Sigrid Hemels: "Je schrijft om gelezen te worden"

Hoe werd u auteur?

Hoe kwam uw eerste fiscale publicatie tot stand?

‘Toen werd ik ook aangemoedigd. Ik begon in april 1999 als junior docent aan de Universiteit Utrecht. Na een aantal maanden zei professor Van Mens: “Je moet af en toe wat publiceren. Schrijf gewoon eens een artikel over waar je mee bezig bent.” In die tijd waren energiebedrijven net belastingplichtig geworden. Daar was ik mee bezig bij Meijburg, waar ik ook werkte. Toen schreef ik een artikel over hoe het goodwillverbod zich verhoudt tot het totaalwinstbegrip. Het werd in december 1999 gepubliceerd in het Weekblad Fiscaal Recht. Mensen lazen dat, er werd op gereageerd. Ik vond onderwijs leuk, maar publiceren ook. Daarom ben ik in 2001 overgestapt naar de Universiteit Leiden waar ik naast het geven van onderwijs een proefschrift kon schrijven. Dat ging over fiscale faciliteiten voor kunst en cultuur.’

Wat heeft het auteurschap u gebracht?

‘Ik beleef er veel plezier aan. Het creatieve proces vind ik leuk. Je leest iets of je hoort iets en dan gaan er wat radertjes bewegen in je hoofd. Dan ga je zoeken, lezen, je schrijft wat en je bespreekt het met anderen. Ik vind het fijn om concept-teksten met anderen te bespreken. Zij kunnen het aanscherpen. En soms loopt het anders dan je denkt. Dan denk je: het wordt een klein stukje en dan groeit dat zomaar uit tot een groot artikel.’

Besteedt u een groot deel van uw tijd aan het auteurschap?

U publiceerde ook over man-vrouwverhoudingen.

‘In Zweden is het denken daarover verder dan in Nederland. Collega’s daar en in het dicht bij Lund gelegen Denemarken zijn er heel alert op dat congresorganisatoren zorgen voor een evenwichtige verhouding tussen mannelijke en vrouwelijke sprekers. Afgelopen zomer las ik in het Weekblad Fiscaal Recht een verslag van een bijeenkomst over de toekomst van de inkomstenbelasting met, op een notuliste na, louter mannelijke deelnemers. Een kandidaat-notaris vertelde mij dat er een dag later een wwft-bijeenkomst was geweest voor het notariaat met louter mannelijke sprekers. In het Weekblad Fiscaal Recht heb ik vervolgens een artikel geschreven over dergelijke zogeheten ‘manels’. Ik wilde het vanwege het onderwerp graag breder delen en op LinkedIn zetten. Wolters Kluwer begreep het belang van dit maatschappelijke thema en heeft het stuk breder beschikbaar gesteld. Dat waardeer ik zeer. Vervolgens heb ik op verzoek van een redacteur van het Kluwer International Tax een Engelstalig blog over dit onderwerp gepubliceerd. Ik wil een constructieve bijdrage leveren aan het debat. Het gaat om bewustwording: we kunnen dit met z’n allen oplossen.’

Wat is uw tip voor jongere auteurs?

‘Het leuke van publiceren is dat mensen het lezen en vaak inhoudelijk reageren. Dat scherpt je gedachten. Ik zeg vaak tegen promovendi: wees niet alleen bezig met je proefschrift, maar schrijf ook artikelen over onderdelen van je proefschrift. Een proefschrift is langetermijnwerk. Je krijgt soms een dip. Dan is het fijn om een artikel te publiceren, want dan heb je een succes op korte termijn. Dat is bemoedigend. Bovendien kun je in een artikel een beetje uitproberen hoe een onderwerp valt. En je bouwt naamsbekendheid op. Mensen zien dat dit jouw onderwerp is. Soms zeggen promovendi dat ze al hun energie nodig hebben voor hun proefschrift. Maar artikelen publiceren gaat niet ten koste van je proefschrift, het is eerder een verrijking.’

Wat maakt iemand een goede auteur of redacteur?

‘Een goede auteur weet nieuwe invalshoeken te vinden en kan complexe fiscaliteit goed duiden. Ik ben dankbaar dat er mensen zijn die lastige fiscaal-technische onderwerpen helder kunnen beschrijven. Als lezer leer je daar iets van. Ook vind ik het fijn als mensen zelf iets toevoegen aan het bouwwerk van de fiscaliteit. Voor redacteuren vind ik het belangrijk dat ze auteurs enthousiasmeren en begeleiden. En dat ze, als ze iets niet publiceren, uitleggen waarom die beslissing genomen is.’

Hoe kijkt u naar online publiceren?

‘Je hebt een veel groter bereik. Dat merk ik aan de reacties die ik krijg. Ik vind het zelfs jammer om te publiceren in een tijdschrift dat niet online beschikbaar is, want dan gaat je artikel toch een beetje verloren. Het fijne van digitalisering is dat je toegang hebt tot van alles en nog wat. Niet alleen wetenschappelijke artikelen, maar ook krantenartikelen. Voor mijn onderzoek naar de ‘No vote, no tax!’vrouwenkiesrechtbeweging heb ik veel Engelse en Amerikaanse krantenartikelen uit de negentiende eeuw geraadpleegd. Die vrouwen gebruikten de publiciteit over hun weigering om belasting te betalen zolang ze geen kiesrecht hadden nadrukkelijk om aandacht te krijgen voor hun zaak. Ook vind ik het fijn dat je dankzij de digitalisering overal kunt werken. Al moet ik toegeven dat ik zelf het liefst lees van papier. Sinds ik Vakstudienieuws niet meer thuisgestuurd krijg, print ik het soms. Daar voel ik me schuldig over. Ik probeer te wennen aan lezen op mijn iPad, maar het liefst lees ik een tijdschrift van kaft tot kaft. Ik ben voor de combinatie papier en online.’