Czy uczelnie są przygotowane na sytuacje kryzysowe? Czy infrastruktura w szkołach wyższych jest dostosowana do potencjalnych zagrożeń? Jak wygląda współpraca z lokalnymi służbami?

Wolters Kluwer Polska i Fundacja Rektorów Polskich w ramach partnerstwa strategicznego od 2021 r. wspólnie realizują projekty badawcze na polskich uczelniach. W latach poprzednich nasze badania dotyczyły wpływu nowych technologii na zarządzanie uczelnią, w tym wprowadzanych i planowanych rozwiązań usprawniających prace m.in. w obszarze administracji oraz działalności dydaktycznej uczelni. Wszystkie raporty są dostępne do pobrania TUTAJ.

W ramach współpracy w 2025 r. kontynuujemy nasz projekt, skupiając się na analizie stopnia przygotowania uczelni do realizacji zadań obronnych i zarządzania kryzysowego.

W okresie 27 marca-25 kwietnia 2025 r. przeprowadziliśmy wywiady jakościowe z 19 osobami odpowiedzialnych na uczelniach za sprawy obronności i zarządzania kryzysowego.

Serdecznie zachęcamy do zapoznania się z wynikami badania. Jak pisze we wstępie do raportu prof. dr hab., gen. dyw. w stanie spoczynku Bogusław Pacek – Elicie polskiego państwa, profesorom, rektorom, dziekanom, dyrektorom instytutów nie trzeba tłumaczyć, że temat obronności i zarządzania kryzysowego w bardzo niepewnych czasach, w jakich żyjemy i w których odpowiadamy za ważne zadania, obliguje nas do działań, o których zapomnieliśmy po wielu dekadach pokojowego funkcjonowania. Warto więc zapoznać się z tym raportem, a następnie – rozważając występujące wyzwania i wnioski – dostosować je do realiów swojej uczelni.

Zapraszamy do zapoznania się z wynikami unikatowego badania „Zadania obronne i zarządzanie kryzysowe w szkołach wyższych – praktyki, wyzwania, rekomendacje”.

W raporcie znajdziesz informacje na temat:

  • Struktury organizacyjnej zadań obronnych na uczelniach
  • Zakresu obowiązków specjalistów ds. obronnych
  • Poziomu przygotowania szkół wyższych do działań kryzysowych
  • Barier infrastrukturalnych i prawnych, jakie napotykają uczelnie
  • Współpracy z instytucjami zewnętrznymi
     

Jeśli chcesz bezpłatnie otrzymać raport, wypełnij krótki formularz.

Pobierz raport i sprawdź, jak Twoja uczelnia wypada na tle innych
Wypełnij formularz, aby otrzymać raport:
Fragment raportu

Działania obronne w strukturze uczelni

Można wyróżnić trzy modele organizacyjne realizacji zadań obronnych w ramach struktury uczelni. Różnice między nimi wynikają ze stopnia wyodrębnienia strukturalnego, zakresu kompetencji oraz sposobu włączenia w ogólną strukturę administracyjną uczelni.

Najczęściej spotykanym modelem w badanych uczelniach (12 z 20) było wydzielenie jednostek organizacyjnych – działu/biura/sekcji, które są zorientowane wyłącznie na kwestie obronne lub funkcjonują jako jednostka ds. ochrony informacji niejawnych z rozszerzonym zakresem o zadania obronne. Zdarzają się również przypadki działów łączące funkcje obronne z zarządzaniem kryzysowym i szeroko pojmowanym bezpieczeństwem.

Charakterystyka działalności osób odpowiedzialnych za realizację zadań z zakresu obrony i zarządzania kryzysowego na uczelni, tzw. „obronników"

Ochrona informacji niejawnych w każdej uczelni jest jednoznacznie podporządkowana rektorowi – zadania w tym zakresie realizują nie tylko pełnomocnicy rektora ds. ochrony informacji niejawnych, ale również kierownicy odpowiednich działów lub sekcji.

Natomiast w przypadku spraw dotyczących obronności uczelnie stosują zróżnicowane rozwiązania organizacyjne. W większości szkół wyższych (15 z 20) pracownicy odpowiedzialni za te zadania – kierownicy działów lub specjaliści – podlegają bezpośrednio rektorowi.

Przygotowanie uczelni do realizacji zadań obronnych i zarządzania kryzysowego

We wszystkich badanych uczelniach działania związane z obronnością i zarządzaniem kryzysowym prowadzone są zgodnie z zewnętrznymi aktami prawnymi, wewnętrznymi rozporządzeniami rektora oraz przyjętymi procedurami działania na wypadek różnych zdarzeń.

Należy jednak zauważyć, że z uwagi na autonomię uczelni oraz ich zróżnicowaną specyfikę organizacyjną każda z nich opracowywała stosowną dokumentację we własnym zakresie – na podstawie wiedzy i doświadczenia osób odpowiedzialnych za sprawy obronne. Osoby te odpowiadają za przygotowanie i aktualizację dokumentów, a także za planowanie zasobów ludzkich i rzeczowych.


Zadania obronne i zarządzanie kryzysowe w szkołach wyższych – praktyki, wyzwania, rekomendacje

Raport z badania przeprowadzonego na uczelniach w 2025 r. 

O badaniu 

Celem badania pt. Zadania obronne i zarządzanie kryzysowe w szkołach wyższych – praktyki, wyzwania, rekomendacje, zrealizowanego przez Wolters Kluwer Polska wspólnie ze swoim partnerem strategicznym Fundacją Rektorów Polskich była analiza stopnia przygotowania uczelni do realizacji zadań obronnych i zarządzania kryzysowego.
W ramach realizacji badania w dniach 27 marca-25 kwietnia 2025 r. przeprowadzono wywiady z osobami odpowiedzialnych na uczelniach za sprawy obronności i zarządzania kryzysowego.
Rozmowy przeprowadzono łącznie z 19 specjalistami reprezentującymi 20 uczelni – jedna z tych osób była odpowiedzialna za dwie placówki. Badaniem objęto szkoły wyższe z różnych regionów Polski.
W wyniku tych rozmów powstał obraz całościowego podejścia uczelni do zagadnień obronności i zarządzania kryzysowego, uwzględniający zarówno aspekty organizacyjne, jak i praktyczne doświadczenia szkół wyższych.

Zespół realizujący badanie:
Marzena Gembara, Dyrektor Zarządzająca, Fundacja Rektorów Polskich
Anna Kojtych, Z-ca Dyrektora Działu Badań i Analiz, Wolters Kluwer Polska
Dr Natalia Kraśniewska, Adiunkt naukowo-badawcza, Fundacja Rektorów Polskich
Monika Kulesza-Czupryn, Dyrektor Segmentu Szkolnictwo Wyższe i Nauka, Wolters Kluwer Polska
Elżbieta Piotrowska-Albin, Dyrektor Działu Badań i Analiz, Wolters Kluwer Polska

Wszystkim osobom, które wzięły udział w badaniu, serdecznie dziękujemy!

Polecane rozwiązania dla uczelni
Zadania obronne i zarządzanie kryzysowe w szkołach wyższych – praktyki, wyzwania, rekomendacje

Raport z badania przeprowadzonego na uczelniach w 2025 r. 

Back To Top