Scholz F., Kommentar zum GmbH – Gesetz mit Anhang Konzernrecht, Köln 2012.
Strzępka J.A., Zielińska E., Kodeks spółek handlowych Komentarz, red. J.A. Strzępka, Warszawa 2015.
Szlęzak A., Moskwa P., Kilka uwag o wnoszeniu aportu do spółek kapitałowych na marginesie wyroku Sądu Najwyższego z 19 października 2006 r., „Przegląd Sądowy” 2012/1.
Veil R. [w:] F. Scholz, Kommentar zum GmbH – Gesetz mit Anhang Konzernrecht, Köln 2012
Warzocha E., Ustalenie stosunku prawnego lub prawa w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 1982.
Wyrzykowski W., Pojęcie wkładu w Kodeksie spółek handlowych [w:] Wkłady niepieniężne w spółkach handlowych, red. W. Popiołek, Warszawa 2014.
Anna Matsiyeuskaya
Autorka jest doktorantką w Katedrze Prawa Handlowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.
Zarząd w spółce partnerskiej po nowelizacjach
Kodeks spółek handlowych w ostatnim czasie doczekał się aż dwóch nowelizacji wpływających na sytuację zarządu spółki partnerskiej. Pierwsza z nich polega na umożliwieniu zastosowania art. 18 k.s.h. do członków zarządu spółki partnerskiej, druga – ingeruje w kwestię składu zarządu spółki partnerskiej, wprowadzając wymóg powołania w skład zarządu co najmniej jednego partnera. Uchwalone nowelizacje są pierwszą ingerencją ustawodawcy w sytuację zarządu spółki partnerskiej od momentu wejścia w życie Kodeksu spółek handlowych. Artykuł stanowi próbę oceny wprowadzonych regulacji przez pryzmat ich wpływu na funkcjonowanie zarządu w spółce partnerskiej.
Słowa kluczowe: spółka partnerska, zarząd w spółce partnerskiej, organ kadłubowy
Anna Matsiyeuskaya
The author is a doctoral student at the Chair of Commercial Law of the Faculty of Law and Administration, University of Warsaw.
The Management Board in a Professional Partnership after Legislative Amendments
The Code of Commercial Partnerships and Companies [CCPC] has recently seen two amendments affecting the situation of professional partnership management boards. The first one allows the application of Article 18 CCPC to members of the management board of a professional partnership, the second one influences the composition of professional partnership management boards, by introducing the requirement that at least one partner be appointed a member. The adopted amendments are the first legislative intervention in the situation of the professional partnership management board since the Code of Commercial Partnerships and Companies entered into force. The article attempts to assess the new regulations from the point of view of their influence on the functioning of the management board in a professional partnership.
Keywords: professional partnership, management board in professional partnership, non-quorum governing body
Bibliografia:
Asłanowicz M., Spółka partnerska, Warszawa 2004.
Asłanowicz M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 16, Prawo spółek osobowych, red. A. Szajkowski), Warszawa 2016.
Borkowski M., Zarząd spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Aspekty praktyczne, Warszawa 2018.
Ciecierska M., Charakter prawny zarządu w spółce partnerskiej, „Prawo Spółek” 2005/6.
Frąckowiak J. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. W. Pyzioł, Warszawa 2008.
Glicz M., Reprezentacja osoby prawnej przez odwołanego członka zarządu wpisanego do rejestru przedsiębiorców, „Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa” 2009/3.
Jacyszyn J., Spółka partnerska według przepisów ustawy Kodeks spółek handlowych, Bielsko-Biała 2000.
Januś L., Spółka partnerska, Kraków 2000.
Kamińska K., Uwagi na temat zarządu w spółce partnerskiej, „Nowy Przegląd Notarialny” 2013/4.
Kidyba A., Handlowe spółki osobowe, Warszawa 2013.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych. Komentarz aktualizowany do art. 1–300, LEX 2019.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych, t. 1, Komentarz do art. 1–300, Warszawa 2017.
Kidyba A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 1, Komentarz do art. 1–150, red. A. Kidyba, Warszawa 2017.
Kidyba A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2, Komentarz do art. 151–300, red. A. Kidyba, Warszawa 2018.
Kozłowska-Chyła B., Powołanie zarządu spółki partnerskiej, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2015/5.
Krześniak E.J., Spółka partnerska ze szczególnym uwzględnieniem spółek adwokatów i radców prawnych, Kraków 2002.
Kupryjańczyk D. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. Z. Jara, Warszawa 2017.
Kwapisz-Krygel K., Prawo spółdzielcze. Komentarz, Warszawa 2014.
Kwaśnicki R.L., „Specjalne” zasady reprezentacji spółek handlowych posiadających zarząd, „Prawo Spółek” 2004/3.
Litwińska-Werner M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2007.
Naworski J.P. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 1, Tytuł I: Przepisy ogólne. Tytuł II: Spółki osobowe, red. T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Warszawa 2011.
Naworski J.P. [w:] Kodeks spółek handlowych, Komentarz, t. 2, Tytuł III. Spółki kapitałowe. Dział I. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, red. T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Warszawa 2011.
Nowacki A., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Komentarz, t. 1, Art. 151–226 KSH, Warszawa 2018.
Nowacki A., Zarząd spółki partnerskiej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2012/3.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 2a, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Komentarz. Art. 151–226, red. A. Opalski, Warszawa 2018.
Opalski A. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 3a, Spółka akcyjna. Komentarz. Art. 301–392, red. A. Opalski, Warszawa 2016.
Pabis R. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych, Komentarz, Warszawa 2019.
Pietrzykowski K., Organy kadłubowe spółek kapitałowych i spółdzielni w orzecznictwie Sądu Najwyższego [w:] Rozprawy z prawa prywatnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Wojciechowi Popiołkowi, red. M. Pazdan, M. Jagielska), E. Rott-Pietrzyk, M. Szpunar, Warszawa 2017.
Popardowski P. [w:] Ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis 2019.
Popiołek W. [w:] Kodeks spółek handlowych, Komentarz, red. W. Pyzioł, Warszawa 2008.
Promińska U., Spółka partnerska, red. A. Kidyba, Warszawa 2013.
Promińska U., Swoboda wyboru zarządzania spółką partnerską, „Rejent” 2014/12 – nr specjalny.
Promińska U., Uwagi w sprawie zarządzania i reprezentacji spółki partnerskiej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2002/11.
Promińska U. [w:] System Prawa Handlowego, t. 2, Prawo spółek handlowych, red. S. Włodyka, Warszawa 2012.
Pyzioł W. [w:] Kodeks spółek handlowych, Komentarz, red. K. Kruczalak, Warszawa 2001.
Pyzioł W. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. W. Pyzioł, Warszawa 2008.
Rodzynkiewicz M., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2014.
Saczywko M., Reprezentacja spółki partnerskiej w umowach i sporach z członkami zarządu, „Przegląd Prawa Handlowego” 2014/2.
Siemiątkowski T., Potrzeszcz R. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. 1, Tytuł I: Przepisy ogólne. Tytuł II: Spółki osobowe, red. T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Warszawa 2011.
Sobolewski P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis 2019.
Sołtysiński S., Skutki działań piastunów wadliwego składu zarządu lub rady nadzorczej w spółkach kapitałowych oraz spółdzielniach [w:] Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana, red. L. Ogiegło, W. Popiołek, M. Szpunar, Kraków 2005.
Sołtysiński S. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 1, Przepisy ogólne. Spółki osobowe. Komentarz do artykułów 1–150, Warszawa 2012.
Spyra M. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2017.
Spyra M. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Warszawa 2019.
Stefaniak A., Prawo spółdzielcze. Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych. Komentarz, Warszawa 2014.
Strzelczyk K. [w:] Kodeks spółek handlowych, Komentarz, t. 2, Tytuł III. Spółki kapitałowe. Dział I. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, red. T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Warszawa 2011.
Strzępka J.A., Zielińska E. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. J.A. Strzępka, Warszawa 2013.
Suliński G. [w:] J. Bieniak i in., Kodeks spółek handlowych, Komentarz, Warszawa 2019.
Szajkowski A., Status prawny zarządu spółki partnerskiej [w:] Prawo prywatne czasu przemian. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Stanisławowi Sołtysińskiemu, red. A. Nowicka, Poznań 2005.
Szajkowski A., Tarska M., Szumański A. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 2, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz do artykułów 151–300, Warszawa 2014.
Szczurowski T., Wadliwość czynności prawnych spółek kapitałowych na tle sankcji kodeksu cywilnego, Warszawa 2012.
Szczurowski T. [w:] Kodeks spółek handlowych. Komentarz, red. Z. Jara, Warszawa 2017.
Szmitkowski P., Stosunki wewnętrzne w spółce partnerskiej posiadającej zarząd, „Przegląd Prawa Handlowego” 2001/10.
Witosz A.J., Prowadzenie spraw i reprezentacja spółek osobowych, Warszawa 2013.
Witosz A.J. [w:] Kodeks spółek handlowych, t. 1, Komentarz do art. 1–150, red. A. Kidyba, Warszawa 2017.
Wajda D., Prawomocne skazanie za przestępstwa określone w art. 18 § 2 k.s.h. a pełnienie funkcji w organie spółki kapitałowej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2018/2.
Wajda D., Zarząd w spółce partnerskiej, „Prawo Spółek” 2007/6.
Załucki M., Spółka partnerska, Lublin 2002.
Zamojski Ł., Pozycja prawna kuratora ustanowionego dla osoby prawnej na mocy art. 42 KC – po zmianach dokonanych ustawą z 26.1.2018 r., „Monitor Prawniczy” 2018/8.
Zięty J.J., O potrzebie zmian w zakresie regulacji funkcjonowania zarządu w spółce partnerskiej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2012/10.
dr Marek Jasiakiewicz
Kilka uwag o reprezentacji cywilnoprawnej przedsiębiorców
Autor proponuje zniesienie ustawowej zasady reprezentacji łącznej w spółkach kapitałowych, z jednoczesnym pozostawieniem wspólnikom swobody co do odmiennej regulacji w tym zakresie w umowie (statucie) spółki. Opowiada się za wprowadzeniem ustawowej zasady reprezentacji jednoosobowej spółki przez członków zarządu wieloosobowego lub prezesa zarządu. W Kodeksie spółek handlowych należy również zakazać ustanawiania członka zarządu spółki jej pełnomocnikiem. W artykule negatywnie oceniono wprowadzenie tzw. prokury łącznej niewłaściwej (art. 1094 § 11 Kodeksu cywilnego). Zdaniem autora zmiany w Kodeksie cywilnym (art. 39 i art. 1094 § 11) wraz z dopuszczeniem przez judykaturę udzielania pełnomocnictwa członkowi zarządu prowadzą do znoszenia odrębności pomiędzy statusem członka zarządu a statusem pełnomocnika.
Słowa kluczowe: przedsiębiorca, spółka kapitałowa, reprezentacja łączna, reprezentacja jednoosobowa, prokura, pełnomocnik, członek zarządu, organy spółki kapitałowej, reprezentacja przedsiębiorców
dr Marek Jasiakiewicz
Several Remarks about Civil-Law Representation of Entrepreneurs
The author suggests abolishing the statutory principle of joint representation in companies, while leaving the shareholders freedom to regulate the issue differently in the articles of association. He is in favour of introducing a statutory principle that the company can be represented by each member of the management board alone, when there are multiple members, or by the president of the management board, also single-handedly. Moreover, the Code of Commercial Partnerships and Companies should introduce a prohibition of appointing a management board member an attorney of the company. The article contains a negative assessment of the so-called joint irregular power of commercial representation (introduced in Article 1094(11) of the Civil Code). The author is of the opinion that the amendments to the Civil Code (Article 39 and Article 1094 (11)), in combination with the case law permitting the appointment of management board members company attorneys, result in removing the distinction between the status of a management board member and that of an attorney.
Keywords: entrepreneur, company, joint representation, representation by a single person, power of commercial representation, attorney, management board member, governing bodies of a company, representation of entrepreneurs
Bibliografia:
Borkowski M., Reprezentacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, Warszawa 2009.
Jasiakiewicz M., Jeszcze o pojęciu przedsiębiorcy, „Przegląd Prawa Handlowego” 2005/5.
Jasiakiewicz M., O potrzebie zmiany zasad reprezentacji cywilnoprawnej przedsiębiorstwa państwowego, „Rejent” 1998/3.
Jasiakiewicz M., W sprawie skuteczności umów sprzedaży zawieranych przez nie umocowanych pracowników przedsiębiorstw państwowych, „Palestra” 1990/2–3.
Jasiakiewicz M., Wybrane problemy stosowania przepisów o reprezentacji spółdzielni. Księga pamiątkowa Profesora Kazimierza Kruczalaka, Gdańskie Studia Prawnicze 1999, t. V.
Kacprzak I., Umowa z mocy prezesa TVP, „Rzeczpospolita” z 8.03.2019 r.
Katner W.J. [w:] Kodeks cywilny. Część ogólna, red. M. Pyziak-Szafnicka, Warszawa 2009.
Kidyba A., Dyrektor jako organ przedsiębiorstwa państwowego, Warszawa 1993.
Kidyba A., Gdzie szukać drugiego podpisu, gdy go nie złożono, „Rzeczpospolita” z 26.03.2019 r.
Kidyba A., Jeszcze o reprezentacji łącznej [w:] Prawo handlowe XXI wieku – czas stabilizacji, ewolucji czy rewolucji. Księga jubileuszowa Profesora Józefa Okolskiego, red. M. Modrzejewska.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych, t. 1, Komentarz do art. 1–300 k.s.h., Warszawa 2015.
Kidyba A., Kodeks spółek handlowych, t. 2, Komentarz do art. 301–633 k.s.h., Warszawa 2015.
Kozłowska-Chyła B., Prawo handlowe XXI wieku – czas stabilizacji, ewolucji czy rewolucji – kilka uwag na tle reprezentacji spółek handlowych [w:] Prawo handlowe XXI wieku – czas stabilizacji, ewolucji czy rewolucji. Księga jubileuszowa Profesora Józefa Okolskiego, red. M. Modrzejewska, Warszawa 2010.
Kuniewicz Z., Reprezentacyjna funkcja zarządu spółki kapitałowej, Szczecin 2005.
Naworski J.P., Przedsiębiorca w polskim prawie cywilnym (materialnym i procesowym) de lege lata i de lege ferenda, Toruń 2011.
Okolski J., Szyszka M., Zasada bezpieczeństwa obrotu gospodarczego w prawie spółek handlowych, http://www.krytykaprawa.pl/api/files/view/20712.pdf (dostęp: 16.07.2019 r.).
Płonka E., Mechanizm łączenia skutków działań prawnych z osobami prawnymi na przykładzie spółek kapitałowych, Wrocław 1994.
Promińska U., Zmiany w regulacji prokury. Kwestie wybrane, „Przegląd Prawa Handlowego” 2019/2.
Stefaniak A., Prawo spółdzielcze. Komentarz, orzecznictwo, skorowidz, Warszawa 1998.
dr Aleksandra Sikorska-Lewandowska
Autorka jest adiunktem w Zakładzie Prawa Handlowego Katedry Prawa i Postępowania Cywilnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (ORCID: 0000-0002-3234-2502)
Reprezentacja wspólnoty mieszkaniowej (zagadnienia wybrane)
Wspólnoty mieszkaniowe są aktywnymi uczestnikami obrotu prawnego. Prawidłowość ich reprezentacji jest istotną kwestią, podobnie jak w przypadku przedsiębiorców. W zależności od przyjętego modelu zarządzania, wspólnotę reprezentuje zarząd albo zarządca umowny albo zarządca sądowy. Należy przyjąć, że nowelizacja art. 39 k.c. znajduje zastosowanie także do wspólnot mieszkaniowych, w przypadku gdy zarząd wspólnoty zawrze umowę bez umocowania albo z przekroczeniem jego zakresu. Jeśli we wspólnocie ustanowiony został zarządca, wówczas art. 39 k.c. może znaleźć zastosowanie w drodze analogii.
Słowa kluczowe: wspólnota mieszkaniowa, zarząd nieruchomością wspólną, reprezentacja wspólnoty mieszkaniowej, zarządca
dr Aleksandra Sikorska-Lewandowska
The author is an assistant professor at the Chair of Civil Law and Civil Procedure, Faculty of Law and Administration, Nicolaus Copernicus University in Toruń (ORCID: 0000-0002-3234-2502)
Representation of Tenant-Owners’ Associations (Selected Issues)
The tenant-owners’ associations are important actors in legal transactions. The issue of their proper representation is just as important as the representation of entrepreneurs. Depending on the model of administration that is chosen, the association is represented by its management board or a contractual administrator, or a court-appointed administrator. It should be assumed that amendments to Article 39 of the Civil Code apply also to tenant-owners’ associations when the association’s management board concludes a contract without authorization or exceeding the scope of its authorization. If the association has an appointed administrator, then Article 39 of the Civil Code can apply by analogy.
Keywords: tenant-owners’ association, administration of shared parts of property, representing a tenant-owners’ association, administrator
Bibliografia:
Dadańska K.A., Działanie osoby prawnej, Warszawa 2006.
Drozd E., Zarząd nieruchomością wspólną według ustawy o własności lokali, „Rejent” 1995/4.
Frąckowiak J., Charakter prawny wspólnoty mieszkaniowej [w:] Rozprawy z prawa prywatnego, prawa o notariacie i prawa europejskiego, red. E. Drozd, A. Oleszko, M. Pazdan, Kluczbork 2007.
Gorczyński G., Wspólnota mieszkaniowa jako „jednostka organizacyjna” w rozumieniu art. 331 § 1 k.c., „Rejent” 2009/2.
Katner J.W., Podmiotowość prawna wspólnoty mieszkaniowej – glosa do uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 21.12.2007 r. (III CZP 65/07), „Glosa” 2009/2.
Kidyba A., Niektóre skutki dla obrotu handlowego wprowadzenia trzeciej kategorii podmiotowej, „Przegląd Prawa Handlowego” 2004/12.
Kidyba A., Prawo handlowe, Warszawa 2016.
Kozińska J., Status prawny zarządu wspólnoty mieszkaniowej – zagadnienia wybrane, „Rejent” 2003/12.
Malinowska-Woźniak K., Cywilnoprawny status wspólnoty mieszkaniowej, Warszawa 2016.
Moskwa L., Nowe przepisy o prokurze, „Rejent” 2001/9.
Pisuliński S. [w:] System Prawa Cywilnego, t. 3, Prawo rzeczowe, red. E. Gniewek, Warszawa 2013.
Sikorska-Lewandowska A., Reprezentacja wspólnoty mieszkaniowej w sprawie o uchylenie uchwały. Glosa do wyroku WSA z dnia 4 października 2017 r, I ACa 1002/16, „Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa” 2018/3.
Sikorska-Lewandowska A., Reprezentowanie wspólnoty mieszkaniowej przez zarządcę. Glosa do uchwały SN z dnia 9 lutego 2017 r., III CZP 106/16, „Glosa” 2018/3.
Skibiński P., Reprezentacja wspólnoty mieszkaniowej na gruncie ustawy o własności lokali, „Przegląd Sądowy” 2007/2.
Wach M., Status ułomnych osób prawnych w prawie cywilnym, Warszawa 2008.
Zielona Księga. Optymalna wizja Kodeksu cywilnego w Rzeczypospolitej Polskiej, red. Z. Radwański, Warszawa 2006.
Zięba M., Podmiotowość prawna wspólnot mieszkaniowych, Warszawa 2016.
