Orzecznictwo Sądów Polskich 1/2021

Wybór trasy na trening kolarski i nienależyta obserwacja drogi jako przyczynienie się kolarza do wypadku. Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 12.04.2019 r., I ACa 996/16

Tobiasz Nowakowski 
absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego

Wybór trasy na trening kolarski i nienależyta obserwacja drogi jako przyczynienie się kolarza do wypadku. Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 12.04.2019 r., I ACa 996/16

Autor polemizuje z rozstrzygnięciem Sądu Apelacyjnego, w którym skład orzekający uznał, że wybór drogi na trening kolarski i nienależyta obserwacja tej drogi stanowią przyczynienie się poszkodowanego w rozumieniu art. 362 Kodeksu cywilnego. W ocenie autora glosy podjęcie określonej czynności nie może być równoznaczne z przyczynieniem się kolarza do wypadku, ponieważ fakt ten warunkuje szkodę. Ponadto autor wskazuje, że nie wszystkie elementy stanu faktycznego obciążają rowerzystę. Najistotniejsze znaczenie ma bowiem zaniechanie zarządcy drogi, który nie zapewnił należytego bezpieczeństwa uczestnikom ruchu drogowego.

Tobiasz Nowakowski 
graduate of the Faculty of Law and Administration of the University of Lodz

Choice of Cycling Training Route and Insufficient Attention to the Road as the Cyclist’s Contributory Negligence. Commentary on Judgment of the Court of Appeal in Katowice of 12 April 2019, I ACa 996/16

The author argues with the decision of the Court of Appeal, in which the adjudicating panel decided that choosing a route for cycling training and its improper observation constitute the accident victim's contributory negligence within the meaning of Article 362 of the Civil Code. In his opinion, taking a specific action cannot be synonymous with the cyclist's contributory negligence, because the loss is conditional on this fact. In addition, the author indicates that not all facts of the case could be blamed on the cyclist. It is obvious that the road administrator did not ensure adequate safety for road users, which is the fact of the greatest importance.

Bibliografia / References:

Banaszczyk Z. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1, Komentarz do art. 1–44910, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2018.
Dybowski T., W sprawie przyczynienia się poszkodowanego do powstania szkody (przyczynek do dyskusji nad treścią art. 362 k.c.), „Nowe Prawo” 1977/6.
Granecki P., W sprawie wykładni artykułu 362 Kodeksu cywilnego, „Państwo i Prawo” 2003/1.
Kaliński M. [w:] System Prawa Prywatnego, Prawo zobowiązań – część ogólna, t. 6, red. A. Olejniczak, Warszawa 2014.
Kaliński M., Szkoda na mieniu i jej naprawienie, Warszawa 2014.
Radwański Z., Olejniczak A., Zobowiązania – część ogólna, Warszawa 2012.
Sobolewski P. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania. Część ogólna, t. IIIa, red. K. Osajda, Warszawa 2017.
Szpunar A., Przyczynienie się do powstania szkody w wypadku komunikacyjnym, „Rejent” 2001/6.

prof. dr hab. Ryszard A. Stefański 
Wydział Prawa i Administracji, Uczelnia Łazarskiego. ORCID: 0000-0003-0995-9499

Podobieństwo przestępstw z art. 178a § 4 in fine i art. 244 Kodeksu karnego. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 26 maja 2020 r., IV KK 737/19

Sąd Najwyższy w glosowanym wyroku uznał, że przestępstwa określone w art. 178a § 4 i art. 244 Kodeksu karnego (k.k.) są przestępstwami podobnymi. Autor glosy aprobuje ten pogląd, podzielając wywody zawarte w jego uzasadnieniu i dowodzi, że jego zasadność opiera się na słusznym przyjęciu, że przestępstwo z art. 178a § 4 k.k. jest typem kwalifikowanym w stosunku do przestępstwa stypizowanego w jego § 1, a znamieniem kwalifikującym jest nierespektowanie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego w związku ze skazaniem za przestępstwo. Nierespektowanie tego zakazu wyczerpuje także znamiona przestępstwa określonego w art. 244 k.k. W związku z tym przedmiotem ochrony art. 178a § 4 k.k. jest nie tylko bezpieczeństwu ruchu, lecz także dobro wymiaru sprawiedliwości. Tym samym przedmioty obu tych przepisów są jednorodzajowe, co przesądza o ich podobieństwie.

prof. dr hab. Ryszard A. Stefański 
Faculty of Law and Administration, Lazarski University. ORCID: 0000-0003-0995-9499

Similarity of Offences Defined in Article 178a(4) in Fine and Article 244 of the Criminal Code. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Criminal Chamber of 26 May 2019, IV KK 737/19

In the commented judgment, the Supreme Court established that the offences defined in Article 178a(4) and in Article 244 of the Polish Criminal Code are similar. The commentator agrees with this view and shares the line of argument, confirming that it is correct that the offence defined in Article 178a(4) is the aggravated form of the offence defined in Article 174(1), the qualifying element being failure to observe the prohibition from driving motor vehicles imposed in relation with a conviction for an offence. Failure to respect this prohibition fulfills also elements of the offence defined in Article 244. Article 174(4) protects not only the safety of traffic, but also the interest of the administration of justice, so the two provisions have the same object and therefore are similar.

Bibliografia / References:

Bafia J. [w:] J. Bafia, K. Mioduski, M. Siewierski, Kodeks karny. Komentarz, t. 1, Warszawa 1987.
Bogdan G. [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz do art. 117–211a, red. W. Wróbel, Zoll A., t. II, Warszawa 2017.
Bojarski T. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. T. Bojarski, Warszawa 2006.
Budyn-Kulik M., Mozgawa M. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Mozgawa, Warszawa 2017.
Citowicz R. [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, t. I, Warszawa 2013.
Daniluk P. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, Warszawa 2018.
Daniluk P., Glosa do postanowienia SN z dnia 23 maja 2013 r., IV KK 68/13, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2014/5.
Daniluk P., Przestępstwa podobne w polskim prawie karnym, Warszawa 2013.
Daszkiewicz K., Przestępstwa popełnione z tych samych pobudek i przestępstwa tego samego rodzaju, „Nowe Prawo” 1962/7–8.
Giezek J. [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, red. J. Giezek, Warszawa 2012.
Golonka A., „Bat na pijanych kierowców”, czyli po założeniach projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 2014/4.
Gruszecka D., Pojęcie dobra prawnego w prawie karnym, „Wrocławskie Studia Erazmiańskie. Zeszyty Studenckie” 2008/1.
Grzeszczyk W., Pojęcie przestępstwa podobnego w Kodeksie karnym, „Prokuratura i Prawo” 2001/9.
Hałas R. G. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2019.
Joachimiak S., Glosa do wyrok SN z 12.12.2012 r, II KK 300/12, „Paragraf na Drodze” 2014/7.
Joachimiak S., Glosa do wyrok SN z 16.01.2014 r., V KK 213/13, „Ius Novum” 2016/4.
Joachimiak S., Przeciw artykułowi 178a § 4 Kodeksu karnego, „Paragraf na Drodze” 2015/6.
Kabat A., Przestępstwa podobne w ujęciu Kodeksu karnego, „Nowe Prawo” 1970/11.
Kabat A., Tożsamość rodzajowa przestępstw i jej krytyka w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, „Palestra” 1967/12.
Kosierb I., Zmiany nowelizacyjne zaostrzające odpowiedzialność karną za bezskutkowe prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości i ich ocena, „Paragraf na Drodze” 2013/6.
Kosonoga-Zygmunt J., Podobieństwo przestępstw jako przesłanka recydywy jurydycznej w prawie polskim na tle rozwiązań państw obcych, „Prokuratura i Prawo” 2017/9.
Krajewski K., Opinia z 29.09.2009 r. w przedmiocie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny z 28.04.2009 r. (druk sejmowy nr 2115).
Kunicka-Michalska B. [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do art. 222–316, red. A. Wąsek, R. Zawłocki, t. II, Warszawa 2010.
Leciak M., Odpowiedzialność karna za przestępstwa komunikacyjne (część 1), „Palestra” 2011/9–10.
Leżak K. J., Glosa do wyrok SN z 12.12.2012 r, II KK 300/12, „Wrocławskie Studia Sądowe” 2014/1.
Majewski J. [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do art. 53–116, red. W. Wróbel, A. Zoll, t. I, Warszawa 2016.
Małecki M., Charakter prawny art. 178a § 4 Kodeksu karnego, „Paragraf na Drodze” 2011/8.
Małecki M., Glosa do postanowienia SN z 19.01.2012 r., I KZP 22/11, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2012/1.
Małecki M., Normatywna zwartość art. 178a § 4 KK. W odpowiedzi na kilka uwag prof. R.A. Stefańskiego, „Paragraf na Drodze” 2014/1.
Marek A., Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2010.
Mieczkowska D., Glosa do postanowienia SN z 19.01.2012 r., I KZP 22/11, „Ius Novum” 2011/3.
Nowak P., Charakter normatywny art. 178a § 4 k.k. oraz art. 244 k.k. a zatarcie skazania, „Paragraf na Drodze” 2013/8.
Oczkowski T. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2018.
Piórkowska-Flieger J. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. T. Bojarski, Warszawa 2010.
Pleńska D., Przedmiotowe podobieństwo przestępstw, „Nowe Prawo” 1971/10.
Pleńska D., Zagadnienia recydywy w prawie karnym, Warszawa 1974.
Popławski H., Zbiciński Z., Recydywa w polskim prawie karnym, „Wojskowy Przegląd Prawniczy” 1962/2.
Razowski T. [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. J. Giezek, Warszawa 2014.
Rybak A., Kontrowersje wokół przestępstwa podobnego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1999/2.
Siwek M., Glosa do wyroku SA w Katowicach z dnia 3 lipca 2003 r., II AKa 214/03, LEX 2011.
Stefański R.A. [w:] System Prawa Karnego. Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym, red. L. Gardocki, t. 8, Warszawa 2018.
Stefański R.A., Glosa do postanowienia SN z 19.01.2012 r., I KZP 22/11, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2012/5.
Stefański R.A., Kilka uwag na kanwie artykułu M. Małeckiego „Przestępstwo określone w art. 178a § 4 k.k. – uwagi de lege lata”, „Paragraf na Drodze” 2013/11.
Stefański R.A., Przegląd uchwał Izby Karnej Sądu Najwyższego w zakresie prawa karnego materialnego za 2012 r., „Ius Novum” 2013/1.
Stefański R.A., Przestępstwo z art. 178a § 4 KK, „Państwo i Prawo” 2010/9.
Stefański R.A., Surowsze karanie nietrzeźwych uczestników ruchu drogowego, „Paragraf na Drodze” 2010/5.
Stefański R.A., Ustawowe zaostrzenie represji za przestępstwa komunikacyjne, „Prokuratura i Prawo” 2010/7–8.
Szeleszczuk D. [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Art. 117–221, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, t. I, Warszawa 2017.
Szewczyk M., Zontek W., Wojtaszczyk A. [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz do art. 212–277d, red. W. Wróbel, A. Zoll, t. II, Warszawa 2017.
Tarapata S., Kontrowersje wokół wyznaczania granic dobra prawnego – uwagi na marginesie postanowienia SN z dnia 23 września 2009 r. (sygn. I KZP 15/09), „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych” 2012/1.
Wąsek A., Glosa do postanowienia SN z dnia 20 kwietnia 2001 r., V KKN 47/01, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2002/3.
Wróbel W., Opinia prawna z 2.10.2009 r. o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny (druk sejmowy nr 2115).
Zawłocki R. [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. Art. 1–116, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Warszawa 2017.
Zoll A., Przestępstwa podobne, „Państwo i Prawo” 1974/3.

dr hab. Paweł Daniluk, profesor INP PAN 
Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. ORCID: 0000-0002-4825-956X

Podobieństwo przestępstw z art. 178a § 4 w zw. z art. 178a § 1 k.k. i art. 244 k.k. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 26 maja 2020 r., IV KK 737/19

W glosowanym wyroku Sąd Najwyższy przyjął, że przestępstwo zakwalifikowane z art. 178a § 4 w zw. z art. 178a § 1 k.k. jest przestępstwem podobnym (w rozumieniu art. 115 § 3 k.k.) do przestępstwa zakwalifikowanego z art. 244 k.k. Miało to znaczenie dla ustalenia, czy sprawca działał w warunkach recydywy. W glosie autor krytycznie odniósł się do koncepcji tożsamości rodzajowej przestępstw, na której oparł się Sąd Najwyższy, stwierdzając podobieństwo wskazanych przestępstw. Odmienna koncepcja tożsamości rodzajowej przestępstw, którą przyjmuje autor glosy, nie doprowadziła jednak do odrzucenia wniosku, że przestępstwo zakwalifikowane z art. 178a § 4 w zw. z art. 178a § 1 k.k. jest przestępstwem podobnym do przestępstwa zakwalifikowanego z art. 244 k.k.

dr hab. Paweł Daniluk, associate professor of the Institute of Law Studies of the Polish Academy of Sciences 
Institute of Law Studies of the Polish Academy of Sciences. ORCID: 0000-0002-4825-956X

Similarity of Offences Defined in Article 178a(4) in conjunction with Article 178a(1) and Article 244 of the Polish Criminal Code. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Criminal Chamber of 26 May 2020, IV KK 737/19

In the commented judgment, the Supreme Court assumed that the offence defined in Article 178a(4) in conjunction with Article 178a(1) of the Criminal Code [CC] is an offence similar (within the meaning of Article 115(3) CC) to the offence defined in Article 244 CC. It was important for establishing whether the perpetrator was acting in the conditions of recidivism. In this commentary, the author critically refers to the concept of offences being identical in kind, on which the Supreme Court relied when it found the aforementioned offences similar. A different concept of offences being identical in kind adopted by the commentator does not, however, lead to rejection of the conclusion that the offence defined in Article 178a(4) in conjunction with Article 178a(1) CC is similar to the offence defined in Article 244 CC.

Bibliografia / References:

Badziak J., Kryteria przedmiotowe podobieństwa przestępstw, „Prokuratura i Prawo” 2010/11.
Bancerz S., Lernell L., Prawo karne. Podstawowe zagadnienia części ogólnej kodeksu karnego, Warszawa 1948.
Bzowski K., Powrót do przestępstwa [w:] Encyklopedja podręczna prawa karnego, t. 3, z. XXIII, red. W. Makowski, Warszawa (bez roku wydania).
Daniluk P., Przestępstwa podobne w polskim prawie karnym, Warszawa 2013.
Giezek J. [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, red. J. Giezek, Warszawa 2007.
Glaser S., Mogilnicki A., Kodeks karny. Komentarz, Kraków 1934.
Lachowski J. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, Warszawa 2018.
Majewski J. [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, t. I, red. A. Zoll, Warszawa 2007.
Mozgawa M. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. M. Mozgawa, Warszawa 2015.
Nowe kodeksy karne – z 1997 r. z uzasadnieniami, Warszawa 1997.
Stefański R.A. [w:] Kodeks karny. Komentarz, red. R.A Stefański, Warszawa 2018.
Świda W., Prawo karne. Część ogólna, Warszawa 1966.
Wąsek A. [w:] M. Kalitowski, Z. Sienkiewicz, J. Szumski, L. Tyszkiewicz, A. Wąsek, Kodeks karny. Komentarz, t. II, Gdańsk 2001.

dr Bartłomiej Gadecki 
sędzia Sądu Okręgowego w Olsztynie. ORCID: 0000-0001-9542-3919

Ponowne popełnienie jednego z przestępstw wskazanych w art. 64 § 2 k.k. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 25 kwietnia 2019 r., II KK 271/18

Autor krytycznie odnosi się do poglądu zawartego w glosowanym wyroku, w który przyjęto, że mimo tego, ie czyn oskarżonego, który został zakwalifikowany jako przestępstwo rozboju, należy do katalogu przestępstw wymienionych w art. 64 § 2 Kodeksu karnego, to nie zostały spełnione warunki do zastosowania tego przepisu, skoro oskarżony odpowiadał wcześniej w warunkach recydywy jedynie za przestępstwo z grupy przestępstw przeciwko życiu lub zdrowiu, a zatem nie została spełniona przesłanka ponowności, o której mowa w art. 64 § 2 Kodeksu karnego. W opracowaniu, przywołując także pogląd wyrażony w uchwale Sądu Najwyższego z 25.04.1996 r. (I KZP 3/96), wskazano, że określenie „przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu” użyte w treści art. 64 § 2 Kodeksu karnego oznacza przestępstwa określone w rozdziale tego kodeksu zatytułowanym „Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu” oraz inne, których przedmiotem ochrony jest także życie lub zdrowie. Zwrócono również uwagę, że przestępstwo rozboju może być przestępstwem także przeciwko zdrowiu.

dr Bartłomiej Gadecki 
judge of the Regional Court in Olsztyn. ORCID: 0000-0001-9542-3919

Repeat Commission of One of the Offences Indicated in Article 64(2) of the Criminal Code. Commentary on Judgment of the Supreme Court – Criminal Chamber of 25 April 2019, II KK 271/18

The author criticizes the view expressed in the commented judgement, where the court assumed that despite the fact that the defendant’s act, which was qualified as the offence of violent robbery, belongs to the category of offences listed in Article 64(2) of the Criminal Code [CC], the conditions for the application of this provision were not met, since the defendant had been brought to trial earlier in the circumstances of repeat offending only for an offence from the group of crimes against life or health. Therefore, the condition of repeat offending referred to in Article 64(2) CC was not fulfilled. The study (also citing the view expressed in the resolution of the Supreme Court of 25 April 1996 (I KZP 3/96)) indicates that the term ‘offence against life and health’ used in Article 64(2) CC means offences specified in the chapter of the Code entitled ‘Offences against life and health’ and others, whose object of protection is also life or health. It is emphasized that the offence of violent robbery may also be an offence against health.

Bibliografia / References:

Andrejew I., Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1976.
Bojarski M., Giezek J., Sienkiewicz Z., Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, Warszawa 2007.
Góral R., Kodeks karny. Praktyczny komentarz, Warszawa 2000.
Kalitowski M., Sienkiewicz Z., Szumski J., Tyszkiewicz L., Wąsek A., Kodeks karny. Komentarz. Tom II (art. 32–116), Gdańsk 2000.
Konarska-Wrzosek V. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2016.
Królikowski M., Zawłocki R. (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz. Art. 222–316, Warszawa 2013.
Stefański R.A. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2015.
Stefański R.A., Nowe ujęcie recydywy w znowelizowanym kodeksie karnym, „Prokuratura i Prawo” 1996/4.
Zawłocki R. (red.), Przestępstwa przeciwko mieniu i gospodarcze. System Prawa Karnego, tom 9, Warszawa 2011.
Zoll A. (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278-363 k.k., Warszawa 2008.

dr hab. Helena Szewczyk 
Instytut Nauk Prawnych, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Śląski w Katowicach. ORCID: 0000-0002-1425-981X

Dyskryminacja płacowa ze względu na kryterium obywatelstwa. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia z 7 maja 2019 r., II PK 31/18

W świetle polskiego orzecznictwa oraz orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości niedozwolonym kryterium różnicowania pracowników jest m.in. obywatelstwo (przynależność państwowa). Utrzymywanie przez pracodawcę różnic płacowych mających swoje źródło w rodzaju obywatelstwa pracownika stanowi zachowanie dyskryminujące (dyskryminację płacową). W przypadku dyskryminacji bezpośredniej mamy tu do czynienia z naruszeniem godności powoda jako pracownika posiadającego obywatelstwo polskie (art. 111 Kodeksu pracy). Z kolei występująca tu w odniesieniu do grupy polskich pracowników dyskryminacja pośrednia wykracza poza indywidualne relacje między pracodawcą a pracownikiem, ponieważ dotyczy rzeczywistego funkcjonowania tego kryterium rozróżnienia, które stosowane w praktyce prowadzi również do dyskryminacji płacowej.

dr hab. Helena Szewczyk 
Institute of Law Studies, Faculty of Law and Administration, University of Silesia in Katowice. ORCID: 0000-0002-1425-981X

Pay Discrimination on Grounds of Citizenship. Commentary on Judgment of the Supreme Court - Labour Law and Social Security Chamber of 7 May 2019, II PK 31/18

In the light of the Polish case law and the case law of the Court of Justice, the criteria of differentiating between employees include citizenship (nationality). If the employer maintains pay differences stemming from the employee’s citizenship, this constitutes a discriminatory behaviour (pay discrimination). In case of direct discrimination, we are dealing with a violation of the claimant’s dignity as an employee who holds Polish citizenship (Article 111 of the Labour Code). On the other hand, indirect discrimination, which in this case affected a group of Polish employees, goes beyond the individual relations between the employer and the employee, because it concerns the way this differentiation criterion operates and its application in practice also leads to pay discrimination.

Bibliografia / References:

Burek W., Równość płci [w:] Prawa człowieka. Wybrane zagadnienia i problemy, red. L. Koba, W. Wacławczyk, Warszawa 2009.
Czarnecki P., Prusinowski P., Glosa do wyroku SN z 18.09.2014 r., III PK 136/13, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2014/9, poz. 85.
Florek L., Zakaz dyskryminacji w stosunkach pracy, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1997/1.
Góral Z. [w:] Zarys systemu prawa pracy. Tom I. Część ogólna prawa pracy, red. K.W. Baran, Warszawa 2010.
Kuba M., Zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu pracowniczym, Warszawa 2017.
Kubiak H., Przyczynek do sporu o pola semantyczne nazw „równość oraz „równouprawnienie”. Studia z zakresu prawa pracy i polityki społecznej, red. A. Świątkowski, Kraków 2009.
Lankamer A., Potocka-Szmoń P., Dyskryminacja w miejscu pracy, Gdańsk 2006.
Maliszewska-Nienartowicz J., Dyskryminacja pośrednia w prawie Unii Europejskiej, Toruń 2012.
Maliszewska-Nienartowicz J., Dyskryminacja pracownika ze względu na otyłość stanowiącą niepełnosprawność – glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 18.12.2014 r. w sprawie C-354/13, Fag og Arbejde (FOA) przeciwko Kommunernes Landsforening, „Europejski Przegląd Sądowy” 2015/11.
Sanetra W., Zasady równego traktowania pracowników w Kodeksie pracy, „Państwo i Prawo” 1997/7.
Szewczyk H., Glosa do wyroku SN z 2.10.2012 r., II PK 82/12, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2014/11, poz. 107.
Szewczyk H., Dyrektywa nr 97/81/WE dotycząca porozumienia ramowego w sprawie pracy w niepełnym wymiarze godzin w świetle prawa wspólnotowego i polskiego, „Studia Europejskie” 2009/3.
Szewczyk H., Równość płci w zatrudnieniu, Warszawa 2017.
Tomaszewska M. [w:] Kodeks pracy. Komentarz, red. K.W. Baran, Warszawa 2020.
Walczak K., Zakaz dyskryminacji w wynagrodzeniu w świetle przepisów prawa i praktyka jego wdrożenia. Studia z zakresu prawa pracy i polityki społecznej, red. A. Świątkowski, Kraków 2005.
Wujczyk M., Zakaz dyskryminacji w prawie pracy. Rozważania porównawcze de lege lata i de lege ferenda na gruncie polskich i brytyjskich przepisów antydyskryminacyjnych, Warszawa 2016.
Zawidzka-Łojek A. [w:] Prawo antydyskryminacyjne Unii Europejskiej, red. A. Zawidzka-Łojek, A. Szczerba-Zawada, Warszawa 2015.
Zieliński T. [w:] Kodeks pracy. Komentarz, red. T. Zieliński, Warszawa 2001.

dr hab. Mariusz Bogusz, profesor Uniwersytetu Gdańskiego 
Katedra Postępowania Administracyjnego i Sądowoadministracyjnego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Gdański.
ORCID: 0000-0002-3173-079X

Niedopuszczalność skargi do sądu administracyjnego na „historyczną” bezczynność organu administracji publicznej. Glosa do uchwały składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 czerwca 2020 r., II OPS 5/19

Autor analizuje uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego, w której sąd uznał za niedopuszczalną skargę na „historyczną” bezczynność organu administracji publicznej, czyli taką bezczynność, która istniała w przeszłości, ale nie istnieje w momencie wniesienia skargi.
Autor akceptuje stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego z pewnymi zastrzeżeniami, wskazując, że rozszerzenie zakresu właściwości sądów administracyjnych o tego rodzaju sprawy wymagałoby zmian ustawowych.

dr hab. Mariusz Bogusz, associate professor of the University of Gdansk 
Chair of Administrative Proceedings and Proceedings before Administrative Courts, Faculty of Law and Administration, University of Gdansk. ORCID: 0000-0002-3173-079X

Inadmissibility of Administrative Action for Administrative Authorities’ ‘Historical’ Failure to Act. Commentary on Resolution of a Panel of Seven Judges of the Supreme Administrative Court of 22 June 2020, II OPS 5/19

The author examines the resolution of the Supreme Administrative Court in which the Court declared inadmissible an administrative action (complaint) for an administrative authority’s ‘historical’ failure to act, that is failure to act which existed in the past, but no longer exists at the time when the action is brought. The author accepts the Supreme Administrative Court's position with some reservations, pointing out that extending the scope of administrative courts’ jurisdiction to such cases would require legislative changes.

Bibliografia / References: 

Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012.
Konstytucja RP. Tom II. Komentarz do art. 87–243, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Warszawa 2019.
Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. P. Szustakiew, A. Skoczylas, Warszawa 2016.
Suwaj R., Dopuszczalność wniesienia skargi na bezczynność po wydaniu decyzji przez organ. Glosa krytyczna do uchwały NSA z dnia 22 czerwca 2020 r. (II OPS 5/19), „Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych” 2020/3.
Tarno J.P., Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2011.
Wegner-Kowalska J., Nowy wymiar ochrony sądowej w sprawach bezczynności administracji lub przewlekłego prowadzenia postępowania?, „Państwo i Prawo” 2018/8.
Woś T., H. Knysiak-Sudyka, M. Romańska, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2016.

dr Grzegorz Rząsa 
sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. ORCID: 0000-0003-2658-6655

Skarga na bezczynność wniesiona po zakończeniu postępowania administracyjnego. Glosa do uchwały składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 czerwca 2020 r., II OPS 5/19

Glosa dotyczy zagadnienia, czy skarga na bezczynność wniesiona po zakończeniu postępowania administracyjnego powinna być przedmiotem merytorycznej oceny przez sąd administracyjny. W komentowanej uchwale przyjęto, że w takim przypadku skarga na bezczynność nie podlega merytorycznej ocenie. Stanowisko to należy uznać za trafne. Celem glosy jest wskazanie dodatkowych argumentów na poparcie komentowanej uchwały. Zdaniem autora uchwała ta znajduje, mutatis mutandis, zastosowanie do skargi na przewlekłość postępowania.

dr Grzegorz Rząsa 
judge of the Provincial Administrative Court in Warsaw. ORCID: 0000-0003-2658-6655

Complaint about Failure to Act Filed after Completion of Administrative Proceedings. Commentary on Resolution of a Panel of Seven Judges of the Supreme Administrative Court of 22 June 2020, II OPS 5/19

The commentary concerns the question whether a complaint about failure to act, if filed after completion of administrative proceedings, should be examined by an administrative court on the merits. In the commented resolution, the Court held that in such a case the complaint about failure to act should not be examined on the merits. This standpoint should be considered correct. The aim of this commentary is to identify additional arguments to support the commented resolution. According to the author, the resolution applies, mutatis mutandis, to the complaint about excessive length of proceedings.

Bibliografia / References:

Adamiak B. [w:] Adamiak B., Borkowski J., Metodyka pracy sędziego w sprawach administracyjnych, Warszawa 2015.
Bagińska E., Parchomiuk J. [w:] System prawa administracyjnego. Tom 12. Odpowiedzialność odszkodowawcza w administracji, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2016.
Broniewicz W., Warunki uwzględnienia powództwa, „Państwo i Prawo” 2003/3.
Chmielewski J., Glosa do wyroku WSA w Warszawie z 13.04.2016 r., IV SAB/Wa 457/15, „Orzecznictwo Sądów Polskich” 2017/7–8, poz. 69.
Chojnacka K., Racjonalność wyboru w teorii ekonomii – kilka refleksji dotyczących wyboru, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2014/180, cz. 1.
Grzegorczyk P., Weitz K. [w:] Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016.
Guzik T., Ekonomiczna analiza prawa jako metoda prawoznawstwa, „Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ” 2017/8.
Jagielski J., Jagielska M., Stankiewicz R., Grzywacz M. [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. R. Hauser, M. Wierzbowski, Legalis 2019.
Kabat A. [w:] B. Dauter, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, LEX 2019.
Kmieciak Z., Przewlekłość postępowania administracyjnego w świetle ustaleń europejskiego case law [w:] Analiza i ocena zmian kodeksu postępowania administracyjnego w latach 2010–2011, red. M. Błachucki, T. Górzyńska, G. Sibiga, Warszawa 2012.
Kornacki P., Skarga na przewlekłość postępowania administracyjnego, Warszawa 2014.
Stawecki T., O praktycznym zastosowaniu hermeneutyki w wykładni prawa [w:] Teoria i praktyka wykładni, red. P. Winczorek, Warszawa 2005.
Suwaj R., Glosa krytyczna do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 czerwca 2020 r. (II OPS 5/19), OwSS 2020/3.
Suwaj R., Zmiany w KPA były słuszne, ale nie wszystkie okazały się skuteczne”, „Rzeczpospolita” z 4.08.2020 r., dodatek „Dobra Administracja”.
Trzaskowski R., Wild M., Kontrola abstrakcyjna wzorców umów w świetle badań sądowych, Warszawa 2012.
Witkowska A., Wytaczanie powództw o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone w celu otrzymania kosztów zastępstwa procesowego, „Rzeczpospolita” z 26.01.2014 r.
Wojciechowski B., Ważenie zasad prawnych jako istota argumentacyjno-interpretacyjnego modelu stosowania prawa [, w:] System Prawa Administracyjnego, t. 4, Wykładnia prawa, red. R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel, Warszawa 2015.
Woś T. [w:] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, red. T. Woś, LEX 2016.
Zieliński A., Prawo do sądu a struktura sądownictwa, „Państwo i Prawo” 2003/4.
Grzybowski T., Sarnowiec-Cisłak M., Ważenie zasad prawa w orzecznictwie sądów administracyjnych, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2018/6.