24. Podstawa odpowiedzialności cywilnej państwa z tytułu naruszenia unijnego zakazu dyskryminacji bezpośredniej ze względu na wiek komornika sądowego. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 19 września 2018 r., I CSK 585/17
dr Paweł Dzienis – sędzia Sądu Okręgowego w Białymstoku, wiceprezes Sądu Rejonowego w Białymstoku, wykładowca Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury
ORCID: 0000-0002-8243-7147
udział w autorstwie tekstu – 50%
dr Cezary Paweł Waldziński – adiunkt w Państwowej Wyższej Szkole Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży, sędzia Sądu Okręgowego w Łomży
ORCID: 0000-0003-4371-9691
udział w autorstwie tekstu – 50%
Glosowany wyrok jest pierwszym orzeczeniem Sądu Najwyższego odnoszącym się do odpowiedzialności cywilnej państwa z tytułu naruszenia unijnego zakazu dyskryminacji bezpośredniej z uwagi na wiek komornika sądowego. Celem glosy jest ocena prawidłowości podstawy prawnej przyjętej przez SN w glosowanym wyroku. Poczynione przez autorów rozważania prowadzą do jednoznacznego wniosku, że osoba będąca komornikiem sądowym i odwołana na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z 22.03.2018 r. o komornikach sadowych w drodze decyzji administracyjnej może skutecznie i bezpośrednio dochodzić przed sądem powszechnym w wydziale cywilnym odszkodowania i zadośćuczynienia z tytułu naruszenia zasady równego traktowania z uwagi na wiek, bez potrzeby uprzedniego wzruszania tej decyzji w odrębnym postępowaniu administracyjnym. Przepis art. 13 ust. 1 ustawy z 3.12.2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów prawa Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania stanowi bowiem normę szczególną w rozumieniu art. 421 Kodeksu cywilnego do regulacji zawartej w art. 4171 § 2 Kodeksu cywilnego. Przepis art. 13 ust. 1 ustawy z 3.12.2010 r. o wdrożeniu przewiduje postępowanie jednoetapowe i nie wymaga przedsądu. Glosa ma charakter krytyczny w odniesieniu do przyjętej podstawy prawnej rozstrzygnięcia. Można odnieść wrażenie, że SN umknęła podstawa z regulacji antydyskryminacyjnej. Glosatorzy akcentują różnicę podstaw prawnych, z których można wywodzić roszczenia odszkodowawcze za akty dyskryminacji władzy publicznej. W ten sposób odnajdują poszkodowanym aktami dyskryminacji łatwiejszą drogę dochodzenia roszczeń.
Słowa kluczowe: zasada równego traktowania, dyskryminacja z uwagi na wiek, odpowiedzialność cywilna władzy publicznej, prejudykat, komornik sądowy
Basis for the State’s Civil Liability for Infringement of EU Prohibition of Direct Age Discrimination Against a Court Enforcement Officer. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Civil Chamber of 19 September 2018, I GSK 585/17
dr Paweł Dzienis – judge of the Regional Court in Bialystok, Vice-President of the District Court in Bialystok, lecturer of the National School of the Judiciary and Public Prosecution
ORCID: 0000-0002-8243-7147
author’s contribution: 50%
dr Cezary Paweł Waldziński – assistant professor at the State University of Information Technology and Business in Łomża, judge of the Regional Court in Łomża
ORCID: 0000-0003-4371-9691
author’s contribution: 50%
The commented judgment is the first one issued by the Supreme Court to discuss the state’s civil liability for infringement of EU prohibition of direct age discrimination against a court enforcement officer. The aim of the commentary is to assess the correctness of the legal basis adopted by the Court in the commented judgment. The authors’ reflections lead to an unequivocal conclusion that a person who is a court enforcement officer and who was dismissed on the basis of Article 19(1)(2) of the Act of 22 March 2018 on Court Enforcement Officers by means of an administrative decision may effectively and directly seek damages and redress before an ordinary court for infringement of the principle of equal treatment regardless of age, without having to challenge that decision first in separate administrative proceedings. Article 13(1) of the Act of 3 December 2010 on Implementation of Some Provisions of European Union Law on Equal Treatment is a specific norm, within the meaning of Article 421 of the Civil Code, with respect to the regulation expressed in Article 4171(2) of the Civil Code. Article 13(1) of the Act of 3 December 2010 on Implementation provides for one-stage proceedings and does not require preliminary examination. The commentator is critical of the legal basis for the decision made by the Court. One may get the impression that the SC missed the basis from the anti-discrimination regulation. The commentators emphasise the difference in the legal bases for claims for damages resulting from public authorities’ acts of discrimination. This way they find an easier way to pursue claims for those affected by acts of discrimination.
Keywords: principle of equal treatment, age discrimination, civil liability of public authorities, precedent, court enforcement officer
Bibliografia / References
Adamczyk M., Niezgodność z prawem działania lub zaniechania organu władzy publicznej jako przesłanka odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa, Warszawa 2019.
Bagińska E., Parchomiuk J., Podstawy i zakres odpowiedzialności deliktowej administracji w świetle Kodeksu cywilnego [w:] System Prawa Administracyjnego, tom 12, Odpowiedzialność odszkodowawcza w administracji, red. R. Hauser, Warszawa 2010.
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012.
Banaszczyk Z., Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przy wykonywaniu władzy publicznej, Warszawa 2012.
Dzienis P., Bezprawność legislacyjna państwa w postaci nieprawidłowej implementacji dyrektywy unijnej 90/314 w polskiej judykaturze, „Europejski Przegląd Sądowy” 2018/7.
Dzienis P., Grajewski A., Powstawanie prawa komorniczego w drugiej dekadzie XXI wieku, [w:] Legislacja w Polsce w latach 1918–2018: sto lat doświadczeń tworzenia prawa, red. M. Kaczocha, M. Mazuryk, Warszawa 2000.
Dzienis P., Odpowiedzialność cywilna władzy publicznej, Warszawa 2006.
Górski M., Roszczenia niematerialne w postępowaniach o dyskryminację, http://ptpa.org.pl/site/assets/files/publikacje/opinie/Opinia_Roza_roszczenianiematerialne_w_postepowanich_o_dyskryminacje.pdf, dostęp 22.11.2020 r.
Grajewski A., komentarz do art. 12 ustawy o komornikach sądowych [w:] Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz, red. M. Simbierowicz, M. Świtkowski, Warszawa 2019.
Kędziora K., Śmiszek K., komentarz do art. 4 [w:] Z. Jabłońska, M. Kułak, K. Kędziora, K. Śmiszek, Ustawa o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania. Komentarz, Warszawa 2017.
Półtorak N., Odpowiedzialność odszkodowawcza państwa w prawie Wspólnot Europejskich, Kraków 2002.
Reiwer R., komentarz do art. 12 [w:] Ustawa o komornikach sadowych. Komentarz, red. R. Reiwer, Warszawa 2019.
Safjan M., Odpowiedzialność odszkodowawcza władzy publicznej (po 1 września 2004 r.), Warszawa 2004.
Sobolewski P., komentarz do art. 421 [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Legalis 2020.
Wniosek RPO do TK o stwierdzenie niezgodności z 31 marca 2016 r., XI.510.2.2016.AM, https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/Wniosek_do_Trybunalu_Konstytucyjnego_ws_zakresu_stosowania_ustawy_o_rownym_traktowaniu.pdf s. 6, 13, data dostępu 23 listopada 2020.
Ziółkowski M., Zasada równości w prawie, „Państwo i Prawo” 2015/5.
25. Istota porozumień ograniczających konkurencję. Glosa aprobująca do wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 22 kwietnia 2015 r., VI ACa 624/14
Agata Rucińska – doktorantka, Instytut Nauk Prawnych, Polska Akademia Nauk
ORCID: 0000-0002-6576-1500
Glosa została poświęcona zagadnieniu oceny umów zawieranych pomiędzy przedsiębiorcami pod kątem ewentualnego efektu ograniczającego konkurencję, a w szczególności sporom interpretacyjnym definicji ustawowych. W opracowaniu autorka przedstawia również argumenty na rzecz konieczności wyodrębnienia istoty porozumienia, szczególnie w sytuacji gdy formalne zapisy umowy nie świadczą jednoznacznie o jej antykonkurencyjnym charakterze, w celu umożliwienia oceny faktycznego wpływu nawiązanej współpracy na otoczenie rynkowe związanych umową przedsiębiorców.
Słowa kluczowe: porozumienie wertykalne, klauzula antydumpingowa, cel porozumienia, zamiar subiektywny, prawo antymonopolowe
The Essence of Agreements in Restraint of Competition. Approving Commentary on the Judgment of the Court of Appeal in Warsaw of 22 April 2015, VI ACa 624/14
Agata Rucińska – PhD student, Institute of Law Studies, Polish Academy of Sciences
ORCID: 0000-0002-6576-1500
The commentary discusses the issue of assessment of agreements made between enterprises in terms of the possible effect in the form of restraining competition, in particular disputes about interpretations of statutory definitions. The author also presents arguments to support the statement that the essence of the agreement has to be identified, especially when its formal provisions do not unequivocally demonstrate its anti-competitive character, in order to enable an assessment of the actual impact of established cooperation on the market environment of entrepreneurs bound by the agreement.
Keywords: vertical agreement, anti-dumping clause, aim of the agreement, subjective intention, antitrust law
Bibliografia / References
Jurkowska-Gomułka A., Stosowanie zakazu porozumień ograniczających konkurencję zorientowane na ocenę skutków ekonomicznych? Uwagi na tle praktyki decyzyjnej Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w odniesieniu do ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów z 2007 roku, „Internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2012/1 (1).
Kohutek K., Sieradzka M., Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, LEX 2008.
Materna G., Wertykalne porozumienia cenowe – ewolucja orzecznictwa sądowego i praktyki decyzyjnej Prezesa UOKIK, „Glosa” 2017/2.
Resale Price Maintenance 2008, DAF/COMP(2008)37, OECD, https://www.oecd.org/daf/competition/43835526.pdf.
Skoczny T., Jurkowska A., Miąsik D., Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, red. D. Miąsik, Warszawa 2009.
26. Wpływ znajdowania się kierującego pojazdem w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego na określenie prędkości bezpiecznej. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 20 października 2020 r., IV KK 661/19
prof. dr hab. Ryszard A. Stefański – Wydział Prawa i Administracji, Uczelnia Łazarskiego
ORCID: 0000-0003-0995-9499
Sąd Najwyższy w glosowanym wyroku wyraził trafny pogląd, że kierujący pojazdem znajdujący się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego powinien dostosować prędkość prowadzonego przez siebie pojazdu do ograniczonej zdolności i sprawności, spowodowanej spożytym alkoholem lub środkiem odurzającym, przedłużającymi jego reakcje psychomotoryczną i psychosensoryczną. W związku z tym prowadzenie przez niego pojazdu w granicach dopuszczalnej prędkości, określonej w przepisach, wynikającej ze znaków drogowych lub decyzji administracyjnej, może być uznane za niezachowanie prędkości bezpiecznej.
Słowa kluczowe: prawo karne, prędkość administracyjnie dopuszczalna, prędkość bezpieczna, stan nietrzeźwości, prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, stan pod wpływem środka odurzającego, wypadek drogowy, prędkość bezpieczna, związek przyczynowy
The Impact of the Driver Being in a State of Inebriation or Drug Intoxication for Determination of Safe Speed. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Criminal Chamber of 20 October 2020, IV KK 661/19
prof. dr hab. Ryszard A. Stefański – Faculty of Law and Administration, Łazarski University
ORCID: 0000-0003-0995-9499
In the commented judgment, the Supreme Court correctly stated that a driver in a state of inebriation or drug intoxication should adjust the speed of the vehicle he/she is driving, taking account of his/her limited capacity due to alcohol or drugs consumed, which delays his/her psychomotor and psychosensory reactions. Therefore, if such a driver drives a vehicle within the speed limit imposed by road signs or administrative decision, this may be considered as failure to keep safe speed.
Keywords: criminal law, speed limit permitted by administrative decision, safe speed, state of inebriation, driving in a state of inebriation, state of drug intoxication, traffic accident, causal link
Bibliografia / References
Bachrach A., Elementy ogólnej profilaktyki wypadków drogowych, Warszawa 1978.
Boesler P., Psychiczna sprawność kierowcy a bezpieczeństwo jazdy, Warszawa 1979.
Brylak J., Ochrona prawna bezpieczeństwa w ruchu drogowym, Warszawa 2018.
Gaberle A., Najsłabsze ogniwo (człowiek jako źródło zagrożeń w ruchu drogowym), Warszawa 1986.
Jasiński A., Kotowski W., Wasiak M., Kodeks drogowy. Profesjonalny komentarz do ustawy i aktów wykonawczych, Warszawa 1999.
Kochanowski J. [w:] Kodeks drogowy, Komentarz, red. J. Bafia, Warszawa 1988.
Kurzępa B., Kodeks drogowy. Ustawa z komentarzem, Tarnobrzeg 1998.
Łaniewska J., Wpływ alkoholu na sprawność psychofizyczną kierowcy pojazdów samochodowych [w:] Materiały I Bydgoskiego Sympozjum na temat alkoholizmu i pasożytnictwa społecznego, Bydgoszcz 1979.
Nasiłowski W., Alkohol a odpowiedzialność kierowcy, Warszawa 1970.
Nowikowska M. [w:] A. Mezglewski, M. Nowikowska, J. Kurek, Prawo o ruchu drogowym. Komentarz, Warszawa 2020.
Olężałek M., Metodyka pracy adwokata i radcy prawnego w sprawach przestępstwa i wykroczeń drogowych, Warszawa 2020.
Pawelec K. J., Prędkość bezpieczna – ograniczona zasada bezpieczeństwa, „Monitor Prawniczy” 1998/4.
Pawelec K.J. [w:] Wypadki i inne zdarzenia drogowe. Opiniowanie w sprawach rekonstrukcji, red. K.J. Pawelec, P. Krzemień, Warszawa 2020.
Pawelec K.J., Bezpieczeństwo i ryzyko w ruchu drogowym, Warszawa 2020.
Pijanowski B., Samochód – kierowca – droga, Warszawa 1989.
Soboń S., Kodeks drogowy. Komentarz z orzecznictwem NSA, SN i TK Część I. Ustawa prawo o ruchu drogowym, Warszawa 2005.
Stefański R.A., Glosa do wyrok SN z 25.05.1995 r., II KRN 52/95, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 1996/3.
Stefański R.A., Glosa do wyroku SN w Katowicach z 7.04.2005 r., II AKa 92/05, „Paragraf na Drodze” 2006/1.
Stefański R.A., Prawo o ruchu drogowym z orzecznictwem Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, Warszawa 1993.
Stefański R.A., Prawo o ruchu drogowym. Komentarz, Warszawa 2005.
Stefański R.A., Prędkość bezpieczna w orzecznictwie Sądu Najwyższego, „Bezpieczeństwo Ruchu Drogowego” 1996/3–4.
Stefański R.A., Zasady bezpieczeństwa w ruchu w doktrynie i orzecznictwie, cz. II, „Ius Novum” 2008/3.
Ŝtikar J., Hoskovec J., Pour J., Bezpieczna jazda samochodem, Warszawa 1989.
Święcicki A., Podstawowe wiadomości o alkoholu i alkoholizmie, Warszawa 1977.
Tokarczyk E., Psychologiczne i kryminologiczne aspekty kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości, Warszawa 2001.
Unarski J., Dębska H., Wpływ nadmiernej prędkości pojazdu mechanicznego na odpowiedzialność sprawcy wypadku drogowego, „Palestra” 2009/9–10.
Walawski J., Droga – bezpieczeństwo ruchu, Warszawa 1980.
Wierciński J., Prędkość bezpieczna w opinii biegłego, „Paragraf na Drodze” 2000/1.
Zasel J., Kodeks drogowy dla kierowców pojazdów samochodowych, Warszawa 1987.
27. Orzekanie obowiązku naprawienia szkody wobec sprawcy przestępstwa z art. 300 § 2 Kodeku karnego. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego – Izba Karna z 3.04.2019 r., III KK 25/18
dr Bartłomiej Gadecki – sędzia Sądu Okręgowego w Olsztynie
ORCID: 0000-0001-9542-3919
Autor nie zgadza się z poglądem wyrażonym w glosowanym postanowieniu dotyczącym możliwości orzeczenia obowiązku naprawienia szkody wobec sprawcy przestępstwa z art. 300 § 2 Kodeksu karnego (k.k.). Wskazano na konsekwencję przyjęcia stanowiska, że wobec każdego sprawcy przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. można orzec obowiązek naprawienia szkody. Uznano, że przestępstwo z art. 300 § 2 k.k. jest przestępstwem skutkowym, a skutkiem jest szkoda, lecz nie oznacza to, że można na każdego sprawcę tego przestępstwa nałożyć obowiązek jej naprawienia poprzez zapłatę kwoty, co do której nastąpiło udaremnienie zaspokojenia wierzyciela. Podkreślono, że w wyniku przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. nie powstaje szkoda inna niż ta, której dotyczy roszczenie będące przedmiotem rozstrzygnięcia sądu cywilnego.
Słowa kluczowe: prawo karne, przestępstwa na szkodę wierzycieli, przestępstwo udaremnienia zaspokojenia wierzycieli, klauzula antykumulacyjna, obowiązek naprawienia szkody
Obligating the Perpetrator of the Offence Defined in Article 300(2) of the Criminal Code to Redress the Damage. Commentary on Decision of the Supreme Court – Criminal Chamber of 3 April 2019, III KK 25/18
dr Bartłomiej Gadecki – judge of the Regional Court in Olsztyn
ORCID: 0000-0001-9542-3919
The author disagrees with the view expressed in the commented decision, concerning the possibility of obligating the perpetrator of the offence defined in Article 300(2) of the Criminal Code [CC] to redress the damage. He indicates the consequence of adopting the position that every perpetrator of the offence defined in Article 300(2) CC can be obligated to redress the inflicted damage. It is concluded that the offence defined in Article 300(2) CC is an offence with criminal consequences and that it results in damage, but this does not mean that every perpetrator of that offence can be obligated to redress it by paying the amount in respect of which the creditor’s claim was prevented from being satisfied. It is emphasized that as a consequence of the offence defined in Article 300(2) of the Criminal Code, no other damage arises than that which is the subject of the claim being settled by the civil court.
Keywords: criminal law, offences against creditors, offence of preventing the satisfaction of creditors, non-cumulation clause, obligation to redress damage
Bibligrafia / References
Buchała K., Kardas P., Majewski J., Wróbel W., Komentarz do ustawy o ochronie obrotu gospodarczego, Warszawa 1995.
Daszkiewicz W., Naprawienie szkody w prawie karnym, Warszawa 1972.
Giezek J. (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, Warszawa 2014.
Grześkowiak A., Wiak K. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2012.
Królikowski M., Zawłocki R. (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz. Art. 222-316 , Warszawa 2013.
Lachowski J., Oczkowski T., Obowiązek naprawienia szkody jako środek karny, „Prokuratura i Prawo” 2007/9.
Łagodziński S., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 października 1999 r., sygn. II KKN 230/99, „Prokuratura i Prawo” 2000/12.
Łukaszewicz M., Ostapa A., Obowiązek naprawienia szkody – wybrane zagadnienia, „Prokuratura i Prawo” 2001/9.
Marek A., Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2005.
Melezini M. (red.), Kary i inne środki reakcji prawnokarnej. System Prawa Karnego, tom 6, Warszawa 2016.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2010.
Muszyńska A., Naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem, Warszawa 2010.
Oczkowski T., Przestępstwa na szkodę wierzycieli, „Monitor Prawniczy” 1999/11.
Skorupka J., Wybrane problemy wykładni przepisu art. 300 § 2 k.k., „Prawo Spółek” 2001/11.
Wiatrowski P., Dyrektywy wykładni prawa karnego materialnego w judykaturze Sądu Najwyższego, Warszawa 2013.
Zawłocki R. (red.), Przestępstwa przeciwko mieniu i gospodarcze. System Prawa Karnego. Tom 9, Warszawa 2011.
Zoll A. (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz. Tom III. Komentarz do art. 278–363 k.k., Warszawa 2008.
Żółtek S., Prawo karne gospodarcze w aspekcie zasady subsydiarności, Warszawa 2009.
28. Niecelowość przywrócenia pracownika do pracy. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 maja 2019 r., II PK 20/18
dr Anna Reda-Ciszewska – adiunkt, Katedra Prawa Pracy, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego
ORCID: 0000-0001-8727-2399
Glosa odnosi się do orzeczenia Sądu Najwyższego dotyczącego niecelowości przywrócenia pracownika do pracy. Sąd Najwyższy zajmował się tą tematyką wielokrotnie, analizując klauzulę generalną z art. 45 § 2 Kodeksu pracy. Przesłanką niecelowości przywrócenia do pracy może być konflikt w miejscu pracy. Pomimo jednak konfliktu w stanie faktycznym stanowiącym przedmiot orzeczenia Sądu Najwyższego przywrócenie do pracy jest możliwe. W glosie Autorka odnosiła się do również do kwestii charakteru działalności pracodawcy oraz rodzaju pracy wykowywanej przez pracownika, aprobując stanowisko Sądu Najwyższego. W glosie przedstawiono również poglądy doktryny prawa pracy w zakresie roszczenia o przywrócenie do pracy.
Słowa kluczowe: rozwiązanie umowy o pracę, przywrócenie do pracy, niecelowość przywrócenia do pracy, odszkodowanie
Inadequacy of Reinstatement to Work of an Employee. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Labour Law and Social Security Chamber of 15 May 2019, II PK 20/18
dr Anna Reda-Ciszewska – assistant professor, Department of Labour Law and Administration, Cardinal Stefan Wyszyński University
ORCID: 0000-0001-8727-2399
The commentary concerns the judgment of the Supreme Court regarding inadequacy of reinstating an employee to work. The Supreme Court has dealt with this subject many times, analysing the general clause contained in Article 45(2) of the Labour Code. The reason why reinstatement may be inadequate include a conflict at work. However, despite the conflict in the case in which the Supreme Court issued this judgment, reinstatement is possible. The commentator also refers to the nature of the employer's activity and the type of work performed by the employee, approving the position of the Supreme Court. The text also presents the views expressed in labour law literature on the claim for reinstatement.
Keywords: termination of employment contract, reinstatement to work, inadequacy of reinstatement to work, compensation
Bibliografia / References
Czarnecki P., Odpowiedzialność pracodawcy a rozwój struktur holdingowych, Warszawa 2014.
Goździewicz G., Zieliński T., komentarz do art. 8 k.p., pkt 2 i 6 [w:] Kodeks pracy. Komentarz, red. L. Florek, Warszawa 2017.
Kosut A.M., Borek-Buchajczuk R., Klauzula generalna nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę w kodeksie pracy – zarys problematyki, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 2016/2, vol. LXIII.
Latos-Miłkowska M., Ochrona trwałości stosunku pracy u małych pracodawców [w:] Stosunki pracy u małych pracodawców, red. G. Goździewicz, LEX 2013.
Maliszewski R., Etos nauczyciela w warunkach zmieniającej się rzeczywistości szkolnej – spojrzenie uczniowskie, „Studia z Teorii Wychowania” 2017/4, t. VIII.
Olearczyk T.E., Kreowanie etosu nauczyciela i jego wychowawcze wartości, „Państwo i Społeczeństwo” 2006/2, vol. VI.
Piszczek A., Niemożliwość lub niecelowość przywrócenia do pracy [w:] Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, red. Z. Góral, Warszawa 2017.
Rycak A., Powszechna ochrona trwałości stosunku pracy, LEX 2013.
Sadlik R., Kiedy przywrócenie do pracy jest niecelowe mimo wadliwości wypowiedzenia umowy o pracę, „Monitor Prawa Pracy” 2008/11.
Sanetra W., Problemy kodyfikacji prawa pracy. Wybrane zagadnienia zabezpieczenia społecznego.Referaty na XVI Zjazd Katedr oraz Zakładów Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, Gdańsk 2007.
Skąpski M., Ochronna funkcja prawa pracy w gospodarce rynkowej, Kraków 2006.
Szewczyk H., Glosa do wyroków SN z dnia 28 lipca 1999 r.: I PKN 110/99 oraz I PKN 168/99, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2001/9.
Wypych-Żywicka A., Zasadność wypowiedzenia umowy o pracę, LEX 1996.
29. Sądowa kontrola ocen okresowych członków korpusu służby cywilnej. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego – Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 27 stycznia 2016 r., III PZP 10/15
Katarzyna Kobylska – doktorantka, Instytut Nauk Prawnych, Polska Akademia Nauk
ORCID 0000-0001-8983-376X
Analizowane orzeczenie ma istotne znaczenie dla procesu oceniania członków korpusu służby cywilnej, odpowiada bowiem na kluczowe pytanie o granice sądowej kontroli ocen okresowych. W sposób jednoznaczny rozstrzyga wątpliwości interpretacyjne i stanowi wytyczną dla sądów powszechnych, rozstrzygających sprawy z powództw ocenianych pracowników. Przesądza, że rola sądu rozstrzygającego spór między pracownikiem a pracodawcą powinna ograniczyć się do kontroli prawidłowości przebiegu procesu oceniania w znaczeniu formalnym, wyrok w sprawach z odwołań od ocen okresowych nie może zaś mieć charakteru prawnokształtującego.
Słowa kluczowe: służba cywilna, ocena okresowa, negatywna ocena cząstkowa, sprzeciw od oceny okresowej, zmiana oceny okresowej
Judicial Review of Periodic Assessment of Civil Service Corps Members. Commentary on Resolution of the Supreme Court – Labour Law, Social Security and Public Affairs Chamber of 27 January 2016, III PZP 10/15
Katarzyna Kobylska – PhD student, Institute of Law Studies, Polish Academy of Sciences
ORCID 0000-0001-8983-376X
The analysed judgment is important for the process of assessment of civil service corps members, because it answers the key question about the limits of judicial review of periodic assessment results. It unequivocally resolves interpretive doubts and provides a guideline for ordinary courts examining cases brought by the employees who undergo assessment. The judgment determines that the role of a court resolving an employee-employer dispute should be limited to reviewing the correctness of the assessment process in the formal sense, while a judgment in a case triggered by an appeal against periodic assessment result cannot influence the legal relationship between the parties.
Keywords: civil service, periodic assessment, negative partial assessment result, objection against periodic assessment result, change of periodic assessment result
30. Dopuszczalny zakres ograniczenia prawa do kontaktu pacjenta szpitala psychiatrycznego . Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 31 maja 2017 r., VII SA/Wa 526/17
dr Jan Ciechorski – wykładowca Wyższej Szkoły Humanitas w Sosnowcu, członek Komisji Ekspertów ds. Ochrony Zdrowia Psychicznego przy Rzeczniku Praw Obywatelskich
Prawo do kontaktu z osobami bliskimi jest podstawowym prawem, które jest składową prawa człowieka do poszanowania życia prywatnego przewidzianym w art. 47 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ograniczenia tego prawa mogą nastąpić wyłącznie zgodnie z wymogami określonymi w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, tj. wyłącznie w ustawie i tylko wtedy, „gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób”. Tych merytorycznych kryteriów tych nie spełnia ograniczenie w prawie do kontaktu z bliskimi wprowadzone w art. 5 in fine ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta „ze względu na możliwości organizacyjne podmiotu”. W konsekwencji należy stwierdzić, że ograniczenie w prawie do kontaktu pacjenta z osobami bliskimi ze względu na możliwości organizacyjne szpitala jest sprzeczne z Konstytucją RP.
Słowa kluczowe: postępowanie administracyjne, zbiorowe prawa pacjenta, naruszenie praw pacjenta
Permissible Scope of Limitation of the Visitation Right of a Psychiatric Hospital Patient. Commentary on Judgment of the Provincial Administrative Court in Warsaw of 31 May 2017, VII SA/Wa 526/17
dr Jan Ciechorski – lecturer of the Humanitas University in Sosnowiec, a member of the Expert Committee on Mental Health at the Office of the Commissioner for Human Rights
The right to visitation by relatives and significant others is a fundamental right, which is a component of the human right to respect for private life, enshrined in Article 47 of the Constitution of the Republic of Poland. Any limitation upon the exercise of this right may be imposed only according to the requirements specified in Article 31(3) of the Constitution, i.e. only by statute, and only ‘when necessary in a democratic state for the protection of its security or public order, or to protect the natural environment, health or public morals, or the freedoms and rights of other persons’. These substantive criteria are not met by the limitation upon the right to visitation by relatives and significant others introduced by Article 5 in fine of the Act on Patient Rights and Patient Ombudsman ‘due to the hospital’s organizational capacity’. Consequently, one should state that restricting the patient’s right to be visited by relatives and significant others due to the hospital’s organizational capacity is contrary to the Polish Constitution.
Keywords: administrative proceedings, collective patient rights, infringement of patient rights
Bibliografia / References
Bujny J., Prawa pacjenta. Między autonomią a paternalizmem, Warszawa 2007.
Ciechorski J., Odpowiedzialność szpitala psychiatrycznego za śmierć pacjenta w wyniku samobójstwa w świetle orzecznictwa, „Prawo i Medycyna” 2016/4.
Ciechorski J., Prawa pacjenta szpitala psychiatrycznego – zarys problematyki, „Prawo i Medycyna” 2017/1.
Dercz M., Izdebski H., Rek t., Dziecko – pacjent i świadczeniobiorca. Poradnik prawny, Warszawa 2015.
Goffman E., Instytucje totalne. O pacjentach szpitali psychiatrycznych i mieszkańcach innych instytucji totalnych, Gdańsk 2011.
Karkowska D., Prawa pacjenta, Warszawa 2009.
31. Moment powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn w przypadku nabycia spadku z Australii. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 lutego 2020 r., II FSK 697/18
prof. dr hab. Adam Nita – Katedra Prawa Finansowego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Jagielloński
ORCID: 0000-0002-9554-4267
Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn w przypadku opodatkowania nabycia w drodze dziedziczenia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku. Od tego momentu organ podatkowy jest władny wydać konstytutywną decyzję podatkową, skutkującą przekształceniem obowiązku podatkowego w zobowiązanie podatkowe. Dopiero po jej doręczeniu podatnikowi jest on obowiązany zapłacić podatek.
Problemem, jaki zaistniał w analizowanej sprawie, było to, że spadek będący przedmiotem opodatkowania pochodził z Australii, a w tamtejszym prawie spadkowym nie jest znana instytucja przyjęcia spadku. W związku z tym strona skarżąca wyznaczyła moment zaistnienia tego zdarzenia w oparciu o przepisy prawa polskiego. Z kolei, Naczelny Sąd Administracyjny stanął na stanowisku, że należy odwołać się do prawa australijskiego i w oparciu o jego postanowienia ustalić punkt czasu zaistnienia zdarzenia, który jest odpowiednikiem polskiego przyjęcia spadku.
Autor glosy zgodził się z tym zapatrywaniem, ale uzasadnił je nieco inaczej niż Sąd. W jego przekonaniu, w analizowanym przypadku istotne jest nie tyle ustalenie cywilistycznego znaczenia sformułowania „przyjęcie spadku”, ile wyznaczenie daty, w której miało ono miejsce w znaczeniu językowym jako rzeczywiste nabycie spadku – uzyskanie przysporzenia majątkowego, będącego jego przedmiotem. Stanowisko to uzasadniono, odwołując się do zasad wykładni prawa podatkowego.
Słowa kluczowe: podatkowe prawo, podatek od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy
The Time When Tax Obligation Arises in Inheritance and Donation Tax in Case of Acquiring Inheritance from Australia. Commentary on Judgment of the Supreme Administrative Court of 6 February 2020, II FSK 697/18
prof. dr hab. Adam Nita – Department of Financial Law, Faculty of Law and Administration, Jagiellonian University in Kraków
ORCID: 0000-0002-9554-4267
Pursuant to the Act on Inheritance and Donation Tax, in case of taxation of acquisitions by way of inheritance, the tax obligation arises upon acceptance of the inheritance. From that point on, the tax authority has the power to issue a constitutive tax decision, resulting in the transformation of the tax obligation into a tax liability. Only after to the decision has been served on the taxpayer is he/she obliged to pay the tax.
The problem that arose in the analysed case was that the inheritance subject to taxation came from Australia, while the acceptance of the inheritance is not known in the Australian law. Therefore, the complainant determined the moment of this event in accordance with the Polish law. In turn, the Supreme Administrative Court took the position that it is necessary to refer to the Australian law and, based on its provisions, determine the time of the event, which is the equivalent of the Polish acceptance of the inheritance.
The commentator agrees with this view, but justifies it slightly differently than the Court. In his opinion, in the analysed case it is important not so much to establish the meaning of the term ‘acceptance of inheritance’, but to determine the date on which it took place in the linguistic sense as the actual acquisition of the inheritance - obtaining the property gain. This position is justified by reference to the principles of tax law interpretation.
Keywords: tax law, inheritance and donation tax, tax obligation
Bibliografia / References
Brzeziński B., Podstawy wykładni prawa podatkowego, Gdańsk 2008.
Brzeziński B., Wykładnia prawa podatkowego, Gdańsk 2013.
Mastalski R., Interpretacja prawa podatkowego. Źródła prawa podatkowego i jego wykładnia, Wrocław 1989.
Nita A., Stosunek prawnopodatkowy. Obowiązek i zobowiązanie podatkowe, Kraków 1999.
Piątowski J.S., Prawo spadkowe. Zarys wykładu, Warszawa 1987.
Skowrońska E., Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga czwarta – Spadki, Warszawa 1995.
Wolter A., Prawo cywilne. Zarys części ogólnej, Warszawa 1986.
32. Brak numeru PESEL w skardze jako przeszkoda formalna w nadaniu biegu sprawie. Glosa do postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 listopada 2019 r., I GZ 366/19
Filip Golędzinowski – student IV roku, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
ORCID: 0000-0002-9409-214X
Glosa została poświęcona kwestii wymogów formalnych w pierwszym piśmie do sądu administracyjnego. Autor w swych rozważaniach pochyla się nad dopuszczalnymi granicami formalizmu procesowego i wykładni prokonstytucyjnej w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Nie podziela rozważań prawnych Naczelnego Sądu Administracyjnego, jednocześnie przychyla się do linii orzeczniczej, akcentującej podstawowe znaczenie błędu formalnego w procedurze sądowoadministracyjnej i konieczność jego uzupełnienia w celu nadanie skardze dalszego biegu.
Słowa kluczowe: wymogi formalne pierwszego pisma do sądu administracyjnego, obowiązek uzupełnienia pisma, numer PESEL, dopuszczalność skargi, pierwsze pismo do sądu administracyjnego, formalizm postępowania
Lack of PESEL Number in a Complaint as a Formal Obstacle to Starting Legal Proceedings. Commentary on Decision of the Supreme Administrative Court of 27 November 2019, I GZ 366/19
Filip Golędzinowski – fourth-year student, Faculty of Law and Administration, Adam Mickiewicz University in Poznań
ORCID: 0000-0002-9409-214X
The commentary concerns the issue of formal requirements in the first pleading sent to an administrative court. In his reflections, the author considers the permissible limits of procedural formalism and constitution-friendly interpretation in proceedings before administrative courts. The author disagrees with the legal reflections of the Supreme Administrative Court, while accepting the line of case law, where the fundamental meaning of a formal mistake in proceedings before administrative courts is emphasised, along with the need to supplement a pleading in order to start legal proceedings in respect of the complaint.
Keywords: formal requirements pertaining to the first pleading sent to an administrative court, duty to supplement a pleading, PESEL [statistical] number, permissibility of a complaint, first pleading sent to an administrative court, formalism of proceedings
Bibliografia / References
Cieślak S., Formalizm postępowania cywilnego, Warszawa 2008.
Garlicki L. (red.), Zubik M. (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. II, Warszawa 2016.
Hofmański P. (red.), Kulesza C. (red.), System Prawa Karnego Procesowego. Tom VI. Strony i inni uczestnicy postępowania karnego, Warszawa 2016.
Tarno J.P., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2011.
Tuleja P. (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2019.
