1. Verbod op het gebruik tijdens de werkuren
Een werkgever kan zijn werknemers verbieden de verschillende bestaande sociale media te gebruiken tijdens de uren waarop hij ter beschikking van de werkgever staat, d.w.z. tijdens zijn werkuren.
Om misbruik te vermijden, werd een collectieve arbeidsovereenkomst gesloten. Deze collectieve arbeidsovereenkomst nr. 81 regelt de controles die een werkgever kan uitvoeren op de communicatiemiddelen alsook de controle van de gegevens. De collectieve overeenkomst schept zo een evenwicht tussen de controles die de werkgever kan uitvoeren en het recht op privéleven van de werknemers.
Als de werkgever beslist de media in zijn onderneming te verbieden, moet hij zijn werknemers op een ondubbelzinnige manier op de hoogte brengen. Dit verbod zal echter niet mogelijk zijn tijdens de pauze van de werknemer, aangezien laatstgenoemde tijdens die periode niet meer ter beschikking van de werkgever is.
De werkgever kan ook beslissen de apps/media niet te verbieden, maar de toegang te beperken. Hij kan bijvoorbeeld een tijdslot invoeren tijdens welk zijn werknemers de apps mogen gebruiken.
2. Controles
Als het toestel eigendom is van de werkgever kan laatstgenoemde gemakkelijker controles uitvoeren. Deze controles moeten echter de beginselen van doeleinde, evenredigheid en transparantie in acht nemen.
Tijdens deze controles moeten diverse inlichtingen aan de werknemers worden verstrekt.
Deze inlichtingen worden collectief meegedeeld via de ondernemingsraad. Als er geen ondernemingsraad is, worden de inlichtingen meegedeeld via het comité voor preventie en bescherming op het werk. Als er geen is, gebeurt de kennisgeving via de vakbondsafvaardiging of rechtstreeks aan de werknemers (als er geen enkel collectief orgaan binnen de onderneming is).
Naast een collectieve kennisgeving moet de werkgever zijn werknemers ook individueel op de hoogte brengen. De kennisgeving herhaalt de inlichtingen die werden gegeven op de ondernemingsraad. Deze kennisgeving zal ook dienen om de werknemers op de hoogte te brengen:
- van het gebruik dat zij mogen maken van de tools die hun ter beschikking worden gesteld in het kader van de uitvoering van hun werk alsook van de gebruiksbeperkingen;
- van hun rechten, plichten en verbintenissen betreffende de elektronische communicatiemiddelen in het bedrijfsnetwerk;
- van de sancties die bepaald zijn in geval van tekortkoming.
Deze inlichtingen kunnen via verschillende kanalen worden gecommuniceerd, in de vorm van een algemene instructie, via het arbeidsreglement, de individuele overeenkomst of door richtlijnen die worden gegeven bij elk gebruik van de tools.
Deze kennisgevingen gebeuren naast de verplichte algemene vermeldingen die in het arbeidsreglement moeten worden opgenomen.
3. Individualisering van de gegevens
Als de werkgever onregelmatigheden vaststelt tijdens zijn globale controle, kan hij verder gaan in zijn controle, d.w.z. de gecontroleerde gegevens individualiseren om ze aan een werknemer toe te wijzen.
Tijdens deze individualisering moet de werkgever de beginselen van doeleinde, evenredigheid en transparantie verder in acht nemen.
Er bestaan twee individualiseringsprocedures: rechtstreekse individualisering en onrechtstreekse individualisering.
4. Wat met het gebruik van artificiële intelligentie binnen de onderneming?
De collectieve arbeidsovereenkomst nr. 81 bepaalt niets specifiek over artificiële intelligentie, maar Europa heeft een rechtskader opgesteld, in de vorm van een Europese regelgeving die tot doel heeft de goede werking van de interne markt te waarborgen en de rechten van de burgers te beschermen.
Deze regelgeving voorziet in maatregelen die de werkgever moet nemen om zijn werknemers een voldoende beheersing van AI te waarborgen. Deze maatregelen zijn van toepassing sinds 2 februari 2025.
Deze maatregelen moeten de werknemers in staat stellen AI te gebruiken met kennis van zaken en bewust te zijn van de mogelijkheden en risico’s.
Meer info
Bekijk duiding bij de wetgeving op SocialEye (praktische module)
Bekijk duiding bij de wetgeving op SocialEye (juridische module)
