Decentralizacja w systemie ochrony zabytków – niewykorzystana szansa?dr hab. Katarzyna Zalasińska
jest adiunktem w Katedrze Prawa i Postępowania Administracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego; ekspertem w zakresie prawa ochrony dziedzictwa, ochrony zabytków oraz obrotu dobrami kultury. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2171-2560
Decentralizacja w systemie ochrony zabytków – niewykorzystana szansa?
Decentralizacja zadań z zakresu ochrony zabytków stanowiła jeden z fundamentów nowego modelu tej ochrony, wprowadzonego w 2003 r. Mimo istotnego znaczenia, jakie przypisano jednostkom samorządu terytorialnego w aspekcie ochrony zabytków, w tym w szczególności gminom, wiele z nich nie wykonuje podstawowych zadań, które mają wpływ na przetrwanie obiektów i obszarów będących nośnikiem naszej kulturowej tożsamości. W artykule omówiono zadania jednostek samorządu terytorialnego w zakresie ochrony zabytków, rzeczywisty poziom ich realizacji na przykładzie gmin, wskazane zostały także możliwe przyczyny niewystarczającego zaangażowania samorządu w działania ochronne. W konkluzji sformułowane zostały wnioski de lege lata oraz de lege ferenda.
Słowa kluczowe: ochrona zabytków, zabytek, zarządzanie dziedzictwem, ochrona krajobrazu
Dr Hab. Katarzyna Zalasińska
is assistant professor at the Department of Law and Administrative Proceedings at the Faculty of Law and Administration of the University of Warsaw; an expert in the law on the protection of heritage, the protection of monuments and trading of items of culture, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2171-2560
Decentralization in the system of preservation of monuments – a missed opportunity?
Decentralization of the tasks of preserving monuments was one of the foundations of the new preservation model introduced in 2003. Despite the importance attributed to territorial self-government units, especially municipalities, many of these units do not perform the basic tasks that affect the preservation of objects and areas that are carriers of our cultural identity. The article discusses the tasks of territorial self-government units regarding the preservation of monuments, the actual extent to which they are performed using the example of municipalities, as well as the possible reasons for the insufficient involvement of the self-government in the preservation activities. De lege lata and de lege ferenda conclusions were formulated in the conclusion.
Keywords: preservation of monuments, monument, management of heritage, protection of the landscape
Bibliografia / References
Dobosz P., Ewoluujące formy ochrony zabytków w Polsce [w:] Prawo ochrony zabytków, red. K. Zeidler, Warszawa–Gdańsk 2014
Golka M., Pamięć społeczna i jej implanty, Warszawa 2009
Gutkowska K., Kobyliński Z., Zarządzanie dziedzictwem kulturowym – nowa dziedzina nauczania akademickiego i badań naukowych, „Mazowsze. Studia Regionalne” 2011/6
Jagielska-Burduk A. (red.), Szafrański W., Gaweł Ł., Mechanizmy prawne zarządzania dziedzictwem kultury, Gdańsk–Warszawa 2016
Konopka M., Kostarczyk A., Komu i czemu mają służyć Regionalne Ośrodki Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego, „Kuryer Konserwsatorski” 1991/3
Korczak J., Zadania samorządu terytorialnego w ochronie dziedzictwa narodowego [w:] Segmenty dziedzictwa kulturowego – między ochroną dziedzictwa materialnego i niematerialnego, red. P. Dobosz, W. Górny, A. Kozień, A. Mazur, Kraków 2020
Kozioł A., Trelka M., Florjanowicz P., Społeczno-gospodarcze oddziaływanie dziedzictwa kulturowego. Raport z badań społecznych, Warszawa 2016
Paździor M., Polska zmiana Ustawy o ochronie dóbr kultury i o muzeach, „Ochrona Zabytków” 1990/2 (44)
Purchla J., Dziedzictwo a transformacja, Kraków 2005
Purchla J., Dziedzictwo kulturowe a kapitał społecznym [w:] Dlaczego i jak w nowoczesny sposób chronić
dziedzictw kulturowe, red. A. Rottermund, Warszawa 2014
Raport o stanie zachowania zabytków nieruchomych w Polsce, red. M. Rozbicka, Warszawa 2017
Rouba M., Rola samorządu w kształtowaniu krajobrazu kulturowo-przyrodniczego, w: Krajobraz kulturowo-przyrodniczy z perspektywy społecznej, red. S. Ratajski, M. Ziółkowski, Warszawa 2015
Sikora K., Administracyjnoprawne formy ochrony zabytków właściwe dla organów administracji rządowej. Zarys, „Studia Administracyjne” 2016/8
Soldani A., Jankowski D., Zabytki. Ochrona i opieka. Praktyczny komentarz do nowej ustawy, Zielona Góra 2004
Zalasińska K., Decentralizacja zadań z zakresu ochrony zabytków – stan obecny i perspektywy zmian ustroju administracji konserwatorskiej, „Ochrona Zabytków” 2015/2
Zalasińska K., Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Komentarz, Warszawa 2020
Zalasińska K., Zeidler K., Wykład prawa ochrony zabytków, Warszawa–Gdańsk 2015
Mariusz Biadun
jest uczestnikiem Programu Seminariów Doktorskich prowadzonym na SWPS Uniwersytecie Humanistycznospołecznym, zastępcą dyrektora Teatru Ateneum im. S. Jaracza w Warszawie. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5208-9030
Powołanie dyrektora samorządowej instytucji kultury
Artykuł opisuje problemy związane z procesem powołania dyrektora samorządowej instytucji kultury. Wskazuje na nieścisłości związane z interpretacją obecnych przepisów prawa oraz toczący się proces demokratyzacji wyboru osoby zarządzającej instytucją kultury. Zwraca uwagę na historyczne przejście od wyłącznej kompetencji organów wykonawczych samorządu do ich współdziałania z organami uchwałodawczymi i innymi interesariuszami.
Słowa kluczowe: instytucja kultury, organizator, wybór dyrektora samorządowej instytucji kultury
Mariusz Biadun
is a participant in the Doctoral Seminar Programme held at the SWPS University of Social Sciences and Humanities, deputy director of the S. Jaracz Ateneum Theatre in Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5208-9030
Appointment of a director of a territorial self-government cultural institution
The article describes problems related to the process of appointing a director of a territorial self-government cultural institution. It points out the inaccuracies related to the interpretation of the current provisions of the law and the pending process of the democratization of the choice of the person managing the cultural institution. It draws attention to the historical transition from the exclusive competence of territorial self-government executive bodies to their cooperation with the legislative bodies and other stakeholders.
Keywords: cultural institution, organizer, selection of a director of a territorial self-government cultural institution
Bibliografia / References
Antoniak-Tęskna P., Organizowanie i prowadzenie działalności kulturalnej. Komentarz, LEX 2019
Gajewski S., Jakubowski A., Ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Komentarz, Warszawa 2016
Lekston M., Komentarz do art. 25(3) ustawy o związkach zawodowych [w:] Zbiorowe prawo zatrudnienia. Komentarz, red. K.W. Baran, Warszawa 2019
Pyka A., Organizacja konkursu na stanowisko dyrektora samorządowej instytucji kultury w świetle ogólnego rozporządzenia o ochronie danych, „Samorząd Terytorialny” 2022/1–2
Skuczyński P., Soft law w perspektywie teorii prawa [w:] System prawny a porządek prawny, red. O. Bogucki, S. Czepita, Szczecin 2008
dr Aleksander Jakubowski
jest adiunktem w Katedrze Prawa i Postępowania Administracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego; radcą prawnym. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5937-9591
Odwołanie dyrektora instytucji kultury a droga sądowa
Zagadnienia związane z odwołaniem dyrektora instytucji kultury należą do jednych z najbardziej problematycznych na gruncie ustawy z 25.10.1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Świadectwem tego jest bogate i niejednolite orzecznictwo w tej materii – zarówno sądów administracyjnych, jak i sądów powszechnych. Wynika to przede wszystkim ze splotu w zakreślonym obszarze aż trzech gałęzi prawa: prawa administracyjnego, prawa pracy i prawa cywilnego. Czyni to problematykę związaną z odwołaniem dyrektora instytucji kultury nie tylko interesującym wyzwaniem dla nauki prawa, ale także dla praktyki jego stosowania. Niniejsze opracowanie skupia się na wątpliwościach dotyczących roli sądów powszechnych i administracyjnych w sprawach związanych z odwołaniem dyrektora instytucji kultury. W szczególności ma na celu udzielenie odpowiedzi na pytanie, jaki sąd i w jakim zakresie jest właściwy w tych sprawach, a tym samym – jakie są dostępne dla odwołanego dyrektora instytucji kultury drogi postępowań sądowych i czym się charakteryzują.
Słowa kluczowe: instytucja kultury, odwołanie ze stanowiska, właściwość sądów, kognicja, odpowiedzialność odszkodowawcza
Dr Aleksander Jakubowski
is an assistant professor at the Department of Law and Administrative Proceedings at the Faculty of Law and Administration of the University of Warsaw; a legal counsel, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-5937-9591
Dismissal of a director of a cultural institution and the judicial procedure
The issues related to dismissal of a director of a cultural institution are among the most problematic under the Act on organizing and conducting cultural activity of 25 October 1991. This is evidenced by the extensive and non-uniform case law on this, both among the administrative courts and the ordinary courts. This primarily arises from the intertwining of as many as three branches of law in this area, namely administrative law, labour law and civil law. This makes the issues related to the dismissal of a director of a cultural institution not only an interesting challenge for the study of law, but also for the practice of its application. This article focuses on the doubts regarding the role of the ordinary and administrative courts in cases related to the dismissal of a director of a cultural institution. In particular, its objective is to answer the question of which court has the jurisdiction in these cases and to what extent and, therefore, which routes of court proceedings are available to the dismissed director of a cultural institution and what their characteristics are. It is worth noting at this point that the matter of adopting the appropriate model of the judicial route in cases regarding the dismissal of the director of a cultural institution is considered to be of much greater importance than in other cases under the Act on organizing and conducting cultural activity, as it applies to the rights and duties of specific natural persons, including in the non-institutional sphere.
Keywords: cultural institution, dismissal of a director of a cultural institution, jurisdiction, liability for damages
Bibliografia / References
Adamiak B., Regulacja prawa procesowego administracyjnego systemu weryfikacji decyzji i postanowień w postępowaniu administracyjnym [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 9, Prawo procesowe administracyjne, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2020
Antoniak-Tęskna P., Organizowanie i prowadzenie działalności kulturalnej. Komentarz, LEX/el 2019
Borkowski J., Krawczyk M., Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 9, Prawo procesowe administracyjne, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2020
Dubowik A., Glosa do uchwały SN z 11.01.2005 r., I PZP 11/04, OSP 2005/11
Gajewski S., Jakubowski A., Nieakt w prawie administracyjnym, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2013/6
Gajewski S., Jakubowski A., Ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Komentarz, Warszawa 2016
Garlicki L., Sądy [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 4, red. L. Garlicki, Warszawa 2005
Jakubowski A., Władztwo fachowe a władztwo administracyjne w zakładzie publicznym [w:] Fenomen prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora Jana Zimmermanna, red. W. Jakimowicz, M. Krawczyk, I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2019
Kurzynoga M., Glosa do wyroku SN z 10.03.2020 r., I PK 50/19, OSP 2022/1, poz. 7
Matan A., Weryfikacja decyzji i postanowień w trybie stwierdzenia nieważności [w:] System Prawa Procesowego, t. 2, cz. 5, Weryfikacja rozstrzygnięć w postępowaniu administracyjnym ogólnym , red. B. Adamiak, Warszawa 2019
Ostaszewski W., Odpowiedzialność na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego [w:] System Prawa Pracy, t. 3, Indywidualne prawo pracy. Część szczegółowa, red. M. Gersdorf, K. Rączka, Warszawa 2021
Ostaszewski W., Ogólna charakterystyka systemu odpowiedzialności majątkowej pracodawcy w Kodeksie pracy [w:] System Prawa Pracy, t. 3, Indywidualne prawo pracy. Część szczegółowa, red. M. Gersdorf, K. Rączka, Warszawa 2021
Prutis S., Właściwość sądu w sprawie odwołania dyrektora samorządowej instytucji kultury [w:] Z aktualnych zagadnień prawa pracy i zabezpieczenia społecznego. Księga Jubileuszowa Profesora Waleriana Sanetry, red. B. Cudowski, J. Iwulski, Białystok 2013
Rzetecka-Gil A., Powołanie jako podstawa nawiązania stosunku pracy z dyrektorami instytucji kultury,
„Monitor Prawa Pracy” 2007/11
Sadurski W., Równość wobec prawa, „Państwo i Prawo” 1978/8–9
Sancewicz P., Teoria dwóch stopni w doktrynie niemieckiego prawa publicznego, „Studia Prawa Publicznego” 2013/4
Sierocka I., Glosa do wyroku SN z 24 maja 2016 r., III PK 108/15, OSP 2018/7–8
Sobolewski P., Komentarz do art. 417 1 [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania. Część ogólna, red. K. Osajda, Warszawa 2017
Stelina J., Zakres podmiotowy stosunków pracy z powołania. Nawiązanie stosunku pracy z dyrektorem instytucji kultury. Uchwała SN z 11 stycznia 2005 r., I PZP 11/04, „Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa” 2005/4
Marta J. Czubkowska
jest starszym asystentem w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Białymstoku. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0080-4714
dr Anna De Ambrosis Vigna
jest adiunktem w Katedrze Prawa i Postępowania Administracyjnego Wydział Prawa Uniwersytet w Białymstoku. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2892-6900
Sądowa kontrola zarządzenia organu wykonawczego gminy w przedmiocie zakazu organizowania objazdowych przedstawień cyrkowych z udziałem zwierząt
Przedmiotem artykułu jest analiza zarządzeń zobowiązujących kierowników jednostek organizacyjnych dysponujących nieruchomościami stanowiącymi gminny zasób nieruchomości do ich nieudostępniania na cele związane z organizowaniem i przeprowadzaniem objazdowych przedstawień cyrkowych z udziałem zwierząt. Podjęto próbę odpowiedzi na pytania, czy przedmiotowe zarządzenie jest aktem z zakresu administracji publicznej i jaką jest prawną formą działania.
Ponadto poruszono kwestie wpływu legitymacji skargowej, opartej na naruszeniu interesu prawnego, na zakres rozstrzygnięcia sprawy.
Słowa kluczowe: legitymacja skargowa, kontrola sądowa, jednostka samorządu terytorialnego
Marta J. Czubkowska
is a senior assistant at the Voivodship Administrative Court in Białystok, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0003-0080-4714
Dr Anna De Ambrosis Vigna
is an assistant professor at the Department of Law and Administrative Proceedings, Faculty of Law, University of Białystok, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2892-6900
Judicial review of an order of an executive body of a municipality prohibiting the organization of travelling circus presentations with animals
The subject of the article is the analysis of orders obliging managers of organizational units managing real property constituting the stock of municipal property not to make it available for purposes related to organizing and presenting performances of travelling circuses with animals. An attempt has been made to answer the questions of whether this order is an act of public administration and what its legal form is. Furthermore, matters of the impact of the right to complain based on a breach of a legal interest on the scope of outcome of the case were raised.
Keywords: right to complain, judicial review, territorial self-government unit
Bibliografia / References
Budnik A., Czubkowska M.J., Zaskarżanie uchwał dotyczących gospodarowania gminnym zasobem nieruchomości, „Samorząd Terytorialny” 2010/1–2
Dauter B., Metodyka pracy sędziego sądu administracyjnego, Warszawa 2011
Dąbek D., Prawo miejscowe, Warszawa–Kraków 2007
Garlicki L., Konstytucyjne źródła prawa administracyjnego [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 2, Konstytucyjne podstawy funkcjonowania administracji publicznej, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2012
Kijowski D.R., Zaliczenie aktów organów jednostek samorządu terytorialnego do podjętych w sprawach z zakresu administracji publicznej, „Samorząd Terytorialny” 2020/3
Kisiel W., Komentarz do art. 101, art. 101(a) [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. P. Chmielnicki, Warszawa 2013
Kisiel W., Legitymacja jednostki do zaskarżenia uchwał samorządowych (w orzecznictwie sądów administracyjnych), „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2009/3
Krzywoń A., Podstawa prawna do wydania aktu prawa wewnętrznego (na tle art. 93 ust. 2 Konstytucji), „Przegląd Sejmowy” 2015/2
Łajszczak Sz., Legitymacja skargowa a przedmiot postępowania sądowoadministracyjnego, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2012/5
Matan A., Komentarz do art. 101 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2021
Płowiec W., Koncepcja aktu prawa wewnętrznego w Konstytucji RP, Poznań 2006
Przybysz P., Prawo do sądu w sprawach administracyjnych [w:] Prawo administracyjne w okresie transformacji ustrojowej, red. E. Knosala, A. Matan, G. Łaszczyca, Kraków 1999
Szmalc M., Legitymacja skargowa strony na tle rozważań nad interesem prawnym w postępowaniu sądowoadministracyjnym [w:] Jednostka w demokratycznym państwie prawa, red. J. Filipek, Bielsko-Biała 2003
Wiącek M., Komentarz do art. 93 [w:] Konstytucja RP. Komentarz, t. 2, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016
Wilczyńska A., Sprawa z zakresu administracji publicznej na tle pojęć sprawy administracyjnej i sprawy cywilnej – zagadnienia teoretycznoprawne, „Zeszyty Naukowe Sądów Administracyjnych” 2008/5
Wronkowska S., System źródeł prawa w nowej Konstytucji, „Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich. Materiały” 2000/38
Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa 2018
Zimmermann J., Z problematyki reformy sądownictwa administracyjnego [w:] Instytucje współczesnego prawa
podmiotowego. Księga pamiątkowa Profesora zw. dra hab. Józefa Filipka, red. I. Skrzydło-Niżnik, Kraków 2001
Przemysław Mroczkowski
jest doktorantem w Katedrze Prawa i Postępowania Administracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8947-6360
Młodzieżowe rady jednostek samorządu terytorialnego na nowo
W czerwcu 2021 r. weszły w życie nowe przepisy regulujące funkcjonowanie młodzieżowych rad przy jednostkach samorządu terytorialnego – w tym stanowiące podstawę funkcjonowania młodzieżowych rad powiatów i sejmików województw. Jako cel ich uchwalenia projektodawca wskazywał „instytucjonalne wzmocnienie młodzieżowych rad przy jednostkach samorządu terytorialnego” oraz „zapewnienie młodzieżowym radom (...) sprawniejszego funkcjonowania przy możliwości zwiększenia oddziaływania na lokalne społeczności”. Stosowanie nowych przepisów, z uwagi na ich niejednoznaczną redakcję oraz posługiwanie się konstrukcjami ustrojowymi odmiennymi od utrwalonych w prawie samorządowym, może wywoływać trudności. Artykuł służy weryfikacji tego, czy przepisy rzeczywiście przyczynią się do osiągnięcia zadeklarowanych celów ich przyjęcia.
Słowa kluczowe: samorząd terytorialny, młodzieżowe rady, młodzieżowa rada gminy, partycypacja społeczności lokalnych
Przemysław Mroczkowski
is a doctoral candidate in the Department of Administrative Law and Proceedings at the Faculty of Law and Administration of the University of Warsaw, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-8947-6360
Youth councils of territorial self-government units anew
New regulations governing the functioning of youth councils at territorial self-government units, including those constituting the basis for the functioning of youth councils of county councils and voivodship assemblies, became effective in June 2021. The legislator specified that the objective of adopting them is the ‘institutional strengthening of youth councils at territorial self-government units’ and ‘the assurance of the more efficient operation for youth councils (...), with the possibility of increasing their impact on local communities’. Their ambiguous drafting and the use of systemic structures that differ from those established in self-government law mean that the application of the new provisions can cause difficulties. The article serves the purpose of verifying whether the provisions actually contribute to the achievement of the declared objectives of their adoption.
Keywords: territorial self-government, youth councils, a municipal youth council, participation of local communities
Bibliografia / References
Augustyniak M., Inicjatywa uchwałodawcza mieszkańców jako forma partycypacji społecznej w jednostkach samorządu terytorialnego – wnioski de lege lata i postulaty de lege ferenda [w:] Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym, red. B. Dolnicki, Warszawa 2014 s.
Augustyniak M., O pozorności praw obywatelskich w przestrzeni publicznej na podstawie wybranych mechanizmów partycypacji społecznej w samorządzie terytorialnym, „Przegląd Prawa Publicznego” 2018/3
Augustyniak-Górna T., Zasady finansowania działalności młodzieżowych rad gmin , „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” 2008/2(18)
Dobkowski J., Pojęcia i konstrukcje prawa samorządu terytorialnego ograniczające wszechwładzę państwa, „Samorząd Terytorialny” 2020/7–8
Gierach E., Rola samorządu terytorialnego w tworzeniu warunków uczestnictwa młodych ludzi w życiu społeczności lokalnych [w:] Polityka młodzieżowa, red. G. Zielińska, „Studia BAS” 2009/2(18)
Gökçe-Kızılkaya S., Onursal-Beşgül Ö., Youth participation in local politics: city councils and youth assemblies in Turkey, „Southeast European and Black Sea Studies” 2017/1(17)
Grotkiewicz A., Ziółkowska A., Komisje, zespoły, rady jako forma partycypacji obywateli w samorządzie terytorialnym [w:] Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym, red. B. Dolnicki, Warszawa 2014
Li X., The critical assessment of the youth policy and youth civic engagement in Denmark and three Danish municipalities, „Children and Youth Services Review” 2020/110
Martysz C., Komentarz do art. 24 [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2021
Moll T., Komentarz do art. 5(b) [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2021
Moll T., Rada seniorów – sposób realizacji potrzeby zwiększania aktywności społecznej osób starszych, „Samorząd Terytorialny” 2015/11
Mroczkowski P., Inicjatywa uchwałodawcza mieszkańców w samorządzie gminnym [w:] Samorządy jako formy demokracji uczestniczącej, red. M. Chrzanowski, J. Sobczak, Lublin 2016
Mroczkowski P., W sprawie pojęcia „materia statutowa” – blisko 20 lat później, maszynopis, niepublikowany
Palmy N., Buchanan D., Buchanan A., Planning Our Future: Institutionalizing Youth Participation in Local Government Planning Efforts, „Planning Theory & Practice” 2020/1
Rainsford E., Exploring youth political activism in the United Kingdom: What makes young people politically active in different organistations, „The British Journal of Politics and International Relations” 2017/4
Sokolewicz W., Wojtyczek K., Komentarz do art. 62 [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 2, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016
Stych M., Czy istnieje zasadność funkcjonowania młodzieżowych rad gminy?, „Przegląd Prawa Publicznego” 2016/7–8
Ziółkowski D., Komentarz do art. 5b u.s.g. [w:] Ustawy samorządowe. Komentarz, red. S. Gajewski, A. Jakubowski, Warszawa 2018
dr Adrian Misiejko
jest doktorem nauk prawnych; specjalizuje się w prawie administracyjnym, ze szczególnym uwzględnieniem ustroju samorządu terytorialnego oraz gospodarki komunalnej. ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4949-465X
Młodzieżowa rada gminy – wybrane aspekty ustrojowe po nowelizacji
W czerwcu 2021 r. weszła w życie nowelizacja ustaw ustrojowych, której przedmiotem była zmiana regulacji dotyczących młodzieżowych rad (sejmików) w jednostkach samorządu terytorialnego. Zmiany dotyczą zasad zarówno powoływania, jak i funkcjonowania tych struktur. Uzasadnione jest zatem dokonanie analizy obowiązującego stanu prawnego i poczynienie wniosków w zakresie pozycji ustrojowej tych struktur na przykładzie młodzieżowej rady gminy.
Słowa kluczowe: młodzieżowa rada gminy; gmina; partycypacja społeczna; zadania publiczne
Dr Adrian Misiejko
is a doctor of legal studies; he specializes in administrative law, with emphasis on the structure of territorial self-government and municipal management, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-4949-465X
Youth municipal council – selected aspects of the structure after the amendment
The amendment to the structural acts regarding the amendment of the regulations on youth councils (county councils) in territorial self-government units entered into force in June 2021.
The amendments apply to the principles of both the appointment and functioning of these structures. It is therefore reasonable to analyse the current status of the law and to draw conclusions on the systemic position of these structures using the example of the municipal youth council.
Keywords: municipal youth council; municipality; public participation; public tasks
Bibliografia / References
Alanko A., Towards a pedagogy of participation? – Exploring children’s experiences in regional youth councils, „Barn” 2019/3–4
Augustyniak M., Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym w Polsce i we Francji. Studium administracyjnoprawne na tle porównawczym, Warszawa 2017
Brzeski M., Problem podstawy prawnej regulacji obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej w statucie jednostki samorządu terytorialnego [w:] Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym, red. B. Dolnicki, Warszawa 2014
Gierach E., Rola samorządu terytorialnego w tworzeniu warunków uczestnictwa młodych ludzi w życiu społeczności lokalnych, „Studia BAS” 2009/2(18)
Fijałkowski M., Młodzieżowa rada gminy jako organ o charakterze konsultacyjnym [w:] Zastosowanie idei public governance w prawie administracyjnym, red. I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2014
Izdebski H., Prawne podstawy obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej [w:] Obywatelska inicjatywy uchwałodawcza w procesie stanowienia prawa miejscowego, red. P.B. Zientarski, E. Mreńca, Warszawa 2018
Kisiel W., Statut jednostki samorządu terytorialnego a jej samodzielność [w:] Instytucje współczesnego prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora zw. dra hab. Józefa Filipka, red. I. Skrzydło-Niżnik (i in.), Kraków 2001
Korczak J., Partycypacja społeczna jako przedmiot regulacji statutu jednostek samorządu terytorialnego [w:] Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym, red. B. Dolnicki, Warszawa 2014
Lipowicz I., Samorząd terytorialny XXI wieku, Warszawa 2019
Mędrzycki R., Młodzieżowe organy konsultacyjne samorządu terytorialnego, „Kwartalnik Prawa Publicznego” 2015/1
Misiejko A., Wybrane aspekty samodzielności ustrojowej gminy [w:] Tendencje rozwojowe prawa administracyjnego, red. E. Kruk, G. Lubeńczuk, T. Drab, Lublin 2017
Moll T., Komentarz do art. 5b [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2021
Niewiadomski Z., Samorząd terytorialny [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 6, Podmioty administrujące, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2011
Pawłowska A., Wpływ społecznych rad i komisji na decyzje lokalne w opinii ich członków [w:] A. Pawłowska, R. Kmieciak, A. Kołomycew, K. Radzik-Maruszak, P. Antkowiak, Społeczne rady i komisje jako (nie)obecny uczestnik lokalnego procesu decyzyjnego, Warszawa 2020
Tykwińska-Rutkowska D., Młodzieżowe rady gmin i gminne rady seniorów jako forma partycypacji mieszkańców gminy (społeczności lokalnych) w samorządzie terytorialnym, „Samorząd Terytorialny” 2017/9
Wiktorowska A., Prawne determinanty samodzielności gminy. Zagadnienia administracyjnoprawne, Warszawa 2002
Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa 2020
dr hab. Joanna Jagoda
jest profesorem w Instytucie Nauk Prawnych na Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5740-1815
Szczególne problemy powiatów związane z ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w wyniku zdarzeń z zepsutymi pojazdami niewycofanymi z ruchu – glosa częściowo krytyczna do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 29 kwietnia 2021 r. w sprawie C-383/19, Powiat Ostrowski przeciwko Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu
Komentowany wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapadł na skutek wniesienia pytań prejudycjalnych przez polski sąd cywilny rozpatrujący pozew złożony przez powiat o ustalenie nieistnienia obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w stosunku do pojazdu przejętego na podstawie orzeczenia sądu o przepadku na rzecz powiatu. Pytania odnosiły się do interpretacji dyrektywy 2009/103 w sprawie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych i egzekwowania obowiązku ubezpieczania od takiej odpowiedzialności. Trybunał uznał, że obowiązek ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych dotyczy każdego pojazdu, który nie został wycofany z ruchu, niezależnie od jego stanu technicznego. Pojazd zarejestrowany w państwie członkowskim podlega obowiązkowi ubezpieczenia przewidzianemu w art. 3 akapit pierwszy dyrektywy 2009/103 dopóty, dopóki nie zostanie on w należyty sposób wycofany z ruchu zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami krajowymi.
Słowa kluczowe: obowiązek ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, pojazd niewycofany z ruchu, ubezpieczenie pojazdów niezdolnych do ruchu, przepadek pojazdów na rzecz powiatu
Dr Hab. Joanna Jagoda
is a professor of the Institute of Legal Studies in the Faculty of Law and Administration of the University of Silesia in Katowice, Poland. ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5740-1815
Specific problems of counties related to civil liability insurance for damage caused by incidents with broken-down vehicles that have not been withdrawn from use – commentary on the judgment of the Court of Justice of the European Union of 29 April 2021 in C-383/19, Powiat Ostrowski v Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
The judgment of the Court of Justice of the EU in question was issued as a result of questions referred for a preliminary ruling by a Polish civil court examining a claim filed by a county for the conclusion that there is no obligation to take out civil liability insurance for a vehicle seized on the basis of a court judgment regarding forfeiture in favour of the county. The questions applied to the interpretation of Directive 2009/103 relating to insurance against civil liability in respect of the use of motor vehicles, and the enforcement of the obligation to insure against such liability. The Court held that the obligation to take out civil liability insurance covering damage arising in connection the use of motor vehicles applies to any vehicle which has not been withdrawn from use, regardless of its technical condition. A vehicle registered in a Member State is subject to the insurance obligation provided for in the first paragraph of Article 3 of Directive 2009/103, until it is properly withdrawn from use in accordance with the applicable national regulations.
Keywords: obligation to take out civil liability insurance, vehicle not withdrawn from use, insurance of vehicles that are unsuitable for use, confiscation of vehicles to the favour of the county
Bibliografia / References
Partyk A., OC także od zepsutego auta niewycofanego z ruchu. Omówienie wyroku TS z dnia 29 kwietnia 2021 r., C-383/19 (Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny), LEX 2021
Szczepańska-Kulik I., Zniesienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC pojazdów mechanicznych, co do których orzeczono przepadek na rzecz powiatu, „Zeszyty Prawnicze BAS” 2018/4 (60)