Znaczenie uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24.05.2021 r., I FPS 1/21, dla praktyki prowadzenia spraw podatkowychRadosław Pioterczak
Autor jest doradcą podatkowym
Znaczenie uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24.05.2021 r., I FPS 1/21, dla praktyki prowadzenia spraw podatkowych
Instytucja zawieszenia lub nierozpoczęcia biegu terminu przedawnienia wskutek wszczęcia postępowania karnego skarbowego od momentu jej wejścia w życie 1.01.2003 r. była przedmiotem kontrowersji. Na jej przykładzie można prześledzić postępującą akceptację dla instrumentalnego wykorzystywania rozwiązań prawnych niezgodnie z ich przeznaczeniem oraz funkcją, a także zobrazować zanikanie wrażliwości na naruszenia reguł, jakimi powinna kierować się administracja demokratycznego państwa prawnego oraz wzrost przyzwolenia na prowadzenie swoistej gry przez administrację podatkową, w której funkcja prawa jako granicy sprawowania władzy ewoluowała w kierunku prawa jako narzędzia sprawowania władzy. Omawiana uchwała siedmiu sędziów NSA z 24.05.2021 r. – dalej uchwała NSA z 24.05.2021 r. – stanowi krok w stronę ograniczenia tego zjawiska. Na tym przede wszystkim aspekcie skupiano się w publikowanych na jej temat komentarzach. Mniej uwagi poświęcono natomiast przyjętej wykładni art. 70 § 6 pkt 1 ustawy z 29.08.1997 r. – Ordynacja podatkowa – dalej o.p. Niniejszy artykuł koncentruje się głównie na zagadnieniach związanych z wykładnią omawianego przepisu. Opisuje konsekwencje uwzględnienia okoliczności, że na normatywną treść tego przepisu wpływają regulacje prawa karnego materialnego, procesowego i skarbowego. W konsekwencji to prawidłowość zastosowania przepisów karnych przesądza o zaistnieniu skutków podatkowych zdefiniowanych w przepisie podatkowym. Z tego względu w artykule omówiono podstawowe przepisy karne, których naruszenie musi być brane pod uwagę przez sąd administracyjny weryfikujący prawidłowość zastosowania instytucji zawieszenia lub niewszczęcia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.
Słowa kluczowe: uchwała siedmiu sędziów NSA, zawieszenie biegu terminu przedawnienia, nierozpoczęcie biegu terminu przedawnienia, wszczęcie postępowania karnego skarbowego, umyślność, nieumyślność, błąd, uniewinnienie
Radosław Pioterczak
The author is a tax adviser
What Does the Supreme Administrative Court’s Resolution of 24 May 2021, I FPS 1/21, Mean for the Practice of Conducting Tax Cases?
Suspension or non-initiation of the running of a limitation period as a result of commencement of fiscal penal proceedings has been the subject of controversies since its the mechanism came into existence on 1 January 2003. Using it as an example, we can trace the growing approval for an instrumental use of legal solutions in a manner contrary to their purpose and function, as well as the declining sensitivity to infringements of the rules that should guide the administration of a democratic rule-of-law state and the growing acceptance for the tax administration conducting a kind of game in which the function of law as a limit to the exercise of power has evolved towards that of law as a tool for the exercise of power. The discussed resolution of seven judges of the Supreme Administrative Court of 24 May 2021 is a step towards curbing this phenomenon. This is the main aspect that the commentaries published about the resolution have focused on so far. Less attention has been paid to the interpretation of Article 70(6)(1) of the Act of 29 August 1997 – Tax Ordinance. This paper focuses mainly on issues related to the interpretation of the provision in question. It describes the consequences of taking into account the fact that the normative content of this provision is influenced by the provisions of substantive and procedural criminal law, and fiscal penal law. Consequently, it is the correct application of the penal provisions that determines the existence of the tax consequences defined in this provision of tax law. Therefore, the paper discusses the basic penal provisions whose violation must be taken into account by an administrative court when verifying whether suspension or non-initiation of the running of the limitation period of a tax liability was applied correctly.
Keywords: resolution of seven judges of the Supreme Administrative Court, suspension of the running of limitation period, non-initiation of limitation period, commencement of fiscal penal proceedings, intentionality, unintentionality, mistake, acquittal
Bibliografia / References
Czernik A., Sądy muszą piętnować naciąganie przepisów przez skarbówkę, https://www.prawo.pl/podatki/wydluzanie-postepowan-i-wszczynanie-postepowan-karnych,509394.html (dostęp: 10.08.2021 r.)
Dźwigała G., Instrumentalne wszczęcie postępowania karnego skarbowego a zakres kontroli sądowoadministracyjnej, „Przegląd Podatkowy” 2020/1
Grzegorczyk T., Kodeks karny skarbowy. Komentarz, LEX/el. 2009
Janczukowicz K., Sztuczne wszczynanie postępowania karnego wobec podatnika w celu zapobiegnięcia przedawnieniu, LEX/el. 2021
Kardas P., Łabuda G., Razowski T., Kodeks karny skarbowy. Komentarz, LEX/el. 2017
Koślicki K., Sądy mogą kontrolować wszczynanie postępowań karnych skarbowych, https://www.prawo.pl/podatki/wszczynanie-postepowan-karnych-skarbowych-uchwala-nsa-i,509357.html (dostęp: 10.08.2021 r.)
Kurzępa B., Kotowski W., Kodeks karny skarbowy, LEX/el. 2007
Ladziński A., Waśko J., Burczyński T., Waśko W., Kudlek K., Instrumentalne wszczynanie postępowań karnych skarbowych w trakcie postępowań kontrolnych i podatkowych. Analiza praktyki stosowania art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Raport podsumowujący wyniki badania danych uzyskanych w trybie dostępu do informacji publicznej, Toruń 2019
Mastalski R., Prawo podatkowe, Warszawa 2004
Stawecki T., O praktycznym zastosowaniu hermeneutyki w wykładni prawa [w:] Teoria i praktyka wykładni prawa, red. P. Winczorek, Warszawa 2005
Strzelec D., O potrzebie sądowej kontroli skuteczności zawieszenia biegu terminu przedawnienia z uwagi na wszczęcie postępowania karnego skarbowego, „Przegląd Podatkowy” 2020/11
Zalewski Ł., Dość samowoli fiskusa przy wstrzymywaniu przedawnienia, „Gazeta Prawna” z 25.05.2021 r., https://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/8171944,wstrzymywanie-przedawnienia-fiskus-urzad-skarbowy.html (dostęp: 10.08.2021 r.)
Zieliński M., Podstawowe zasady współczesnej wykładni prawa [w:] Teoria i praktyka wykładni prawa, red. P. Winczorek, Warszawa 2005,
Zoll A., Założenia polityki karnej w projekcie kodeksu karnego, „Państwo i Prawo” 1994/5
dr hab. Adam Bartosiewicz
Autor jest doradcą podatkowym i radcą prawnym, wspólnikiem w Kancelarii Doradztwa Podatkowego, profesorem Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie. ORCID: 0000-0001-8702-2672
Korekta faktur, o których mowa w art. 108 ustawy o podatku od towarów i usług, w świetle najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości
Szczególnym podatkiem w systemie VAT jest podatek wynikający z faktury, na której nieprawidłowo uwidoczniono kwotę podatku (zarówno wtedy, gdy dane zdarzenie w ogóle nie miało miejsca – było fikcyjne – jak i wtedy, kiedy istniejące zdarzenie nieprawidłowo potraktowano jako opodatkowane). Niedawno Trybunał Sprawiedliwości udzielił odpowiedzi na pytanie prejudycjalne Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczące zastosowania przepisów o tym podatku. Nie udzielił jednak odpowiedzi wprost, lecz wskazał na możliwości i warunki korekty faktury z takim nieprawidłowym podatkiem.
Słowa kluczowe: VAT, faktura, korekta faktury, puste faktury, wadliwe faktury
dr hab. Adam Bartosiewicz
The author is a tax adviser and an attorney at law, a partner in a tax consultancy firm, and a professor of the Jan Dlugosz University in Czestochowa. ORCID: 0000-0001-8702-2672
Correcting the Invoices Referred to in Article 108 of the VAT Act in the Light of Recent Case Law of the Court of Justice
A special kind of tax in VAT system is the tax resulting from an invoice where the amount of tax was incorrect (both when a given event did not take place at all – it was a fictitious one – and when a certain event was incorrectly classified as a taxable one). The Court of Justice recently issued a preliminary ruling in response to a reference from the Polish Supreme Administrative Court concerning the application of provisions on such tax. However, the CJ did not give a direct answer, but identified the possibilities and conditions for correcting an invoice with such incorrect tax.
Keywords: VAT, invoice, invoice correction, empty invoices, defective invoices
Bibliografia / References
Duży J., Decyzja akcesoryjna w zwalczaniu nadużyć mechanizmów podatku VAT, „Prokuratura i Prawo” 2014/9
Korszun M., Sankcja w prawie podatkowym [w:] Sankcje administracyjne, red. M. Stahl, R. Lewicka, M. Lewicki, Warszawa 2011
Radosław Baraniewicz
Autor jest doradcą podatkowym, starszym menedżerem w PwC
Jakub Matusiak
Autor jest doradcą podatkowym, partnerem w PwC
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości C-703/19, J.K. przeciwko Dyrektorowi Izby Administracji Skarbowej w Katowicach – nowe rozdanie w sporze dotyczącym opodatkowania VAT gastronomii
W dniu 22.04.2021 r. Trybunał Sprawiedliwości wydał długo oczekiwany wyrok C-703/19, J.K. przeciwko Dyrektorowi Izby Administracji Skarbowej w Katowicach 1 – dalej wyrok TS C-703/19, J.K. – który w odpowiedzi na pytania prejudycjalne Naczelnego Sądu Administracyjnego dostarczył istotnych kryteriów z punktu widzenia ustalenia właściwej stawki VAT do działalności wykonywanej w uproszczonych schematach gastronomicznych. Wprawdzie orzeczenie to dotyczyło zasadniczo stanu prawnego obowiązującego do końca czerwca 2020 r., jednak może mieć ono istotny wpływ na kilkaset wciąż toczących się obecnie postępowań spornych przed organami podatkowymi i sądami administracyjnymi, w tym NSA. Zważywszy jednak na pojawiające się opinie i spostrzeżenia co do istoty stanowiska przedstawionego w tym wyroku 2 , warto raz jeszcze przyjrzeć mu się z punktu widzenia jego skutków z perspektywy aktualnego orzecznictwa sądowego, które przybliża nas – miejmy nadzieję – do ostatecznego rozstrzygnięcia stosunkowo złożonego problemu interpretacyjnego.
Słowa kluczowe: gastronomia, usługi restauracyjne, gotowe posiłki i dania, PKWiU
Radosław Baraniewicz
The author is a tax adviser, a senior manager at PwC
Jakub Matusiak
The author is a tax adviser, a partner at PwC
Judgment of the Court of Justice in Case C-703/19, J.K. v. Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Katowicach. A New Hand Dealt in the Dispute About VAT in Food & Beverage Sector
On 22 April 2021, the Court of Justice of the European Union issued a long-awaited judgment in case J.K. v. Director of the Chamber of Tax Administration in Katowice (C-703/19), which, in response to a request for a preliminary ruling from the Supreme Administrative Court, provided important criteria for determining the appropriate VAT rates for activities performed in simplified food & beverage schemes. Although the judgment refers to the legal basis applicable until the end of June 2020, it may have a significant impact on a few hundred of proceedings pending before tax authorities and administrative courts, including the Supreme Administrative Court. However, taking into account the opinions and observations as to the essence of this judgment, it is worthwhile to re-examine the position of the CJ from the point of view of its effects from the perspective of the current case law, which brings us – hopefully – closer to the final resolution of a relatively complex interpretation issue.
Keywords: food & beverage sector, restaurant services, prepared meals and dishes, Polish Classification of Goods and Services
Bibliografia / References
Rogowska-Rajda B., Tratkiewicz T., Gastronomia w starej matrycy stawek. Refleksje po wyroku TS, C-703/19, J.K. przeciwko Dyrektorowi Izby Administracji Skarbowej w Katowicach, „Przegląd Podatkowy” 2021/7
dr Mikołaj Kondej
Autor jest doktorem nauk prawnych, doradcą podatkowym w PwC
Jacek Hawrysz
Autor jest uczestnikiem Prawniczego Seminarium Doktorskiego Akademii Leona Koźmińskiego, Starszym Konsultantem w PwC
Jak przeciąć węzeł gordyjski? Jeszcze o opodatkowaniu pożyczek – zwolnienie z VAT czy PCC?
Przedmiotem artykułu jest próba rozstrzygnięcia ważnego dla obrotu gospodarczego i spornego od lat w praktyce problemu 1 : w jakich sytuacjach pożyczki udzielane przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą powinny podlegać podatkowi od towarów i usług, a w jakich są opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych – dalej PCC. Rozważania w tym zakresie służą autorom również do sformułowania bardziej ogólnych wniosków dotyczących tego, kiedy czynność dokonywaną przez podmiot, którego celem jest prowadzenie działalności gospodarczej, należy uznać za wykonywaną w ramach tej działalności, a w konsekwencji objętą zakresem VAT.y
Słowa kluczowe: podatek od towarów i usług, VAT, podatek od czynności cywilnoprawnych, PCC, pożyczka, podmiot działający w charakterze podatnika, działalność gospodarcza, czynność wykonywana w ramach działalności gospodarczej, częstotliwość
dr Mikołaj Kondej
The author is a doctor of laws, a tax adviser at PwC
Jacek Hawrysz
The author is a participant of the Doctoral Legal Seminar at the Kozminski University in Warsaw, a senior consultant at PwC
How to Cut the Gordian Knot? More on Taxation of Loans: Exemption from VAT or Tax on Civil Law Transactions?
The subject of the paper is an attempt to solve a problem that has for years been a major one for economic transactions and a disputed one in practice: in what situations loans granted by business operators should be liable to value added tax (VAT) and in what situations they are liable to tax on civil law transactions. The considerations in this respect also serve the authors to formulate more general conclusions as to when a transaction carried out by an entity whose purpose is pursuing business activity should be considered to be performed within the framework of this activity and, consequently, liable to VAT.
Keywords: value added tax, VAT, tax on civil law transactions, loan, taxable person acting as such, business activity, transaction performed as part of business activity, frequency
Bibliografia / References
Bartosiewicz A., VAT. Komentarz, LEX/el., komentarz do art. 15
Filipczyk H., Podatek od czynności cywilnoprawnych. Komentarz, LEX/el. 2015, komentarz do art. 2
Kędzior J., VAT czy oplata skarbowa? Opodatkowanie umowy pożyczki, „Przegląd Podatkowy” 1996/2
Majszczyk H., Stolarek M., Umowa pożyczki a VAT, „Przegląd Podatkowy” 1996/4
Mariański A., Strzelec D., Podatkowe konsekwencje zawarcia umowy pożyczki, cz. 1, „Przegląd Podatkowy” 2006/8
dr hab. Agnieszka Krawczyk, prof. UŁ
Autorka jest kierownikiem Katedry Postępowania Administracyjnego i Sądowej Kontroli Administracji, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego; sędzią Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi. ORCID: 0000-0003-3747-2493
Skarga na czynności egzekucyjne po nowelizacji z 11.09.2019 r., czyli o skrajnym formalizmie w administracyjnym postępowaniu wykonawczym
Przedmiotem artykułu jest ocena konstrukcji skargi na czynności egzekucyjne w kształcie nadanym jej ustawą z 11.09.2019 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw – dalej nowelizacja z 11.09.2019 r. – w związku z deklarowanym przez twórców zmian celem w postaci uproszczenia postępowania egzekucyjnego w interesie wszystkich uczestników postępowania egzekucyjnego. Przedstawiona analiza dowodzi, że dokonana zmiana nie tylko nie upraszcza, lecz wręcz komplikuje i tak już złożony system środków zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Powstaje zatem pytanie o granice formalizmu postępowania egzekucyjnego, które z założenia powinno koncentrować się na dążeniu do zwiększenia efektywności egzekucji, przy zapewnieniu odpowiedniego poziomu ochrony zobowiązanego. Celowi temu nie sprzyja rozbudowa środków zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym, czego przykładem jest poddana analizie skarga na czynności egzekucyjne. W artykule sformułowano wniosek o potrzebie jej modyfikacji lub zniesienia jako elementu szerszej koncepcji usprawnienia postępowania egzekucyjnego poprzez redukcję środków zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Słowa kluczowe: egzekucja administracyjna, zobowiązany, czynność egzekucyjna, skarga na czynność egzekucyjną, środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji
dr hab. Agnieszka Krawczyk, professor of the University of Lodz
The author is the head of the Department of Administrative Procedure and Judicial Control of Administration, Faculty of Law and Administration, University of Lodz; she is a judge of the Provincial Administrative Court in Lodz. ORCID: 0000-0003-3747-2493
Complaint about Enforcement Acts after Amendments of 11 September 2019, That Is, on Extreme Formalism in Administrative Enforcement Proceedings
The subject of the article is to evaluate the construction of the complaint about enforcement acts in the form it took after the amendments of 11 September 2019 in connection with the goal declared by the promoters of amendments, which was to simplify enforcement proceedings in the interest of all participants in such proceedings. The analysis proves that not only does the introduced change fail to simplify anything, but that it actually complicates the already complex system of means of appeal in administrative enforcement proceedings. Therefore, a question arises about the limits of formalism in enforcement proceedings, which by definition should focus on increasing the effectiveness of enforcement, while ensuring an adequate level of protection of the debtor. This objective is not fostered by the expansion of means of appeal in enforcement proceedings, an example of which is the complaint about enforcement acts analysed here. The article formulates a conclusion about the need to modify or abolish it as an element of a broader concept of improving the enforcement proceedings by reducing the number of means of appeal in administrative enforcement proceedings.
Keywords: administrative enforcement, debtor, enforcement act, complaint about an enforcement act, means of appeal in administrative enforcement proceedings
Bibliografia / References
Chróścielewski W., Tarno J.P., Dańczak P., Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2018
Cudak A., Przedmiot skargi na czynności egzekucyjne organu egzekucyjnego lub egzekutora, „Finanse Komunalne” 2018/3
Cudak A., Zmiany legislacyjne zasad ochrony jednostki przed przymusem państwowym w egzekucji administracyjnej, „Przegląd Podatkowy” 2021/1
Jandy-Jendrośka K., System administracyjnego postępowania wykonawczego [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 3, red. T. Rabska, J. Łętowski, Ossolineum 1978
Jędrzejewski T., Rączka P., Postępowanie egzekucyjne w administracji, Gdańsk 2000
Kolonovits D., Muzak G., Ströger K., Verwaltungsverfahrensrecht, Wien 2014
Król M., Skarga na czynności egzekucyjne oraz na przewlekłość postępowania w egzekucji zobowiązań podatkowych, „Przegląd Podatkowy” 2016/1
Król M., Szukanie złotego środka – o zasadzie stosowania egzekucji najmniej uciążliwej dla zobowiązanego, „Przegląd Podatkowy” 2015/8
Ostojski P., Piątek W., Administracyjne postępowanie egzekucyjne w Polsce i Niemczech [w:] Aktualne problemy postępowania egzekucyjnego w administracji, red. A. Skoczylas, J. Stankowski, Wrocław 2013
Skoczylas A., Postępowanie egzekucyjne w administracji [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 9, Prawo procesowe administracyjne, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2017
Tarno J.P., Gwarancje procesowe służące zobowiązanemu w egzekucji administracyjnej, „Przegląd Podatkowy” 2009/7
Wyporska-Frankiewicz J., Gwarancje ochrony zobowiązanego w egzekucji administracyjnej obowiązków niepieniężnych, Warszawa 2019
Dariusz M. Malinowski
Autor jest doradcą podatkowym
Identyfikacja zorganizowanej części przedsiębiorstwa na gruncie prawa podatkowego – uwagi praktyczne
Dariusz M. Malinowski
The author is a tax adviser
Identification of an Organized Part of an Enterprise in Tax Law: Practical Remarks
Tomasz Janicki
Autor jest pracownikiem administracji skarbowej
Natalia Kociak-Janicka
Autorka jest pracownikiem administracji skarbowej
Opłata cukrowa w interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
Tomasz Janicki
The author works for the fiscal administration
Natalia Kociak-Janicka
The author works for the fiscal administration
Sugar Tax in Interpretations Issued by the Director of the National Fiscal Information
Iwona Kaczorowska
Autorka jest redaktor naczelną „Przeglądu Podatkowego”
Przegląd orzecznictwa SA
Iwona Kaczorowska
The author is the editor-in-chief of „Przegląd Podatkowy”
Administrative Courts’ rulings: review
dr Ewa Prejs
Autorka jest adiunktem w Katedrze Prawa Finansów Publicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz radcą prawnym specjalizującym się w prawie podatkowym. ORCID: 0000-0003-2784-2227
Przegląd orzecznictwa TS
dr Ewa Prejs
The author is an associate professor at the Head of the Chair of Public Finance Law of the Nicolaus Copernicus University in Toruń and a practising attorney at law, specializing in tax law. ORCID: 0000-0003-2784-2227
CoJ rulings: review
dr hab. Krzysztof Lasiński-Sulecki, prof. UMK
Autor jest kierownikiem Ośrodka Studiów Fiskalnych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz doradcą podatkowym
Przegląd orzecznictwa TS
dr hab. Krzysztof Lasiński-Sulecki, professor of the Nicolaus Copernicus University
The author is the head of the Centre for Fiscal Studies at the Nicolaus Copernicus University in Toruń and a tax advisor. ORCID: 0000-0002-8380-8392
CoJ rulings: review
dr Krzysztof Janczukowicz
Autor jest radcą prawnym
Linie orzecznicze
dr Krzysztof Janczukowicz
The autor is an attorney at law
Case Law
dr Filip Majdowski
Autor jest byłym wicedyrektorem w Departamencie Systemu Podatkowego w Ministerstwie Finansów oraz doktorem nauk prawnych (Uniwersytet Warszawski), członkiem Biura do spraw Podatkowych (CFA) OECD; poglądy wyrażone w artykule niekoniecznie odzwierciedlają stanowisko instytucji, której autor był pracownikiem
Aktualności z Brukseli
dr Filip Majdowski
The author is a former deputy director at the Tax System Department of the Ministry of Finance and a doctor of laws (University of Warsaw), a member of OECD Committee on Fiscal Affairs (CFA); the views expressed in the paper may not reflect the views of the institution which employed the author
News from Brussels
