Prawo17 października, 2025

Demokracja i prawo w edukacji obywatelskiej - Emilia Lipiec-Kuzańska

Młodzież wykazuje zainteresowanie życiem publicznym, społecznym i politycznym, ale żeby rozwijać umiejętność odnajdywania się w społeczeństwie obywatelskim, trzeba wzmocnić w uczniach kompetencje i poczucie podmiotowości, a nauczycielom zapewnić autonomię pracy. To założenie edukacji obywatelskiej, która w dziale IV podstawy programowej uczy, jak demokracja i Konstytucja chronią nasze prawa.

Fragment artykułu z miesięcznika „Dyrektor Szkoły” 2025/10

Podstawa programowa wprowadzonej we wrześniu edukacji obywatelskiej powstała w wyniku pracy ośmioosobowego zespołu. – Jako rezultat dyskusji, argumentów, odwoływania się do badań, doświadczeń, a następnie całego procesu związanego z tworzeniem prawa. To doświadczenie pokazuje fundament podstawy programowej, którym jest umiejętność współpracy i współdziałania opartego na wzajemnym szacunku i zaangażowaniu – tłumaczy Urszula Małek, nauczycielka wiedzy o społeczeństwie i historii w I Liceum Ogólnokształcącym im. KEN w Sanoku, współautorka podstawy programowej nowego przedmiotu. – Koncepcja przedmiotu jest umiejscowiona w szeroko rozumianej edukacji obywatelskiej, która jest częścią edukacji patriotycznej, a tradycje uczenia obywatelskiego w Polsce mamy już od okresu międzywojennego.

Stąd założenie, by koncentrować się na poszerzaniu wiedzy o prawach i obowiązkach obywatelskich, rozwijaniu umiejętności krytycznego myślenia, wspieraniu zaangażowania w sprawy publiczne oraz budowaniu postawy odpowiedzialnego, znającego i szanującego przepisy obywatela.

Ważnym źródłem koncepcji przedmiotu były wyniki Międzynarodowego Badania Kompetencji Obywatelskich ICCS 2022 „Młodzi w demokracji”, w którym polscy ósmoklasiści uzyskali jeden z najwyższych średnich wyników z 20 krajów w zakresie wiedzy i rozumienia kwestii obywatelskich (https://iccs.ibe.edu.pl/wp-content/uploads/2023/12/ICCS-2022_raport.pdf). – Byli dumni z tego, że mieszkają w Polsce i uważają się za patriotów. Wyróżniali się zainteresowaniem sprawami politycznymi i społecznymi, ale deklarowali m.in. brak zaufania do instytucji publicznych i – co najważniejsze – brakowało im obywatelskiej sprawczości – zauważa Urszula Małek.

 Zamów prenumeratę: www.profinfo.pl/sklep/dyrektor-szkoly,7340.html


Przeglądaj powiązane tematy

Back To Top