Orzecznictwo Sądów Polskich
Prawo23 lutego, 2024

Orzecznictwo Sądów Polskich 3/2024

Dopuszczalność zaskarżenia postanowienia podjętego przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w ramach ochrony tymczasowej. Glosa do postanowienia Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 27 kwietnia 2021 r., XVII Amo 1/21dr hab. Mateusz Błachucki, prof. INP PAN 
Zakład Prawa Administracyjnego, Instytut Nauk Prawnych, Polska Akademia Nauk
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5805-048X

Dopuszczalność zaskarżenia postanowienia podjętego przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w ramach ochrony tymczasowej. Glosa do postanowienia Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 27 kwietnia 2021 r., XVII Amo 1/21

Glosa dotyczy problemu dopuszczalności zaskarżenia postanowienia Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o udzieleniu ochrony tymczasowej podjętego na podstawie art. 47930 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego. Sąd w komentowanym orzeczeniu przyjął ścisłą i formalną wykładnię przepisów Kodeksu i uznał niedopuszczalność zaskarżenia takiego postanowienia. Tymczasem wykładnia systemowa i funkcjonalna odwołująca się do charakteru spraw antymonopolowych oraz istoty rozstrzygnięcia o ochronie tymczasowej przekonuje, że na postanowienie to przysługuje zażalenie. Powoduje to, że komentowane orzeczenie nie zasługuje na aprobatę.

Słowa kluczowe: cywilne postępowanie, postanowienie, uzasadnienie postanowienia, posiedzenie niejawne, sprawy antymonopolowe, ochrona tymczasowa, wstrzymanie decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zażalenie, jurysdykcja Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Dr Hab. Mateusz Błachucki, professor of the Institute of Law Studies, Polish Academy of Sciences
Department of Administrative Law, Institute of Law Studies, Polish Academy of Sciences
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5805-048X

Admissibility of appealing against an order of the Competition and Consumer Protection Court under interim protection. Commentary on the order of the Competition and Consumer Protection Court of 27 April 2021 XVII Amo 1/21

The commentary addresses the issue of the admissibility of appealing against an order of the Competition and Consumer Protection Court on the award of interim protection pursuant to Article 47930 § 1 of the Civil Procedures Code. In this order, the court adopted a strict and formal interpretation of the provisions of the Code and declared it inadmissible to appeal against such an order. Meanwhile, the systemic and functional interpretation making reference to the nature of antimonopoly cases and the essence of the interim protection ruling concludes that an appeal may be filed against such an order. This means that the judgment in question does not deserve approval.

Keywords: civil proceedings, order, justification of the order, session held in camera, antimonopoly cases, interim protection, withholding the decision of the President of the Office of Competition and Consumer Protection, appeal, jurisdiction of the Competition and Consumer Protection Court

Bibliografia / References

Błachucki M., Sądownictwo antymonopolowe w Polsce – historia i ustrój, UOKiK, Warszawa 2011.
Błachucki M., Dytkiewicz P., Dopuszczalność zaskarżenia postanowienia SOKiK w przedmiocie rozpoznania zażalenia na postanowienie Prezesa UOKiK w sprawie ograniczenia prawa wglądu do materiału dowodowego. Glosa do postanowienia Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 1 sierpnia 2018 r., VII AGz 667/18, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2021/11.
Błaszczak Ł., Model sądowej kontroli decyzji administracyjnych (na przykładzie spraw z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów oraz postępowań regulacyjnych). Postulaty de lege ferenda, „Gdańskie Studnia Prawnicze” 2022/5 (57).
Ereciński T. [w:] P. Grzegorczyk, J. Gudowski, M. Jędrzejewska, K. Weitz, T. Ereciński, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom II. Postępowanie rozpoznawcze, Warszawa 2012.
Flaga-Gieruszyńska K. [w:] K. Flaga-Gieruszyńska, A. Zieliński, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2022.
Gersdorf M., Raczkowski M., Rola zażalenia w odwoławczych postępowaniach „regulacyjnych” [w:] Wyzwania dla ochrony konkurencji i regulacji rynku. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Skocznemu, red. M. Bernatt, A. Jurkowska-Gomułka, Warszawa 2017.
Grzeszczak R., Krajewski M., "Sąd" w świetle przepisów art. 47 KPP oraz art. 267 TFUE, „Europejski Przegląd Sądowy” 2014/6.
Kunicki I. [w:] A. Marciniak (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Tom III. Komentarz do art. 425–729, Warszawa 2020.
Łochowski M. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Art. 1–505(39). Tom I, red. T. Szanciło, Legalis 2019.
Raczkowski M., Zielińska K. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. nacz. P. Rylski, red. cz. III A. Olaś, Warszawa 2023.
Stefańska E. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom II. Art. 478–1217, red. M. Manowska, Warszawa 2022.

dr hab. Anna Wilk, prof. AWSB 
Wydział Nauk Stosowanych, Katedra Prawa i Administracji, Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej, radca prawny, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9073-9153

Zamiar popełnienia samobójstwa a testament ustny. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 29 września 2023 r., I CSK 149/23

Testament ustny może być sporządzony, jeżeli zachodzi obawa rychłej śmierci spadkodawcy. Glosa dotyczy wykładni pojęcia „obawa rychłej śmierci spadkodawcy“ w kontekście samobójstwa testatora. Sąd Najwyższy przyjął obiektywne rozumienie tej przesłanki, wskazując, że musi ona wynikać np. z przesłanek medycznych, a nie stanowić jedynie subiektywne przekonanie spadkodawcy, który ma zamiar popełnić samobójstwo. Autorka analizuje jednak ten problem z punktu widzenia istniejących w sprawie szczególnych okoliczności, takich jak choroba psychiczna spadkodawcy oraz jego trudna sytuacja osobista, a także w kontekście zasady favor testamenti.

Słowa kluczowe: testament ustny, spadkodawca, samobójstwo, śmierć, choroba psychiczna

Dr Hab. Anna Wilk, professor of the WSB University 
Department of Applied Sciences, Faculty of Law and Administration, WSB University, Dąbrowa Górnicza, legal counsel, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9073-9153

The intention to commit suicide and an oral will. Commentary on the ruling of the Supreme Court – Civil Chamber of 29 September 2023, I CSK 149/23

An oral will may be prepared if there is concern about a testator’s imminent death. The commentary applies to the interpretation of the notion of ‘concern about the testator’s imminent death’ in the context of the testator’s suicide. The Supreme Court adopted an objective understanding of this premise, pointing out that it has to arise for medical reasons, for instance, and not merely be the subjective belief of a testator who intends to commit suicide. However, the author analyses this problem from the point of view of the specific circumstances of the case, such as the testator’s mental illness and his difficult personal situation, as well as in the context of the principle of favor testamenti.

Keywords: oral will, testator, suicide, death, mental illness

Bibliografia / References
Beyer G.W., Hargrove C., Digital Wills: Has the Time Come for Wills to Join the Digital Revolution?, „Ohio Northern University Law Review“ 2007/3.
Borysiak W., Przyszłość testamentów szczególnych w prawie polskim na tle porównawczym, Warszawa 2021.
Borysiak W., Sporządzenie testamentu przez osobę pozostającą w zamiarze samobójczym – komentarz, „Monitor Prawniczy“ 2007/18.
Formicka A., Zastosowanie nowoczesnych technologii w testowaniu na przykładzie videotestamentu, „Prawo Mediów Elektronicznych“ 2019/2.
Gniewek E., Machnikowski P. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2023.
Grant J.K., Shattering and Moving Beyond the Gutenberg Paradigm: The Dawn of the Electronic Will, „University of Michigan Journal of Law Reform“ 2008/42.
Gutowski M. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, t. III, Warszawa 2022.
Kłos M., Glosa do postanowienia SN z 20.11.2003r., III CK 7/02, „Orzecznictwo Sądów Polskich“ 2004/10.
Kondek J.M., Wpływ sytuacji kryzysowych na stosunki cywilnoprawne, Warszawa 2021.
Kosik J., Przesłanki sporządzenia testamentu ustnego, „Studia Cywilistyczne“ 1969/13–14.
Niedośpiał M., Glosa do postanowienia SN z 20.11.2003r., III CK 7/02, „Państwo i Prawo“ 2005/1.
Osajda K. (red.), Komentarze Prawa Prywatnego. Tom IV A. Kodeks cywilny. Komentarz. Spadki, Warszawa 2023.
Rzewuski M., Electronic will [w:] Human rights between needs and possibilities, red. M. Sitek, A.F. Uricchio, I. Florek, Józefów 2017.
Sikora K., Technologie biometryczne sposobem uwspółcześnienia przepisów o formie testamentu holograficznego, „Studia Prawnicze. Rozprawy i Materiały“ 2020/2.
Światłowski A., Glosa do uchwały SN z 7.1.1992r., III CZP 135/91, „Rejent“ 1992/11.
Światłowski A., Obawa rychłej śmierci spadkodawcy jako przesłanka testamentu ustnego, „Monitor Prawniczy“ 1993/3.
Walczak D.J., Sporządzenie testamentu ustnego przy pomocy środków porozumiewania się na odległość, „Monitor Prawniczy“ 2021/19.
Winiarz J. (red.), Kodeks cywilny z komentarzem, t. II, Warszawa 1989.
Załucki M., About the Need to Adjust the Regulations Regarding the Form of Will to the Modern Requirements, „European Journal of Economics, Law and Politics“ 2019/2.
Żywicki W., Testamenty ustne w świetle orzecznictwa, „Nowe Prawo“ 1971/1.

dr hab. Jarosław Zagrodnik, prof. UŚ 
Kierownik Zespołu Prawa Karnego Procesowego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Śląski, radca prawny, Katowice, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0428-8067

Ciąg przestępstw skarbowych – aspekty karnoprocesowe. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 13 czerwca 2023 r., I KZP 21/22

Glosa dotyczy stanowiska Sądu Najwyższego w kwestii procesowych konsekwencji zastosowania konstrukcji ciągu przestępstw skarbowych w postępowaniu sądowym, gdy w sprawach o przestępstwa skarbowe należące do tego ciągu odrębnie prowadzono dochodzenie i wniesiono akt oskarżenia. Konsekwencje te wynikają przede wszystkim z normatywnego powiązania obowiązku prowadzenia postępowania przygotowawczego w formie śledztwa z przesłankami ciągu przestępstw skarbowych (art. 151a § 2 pkt 1 Kodeksu karnego skarbowego – k.k.s.). Powiązanie to przekłada się na legitymację do wniesienia aktu oskarżenia, która przysługuje wyłącznie prokuratorowi w sprawach, w których było prowadzone śledztwo (art. 155 § 1 i § 2 k.k.s.), a w dalszej kolejności na ustalenie składu sądu odwoławczego w tych sprawach (art. 29 § 1 in prinicipio w zw. z a contrario art. 449 § 2 Kodeksu postępowania karnego – k.p.k. – w zw. z art. 113 § 1 k.k.s.). Autor przyjmuje, że zastosowanie przez sąd konstrukcji ciągu przestępstw skarbowych w następstwie połączenia spraw o przestępstwa skarbowe, co do których przeprowadzono dochodzenie (simplified investigation) i w których akt oskarżenia wniósł finansowy organ postępowania przygotowawczego, nie daje podstawy do podważenia prawnej dopuszczalności tej prostszej formy postępowania przygotowawczego w każdej z połączonych spraw z osobna. Prezentuje jednocześnie pogląd, że w przedstawionym układzie procesowym na realizację przesłanki w postaci skargi uprawnionego oskarżyciela w postępowaniu sądowym w połączonych sprawach o przestępstwa skarbowe składają się akty oskarżenia wniesione odrębnie w każdej z tych spraw przez legitymowany do tego organ procesowy. W aspekcie dotyczącym składu sądu odwoławczego w tym układzie procesowym i możliwości zastosowania art. 449 § 2 k.p.k. (w zw. z art. 113 § 1 k.k.s.) kluczowe znaczenie należy przypisać złożoności (wieloprzedmiotowości) sprawy, wynikającej w pierwszym rzędzie z połączenia spraw o przestępstwa skarbowe, w których odrębnie przeprowadzono legalne dochodzenie, do wspólnego rozpoznania, w drugiej kolejności z zastosowania w sprawie połączonej konstrukcji ciągu przestępstw skarbowych przy wymiarze kary przez sąd I instancji. Podniesione okoliczności wykluczają – w ocenie autora – zastosowanie wyjątkowego przepisu art. 449 § 2 k.p.k. w odniesieniu do ustalenia składu sądu odwoławczego rozpoznającego apelację od wyroku sądu I instancji, który zastosował kwalifikację prawną ciągu przestępstw skarbowych.

Słowa kluczowe: ciąg przestępstw skarbowych, skarga uprawnionego oskarżyciela w procesie karnym skarbowym, skład sądu odwoławczego, złożoność sprawy karnej skarbowej

Dr Hab. Jarosław Zagrodnik, professor of the University of Silesia 
Head of the Department of Criminal Procedural Law, Faculty of Law and Administration, University of Silesia, legal counsel, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0428-8067

A sequence of fiscal crimes – criminal procedure aspects. Commentary on the ruling of the Criminal Chamber of the Supreme Court of 13 June 2023, I KZP 21/22

This commentary addresses the position of the Supreme Court with regard to the procedural consequences of applying the sequence of fiscal crimes in court proceedings, when an investigation is conducted separately and an indictment is filed in fiscal crime cases of the same sequence. Such consequences primarily arise from the normative relationship between the obligation to conduct pre-trial proceedings as an investigation with the premises of a sequence of fiscal crimes (Article 151a § 2, item 1 of the Fiscal Crime Code). This relationship translates into the capacity to file an indictment which only a public prosecutor may file in cases in which an investigation is conducted (Article 155 § 1 and § 2 of the Fiscal Crime Code), followed by the establishment of the membership of the bench of the appellate court in these cases (Article 29 § 1 in prinicipio in connection with a contrario Article 449 § 2 of the Fiscal Crime Code and in connection with Article 113 § 1 of the Fiscal Crime Code). The author assumes that the court’s application of the sequence of fiscal crimes as a result of the combination of fiscal crime cases with respect to which an investigation has been conducted and in which an indictment is filed by a financial authority of pre-trial proceedings does not give any grounds for undermining the legal admissibility to conduct the simpler form of pre-trial proceedings in each of the combined cases individually. He simultaneously presents the view that, in this procedural structure, the implementation of the premise of a complaint by an authorized prosecutor in court proceedings in combined fiscal crime cases consists of indictments filed separately in each case by a legitimate procedural authority. As for the membership of the bench of the court of appeal in this procedural structure and the ability to apply Article 449 § 2 of the Criminal Procedures Code (in connection with Article 113, § 1 of the Fiscal Crime Code) particular importance should be attributed to the complexity of the case primarily arising from the combination of fiscal crime cases in which a legal investigation is conducted separately for joint consideration, followed by the application in the case of the combined sequence of fiscal crimes in the process of the first instance court imposing the penalty. According to the author, the circumstances addressed do not rule out the application of the exceptional provision of Article 449 § 2 of the Criminal Procedures Code with respect to the determination of the membership of the bench of the court of appeal considering the appeal against the judgment of the first instance court which adopted the legal qualification of the sequence of fiscal crimes.

Keywords: sequence of fiscal crimes, indictment of the authorized prosecutor in the fiscal crime procedure, membership of the bench of the court of appeal, complexity of the fiscal crime case

Bibliografia / References
Kardas P. [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, t. I, red. A. Zoll, Kraków 2004.
Matras J. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. K. Dudka, Warszawa 2023.
Świecki D. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. II, red. D. Świecki, Warszawa 2022.
Zabłocki S. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. R.A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2021.
Zagrodnik J. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Zagrodnik, Warszawa 2023.

dr hab. Radosław Olszewski, prof. UŁ 
kierownik Zakładu Postępowania Karnego, Katedra Postępowania Karnego i Kryminalistyki, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Łódzki, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8119-1635

Zakres pojęcia „sprawa” w perspektywie wyłączenia sędziego w postępowaniu karnym. Glosa do uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2023 r., I KZP 22/22

Glosa dotyczy uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego, który uznał, że pojęcie „sprawy”, o jakim mowa w art. 40 i 41 § 1 Kodeksu postępowania karnego, odnosi się zarówno do sprawy głównej, rozumianej jako orzekanie w głównym przedmiocie procesu, a więc o odpowiedzialności oskarżonego za zarzucony mu czyn, jak i postępowań incydentalnych, w tym takich, które mają miejsce w ramach sprawy głównej. Orzeczenie Sądu Najwyższego należy uznać za prawidłowe. Wyłączenie sędziego ma gwarancyjny charakter, pozwala ono na stworzenie warunków do orzekania przez bezstronny, niezależny i niezawisły sąd. Stanowi to jeden z elementów standardu rzetelnego postępowania, oznaczający zapewnienie obiektywizmu sądu w każdym stadium procesu i każdej kwestii, w której wydaje on rozstrzygnięcie.

Słowa kluczowe: postępowanie karne, wyłączenie sędziego, sprawa, udział w sprawie, rzetelny proces

Dr Hab. Radosław Olszewski, professor of the University of Łódź 
Head of the Criminal Proceedings and Forensic Science Department, Faculty of Law and Administration, University of Łódź, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8119-1635

Scope of the concept of ‘case’ in the context of disqualifying a judge from criminal proceedings. Commentary on the resolution of the bench of seven judges of the Supreme Court of 13 June 2023, I KZP 22/22

The commentary addresses the resolution of a bench of seven judges of the Supreme Court, which held that the notion of ‘case’ referred to in Articles 40 and 41 § 1 of the Criminal Procedures Code refers to both the main case understood as adjudication on the main subject of the trial, namely the liability of the accused for the act with which he is charged, as well as incidental proceedings, including those that take place within the main case. The ruling of the Supreme Court should be considered correct. The disqualification of a judge is of a guarantee nature; it enables the creation of conditions for adjudication by an impartial and independent court. This constitutes one of the elements of the standard of a fair trial, which means the assurance of the court’s objectivity at every stage of the process and in every matter with respect to which it issues a decision.

Keywords: criminal proceedings, disqualification of a judge, case, participation in a case, fair trial

Bibliografia / References

Burdzik M., Zagrodnik J. [w:] M. Burdzik, S. Głogowska, J. Karaźniewicz, M. Klejnowska, N. Majda, I. Palka, K. Sychta, J. Zagrodnik, K. Żyła, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, LEX 2023
Czarnecki P., Ważny A. [w:] Kodeks postępowania karnego, red. A. Sakowicz, Legalis 2023.
Grzegorczyk T., Kodeks postępowania karnego. Tom I. Artykuły 1–467. Komentarz, Warszawa 2014.
Grzeszczyk W., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, LEX 2014.
Hofmański P., Sadzik E., Zgryzek K., Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz do artykułów 1–296, Warszawa 2011.
Jasiński W., Bezstronność sądu i jej gwarancje w polskim procesie karnym, Warszawa 2009.
Jasiński W. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. J. Skorupka, Legalis 2023.
Paluszkiewicz H. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. K. Dudka, LEX 2023.
Papke-Olszauskas K., Wyłączenie uczestników procesu karnego, Gdańsk 2007.
Rogacka-Rzewnicka M. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz do wybranych przepisów, red. D. Szumiło-Kulczycka, LEX 2022.
Skorupka J., O sprawiedliwości procesu karnego, Warszawa 2013.
Skrętowicz E., Iudex inhabilis i iudex suspectus w polskim procesie karnym, Lublin 1994.
Skrętowicz E. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, J. Grajewski, E. Skrętowicz, Gdańsk 1995.
Stefański R.A., Zabłocki S., Kodeks postępowania karnego. Komentarz, LEX 2017.
Steinborn S. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz do wybranych przepisów, red. S. Steinborn, LEX 2016.
Świecki D. [w:] Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, LEX 2023.
Wiliński P., Proces karny w świetle Konstytucji, Warszawa 2011.

dr Beata Bury 
sędzia Sądu Okręgowego w Rzeszowie orzekająca w Wydziale Pracy i Ubezpieczeń Społecznych; wykładowca Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7437-1117

Okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych jako przesłanka nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19 lipca 2022 r., III UZP 3/22

Glosowana uchwała dotyczy sposobu obliczania okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych jako przesłanki nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego. Sąd Najwyższy zmierza w niej do prezentacji poglądu, że okres 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie musi przypadać w całości wyłącznie po ostatnim zatrudnieniu ubezpieczonego oraz po rozwiązaniu umowy o pracę z przyczyn ekonomicznych, jeżeli zachodzą okoliczności określone w art. 73 ust. 3 lub 5 ustawy z 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Oznacza to, że w tych sytuacjach okres 180 dni nie musi być nieprzerwany i może nastąpić, zarówno przed ustaniem stosunku pracy, jak i po nim.

Słowa kluczowe: świadczenie przedemerytalne, bezrobotny, zasiłek dla bezrobotnych, instytucje rynku pracy, ekonomiczne przyczyny rozwiązania stosunku pracy

Dr Beata Bury 
judge of the Regional Court in Rzeszów adjudicating in the Labour and Social Insurance Division; lecturer at the National School of Judiciary and Public Prosecution, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-7437-1117

Period of claiming unemployment benefit as a premise for acquiring the right to pre-retirement benefit. Commentary on the resolution of the Supreme Court – Labour and Social Insurance Chamber of 19 July 2022, III PZP 3/22

The resolution under review applies to the method of calculating the period of claiming unemployment benefit as a premise for acquiring the right to pre-retirement benefit. In it, the Supreme Court aims to present the view that the whole of the period of 180 days of claiming unemployment benefit does not have to fall exclusively after the insured’s last employment and after the termination of the employment relationship for economic reasons, if the circumstances referred to in Article 73, para. 3 or 5 of the Act on employment promotion and labour market institutions of 20 April 2004 take place. This means that, in these situations the period of 180 days does not have to be uninterrupted and can take place, both before and after the termination of the employment relationship.

Keywords: pre-retirement benefit, unemployed person, unemployment benefit, labour market institutions, economic reasons for terminating the employment relationship

dr Katarzyna Gębala, LL.M. 
asystent – specjalista do spraw orzecznictwa w Sądzie Najwyższym, Polska

Tryb odwoływania urzędnika sądu powszechnego z powierzonej mu na czas nieoznaczony funkcji kierownika sekretariatu wydziału. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 października 2022 r., I PSKP 75/21

Glosowany wyrok porusza istotny problem, jakim jest tryb odwoływania urzędnika sądu powszechnego z powierzonej mu na czas nieoznaczony funkcji kierownika sekretariatu wydziału. Autorka analizuje argumentację Sądu Najwyższego, krytycznie odnosząc się do wyrażonego w komentowanym orzeczeniu stanowiska, że decyzja pracodawcy o odwołaniu zatrudnionego w sądzie powszechnym urzędnika z powierzonej mu na czas nieokreślony funkcji kierownika sekretariatu wydziału i w konsekwencji pozbawienie go dodatku funkcyjnego nie wymaga wypowiedzenia warunków pracy i płacy.

Słowa kluczowe: pragmatyki pracownicze, posiłkowe stosowanie przepisów, pracownik sądu, prawo do sądu w sprawach pracowniczych

Dr Katarzyna Gębala, LL.M. 
assistant – case law specialist at the Supreme Court, Poland

Procedure for dismissing an official of an ordinary court from his permanent position of head of the divisional secretariat. Commentary on the ruling of the Labour and Social Insurance Chamber of the Supreme Court of 4 October 2022, I PSKP 75/21

The judgment in question addresses an important issue, namely the procedure for dismissing an official of an ordinary court from his permanent position of head of the divisional secretariat. The author analyses the Supreme Court’s arguments, critically referring to the position expressed in that judgment that the employer’s decision to dismiss an official employed in an ordinary court from his permanent position of head of the divisional secretariat and consequently depriving him of a functional allowance does not require the termination of the employment and salary conditions.

Keywords: special labour regulations, subsidiary application of provisions, court employee, right to a trial in court in employee matters

Bibliografia / References
Dubowik A., Zatrudnianie urzędników sądowych w świetle ustawy o pracownikach sądów i prokuratury z 1998 r. [w:] Zatrudnianie pracowników sądów z perspektywy prawa pracy i zarządzania, red. A. Rycak, Warszawa 2014.
Sanetra W. [w:] Kodeks pracy. Komentarz, red. J. Iwulski, W. Sanetra, Warszawa 2013.
Sanetra W., Ogólne założenia ukształtowania statusu prawnego pracowników sądowych, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2012/11.
Sanetra W., Pragmatyki zawodowe. Pojęcie i systematyka. Miejsce w systemie źródeł prawa [w:] System prawa pracy. Tom XI. Pragmatyki pracownicze, red. K.W. Baran, Z. Góral, Warszawa 2021.
Wujczyk M. [w:] Prawo urzędnicze. Komentarz, red. K.W. Baran, Warszawa 2014.

dr hab. Mariusz Bogusz, profesor Uniwersytetu Gdańskiego 
Katedra Postępowania Administracyjnego i Sądowoadministracyjnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Gdański, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3173-079X

Numer pesel jako element formalny skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Glosa do uchwały składu siedmiu sędziów NSA z dnia 3 lipca 2023 r., II GPS 3/22

Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że w sytuacji, w której skarżący nie wskazał w skardze numeru PESEL i nie uzupełnił tego braku skargi, mimo wezwania ze strony sądu, sąd nie może sam ustalić numeru PESEL na podstawie akt organu administracji publicznej i musi skargę odrzucić. Autor glosy krytykuje takie stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego i wskazuje na inny aspekt sprawy, a mianowicie na to, że podanie numeru PESEL w skardze nie jest niezbędne do nadania jej biegu. W konsekwencji brak numeru PESEL w skardze nie może prowadzić do jej odrzucenia.

Słowa kluczowe: skarga do sądu administracyjnego, wymogi formalne skargi, brak w skardze numeru PESEL, obowiązek uzupełnienia braków formalnych skargi

Dr Hab. Mariusz Bogusz, professor of the University of Gdańsk 
Department of Administrative and Administrative Court Proceedings, Faculty of Law and Administration, University of Gdańsk, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-3173-079X

The PESEL number as a formal element of a complaint filed with a voivodship administrative court.  Commentary on the resolution of the bench of seven judges of the Supreme Administrative Court of 3 July 2023, I KZP 22/22

The Supreme Administrative Court ruled that, in cases where the complainant has not specified his PESEL (personal ID) number in the complaint and failed to address this omission despite the court’s request, the court cannot ascertain the personal ID number from the public administration body’s records and must set aside the complaint. However, the author of the commentary criticizes the Supreme Administrative Court’s stance, highlighting another aspect of the case, namely that the personal ID number does not need to be included in the complaint for it to be processed in court.  Consequently, the lack of personal ID number in the complaint should not constitute grounds for setting it aside.

Keywords: complaint to the administrative court, formal requirements of the complaint, lack of personal ID number in the complaint, requirement to address the formal omissions in the complaint

Bibliografia / References
Czarnik Z., Zaborniak P., Maciejko W., Ustawa o ewidencji ludności. Komentarz, Warszawa 2016.
Dobek-Rak M., Mierzejewski P., Trzcińska D., Biernat K., Ustawa o ewidencji ludności. Komentarz, Warszawa 2013.
Golędzinowski F., Brak numeru PESEL w skardze jako przeszkoda formalna w nadaniu biegu sprawie. Glosa do postanowienia NSA z dnia 27 listopada 2019 r., I GZ 366/19, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2021/4.
Hauser R. (red.), Wierzbowski M. (red.), Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2021.
Kurzawa A., Numer PESEL a wymóg formalny skargi – uwagi na tle orzecznictwa sądów administracyjnych, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2022/1.
Malec D., Najwyższy Trybunał Administracyjny 1922–1939 w świetle własnego orzecznictwa, Warszawa-Kraków 1999.
Ostrowski P., Niewskazanie numeru PESEL jako brak formalny skargi. Polemika, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2023/2.
Woś T., Knysiak-Sudyka H., Romańska M., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2016.

dr Anna Golęba 
adiunkt, Katedra Postępowania Administracyjnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0031-9797

Zawiadomienie przez stronę o zmianie adresu po wysłaniu decyzji a skuteczność jej doręczenia w trybie art. 44 § 4 k.p.a. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 grudnia 2022 r., II OSK 1000/22

W glosowanym wyroku Naczelny Sąd Administracyjny zajął stanowisko, że po zwrocie przesyłki organowi przez operatora pocztowego, organ nie może uznać doręczenia za skuteczne w trybie art. 44 § 4 Kodeksu postępowania administracyjnego (k.p.a.), jeżeli przed ziszczeniem się skutku doręczenia dowiedział się o nowym adresie do korespondencji strony. W ocenie Sądu organ nie może bowiem zawsze przyjmować fikcji prawnej, niezależnie od powziętej wiedzy o stanie zamieszkania strony pod danym adresem. Za przyjętym w glosowanym orzeczeniu przez Sąd poglądem przemawia m.in. wyrażona w art. 8 k.p.a. zasada budzenia zaufania do władzy publicznej, jak i zasada czynnego udziału strony w postępowaniu. Wątpliwości zaś związane z brzmieniem regulacji zawartej w art. 41 k.p.a. powinny być interpretowane na korzyść strony.

Słowa kluczowe: postępowanie administracyjne, doręczenie przesyłki, doręczenie decyzji administracyjnej, fikcja doręczenia, informacja o nowym adresie odbioru przesyłki

Dr Anna Golęba 
assistant professor, Department of Administrative Proceedings, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Kraków, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0031-9797

A party’s notice of a change of address after a decision is sent versus the effectiveness of its service in the procedure of Article 44 § 4 of the Administrative Procedures Code. Commentary on the ruling of the Supreme Administrative Court of 15 December 2022, II OSK 1000/22

In this judgment, the Supreme Administrative Court took the view that, after the postal operator returns a consignment to the authority, the authority cannot consider service to have been effective in the procedure of Article 44 § 4 of the Administrative Procedures Code, if the authority finds out that the party has a new correspondence address before the effect of service arises. According to the Court, the authority cannot always accept a legal fiction, regardless of the knowledge gained about the status of the party’s residence at a given address. The view adopted by the Court in the judgment is supported, among other things, by the principle of building trust in the public authority, as well as the principle of a party’s active participation in proceedings expressed in Article 8 of the Administrative Procedures Code. The doubts related to the wording of the regulation contained in Article 41 of the Administrative Procedures Code should be interpreted in the party’s favour.

Keywords: administrative procedure, service of a consignment, service of an administrative decision, fiction of service, information on a change of address for service

Bibliografia / References
Adamiak B., Borkowski J., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Legalis 2022.
Łaszczyca G. [w:] G. Łaszczyca, C. Martysz, A. Matan, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz t. 1, Warszawa 2010.
Golęba A. [w:] Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. H. Knysiak-Sudyka, Warszawa 2019.
Rodak B. [w:] Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. A. Mariański, Legalis 2023.
Wajda P.[w:] Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Warszawa 2018.

dr hab. Robert Zieliński, profesor Akademii Leona Koźmińskiego 
Katedra Prawa Administracyjnego i Publicznego Gospodarczego, Kolegium Prawa, Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie, Polska
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0100-1457

Opodatkowanie dochodów z tytułu uprawiania sportu pochodzących z wygranych w turniejach golfowych uzyskanych na terytorium Niemiec. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 grudnia 2022 r., II FSK 989/20

Glosowany wyrok dotyczy zasad opodatkowania dochodów z uprawiania sportu pochodzących z wygranych, które zostały uzyskane przez polskiego rezydenta za granicą. Naczelny Sąd Administracyjny sformułował w nim tezę, że opodatkowane na terenie Niemiec dochody z tytułu uprawiania sportu pochodzące z wygranych w turniejach golfowych, zwolnione w Polsce z opodatkowania na podstawie art. 24 ust. 2 lit. a umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej w Berlinie 14.05.2003 r., podlegają doliczeniu do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym według skali określonej w art. 27 ust. 1 tej ustawy, w celu zastosowania metody unikania podwójnego opodatkowania według tzw. wyłączenia z progresją. Glosator popiera zajęte przez Sąd stanowisko i – podzielając argumentację przytoczoną na jego uzasadnienie – dowodzi, że w świetle poglądów doktryny i judykatury przychody z tytułu uprawiania sportu należą, poza przypadkiem gdy sportowiec prowadzi działalność gospodarczą, do źródła przychodów, jakim jest działalność wykonywana osobiście, oraz że na mocy postanowień przywołanej umowy zawartej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec dochody polskiego rezydenta osiągnięte z tytułu indywidualnego uprawiania sportu na terytorium Niemiec mogą być opodatkowane w tym państwie i nie podlegają ponownemu obciążeniu podatkiem dochodowym w państwie rezydencji. W celu wyeliminowania skutków podwójnego opodatkowania tych samych dochodów zastosowanie znajduje metoda wyłączenia z progresją, której istota polega na tym, że państwo udzielające wyłączenia zastrzega sobie prawo do uwzględniania zagranicznych dochodów w procesie ustalania stawki podatku.

Słowa kluczowe: podatek dochodowy od osób fizycznych, umowa pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, dochody sportowców, działalność wykonywana osobiście, wygrane w turniejach

Dr Hab. Robert Zieliński, professor of the Kozminski University 
Department of Administrative and Public Economic Law, College of Law, Kozminski University in Warsaw, Poland
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0100-1457

Taxation of sports income from winnings in golf tournaments obtained in Germany. Commentary on the ruling of the Supreme Administrative Court of 6 December 2022, II FSK 989/20

This judgment applies to the principles of taxing sports income from winnings obtained by a Polish resident abroad. The Supreme Administrative Court formulated the thesis that the sports income from winnings in golf tournaments, which are exempt from taxation in Poland under Article 24, para. 2, item a of the agreement between the Republic of Poland and the Federal Republic of Germany on the avoidance of double taxation with respect to taxes on income and on capital, signed in Berlin on 14 May 2003, that is taxed in Germany is to be added to the income that is taxable with income tax according to the scale specified in Article 27, para. 1 of this Act, in order to apply the method of avoiding double taxation according to the so-called exclusions with progression. The commentator supports the Court’s position and – agreeing with the arguments cited in its justification – proves that, in the light of the views of the legal doctrine and the line of judgments, other than in the case where the sports person runs a business, sports income is a source of income from activity that is performed personally and, according to the provisions of the above agreement concluded by and between the Republic of Poland and the Federal Republic of Germany, a Polish resident’s sports income from individual sports in Germany may be taxed in that country and is not taxed again with income tax in the country of residence. The exclusion method with progression is used to eliminate the effects of double taxation of the same income, the essence of which is that the country granting the exemption reserves the right to take foreign income into account when it is determining the tax rate.

Keywords: personal income tax, agreement between the Republic of Poland and the Federal Republic of Germany on the avoidance of double taxation with respect to taxes on income and on capital, income of sports people, activities performed personally, winnings in tournaments

Bibliografia / References
Gibasiewicz D., Międzynarodowe opodatkowanie sportowców na przykładzie piłkarzy, „Studia Prawnoustrojowe” 2020/50.
Krywan T., Metody unikania podwójnego opodatkowania, LEX, dostęp 29.01.2024 r.
Litwińczuk H., Międzynarodowe prawo podatkowe, Warszawa 2020.
Loranc-Borkowska J., Metody unikania podwójnego opodatkowania w prawie międzynarodowym [w:] Zasada pewności w prawie podatkowym, red. A. Franczak, A. Kaźmierczyk, LEX 2018.
Mastalski R., Glosa do uchwały składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 czerwca 2015 r. II FPS 1/15, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2016/7–8.
Orawiec P., Kontrowersje wokół opodatkowania dochodów zagranicznych uzyskiwanych przez osoby fizyczne, „Studia luridica Lublinensia” 2006/8.
Supera-Markowska M., Przeciwdziałanie międzynarodowemu podwójnemu opodatkowaniu przy zatrudnieniu [w:] M. Supera-Markowska, D. Dzienisiuk, Zatrudnienie – prawne aspekty podatków i składek, LEX 2023.
Tkaczyk J., Zdyb M., Międzynarodowe prawo podatkowe. Opodatkowanie i ubezpieczenia społeczne osób pracujących w Unii Europejskiej, Warszawa 2006.
Zieliński R., Uproszczone formy opodatkowania dochodów osób fizycznych z działalności gospodarczej, Warszawa 2012.

Zamów prenumeratę: https://www.profinfo.pl/czasopisma

Przeglądaj powiązane tematy
Back To Top