Redakcje Prawo.pl i LEX przygotowały kolejną odsłonę raportu „Poprawmy prawo”. Okazuje się, że – podobnie jak w ubiegłorocznej edycji – obowiązujące przepisy wymagają wielu zmian. Chodzi właściwie o każdą dziedzinę: od podatków i prawa pracy przez prawo cywilne, gospodarcze, administracyjne, po kwestie dotyczące ochrony zdrowia. Nierzadko to kwestie absurdalne – np. źle zaparkowaną hulajnogę trzeba holować jak samochód.
W raporcie „Poprawmy prawo 2022” wskazaliśmy problematyczne przepisy, które należy zmienić. Chodzi przede wszystkim o regulacje mające istotny wpływ na wymiar sprawiedliwości, prawników, podatki, pracę, działalność gospodarczą, zdrowie, oświatę, samorząd i administrację. Do akcji zaprosiliśmy także czytelników. Troje z nich otrzymało cenne nagrody za najlepsze zgłoszenia.
Prawie 20 tys. nowych aktów prawnych
Rok 2021 był spokojniejszy pod względem liczby zmian w prawie niż rok 2020. Ogłoszono prawie 20 tys. nowych aktów prawnych, czyli o 5 tysięcy mniej niż przed rokiem. Ustawa covidowa została zmieniona „tylko” 31 razy, rok wcześniej – aż 64 razy. Niepokojące jest skracanie procesu legislacyjnego, który potrafi trwać zaledwie 10 dni. Nadal zdarzają się przepisy bez vacatio legis albo z „wstecznym” wejściem w życie.
W 2021 r. ogłoszono 119 578 nowych aktów prawnych (w 2020 – 125 890). Przynajmniej raz zmieniono 21 043 akty (w 2020 – 22 567). Ostatecznie jednak różnice są niewielkie i zjawisko inflacji prawa nadal wpływa na stosunki gospodarcze i codzienne życie.
Wiele przepisów do poprawy
Trudno wskazać choćby jedną dziedzinę prawa, która nie wymaga zmian. Poprawy wymagają także regulacje, które są wręcz absurdalne. Przykłady? Regulując status hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego, Ministerstwo Infrastruktury wrzuciło je do jednego worka z samochodami. W efekcie do usuwania hulajnóg z dróg znajdują zastosowanie przepisy dotyczące usuwania np. ciężarówek, z zaangażowaniem policji, starosty, wynajętej firmy, ze stosem papierów i korespondencji. Jeśli policjant lub strażnik gminny stwierdzą, że jakaś elektryczna hulajnoga została zaparkowana niezgodnie z przepisami, to muszą uruchomić art. 130a Prawa o ruchu drogowym. Zamiast wziąć urządzenie i przestawić je w inne miejsce, muszą wydać dyspozycję jego usunięcia. Ta dyspozycja trafia do wyłonionej w przetargu firmy, zajmującej się usuwaniem pojazdów, która zobowiązana jest przewieźć hulajnogę na parking strzeżony.
Limity niezaszczepionych przeciwko COVID-19
Problematyczne okazują się także limity osób niezaszczepionych przeciwko COVID-19. Czytelnicy zwrócili uwagę, że w hotelu, w restauracji, w teatrze czy na basenie ustalenie limitu gości było i będzie nadal fikcją. Przepisy, które weszły w życie 15 grudnia 2021 r., niewiele zmieniły.
Covidowy zakaz eksmisji utrudnia z kolei życie właścicielom mieszkań. Miał obowiązywać kilka miesięcy, a minęło już półtora roku od jego wprowadzenia. – Państwo chroni jednych kosztem drugich, a przecież my też mamy problemy ekonomiczne przez pandemię – mówią rozgoryczeni właściciele lokali. Jeden z nich w ramach akcji „Poprawmy prawo” zaproponował, by pozbyć się tego zakazu z przepisów.
Problematyczne rozliczenia podatków
Poprawy wymagają przepisy dotyczące ulgi dla klasy średniej, ale także opodatkowania zagranicznych spadków i darowizn. Okazuje się, że obowiązujące prawo powoduje konieczność zapłacenia podwójnego podatku od otrzymanych z zagranicy spadków i darowizn. Wszystko przez brak odpowiednich regulacji w zawartych z innymi krajami umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania, ale też w polskiej ustawie o podatku od spadków i darowizn. Problem nabiera znaczenia, bo Polacy coraz częściej bliskich mają za granicą. Tutaj również zmiana prawa jest konieczna.
