Generatieve AI: 5 voordelen voor fiscalisten

In augustus 2024 gebruikte een Nijmeegse rechter voor het eerst openlijk een AI-tool om tot een uitspraak te komen in een civiele zaak. Die ontwikkeling leidde tot veel discussie binnen de juridische en fiscale wereld. Het roept vragen op over de rol van kunstmatige intelligentie in een sector die draait om nuance, interpretatie en nauwkeurigheid.

Uit het Future Ready Accountant Rapport van 2025 blijkt dat, ondanks het feit dat Generatieve AI (GenAI) een veelbesproken onderwerp is, slechts 27% van de fiscale professionals GenAI als onderdeel van hun workflow gebruikt. 22% van de fiscalisten zegt daar wel het komende jaar mee te willen beginnen. Die trend is nu al enkele jaren zichtbaar binnen de fiscale sector: steeds meer kantoren investeren in AI-tools om processen te versnellen, fouten te verminderen en strategische inzichten te vergroten. Maar is nu het juiste moment?

Uit onderzoek van Goldman Sachs blijkt dat tot bijna de helft van de werkzaamheden in de fiscale dienstverlening te automatiseren is. Hoewel dat vragen oproept over ethiek, kwaliteit en toezicht, biedt het ook enorme kansen. Hieronder lichten we vijf belangrijke voordelen van generatieve AI toe, specifiek voor de fiscalist

Vijf voordelen van generatieve AI voor fiscalisten

1. Sneller en nauwkeuriger fiscaal onderzoek doen

Fiscale regelgeving verandert continu. Denk bijvoorbeeld aan de veranderingen aan de inkomensbelasting (3e schijf in box 1), de aankomende aanpassingen op de overdrachtsbelasting (RETT) of de voorgestelde wetswijzigingen rond vermogensrendementsheffing. 

Wet- en regelgeving, jurisprudentie en beleidsbesluiten bijhouden, kost veel tijd. De complexe regelgeving blijft een belangrijke uitdaging: uit het Future Ready Accountant Rapport blijkt dan ook dat 41% van de kantoren dat hun grootste probleem noemt. Generatieve AI kan een grote rol spelen bij het oplossen van dit probleem, door het eenvoudiger te maken om op de hoogte te blijven van de altijd veranderende wetgeving.

GenAI maakt het mogelijk om in enkele minuten grote hoeveelheden bronmateriaal te analyseren. Van het vinden van relevante passages in de Wet IB of VPB, tot het raadplegen van internationale verdragen of BNB-arresten: AI ondersteunt bij het verzamelen én structureren van deze informatie, zodat jij je kunt richten op interpretatie en strategie.

2. Stel eenvoudig fiscale documenten op

Generatieve AI wordt ingezet voor het opstellen van memo’s, bezwaarschriften, adviesrapporten en aangifteschema’s. De AI genereert snel een eerste concept, dat de fiscalist vervolgens kan toetsen en aanvullen. Dat bespaart niet alleen uren werk, maar zorgt ook voor standaardisatie en minder kans op omissies. Denk aan de opbouw van een argumentatie bij een WKR-advies of de analyse van de fiscale gevolgen bij een bedrijfsherstructurering.

3. Verbeter je compliance en risicobeheersing

Fiscalisten besteden veel tijd aan het controleren van fiscale posities, het beoordelen van risico’s en het waarborgen van compliance. AI-tools worden gebruikt om data te scannen op afwijkingen, deadlines te bewaken, of automatisch waarschuwingen te geven bij potentiële compliance-issues. Dat is met name nuttig bij grote ondernemingen met complexe structuren, maar ook bij de MKB-adviespraktijk waar veel aangiften onder tijdsdruk worden gedaan.

4. Communiceer beter met klanten en geef proactief advies

Met AI-ondersteuning speelt de fiscalist sneller en beter in op klantvragen. Tools zoals AI-chatbots of interne assistenten kunnen conceptantwoorden genereren op standaardvragen over bijvoorbeeld dividendbelasting, fiscale eenheden of investeringsaftrek. Daarnaast geeft AI suggesties voor fiscale optimalisatie, bijvoorbeeld op basis van recente wetswijzigingen of trends in vergelijkbare klantcases.

5. Werk productiever en bespaar kosten

Door repeterende taken – zoals tarieven opzoeken, aftrekposten controleren of spreadsheets analyseren  – te automatiseren, houden fiscalisten meer tijd over voor hoogwaardige werkzaamheden. Dat verhoogt niet alleen de productiviteit, maar stelt je kantoor ook in staat om meer werk te verrichten met hetzelfde aantal medewerkers. Zeker in een krappe arbeidsmarkt is dat een belangrijke strategische troef.

 

Conclusie: AI als kans voor de fiscalist

Generatieve AI staat op het punt een onmisbare tool te worden voor fiscale professionals. Er liggen enorme kansen om efficiëntie, snelheid en kwaliteit te verbeteren. Fiscalisten die de technologie op een verantwoorde manier inzetten, zullen efficiënter werken, meer waarde leveren aan hun cliënten en voorbereid zijn op de toekomst.

Ondanks de vele voordelen brengt generatieve AI natuurlijk ook enkele uitdagingen met zich mee die fiscalisten zorgvuldig moeten beheren. Uit de bovengenoemde voordelen blijkt dat er aanzienlijke kansen liggen in het gebruik van AI, maar om ze ten volle te benutten, moeten de risico's worden geminimaliseerd. Benieuwd hoe je de risico’s beperkt? Meer weten over de mogelijkheden van GenAI of geïnteresseerd in hulp bij het maken van een goeie ‘prompt’, waarmee je het maximale uit generatieve AI haalt? Schrijf je dan in voor ons GenAI Webinar.