Finanse Komunalne
Prawo28 stycznia, 2022

Finanse Komunalne 1/2022

Ocena sytuacji finansowej spółek komunalnych w miastach wojewódzkichdr Zofia Dolewka 
adiunkt, Katedra Gospodarki Samorządu Terytorialnego, Uniwersytet Łódzki. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3950-1657

Ocena sytuacji finansowej spółek komunalnych w miastach wojewódzkich


Funkcjonowanie spółek komunalnych w Polsce jest obarczone wieloma nieprawidłowościami, które wywołują lub mogą wywołać istotne skutki dla gospodarki finansowej i majątkowej samorządów. Analiza sprawozdań finansowych spółek komunalnych w miastach wojewódzkich pozwala stwierdzić, że ich sytuacja ekonomiczno-finansowa była zróżnicowana. W niektórych przedsiębiorstwach zaznaczyły się niekorzystne tendencje (wzrost zadłużenia, pogorszenie wyników finansowych). Niemniej w świetle danych sytuację finansową badanych spółek należy uznać za umiarkowanie korzystną. Najistotniejszym czynnikiem wpływającym na kondycję przedsiębiorstw komunalnych okazała się jakość procesu zarządzania spółką. Badanie wykazało (wstępnie) nieefektywność rozdzielenia funkcji właścicielskiej infrastruktury i funkcji operatorskiej (eksploatacyjnej).

Słowa kluczowe: samorząd miejski, spółka komunalna, branża wodociągowo-kanalizacyjna, sytuacja finansowa

dr Zofia Dolewka 

assistant professor, Department of Local Government Economics, University of Łódź, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3950-1657

Assessment of the financial standing of municipal companies in voivodship cities

The functioning of municipal companies in Poland is burdened with numerous irregularities, which incite or can incite significant effects for the financial and asset management of local authorities. The analysis of the financial reports of municipal companies in voivodship cities enables the conclusion to be drawn that their economic and financial situation was varied. Some companies had unfavourable trends (increase in debt, deterioration of financial results). Even so, in the light of the data, the financial standing of the companies analysed should be considered moderately favourable. The most important factor affecting the condition of municipal enterprises proved to be the quality of the company management process. The study showed (tentatively) ineffectiveness in the split of the infrastructure ownership function from the operator (servicing) function.

Keywords: municipal authority, municipal company, water supply and sewage sector, financial standing

Bibliografia / References

Bachor W., Analiza ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstw komunalnych [w:] Podstawy ekonomiki i zarządzania w gospodarce komunalnej, red. Z. Grzymała, Warszawa 2011.
Bachor W., Efektywność majątku trwałego w spółkach komunalnych, Warszawa 2009.
Bruszewska I., Eymontt A., Wierzbicki K., Majątkochłonność przychodu z majątku trwałego infrastruktury wodociągowej, „Problemy Inżynierii Rolniczej” 2013/4.
Byjoch K., Klimek D., Spółka komunalna. Aspekty prawne, ekonomiczne i społeczne, Toruń 2015.
Dolewka Z., Funkcjonowanie spółek komunalnych w Polsce [w:] Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2017/477.
Dziembowski Z., Ekonomika przedsiębiorstwa komunalnego, Warszawa 1983.
Dziembowski Z., Wpływ reaktywowania własności komunalnej na status przedsiębiorstw użyteczności publicznej, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1991/2.
Ginsbert-Gebert A., Polityka komunalna, Warszawa 1984.
Formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw komunalnych i ich wpływ na efektywność, red. Z. Grzymała, Warszawa 2010.
Grzymała Z., Restrukturyzacja sektora komunalnego w Polsce. Aspekty organizacyjno-prawne i ekonomiczne, Warszawa 2010.
Jeżowski P., Monopol naturalny a regulacja przedsiębiorstw użyteczności publicznej [w:] Samorząd terytorialny i gospodarka lokalna, Warszawa 1994.
Miłaszewski R., Rauba E., Koszty funkcjonowania przedsiębiorstwa wodociągów i kanalizacji [w:] Ekologiczne aspekty gospodarki miejskiej i nowe instrumenty w zarządzaniu miastem, red. J. Słodczyk, Opole 2000.
Ryszkiewicz A., Wybrane problemy przekształceń własnościowych w komunalnym sektorze użyteczności publicznej w Polsce, „Samorząd Terytorialny” 1997/5.
Sadowy M., Gospodarka wodociągowo-kanalizacyjna [w:] Podstawy ekonomiki i zarządzania w gospodarce komunalnej, red. Z. Grzymała, Warszawa 2011.
Sierak J., Komunalna luka infrastrukturalna a możliwości budżetowe gmin w jej ograniczaniu, Warszawa 2019.
Wojciechowski E., Samorząd terytorialny w warunkach gospodarki rynkowej, Warszawa 1997.
Wojciechowski M., Samorząd terytorialny w Polsce. Ustrój ekonomiczny, Łódź 2020.
Wypych M., Finanse przedsiębiorstwa z elementami zarządzania i analizy, Łódź 2007.

Ireneusz Kołakowski 
przewodniczący Regionalnej Komisji Orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych przy Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Warszawie, członek Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie, radca prawny

Stopniowanie szkodliwości naruszenia dyscypliny finansów publicznych


W artykule poruszono tematykę szkodliwości naruszenia dyscypliny finansów publicznych oraz konieczności stopniowania tej szkodliwości przez organy orzekające. Objęcie określonego rodzaju zachowań odpowiedzialnością za naruszenie dyscypliny finansów publicznych powoduje konieczność oceny, czy dane dobro prawnie chronione doznaje uszczerbku lub jest zagrożone w wyniku działań osób naruszających obowiązujące normy prawne. Ma to związek z funkcją ochronną wyrażonych prawem wartości, których istnienie składa się na porządek prawny w obszarze finansów publicznych. Reakcją na naruszenie tego porządku jest ukaranie osoby odpowiedzialnej i tym samym potwierdzenie nielegalności jej zachowań. Przy tej ocenie nie można pominąć stopnia szkodliwości naruszenia i analizy jego odziaływania na ład finansów publicznych.

Słowa kluczowe: dyscyplina finansów publicznych, ład finansów publicznych, dobro finansów, stopień szkodliwości czynu, szkoda w finansach publicznych, komisja orzekająca, kryteria szkodliwości, szkodliwość znikoma, szkodliwość nieznaczna, szkodliwość znaczna, szkodliwość rażąca

Ireneusz Kołakowski 
Chairman of the Regional Adjudicating Committee in cases of breaching public finance discipline at the Regional Chamber of Audit in Warsaw, member of the Board of the Regional Chamber of Audit in Warsaw, legal counsel, Poland

Gradation of the harmfulness of breaches of public finance discipline

The article discusses the matter of the harmfulness of a breach of public finance discipline and the need for the gradation of this harmfulness by the adjudicating bodies. The consideration of a specific type of behaviour as constituting liability for a breach of public finance discipline results in the need to assess whether a given legally protected right is breached or threatened as a result of actions of the people breaching the applicable legal norms. This is related to the protective function of the values expressed by the law, the existence of which constitutes a part of the legal order in the area of public finance. The reaction to a breach of this order is the punishment of the person responsible and therefore the confirmation of the illegality of his behaviour. In this assessment, the degree of harmfulness of the breach and the analysis of its impact on public finance order cannot be ignored.

Keywords: public finance discipline, public finance order, welfare of finance, degree of harmfulness of an act, harm to public finance, adjudicating committee, criteria of harmfulness, negligible harmfulness, insignificant harmfulness, significant harmfulness, gross harmfulness

Bibliografia / References
Borowska K., Kościńska-Paszkowska A., Bolek T., Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Komentarz, Warszawa 2012.
Cieślak R. [w:] Ustawa o finansach publicznych. Ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Komentarz, red. W. Misiąg, Warszawa 2019.
Głuch M. [w:] Dyscyplina finansów publicznych. Podstawy i zakres odpowiedzialności, red. A. Talik, W. Robaczyński, A. Babczuk, Warszawa 2015.
Gontarczyk-Skowrońska M., Szkodliwość w naruszeniu dyscypliny finansów publicznych szkoda w majątku Skarbu Państwa lub jednostki sektora finansów publicznych, „Kwartalnik Prawa Publicznego” 2011/1–2.
Lipiec-Warzecha L., Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Komentarz, LEX 2012.
Winiarz M. [w:] Ustawa o finansach publicznych. Ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Komentarz, red. W. Misiąg, Warszawa 2019.

dr Mirosław Czekaj 
Katedra Miasta Innowacyjnego, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie; skarbnik m.st. Warszawy. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9740-337X
udział w autorstwie tekstu – 50%
Marcin Wiktorzak 
naczelnik w Biurze Planowania Budżetowego Urzędu m.st. Warszawy
udział w autorstwie tekstu – 50%

Wpływ zmian w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym osób fizycznych na dochody jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. Ujęcie historyczne oraz prognostyczne

Udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) stanowią podstawowe źródło bieżących dochodów własnych. Wydajność tego źródła dochodów zależy nie tylko od koniunktury gospodarczej, lecz także od konstrukcji podatkowej rzutującej bezpośrednio na poziom indywidulanych obciążeń podatkowych, a w rezultacie – na kwotę należnych jednostkom samorządu terytorialnego (JST) dochodów budżetowych. Celem artykułu jest ocena skutków finansowych dla budżetów JST kluczowych zmian prawnych przeprowadzanych w latach 2008–2021 w zakresie opodatkowania osób fizycznych podatkiem dochodowym. Analizy przeprowadzono w ujęciu historycznym dla lat 2008–2020 oraz prognostycznym dla lat 2021–2022. Z przeprowadzonych badań wynika, iż skutki zmian ustawowych w PIT w istotnym stopniu ograniczają dochody JST. Brak systemu rekompensat dla JST adekwatnego do skali strat dochodów budżetowych przyczyni się do stopniowego ograniczania zakresu i jakości usług wykonywanych przez samorządy terytorialne. 

Słowa kluczowe: budżet, samorząd terytorialny, udział w podatku dochodowym osób fizycznych

dr Mirosław Czekaj 

Innovative City Department, Warsaw School of Economics; Treasurer of the Capital City of Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9740-337X
commitment to the preparation of the article – 50%
Marcin Wiktorzak
Head of the Budget Planning Office of the Capital City of Warsaw, Poland
commitment to the preparation of the article – 50%

Impact of changes in personal income tax on the revenues of local authority units in Poland. Historical and forecast approach

Shares of personal income tax (PIT) constitute the main source of current own income. The efficiency of this source of income depends not only on the economic situation, but also on the tax structure which directly affects the level of individual tax burdens and, consequently, the amount of budget income due to local authority units (LAUs). The objective of this article is to assess the financial effects of the key legal changes made in 2008–2021 in personal income taxation on LAU budgets. The analyses were conducted historically for 2008–2020 and as a forecast for 2021–2022. It arises from the research conducted that the effects of statutory changes in PIT significantly reduce the income of LAUs. The lack of a compensation system for LAUs which is appropriate to the scale of losses of budget income will contribute to a gradual reduction in the scope and quality of services provided by local authorities. 

Keywords:
budget, local authority, share of personal income tax

Bibliografia / References

Malinowska-Misiąg E., Misiąg W., Dostosowanie dochodów do zadań samorządu terytorialnego w Polsce. Praktyka i rekomendacje, „Studia BAS” 2001/1 (65), https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2021.03 (dostęp: 10.01.2022 r.).
Surówka K., Winiarz M., Wpływ podatków dochodowych na kondycję finansową samorządu terytorialnego w Polsce, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu” 2011/21, s. 353,
Wójtowicz K., Udziały jednostek samorząd terytorialnego w podatkach państwowych, „Studia BAS” 2021/1 (65), https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2021.09 (dostęp: 10.01.2022 r.).

Mikołaj Darmosz
radca prawny, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Katowicach. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4210-7880

Zobowiązanie do zwrotu dotacji – próba analizy instytucji na tle regulacji prawnofinansowych oraz podatkowych


W artykule skupiono się na charakterystyce zobowiązania do zwrotu dotacji jako elementu rozbudowanego stosunku prawnego, jaki wiąże organ udzielający dotacji z podmiotem, któremu dotacja została przekazana. Zaakcentowano, że kwalifikacja dotacji jako bezzwrotnych wydatków budżetowych w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o finansach publicznych nie powinna rzutować na postrzeganie zobowiązania do zwrotu dotacji jako istotnego elementu prawnego stosunku dotacyjnego. Przeprowadzenie rozważań natury teoretycznoprawnej zostało podyktowane poszukiwaniem odpowiedzi na praktyczne problemy, które ujawniły się na tle orzecznictwa sądowego i administracyjnego co do charakteru prawnego zobowiązania do zwrotu dotacji. Autor nawiązał także do kwestii stosowania i adaptacji niektórych rozwiązań prawnych zamieszczonych w Ordynacji podatkowej na potrzeby spraw dotacji podlegających zwrotowi do budżetu.

Słowa kluczowe: zwrot dotacji, obowiązki beneficjenta dotacji, przedawnienie, samoobliczenie kwoty zwrotu dotacji, kontrola finansów publicznych

Mikołaj Darmosz
legal counsel, Local Government Board of Appeal in Katowice, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4210-7880

Obligation to return a grant – an attempt to analyse the institution in the context of the financial law and tax regulations


The article focuses on the characteristics of the obligation to return a grant as an element of an extended legal relationship between the authority awarding the grant and the entity to which the grant is provided. It was emphasized that the classification of grants as non-refundable budget expenditure in the meaning of Article 6, para. 1, item 1 of the Public Finance Act should not affect the perception of the obligation to return a grant as an important legal element of the grant relationship. The theoretical and legal considerations were dictated by the search for answers to practical problems which emerged in the context of judicial and administrative case law as to the legal nature of the obligation to return a grant. The author also referred to the matter of applying and adapting certain legal solutions contained in the Tax Code to the needs of cases of grants to be returned to the budget.

Keywords: return of a grant, obligations of the beneficiary of the grant, prescription, self-calculation of the amount of the grant to be returned, public finance audit

Bibliografia / References

Adamiak B., Borkowski J., Mastalski R., Zubrzycki J., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Wrocław 2016.
Babczuk A., Talasik A., Dotacje oświatowe. Problemy i wyzwania, Warszawa 2015.
Babiarz S., Hauser R., Kabat A., Niezgódka-Medek M., Rudowski J., Dauter B., Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2019.
Bieniaszewska A., Dotacja jako szczególna forma wydatku z budżetu jednostki samorządu terytorialnego a ustalenia kontroli RIO w Opolu w 2009 r., „Finanse Komunalne” 2010/9.
Borodo A., Bożek W., Cilak M., Czarnecki K., Kopyściańska K., Kowalewska E., Lenio O., Majka P., Mańczyk P., Miemiec W., Ofiarska M., Ofiarski Z., Pest P., Sawicka K., Stawiński M., Sura R., Święch-Kujawska K., Wantoch-Rekowski J., Zawadzka P., Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, red. Z. Ofiarski, Warszawa 2020.
Brzeziński B., Prawo podatkowe. Teoria. Instytucja. Funkcjonowanie, Toruń 2009.
Chojna-Duch E., Struktura dotacji budżetowej. Studium teoretycznoprawne, Warszawa 1988.
Ciszewski P., Lachiewicz W., Jakacka B., Lipiec-Warzecha L., Pawlikowska A., Dotacje oświatowe, Warszawa 2015.
Czarnecki K., Dotacje budżetowe. Konstrukcja prawna i procedury, Toruń 2018.
Dębowska-Romanowska T., Prawo finansowe. Część konstytucyjna wraz z częścią ogólną, Warszawa 2010.
Dębowska-Sołtyk M., Sołtyk P., Rozliczenie dotacji celowej udzielonej z budżetu gminy na zadania zlecone podmiotom niezaliczanym do sektora finansów publicznych jako przedmiot audytu wewnętrznego, „Finanse Komunalne” 2012/10.
Etel L., Dowgier R., Liszewski G., Pahl B., Pietrasz P., Popławski M., Presnarowicz S., Stachurski W., Teszner K., Ordynacja podatkowa. Komentarz aktualizowany, red. L. Etel, LEX 2021.
Fleszer D., Realizacja zadań publicznych przez organizacje pozarządowe, Sosnowiec 2018.
Glumińska-Pawlic J., Gwóźdź T., Żmuda-Matan K., Dotacje samorządowe udzielane na realizację zadań przez organizację samorządowe, Warszawa 2020.
Glumińska-Pawlic J., Sawicka K., Budżet jednostki samorządu terytorialnego, Zielona Góra 2002.
Glumińska-Pawlic J., Zasady udzielania i kontrola wykorzystania dotacji oświatowych dla szkół prowadzonych przez podmioty spoza sektora finansów publicznych, „Gubernaculum et Administratio. Zeszyty Naukowe Instytutu Administracji AJD w Częstochowie” 2015/2.
Gonet W., Dotacja w systemie finansów publicznych – wybrane zagadnienia, „Finanse Komunalne” 2013/6.
Gwóźdź T., Dotacje udzielane z budżetów jednostek samorządu terytorialnego – aspekty praktyczne, „Finanse Komunalne” 2021/3.
Jakimowicz W. red. Aktualność pojęć prawa administracyjnego, Warszawa 2021.
Kotowski J., Dotacje na działalność pożytku publicznego, Warszawa 2014.
Lipiec-Warzecha L., Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Komentarz, Warszawa 2012.
Lipiec-Warzecha L., Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, Warszawa 2011.
Lokajewska J., Przedawnienie zobowiązań beneficjentów na realizację programów finansowanych z udziałem środków europejskich, „Finanse Komunalne” 2017/4.
Mazur R., Podstawy prawne wydania decyzji nakazującej zwrot decyzji a przedmiotowe przesłanki odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych – uwagi na tle postępowania prowadzonego przez samorządowe kolegia odwoławcze, „Finanse Komunalne” 2015/7–8.
Misiąg W., Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, Warszawa 2019.
Nita A., Stosunek prawnopodatkowy. Obowiązek i zobowiązanie podatkowe, Kraków 1999.
Ostrowska A., Samorządowe prawo dotacyjne. Dotacje jako wydatki jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2018.
Piszko A., Dotacje dla szkół i placówek prowadzonych przez osoby fizyczne lub osoby prawne, Warszawa 2021.
Przybysz P., Wydawanie aktów administracyjnych [w:] Instytucje prawa administracyjnego, Warszawa 2020. 
Ruśkowski E., Kontrola finansów publicznych w Polsce, Białystok 2021.
Stelmaszczyk K. (red.), Bieniaszewska A. (red.), Dotacje z budżetu jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2011.
Trykozko R., Ustawa o finansach publicznych. Komentarz dla jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2010.
Walasik A., Babczuk A., Talik A., Dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2013.
Walczak P., Ustawa o finansach publicznych. Komentarz dla jednostek samorządowych, Warszawa 2017.
Wincenciak M. Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania, Warszawa 2008.
Wójtowicz W., Zarys finansów publicznych i prawa finansowego, Warszawa 2008.
Ziembiński Z., Teoria prawa, Warszawa-Poznań 1978.

Maria Michta
doktor nauk prawnych, pracownik samorządowy, autorka publikacji dotyczących tematyki zamówień publicznych. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9208-697X

Podział zamówienia publicznego – kryteria jedności zamówienia

W artykule podjęto tematykę kryteriów jedności zamówienia publicznego oraz czasu właściwego dla ich zbadania. Poczynienie ustaleń w tym zakresie umożliwia prawidłowe zidentyfikowanie zamówienia, które podlega łącznemu szacowaniu i może zostać podzielone na części. W ramach rozważań autorka odnosi się również do najczęściej kontrolowanych aspektów dotyczących występowania jedności zamówienia.

Słowa kluczowe: zamówienia publiczne, podział zamówienia na części, kryteria jedności zamówienia

Maria Michta 

doctor of law, local government employee, author of publications on public procurement, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-9208-697X

Splitting a public contract into lots – criteria of unity of a contract


The article discusses the criteria of unity of a public contract and the appropriate time for examining them. The findings on this enable the correct identification of a contract which is subject to joint estimation and may be divided into lots. The considerations also refer to the most frequently audited aspects of the unity of a contract.

Keywords: public procurement, splitting a contract into lots, criteria of unity of a public contract

Bibliogafia / References

Jarnicka J., Jaworska M., Udzielanie zamówień w częściach a zakaz dzielenia zamówienia i łączenia zamówień, „Zamówienia Publiczne. Doradca” 2017/6.
Gawrońska-Baran A., Vademecum zamawiającego, Legalis 2017.
Koba D., Dzielenie zamówienia na części a szacowanie jego wartości, „Zamówienia Publiczne. Doradca” 2017/6.
Sadowy J. (red.), System zamówień publicznych w Polsce, Warszawa 2013.
Urząd Zamówień Publicznych, „Informator Urzędu Zamówień Publicznych” 2011/4, https://www.uzp.gov.pl/__data/assets/pdf_file/0013/24304/INFORMATOR_nr_4_2011.pdf.
Urząd Zamówień Publicznych, „Informator Urzędu Zamówień Publicznych” 2013/3, https://www.uzp.gov.pl/__data/assets/pdf_file/0019/24283/INFORMATOR_UZP_nr_3_2013.pdf.
Urząd Zamówień Publicznych, Opinie prawne w zakresie zamówień, Warszawa 2013, https://www.uzp.gov.pl/__data/assets/pdf_file/0026/30698/Opinie-prawne-w-zakresie-zamowien-publicznych-2013.pdf.
Urząd Zamówień Publicznych, Przewodnik po nowym podejściu do zamówień publicznych. Zagadnienia prawne oraz praktyka stosowania instrumentów nowego podejścia do zamówień publicznych, Warszawa 2012, https://www.uzp.gov.pl/__data/assets/pdf_file/0010/30700/Przewodnik_po_nowym_podejsciu_do_zamowien_p_2012.pdf.
Urząd Zamówień Publicznych, Szacowanie wartości i udzielanie zamówień, w tym zamówień objętych projektem współfinansowanym ze środków Unii Europejskiej, https://www.uzp.gov.pl/baza-wiedzy/interpretacja-przepisow/opinie-archiwalne/opinie-dotyczace-ustawy-pzp/przygotowanie,-wszczecie-i-przebieg-postepowania-o-udzielenie-zamowienia-publicznego/szacowanie-wartosci-i-udzielanie-zamowien,-w-tym-zamowien-objetych-projektem-wspolfinansowanym-ze-srodkow-unii-europejskiej.

dr Sebastian Gajewski

adiunkt, Katedra Prawa Administracyjnego, Europejska Wyższa Szkoła Prawa i Administracji w Warszawie. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1572-0695

Obowiązek uzasadnienia uchwały w sprawie nieudzielenia wójtowi wotum zaufania oraz jego przedmiot i funkcje. Glosa krytyczna do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 14 listopada 2019 r., II SA/Ol 785/19

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w wyroku z 14.11.2019 r., II SA/Ol 785/19, przyjął, że wotum zaufania dla wójta nie jest wyłącznie instrumentem politycznym. Zdaniem Sądu rada gminy musi także uzasadnić uchwałę nieudzielającą wójtowi wotum zaufania, ponieważ sąd administracyjny może badać przyczyny jej podjęcia. Ze stanowiskiem tym nie sposób się zgodzić. W przepisach brak kryteriów, którymi ma obowiązek kierować się rada gminy, rozstrzygając w sprawie wotum zaufania dla wójta, a funkcje uchwały w tej sprawie lokują ją w sferze uznania politycznego organu stanowiącego. Z tych powodów trudno wyprowadzić ze względów ogólnosystemowych lub funkcjonalnych obowiązek uzasadnienia uchwały w sprawie nieudzielenia wotum zaufania. Nie będzie ono bowiem odzwierciedlało procesu stosowania prawa, tylko polityczne motywacje radnych. Ich kontrola przez sąd administracyjny stanowiłaby naruszenie zasady trójpodziału władzy. Wotum zaufania nie może być przy tym wiązane wyłącznie z aktualną obsadą personalną organu wykonawczego gminy. Obejmuje ono bowiem nie tylko wyrażenie politycznego poparcia dla aktualnego jego piastuna, ale przede wszystkim skwitowanie działalności tego organu w poprzednim roku.

Słowa kluczowe: wotum zaufania, raport o stanie gminy, uzasadnienie uchwały

Dr Sebastian Gajewski 
assistant professor, Chair of Administrative Law, European University of Law and Administration in Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1572-0695

Obligation to justify a resolution on a vote of no confidence for the mayor, as well as its subject and functions. Critical commentary on the ruling of the Voivodship Administrative Court in Olsztyn of 14 November 2019 (II SA/Ol 785/19)

In its judgment of 14/11/2019, II SA/Ol 785/19, the Voivodship Administrative Court in Olsztyn accepted that a vote of confidence for the mayor is not only a political instrument. According to the Court, the municipal council must also justify a resolution giving a vote of no confidence to the mayor, because an administrative court has to examine the reasons for passing it. It is impossible to agree with this position. The law lacks criteria which the municipal council is required to follow when resolving the matter of a vote of confidence for the mayor, while the functions of a resolution on this matter lie within the political discretion of the decision-making body. For these reasons, it is difficult to infer the obligation to justify a resolution regarding a vote of no confidence for general systemic or functional considerations. It will not reflect the process of applying the law, but the political motivations of councillors. Their review by an administrative court would constitute a breach of the principle of the separation of powers. Similarly, a vote of confidence cannot be related exclusively to the current staffing of the municipality’s executive body. This is because it not only means an expression of political support for the current principal, but primarily a vote of approval for that body’s activities in the preceding year.

Keywords: vote of confidence, report on the state of the municipality, justification of a resolution

Bibliografia / References
Bogusz M., Charakter kompetencji sądu administracyjnego a zasada podziału władzy, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2014/31.
Chmielnicki P., Obowiązek uzasadniania aktów prawodawczych w Polsce [w:] Nowe problemy badawcze w teorii prawa administracyjnego, red. J. Boć, A. Chajbowicz, Wrocław 2009.
Chruściak R., Wotum zaufania dla rządu sprawującego władzę – uwagi na tle art. 160 Konstytucji [w:] Systemy rządów w perspektywie porównawczej, red. J. Szymanek, Warszawa 2014.
Dąbrowska S., Instytucja wotum zaufania dla organu wykonawczego w gminie, „Studia Prawnicze i Administracyjne” 2019/3.
Dudek D. [w:] Konstytucja RP. Komentarz, t. II, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Gajewski S., Ustawy samorządowe. Nowe instytucje, Warszawa 2018.
Granat M., Zasada trójpodziału władzy w orzecznictwie TK [w:] Abiit, non obiit. Księga poświęcona pamięci Profesora Antoniego Kościa SVD, red. A. Dębiński, P. Stanisz, T. Barankiewicz, J. Potrzeszcz, W. Staszewski, A. Szarek-Zwijacz, M. Wójcik, Lublin 2013.
Krawczyk R.P., Raport o stanie gminy, „Finanse Komunalne” 2019/6.
Kruk M., Funkcja kontrolna Sejmu RP, Warszawa 2008.
Martysz Cz. [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2018.
Mojak R., Parlament a rząd w ustroju Trzeciej Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin 2007.
Pach M., Wotum zaufania na gruncie Ustawy Zasadniczej RFN z 1949 r. i Konstytucji RP z 1997 r. w kontekście racjonalizacji systemu parlamentarnego obu państw, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2014/1.
Stahl M., Samorząd terytorialny w orzecznictwie sądowym. Rozbieżności i wątpliwości, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2006/6.
Wilk B., Raport o stanie jednostki samorządu terytorialnego, Warszawa 2020.
Witalec W., Raport o stanie jednostki samorządu terytorialnego jako instrument oceny działalności jej organu wykonawczego, „Finanse Komunalne” 2019/9.
Zimmermann J., Motywy decyzji administracyjnej i jej uzasadnienie, Warszawa 1981. 

dr hab. Wojciech Sońta
profesor Uniwersytetu Technologiczno-Humanistycznego im. K. Pułaskiego w Radomiu, Wydział Ekonomii i Finansów. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3137-3646

Recenzja książki Aliny Maciejewskiej i Agnieszki Turek, Rewitalizacja terenów poprzemysłowych, Warszawa 2019, ss. 128

Dr hab. Wojciech Sońta

Professor at the Kazimierz Pułaski University of Technology and Humanities in Radom, Faculty of Economics and Finance, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3137-3646

Review of Alina Maciejewska’s and Agnieszka Turek’s book, Revitalization of post-industrial areas, Warsaw 2019, 128 pages

Przeglądaj powiązane tematy

Back To Top