Nowe spojrzenie na opłatę legalizacyjnądr hab. Robert Suwaj, prof. PW
jest profesorem na Wydziale Administracji i Nauk Społecznych Politechniki Warszawskiej.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1372-9039
Nowe spojrzenie na opłatę legalizacyjną
Artykuł zawiera wyniki rozważań nad prawną konstrukcją instytucji opłaty legalizacyjnej głównie z perspektywy standardów wynikających zasady państwa prawnego. Założeniem jest próba oceny charakteru prawnego tej instytucji w kontekście zasady określoności przepisów prawa oraz sposobu jej interpretacji zarówno z perspektywy ochrony interesu publicznego, jak również interesu właściciela nieruchomości, który – z różnych powodów – rozpoczął realizację inwestycji budowlanej bez wymaganego pozwolenia na budowę, bez wymaganego zgłoszenia lub pomimo sprzeciwu wydanego w sprawie przez organ administracji architektoniczno-budowlanej. Rozważania prowadzone są w kontekście adekwatności, proporcjonalności i niezbędności tego instrumentu prawnego, który ustawodawca przewidział do zastosowania w każdym przypadku zaistnienia stanu niezgodności prowadzonej inwestycji z przepisami prawa budowlanego, które wymagają legalizacji. Ocenie poddano również sposób normatywnego kształtowania wymiaru tej opłaty w kontekście zasady równego traktowania oraz z perspektywy zasady sprawiedliwej procedury; do jej zastosowania nie wystarcza złożenie wniosku przez inwestora, bowiem postępowanie w sprawie legalizacji samowoli budowlanej organ nadzoru budowlanego wszczyna z urzędu. Wszystkie powyższe okoliczności wskazują na zasadne rozważenie, czy konstrukcja prawna opłaty legalizacyjnej realizuje standard prawidłowej legislacji przyjęty w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego.
Słowa kluczowe: opłata legalizacyjna, danina publiczna, sankcja administracyjna, prawo budowlane, legalizacja samowoli budowlanej
Pobierz treść artykułu
dr hab. Robert Suwaj, prof. PW
is a professor at the Faculty of Administration and Social Sciences at the Warsaw University of Technology, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1372-9039
A new look at the legalization fee
The article presents the results of considerations about the legal structure of the institution of the legalization fee mainly from the point of view of standards arising from the principle of the rule of law. The objective is to attempt to assess the legal nature of this institution in the context of the principle of determinacy of the provisions of the law and the method of its interpretation both from the point of view of the protection of the public interest, as well as the interest of a property owner who, for various reasons, started a construction project without the required building permission, without the required notification or despite objections issued in the case by an architectural and construction administrative authority. The deliberations are conducted in the context of adequacy, proportionality and necessity of this legal instrument, which the legislator intended to be used in every case of non-compliance of the project being conducted with the provisions of the construction law, which require legalization. The manner in which the amount of this fee was normatively set was also assessed in the context of the principle of equal treatment and from the point of view of the principle of a just procedure; it is insufficient for the investor to file an application for it to be applied, as the proceedings to legalize unauthorized construction are initiated ex officio by the construction supervision authority. All these circumstances suggest that it is reasonable to consider whether the legal structure of the legalization fee meets the standard of correct legislation adopted in the Constitutional Tribunal’s case law.
Keywords: legalization fee, public levy, administrative sanction, construction law, legalization of unauthorized construction
Bibliografia / References
Brzeziński B., Wstęp do nauki prawa podatkowego, Toruń 2001
Dowgier R., Etel L., Liszewski G., Pahl B., Komentarz do art. 1 [w:] R. Dowgier, L. Etel, G. Liszewski, B. Pahl, Podatki i opłaty lokalne. Komentarz, LEX 2021
Gomułowicz A., Podatek a opłata [w:] A. Gomułowicz, D. Mączyński, Podatki i prawo podatkowe, Warszawa 2016
Nowa kodyfikacja karna. Kodeks karny skarbowy. Komentarz, red. G. Bogdan, A. Nita, Z. Radzikowska, A.R. Światłowski, Warszawa 2000
Zgoliński I., Komentarz do art. 16 [w:] A. Bułat, V. Konarska-Wrzosek, T. Oczkowski, I. Zgoliński, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, Warszawa 2021
Prusak F., Zaniechanie ukarania sprawcy [w:] System Prawa Karnego, red. A. Marek, t. 11, Szczególne dziedziny prawa karnego. Prawo karne wojskowe, skarbowe i pozakodeksowe, red. M. Bojarski, Warszawa 2014
Sawicki J., Znaczenie czynnego żalu w prawie karnym skarbowym, „Prokuratura i Prawo” 2013/6
Siwik Z., Systematyczny komentarz do ustawy karnej skarbowej. Część ogólna, Wrocław 1993
Suwaj R., Zasady nakładania administracyjnych kar pieniężnych, Warszawa 2021
prof. dr hab. Tomasz Bąkowski
jest kierownikiem Katedry Prawa Administracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9363-2124
Opłata legalizacyjna jako sui generis…
Jednym z warunków określonych w ustawie z 7.07.1994 r. – Prawo budowlane, koniecznych do legalizacji obiektu budowlanego (lub jego części) wzniesionego z naruszeniem prawa, zwanej również legalizacją samowoli budowlanej, jest uiszczenie opłaty legalizacyjnej. Obecna prawna regulacja opłaty legalizacyjnej budzi pewne wątpliwości, które z kolei prowadzą do postawienia pytania o prawny charakter tej opłaty. Zasadność takiego pytania wynika między innymi z tego, że w konstrukcji prawnej opłaty legalizacyjnej można dostrzec cechy zarówno opłaty publicznej, jak i sankcji administracyjnej, w tym w szczególności administracyjnej kary pieniężnej w rozumieniu art. 189b Kodeksu postępowania administracyjnego. Rysująca się na tym tle swoistość opłaty legalizacyjnej skłania ponadto do podjęcia próby znalezienia motywów oraz dokonania oceny rozwiązań normatywnych przyjętych w tym zakresie w obowiązującym porządku prawnym.
Słowa kluczowe: opłata legalizacyjna, samowola budowlana, sankcja administracyjna, opłata publiczna
prof. dr hab. Tomasz Bąkowski
is the head of the Chair of Administrative Law in the Faculty of Law and Administration of the University of Gdańsk, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9363-2124
Legalization fee as a sui generis...
One of the conditions specified in the Construction Law of 7 July 1994, which is necessary for legalizing a building (or its part) erected in breach of the law, also referred to as legalization of unauthorized construction, is the payment of a legalization fee. The current legal regulation on the legalization fee gives rise to certain doubts, which, in turn, lead to the question of the legal nature of this fee. The legitimacy of such a question arises, among other things, from the fact that features of both a public levy and an administrative sanction, including, in particular, an administrative fine, in the meaning of Article 189b of the Administrative Procedures Code, can be noticed in the legal structure of the legalization fee. Furthermore the uniqueness of the legalization fee, which can be seen in this light, incites an attempt to find the motives and to assess the normative solutions accepted in this respect in the current legal order.
Keywords: legalization fee, building permission, administrative sanction, public levy
Bibliografia / References
Bogusz M., Delikt administracyjny i kara administracyjna z perspektywy konstytucyjnej [w:] „Administratywizacja” prawa karnego czy „kryminalizacja” prawa administracyjnego, red. M. Bogusz, W. Zalewski, Gdańsk 2021
Bogusz M., Obowiązek administracyjnoprawny [w:] Leksykon prawa administracyjnego materialnego. 100 podstawowych pojęć, red. T. Bąkowski, K. Żukowski, Warszawa 2016
Bogusz M., Postanowienie materialnoprawne [w:] Leksykon prawa administracyjnego materialnego. 100 podstawowych pojęć, red. T. Bąkowski, K. Żukowski, Warszawa 2016
Bojanowski E., Kara administracyjna. Kilka refleksji [w:] Fenomen prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora Jana Zimmermanna, red. W. Jakimowicz, M. Krawczyk, I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2019
Cherka M., Grecki W., Samowola budowlana w polskim prawie budowlanym, Warszawa 2013
Choduń A., Klauzule generalne i zwroty niedookreślone – wybrane zagadnienia teoretyczne [w:] A. Choduń, A. Gomułowicz, A. Skoczylas, Klauzule generalne i zwroty niedookreślone w prawie podatkowym i administracyjnym. Wybrane zagadnienia teoretyczne i orzecznicze, Warszawa 2013
Cieślak M., Wstęp do nauki polskiego prawa karnego, Gdańsk 1988
Górski M., Nakaz i zakaz [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 7, Prawo administracyjne materialne, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2012
Jaciubek W., Umowa prorogacyjna jako czynność sui generis, „Polski Proces Cywilny” 2016 nr 4
Nowicki H., Sankcje administracyjne [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 7, Prawo administracyjne materialne, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2012
Paśnik J., Kilka refleksji o regulacji stanu epidemii jako sui generis pozakonstytucyjnego stanu nadzwyczajnego, „Przegląd Prawa Publicznego” 2020/11
Rypina M., Opłata legalizacyjna [w:] Prawo budowlane. Komentarz, red. M. Wierzbowski, A. Plucińska-Filipowicz, Warszawa 2021
Smoleń P., Opłaty [w:] Zarys finansów publicznych i prawa finansowego, red. W. Wójtowicz, Warszawa 2008
Stahl M., Sankcje administracyjne – problemy węzłowe [w:] Sankcje administracyjne, red. M. Stahl, R. Lewicka, M. Lewicki, Warszawa 2011
Zimmermann J., Aksjomaty prawa administracyjnego, Warszawa 2013
dr Lucyna Staniszewska
jest adiunktem w Zakładzie Prawa Administracyjnego i Nauki o Administracji na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz adwokatem.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3457-0901
Opłata legalizacyjna – charakter prawny oraz zasady nakładania w świetle demokratycznego państwa prawnego
Artykuł koncentruje się na problematyce charakteru prawnego opłaty legalizacyjnej, która w doktrynie od lat budzi wątpliwości. Instytucja ta – chociaż została przez ustawodawcę nazwana mianem opłaty – jest wyposażona w liczne cechy właściwe dla administracyjnych kar finansowych. Opłata ta może być zaliczona do instrumentu bardzo zbliżonego do kar, jednak z tą różnicą, że brakuje jej cech przymusowości. Przyjęta w polskim ustawodawstwie konstrukcja opłaty legalizacyjnej także i z tego powodu jest przedmiotem krytyki. Jest to instytucja nietypowa, która może być rozważana także jako sui generis, która wymaga jednak przyjęcia jednolitej interpretacji w zakresie zasad jej nakładania. Postulować należy do ustawodawcy o wprowadzenie definicji opłaty legalizacyjnej, która wpłynęłaby na właściwą interpretację przepisów związanych z jej stosowaniem.
Słowa kluczowe: opłata, administracyjna kara pieniężna, samowola budowlana, legalizacja samowoli budowlanej
dr Lucyna Staniszewska
is an assistant professor at the Chair of Administrative Law and Administrative Studies at the Faculty of Law and Administration at the Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland, and an attorney-at-law.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-3457-0901
Legalization fee – legal nature and principles of imposition in the light of a democratic state governed by the rule of law
The article focuses on the issue of the legal nature of the legalization fee, which has been giving rise to doubts in the legal doctrine for years. Although the legislator called this institution a fee, it has numerous features that are typical of administrative fines. This fee can be classified as an instrument that is very similar to penalties, but with the difference that it lacks the features of being compulsory. The structure of the legalization fee adopted in Polish law is also criticized for this reason. It is an atypical institution, which can also be considered as a sui generis, but which requires the acceptance of a uniform interpretation of the principles of its imposition. The legislator should be asked to introduce a definition of the legalization fee, which would affect the correct interpretation of the regulations related to its application.
Keywords: fee, administrative fine, unauthorized construction, legalization of unauthorized construction
Bibliografia / References
Draniewicz B., Opłata produktowa, Warszawa 2009
Gliniecka J., Opłaty publiczne w Polsce, Bydgoszcz 2007
Jaśkiewiczowa J., Elementy podatkowe opłat publicznych w Polsce [w:] Studia podatkowe i budżetowe, red. Z. Jaśkiewicz, Toruń 1964
Mazurkiewicz M., Opłaty i kary w systemie ochrony środowiska w Polsce (struktura prawna i funkcje), Wrocław 1986
Münnich M., Charakterystyka opłaty legalizacyjnej jako daniny publicznej, „Przegląd Prawa Publicznego” 2015/10
Plucińska-Filipowicz A., Komentarz do art. 49d [w:] Prawo budowlane. Komentarz, red. M. Wierzbowski, Warszawa 2021
Suwaj R., Zasady nakładania administracyjnych kar pieniężnych, Warszawa 2021
dr hab. Jarosław Dobkowski, prof. UWM
jest kierownikiem Katedry Prawa Administracyjnego i Nauk o Bezpieczeństwie na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2010-4152
Opłata legalizacyjna jako budżetowa należność o charakterze publicznoprawnym?
Artykuł jest przyczynkiem do dyskusji nad prawnofinansowym i prawnoadministracyjnym charakterem opłaty legalizacyjnej ustalanej w celu uzyskania decyzji o legalizacji obiektu budowlanego lub jego części. Skupiono w nim uwagę na istocie prawnej tradycyjnie pojmowanej legalizacji oraz scharakteryzowano opłaty z tym związane. Porównano także opłatę legalizacyjną ustalaną w celu uzyskania decyzji o legalizacji obiektu budowlanego lub jego części z opłatą legalizacyjną związaną z legalizacją urządzenia wodnego. Ustalono, że zapłata ustalonej w określonej wysokości opłaty legalizacyjnej z Prawa budowlanego nie jest obligatoryjna, ale jest prawem inwestora. Nie stanowi też opłaty administracyjnej w tradycyjnym rozumieniu. Stąd też nie może być uznana za daninę publiczną, a co za tym idzie – budżetową należność o charakterze publicznoprawnym. Jest za to faktycznym przychodem budżetu państwa.
Słowa kluczowe: opłata legalizacyjna, budżet państwa, należności budżetowe, należności publicznoprawne, przychody budżetowe
dr hab. Jarosław Dobkowski, prof. UWM
is the head of the Chair of Administrative Law and Security Studies at the Faculty of Law and Administration of the University of Warmia and Mazury in Olsztyn, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-2010-4152
Legalization fee as a budget receivable of a public law nature?
The article is a contribution to the discussion on the financial law and administrative law nature of the legalization fee, which is set in order to obtain a decision legalizing a structure or its part. It focuses on the legal essence of traditionally understood legalization and describes the fees related to it. It also compares the legalization fee that is set for the purpose of obtaining a decision legalizing a structure or its part with the legalization fee related to legalizing a water device. It was established that the payment of the legalization fee set at a specified amount under the Construction Law is not obligatory, but it is the investor’s right. Nor does it constitute an administrative charge in the traditional sense. Therefore, it cannot be considered a public levy, and as a result, a budget receivable of a public law nature. Instead, it is actual revenue to the state budget.
Keywords: legalization fee, state budget, budget receivables, public-law receivables, budget revenue
Bibliografia / References
Adam L., Mazurkiewicz M., Opłaty [w:] System instytucji prawno-finansowych PRL, t. 3, Instytucje budżetowe, cz. 2, Dochody i wydatki budżetu, red. M. Weralski, Warszawa 1985
Antonów D., Pojęcie opłaty w polskim języku prawnym [w:] Księga jubileuszowa ku czci profesor Krystyny Sawickiej. Gromadzenie i wydatkowanie środków publicznych. Zagadnienia finansowoprawne, red. W. Miemiec, Wrocław 2017
Brzezicki T., Opłata administracyjna. Konstrukcja prawna, Toruń 2019
Brzeziński B., Wprowadzenie do prawa podatkowego, Toruń 2008
Jaśkiewiczowa J., Elementy podatkowe opłat publicznych w Polsce [w:] Studia podatkowe i budżetowe, red. Z. Jaśkiewicz, Toruń 1964
Münnich M., Charakterystyka opłaty legalizacyjnej jako daniny publicznej, „Przegląd Prawa Publicznego” 2015/10
Ofiarski Z., Ogólne prawo podatkowe. Zagadnienia materialnoprawne i proceduralne, Warszawa 2013
prof. dr hab. Andrzej Sakowicz
jest profesorem w Katedrze Postępowania Karnego na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6599-4876
Zbieg odpowiedzialności wykroczeniowej i administracyjnej w Prawie budowlanym
Kumulacja odpowiedzialności wykroczeniowej i administracyjnej tej samej osoby na tej samej podstawie faktycznej w oczywisty sposób rodzi pytania o jej zgodność z zasadą ne bis in idem i zasadą proporcjonalności. Ustawodawca, określając sankcję za naruszenie prawa, musi respektować proporcjonalność własnego naruszenia praw i wolności jednostki. Nie może stosować sankcji nieadekwatnych lub nieracjonalnych albo też niewspółmiernie dolegliwych. Wymogi te nie powinny być obce Prawu budowlanemu. Na podstawie art. 93 pkt 13 tej ustawy ponosi odpowiedzialność wykroczeniową osoba, która naruszyła normy określone w art. 48 ust. 1, art. 50 ust. 1 pkt 1 lub 2, wykonując roboty budowlane. Sprawcy powyższych zachowań, niezależnie od odpowiedzialności wykroczeniowej, grozi także odpowiedzialność administracyjna w postaci nakazu rozbiórki bądź nałożenia opłaty legalizacyjnej. Celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy istnienie wskazanego zbiegu reżimów odpowiedzialności nie narusza zasady proporcjonalności ingerencji do wagi chronionych dóbr prawnych.
Słowa kluczowe: zasada ne bis in idem, zasada proporcjonalności, nakaz rozbiórki, opłata legalizacyjna, Prawo budowlane
prof. dr hab. Andrzej Sakowicz
is a professor of the Chair of Criminal Proceedings in the Faculty of Law of the University of Białystok, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6599-4876
Convergence of misdemeanour and administrative liability in the Construction Law
The combination of misdemeanour and administrative liability of the same person on the same factual basis obviously gives rise to questions about its compliance with the principle of ne bis in idem and the principle of proportionality. When specifying the sanction for a breach of the law, the legislator must respect the proportionality of a breach of the individual’s rights and freedoms. It cannot apply sanctions that are inadequate or unreasonable or disproportionately burdensome. These requirements should not be alien to the Construction Law. According to Article 93, para. 13 of this Act, a person who breaches the norms specified in Article 48, para. 1, Article 50, para. 1, item 1 or Article 50, para. 1, item 2 by performing construction works bears misdemeanour liability. Regardless of the misdemeanour liability, the perpetrator is also threatened with administrative liability in the form of a demolition order or the imposition of a legalization fee. The objective of this article is to answer the question of whether the existence of the said coincidence of regimes of liability breaches the principle of proportionality of interference in the importance of protected legal rights.
Keywords: principle of ne bis in idem, proportionality principle, demolition order, legalization fee, Construction Law
Bibliografia / References
Asman T., Dessoulavy-Śliwiński E., Janiszewska-Kuropatwa E., Niewiadomski Z., Plucińska-Filipowicz A., Prawo budowlane. Komentarz, Warszawa 2009
Błachnio-Parzych A., Gloss to the Judgement of the Court of Justice of the European Union in Case C-524/15, Criminal Proceedings against Luca Menci, „Review of European and Comparative Law” 2021/2
Błachnio-Parzych A., Sankcja administracyjna a sankcja karna w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka [w:] Sankcje administracyjne, red. M. Stahl, R. Lewicka, M. Lewicki, Warszawa 2011
Błachnio-Parzych A., Zbieg odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej jako zbieg reżimów odpowiedzialności represyjnej, Warszawa 2016
Burzyński P., Ustawowe określenie sankcji karnej, Warszawa 2008
Cherka M., Grecki W., Samowola budowlana w polskim prawie budowlanym, Warszawa 2013
Dziwiński R., Glosa do wyroku NSA z 17 kwietnia 2000 r., IV SA 394/98, OSP 2001/7–8
Jakubowska-Hara J., Kilka uwag o obowiązku naprawienia szkody w prawie wykroczeń na tle unormowań kodeksu karnego [w:] Węzłowe problemy prawa karnego, kryminologii, i polityki kryminalnej. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Andrzejowi Markowi, red. V. Konarska-Wrzosek, J. Lachowski, J. Wójcikiewicz, Toruń 2010
Jędrzejewski S., Glosa do wyroku NSA we Wrocławiu z 12 grudnia 1996 r., II SA/Wr 236/96, OSP 1997/1
Jędrzejewski S., Postępowanie administracyjne w procesie budowlanym [w:] Księga Pamiątkowa profesora Eugeniusza Ochendowskiego, Toruń 1999
Król-Bogomilska M., Z problematyki zbiegu odpowiedzialności karnej i administracyjnej – w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego [w:] Wina i kara. Księga pamięci Profesor Genowefy Rejman, red. M. Płatek, M. Dziewanowska, Warszawa 2012
Kurzępa B., Prawo budowlane. Komentarz do ustawy i orzecznictwo, Toruń 2008
Mozgawa M., Kulik M, Wybrane zagadnienia z zakresu wzajemnego stosunku odpowiedzialności karnej i administracyjnej, „Ius Novum” 2016/3
Lach A., Sankcje administracyjne i karne a zakaz podwójnego karania w świetle najnowszego orzecznictwa ETPCz i TS, „Prokuratura i Prawo” 2017/9
Lewicki M., Pojęcie sankcji prawnej w prawie administracyjnym, „Państwo i Prawo” 2002/8
Liżyńska K., Naprawienie szkody w Kodeksie wykroczeń, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2013/30
Nita B., Zakaz podwójnego karania w ujęciu konstytucyjnym, „Zagadnienia Sądownictwa Konstytucyjnego” 2011/2
Prawo budowlane. Komentarz, red. Z. Niewiadomski, Warszawa 2007
Prawo budowlane z umowami w działalności inwestycyjnej. Komentarz, red. H. Kisilowska, Warszawa 2008
Rogalski M., Odpowiedzialność karna a odpowiedzialność administracyjna, „Ius Novum” 2014/nr specjalny
Sakowicz A., Zasada ne bis in idem w prawie karnym w ujęciu paneuropejskim, Białystok 2009
Serafin S., Prawo budowlane. Komentarz, Warszawa 2006
Suwaj R., Zasady nakładania administracyjnych kar pieniężnych, Warszawa 2021
System Prawa Administracyjnego, t. 2, Konstytucyjne podstawy funkcjonowania administracji publicznej, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2012
Szwarc M., Łączne zastosowanie sankcji administracyjnych i karnych w świetle zasady ne bis in idem (uwagi na tle orzecznictwa ETPC), „Państwo i Prawo” 2017/12
Szumiło-Kulczycka D., Prawo administracyjno-karne, Kraków 2004
Prawo budowlane z umowami w działalności inwestycyjnej. Komentarz, red. H. Kisilowska, Warszawa 2008
Wincenciak M., Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania, Warszawa 2008
Wróbel A., Odpowiedzialność administracyjna w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (na przykładzie administracyjnych kar pieniężnych), „Europejski Przegląd Sądowy” 2014/9
dr Maciej Hadel
jest aplikantem sędziowskim w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2256-1565
Zasada proporcjonalności reakcji państwa na naruszenie prawa – rozważania na kanwie problematyki zbiegu reżimów odpowiedzialności administracyjnej i karnej
Problematyka prawnego charakteru sankcji administracyjnych (w szczególności administracyjnych kar pieniężnych, immanentnie związanych również z istotą odpowiedzialności administracyjnej) od wielu lat budzi zainteresowanie doktryny zarówno prawa administracyjnego, jak i prawa karnego. Stanowiska przedstawicieli doktryny obu tych dziedzin prawa w tym zakresie wykazują pewne rozbieżności (wynikają one z naturalnych, historycznie uwarunkowanych odrębności między prawem administracyjnym i prawem karnym), co jest potęgowane również po części przez brak spójności orzeczniczej sądownictwa konstytucyjnego oraz samego ustawodawcy, który z roku na rok kreuje kolejne typy administracyjnych kar pieniężnych, nie biorąc jednocześnie pod uwagę doktrynalnej poprawności. Nie ulega wątpliwości, że podstawowym problemem w tym zakresie jest kwestia przesądzenia dopuszczalności kumulacji sankcji administracyjnych i penalnych (tj. zbiegu obu typów reżimów odpowiedzialności represyjnej) w kontekście zakazu ne bis in idem oraz zasady proporcjonalności. Kwestie te poprzedzą rozważania dotyczące ogólnego umiejscowienia reżimu odpowiedzialności administracyjno-karnej w systemie prawa oraz czynników determinujących represyjny charakter danego typu sankcji, w ramach swoistego testu represyjności. Powyższe zostanie osadzone w szerszym kontekście orzeczniczym (Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego, Najwyższego Sądu Administracyjnego, Trybunału Sprawiedliwości UE).
Słowa kluczowe: sankcja administracyjna, sankcja penalna, odpowiedzialność administracyjna, odpowiedzialność karna, proporcjonalność
dr Maciej Hadel
is a judge articling at the National School of Judiciary and Public Prosecution, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-2256-1565
The principle of proportionality of the state’s reaction to a breach of the law – considerations in the context of the matter of the convergence of the administrative and criminal liability regimes
The issue of the legal nature of administrative sanctions (particularly administrative fines, inherently also related to the essence of administrative liability) has aroused the interest of the legal doctrine in both administrative law and criminal law for many years. The doctrinal point of view of both of these branches of law in this respect demonstrate certain differences (they arise from natural, historically conditioned differences between administrative law and criminal law), which is also partly aggravated by the lack of consistency of the case law of the constitutional judicature and the legislator itself, which creates successive types of administrative fines from year to year without simultaneously taking into account doctrinal correctness. There is no doubt that the fundamental problem in this respect is the matter of prejudging the admissibility of combining administrative and penal sanctions (i.e. the coincidence of the two types of regime of repressive liability) in the context of the ne bis in idem principle and the principle of proportionality. These matters are preceded by considerations regarding the general position of the administrative/penal liability regime in the system of law and the factors determining the repressive nature of the given type of sanction, as part of a kind of test of repressiveness. The above will be set in a broader context of the case law (of the Constitutional Tribunal, Supreme Court, Supreme Administrative Court and Court of Justice of the EU).
Keywords: administrative sanction, penal sanction, administrative liability, criminal liability, proportionality
Bibliografia / References
Błachnio-Parzych A., Zbieg odpowiedzialności karnej i administracyjno-karnej jako zbieg reżimów odpowiedzialności represyjnej, Warszawa 2016
Hadel M., Zakład usług publicznych. Studium administracyjnoprawne, Warszawa 2020
Jaworowicz-Rudolf A., Funkcje sankcji administracyjnej i odpowiedzialności administracyjnej w ochronie środowiska, Warszawa 2012
Lang W., Struktura odpowiedzialności prawnej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika” 1968/31
Marek A., Istota i zasady odpowiedzialności za wykroczenia – na tle ustawy o przekazaniu niektórych drobnych przestępstw do orzecznictwa karno-administracyjnego, „Palestra” 1967/5
Niżnik-Dobosz I., Aksjologia sankcji w prawie administracyjnym [w:] Sankcje administracyjne, red. M. Stahl, R. Lewicka, M. Lewicki, Warszawa 2011
Nowicki H., Sankcje administracyjne [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 7, Prawo administracyjne materialne, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2017
Radecki W., Wprowadzenie. Miejsce prawa wykroczeń w systemie prawa [w:] M. Bojarski, W. Radecki, Kodeks wykroczeń. Komentarz, Warszawa 2016
Szumiło-Kulczycka D., Prawo administracyjno-karne, Kraków 2004
Szumiło-Kulczycka D., Czarnecki P., Balcer P., Leszczyńska A., Analiza obrazu normatywnego deliktów administracyjnych, Warszawa 2016
Waltoś S., Kolizja postępowania karnego i karno-administracyjnego, „Palestra” 1961/12
Wincenciak M., Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania, Warszawa 2008
Wróbel W., Komentarz do art. 53 [w:] Kodeks karny. Część ogólna, t. 1, cz. 2, Komentarz do art. 53–116, red. W. Wróbel, A. Zoll, LEX 2016
Zimmermann J., Aksjomaty prawa administracyjnego, Warszawa 2013
Zimmermann M., Art. 72 Konstytucji a dotychczasowe ustawodawstwo polskie, Lwów 1930
dr hab. Joanna Lemańska
jest adiunktem w Katedrze Prawa Administracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz sędzią Sądu Najwyższego.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6944-6674
Dekodyfikacja postępowania w sprawie legalizacji obiektu budowlanego
Autorka podejmuje rozważania związane z dekodyfikacją postępowania w sprawie legalizacji samowoli budowlanej. Wskazuje na zastosowane przez ustawodawcę mechanizmy wyłączające stosowanie w tym postępowaniu norm Kodeksu postępowania administracyjnego i ich konsekwencje. W artykule przeprowadzona została analiza obecnego kształtu postępowania w sprawie legalizacji samowoli budowlanej, która prowadzi do wniosku o jego zasadniczej zmianie w stosunku do regulacji wcześniejszych. Kluczowe są rozważania, w których autorka wykazuje, że postanowienie o nałożeniu opłaty legalizacyjnej jest w istocie decyzją administracyjną. Te ustalenia prowadzą do kolejnych refleksji: relacji pojęć opłata legalizacyjna – kara pieniężna (w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego). W artykule zawarte zostały argumenty przemawiające za możliwością utożsamienia tych określeń, przy równoczesnym wskazaniu trudności związanych z możliwością zastosowania regulacji działu IVa Kodeksu postępowania administracyjnego do opłat legalizacyjnych.
Słowa kluczowe: legalizacja samowoli budowlanej, opłata legalizacyjna, kara pieniężna, dekodyfikacja, wymierzanie kary administracyjnej
dr hab. Joanna Lemańska
is an assistant professor at the Department of Administrative Law, Faculty of Law and Administration of the Jagiellonian University in Kraków, Poland, and a Supreme Court judge.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-6944-6674
Decodification of proceedings on the legalization of a structure
The author discusses the decodification of proceedings on the legalization of unauthorized construction. She indicates the mechanisms applied by the legislator which rule out the application of the norms of the Administrative Procedures Code and their consequences in these proceedings. The article contains an analysis of the current shape of the proceedings on the legalization of an unauthorized construction, which leads to the conclusion that they have changed substantially in comparison with earlier regulations. The key considerations are those in which the author shows that the decision to impose a legalization fee is in fact an administrative decision. These findings lead to another reflection: the relationship between the notions of a legalization fee and a fine (in the meaning of the Administrative Procedures Code). The article contains arguments supporting the possibility of identifying these terms, while pointing out the difficulties related to the possibility of applying the provisions of Section IVa of the Administrative Procedures Code to legalization fees.
Keywords: legalization of unauthorized construction, legalization fee, fine, decodification, imposition of an administrative fine
Bibliografia / References
Borkowski J., Postępowanie administracyjne ogólne a procedury szczególne [w:] Zbiór studiów z zakresu nauk administracyjnych, red. Z. Rybicki, M. Gromadzka-Grzegorzewska, M. Wyrzykowski, Ossolineum 1978
Gliniecki A., Komentarz do art. 48 [w:] A. Gliniecki (red.), A. Despot-Mładanowicz, Z. Kostka, A. Ostrowska, W. Piątek, Prawo budowlane. Komentarz, Warszawa 2016
Godlewski R., Komentarz do art. 48 [w:] Prawo budowlane z umowami w działalności inwestycyjnej. Komentarz, wyd. II, red. H. Kisilowska, Warszawa 2010
Jandy-Jendrośka K., Jendrośka J., System jurysdykcyjnego postępowania administracyjnego [w:] System Prawa Administracyjnego, red. T. Rabska, J. Łętowski, t. 3, Ossolineum 1978
Jaśkowska M., Wilbrandt-Gotowicz M., Wróbel A., Komentarz aktualizowany do Kodeksu postępowania administracyjnego, LEX 2021
Jaśkowska M., Wróbel A., Komentarz aktualizowany do Kodeksu postępowania administracyjnego, LEX 2016
Knysiak-Molczyk H., Wstęp [w:] Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. H. Knysiak-Molczyk, Warszawa 2015
Lemańska J., Elementy przeszkadzające w wewnętrznym integrowaniu się prawa administracyjnego (perspektywa prawa pozytywnego) [w:] Integralność prawa administracyjnego. Perspektywa polska, red. J. Zimmermann, Warszawa 2019
Plucińska-Filipowicz A., Filipowicz T., Komentarz do art. 48(b) [w:] Prawo budowlane. Komentarz, red. M. Wierzbowski, Warszawa 2021
Postępowanie administracyjne, red. T. Woś, Warszawa 2013
Postępowanie administracyjne w Europie, red. Z. Kmieciak, Kraków 2005
Szelągowska K., Komentarz do art. 189(d) [w:] Kodeks postępowania administracyjnego, t. 3, Komentarz do art. 127–269, red. M. Karpiuk, P. Krzykowski, A. Skóra, Olsztyn 2021
dr hab. Piotr Rączka, prof. UMK
jest kierownikiem Katedry Prawa Administracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz radcą prawnym.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1097-5712
dr Karolina Rokicka-Murszewska
jest adiunktem w Katedrze Prawa Administracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz radcą prawnym.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5402-4137
Skuteczność mechanizmu legalizacji obiektu budowlanego lub jego części a egzekucja administracyjna opłaty legalizacyjnej
Autorzy w swoim opracowaniu oceniają skuteczność mechanizmu legalizacji obiektu budowlanego w kontekście egzekucji administracyjnej opłaty legalizacyjnej. Klasyczne metody, służące zapewnieniu skuteczności obowiązków publicznoprawnych (w tym egzekucja administracyjna), mogłyby potencjalnie mieć zastosowanie w odniesieniu do opłaty legalizacyjnej (po zmianie uregulowań dotyczących legalizacji). Należy jednak podkreślić, że nie zawsze są to mechanizmy wystarczająco efektywne. Aktualnie opłata legalizacyjna nie jest świadczeniem o charakterze przymusowym i represyjnym, choć z uwagi na jej wysokość może zostać w taki sposób odebrana przed podmiot wykonujący nielegalne roboty budowlane. Podmiot ten może jednak dobrowolnie dokonać wyboru skutków prawnych swoich działań między opłatą legalizacyjną a rozbiórką samowoli budowlanej. Autorzy w opracowaniu poddają analizie, czy tego rodzaju rozwiązanie prawne (opierające się na dobrowolności i wyborze) jest skuteczniejsze niż egzekucja administracyjna.
Słowa kluczowe: opłata legalizacyjna; samowola budowlana; egzekucja administracyjna; rozbiórka budowlana
dr hab. Piotr Rączka, prof. UMK
is the head of the Chair of Administrative Law at the Faculty of Law and Administration of the Nicolaus Copernicus University in Toruń, Poland, and a legal counsel.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-1097-5712
dr Karolina Rokicka-Murszewska
is an assistant professor of the Chair of Administrative Law at the Faculty of Law and Administration of the Nicolaus Copernicus University in Toruń, Poland, and a legal counsel.
ORCID: https://orcid.org/0000-0001-5402-4137
Effectiveness of the mechanism of legalization of a structure or its part and administrative enforcement of the legalization fee
The article assesses the effectiveness of the mechanism of legalization of a structure in the context of administrative enforcement of a legalization fee. Classic methods used to ensure the effectiveness of public-law obligations (including administrative enforcement), could potentially be applied to the legalization fee (after the amendment of the legalization regulations). However, it should be emphasized that these mechanisms are not always sufficiently effective. The legalization fee is not currently a coercive and repressive performance, although, in view of its amount, it may be construed as such by the entity performing the illegal construction works. However, the entity can voluntarily choose the legal consequences of its actions between the payment of the legalization fee and the demolition of the unauthorized construction. The article presents an analysis of whether such a legal solution (based on voluntariness and choice) is more effective than administrative enforcement.
Keywords: legalization fee, unauthorized construction, administrative enforcement, demolition
Bibliografia / References
Adam L., Podatki i opłaty w kapitalizmie, Warszawa 1962
Bandarzewski K., Legalizacja części obiektu budowlanego (uwagi na tle art. 48 i 49 Prawa budowlanego), „Samorząd Terytorialny” 2019/1–2
Błażewski M., Ingerencja policji budowlanej w proces budowlany, „Rynek – Społeczeństwo – Kultura” 2017/3
Czarnik Z., Konstytucyjność legalizacji samowoli budowlanej, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2008/3
Grzenia J., Uniwersalny słownik języka polskiego, Chorzów 2009
Huchla A., Niepodatkowe należności budżetowe w ustawie o finansach publicznych i w ordynacji podatkowej [w:] Instytucje prawnofinansowe w warunkach kryzysu gospodarczego, red. W. Miemiec, K. Sawicka, Warszawa 2014
Jędrzejewski T., Masternak M., Rączka P., Administracyjne postępowanie egzekucyjne, Toruń 2020
Mały słownik języka polskiego, red. S. Skorupka, H. Auderska, Z. Łempicka, Warszawa 1993
Mały słownik języka polskiego, red. E. Sobol, Warszawa 2000
Münnich M., Charakterystyka opłaty legalizacyjnej jako daniny publicznej, „Przegląd Prawa Publicznego” 2015/10
Rypina M., Komentarz do art. 49c [w:] Prawo budowlane. Komentarz, red. A. Plucińska-Filipowicz, M. Wierzbowski, Warszawa 2021
Zarys finansów publicznych i prawa finansowego, red. W. Wójtowicz, Warszawa 2008
Zwolak S., Legalizacja to prawo, a nie obowiązek inwestora. Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 sierpnia 2016 r., II OSK 2947/141, „Studia Prawnicze. Rozprawy i Materiały” 2018/1
dr Marcin Kopeć
jest doktorem nauk prawnych, radcą prawnym.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0378-1581
Stwierdzenie nieważności pozwolenia na budowę i pozwolenia na użytkowanie w świetle nowelizacji Prawa budowlanego ustawą z 13.02.2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw
W artykule zostały omówione nowe przepisy związane ze stwierdzeniem nieważności decyzji, które zostały wprowadzone do prawa budowlanego ustawą z 13.02.2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw. W pierwszej części artykułu omówiono nowo dodane do Prawa budowlanego art. 37b ust. 1 i art. 59h, które czasowo ograniczyły możliwość stwierdzenia nieważności pozwolenia na budowę oraz pozwolenia na użytkowanie. Przy tej okazji zostały poddane analizie przepisy przejściowe w celu udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy nowo wprowadzone przepisy stosuje się do pozwoleń na budowę oraz na użytkowanie wydanych przed datą wejścia w życie nowelizacji. W drugiej części artykułu omówiono nowe regulacje dotyczące legalizacji robót w przypadku stwierdzenia nieważności pozwolenia na budowę. Powyższe rozważania stanowiły asumpt do bliższego przyjrzenia się pojęciu legalizacji i zbadania, czy może być ono stosowane poza procedurą usuwania skutków samowoli budowlanej.
Słowa kluczowe: stwierdzenie nieważności decyzji, legalizacja, przedawnienie, przepisy intertemporalne w prawie administracyjnym
dr Marcin Kopeć
is a legal counsel, Warsaw, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-0378-1581
Invalidation of building permission and an occupancy permit in the light of the amendment to the Construction Law by the Act amending the Construction Law and certain other acts of 13 February 2020
The article addresses new provisions related to the invalidation of decisions, which were introduced into the Construction Law by the Act amending the Construction Law and certain other acts of 13 February 2020. The first part of the article discusses Article 37b, para. 1 and Article 59h which have been added to the Construction Law, which temporarily limited the possibility of invalidating building permission and an occupancy permit. On the side-line, the transitional provisions have been analysed to answer the question whether the newly introduced provisions apply to building permission and occupancy permits issued before the date on which the amendment entered into force. The second part of the article discusses new regulations on the legalization of works in the event of the invalidation of building permission. These considerations gave rise to a closer look at the notion of legalization and the examination of whether it can be applied outside the procedure for eliminating the consequences of unauthorized construction.
Keywords: invalidation of a decision, legalization, limitation, intertemporal rules in administrative law
Bibliografia / References
Adamiak B., Borkowski J., Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Legalis 2021
Cherka M., Grecki W., Samowola budowlana w polskim prawie budowlanym, Warszawa 2013
Dawidowicz W., Ogólne postępowanie administracyjne. Zarys systemu, Warszawa 1962
Dessoulavy-Sliwiński J., Komentarz do art. 37b [w:] Prawo budowlane. Komentarz, red. Z. Niewiadomski, Legalis 2021
Glibowski K., Komentarz do art. 156 [w:] Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Warszawa 2020
Gliniecki A., Komentarz do art. 48 [w:] A. Despot-Mładanowicz, Z. Kostka, A. Ostrowska, W. Piątek, A. Gliniecki, Prawo budowlane. Komentarz, LEX 2016
Kamiński M., Konstytucyjne podstawy domniemania ważności decyzji administracyjnej, „Państwo i Prawo” 2007/9
Kamiński M., Prawo administracyjne intertemporalne, LEX 2011
Kamiński M., Temporalne zakresy następstw prawnych i skuteczności prawnej norm prawa administracyjnego, „Przegląd Prawa Publicznego” 2010/2
Kopacz M., Sytuacja prawna adresata decyzji dotkniętej wadą nieważności [w:] Sprawiedliwość i zaufanie do władz publicznych w prawie administracyjnym, red. M. Kasiński, M. Stahl, K. Wlaźlak, LEX 2015
Kruś M., Leoński Z., Samowola budowlana [w:] M. Kruś, Z. Leoński, M. Szewczyk, Prawo zagospodarowania przestrzeni, LEX 2019
Plucińska-Filipowicz A., Filipowicz T., Komentarz do art. 37(b) [w:] Prawo budowlane. Komentarz, red. A. Plucińska-Filipowicz, M. Wierzbowski, LEX 2021
Plucińska-Filipowicz A., Filipowicz T., Wincenciak M., Komentarz do art. 50 [w:] Prawo budowlane. Komentarz, red. A. Plucińska-Filipowicz, M. Wierzbowski, LEX 2021
Plucińska-Filipowicz A., Kosicki A., Filipowicz T., Postępowanie naprawcze – wybrane zagadnienia, cz. I, „Nieruchomości” 2014/7, dodatek
dr hab. Agnieszka Ziółkowska, prof. UŚ
jest profesorem w Zespole Badawczym Postępowania Administracyjnego i Sądowoadministracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9933-2667
dr Anna Gronkiewicz
jest adiunktem w Zespole Badawczym Postępowania Administracyjnego i Sądowoadministracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1603-0565
Czeskie rozwiązania prawne dotyczące kar administracyjnych w kontekście potrzeby reformy w Polsce
W krajowej praktyce stosowania prawa dokonanie ścisłego rozgraniczenia deliktów administracyjnych i wykroczeń bywa problematyczne. Źródłem trudności jest z jednej strony brak jednolitej nomenklatury normatywnej w zakresie określenia czynów naruszających normy prawa administracyjnego, a z drugiej rozproszenie regulacji prawnych przy jednoczesnym braku określenia wspólnych aksjomatów nakładania kar administracyjnych. Regulacje dotyczące wymierzania administracyjnych kar pieniężnych zawarte w obowiązującym Kodeksie postępowania administracyjnego mają przy tym charakter porządkujący, lecz niepełny. Pominięto w nich między innymi administracyjne kary niepieniężne. Co więcej, w doktrynie prawa administracyjnego oraz karnego zgłaszane są rozliczne uwagi dotyczące regulacji przyjętej w Kodeksie postępowania administracyjnego oraz uwagi o charakterze ogólnym. Z tych powodów zarówno ze względów praktycznych, jak i prawnych należałoby – jak się wydaje – poszukiwać dalszych rozwiązań, które mogłyby w tym zakresie stanowić swoistego rodzaju remedium. Godnymi uwagi są regulacje przyjęte w Czechach, gdzie do czasu reformy doktryna sygnalizowała zbliżone problemy do tych, które obecnie sygnalizują polscy autorzy w odniesieniu do aktualnego stanu prawnego zarówno względem kar administracyjnych, jak i wykroczeń.
Słowa kluczowe: kary administracyjne, czeska regulacja kar administracyjnych, reforma polskiej regulacji kar administracyjnych
dr hab. Agnieszka Ziółkowska, prof. UŚ
is a professor at the Administrative Proceedings and Administrative Law Research Group at the Faculty of Law and Administration of the University of Silesia in Katowice, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9933-2667
dr Anna Gronkiewicz
is an assistant professor at the Administrative Proceedings and Administrative Law Research Group at the Faculty of Law and Administration of the University of Silesia in Katowice, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0003-1603-0565
Czech legal solutions regarding administrative penalties in the context of the need for reforms in Poland
In the domestic practice of applying the law, making a strict distinction between administrative offences and misdemeanours is sometimes problematic. The source of the difficulties is, on the one hand, the lack of uniform normative nomenclature for defining acts breaching the norms of administrative law, and on the other, the fragmentation of the legal regulations with the simultaneous lack of definition of common axioms for imposing administrative penalties. The regulations on the imposition of administrative fines contained in the applicable Administrative Procedures Code are of a housekeeping, but incomplete nature. They omit, among other things, administrative non-monetary penalties. Furthermore, the doctrine of administrative and criminal law has numerous comments regarding the regulation adopted in the Administrative Procedures Code, as well as comments of a general nature. For these reasons, both for practical and legal reasons, it seems that it would be advisable to look for further solutions that could constitute a kind of remedy for this. It is worth drawing attention to the regulations adopted in the Czech Republic, where, until the reform, the legal doctrine mentioned similar problems to those currently mentioned by Polish authors regarding the current legal status of both administrative penalties and misdemeanours.
Keywords: administrative penalties, Czech regulation on administrative penalties, reform of the Polish regulation on administrative penalties
Bibliografia / References
Bąkowski T., Zasady nakładania kary administracyjnej i udzielania ulg w jej wykonaniu według projektu nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2017/37
Bogusz M., Kodyfikacja postępowania administracyjnego a pojęcie postępowania administracyjnego [w:] Idea kodyfikacji w nauce prawa administracyjnego procesowego. Księga pamiątkowa Profesora Janusza Borkowskiego, red. Z. Kmieciak, W. Chróścielewski, Warszawa 2018
Bogusz M., Zalewski W., Wstęp [w:] „Administratywizacja” prawa karnego czy „kryminalizacja” prawa administracyjnego?, red. M. Bogusz, W. Zalewski, Gdańsk 2021
Bohadlo D., Brož J., Kadečka S., Průcha P., Rigel F., Šťastný V., Zákon o odpovědnosti za přestupky a řízení o nich (250/2016 Sb.) – komentář, Praga 2018
Bojarski M., Radecki W., Spory na tle zróżnicowania wykroczeń i przestępstw [w:] Problem spójności prawa karnego z perspektyw jego nowelizacji, Materiały Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr Prawa Karnego, Toruń 20–22 września 2010 r., red. T. Oczkowski, Warszawa 2011
Cebera A., Firlus J.G., Jakość techniczno-legislacyjna regulacji kodeksowej na przykładzie przepisów normujących nakładanie lub wymierzanie administracyjnych kar pieniężnych oraz tryb europejskiej współpracy [w:] Fenomen prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora Jana Zimmermanna, red. W. Jakimowicz, M. Krawczyk, I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2019
Czichy K., O niestosowaniu gwarancji karnych do administracyjnych kar pieniężnych, „Prokuratura i Prawo” 2017/12
Daniluk P., Reforma prawa wykroczeń w opinii sędziów orzekających w sprawach o wykroczenia w I i II instancji [w:] Reforma prawa wykroczeń, t. 1, red. P. Daniluk, Warszawa 2019
Filipek J., Sankcja administracyjna w prawie administracyjnym, „Państwo i Prawo” 1963/12
Gregorczyk D., Administracyjne kary pieniężne w nowelizacji kodeksu postępowania administracyjnego [w:] Nowe instytucje procesowe w postępowaniu administracyjnym w świetle nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego z dnia 7 kwietnia 2017 r., red. A. Gronkiewicz, A. Ziółkowska, Katowice 2017
Gronkiewicz A., Ziółkowska A., Sankcje administracyjne w korporacjach zawodowych w odniesieniu do samorządów zaufania publicznego – wybrane zagadnienia [w:] Sankcje administracyjne, red. M. Stahl, R. Lewicka, M. Lewicki, Warszawa 2011
Hauser R., Piątek W., Skoczylas A., Przedawnienie administracyjnych kar pieniężnych [w:] Fenomen prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora Jana Zimmermanna, red. W. Jakimowicz, M. Krawczyk, I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2019
Iżycki P., Wpływ nowelizacji kodeksu postępowania administracyjnego na instytucję materialnych kar administracyjnych, „Administracja. Teoria – Dydaktyka – Praktyka” 2017/3
Jakubowska-Hara J., Kilka uwag w kwestii alternatywnych form reakcji na wykroczenia (w kontekście reformy prawa wykroczeń) [w:] Na styku prawa karnego i prawa o wykroczeniach. Zagadnienia materialnoprawne oraz procesowe. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Markowi Bojarskiemu, t. 1, red. J. Sawicki, K. Łucarz, Wrocław 2016
Jemelka L., Vetešník P., Zákon odpovědnosti za přestupky a řízení o nich. Zákon o některých přestupcích. Komentar, Praga 2017
Kardas P., Sławiński M., Przenikanie się odpowiedzialności wykroczeniowej i administracyjnej – problem podwójnego karania [w:] Węzłowe problemy wykroczeń – czy potrzebna jest reforma?, red. M. Kolendowska-Matejczuk, V. Vachev, Warszawa 2016
Kisielowska M., Kilka uwag na temat pojęcia sankcji administracyjnej [w:] „Administratywizacja” prawa karnego czy „kryminalizacja” prawa administracyjnego?, red. M. Bogusz, W. Zalewski, Gdańsk 2021
Kisilowska H., Zieliński G., Administracyjne kary pieniężne – funkcja prewencyjna i represyjna, „Prawo w Działaniu. Sprawy Karne” 2020/43
Kmieciak Z., Ogólne zasady prawa i postępowania administracyjnego, Warszawa 2000
Król-Bogomilska M., Kary pieniężne w prawie antymonopolowym, Warszawa 2001
Król-Bogomilska M., Współczesne oblicze penalizacji deliktów administracyjnych. Czy warto przekształcać wykroczenia w delikty administracyjne? [w:] Węzłowe problemy wykroczeń – czy potrzebna jest reforma?, red. M. Kolendowska-Matejczuk, V. Vachev, Warszawa 2016
Kučerová H., Horzinková E., Zákon o odpovědnosti za přestupky a řízení o nich a zákon o některých přestupcích skomentářem a judikaturou, Praga 2017
Majchrzak B., Problematyka prawna administracyjnych kar pieniężnych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego i sądów administracyjnych [w:] Administracyjne kary pieniężne w demokratycznym państwie prawa, red. M. Błachucki, Warszawa 2015
Majczak P., Refleksje na temat kodeksowej regulacji kar administracyjnych, „Ius Novum” 2020/1
Michór A., O charakterze odpowiedzialności administracyjnej, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji” 2004/60
Münnich M., Charakterystyka opłaty legalizacyjnej jako daniny publicznej, „Przegląd Prawa Publicznego” 2015/10
Nadolska A., Nakładanie przez Komisję Nadzoru Finansowego kary pieniężnej, „Monitor Prawa Bankowego” 2020/7–8
Nowicki D.K., Peszkowski S., Kilka uwag o szczególnym charakterze administracyjnych kar pieniężnych [w:] Administracyjne kary pieniężne w demokratycznym państwie prawa, red. M. Błachucki, Warszawa 2015
Ondruš R., Ondrušová M., Vytopil P., Zákon o odpovědnosti za přestupky a řízení o nich. Praktický komentář k zákonu č. 250/2016 Sb. (přestupkový řád)s důvodovou zprávou a základní judikaturou, Praga 2018
Lewicki M., Pojęcie sankcji administracyjnej w prawie administracyjnym, „Państwo i Prawo” 2002/8
Piątek W., Przedawnienie w prawie administracyjnym, Poznań 2018
Radecki G., Stosowanie przepisów o administracyjnych karach pieniężnych do opłat podwyższonej i dodatkowej uregulowanych prawem geologicznym i górniczym, „Roczniki Administracji i Prawa” 2020/20, z. 3
Radecki W., Delikty administracyjne w prawie czeskim po reformie prawa wykroczeń z polskiej perspektywy, „Prokuratura i Prawo” 2020/1
Radecki W., Dezintegracja polskiego prawa penalnego, „Prokuratura i Prawo” 2014/9
Radecki W., Kary pieniężne w ochronie środowiska, Bydgoszcz 1995
Radecki W., Kary pieniężne w polskim systemie prawa, czy nowy rodzaj odpowiedzialności karnej?, „Przegląd Prawa Karnego” 1996/14–15
Radecki W., Reakcja na wykroczenia w prawie Republiki Czeskiej [w:] Reforma prawa wykroczeń, t. 2, red. P. Daniluk, Warszawa 2020
Radecki W., Recenzja książki Davida Bohadlo, Lukaša Potěšila, Jana Potměšila, Spravni trestani z hlediska praxe a judikatury (Karanie administracyjne z punktu widzenia praktyki i orzecznictwa), Wydawnictwo C.H. Beck, seria „Pravni praxe”, Praha 2013, s. 206, „Prokuratura i Prawo” 2015/11
Radecki W., Wprowadzenie do rozważań nad reformą wykroczeń [w:] Reforma prawa wykroczeń, t. 1, red. P. Daniluk, Warszawa 2019
Staniszewska L., Dostosowanie administracyjnych kar pieniężnych do wymogów demokratycznego państwa prawa [w:] Nowe instytucje procesowe w postępowaniu administracyjnym w świetle nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego z dnia 7 kwietnia 2017 r., red. A. Gronkiewicz, A. Ziółkowska, Katowice 2017
Stefański R.A., Prawo karne materialne. Część ogólna, Warszawa 2008
Szumiło-Kulczycka D., Prawo administracyjno-karne, Kraków 2004
Szydło M., Charakter i struktura prawna administracyjnych kar pieniężnych, „Studia Prawnicze” 2003/4
Tyszkiewicz L., Wilk L., Ogólne spojrzenie na różne sankcje w systemie prawnym [w:] Sankcje w systemie prawa, red. J. Ciemieniewski, L. Tyszkiewicz, H. Żakowska-Henzler, Bielsko-Biała 2013
Wierzbowski M., Kraczkowski A., Kilka uwag o administracyjnych karach pieniężnych w ujęciu klasyfikacji postępowań administracyjnych profesora Janusza Borkowskiego [w:] Idea kodyfikacji w nauce prawa administracyjnego procesowego. Księga pamiątkowa Profesora Janusza Borkowskiego, red. Z. Kmieciak, W. Chróścielewski, Warszawa 2018
Winceniak M., Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania, Warszawa 2008
Wronkowska S., Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2005
Zalewski W., Administratywizacja prawa karnego [w:] „Administratywizacja” prawa karnego czy „kryminalizacja” prawa administracyjnego?, red. M. Bogusz, W. Zalewski, Gdańsk 2021
Ziemski K., Próba oceny trafności objęcia kodeksem postępowania administracyjnego możliwości stosowania sankcji karnych przez administrację [w:] Idea kodyfikacji w nauce prawa administracyjnego procesowego. Księga pamiątkowa Profesora Janusza Borkowskiego, red. Z. Kmieciak, W. Chróścielewski, Warszawa 2018
Zimmermann J., Opinia o projekcie ustawy – Przepisy ogólne prawa administracyjnego, Kraków 2010
dr Adam Ostapski
jest członkiem Samorządowego Kolegium Odwoławczego we Wrocławiu.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9365-9415
Uchwała rady gminy w sprawie zasad, na jakich przewodniczącemu organu wykonawczego jednostki pomocniczej gminy (sołtysowi) przysługują dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowej – glosa krytyczna do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 25 sierpnia 2016 r. (II SA/Rz 1701/15)
Glosa krytyczna do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 25.08.2016 r., II SA/Rz 1701/15, poświęcona jest zagadnieniu charakteru prawnego uchwały w sprawie zasad, na jakich przewodniczącemu organu wykonawczego jednostki pomocniczej gminy (sołtysowi) przysługują dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowej, a także skutkom błędnego zaszeregowania takiej uchwały do aktów wewnętrznie obowiązujących (także z punktu widzenia kierunku załatwienia sprawy sądowoadministracyjnej).
dr Adam Ostapski
is a member of the Self-Government Board of Appeal in Wrocław, Poland.
ORCID: https://orcid.org/0000-0002-9365-9415
Resolution of the municipal council on the principles on which the chairman of the executive body of an auxiliary unit of the municipality (head of the parish) is entitled to a daily allowance and the reimbursement of the costs of business travel – critical commentary on the judgment of the Voivodship Administrative Court in Rzeszów of 25 August 2016 (II SA/Rz 1701/15)
The critical commentary on the judgment of the Voivodship Administrative Court in Rzeszów of 25 August 2016, II SA/Rz 1701/15, addresses the matter of the legal nature of the resolution on the principles on which the chairman of the executive body of an auxiliary unit of the municipality (the head of the parish) is entitled to a daily allowance and the reimbursement of the costs of business travel, as well as the consequences of erroneously classifying such a resolution to internally applicable acts (including from the point of view of the direction in which administrative court cases are settled).
Keywords: act of local law, auxiliary unit of the municipality, daily allowance and reimbursement of travelling expenses, head of the parish
Bibliografia / References
Dąbek D., Prawo miejscowe, Warszawa 2020
Kaźmierczyk S., Pulk Z. a, Wstęp do prawoznawstwa, Wrocław 1999
Korczak J., Lisowski P., Ostapski A., Ustrój samorządu terytorialnego w Polsce, Wrocław 2020, e-podręcznik
Lisowski P., Relacje strukturalne w polskim samorządzie terytorialnym, Wrocław 2013
Lisowski P., Ostapski A., Akty prawa miejscowego stanowione przez terenowe organy administracji rządowej, Wrocław 2008
Lisowski P., Ostapski A., Status sołectwa z perspektywy atrybutów związku samorządowego, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo”, w druku
Ochendowski E., Przepisy gminne, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1991/2
Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, red. B. Dolnicki, Warszawa 2021
