Dowód nienazwany w postępowaniu cywilnym
prof. dr hab. Feliks Zedler
SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny
Dowód nienazwany w postępowaniu cywilnym
W artykule autor dokonuje interpretacji art 309 Kodeksu postępowania cywilnego, który zezwala sądowi na ustalanie stanu faktycznego sprawy za pomocą innych środków niż tradycyjnych środków dowodowych, takich jak zeznania świadków, dokumenty, oględziny, przesłuchanie stron czy dowód z opinii biegłych. Takimi innymi środkami mogą być eksperyment sądowy, oświadczenie jasnowidzów oraz dowody osmologiczne. W postępowaniu cywilnym wymienione środki w praktyce nie mają jednak praktycznego zastosowania. W konkluzji autor postuluje usunięcie art 309 Kodeksu postępowania cywilnego, gdyż jego istnienie stwarza niebezpieczeństwo ustalania przez sąd stanu faktycznego sprawy na podstawie niejasnych kryteriów, co może pozbawić strony prawa do rzetelnego procesu.
Słowa kluczowe: dowód, środek dowodowy, nazwany środek dowodowy, nienazwany środek dowodowy, uprawdopodobnienie, postępowanie dowodowe
Unnamed evidence in civil proceedings
In the article, the author interprets Article 309 of the Polish Code of Civil Procedure, which allows the court to determine the facts of the case by other means than traditional evidence, such as testimonies, documents, inspection, interrogation of the parties or expert evidence. Such other means may be a court experiment, a statement of clairvoyants or osmological evidence. In civil proceedings, however, these measures in practice have no practical application. In conclusion, the author postulates the deletion of Article 309 of the Polish Code of Civil Procedure, because its existence creates the danger of determining the facts of the case by the court on the basis of unclear criteria, which may deprive the party of the right to a fair trial.
Keywords: evidence, types of evidence, named evidence, unnamed evidence, substantiation, evidentiary proceedings
Bibliografia:
Błaszczak Ł., Markiewicz K. (red.), Rola biegłego w postępowaniach sądowych, Wrocław 2016
Błaszczak Ł., Markiewicz K., Rudkowska-Ząbczyk E. (red.), Dowody w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2010
Broniewicz W., Marciniak A., Kunicki I., Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 2016
Dolecki H., Wiśniewski T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. LEX/el. 2013
Ereciński T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2012
Strelau J., Doliński D. (red.), Psychologia akademicka. Podręcznik, Gdańsk 2011
Góra-Blaszczykowska A. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2013
Jakubecki A. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2010
Klimp-Rump J., Podstawa faktyczna rozstrzygnięcia sądowego w procesie cywilnym, Warszawa 1977
Korzan K., Postępowanie nieprocesowe, Warszawa 2004
Lapierre J., Jodlowski J., Resich Z., Misiuk-Jodłowska T., Weitz K., Postępowanie cywilne, Warszawa 2016
Lisiewski M., Wykorzystanie medium w pracy organów ścigania, „Przegląd Policyjny” 1996/1
Marciniak A., Piasecki K. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2016
Markiewicz K., Zasady orzekania w postępowaniu nieprocesowym, Warszawa 2013
Nowacki J., Analogia legis, Warszawa 1966
Piasecki K., System dowodów i postępowanie dowodowe w sprawach cywilnych, Warszawa 2010
Resich Z., Siedlecki W. (red.) Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 1969
Safian M., Bożek L. (red.), Konstytucja RP. Komentarz, Warszawa 2016
Siedlecki W., Glosa do uchwały SN z 30.10.1985, w sprawie III CZP 59/85, „Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych” 1986/7–8, poz. 139.
Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2002
Wiśniewski T. (red.), System prawa procesowego cywilnego. Postępowanie procesowe przed sądem pierwszej instancji, Warszawa 2016
Wiśniewski T., Przebieg procesu cywilnego, Warszawa 2009
Wójcikiewicz J., Dowód naukowy w procesie sądowym, Kraków 2000
Wronkowska S., Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2005
Zedler F., Dowód z dokumentu elektronicznego w postępowaniu cywilnym. Ius est a Iustitia Appellatum. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Wiśniewskiemu, red. T. Ereciński, J. Gudowski, M. Pazdan, Warszawa 2017
dr Andrzej Olaś
adwokat, adiunkt w Zakładzie Postępowania Cywilnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Jagielloński
Procesowa dopuszczalność restitutio in integrum po skutecznym wniesieniu sprzeciwu od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym
W artykule autor rozstrzyga kwestię dopuszczalności oraz sposobu dochodzenia przez pozwanego od powoda, w toku procesu z powództwa o zapłatę, zwrotu nienależnego świadczenia spełnionego przez pozwanego w celu uniknięcia przymusu lub wyegzekwowanego na podstawie tytułu wykonawczego, w postaci nieprawomocnego nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym, niesłusznie zaopatrzonego w klauzulę wykonalności wskutek wadliwego przyjęcia fikcji doręczenia per aviso, który następnie utracił moc w związku z podważeniem skuteczności jego doręczenia pozwanemu i prawidłowym wniesieniem sprzeciwu od nakazu zapłaty.
Słowa kluczowe: restitutio in integrum, wadliwe doręczenie per aviso, fikcja doręczenia w postępowaniu upominawczym
The procedural admissibility of the restitutio in integrum after an effective objection to an order for payment issued in writ-of-payment proceedings
In the article, the author analyses the admissibility and the manner of pursuing the defendant’s claim (in the course of the pending civil proceedings) for the reimbursement of undue performance enforced against him or made by the defendant to avoid its coercive enforcement on the basis of an invalid order for payment which was erroneously provided with a writ of execution as a result of its faulty service on the defendant per aviso and subsequently annulled due to its proper delivery to and challenge by the defendant.
Keywords: restitutio in integrum, defective service per aviso, fiction of service in writ-of-payment proceedings
Bibliografia:
Czech B. [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. 1, Komentarz. Art. 1–366, red. A. Marciniak, K. Piasecki, Warszawa 2016
Gapska E., Wady orzeczeń sądowych w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2009
Grzegorczyk P. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 1, Postępowanie rozpoznawcze, red. T. Ereciński, Warszawa 2016
Gudowski J., Pełnomocnictwo procesowe na tle podziału prawa na prywatne i publiczne, „Polski Proces Cywilny” 2011/1
Jakubecki A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 1, Artykuły 1–366, red. H. Dolecki, T. Wiśniewski, Warszawa 2013
Jakubecki A., Restitutio in integrum w sądowym postępowaniu cywilnym: (art. 338 § 1, 415 i 422 § 1 k.p.c.), Lublin 1993
Jędrzejewska M., Weitz K. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 2, Postępowanie rozpoznawcze, red. T. Ereciński, Warszawa 2016
Księżak P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania. Część ogólna, red. K. Osajda, t. 3A, Warszawa 2017
Kunicki I. [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. 1, Komentarz. Art. 1–729, red. A. Góra-Błaszczykowska, Warszawa 2016
Laskowska A., Zawieszenie sądowego postępowania rozpoznawczego w sprawach cywilnych, Warszawa 2009
Ludwik M, Quoos M.A., Wniosek restytucyjny przed sądem drugiej instancji oraz Sądem Najwyższym, „Przegląd Sądowy” 2003/11–12
Łabno Z., Umorzenie postępowania cywilnego z mocy prawa a stan sprawy w toku, „Nowe Prawo” 1973/7–8
Łazarska A., Procesowa dopuszczalność restitutio in integrum w postępowaniu nakazowym, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2017/7
Marciniak A. [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. 1, Komentarz. Art. 1–366, red. A. Marciniak, K. Piasecki, Warszawa 2016
Mądrzak H., Likwidacja następstw bezpodstawnej egzekucji na tle art. 338 § 1 k.p.c. [w:] Księga pamiątkowa ku czci Kamila Stefki, Wrocław 1967
Mucha A., Zawieszenie postępowania w procesie cywilnym z powodu innego toczącego się postępowania cywilnego (art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c.), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego” 1978, seria I/42,
Mucha J., Zawisłość sprawy w procesie cywilnym, Warszawa 2014
Mostowik P. [w:] System prawa prywatnego, t. 6, Prawo zobowiązań – część ogólna,, red. A. Olejniczak, Warszawa 2014
Ohanowicz A., Glosa do wyroku SN z dnia 24 marca 1964 r., I CR 211/63, OSPiKA 1965/10, poz. 206
Olaś A., Umorzenie procesu cywilnego, Warszawa 2016
Piasecki K., Zwrot spełnionego lub niewyegzekwowanego świadczenia i przywrócenie stanu poprzedniego, „Palestra” 1969/3
Rodziewicz J., Prejudycjalność w postępowaniu cywilnym, Gdańsk 2000
Telenga P. [w:] Kodeks postępowania cywilnego, t. 1, Komentarz do art. 1–729, red. A. Jakubecki, Warszawa 2017
Walasik M., Analogia w prawie procesowym cywilnym, Warszawa 2013
dr hab. Artur Nowacki
adiunkt w Katedrze Prawa Handlowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego; radca prawny
Procedura wyłączenia arbitra
Przedmiotem artykułu jest procedura wyłączenia arbitra. Poza zakresem artykułu pozostają natomiast przesłanki wyłączenia. Autor broni w szczególności stanowiska o niezaskarżalności postanowienia sądu w przedmiocie wyłączenia arbitra, a także o – co do zasady – bezprzedmiotowości postępowania w przedmiocie wyłączenia arbitra po wydaniu wyroku arbitrażowego. Zgodnie z zajętym stanowiskiem odmowa wyłączenia arbitra przez sąd państwowy wyklucza jego późniejsze wyłączenie z tych samych przyczyn w trybie umownym, natomiast ustawowy termin na wystąpienie z żądaniem wyłączenia do sądu państwowego w razie braku wyłączenia arbitra w trybie umownym nie ma charakteru prekluzyjnego tam, gdzie postępowanie o wyłączenie arbitra w trybie umownym jeszcze się toczy.
Słowa kluczowe: arbiter, wyłączenie arbitra, sąd polubowny
The procedure for challenging an arbitrator
The article deals with the procedure for challenging an arbitrator under the Polish Code of Civil Procedure. The grounds for a successful challenge are not included in the paper. The author claims that the state court’s decision on the challenge is non-appealable and the proceedings for challenging an arbitrator should be discontinued once the arbitral award is issued. The author stipulates also that if the challenge is not approved by the state court, the arbitrator may not be challenged later on under the out-of-court rules provided by the parties and that the time limit stipulated by law to challenge an arbitrator in the state court is not preclusive as long as the proceedings under the out-of-court rules provided by the parties are pending.
Keywords: arbitrator, arbitrator challenges, arbitration court
Bibliografia:
Asłanowicz M., Sąd polubowny (arbitrażowy). Komentarz do części piątej Kodeksu postępowania cywilnego, Warszawa 2017
Asłanowicz M., Zasady i tryb wyłączenia członka zespołu orzekającego w postępowaniu arbitrażowym, „Przegląd Prawa Handlowego” 2013/8
Ciemiński M., Prokop A., Glosa do wyroku SN z 24.11.2010 r., II CSK 291/10, „Monitor Prawa Bankowego” 2011/10
Morek R. [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. E. Marszałkowska-Krześ, Warszawa 2018, komentarz do art. 1176
Pietkiewicz P., Wyłączenie arbitra. Wybrane problemy proceduralne na tle przepisów Części piątej Kodeksu postępowania cywilnego [w:] Międzynarodowy i krajowy arbitraż handlowy u progu XXI wieku. Księga pamiątkowa dedykowana doktorowi habilitowanemu Tadeuszowi Szurskiemu, Warszawa 2008
Szumański A., Arbitrzy i zespół orzekający [w:] System prawa handlowego, t. 8, Arbitraż handlowy, red. A. Szumański, Warszawa 2015
Tomaszewski M., Wniosek o wyłączenie arbitra i tryb rozpoznania wniosku, „Przegląd Sądowy” 2012/2
Wydra Ł., Glosa do wyroku SN z 16.10.2014 r., III CZ 39/14, „ADR. Arbitraż i Mediacja” 2016/2
Anna Czarna
doktorantka, Uniwersytet Śląski w Katowicach
Jak powinien postąpić sąd w sytuacji kiedy skarżący złożył skargę na czynności komornika do sądu zamiast do komornika?
Problem wniesienia skargi na czynności komornika zgodnie z właściwością niezmiennie od wielu lat budzi liczne problemy. Artykuł analizuje, jak powinien postąpić sąd, jeżeli skarga została złożona bezpośrednio do sądu właściwego do jej rozpoznania, tj. z naruszeniem obowiązku złożenia jej do komornika. Autorka zastanawia się, jakie rozwiązanie może zostać zastosowane w tej sytuacji. Analizuje zakres zastosowania art. 369 § 3 i art. 200 w zw. z art. 13 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego, oraz art. 800, 759 Kodeksu postępowania cywilnego do tego środka zaskarżenia. Ostatecznie opowiada się za stosowaniem per analogiam art. 200 Kodeksu postępowania cywilnego do przekazania skargi na czynności komornika w sytuacji, kiedy skarżący złożył ją do sądu z pominięciem komornika.
Słowa kluczowe: komornik, skarga na czynności komornika, właściwość
What should the court do if the complainant filed the complaint against the judicial officer acts to the court instead of the judicial officer?
The problem of filing a complaint against the judicial officer acts according to the competent jurisdiction has been invariably arousing numerous doubts for many years. The main aim of the article is to analyse court proceedings if the complaint against the judicial officer acts has been filed directly to a court, i.e., in violation of the duty to submit it directly to the judicial officer. What is more, she analyses the scope of application of articles 369 § 3, 200 in relation to art. 13 § 2, 800, 759 of the Polish Code of Civil Procedure and ponders which solution may be applied for this means of appeal. Ultimately, the author proclaims herself in favour of the pro analogiam applicability of Art. 200 of the Polish Code of Civil Procedure to a complaint against the judicial officer even if it has been filed directly to a court in violation of the duty to submit it directly to the judicial officer.
Keywords: judicial officer, complaint against the judicial officer, competent jurisdiction
Bibliografia:
Adamczuk A., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 2, Art. 506–1217, red. M. Manowska, Warszawa 2015
Antkiewicz A., Tryb przekazywania skargi na czynności komornika do sądu właściwego, „Nowa Currenda” 2008/1
Cieślak S., Kodeks postępowania cywilnego, t.2, Komentarz. Art. 730-1217, red. J. Jankowski, Warszawa 2015
Cudak A., Skarga na czynności komornika, Sopot 2015
Dalka S., Glosa do uchwały SN z 11.01.1996 r., „Problemy Egzekucji Sądowej” 1996/18
Demendecki T., Tryb wnoszenia, forma i treść skargi na czynności komornika sądowego [w:] Środki zaskarżenia w sądowym postępowaniu egzekucyjnym, red. J. Misztal-Konecka, Sopot 2017
Gajda-Roszczynialska K., Kodeks postępowania cywilnego, t.1, Komentarz, red. A. Góra-Błaszczykowska, Warszawa 2013
Gajda-Roszczynialska K., Sprawy o ochronę indywidualnych interesów konsumentów w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2012
Grajewski A., Skarga na czynności komornika – problemy intertemporalne. Uwagi praktyczne, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2017/8
Grzegorczyk P., Granice nadzoru judykacyjnego sprawowanego nad komornikiem w trybie art. 759 §2 k.p.c., „Palestra” 2007/9–10
Grzegorczyk P., O zakresie zastosowania art. 369 § 3 k.p.c., „Monitor prawniczy” 2014/19
Gudowski J., Przegląd orzecznictwa z zakresu prawa cywilnego, „Przegląd Sądowy” 2000/6
Hrycaj A., Egzekucja praktyczna, Poznań 2007
Jankowski J., Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego z 10 lipca 2015 r. w zakresie postępowania egzekucyjnego, „Przegląd Prawa Egzekucyjnego” 2016/8
Julke G., Skarga na czynności komornika po zmianie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego [w:] Sądowe postępowanie egzekucyjne. Zasadnicze kierunki zmian z 2016r., red. A. Marciniak, Sopot 2017
Julke G., Właściwość sądu przy rozstrzyganiu spraw na czynności komornika. Uwagi na tle orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010 r., „Nowa Currenda” styczeń 2011
Kowalkowski R., Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz, red. Z. Szczurek, Sopot 2013
Kunicki I., Ustosunkowanie się komornika do skargi na jego czynności [w:] Środki zaskarżenia w sądowym postepowaniu egzekucyjnym. Zbiór studiów, red. J. Misztal-Konecka, Sopot 2017
Lewandowski M., Odpowiednie stosowanie przepisów o procesie do postępowań do klauzulowego i egzekucyjnego, „Problemy Egzekucji Sądowej” 2000/9
Lubiński K., Stanowisko i podstawy prawne odpowiedzialności prawnej komornika sądowego w prawie polskim, Sopot 1996
Malmuk-Cieplak A., Właściwość sądu w postępowaniu wywołanym skargą na czynności komornika, „Doradca Restrukturyzacyjny” 2016/3
Nowacki J., „Odpowiednie” stosowanie przepisów prawa [w:] Studia z teorii prawa, Kraków 2003
Partyk T., Skutki procesowe wniesienia skargi na czynności komornika sądowego do sądu niewłaściwego miejscowo, linia orzecznicza, LEX/el. 2015
Pietrzykowski H., Skarga na czynności komornika po zmianach przepisów kodeksu postępowania cywilnego dokonanych w latach 2004-2015,„Polski Proces Cywilny” 2016/3
Z. Radwański, M. Zieliński [w:] System Prawa Prywatnego. T. 1. Prawo cywilne – część ogólna, red. M. Safjan, Warszawa 2012
Romańska M., Komentarz do przepisów art. 758-1088 k.p.c. regulujących postępowanie egzekucyjne [w:] Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz, red. M. Romańska, O. Leśniak, Warszawa 2016
Siedlecki W., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 1, Warszawa 1975
Sobolewska-Hajbert E., Problemy związane z wniesieniem skargi na czynności komornika do niewłaściwego sądu, „Justitia” 2014/3
Stangret-Smoczyńska A., Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz, red. J. Gołaczyński, Warszawa 2012
Szczechowicz J., Problematyka oceny zachowania terminu skargi na czynności komornika wniesionej do sądu niewłaściwego miejscowo [w:] Cechą sprawiedliwości jest nie krzywdzić ludzi. Księga pamiątkowa ku czci Zenona Knypla, red. Z. Szczurek, G. Sikorski, Sopot 2017
Świeboda Z., Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz, Warszawa 1994
Uliasz M., Komentarz do spraw z zakresu postępowania zabezpieczającego i egzekucyjnego, red. J. Ignaczewski, Warszawa 2013
Walasik M., Analogia w prawie procesowym cywilnym, Warszawa 2013
Wengerek E., Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne. Komentarz, Warszawa 1972
Wiśniewski P., Przekazanie skargi na czynności komornika sądowego wniesionej do sądu niewłaściwego w kontekście uchwały SN z 15.5.2013 r., „Justitia” 2014/3
Zedler F., Nadzór nad czynnościami komornika na podstawie art. 759§2 k.p.c., „Nowe Prawo” 1975/7–8.
dr Krzysztof Drozdowicz
adiunkt, Zakład Postępowania Cywilnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, radca prawny
Zdolność sądowa redaktora naczelnego w postępowaniu o nakazanie opublikowania sprostowania prasowego. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z 22.06.2017 r., III CZP 8/17
Publikacja poświęcona jest zdolności sądowej redaktora naczelnego w sprawach o nakazanie opublikowania sprostowania prasowego. W uchwale z 22.06.2017 r. Sąd Najwyższy przyjął, że powództwo o opublikowanie sprostowania prasowego wytacza się przeciwko redaktorowi naczelnemu właściwego dziennika lub czasopisma, a nie przeciwko osobie fizycznej powołanej na to stanowisko. Orzeczenie to ma charakter przełomowy. Dotychczas bowiem uznawano, że pozwanym powinna być osoba fizyczna pełniąca funkcję redaktora naczelnego, a nie redaktor naczelny jako funkcja. W glosie przedstawiono zalety takiego rozwiązania dla praktyki wymiaru sprawiedliwości, lecz także wątpliwości interpretacyjne wynikające z niejednoznacznego brzmienia przepisów Prawa prasowego.
Słowa kluczowe: redaktor naczelny, zdolność sądowa, sprostowanie prasowe
Editor-in-Chief Capacity to Be Sued in Matters Concerning Press Publication Corrections. A gloss to the resolution of the Supreme Court of 22 June 2017 (III CZP 8/17)
The article is about the issue of capacity to be sued of the editor-in-chief in matters concerning press publication corrections. The Supreme Court in its resolution of 22 June 2017 stated that the capacity to be sued in matters concerning the correction of the press publication results from the status of the editor-in-chief, not the natural person appointed to be the editor. It is a breakthrough decision, because in the past the Supreme Court stated that plaintiff had to sue a natural person who performed that function. The author comments on this resolution, indicating its advantages for the practice of justice, while at the same time expressing interpretation doubts stemming from an ambiguous nature of press law provisions.
Keywords: editor-in-chief, capacity to be sued, press publication corrections
Bibliografia:
Drozdowicz K., Dochodzenie roszczeń o nakazanie opublikowania sprostowania prasowego, Warszawa 2017
Dziurda M., Strona pozwana w sprawach o publikację sprostowania prasowego, „Monitor Prawniczy” 2017/23
Ereciński T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 1, Postępowanie rozpoznawcze, LEX/el. 2016
Flejszar R., Pojęcie strony w sprawach gospodarczych, „Prawo Spółek” 2011/7–8
Jakubecki A. (red.), Kodeks postępowania cywilnego, t. 1, Komentarz do art. 1–729, LEX/el. 2018
Jędrzejewska M., Problemy wynikające z regulacji zdolności sądowej w kodeksie postępowania cywilnego, „Przegląd Sądowy” 1993/10
Kononiuk T., Klauzula sumienia w zawodzie dziennikarza [w:] Między Klio a Themis. Księga dedykowana Profesorowi Jackowi Sobczakowi, red. J.W. Adamowski, T. Wallas, K. Kakareko, Poznań–Warszawa 2016.
Kosmus B., Sprostowanie i odpowiedź prasowa, Warszawa 2006
Kosmus B., Kuczyński G. (red.), Prawo prasowe. Komentarz, Warszawa 2018
Maślanka J. (red.), Encyklopedia wiedzy o prasie, Wrocław 1976
Obrębski R., Zarys istoty zdolności sądowej w postępowaniu cywilnym, „Polski Proces Cywilny” 2016/1
Obrębski R., Zdolność sądowa redaktora naczelnego w sprawach o sprostowanie publikacji prasowej, „Polski Proces Cywilny” 2016/2
Pietrzkowski H., Czynności procesowe zawodowego pełnomocnika w sprawach cywilnych, Warszawa 2017
Skubisz-Kępka K., Sprostowanie i odpowiedź w prasie. Studium z zakresu prawa polskiego na tle prawnoporównawczym, Warszawa 2009
Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. A. Góra-Błaszczykowska, Legalis 2016
Zaremba M. (red.), Prawo prasowe. Komentarz, LEX 2018
Zelek M., Odpowiedzialność cywilna podmiotów prasowych za naruszenie dóbr osobistych spowodowane opublikowaniem materiału prasowego – uwagi na temat art. 38 ust. 1 Prawa prasowego, „Monitor Prawniczy” 2018/3
Agnieszka Gołąb
doktorantka w Katedrze Postępowania Cywilnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego; asystent sędziego w Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego
Wpływ doręczeń fikcyjnych na uznawanie i wykonywanie orzeczeń w sprawach cywilnych w Unii Europejskiej. Glosa do postanowienia niemieckiego Trybunału Federalnego z 10.09.2015 r., IX ZB 39/13
Celem glosy jest ocena, czy zastosowanie art. 11355 Kodeksu postępowania cywilnego w okolicznościach sprawy spełniło kryteria odmowy wykonania orzeczenia z powodu naruszenia klauzuli porządku publicznego państwa wezwanego, i w jaki sposób konkluzja tych rozważań może stanowić punkt odniesienia do oceny innych przypadków, w których fikcyjne doręczenie dokumentów sądowych w toku postępowania transgranicznego w Unii Europejskiej wpływa na kwestię uznawania i wykonywania orzeczeń w ramach rozporządzenia Bruksela I i Bruksela I bis. Przedmiotem analizy jest także problematyka uznawania i wykonywania orzeczeń nieopatrzonych w uzasadnienie faktyczne i prawne, do czego także odniósł się Trybunał Federalny w glosowanym orzeczeniu.
Słowa kluczowe: porządek publiczny, doręczenie fikcyjne, brak uzasadnienia orzeczenia, odmowa wykonania orzeczenia
Cross-border implications of fictitious service on recognition and enforcement of judgements in the EU. A gloss to Federal Court of Justice’s decision of 10 September 2015 – IX ZB 39/13
The aim of the gloss is to assess whether – under the circumstances of the case in question – the application of Article 11355 of the Polish Code of Civil Procedure has met the criteria of public policy exception and how the conclusion of this analysis might apply to other similar instances where fictitious service is at play with regard to the recognition or enforcement of judgements in the Brussels I and I bis regimes. In addition, the annotation will also address the issue of the recognition and enforcement of Polish judgments without actual grounds (ratio decidendi), which was also expounded on by the Federal Court of Justice.
Keywords: public policy, fictitious service, judgments without grounds, judgments without ratio decidendi, refusal to enforce judgements
Bibliografia:
Anthimos A., Fictitious service of process in the EU, “Czech Yearbook of International Law” 2017, t. VIII
Dusterhaus D., Unionsrechtswidrige Fiktion der Zustellung an ausländische Partei durch Niederlegung in der Gerichtsakte, „Neue Juristische Wochenschrift“ 2013/7
Galič A., Service abroad in civil and commercial matters – from the Hague Conventions to the EU 1393/2007 Regulation, “Zbornik radova Pravnog fakulteta u Nišu“ 2013/65
Gapska E., Dopuszczalność stosowania fikcji doręczenia (art. 11355 k.p.c.) przy dokonywaniu doręczeń transgranicznych w UE, „Europejski Przegląd Sądowy” 2013/6
Taborowski M., Fikcyjne doręczenie do akt narusza prawo UE, „Radca Prawny” 2013/2
Gascón Inchausti, Service of proceedings on the defendant as a safeguard of fairness in civil proceedings: in search of minimum standards from EU legislation and European case-law, “Journal of Private International Law” 2017/3
Geimer R., Das Recht auf ein faires Verfahren im internationalen Kontext [w:] A. Bruns i in. (red.) Festschrift für Rolf Stürner zum 70. Geburtstag, t. 2, Tübingen 2013
Heckel M., Die fiktive Inlandszustellung auf dem Rückzug – Rückwirkungen des europäischen Zustellungsrechts auf das nationale Recht, IPRax 2008/3
Hess B., Die Zustellung von Schriftstücken im europäischen Justizraum, „Neue Juristische Wochenschrift“ 2001/1
Hess B., Towards minimum standards in European civil procedural law [w:] Aurea praxis, aurea theoria. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tadeusza Erecińskiego, red. J. Gudowski, K. Weitz, t. 1, Warszawa 2011
Hess B., Urteilsfreizügigkeit und ordre public-Vorbehalt bei Verstößen gegen Verfahrensgrundrechte und Markfreiheiten, IPRax 2001/4
Knotz M., Doręczanie dokumentów sądowych w Unii Europejskiej, „Iustitia” 2013/2
Kościółek A., Usunięcie sprzeczności między treścią art. 165 § 2 i art. 11355 k.p.c. a prawem UE, Europejski Przegląd Sądowy” 2014/4
Leipold D., Neuere Erkenntnisse des EuGH und des BGH zum anerkennungsrechtlichen ordre public [w:] Festschrift für Hans Stoll zum 75. Geburtstag, Tübingen 2001
Margoński M., Artykuł 11355 § 2 k.p.c. a możliwość obrony uznania polskiego orzeczenia ze względu na naruszenie niemieckiego porządku publicznego – glosa, „Iustitia” 2013/2
Margoński M., Bedeutung der Unionswidrigkeit der fiktiven Zustellungen im Exequaturverfahren: europarechtswidrig ist nicht gleich ordre public-widrig. (Gegen-)Anmerkung zum BGH Beschluss vom 14.6.2012, IX ZB 183/09, NJW-RR 2012, 1013, „Zeitschrift für das Privatrecht der Europäischen Union“ 2013/5
Matscher F., Die indirekte Wirkung des Art. 6 EMRK bei der Anerkennung und Vollstreckung ausländischer Entscheidungen [w:] Festschrift für Helmut Kollhosser zum 70. Geburtstag, t. 2, red. R. Bork i in., Karlsruhe 2004
Muir Watt H., Evidence of an emergent European Legal Culture: Public Policy Requirements of Procedural Fairness under the Brussels and Lugano Conventions, “Texas International Law Journal” 2001/36
Okońska A., Die Verletzung des rechtlichen Gehör beim Einspruch gegen einen polnischen Zahlungsbefehl: europarechtswidrig, aber ordre-public-konform?, „Zeitschrift für das Privatrecht der Europäischen Union“ 2013/4
Okońska A., Keine fiktive Zustellung mangels eines inländischen Zustellungsbevollmächtigen im Anwendungsbereich der EuZustVO, „Recht der internationalen Wirtschaft“ 2013/5
Stürner M., Fiktive Inlandszustellungen und europäisches Recht, „Zeitschrift für Zivilprozess“ 2013/2
Sujecki B., Die Möglichkeiten und Grenzen der Abschaffung des ordre public-Vorbehalts im Europäischen Zivilprozessrecht, „Zeitschrift für Europäisches Privatrecht“ 2008/3
Weitz K., Wyłączenie fikcyjnych doręczeń krajowych w stosunkach między państwami członkowskimi? Glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (ETS) z dnia 19 grudnia 2012 r., C-325/11 w sprawie Krystyna Alder i Ewald Alder przeciwko Sabina Orłowska i Czesław Orłowski, „Polski Proces Cywilny” 2013/2
Werner A., Pełnomocnik do doręczeń w prawie polskim a doręczenie dokumentów w sprawach cywilnych i handlowych w prawie UE, „Europejski Przegląd Sądowy” 2010/6
prof. dr hab. Piotr Hofmański
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Recenzja książki „Judicial Management versus independence of judiciary”, red. Dobrosława Szumiło-Kulczycka i Katarzyna Gajda-Roszczynialska, Warszawa 2018, ISBN 978-83-8160-112-2
Review of the book “Judicial Management versus independence of judiciary”, edited by Dobrosława Szumiło-Kulczycka and Katarzyna Gajda-Roszczynialska, Warszawa 2018, ISBN 978-83-8160-112-2
prof. Tadeusz Ereciński
profesor zwyczajny Uniwersytetu Warszawskiego
dr hab. Piotr Rylski
adiunkt na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
Profesor Maria Jędrzejewska (1926‒2018)
Professor Maria Jędrzejewska (1926‒2018)
arbitrator, arbitrator challenges, arbitration court