Prof. em. Frank Gotzen (KUleuven)
President ALAI International
Text and Data Mining
The new automated analytical tools (among them TDM) which deal with data are of increasing importance to scientific research in various fields. Data are perceived as the new gold mine, but data are not always free to use. This may have to do with problems relating to the protection of privacy, of personal data, of image rights or of trade secrets. A special kind of obstacle that affects this subject lies in IP protection. Some data, such as text, graphics, images or music, may be copyright-protected. Other data could possibly be covered by database rights, because structured data sets can be protected by either copyright or by the sui generis right or even by both. TDM involves acts of reproduction in the sense of copyright law, and acts of extraction in the sense of the sui generis right. The DSM directive introduced new exceptions/limitations for TDM. The author has compared the initial EU directive proposal with the final version and also with Japan’s regulation and offers a preliminary look at the new, important TDM EU provisions, which should be implemented into national laws until June 2021.
Keywords: text and data mining, copyright, exception and limitation, EU law
Bibliografia
Ducato R., Strowel A., Limitations to Text and Data Mining and Consumer Empowerment: Making the Case for a Right to ‘Machine Legibility’, 50 IIC, 649–684 (2019)
Flisak D., Evolution of Copyright – Reality or Illusion?, in: Experientia docet, Festschrift E. Traple, 128-137, Warsaw, Kluwer, 2017
Frénay B., Démystifier le machine learning, 70 Revue du Droit des Technologies de l’ Information, 5-14 (2018); Drexl/Hilty et al., Technical aspects of Artificial Intelligence, Max Planck Institute for Innovation and Competition Research Paper N° 19-13, October 2019
Hilty R., Richter H., Position Statement of the Max Planck Institute for Innovation and Competition on the Proposed Modernization of European Copyright Rules, Part B, Chapter 1: Text and Data Mining, September 2017
Kamocki P., The Argument for Non-Consumptive Use in the EU: How Copyright Could Be Redefined to Allow Text and Data Mining, in: T. Pistorius, Intellectual Property Perspectives on the Regulation of New Technologies, ATRIP Series, 243 (Edward Elgar Publishing, 2018
Nagatsuka M., L’exception de data mining en droit d’auteur japonais, 3 Revue Francophone de la Propriété Intellectuelle, 68-73 (2016)
Rosati E., An EU Text and Data Mining Exception for the Few: Would it Make Sense?, 1 GRUR Newsletter, 37 (2018)
Triaille J.-P., de Meeûs d’Argenteuil J., de Franquen A., Study on the legal framework of text and data mining, March 2014
Ueno T., TDM Exception in Japan. Possible implication for Europe?, ttps://ipwi.uj.edu.pl/documents/ 122195199/144296432/Ueno_2019_Cracow_Comment.pdf/adf57b6a-ad86–4bd6–94b0–4bbac61b049c
Andrzej Matlak, Tomasz Targosz, Michał Wyrwiński
Wybrane aspekty implementacji przepisów dyrektywy 2019/790 i dyrektywy 2019/789 w zakresie udostępniania utworów online
Zagadnienia omawiane w niniejszym artykule koncentrują się na wybranych instytucjach dotyczących korzystania z utworów w środowisku cyfrowym online, takich jak pośrednictwo organizacji zbiorowego zarządzania, nadania online, odpowiedzialność dostawców usług udostępniania treści online, oraz mechanizmy rozstrzygania sporów w tym zakresie. Treść dyrektywy 2019/790 pozostawia państwom członkowskim swobodę w sprawie decyzji co do sposobu implementacji obowiązków dotyczących wsparcia negocjacji i pozasądowych mechanizmów dochodzenia roszczeń oraz alternatywnej procedury rozstrzygnięć sporów. Mimo funkcjonowania w Polsce instytucji wyspecjalizowanej w zakresie prawa własności intelektualnej, tj. Komisji Prawa Autorskiego, uzasadnione jest ustanowienia wyspecjalizowanego stałego sądu polubownego, który mógłby działać w sposób bardziej dynamiczny. Dzięki otwartej formule możliwe byłoby wówczas ustalenie szerokiego grona arbitrów lub mediatorów. Należy pamiętać, że pozasądowy mechanizm dochodzenia roszczeń, o którym mowa w art. 17 dyrektywy DSM, podobnie jak alternatywne procedura rozstrzygania sporów dotyczących obowiązku przejrzystości na podstawie art. 19 oraz mechanizmu dostosowania umów na podstawie art. 20 dyrektywy 2019/790 podobnie ma charakter dobrowolny. Zatem samo ustanowienie sądu polubownego, do spraw tego rodzaju, nie oznacza, że podmioty uprawnione z tytułu roszczeń, o których mowa w art. 17dyrektywy mają obowiązek korzystać z tej instytucji.
Artykuł 17 dyrektywy 2019/790 wywoływał najwięcej kontrowersji podczas prac nad dyrektywą i bez większej przesady może być uznany za jej najważniejszy, a w każdym razie najbardziej dyskutowany przepis. Tradycyjne podejście do takich sytuacji, którego wyraz stanowi dyrektywa 2000/31/WE i jej krajowe implementacje, widzi w pośredniku podmiot, który sam nie podejmuje czynności udostępniania.
Coraz częściej jednak prezentowano stanowisko odmienne, które opierało się na konstatacji, że nowy typ pośrednika nie jest dokładnie takim, jaki miał na myśli prawodawca tworząc bezpieczne przystanie. Trend ten mógł być realizowany na dwa sposoby (mowa tu oczywiście o podziale uproszczonym). W pierwszym ujęciu pośrednik pozostawał pośrednikiem, ale nakładano na niego dodatkowe obowiązki zmierzające zwłaszcza do zapobieżenia (a właściwie ograniczenia) przyszłych naruszeń. Drugie podejście, w którym element „aktywności” także zaczął odgrywać istotna rolę, koncentruje się na przypisaniu pośrednikowi bezpośrednio aktu korzystania czerpiącego swój początek w zachowaniu osoby trzeciej (użytkownika). Sposób uzasadnienia takiego przypisania może się różnić w zależności od podstawy prawnej i systemu prawnego.
Specyficzna natura aktu korzystania, którego dotyczy art. 17 dyrektywy 2019/790, może mieć istotne znaczenie dla implementacji tego przepisu, co niewątpliwie jedynie podnosi i tak już wysoki poziom trudności z jakim musi się skonfrontować ustawodawca krajowy. Natura aktu korzystania przez platformę ma w szczególności wpływ na zakres swobody ustawodawcy krajowego, jeśli chodzi o modyfikacją niektórych rozwiązań zaproponowanych w dyrektywie. „Wtórne” udostępnianie dokonywane przez DUUTO ma zgodnie z art. 17 dyrektywy 2019/790 co do zasady wymagać uzyskania zgody (licencji) od uprawnionych. Licencja taka, jeśli zostanie uzyskana, obejmie zarówno platformę, jak i użytkowników udostępniających treści, ale tych ostatnich tylko wtedy, gdy „nie działają oni na zasadach komercyjnych lub gdy ich działalność nie przynosi znaczących przychodów”. Uznać zatem wypada, iż istnieją zarówno prawne, jak i praktyczne argumenty zdecydowanie przemawiające za objęciem omawianej sfery licencjonowania zbiorowym zarządem. Jest to uzasadnione zarówno normatywnie nietypowością nowej konstrukcji, która sprawia, że musi wykształcić się odpowiednia praktyka rynkowa (co zostanie ułatwione profesjonalizacją procesu kontraktowego z obu stron), jak i konstatacją, że tylko rozwiązania ułatwiające zawieranie licencji (tu zaś ograniczenie liczby podmiotów uprawnionych ma decydujące znaczenie) pozwoli osiągnąć zamierzenie, zgodnie z którym taka praktyka licencjonowania się rzeczywiście rozwinie. Nie wydaje się natomiast by do realizacji ww. celów konieczne było wprowadzenie obowiązkowego zbiorowego zarządu.
Implementując do polskiego prawa dyrektywę 2019/789, trzeba będzie zdefiniować „dodatkową usługę online”, w kontekście możliwości zastosowania do niej zasady państwa pochodzenia (art. 3 ust. 1 dyrektywy). Stworzona regulacja powinna wykorzystywać siatkę pojęciową wynikającą z polskiego ustawodawstwa w celu wyjaśnienia, do jakich konkretnie przekazów telewizyjnych będzie miała zastosowanie polska ustawa autorska. Patrząc na terminologię wynikającą z ustawy o radiofonii i telewizji oraz ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, watpliwości wzbudza pojęcie „programu”, którym posługuje się dyrektywa. Można tu przyjąć, że zasada państwa pochodzenia będzie miała zastosowanie tylko do poszczególnych audycji telewizyjnych (np. informacyjnych i publicystycznych), a nie całych programów rozpowszechnianych przez nadawców w sposób ciągły (składających się z wielu utworów produkowanych przez różne podmioty krajowe i zagraniczne). Konieczne wydaje się także zdefiniowanie przez polskiego ustawodawcę – na etapie implementacji dyrektywy – pojęcia „głównego przedsiębiorstwa”.
Przy implementacji dyrektywy 2019/789 konieczne będzie ponadto poszerzenie zakresu art. 211 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tak aby jego hipotezą została objęta także reemisja dokonywana przez operatorów platform cyfrowych i usług internetowych prowadzonych w środowisku kontrolowanym (chodzi o sieci zamknięte oparte na protokole IP). Warto rozważyć również zmianę obecnej regulacji dotyczącej mediacji, wynikającej z art. 85 ustawy o zbiorowym zarządzaniu prawami autorskimi i pokrewnymi, która powinna zostać rozszerzona także na spory związane z zawarciem umowy między organizacją nadawczą i operatorem reemitującym jej program. Z obserwacji praktyki wynika ponadto, że realne efekty takiej mediacji mogłyby pojawić się jednak wówczas, gdyby była ona obowiązkowa.
W przypadku zdecydowania się przez polskiego ustawodawcę na implementację art. 8 dyrektywy 2019/789 należy koniecznie wprowadzić regulację, która wprost wyeliminuje niebezpieczeństwo pobierania podwójnego wynagrodzenia przez podmioty uprawnione (tzn. twórców, producentów, organizacje zbiorowego zarządzania) od nadawców i dystrybutorów sygnału za korzystanie z tych samych dóbr w ramach jednego pola eksploatacji (co jest podstawowym założeniem ustawodawcy unijnego).
Słowa kluczowe: prawo autorskie, prawa pokrewne, dyrektywa 2019/790, dyrektywa 2019/789, dostawcy udostępniający treści online, mechanizm wsparcia negocjacji licencyjnych, pozasądowe mechanizmy dochodzenia roszczeń, nadawanie, reemisja, organizacje zbiorowego zarządzania, rozszerzony zbiorowy zarząd
prof. Andrzej Matlak
Professor of law, Intellectual Property Law Chair, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Krakow. ORCID: 0000–0002–4811–0407
dr Tomasz Targosz
Intellectual Property Law Chair, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Krakow. ORCID: 0000–0003–0217–0284
dr hab. Michał Wyrwiński
Intellectual Property Law Chair, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Krakow. ORCID: 0000–0001–9195–3920
Selected Aspects of Implementation of Directive 2019/790 and Directive 2019/789 with Regard to Making Works Available Online
The issues discussed in this paper focus on selected mechanisms relating to use of works in the online environment, such as intermediation of the collective management organizations, online broadcasting, liability of online content-sharing service providers [OCSSPs], and mechanisms of dispute resolution in this field. The contents of Directive 2019/790 (DSM Directive) leave the Member States discretion in deciding about the manner of implementation of the duties relating to support for negotiation and out-of-court redress mechanisms and an alternative dispute resolution procedure. Even though in Poland there is an institution specialized in intellectual property law, i.e. the Copyright Commission, it is justified to establish a specialized permanent arbitration tribunal, which might operate more dynamically. Thanks to an open formula, it would be then possible to establish a broad group of arbitrators or mediators. It should be borne in mind that the out-of-court redress mechanism referred to in Article 17 of the DSM Directive is a voluntary one, just like the alternative procedure of resolving disputes concerning the transparency obligation based on Article 19 and the contract adjustment mechanism based on Article 20 of Directive 2019/790. So the very establishment of an arbitration tribunal for cases of this kind does not mean that rightholders pursuing claims referred to in Article 17 of the Directive have no other option but to use this institution. Article 17 of Directive 2019/790 provoked the greatest number of controversies during the work on the Directive and it will not be an exaggeration if we call it the most important or, at any rate, the most heavily discussed provision. The traditional approach to such situations, as expressed in Directive 2000/31/EC and its national implementations, perceives the intermediary as an entity that does not itself engage in the acts of sharing. But more and more often a different view is presented. It is based on the assertion that the new type of intermediary is not exactly what the lawmakers had in mind when creating safe havens. The trend could be realized in two ways (of course, this is a simplified division). In the first approach, the intermediary remained an intermediary, but with additional duties imposed in order to prevent (or rather limit) future infringements. The second approach, where the element of ‘activity’ has also begun to play an important role, focuses on attribution to the intermediary directly the act of exploitation commenced by a third party (user’s) behaviour. The justification of such attribution can differ depending on the legal basis and the legal system. The particular nature of the act of exploitation, which Article 17 of Directive 2019/790 concerns, can be of great importance for the implementation of said provision, which undoubtedly only increases the already high level of difficulty faced by the national legislator. The nature of the act of exploitation via a platform influences, in particular, the scope of the national legislator’s discretion to modify some of the solutions suggested in the Directive. As a rule, ‘secondary’ making available by OCSSPs should, pursuant to Article 17 of Directive 2019/790, require obtaining authorization (licence) from the rightholders. Such a licence, if obtained, covers both the platform and the users who make content available, but the latter only ‘when they are not acting on a commercial basis or where their activity does not generate significant revenues’. Therefore we should consider that there are both legal and practical arguments that definitively speak for covering the sphere of licensing in point with collective management. This is justified both normatively, by the unusual character of the new construction, because of which adequate market practice has to emerge (which will be facilitated by the professionalization of the contract process on both sides), and the assertion that only solutions facilitating the granting of licences (where reducing the number of rightholders has a decisive importance) will enable attaining the objective which is for such licensing practice to indeed emerge. However, introduction of mandatory collective management does not seem necessary for achieving the aforementioned aims. Implementation into the Polish law of Directive 2019/789 will have to involve defining ‘additional online service’ in the context of the possibility of applying the country of origin principle (Article 3(1) of the Directive) to such service. The future regulation should make use of the conceptual network resulting from the Polish legislation in order to explain to which specifically television broadcasts the Polish Copyright Law will apply. When we examine the terminology used in the Act on Radio and Television Broadcasts and the Act on Copyright and Related Rights, doubts arise as to the notion of ‘broadcast’, which is used in the Directive. We can assume that the country of origin principle will only apply to individual TV broadcasts (shows), such as news or journalistic broadcasts, rather than the whole broadcasts (programmes) distributed by broadcasters on a continuous basis, comprising many works produced by various domestic and foreign entities. It also seems necessary to define in the Polish law – at the stage of implementing the directive – the notion of ‘principal place of business’. In implementing Directive 2019/789, it will also be necessary to extend the scope of Article 211 of the Act on Copyright and Related Rights, so as its hypothesis covers also retransmissions by operators of digital platforms and internet services carried out in a managed environment (this concerns closed circuit IP-based networks). It is also expedient to consider amending the existing provisions on mediation, resulting from Article 85 of the Act on Collective Management of Copyright and Related Rights, which should be extended to cover also disputes connected with agreements between the broadcasting organization and the operator which retransmits its programme. As shown by observations of the practice, the actual effects of such mediation could, however, appear if it were mandatory. If the Polish lawmakers decide to implement Article 8 of Directive 2019/789, it is imperative that a regulation be introduced to eliminate the danger of rightholders (i.e. authors, producers, collective management organizations) collecting double remuneration from broadcasters and signal distributors for using the same goods in a single field of exploitation (which is the basic assumption of the EU legislator).
Keywords: copyright, related rights, Directive 2019/790, online content-sharing service providers, mechanisms of support for licence negotiations, out-of-court redress mechanisms, broadcasting, retransmission, collective management organizations, extended collective management
Bibliografia
Angelopoulos C., Harmonizing Intermediary Copyright Liability in the EU: A Summary [w:] red. G. Frosio, The Oxford Handbook of Online Intermediary Liability, Oxford 2020
Angelopoulos C., Smet S., Notice-and-fair-balance: how to reach a compromise between fundamental rights in European intermediary liability, „Journal of Media Law” 2016, Vol. 8, No. 2
Białecki M., Mediacja w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2012
Dörr R., Ist die Richtlinie fit für das digitale Zeitalter? Chancen und Grenzen der Online-SatCab-Richtlinie aus Rundfunksicht, „Zeitschrift für Urheber- und Medienrecht” 2019/7
Dreier T., Die Schlacht ist geschlagen – ein Überblick. Zum Ergebnis des Copyright Package der EU-Kommission, „Gewerblicher Rechtsschutz und Urheberrecht” 2019/8
Frosio G. F., S. Mendis S., Monitoring and Filtering: European Reform or Global Trend? [w:] red. G. Frosio, The Oxford Handbook of Online Intermediary Liability, Oxford 2020
Frosio G. F., The Death of ‘No Monitoring Obligations’: A Story of Untameable Monsters, JIPITEC 2017, Vol. 8, Issue 3
Geiger Ch., Izyumenko E., Blocking Orders: Assessing Tensions with Human Rights [w:] red. G. Frosio, The Oxford Handbook of Online Intermediary Liability, Oxford 2020
Garstka K., Polański P., Notice and search-down injunctions in online copyright enforcement: should they be embraced or forgotten?, EIPR 2019, No. 3
Gęsicka D., Wyłączenie odpowiedzialności cywilnoprawnej dostawców usług sieciowych za treści użytkowników, Warszawa 2014
Hartmann A., Unterlassungsansprüche im Internet: Störerhaftung für nutzergenerierte Inhalte, 2009
Holznagel D., Notice and Take-Down-Verfahren als Teil der Providerhaftung, Tübingen 2013
Husovec M., Injunctions against Innocent Third Parties: The Case of Website Blocking, JIPITEC 2013, Vol. 4, Issue. 2
Husovec M., Injunctions Against Intermediaries in the European Union, Cambridge 2017
Husovec M., Quintais J. P., How to license article 17? Exploring the implementation options for the new eu rules on content-sharing platforms, s. 10 i n., https://ssrn.com/abstract=3463011 (dostęp: 4.12.2020 r.)
Laskowska E., Podstawa prawna odpowiedzialności za pośrednie naruszenie autorskich praw majątkowych – uwagi do stosowania przepisów kodeksu cywilnego w prawie autorskim, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej” 2013/120
Leistner M., Störerhaftung und mittelbare Schutzrechtsverletzung, „GRUR-Beilage” 2010/1
Lucas-Schloetter A., The right of communication to the public in the era of direct injection, IPTV and OTT, „Revue Internationale Du Droit D’Auteur” 2020, No. 4
Markiewicz R., Prawo autorskie na jednolitym rynku cyfrowym (Dyrektywa 2019/790), udostępniony maszynopis publikacji przygotowywanej do druku
Matlak A., Reemisja kablowa utworów w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej” 2009/103
Matlak A., Projekt unijnego rozporządzenia dotyczącego nadawania oraz reemisji programów radiowych i telewizyjnych z wykorzystaniem cyfrowych kanałów dystrybucyjnych [w:] Qui bene dubitat, bene sciet. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Ewie Nowińskiej, red. J. Barta, J. Chwalba, R. Markiewicz, P. Wasilewski, Warszawa 2018
Matlak A., Nowe zasady dotyczące nadawania oraz reemisji programów radiowych i telewizyjnych z wykorzystaniem cyfrowych kanałów dystrybucyjnych wynikające z dyrektywy 2019/789, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej „ 2020/2
van Mil J. J. H., German Federal Court of Justice asks CJEU if YouTube is directly liable for user-uploaded content, JIPITEC 2019, Vol. 14, No. 5
Modrzejewski P., Odpowiedzialność innych podmiotów niż sprawca za naruszenie dóbr osobistych w Internecie, „Przegląd Prawa Handlowego” 2017/3
Niebler J., Die Online-SatCab-Richtlinie – Weitersendung 2.0?, „Zeitschrift für Urheber- und Medienrecht” 2019/7
Nolte G., Drei Thesen zur aktuellen Debatte über Haftung und Verteilungsgerechtigkeit bei Hosting-Diensten mit nutzergenerierten Inhalten (sog.»Value-Gap«-Debatte), „Zeitschrift für Urheber- und Medienrecht” 2017/4
Piesiewicz P. F., Zarys problematyki odpowiedzialności cywilnej za naruszenie dóbr osobistych w postaci wpisów umieszczanych na forach internetowych, „Państwo i Prawo” 2019/10
Pilich M., Obowiązek negocjowania w dobrej wierze w polskim prawie cywilnym (uwagi na tle prawnoporównawczym), „Przegląd Sądowy” 2006/7–8
Shapiro T., Rawnsley C., Comments on the EU’s update of the „SatCab” Directive: a brave new digital world for the audiovisual sector?, „Entertainment Law Review” 2019/30(5)
Spindler G., Die Verantwortlichkeit der Provider für „Sich-zu-Eigen-gemachte” Inhalte und für beaufsichtigte Nutzer, MMR 2004/7
Thorval L., La responsabilité des fournisseurs de moyens face à la contrefaçon sur Internet, „Revue Internationale Du Droit D’Auteur” 2018/10
Wimmers J., Barudi M., Der Mythos vom Value Gap. Kritik zur behaupteten Wertschöpfungslücke bei der Nutzung urheberrechtlich geschützter Inhalte auf Hosting-Diensten, „ Gewerblicher Rechtsschutz und Urheberrecht” 2017/4
Wyrwiński M., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do zmian wprowadzonych ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, Sopot 2006
Zieliński M.Z., Odpowiedzialność deliktowa pośredniczących dostawców internetowych. Analiza prawnoporównawcza., Warszawa 2013
Justyna Ożegalska-Trybalska, Sybilla Stanisławska-Kloc
Cyfrowy dozwolony użytek edukacyjny – potrzeba chwili czy potrzeba zmian w obliczu nowych realiów nauczania?
Nowoczesne prawo autorskie odpowiadające wyzwaniom rozwoju technologicznego oraz społeczeństwa informacyjnego od wielu lat stanowi jeden z priorytetów Unii Europejskiej, którego realizację zapewniała do tej pory dyrektywa 2001/29/WE. Zarówno dyrektywa jak i polskie prawo autorskie przewidują m.in. szczególne postacie dozwolonego użytku dla celów edukacyjnych, jednak regulacje te nie zawsze były wystarczające. Stąd też w nowej dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/790 z 17.04.2019 r. w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym oraz zmiany dyrektyw 96/9/WE i 2001/29/WE (dyrektywa DSM) przewidziano nową postać dozwolonego użytku w cyfrowej i transgranicznej działalności dydaktycznej. Pozostawiona krajom członkowskim fakultatywność rozwiązań otwiera dyskusję co do pożądanego kierunku implementacji art. 5 dyrektywy DSM do prawa krajowego, balansującego interesy zarówno uprawnionych z tytułu praw autorskich i pokrewnych, jak i instytucji edukacyjnych i osób uczących się. Na poziomie krajowym dyskusja ta jest aktualna i potrzebna w kontekście konsultacji społecznych ogłoszonych przez MKiDzN w dniu 30.07.2020 r. w związku z przygotowaniami do implementacji dyrektywy DSM do polskiego porządku prawnego oraz trwającej pandemii COVID-19. W artykule autorki analizują możliwe scenariusze polskich rozwiązań, z uwzględnieniem pewnych doświadczeń niemieckich oraz węgierskich. Prezentują rekomendacje dla polskiego ustawodawcy w zakresie nowego cyfrowego edukacyjnego dozwolonego użytku w oparciu o dwa założenia.. Z jednej strony potrzeba chwili związana z pandemią i nauczaniem on-line (paradoksalnie idealnie wpisująca się w aktualne potrzeby korzystania z utworów w środowisku cyfrowym), nie powinna stanowić jedynego kryterium decyzji co do modelu i kierunku implementacji unijnej regulacji. Z drugiej strony nie ma wątpliwości, że wymuszone pandemią doświadczenia w zakresie zdalnego nauczania, zwłaszcza w początkowej fazie, uwidoczniły nie tylko pewne ograniczenia techniczne, organizacyjne i psychologiczne związane z tą formą nauczania, ale także korzyści jakie niesie ze sobą edukacja on-line. Stąd istnieje realna potrzeba szybkiej reformy odpowiadającej nowym realiom kształcenia.
Artykuł napisany w ramach projektu badawczego kierowanego przez prof. dr. hab. Ryszarda Markiewicza pt. Naukowy model reformy prawa autorskiego na jednolitym rynku cyfrowym według Dyrektyw UE (finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki, nr projektu badawczego: 2019/35/B/HS5/03671, konkurs Opus 18).
Słowa kluczowe: rynek cyfrowy, cyfrowy dozwolony użytek edukacyjny, nauczanie transgraniczne
dr hab. Justyna Ożegalska-Trybalska
Intellectual Property Law Chair, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Krakow. ORCID: 0000–0003–0206–1918
dr Sybilla Stanisławska-Kloc
Intellectual Property Law Chair, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Krakow. ORCID: 0000–0003–4010–1917
Permitted Digital Educational Use: A Need of the Moment or a Need for Change in the Face of New Teaching Reality?
Contemporary copyright law, meeting the challenges of technological development and information society, has for years been one of the European Union’s priorities, whose implementation Keywords: fair remuneration of authors and performers, Directive 2019/790, principle of adequate and proportional remuneration was previously ensured by Directive 2001/29/EC. Both the directive and Polish copyright law provide for special forms of permitted use of copyrighted works for educational purposes (among others), but these provisions have not always proved sufficient. Therefore the new Directive (EU) 2019/790 of the European Parliament and of the Council of 17 April 2019 on copyright and related rights in the Digital Single Market and amending Directives 96/9/EC and 2001/29/EC (DSM Directive) provides for a new form of exception for digital uses and cross-border teaching activities. The optional and discretionary nature of solutions, which are left to the Member States to decide, opens the discussion as to the desirable direction of implementation of Article 5 of the DSM Directive into national law, where interests of holders of copyright and related rights have to be balanced with interests of educational institutions and those benefitting from education. At the national level this discussion is valid and needed in the context of public consultations announced by the Polish Ministry of Culture and National Heritage on 30 July 2020 in connection with preparations for implementing the DSM Directive into the Polish legal order, as well as the continuing COVID-19 pandemic. In the paper, the possible scenarios are analysed, taking into account certain German and Hungarian experiences. Authors present recommendations for the Polish lawmakers in the field of the new permitted digital educational use, based on two assumptions. On the one hand, the need of the moment connected with the pandemic and online teaching (paradoxically, one that ideally fits in with the current needs for works to be used in the digital environment), should not be the sole criterion on whose basis the decision about the model and direction of implementation of EU provisions is made. On the other hand, there are no doubts that the experiences, necessitated by the pandemic, especially at the initial stage, in the field of online teaching brought to the fore not only certain technical, organizational and psychological limitations connected with this form of teaching, but also the benefits of online education. Hence the need to quickly introduce a reform corresponding to the new reality of teaching.
The article was written as part of research project led by prof. dr. hab. Ryszard Markiewicz, titled Scientific model of copyright law reform on the digital single market according to EU directives (financed by the National Science Centre, research project No. 2019/35/B/HS5/03671, Opus 18 competition).
Keywords: digital market, use of works in digital teaching activities, copyright exception/limitation, cross-border teaching
Bibliografia
Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie, Warszawa 2016
Błońska B. [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. W. Machała, R.M. Sarbiński, Warszawa 2019
Grubler U. [w:] BeckcOKcUrheberrecht, ed. H. Ahlberg, P.-H. Gotting
Hauk S., Pflüger T., Die Umsetzung der DSM-RL in das Urheberrecht – Neujustierung der urheberrechtlichen Rahmenbedingungen für Hochschulen, Forschungs- und Kultureinrichtungen in der digitalen Welt, Zeitschrift für Urheber- und Medienrecht ZUM 2020/383
Keller P., Hungary’s fast trackedimplementation of Article 5 DSM directive in response to the pandemic, http://copyrightblog.kluweriplaw.com/2020/06/23/ (dostęp: 12.11.2020 r.)
von Lewinski S. [w:] European Copyright Law. A Commentary, red. M.M. Walter, S. von Lewinski, Oxford–New York 2010
Machała W., Stanisławska-Kloc S., E-learning w prawie autorskim (nie tylko w czasie pandemii), „Monitor Prawniczy” 2020/14
Marcinkowska J. [w:] Ustawy autorskie. Komentarz, Tom I, Prawo autorskie i prawa pokrewne. Ochrona baz danych. Zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi i pokrewnymi, red. R. Markiewicz, Warszawa 2021
Markiewicz R., Prawo autorskie na jednolitym rynku cyfrowym (Dyrektywa 2019/790), udostępniony maszynopis publikacji przygotowywanej do druku
Pilich M., Prawo prywatne międzynarodowe wobec wyzwań współczesności: migracje i multicentryczność, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2019/2
Preussner-Zamorska J., J. Marcinkowska, E. Laskowska, System Prawa Prywatnego, Tom 13, Prawo autorskie, red. J Barta, 2017
Stanisławska-Kloc S. [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. D. Flisak, Warszawa 2015
Stary C., German reform on the use of copyright protected works in the fields of education and research will come into force soon, http://copyrightblog.kluweriplaw.com/2018/01/15/german-reform-use-copyright-protected-works-fields-education-research-will-come-force-soon (dostęp: 12.11.2020 r.)
Ślęzak P. [w:] Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, red. P. Ślęzak, Warszawa 2017
Szaroma M., Dozwolony użytek edukacyjny i naukowy w świetle art. 27 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej 2019/3
Traple E. [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. J. Barta, R. Markiewicz, Warszawa 2016
Ujhelyi D., A third take on the Hungarian implementation of Art 5 of the DSM Directive, http://copyrightblog.kluweriplaw.com/2020/08/31 (dostęp: 12.11.2020 r.)
Joanna Marcinkowska
Kilka uwag o niejasności niektórych przepisów w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych dotyczących dozwolonego użytku utworów
Jedną z zasad prawa autorskiego jest to, że podmiot autorskich praw majątkowych jest zasadniczo wyłącznie uprawniony do czerpania korzyści finansowych z tytułu eksploatacji utworu. Rozwiązanie jakim jest dozwolony użytek utworów ingeruje w treść tych praw i pozbawia twórcę w znacznym stopniu profitów jakie mógłby osiągną, gdyby sam mógł w pełni decydować o tym kto, w jaki sposób i za jakim wynagrodzeniem może korzystać z utworu. W celu złagodzenia owych ograniczeń ustawodawca wyznacza warunki, jakie muszą być zachowane przy eksploatacji utworu. Jednym z nich jest zakaz osiągania korzyści finansowych przez beneficjenta. W aspekcie tym ustawodawca nie stosuje jednak jednolitej terminologii. Używa także takich określeń jak „cel zarobkowy”, „korzyści majątkowe”, „pośrednie, bezpośrednie korzyści majątkowe”. Nasuwa się zatem pytanie, czy zwroty te oznaczają to samo, czy też ich treść jest zróżnicowana. Zagadnienie to jest także istotne z punktu widzenia zasad techniki prawodawczej. Ocena tego problemu w świetle literalnego znaczenia powyższych określeń skłania do stwierdzenia, że są to różne pojęcia natomiast wzgląd na prawo unijne i wykładnia analogicznych zwrotów/terminów dokonana w literaturze przedmiotu nakazuje nadać im jednakowe znaczenie.
Słowa kluczowe: autorskie prawa majątkowe, dozwolony użytek, zakaz osiągania korzyści majątkowych, cel zarobkowy, zasady techniki prawodawczej
dr Joanna Marcinkowska
Department of Intellectual Property Law, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Krakow. ORCID: 0000–0002–0794–6531
A Few Remarks about Some Unclear Provisions in the Act on Copyright and Related Rights Concerning Permitted Use of Works
One of the principles of copyright law is that the economic copyright holder is, in principle, the only entity entitled to derive financial benefits from exploitation of the work. A solution like permitted use of works is an interference in the substance of such rights and deprives the author of a significant part of profits that could be earned if one could fully decide on who, how and for what fee could use the work. In order to alleviate the effects of these limitations, lawmakers set out the conditions that have to be met when the work is exploited. One of them prohibits the beneficiary from deriving financial gain. But in this regard lawmakers do not employ uniform terminology. A number of terms are used: ‘commercial use’, ‘economic benefits’, ‘indirect, direct economic advantage’. Therefore a question arises whether these expressions mean the same thing or different things. This issue is also important from the point of view of the principles of legislative technique. An assessment of this problem in the light of the literal meaning of the above terms suggests that these are different terms, while considering EU law and the interpretations of these expressions/terms made in subject literature suggests that they have identical meaning.
Keywords: economic copyrights, permitted use, prohibition of deriving financial gain, commercial use, principles of legislative technique
Bibliografia
Barta J., Markiewicz R., Prawo autorskie, Warszawa 2016
Czaja J., O nieracjonalności pojęcia „racjonalnego ustawodawcy”, https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/150366/czaja_o_nieracjonalnosci_pojecia_racjonalnego_ustawodawcy_2001.pdf?sequence=1&isAllowed (dostęp: 15.09.2020 r.)
Gliściński K. [w:] Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Komentarz, red. A. Michalak, Warszawa 2020
Kantor-Kozdrowiecki P., Racjonalność prawodawcy jako paradygmat nauk prawnych, „Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis” 2018, Vol. 7 (1)
Kleinemenke M., Fair Use, Dreistufentest und Schrankenkatalog, ZGE 2013/1
Komierzyńska-Orlińska E., Komentarz do ustawy – Prawo przedsiębiorców [w:] L. Bielecki i in., Konstytucja biznesu. Komentarz, LEX/el. 2019
Koźmiński K., Technika legislacyjna Drugiej Rzeczypospolitej Polskiej – tradycja i współczesność, 4. Ujednolicenie techniki prawodawczej: zbiory techniki prawodawczej [w:] Między tradycją a nowoczesnością, Prawo polskie w 100-lecie odzyskania niepodległości, red. Ł. Pisarczyk, Warszawa 2019
von Lewinski S. [w:] S. von Lewinski, M. Walter, European Copyright Law. A Commentary, Oxford 2010
Ożegalska-Trybalska J., Stanisławska-Kloc S., Dozwolony użytek utworów i przedmiotów praw pokrewnych dla dobra osób niepełnosprawnych ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb osób z dysfunkcją wzroku, „Prace Instytutu Prawa Własności Intelektualnej UJ”, 2007/98
Preussner-Zamorska J., Marcinkowska J., Laskowska E. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 13, Prawo autorskie, red. J. Barta, Warszawa 2017
Proces prawotwórczy w świetle orzecznictwa TK. Wypowiedzi Trybunału Konstytucyjnego dotyczące zagadnień związanych z procesem legislacyjnym, Warszawa 2015
Stanisławska-Kloc S. [w:] Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, red. D. Flisak, Warszawa 2015
Traple E. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 13, Prawo autorskie, red. J. Barta, Warszawa 2017
Trzaskowski R. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. III, Zobowiązania, część ogólna, red. J. Gudowski, Warszawa 2018
Urbański A. [w:] Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, red. W. Machała, R.M. Sarbiński, Warszawa 2019
Wierczyński G., Komentarz do rozporządzenia w sprawie „zasad techniki prawodawczej”, LEX/el. 2009
Woleński J., Jak nie formułować przepisów prawnych i jakie są skutki błędnej legislacji (studium trzech przypadków). Aktualne wyzwania prawa własności intelektualnej i prawa konkurencji. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Michałowi du Vallowi, Warszawa 2015
Marcin Trzebiatowski
Dowód na publiczne udostępnienie wzoru przemysłowego wykluczające jego nowość lub indywidualny charakter – uwagi na tle wyroku Sądu z 27.02.2020 r.,T-159/19, Bog-Fran sp. z o.o. sp.k. przeciwko Urzędowi Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej
W praktyce dotyczącej ochrony wzorów przemysłowych istotnym problemem było i nadal pozostaje publiczne udostępnienie danego wzoru przed datą pierwszeństwa wzoru zarejestrowanego. Okoliczność ta, decydująca o nowości i/lub indywidualnym charakterze wzoru, jest przedmiotem różnych opinii i różnych też ocen, zwłaszcza w działalności EUIPO i sądów unijnych. W szczególności da się zauważyć różne podejście do dowodów na ujawnienie wzoru wcześniejszego, rozpatrywanych z perspektywy ostatecznego kryterium w tej materii, którym jest dojście, w rozsądny sposób, informacji o wzorze do wiadomości wyspecjalizowanych środowisk w toku ich normalnej działalności w UE. W przypadku gdy dowody te opierają się na publicznych wystawach, zwraca się od razu uwagę na nieadekwatność dla ujawnienia wzoru tych wystaw, które mają niewielki zasięg oddziaływania co do terytorium lub odbiorców. Natomiast dużo liberalniej traktuje się pod tym względem takie dowody, jak np. katalogi czy faktury, w tym dowody sprzedaży produktów zawierających wzór. Pokazuje to nowe orzecznictwo Sądu, jak zwłaszcza wyrok T-159/19, dotyczący szafy dwudrzwiowej, który za dowód na upublicznienie wzoru w powyższych kręgach specjalistów uznał pojedynczą fakturę sprzedaży szafy, wystawioną przez producenta na rzecz swojego zagranicznego hurtownika. Niezależnie od samej wątpliwości dotyczącej wystarczalności jako takiego dowodu faktury obrazującej tylko jedną transakcję handlową z użyciem produktu mającego zawierać dany wzór, to zastrzeżenia budzi tu tym bardziej kwalifikowanie jako takiego dowodu faktury wystawione swojemu stałemu kooperantowi, trudno bowiem przyjąć, żeby w takim obrocie, zamkniętym jeszcze na klienta zewnętrznego, doszło do sytuacji, o której można twierdzić, że spowodowała ona zapoznanie się ze wzorem środowiskom specjalistów w branży meblarskiej. Jak sama nazwa wskazuje, wzór powinien trafić przynajmniej do pewnego liczniejszego, a także rynkowo istotnego kręgu handlowców w tej branży. W braku realizacji tego warunku należy zaprzeczyć ujawnieniu wzoru, w przeciwnym razie stanowisko orzecznictwa będzie niespójne. A będzie tak tym bardziej, że analogiczna przesłanka, którą w przypadku obowiązku rzeczywistego używania znaku towarowego stanowi korzystanie ze znaku na zewnątrz przedsiębiorstwa uprawnionego, w przestrzeni publicznej, jest spełniona, nawet w razie sprzedaży produktów ze znakiem realizowanej przy pomocy hurtowników czy dystrybutorów związanych z uprawnionym, dopiero wtedy, gdy towar wyjdzie poza zakres relacji handlowych między samymi tymi podmiotami. Wobec tego pozostaje oczekiwać, że praktyka unijna w omawianej kwestii zostanie ujednolicona w kierunku stawiania podmiotom powołującym się na ujawnienie wzoru wyższych wymogów co do liczby, jak i adresatów dowodów w postaci faktur sprzedaży produktów mających zawierać dany wzór.
Słowa kluczowe: wzór przemysłowy, publiczne udostępnienie (ujawnienie), normalny tok spraw środowisk wyspecjalizowanych w danej branży, dowód, faktura sprzedaży, stały kooperant (hurtownik)
dr hab. Marcin Trzebiatowski, associate professor of the John Paul II Catholic University of Lublin
Department of Commercial Law, John Paul II Catholic University of Lublin. ORCID: 0000-0001-5097-3618
Evidence of Industrial Design Disclosure Excluding Its Novelty or Individual Character: Remarks Against the Background of Judgment of the General Court of 27 February 2020, T-159/19, Bog-Fran sp. z o.o. sp. k. v. European Union Intellectual Property Office
In the practice of protection for industrial designs an important problem has been making a given design publicly available before the date of priority of the registered design. This fact, which is decisive for novelty and/or individual character of the design, has been the subject of diverging views and assessments, especially in the activities of the EUIPO and EU Courts. In particular we can notice divergent approaches to evidence of disclosure of an earlier design, considered from the point of view of the final criterion in the matter, that is, the design becoming known to circles specialized in the sector concerned, in a reasonable manner, in the course of their normal business activity in the EU. If the evidence comes from public exhibitions, attention is immediately drawn to the inadequacy of such exhibitions for design disclosure, considering the small reach of exhibitions in terms of territory or visitors. But in this respect, such evidence as catalogues or invoices, including proof of sale of products containing the design, is treated in a much more liberal manner. This is demonstrated in the latest case law of the Court, especially judgment T-159/19, concerning a two-door wardrobe, in which a single wardrobe sale invoice, issued by the producer to its foreign wholesaler, was recognized as evidence of disclosure of the design in the above-mentioned specialized circles. Regardless of the doubt concerning the sufficiency as such evidence of an invoice confirming just one commercial transaction involving a product allegedly containing a given design, it is the more objectionable to classify as such evidence invoices issued to a permanent business partner, because it can hardly be assumed that in such transactions, which are not yet open to external customers, there were situations in which it can be claimed that the circle of specialists in the furniture industry becoming familiar with the design. As the term itself suggests, the design should be known at least to a certain, more numerous, and also important in market terms, group of traders in the industry. When this condition has not been met, disclosure of the design has to be denied, otherwise the position of case law will be inconsistent. And it will be the more so that a similar condition which, in case of the obligation to actually use a trademark, consists in using the trademark outside the rigthholder’s enterprise, in the public space, is met even if products bearing the trademark are sold with the help of wholesalers or distributors associated with the rightholder only when the goods are outside the scope of trade relations between the same entities. Consequently, it remains to be expected that the EU practice in the issue in point will be standardized towards setting higher requirements for entities raising the objection of design disclosure, in terms of the number and the addressees, when evidence is in the form of invoices confirming sales of products allegedly containing a given design.
Keywords: industrial design, making publicly available (disclosure), normal course of business in the circles specialized in the sector concerned, evidence, sales invoice, permanent business partner (wholesaler)
Bibliografia
Brancusi L., Publiczne ujawnienie, zorientowany użytkownik oraz swoboda twórcza na przykładzie wzoru kartonowego elementu strukturalnego. Glosa do wyroku S(PI) z dnia 15 października 2015 r., T-251/14, LEX/el. 2015
Demendecki T., Niewęgłowski A., Sitko J., Szczotka J., Tylec G., Prawo własności przemysłowej. Komentarz, LEX/el. 2015, kom. do art. 103
Sieńczyło-Chlabicz J., Utrata nowości i indywidualnego charakteru wzoru wspólnotowego wskutek jego publicznego ujawnienia, „Europejski Przegląd Sądowy” 2010/4
Tischner A., Jarosiński W., Widła B., Komentarz do rozporządzenia nr 6/2002 w sprawie wzorów wspólnotowych, LEX/el. 2012, kom. do art. 7
Trzebiatowski M., Obowiązek używania znaku towarowego. Studium z prawa polskiego na tle prawnoporównawczym, Warszawa 2007
Trzebiatowski M. [w:] System Prawa Prywatnego, t. 14B, Prawo własności przemysłowej, red. R. Skubisz, Warszawa 2017
dr Iga Bałos
The author is an assistant professor at the Andrzej Frycz Modrzewski Krakow University. ORCID: 0000–0001–8606–9719
The Impact of AI on Patent Quality
The use of Artificial Intelligence (‘AI’) becomes increasingly widespread, which makes it one of the most topical issues in almost every possible area. In the context of patent law, the impact of AI is at least twofold. Firstly, the question of the scope of patent protection with regard to AI-related inventions should be addressed. It is argued that patents are a poor fit for many AI systems due to patent eligibility and patentability requirements. Secondly, using AI as a tool is becoming more common for different stakeholders of the patent system. Finally, AI has recently made its public debut as an inventor, indicated as such in several patent applications. All these factors impact on the existing rules on patentability and patent eligibility and, as a matter of consequence, they also contribute to overall patent quality. It must be remembered that not every solution facilitating everyday activities, whether in the professional or private spheres, fulfils patentability requirements. There are many patent system stakeholders. This group encompasses inventors, researchers, applicants, patentees, patent attorneys, patent offices, courts, and the general public. Not all stakeholders’ interests are equally important when it comes to shaping patent polices with special regard to patent quality. Expanding patent eligibility of subject matter or lowering the bar for obviousness and proper disclosure with a view to AI-related inventions only would provide selected sectors with an unfair advantage. If a clear explanation of how a given AI system works and what its most important features are in the language conventional for patent claims is not feasible, the subject matter itself does not fit into the system. I do not see the point of rebuilding patent laws by changing the scope of patent-eligible matters and modifying patentability requirements. Such a system would probably be internally incoherent. If the basics of any model of protection are changed entirely, while the model is still maintained, it is not possible to avoid loopholes and unintended negative consequences, among them lower patent quality.
Keywords: patent quality; artificial intelligence; AI-related inventions; DABUS; prior art search
Bibliografia
Allison J.R., Mann, R.J., The Disputed Quality of Software Patents, 97 University of Texas School of Law, Law & Economics Research Paper Series (2007) https://ssrn.com/abstract=970083 (accessed 1 October 2020)
Abbott R., Everything is Obvious, 66 UCLA L. Rev. 2, 23 (2018), https://ssrn.com/abstract=3056915 (accessed 1 October 2020)
Abbott R., I Think, Therefore I Invent: Creative Computers and the Future of Patent Law, 57 B.C.L. Rev., 1079, 1087 (2016), http://lawdigitalcommons.bc.edu/bclr/vol57/iss4/2 (accessed 1 October 2020)
Alderucci D., Ashley K., Using AI to Analyse Patent Claim Indefiniteness, 9(1) IP Theory, 1 (2020), https://www.repository.law.indiana.edu/ipt/vol9/iss1/2 (accessed 1 October 2020)
Bakels R. et al., Study of the effects of allowing patent claims for computer-implemented inventions. Final Report and Recommendations (2008), https://publications.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/90421535-ff72–46f3-b09e-a4bb8e0e711b (accessed 1 October 2020)
Bathaee Y., The Artificial Intelligence Black Box and the Failure of Intent and Causation , 31(2) Harvard Journal of Law & Technology, 891 (2018), https://jolt.law.harvard.edu/assets/articlePDFs/v31/The-Artificial-Intelligence-Black-Box-and-the-Failure-of-Intent-and-Causation-Yavar-Bathaee.pdf> (accessed 1 October 2020)
Bessen J., A Generation of Software Patents, Boston University School of Law Working Paper No. 11–31 (2011), http://ladoc.ffii.fr/BessenJ062111withBeckmanpdf> (accessed 20 August 2020)
Brachmann S., Professors Brief Capitol Hill Staffers on Proposal to Weed Out the ‘Bad Patents’, IPWatchdog, 17 October 2019, https://www.ipwatchdog.com/2019/10/17/professors-brief-capitol-hill-staffers-proposal-weed-bad-patents/id=114797/ (accessed 1 October 2020)
Brachman S., USPTO Director Andrei Iancu Discusses Patentability of Algorithms, PTAB Proceedings at Senate Judiciary Committee, IPWatchdog, 19 April 2018, https://www.ipwatchdog.com/2018/04/19/uspto-director-andrei-iancu-patentability-algorithms-ptab-senate-judiciary/id=96059/ (accessed 1 October 2020)
Calvin N., Leung J., Who owns artificial intelligence? A preliminary analysis of corporate intellectual property strategies and why they matter (2020) Working Paper Centre for the Governance of AI Future of Humanity Institute, University of Oxford 7 https://www.fhi.ox.ac.uk/wp-content/uploads/Patents_-FHI-Working-Paper-Final-.pdf (accessed 1 October 2020)
Chien C.V., Software Patents as a Currency, Not Tax, on Innovation (16 November 2016), 31 Berkeley Technology Law Journal, 1669 (2017), Santa Clara Univ. Legal Studies Research Paper No. 13–16, https://ssrn.com/abstract=2870813 (accessed 1 October 2020)
Federal Trade Commission to Promote Innovation, The Proper Balance of Competition and Patent Law and Policy, 23 (2003), http://www.ftc.gov/os/2003/10/innovationrpt.pdf (accessed 1 October 2020)
Frakes M.D., Wasserman M. F., Irrational Ignorance at the Patent Office, 72 Vanderbilt Law Review (2019) Duke Law School Public Law & Legal Theory Series No. 2018–64, https://ssrn.com/abstract=3284109, accessed 1 October 2020
Graham S.J.H., Mowery D.C., Software patents: good news or bad news?, in: R. Hahn (ed.), Intellectual Property Rights in Frontier Industries: Software and Biotechnology, 71 (AEI Press, 2005), https://ssrn.com/abstract=1594818 (accessed 1 October 2020)
Guadamuz A., The Software Patent Debate, 1(3) Journal of Intellectual Property Law & Practice (2006), https://ssrn.com/abstract=886905 (accessed 1 October 2020)
Guerrini Ch.J., Defining Patent Quality , 82 Fordham Law Review, 3099 (2014), https://ir.lawnet.fordham.edu/flr/vol82/iss6/18 (accessed 1 October 2020)
High-Level Expert Group on Artificial Intelligence [set up by the European Commission in June 2018], A definition of AI: Main capabilities and scientific disciplines , Brussels 2018
Hughes R., DeepMind: First major AI patent filings revealed (TheIPKat, 7 June 2018) http://ipkittenb-logspot.com/2018/06/deepmind-first-major-ai-patent-filings.html (accessed 1 October 2020)
Kim D., ‘AI-Generated Inventions’: Time to Get the Record Straight?, GRUR International 69(5) GRUR International (2020)
King J.K., Patent Examination Procedure and Patent Quality, in: Cohen W.M., Merrill S.A. (eds.), Patents in the Knowledge-Based Economy, 56 (The National Academies Press, Washington, 2004)
Lemley M.A., Rational Ignorance at the Patent Office, 46 UC Berkeley Public Law Research Paper Northwestern University Law Review, 1495 (2001), https://ssrn.com/abstract=261400 (accessed 1 October 2020)
Lewis P.M., The Conflation of Patent Eligibility and Obviousness: Alice’s Substitution of Section 103, Utah OnLaw: The Utah Law Review Online Supplement 1, 15 (2017), http://dc.law.utah.edu/onlaw/vol2017/iss1/1 (accessed 1 October 2020)
Lievens K., Patenting Artificial Intelligence. Examination practice at the EPO (Patenting Artificial Intelligence, Munich, 30 May 2018), www.epo.org/learning-events/events/conferences/2018/ai2018.html (accessed 1 October 2020)
Lubell D., Are Land Snail a Signature for the Mesolithic-Neolithic Transition?, 31 Documenta Praehistorica (2004), https://revije.ff.uni-lj.si/DocumentaPraehistorica/article/view/31.1/1885 (accessed 1 October 2020)
Moore K.A., Worthless Patents, 20 Berkeley Technology Law Journal, 1523 (2005), https://btlj.org/data/articles2015/vol20/20_4/20-berkeley-tech-l-j-1521–1552.pdf (accessed 1 October 2020)
Misuraca G., van Noordt C., Overview of the use and impact of AI in public services in the EU, 53 (Publications Office of the European Union, Luxembourg, 2020), https://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/bitstream/JRC120399/jrc120399_misuraca-ai-watch_public-services_30062020_def.pdf (accessed 1 October 2020)
Nazer D., Ranieri V., Bad Day for Bad Patents: Supreme Court Unanimously Strikes Down Abstract Software Patent (Electronic Frontier Foundation, 19 June 2014), https://www.eff.org/deeplinks/2014/06/bad-day-bad-patents-supreme-court-unanimously-strikes-down-abstract-software (accessed 1 October 2020)
Polonski V., The Problem with AI Solutionism: Machine learning won’t solve all our problems (MindThisMagazine, 5 July 2018), https://www.mindthismagazine.com/the-problem-with-ai-solutionism-machine-learning-wont-solve-all-our-problems/ (accessed 1 October 2020)
Quinn G., Google: We Don’t Sell to Patent Trolls (IPWatchdog, 2 May 2013), https://www.ipwatchdog.com/2013/05/02/google-we-dont-sell-to-patent-trolls/id=39927/ (accessed 1 October 2020)
Rai A.K., Machine Learning at the Patent Office: Lessons for Patents and Administrative Law , 104 Iowa Law Review, 2636 (2019), https://ilr.law.uiowa.edu/print/volume-104-issue-5/machine-learning-at-the-patent-office-lessons-for-patents-and-administrative-law/ (accessed 1 October 2020)
Ramahlo A., Patentability of AI-generated inventions: is a reform of the patent system needed?, 25 (Institute of Intellectual Property of Japan, 2018), https://ssrn.com/abstract=3168703 (accessed 1 October 2020)
Real M.D., The Disruptive Nature of the So-Called Fourth Industrial Revolution for Intellectual Property: Moving Societal Changes from Linear to Exponential, in: Heath Ch., Kamperman Sanders A., Moerland A. (eds.), Intellectual Property Law and the Fourth Industrial Revolution (Kluwer Law International, 2020)
Schultz J., Urban M., Protecting Open Innovation: The Defensive Patent License as a New Approach to Patent Threats, Transaction Costs, and Tactical Disarmament, 26 Harvard Journal of Law and Technology (2012), https://ssrn.com/abstract=2040945 (accessed 1 October 2020)
Setchi R., Spasić I., AI-assisted patent prior art searching – feasibility study, 5 (IPO, 2020), https://www.gov.uk/government/publications/ai-assisted-patent-prior-art-searching-feasibility-study (accessed 1 October 2020)
Shu T., Tian X., Zhan X., Patent Quality and Firm Value: Evidence from Patent Examiners Busyness (25 August 2020), https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3137894 (accessed 3 October 2020)
Simon B.M., Sichelman T., Data-Generating Patents, 111 Nw. U. L. Rev, 377 (2017), https://core.ac.uk/download/pdf/231045066.pdf (accessed 1 October 2020)
Srivastava N. et al., Dropout: A Simple Way to Prevent Neural Networks from Overfitting, 15 Journal of Machine Learning Research, 1929 (2014), www.jmlr.org/papers/volume15/srivastava14a.old/srivastava14a.pdf (accessed 1 October 2020)
Stierle M., Artificial Intelligence Designated as Inventor – An Analysis of the Recent EPO Case Law, 69 (9) GRUR International, 924 (2020)
Tull S.Y., Miller P.E., Patenting Artificial Intelligence: Issues of Obviousness, Inventorship, and Patent Eligibility Robotics, 1(5) Artificial Intelligence & Law, 320 (2018)
Wagner R.P., Understanding Patent-Quality Mechanisms, 157 University of Pennsylvania Law Review (2019)
Zanghellini A., The Foundations of the Rule of Law, 28 Yale J.L. & Human, 213 (2016), https://digital-commons.law.yale.edu/yjlh/vol28/iss2/2 (accessed 1 October 2020)
Naina Khanna
Lecturer in Law at the Faculty of Law, Maastricht University, the Netherlands. She is
a European joint doctoral candidate at the European IP Institutes Network Innovation
Society (EIPIN-Innovation Society) – A Horizon 2020 Marie Skłodowska Curie Action ITN-EJD,
pursuing her Ph.D. at Maastricht University and the University of Augsburg, Germany.
ORCID: 0000–0002–7231–4223
Patent Quality at the European Patent Office
Low-quality patents have become a concern for many jurisdictions including the USA and
Europe. The legal discussions about patent quality usually consider either changes in law, both,
substantive and procedural; and making administrative policies to ensure quality patents in
a system. Though, defining patent quality is no easy task. Multiple factors, including stakeholders’ interest, technology type, and purpose of the study may influence how patent quality is
defined. Nonetheless, patent offices around the world, including the European Patent Office
(EPO) have taken many initiatives, both, legal and administrative to ensure quality of patents.
Not much of the previous work has been dedicated to acknowledge and discuss these already
existing measures at the patent offices. However, it is important to acknowledge that the
aforementioned measures could be an interesting starting point for future research to explore
if these measures work and if any further improvement, either procedural or administrative,
should be made in the existing quality mechanisms. This article explores the existing principles
of quality embedded in the legal and administrative conduct at the EPO. In order to understand
what needs to be changed, one must understand what is already available.
Keywords: Patent Quality, EPO, Raising the bar, legal certainty, patent prosecution, patent
Bibliografia
Bhaven N. Sampat, Determinants of Patent Quality: An Empirical Analysis, http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.382.8290&rep=rep1&type=pdf (accessed 15 Oct. 2020)
Brian Elias, Patent Quality: It’s Now or Never (LexisNexis White Paper, 2012) 2, https://www.lexisnexis.com/communities/corporatecounselnewsletter/b/newsletter/archive/2012/08/18/patent-quality-it-s-now-or-never.aspx (accessed 14 Oct. 2020)
Brian J. Love, To Improve Patent Quality, Let’s Use Fees to Weed Out Weak Patents, Berkeley Technology Law Journal (2016), http://btlj.org/2016/03/to-improve-patent-quality-lets-use-fees-to-weed-out-weak--patents/ (accessed 13 Oct. 2020)
Bruno van Pottelsberghe de la Potterie, Lost Property: The European Patent System and Why It Doesn’t Work, Bruegel Blueprint Series 9, http://bruegel.org/wp-content/uploads/imported/publications/patents_BP_050609.pdf (accessed 12 Oct. 2020)
Bruno van Pottelsberghe de la Potterie, The Quality Factor in Patent Systems, 20 Industrial and Corporate Change 1755 (2011), https://academic.oup.com/icc/article/20/6/1755/888713 (accessed 10 Oct. 2020)
Christi J. Guerrini, Defining Patent Quality , 82 Fordham Law Review 3091 (2014)
Colleen Chien, Comparative Patent Quality (2016) Santa Clara Law Digital Commons, http://digital-commons.law.scu.edu/facpubs/938/ (accessed 11 Oct. 2020)
Dietmar Harhoff, Promoting Innovation – The Role of Patent Quality (EUPACO-Towards a New European Patent System, Brussels 15–16 May 2007), http://eupaco.wdfiles.com/local--files/eupaco2/Dietmar%20Harhoff.pdf (accessed 12 Oct. 2020)
Dominique Guellec, Bruno van Pottelsberghe de la Potterie, The Economics of the European Patent System: IP Policy for Innovation and Competition, 2 (Oxford University Press 2007)
Gaétan de Rassenfosse, Adam B. Jaffe, Elizabeth Webster, Low-quality Patents in the Eye of the Beholder: Evidence from Multiple Examiners (National Bureau of Economic Research Working Paper No 22244, 2016), https://www.nber.org/papers/w22244 (accessed 14 Oct. 2020)
George Matta, A Renewed Focus on Patent Quality – Implications for Patent Owners, 50 (Globe Business Media Group 2017), https://www.iam-media.com/renewed-focus-patent-quality-implications-patent-owners (accessed 15 Oct. 2020)
Giuseppe Scellato at al., Study on the Quality of the Patent System in Europe (PATQUAL: Tender MARKT/2009/11/D, 2011), http://ec.europa.eu/internal_market/indprop/docs/patent/patqual02032011_en.pdf (accessed 12 Oct. 2020)
Jean O. Lanjouw, Mark Schankerman, The Quality of Ideas: Measuring Innovation with Multiple Indicators (National Bureau of Economic Research (NBER) Working Paper No 7354, 1999), https://econpapers.repec.org/paper/nbrnberwo/7345.htm (accessed 13 Oct. 2020)
John R. Thomas, The Responsibility of the Rule Maker: Comparative Approaches to Patent Administration Reform, 17 Berkeley Technology Law Journal 727 (2002), https://scholarship.law.georgetown.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1318&context=facpub (accessed 14 Oct. 2020)
Kevin Mack, Reforming Inequitable Conduct to Improve Patent Quality: Cleansing Unclean Hands, 21 Berkeley Technology Law Journal 147 (2006), https://lawcat.berkeley.edu/record/1120552?ln=en (accessed 15 Oct. 2020)
Kyle W. Higham, Gaétan de Rassenfosse, Adam B. Jaffe, Patent Quality: Towards a Systematic Framework for Analysis and Measurement (National Bureau of Economic Research Working Paper Series No 27598, 2020) 1, https://www.nber.org/papers/w27598 (accessed 14 Oct. 2020)
Mariagrazia Squicciarini, Hélène Dernis, Chiara Criscuolo, Measuring Patent Quality: Indicators of Technology and Economic Value (OECD Science, Technology and Industry Working Paper No 2013/03, (2013), https://www.oecd-ilibrary.org/science-and-technology/measuring-patent-quality_5k4522wkw1r8-en (accessed 13 Oct. 2020)
Mark A. Lemley, Rational Ignorance at the Patent Office, 95 Northwestern University Law Review 1 (2001), https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=261400 (accessed 14 Oct. 2020)
Michael D. Frakes, Melissa F. Wasserman, Irrational Ignorance at the Patent Office, 72 Vanderbilt Law Review 975 (2019), https://cdn.vanderbilt.edu/vu-wp0/wp-content/uploads/sites/278/2019/04/30121409/Irrational-Ignorance-at-the-Patent-Office.pdf (accessed 13 Oct. 2020)
Naina Khanna, Patent Quality: Does One Size Fit All?, 4iP Council, https://www.4ipcouncil.com/application/files/6615/4877/3210/Patent_Quality_Does_One_Size_Fit_All.pdf (accessed 12 Oct. 2020)
Nicolas van Zeebroeck at al., Patent Inflation in Europe, 30 World Patent Information 43 (2008), https://ideas.repec.org/a/eee/worpat/v30y2008i1p43–52.html (accessed 11 Oct 2020)
Nicolas van Zeebroeck, Bruno van Pottelsberghe de la Potterie, Dominique Guellec, Claiming More: the Increased Voluminosity of Patent Applications and its Determinants 38 Research Policy 1006 (2009), https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0048733309000444 (accessed 11 Oct. 2020)
Nicolas van Zeebroeck, Bruno van Pottelsberghe de la Potterie, Filing Strategies and Patent Value, 20 Economics of Innovation and New Technology 539 (2011), https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/10438591003668646?needAccess=true (accessed 12 Oct. 2020)
R. Polk Wagner, Understanding Patent-Quality Mechanisms, 157 University of Pennsylvania Law Review 2135 (2009), https://www.law.upenn.edu/live/files/86-wagner157upalrev21352009pdf (accessed 15 Oct. 2020)
Rainer Moufang, Patentability of Pharmaceutical Innovations: the European Perspective, 55, in: Josef Drexl, Nari Lee (eds.), Pharmaceutical Innovation, Competition and Patent Law: A Trilateral Perspective (Edward Elgar 2013).
Reto M. Hilty, The Role of Patent Quality in Europe, in: Josef Drexl et al. (eds.), Technology and Competition: Contributions in Honour of Hanns Ullrich (2009)
Robin Cowan et al., Policy Options for the Improvement of the European Patent System (IP/A/STOA/FWC/2005–28/SC16, 2007), 15, https://www.europarl.europa.eu/document/activities/cont/200806/20080630ATT33076/20080630ATT33076EN.pdf (accessed 11 Oct. 2020)
Ronald J. Mann, Marian Underweiser, A New Look at Patent Quality: Relating Patent Prosecution to Validity, 9 Journal of Empirical Legal Studies 1 (2012)
Roy Schestowitz, Raw: EPO Comes Under Fire for Lowering Patent Quality Under the Orwellian Guise of ‘Collaborative Quality Improvements’ (CQI) (Techrights, 15 October 2019), http://techrights.org/2019/10/15/cqi-misnomer-of-epo/ (accessed 20 Oct. 2020)
Roy Schestowitz, The EPO’s ‘Collaborative Quality Improvements’ (CQI), Formerly Known as ‘Team Collaboration Project’, Shows the EPO Grossly Violating the Law, Granting Patents in Clear Violation of the EPC (Techrights, 27 June 2019), http://techrights.org/2019/06/27/faking-epo-production/ (accessed 20 Oct. 2020)
Song Hefa, Li Zhenxing, Patent Quality and the Measuring Indicator System: Comparison among China Provinces and Key Countries, https://www.law.berkeley.edu/files/Song_Hefa_IPSC_paper_2014.pdf (accessed 13 Oct. 2020)
Susan Walmsley Graf, Improving Patent Quality Through Identification of Relevant Prior Art: Approaches to Increase Information Flow to the Patent Office, 11 Lewis & Clark Law Review 495 (2007), https://law.lclark.edu/live/files/9569-lcb112grafpdf (accessed 13 Oct. 2020)
Tara Klamrowski, The USPTO’S EPQI and the Demand for Higher Patent Quality (22 November 2016), http://knowledge.reedtech.com/intellectual-property-all-posts/the-uspto-s-epqi-and-the-demand-for-higher-patent-quality (accessed 1 Oct. 2020)
Thorsten Bausch, The EPO’s Vision (III) – Quality (Kluwer Patent Blog 2018) http://patentblog.kluweriplaw.com/2018/03/05/epos-vision-iii-quality/ (accessed 11 Oct. 2020)
William Kingston, Innovation Needs Patents Reform, 30 Research Policy 403 (2001), https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0048733300000901 (accessed 11 Oct. 2020)
Gabriela Lenarczyk
Institute of Law Studies of the Polish Academy of Sciences. ORCID: 0000–0001–5965–7291
dr Żaneta Zemła-Pacud, assistant professor
Institute of Law Studies of the Polish Academy of Sciences. ORCID: 0000–0002–3131–9466
IP and Access to COVID-19-relevant Medicines – in Search of an Optimal Legal Framework
In light of the global nature of the pandemic, and its severe social and economic consequences, it is crucial to create a well-weighted legal framework regulating access to COVID-19 medicines. This article presents and assesses the possible legal instruments suitable for such a framework, as well as depicts up-to-date developments in both domestic legal orders and at the international level. We analyse public law regulations allowing access to IP protected goods under exceptional circumstances: compulsory licenses for domestic use and for export, government use, and missing waivers of data exclusivity, and identify legal and non-legal problems concerning compulsory access instruments. We then discuss models of sharing access to intellectual property through private ordering - namely, patent pools and patent pledges - and their role in facilitating management of IP rights over health innovation. The article concludes with postulates for a proper IP law response to the current pandemic situation.
Keywords: patents, compulsory licensing, patent pools, patent pledge, COVID-19, access to medicines, data exclusivity, private ordering
Bibliografia
Bently, L. & Sherman, B., Intellectual Property Law, Oxford 2009
Burrone, E., Patent Pooling in Public Health, The Cambridge Handbook on Public-Private Partnerships, Intellectual Property Governance, and Sustainable Development (Chapter 5), 2019
Contarino, L. & Purnell, E., How a Platform Technology Patent List Can Expedite Covid-19 Vaccine Research, 7 July 2020, https://www.iam-media.com/coronavirus/covid-19-platform-technology-patent-list
Contreras, J.L., Patents and Coronavirus – A Role for Patent Pools?, http://infojustice.org/archives/42242
Contreras, J.L., Eisen, M., Ganz, A., Lemley, M., Molloy, J., Peters, D.M. & Tietze, F., Pledging Intellectual Property for COVID-19, Nature Biotechnology, Vol. 38, 1146–1150, October 2020
Contreras, J.L., Expanding Access to Patents for COVID-19, Burris, S., de Guia, S., Gable, L., Levin, D.E., Parmet, W.E., Terry, N.P. (Eds.), Assessing Legal Responses to COVID-19. Boston: Public Health Law Watch University of Utah College of Law Research Paper No. 390 (2020)
Cornish, W.R., Intellectual Property-Omnipresent, Distracting, Irrelevant?, Oxford 2004
Crager, S.E., Improving Global Access to New Vaccines: Intellectual Property, Technology Transfer, and Regulatory Pathways. American Journal of Public Health, 108 (Suppl 6), S414–S420 (2018). https://doi.org/10.2105/AJPH.2014.302236r.
Du Vall, M., 2.2. Korzystanie z wynalazku dla celów państwowych. In: Prawo patentowe (Oficyna, 2008)
Du Vall, M., Prawo patentowe (Wolters Kluwer 2017)
Dreyfuss, R.C., In Praise of an Incentive-Based Theory of Intellectual Property Protection (in:) R.C. Dreyfuss, E.Siew-Kuang Ng, Framing Intellectual Property Law in the 21st Century, 2018
European Commission, Letter from the European Commission to Mr Greg Perry, EGA-European Generic Medicines Association on the subject of Tamiflu application and data exclusivity in an emergency compulsory license situation (Brussels, 2006)
Eyre, D., How Broad Is the Crown Use Defence?, http://www.schlich.co.uk/latest-howbroad-isthe-crown-use-defence.php
Fidler, D.P., Negotiating Equitable Access to Influenza Vaccines: Global Health Diplomacy and the Controversies Surrounding Avian Influenza H5N1 and Pandemic Influenza H1N1 . PLoS Med 7(5): e1000247 (2010)
Frankel, S., Lai, J.C., Patent Law and Policy, 2016
Friede, M., Intellectual Property and License Management with respect to Vaccines, presented at the WHO Tech Transfer Workshop in 2010, https://www.who.int/phi/news/Presentation15.pdf?ua=1
Gervais, D., The Internationalization of Intellectual Property: New Challenges from the Very Old and the Very New, 12 Fordham Intellectual Property, Media and Entertainment Law Journal; Spring 2002
Klein, J.I., An Address to the American Intellectual Property Law Association, on the Subject of Cross-Licensing and Antitrust Law (2 May 1997), https://www.justice.gov/atr/speech/cross-licensing-and-antitrust-law
Knowledge Ecology International, Open letter asking 37 WTO Members to declare themselves eligible to import medicines manufactured under compulsory licence in another country, under 31bis of the TRIPS Agreement, Open Letter, 7 April 2020, https://www.keionline.org/32707
Longsworth, G.L., Ph.D., Greene Sterne, R., Vaccine IP Under Microscope With Coronavirus Outbreak, (2020) https://www.sternekessler.com/news-insights/publications/vaccine-ip-under-microscope-coronavirus-outbreak
MacQueen, H., Waelde, Ch., Laurie, G., Contemporary Intellectual Property, Law and Policy, Oxford 2010
Medicines Patent Pool, Governance Board Resolution on temporarily expanding MPP’s remit to include any health technology that could contribute to the global response to COVID-19, 31 March 2020. https://medicinespatentpool.org/uploads/2020/04/Governance-Board-Resolution-31-March-2020_final.pdf
Miyaki, C., Meros, M., Precioso, A.R., Raw, I. (2011) Influenza Vaccine Production for Brazil: A Classic Example of Successful North-South Bilateral Technology Transfer. Vaccine 29 Suppl 1:A12-5
OECD Policy Responses to Coronavirus (COVID-19), Why open science is critical to combatting COVID-19, updated 12 May 2020, http://www.oecd.org/coronavirus/policy-responses/why-open-science-is-critical-to-combatting-covid-19-cd6ab2f9/
Shadlen, S., To Speed New COVID Vaccines, Look to Patenting, 22 Aug. 2020, https://issues.org/covid-vaccines-development-distribution-patenting-shadlen/
World Health Organization (WHO), Renumeration guidelines for non-voluntary use of patent on medical technologies, Health Economics and Drugs, TCM Series No. 18. WHO/TVM/2005.I, https://www.who.int/hiv/amds/WHOTCM2005.1_OMS.pdf
World Intellectual Property Organization (WIPO), Patent Pools and Antitrust – A Comparative Analysis, March 2014. https://www.wipo.int/export/sites/www/ip-competition/en/studies/patent_pools_report.pdf
Yang, C., Crown Use and Government Use [in:] Compulsory Licensing, ed. by R. Hilty, K.-Ch. Liu, MPI Studies on Intellectual Property and Competition Law 2015/22
Zemła-Pacud, Ż., Patents, SPC and Data Exclusivity at the Service of Pharmaceuticals, in: S. Frankel, The Object and Purpose of Intellectual Property, 218 (Edward Elgar Pub 2019)
