Biała księga w sprawie przyszłości Europy w kontekście Brexitu
dr hab. prof. UŚ Jacek Barcik
Autor jest profesorem nadzwyczajnym na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego
Biała księga w sprawie przyszłości Europy w kontekście Brexitu
Jaka ma być przyszłość Europy? Pytanie to od samego początku współczesnych procesów integracyjnych po II wojnie światowej nurtuje elity europejskie oraz wszystkich zainteresowanych problematyką integracji Starego Kontynentu. Planowane wystąpienie Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej (Brexit) w 2019 r. czyni to pytanie dodatkowo aktualnym i ważnym. Próbowała na nie odpowiedzieć m.in. Komisja Europejska, przedstawiając w marcu 2017 r. Białą księgę w sprawie przyszłości Europy. Naszkicowała w niej pięć możliwych scenariuszy rozwoju integracji europejskiej do 2025 r. Dodatkowy, szósty scenariusz przedstawił we wrześniu 2017 r. przewodniczący Komisji Europejskiej w swoim orędziu o stanie Unii. Celem artykułu jest analiza możliwości realizacyjnych poszczególnych scenariuszy z uwzględnieniem wpływu, jaki na ich potencjalną realizację może wywrzeć Brexit. Czy wystąpienie Wielkiej Brytanii sprzyja urzeczywistnieniu konkretnego scenariusza? Czy są one realistyczne? Struktura artykułu obejmuje siedem części, z których sześć omawia poszczególne scenariusze, zaś siódma zawiera zwięzłe wnioski.
Słowa kluczowe: Biała księga, przyszłość UE, scenariusze rozwoju
White paper on the future of Europe in the context of Brexit
What should the future of Europe be like? The European elites and all those interested in European integration have been pondering the question since the very beginning of contemporary integration processes after WWII. The planned exit of the UK from the EU (Brexit) in 2019 makes this question especially valid and important. The European Commission tried to answer it by publishing its White paper on the future of Europein March 2017. In it, the Commission outlined five possible scenarios of development of European integration until 2025. An additional, sixth, scenario was presented in September 2017 by the President of the European Commission in his ‘State of the Union’ address. This article aims at analysing the chances of the individual scenarios coming true, considering the influence that Brexit may have on their potential implementation. Does Brexit make a specific scenario happening more likely? Are they realistic? The article consists of seven sections, six of which discuss the individual scenarios, while the seventh one presents brief conclusions.
Keywords: White paper, future of the EU, development scenarios
Bibliografia:
Barcik J., Wentkowska A., Prawo Unii Europejskiej, Warszawa 2014.
Barcz J., Traktat z Nicei. Zagadnienia prawne i instytucjonalne, Warszawa 2003.
Barcz J., Unia Europejska na rozstajach. Traktat z Lizbony. Dynamika i główne kierunki reformy ustrojowej, Warszawa 2010.
Grzeszczak R., Federalizacja systemu Unii Europejskiej [w:] Quo vadis Europo III?, red. E. Piontek, K. Karasiewicz, Warszawa 2009.
Juncker J.-C., Orędzie o stanie Unii 2017, Bruksela 2017, http://europa.eu/rapid/press-release_SPEECH-17-3165_pl.pdf (dostęp: 26.05.2018 r.).
Konopacki S., Dylematy federalizmu europejskiego, „Studia Europejskie” 1998/4.
Kranz J., Jak postrzegać Unię Europejską. Kilka podstawowych pojęć i problemów, Warszawa 2013.
Lesiewicz E., Zróżnicowanie procesów integracji europejskiej. Wybrane problemy, Poznań 2015.
Mik C., Europejskie prawo wspólnotowe. Zagadnienia teorii i praktyki. Tom I, Warszawa 2000.
Nováky N., Who wants to pay more? The European Union’s military operations and the dispute over financial burden sharing, „European Security” 2016/2.
Stemplowski R., Integracja w integracji, „Polski Przegląd Dyplomatyczny” t. 2, nr 6(10)/2002.
Węc J.J., Spór o kształt ustrojowy Wspólnot Europejskich i Unii Europejskiej w latach 1950–2010. Między ideą ponadnarodowościową a współpracą międzyrządową. Analiza politologiczna, Kraków 2012.
Zielińska-Głębocka A., Dynamika Unii Europejskiej w świetle teorii integracji, „Studia Europejskie” 1999/3.
Agnieszka Jabłonowska
Autorka jest doktorantką w Katedrze Europejskiego Prawa Gospodarczego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego
dr hab. Monika Namysłowska
Autorka jest profesorem Uniwersytetu Łódzkiego, kierownikiem Zakładu Europejskiego Prawa Prywatnego w Katedrze Europejskiego Prawa Gospodarczego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego
Nowy ład dla konsumentów? O planowanych zmianach prawa konsumenckiego w Unii Europejskiej
W kwietniu 2018 r. Komisja Europejska przedstawiła obszerną propozycję modernizacji prawa konsumenckiego, obejmującą projekty zmian legislacyjnych w wielu obszarach. Wprowadzone mają zostać m.in. sankcje za naruszenie prawa konsumenckiego UE oraz powództwa przedstawicielskie w celu ochrony zbiorowych interesów konsumentów. Zwiększenie skuteczności regulacji chroniących konsumentów ma być wzmocnione działaniami nielegislacyjnymi. Plany prezentowane są jako przełomowe zarówno dla konsumentów, jak i dla przedsiębiorców.
Słowa kluczowe: konsument, nowy ład dla konsumentów, dyrektywa 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach handlowych, dyrektywa 2011/83/UE o prawach konsumentów, dyrektywa 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, dyrektywa 98/6/WE w sprawie podawania cen, powództwo przedstawicielskie
A New Deal for Consumers? On the planned reform of consumer law in the European Union
In April 2018 the European Commission presented new proposals on the modernisation of consumer law in the European Union. The so-called „New Deal for Consumers” envisions an adoption of two legislative acts, which provide for both minor and more significant changes to the existing legal landscape. An important part of reform concerns consumer law enforcement, which should be improved through a partial harmonisation of sanctions for consumer law infringements, along with a targeted enhancement of consumer collective redress. A further set of proposals aims to bring the existing consumer rules up to speed with the constant developments associated with digitalisation. The proposed legislative action, if adopted, would be accompanied by a range of non-legislative measures – all in the name of improving the effectiveness of consumer law. The present paper analyses the proposed amendments in more detail and asks to what extent the high-sounding title of the presented package is justified.
Keywords: consumer, A New Deal for Consumers, Directive 2005/29/EC on unfair commercial practices, Directive 2011/83/EU on consumer rights, Directive 93/13/EEC on unfair terms in consumer contracts, Directive 98/6/EC on price indication, representative actions
Bibliografia:
Ezrachi A., Stucke M.E., Virtual Competition. The Promise and Perils of the Algorithm-Driven Economy, Cambridge 2015.
Helberger N., Profiling and Targeting Consumers in the Internet of Things – A New Challenge for Consumer Law [w:] Digital Revolution. Challenges for Contract Law in Practice, red. R. Schulze, D. Staudenmayer, Baden-Baden 2016.
Jabłonowska A., New Deal for Consumers: proposals on online transparency, http://recent-ecl.blogspot.com/2018/04/new-deal-for-consumers-proposals-on.html (dostęp: 13.09.2018 r.).
Pasquale F., The Black Box Society. The Secret Algorithms That Control Money and Information, Cambridge–London 2015.
Badania Agnieszki Jabłonowskiej prowadzące do powstania publikacji zostały sfinansowane przez Narodowe Centrum Nauki w ramach realizacji projektu badawczego Ochrona konsumentów w gospodarce współpracy (ang. collaborative economy) – analiza prawnoporównawcza (nr projektu: 2015/19/N/HS5/01557).
dr hab. Hanna Kuczyńska
Autorka jest profesorem w Instytucie Nauk Prawnych PAN oraz asystentem sędziego w Izbie Karnej Sądu Najwyższego
Utrata uprawnień do kierowania pojazdami w prawie Unii Europejskiej w sytuacjach transgranicznych
Niniejszy artykuł przedstawia konsekwencje utraty prawa jazdy w jednym z państw członkowskim na obszarze innych państw członkowskich Unii Europejskiej. Zakaz prowadzenia pojazdów jest specyficznym środkiem (karnym lub administracyjnym), który doczekał się szerokiej regulacji w prawie międzynarodowym. Poniżej zostaną przedstawione – w zarysie – te regulacje prawa międzynarodowego, jednakże jego głównym tematem jest analiza przepisów dyrektywy 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 20.12.2006 r. w sprawie praw jazdy i konsekwencji wprowadzenia tej dyrektywy dla państw członkowskich i kierowców. Podstawowe pytanie, które powstaje, dotyczy tego, czy dokument wydany w innym państwie członkowskim kreuje uprawnienie do kierowania pojazdem mimo odebrania dokumentu w Polsce. Należy pamiętać, że w tej sytuacji nie chodzi o ważność prawa jazdy jako dokumentu, tylko o ważność uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym. W obecnym stanie prawnym, nawet, jeśli dana osoba ma kilka praw jazdy (jako dokumentów) wydanych w różnych państwach członkowskich, to jeśli traci to wydane w państwie zamieszkania – traci je wszystkie, tracąc uprawnienie do kierowania na terytorium całej Unii Europejskiej.
Słowa kluczowe: Unia Europejska, prawo jazdy, utrata uprawnień do kierowania pojazdami, współpraca w sprawach karnych w ramach Unii Europejskiej, Europejska Sieć Praw Jazdy, dyrektywa w sprawie praw jazdy
Driving ban in the law of the European Union in cross-border contexts
This article presents the consequences of a driving ban in one Member State in the remaining European Union Member States. The driving ban is a special (criminal or administrative) measure, which is now broadly regulated in international law. Below, the author outlines these regulations of international law, but the main topic is an analysis of the provisions of Directive 2006/126/EC of the European Parliament and of the Council of 20 December 2006 on driving licences, and the consequences of the implementation of this directive for the Member States and for drivers. The basic question that arises is whether a document issued in another Member State creates a licence to drive a motor vehicle even though a document was withdrawn in Poland. It has to be borne in mind that in this situation the issue is not whether the driving licence as a document is valid, but whether a person is validly licensed to drive a motor vehicle. As the law stands now, even if a given person has a few driving licences (documents) issued in different Member States, once he/she loses the licence issued in the state of residence, he/she loses them all and ceases to be licensed to drive in the whole of the European Union.
Keywords: European Union, driving licence, driving ban, cooperation in criminal matters within the European Union, European driving licence network, Directive on driving licences
Bibliografia:
Bojarski J., Leciak M., Transgraniczna wymiana informacji dotyczących przestępstw lub wykroczeń związanych z bezpieczeństwem ruchu drogowego pomiędzy państwami UE. O projekcie dyrektywy Parlamentu i Rady, „Paragraf na Drodze” 2012/5.
Gardocki L., Komentarz do Europejskiej Konwencji o międzynarodowych skutkach pozbawienia prawa prowadzenia pojazdów mechanicznych [w:] Standardy prawne Rady Europy. Teksty i komentarza, t. 3, Prawo karne, Warszawa 1997.
Kulesza C., Boratyńska K., Współpraca sądowa w sprawach karnych, Białystok 2008.
Lach A., Wzajemne uznawanie praw jazdy na terytorium UE w świetle orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Felixa Kappera, „Paragraf na Drodze” 2005/9.
Pawelec K., Zarys metodyki pracy obrońcy i pełnomocnika w sprawach przestępstw i wykroczeń drogowych, Warszawa 2016.
Sakowicz A., Wzajemne uznawanie zakazu prowadzenia pojazdów na terytorium Unii Europejskiej – uwagi ogólne, „Paragraf na Drodze” 2006/2.
Stefański R.A., Ustawowe zaostrzenie represji za przestępstwa komunikacyjne, „Prokuratura i Prawo” 2010/7–8.
Stefański R.A., Uznawanie zagranicznych orzeczeń o zakazie prowadzenia pojazdów, „Prokuratura i Prawo” 2012/2.
Vermeulen G., De Bondt W., Ryckman C., Persak N., The disqualification triad: Approximating legislation. Executing requests. Ensuring equivalence, Antwerpen/Apeldoorn/Portland 2012.
Zontek W., Zmiany w części szczególnej Kodeksu karnego [w:] Nowelizacja prawa karnego 2015. Komentarz, red. W. Wróbel, Kraków 2015.
dr Piotr F. Piesiewicz
Autor jest adiunktem w Katedrze Prawa Ochrony Własności Intelektualnej na Wydziale Prawa Uniwersytetu SWPS oraz adwokatem
Audiodeskrypcja jako forma realizacji przez producenta utworu audiowizualnego prawa do udziału w życiu kulturalnym przez osoby z dysfunkcją wzroku
Analizując problematykę audiodeskrypcji, autor dokonuje interpretacji tego zjawiska nie tylko z uwzględnieniem dyrektyw UE, lecz także przez pryzmat Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Autor stawia tezę, że analiza wspomnianych regulacji prowadzi do wniosku, iż brak możliwości opracowania audiodeskrypcji i jej rozpowszechniania przez producenta utworu audiowizualnego stanowiłby dyskryminację osób dotkniętych niepełnosprawnością narządu wzroku. Ponadto autor wyraża pogląd, że z uwagi na określone rozwiązania prawa międzynarodowego oraz gwarancje zapisane w instytucjach prawa UE producent utworu audiowizualnego jest z mocy prawa uprawniony do dokonywania opracowań utworu audiowizualnego w formie audiodeskrypcji.
Słowa kluczowe: audiodeskrypcja, prawo autorskie, utwór zależny, Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, dozwolony użytek chronionych utworów
Audio description as a form of implementation by the producer of an audiovisual work of the right of people with sight dysfunctions to participate in cultural life
Analysing the topic of audio description, the author interprets this phenomenon not only taking into account EU directives, but also assuming the perspective of the TFEU and the Convention
on the Rights of Persons with Disabilities. The author puts forward the thesis that an analysis of these regulations leads to the conclusion that if an audiovisual producer is unable to develop audio description and disseminate it, this constitutes discrimination against people with visual disabilities. In addition, the author expresses the view that due to the specific solutions of international law and guarantees enshrined in EU law, the producer of an audiovisual work is legally entitled to adapt an audiovisual work in the form of audio description.
Keywords: audio description, copyright, derivative work, Convention on the Rights of Persons with Disabilities, fair dealing (with regard to protected works)
Bibliografia:
Błeszyński J., Konstrukcja praw do utworu audiowizualnego [w:] Utwór audiowizualny. Zakres pojęcia i ochrony prawnej, red. K. Lewandowski, Poznań 2011.
Czarny-Drożdżejko E. [w:] Ustawa o radiofonii i telewizji. Komentarz, LEX 2014.
Dąbrowska-Kłosińska P. [w:] Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz, t. 2, Art. 90–222, LEX 2012.
Garlicki L., Zasada równości i zakaz dyskryminacji w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego [w:] Obywatel – jego wolności i prawa. Zbiór studiów przygotowanych z okazji 10-lecia urzędu Rzecznika Praw Obywatelskich, red. B. Oliwa-Radzikowska, Warszawa 1998.
Gienas K., Użytek utworów dla celów osób niepełnosprawnych na tle prawa unijnego i polskiego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2012/4.
Golat R., Prawo autorskie i prawa pokrewne, Warszawa 2010.
Górecka K., Pojęcie utworu audiowizualnego w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, „Przegląd Sądowy” 1997/7–8.
Gromotowicz M., Twórcy utworu audiowizualnego [w:] Utwór audiowizualny. Zakres pojęcia i ochrony prawnej, red. K. Lewandowski, Poznań 2011.
Gromotowicz M., Współtwórczość utworu audiowizualnego, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2009/4.
Ożegalska-Trybalska J., Stanisławska-Kloc S., Dozwolony użytek utworów i przedmiotów praw pokrewnych dla dobra osób niepełnosprawnych ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb osób z dysfunkcją wzroku, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2007/98.
Ożóg M., Stanowienie wyjątków od prawa autorskiego na rzecz osób niepełnosprawnych. Uwagi na tle art. 331 pr. aut., „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2006/93.
Stanisławska-Kloc S., „Obraz słowem malowany” (audiodeskrypcja) – w świetle prawa autorskiego [w:] Experientia docet. Księga jubileuszowa ofiarowana Pani Profesor Elżbiecie Traple, red. P. Kostański, P. Podrecki, T. Targosz, Warszawa 2017.
Szarkowska A., Wasylczyk P., Audiodeskrypcja autorska, „Przekładaniec” 2014/28.
Szymańska B., Audiodeskrypcja, czyli o tym, jak kultura audiowizualna staje się dostępna dla osób niewidomych, „Tyfloświat” 2011/4.
Ślęzak P., Audiodeskrypcja w sferze audiowizualnej – zagadnienia prawne [w:] Rozprawy cywilistyczne. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Edwardowi Drozdowi, red. M. Pecyna, J. Pisuliński, M. Podrecka, Warszawa 2013.
Ślęzak P., Pojęcie producenta audiowizualnego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” 2007/100.
dr Rafał Woźniak
Autor jest wykładowcą w Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie, counselem w Kancelarii K&L Gates Jamka sp.k. w Warszawie oraz adwokatem
Zakaz wykorzystania informacji poufnych w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości
Transakcje na rynku kapitałowym stanowią istotę jego funkcjonowania. Jakkolwiek podstawą, i główną ich cechą, jest swoboda decyzyjna podmiotów w nich uczestniczących, to jednak transakcje takie podlegają licznym ograniczeniom regulacyjnym. Granicę swobody podmiotów wyznaczają m.in. przepisy dotyczące postępowania z informacjami poufnymi określone w rozporządzeniu w sprawie nadużyć na rynku. Analiza regulacji MAR prima facie może prowadzić do twierdzenia o bezwzględnym zakazie dokonywania transakcji przez podmioty posiadające informacje poufne. Niniejszy artykuł ma na celu analizę przepisów MAR z uwzględnieniem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości oraz zbadanie możliwości prawnych przeprowadzania transakcji przez podmioty posiadające informacje poufne.
Słowa kluczowe: informacja poufna, wykorzystanie informacji poufnej, insider trading, MAR
Prohibition of insider dealing in the light of case law of the Court of Justice
Transactions on the capital markets are the essence of its functioning. Although the basis and the main feature of the transactions is the decision-making freedom of the participants, these transactions are subject to numerous regulatory restrictions. The boundary of the entities’ freedom is determined, among others, by the provisions on the treatment of inside information contained in the Market Abuse Regulation. Ann analysis of MAR provisions prima facie may lead to the thesis about an absolute prohibition for entities in possession of inside information to make any transactions. The aim of this article is to analyse the provisions of MAR, taking into account case law of the Court of Justice, and to examine the legal possibilities of entities in possession of inside information to execute transactions.
Keywords: inside information, insider dealing, insider trading, MAR
Bibliografia:
Eshmoili E.D., Big Boy Letters: Trading on Inside Information, „Cornell Law Review” 2008/1.
Hansen J.L., Market Abuse Case Law – Where Do We Stand With MAR?, „European Company and Financial Law Review” 2017/2.
Klöhn L., The European Insider Trading Regulation after the ECJ’s Spector Photo Group Decision, „European Company and Financial Law Review” 2010/2.
Królikowski M. [w:] Rozporządzenie UE Nr 596/2014 w sprawie nadużyć na rynku. Prawo rynku kapitałowego. Komentarz, red. M. Wierzbowski, Warszawa 2016.
Langenbucher K., The „use or possession” debate revisited – Spector Photo Group and insider trading in Europe, „Capital Markets Law Journal” 2010/4.
Opalska D., Zakaz stosowania informacji wewnętrznych w działalności inwestycyjnej – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwści z 23.12.2009 r. w sprawie C-45/08 Spector Photo Group NV, „Glosa” 2011/3.
Sójka T., Prawo do informacji dominującego akcjonariusza spółki publicznej – ograniczenia przedmiotowe [w:] Spółki z udziałem Skarbu Państwa a Skarb Państwa, red. A. Kidyba, Warszawa 2015.
Ventoruzzo M., Mock S., Market Abuse Regulation. Commentary and Annotated Guide, Oxford 2017.
Woźniak R., Definicja informacji poufnej w prawie europejskim. Uwagi na tle prawa amerykańskiego, Warszawa 2017.
Marcin Rojszczak
Autor jest doktorantem w Instytucie Nauk Prawno-Administracyjnych Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
Odpowiedzialność za przetwarzanie danych przez portal społecznościowy – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 5.06.2018 r., C-210/16, Wirtschaftsakademie Schleswig-Holstein GmbH
W wyroku C-210/16 Trybunał Sprawiedliwości zajął się kwestią odpowiedzialności administratora profilu utworzonego na portalu społecznościowym (tzw. fanpage) za przetwarzanie danych użytkowników. Kwestia zakresu odpowiedzialności stron trzecich za przetwarzanie danych w serwisach społecznościowych jest ważnym i aktualnym tematem, czego przykładem jest niedawny casus spółki Cambridge Analytica. W unijnym modelu ochrony danych przewidziano liczne obowiązki dla podmiotów działających jako administratorzy lub przetwarzający dane. W przypadku portali społecznościowych pojawiły się wątpliwości, czy operator usługi (taki jak Facebook) może być uznany za jedyny podmiot odpowiedzialny za ustalenie celu i środków gromadzenia oraz przetwarzania danych osobowych. Przyjęcie takiego poglądu ograniczyłoby odpowiedzialność użytkowników portalu społecznościowego, zakładających profile w celu wspierania prowadzonej przez nich działalności zawodowej. Trybunał Sprawiedliwości wskazał, że w analizowanym przypadku zasadne jest przyjęcie, iż w świetle unijnych przepisów o ochronie danych zarówno operator portalu społecznościowego, jak i administrator fanpage mogą być uznani za współadministratorów. W artykule omówiono najważniejsze tezy wyroku C-210/16, Wirtschaftsakademie, wątpliwości związane z jego interpretacją i stosowaniem, a także konsekwencje dla rynku przetwarzania danych.
Słowa kluczowe: prawo do prywatności, ochrona danych osobowych, big data, data harvesting, C-210/16, Wirtschaftsakademie, C-40/17
Liability for data processing by a social media platform – commentary on CoJ judgment of 5 June 2018, C-210/16, Wirtschaftsakademie Schleswig-Holstein GmbH
In the judgment issued in case C-210/16, the CoJ addressed the problem of the liability of the administrator of a fan page on a social media platform for the processing of users’ data. The issue of third party liability for the processing of data from social networking sites is an important and current topic, as exemplified by the recent Cambridge Analytica case. The European data protection model provides for numerous obligations for entities acting as data controllers or processors. In the case of social networking sites, however, there was a doubt as to whether the service operator (in this case Facebook) could be considered the only entity responsible for defining the purpose and means of collecting and processing of personal data. The adoption of such a view would limit the liability of Facebook users that set up profiles in order to support their professional activities. The CoJ indicated that in the examined case it was reasonable to assume that both the social media platform operator and the fan page administrator jointly acted as administrators. The article discusses the most important statements from judgment C-210/16, Wirtschaftsakademie, the doubts relating to its interpretation and the application, as well as the consequences for the market of data processing.
Keywords: right to privacy, data protection, big data, data harvesting, C-210/16, Wirtschaftsakademie, C-40/17
Bibliografia:
Bauck W., 12,000 Influencers Had Their Data Leaked by Marketing Firm Octoly, https://www.yahoo.com/lifestyle/12-000-influencers-had-data-131548706.html?guccounter=1 (dostęp: 13.09.2018 r.).
Cadwalladr C., The great British Brexit robbery: how our democracy was hijacked, The Guardian 7.05.2017, https://www.theguardian.com/technology/2017/may/07/the-great-british-brexit-robbery-hijacked-democracy (dostęp: 13.09.2018 r.).
Hartmans A., It’s impossible to know exactly what data Cambridge Analytica scraped from Facebook – but here’s the kind of information apps could access in 2014, https://www.businessinsider.com/what-data-did-cambridge-analytica-have-access-to-from-facebook-2018-3?IR=T (dostęp: 13.09.2018 r.).
Rojszczak M., Analiza i praktyczne uwagi w zakresie konstrukcji i stosowania prawa do bycia zapomnianym w UE, „Prawo Mediów Elektronicznych” 2017/3.
Rojszczak M., Skuteczność ochrony praw podmiotów danych wynikających z prawa Unii Europejskiej w świetle umowy „Tarcza prywatności” oraz prawodawstwa federalnego USA, „Transformacje Prawa Prywatnego” 2018/1.
Rubinstein I., Big Data: The End of Privacy or a New Beginning?, „International Data Privacy Law” 2013/2.
Tur H., 92 miliony adresów e-mail i haseł wyciekło z serwisu MyHeritage!, https://www.pcworld.pl/news/92-miliony-adresow-e-mail-i-hasel-wycieklo-z-serwisu-MyHeritage,410374.html (dostęp: 13.09.2018 r.).
Vladeck D.C., Facebook, Cambridge Analytica, and the Regulator’s Dilemma: Clueless or Venal?, https://blog.harvardlawreview.org/facebook-cambridge-analytica-and-the-regulators-dilemma-clueless-or-venal/ (dostęp: 13.09.2018 r.).
Maciej Kułak
Autor jest doktorantem w Katedrze Prawa Europejskiego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
Pojęcia rasy i pochodzenia etnicznego w przepisach antydyskryminacyjnych – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 6.04.2017 r., C-668/15, Jyske Finans A/S
W komentowanym orzeczeniu Trybunał Sprawiedliwości stanął przed problemem zdefiniowania pojęć rasy i pochodzenia etnicznego, a także określenia, jakie czynniki stanowią o pochodzeniu danej osoby. Trybunał uznał, że miejsce urodzenia nie jest z nim bezpośrednio i nierozerwalnie związane, w związku z czym nierówne traktowanie wyłącznie z powodu urodzenia poza granicami UE nie może stanowić przejawu dyskryminacji ze względu na rasę lub pochodzenie etniczne. Niniejsza glosa stanowi krytyczny komentarz do poglądów wyrażonych zarówno w uzasadnieniu do wyroku, jak i w opinii rzecznika generalnego, gdyż – jak się zdaje – mogą one prowadzić do nieuzasadnionego zawężenia zakresu podmiotowego zakazu dyskryminacji.
Słowa kluczowe: dyskryminacja, rasa, pochodzenie etniczne, nierówne traktowanie, dyrektywa 2000/43/WE
The notion of race and ethnic origin in anti-discrimination provisions – commentary on Court of Justice judgment of 6 April 2017, C-668/15, Jyske Finans A/S
In the commented judgment, the Court of Justice faced the problem of defining the notions of race and ethnic origin, as well as specifying the factors determining the origin of a given person. The Court held that the place of birth was not directly and inherently linked with ethnic origin, consequently unequal treatment only because a person was born outside the EU could not be a manifestation of discrimination on grounds of race or ethnic origin. This commentary is critical of the views expressed both in the statement of reasons for the judgment and in the opinion of the Advocate General, because they seem to be capable of leading to an unjustified narrowing of the scope of entities covered by the prohibition of discrimination.
Keywords: discrimination, race, ethnic origin, unequal treatment, Directive 2000/43/EC
Bibliografia:
Atrey S., Race Discrimination in EU after Jyske Finans, „Common Market Law Review” 2018/2.
Farkas L., The meaning of racial or ethnic origin in EU law: between stereotypes and identities, Luxembourg 2017.
Howard E., Race and racism: why does European law have difficulties with definitions?, „The International Journal of Comparative Labour Law and Industrial Relations” 2008/1.
Stewart A., Niccolai S., Hoskyns C., Disability Discrimination by Association: A Case of the Double Yes?, „Social and Legal Studies” 2011/2.
dr hab. Justyna Łacny
Autorka jest profesorem nadzwyczajnym na Wydziale Administracji i Nauk Społecznych Politechniki Warszawskiej, ekspertem do spraw legislacji w Biurze Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, autorką publikacji z zakresu prawa instytucjonalnego i gospodarczego Unii Europejskiej
Kontrole wydatkowania funduszy Unii Europejskiej prowadzone przez organy krajowe – wprowadzenie i wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 7.08.2018 r., C-59/17, Château du Grand Bois SCI przeciwko Etablissement national des produits de l’agriculture et de la mer (FranceAgriMer)
Tematykę dwóch kolejnych numerów Kamieni milowych stanowi orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości dotyczące kontroli wydatkowania funduszy UE prowadzonych u podmiotów ubiegających się o fundusze UE (wnioskodawców) lub tych, które fundusze te już otrzymały (beneficjentów). Szczególna uwaga została poświęcona przysługującym tym podmiotom prawom i obowiązkom. W tym numerze Kamieni milowych została omówiona problematyka kontroli wykonywanych przez urzędników krajowych państw członkowskich, natomiast w następnym numerze – kontroli prowadzonych przez urzędników Unii Europejskiej.
Istota omawianego w tym opracowaniu, wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 7.08.2018 r., C-59/17, Château du Grand Bois SCI przeciwko Etablissement national des produits de l’agriculture et de la mer (FranceAgriMer) polegała na ustaleniu, czy w świetle przepisów unijnych, francuscy urzędnicy prowadzący kontrolę na terenach winnic byli zobowiązani uzyskać na jej przeprowadzenie zgodę plantatora, do którego należała, oraz czy wobec faktu, że przeprowadzili kontrolę pomimo niewystąpienia o tego rodzaju zgodę, a w wyniku kontroli wykryli nieprawidłowości, francuskie władze mogły pozbawić plantatora winorośli wypłaty należnej mu premii. Trybunał Sprawiedliwości rozstrzygnął, że przepisy UE nie upoważniają urzędników do prowadzania kontroli na terenie należących do plantatora winnic bez uzyskania jego zgody. Wniosek ten wyprowadził z rozporządzenia nr 555/2008, dotyczącego kontroli w sektorze wina, oraz z zasady ochrony przed arbitralną lub nieproporcjonalną ingerencją władzy publicznej w sferę prywatnej działalności osoby fizycznej, uznanej w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości za zasadę ogólną prawa UE. W omawianym wyroku zostały również sformułowane kryteria umożliwiające ocenę niezapowiedzianego charakteru kontroli. Wyrok ten był przyczynkiem dla przedstawienia, w niniejszym opracowaniu, orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości dotyczącego uniemożliwienia przez wnioskodawców i beneficjentów funduszy UE prowadzenia kontroli wydatkowania funduszy UE i wynikających z tego skutków.
Słowa kluczowe: fundusze UE, kontrole, ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej, prawa podstawowe, ochrona miru domowego, prawo własności
Controls of spending the EU funds performed by Member States’ authorities – introduction and judgment of the Court of Justice of 7 August 2018, C-59/17, Château du Grand Bois SCI v. Etablissement national des produits de l’agriculture et de la mer (FranceAgriMer)
The subject matter of two consecutive issues of ‘Milestones’ is the case-law of the Court of Justice related to inspections of spending the EU funds. Attention will be paid to the legal situation of beneficiaries of EU funds during the inspections performed. In this issue of ‘Milestones’ we will discuss the topic of inspections carried out by national officials, and in the next issue – inspections carried out by European Union officials.
The essence of the problem resolved in the judgment of the Court of Justice of 7 August 2018, C-59/17, Château du Grand Bois SCI v. Etablissement national des produits de l’agriculture et de la mer (FranceAgriMer), discussed in this issue of ‘Milestones’, consisted in determining whether the French inspectors were required to obtain the wine-grower’ content to carry out an inspection of his vineyard and whether, given that they carried out the inspection without requesting such content and irregularities were found, the competent authority could have deprived the wine-grower of the payment of the premium. The Court of Justice ruled in this judgement that EU rules do not authorize officials to carry out checks at the territory of vineyard without wine-grower’ consent. This prohibition derives from Regulation No 555/2008 on controls in the wine sector and from the principle of protection against arbitrary or disproportionate interference by a public authority in private activities of a natural person, recognized by the case-law of the Court of Justice as a general principle of EU law. In presented judgment the Court of Justice also formulated criteria for assessing an unannounced nature of an inspection.
Keywords: EU funds, controls, protection of the European Union’s financial interests, fundamental rights
Bibliografia:
Bianchi D., Chronique de jurisprudence 2011 de la Cour de justice de l’Union européenne. Modalités de contrôle sur place dans le cadre du système intégré de gestion et de contrôle, „Revue de Droit Rural” 2012/10.
Łacny J., Bieg terminów przedawnienia nieprawidłowości naruszających interesy finansowe Unii Europejskiej – wprowadzenie i wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 11.06.2015 r., C-52/14, Pfeifer & Langen GmbH & Co. KG przeciwko Bundesanstalt für Landwirtschaft und Ernährung, „Europejski Przegląd Sądowy” 2018/9.
Łacny J., Kary administracyjne nakładane przez organy krajowe na podmioty uzyskujące fundusze UE w wyniku nieprawidłowości – wprowadzenie i wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 28.10.2010 r., C-367/09, Belgisch Interventie- en Restitutiebureau przeciwko SGS Belgium NV i innym, „Europejski Przegląd Sądowy” 2018/6.
Łacny J., Odzyskiwanie funduszy Unii Europejskiej wydatkowanych przez jednostki w wyniku nieprawidłowości – wprowadzenie i wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 18.12.2014 r., C-599/13, Somalische Vereniging Amsterdam en Omgeving (Somvao) przeciwko Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, „Europejski Przegląd Sądowy” 2018/2.
Łacny J., Przedawnienie nieprawidłowości naruszających interesy finansowe Unii Europejskiej – wprowadzenie i wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 1.05.2011 r., C-201–202/10, Ze Fu Fleischhandel GmbH i Vion Trading GmbH przeciwko Hauptzollamt Hamburg-Jonas, „Europejski Przegląd Sądowy” 2018/8.
Łacny J., Stosowanie z mocą wsteczną kary łagodniejszej w sprawach dotyczących nieprawidłowego wydatkowania funduszy Unii Europejskiej – wprowadzenie i wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 1.07.2004 r., C-295/02, Gisela Gerken przeciwko Amt für Agrarstruktur Verden, „Europejski Przegląd Sądowy” 2018/7.
Łacny J., Uniemożliwienie przez rolnika przeprowadzania kontroli – warunki korzystania z pomocy finansowej UE. Glosa do wyroków TSUE w sprawach C-596/09 Marija Omejc i C-188/11 Peter Hehenberger, „Kontrola Państwowa” 2013/4.
Łacny J., Wydatkowanie funduszy Unii Europejskiej w wyniku nieprawidłowości. Elementy definicyjne pojęcia „nieprawidłowość” – wprowadzenie i wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 26.05.2016 r. w połączonych sprawach C-260/14 i C-261/14, Judeţul Neamţ i Judeţul Bacău przeciwko Ministerul Dezvoltării Regionale și Administraţiei Publice, „Europejski Przegląd Sądowy” 2018/1.
Łacny J., Zwrot płatności rolno-środowiskowych ze względu na naruszenie przesłanki jej przyznania – wprowadzenie i wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 26.05.2016 r., C-273/15, ZS „Ezernieki” przeciwko Lauku atbalsta dienests, „Europejski Przegląd Sądowy” 2018/3.
Roset S., Contrôles PAC. La Cour précise les conditions de refus d’octroi d’aides directes lorsque l’agriculteur a empêché la réalisation du contrôle sur place, „Europe” 2011/8–9.
Orzecznictwo Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego
Orzecznictwo Sądu Najwyższego – Michalina Szpyrka (autorka jest doktorantką na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz asystentem sędziego w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego)
Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego – dr Robert Talaga (autor jest starszym referendarzem w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Poznaniu)
