Peter en Dirk Visser 23 september.jpg
Fiscaliteit & AccountingLegal25 september, 2024

Gen AI op de campus: in gesprek met hoogleraar en advocaat Dirk Visser

Terwijl studenten weer massaal naar hun colleges trekken, vraag ik me af welke impact generatieve artificiële intelligentie, zoals ChatGPT, heeft op hun academisch parcours. Gen AI speelt immers een steeds grotere rol in traditionele studietaken, zoals het schrijven van een scriptie of het uitvoeren van een literatuurstudie. Wat zijn de gevolgen voor zowel studenten als docenten: hoe gaan zij om met de nieuwe mogelijkheden van AI? Welke uitdagingen liggen op de loer? Peter Immink ging hierover in gesprek met Dirk Visser, advocaat en hoogleraar intellectuele eigendomsrechten aan de Universiteit Leiden.

Artificiële intelligentie op de campus: nieuwe onderwijskansen en -risico's

Met ruim 20 jaar ervaring als hoogleraar, kent Dirk Visser het academisch speelveld door en door. In ons gesprek legt hij de vinger op een cruciaal punt: AI biedt ook voor het onderwijs talrijke opportuniteiten, maar het is essentieel om een evenwicht te vinden tussen technologische innovatie enerzijds en het behoud van intellectuele skills anderzijds. Dirk legt uit: "AI is een fantastisch hulpmiddel, zowel voor professionals als studenten. Vergelijk het met een geavanceerde spellingscontrole die daarnaast ook teksten kan herschrijven, samenvatten en vertalen. Dat opent een breed scala aan mogelijkheden voor juridisch onderzoek, waaronder rechtsvergelijking."

En toch brengt AI in een onderwijscontext ook risico's met zich mee, vertelt hij me. Zo is er het risico van de betrouwbaarheid van de bron: hoe weet je of de informatie die AI genereert echt of verzonnen is? Daarnaast is er de uitdaging om te bepalen of een student zijn werk zelf heeft geschreven of dat het volledig door ChatGPT is opgesteld. "Veel wordt duidelijk als je met studenten het gesprek aangaat", stelt Dirk. "Na een uur praten over hun scriptie, ondervind je snel wie het stuk daadwerkelijk zelf heeft geschreven." Principiëler vindt hij de vraag: wat is het gevaar dat we fundamentele vaardigheden, zoals het schrijven en interpreteren van een correcte tekst, verliezen? En hoe ernstig is dat?

"Een collega vertelde me dat hij dertig jaar geleden honderd telefoonnummers uit zijn hoofd kende, net zoals intellectuelen vroeger gedichten moeiteloos konden reciteren. Je kan jezelf afvragen hoe belangrijk deze vaardigheden werkelijk zijn, maar als hoogleraar focus ik me op het leren omgaan met Gen AI en het bijbrengen van de vaardigheden die nodig zijn om een sterke tekst te schrijven, nu én in de toekomst. En als AI dit straks beter kan, welke skills moeten studenten dan echt ontwikkelen?" Het zijn vraagstukken die zowel Dirk als mij bezighouden.

Van hype, naar handigheid: kritisch denken als sleutel

Tijdens mijn gesprek met Dirk Visser blijkt al snel: AI is here to stay en staat zelfs nog maar in de kinderschoenen. In plaats van tools zoals ChatGPT te verbannen, moeten we studenten dus leren ze effectief te gebruiken. Kritisch inzicht staat daarbij centraal. Dat wordt me ook duidelijk door een interessante oefening die Dirk zijn studenten laat uitvoeren: hij geeft hen de opdracht om een taak eerst met AI te voltooien, om daarna zelf de valkuilen te ontdekken.

"Studenten ondervinden zo dat de output van ChatGPT vaak te generiek is, niet to the point komt en bijvoorbeeld moeite heeft met het identificeren van de belangrijkste overwegingen in een cassatiearrest", vertelt Dirk. "ChatGPT komt vaak met uitgebreide en omslachtige antwoorden, terwijl deze in de kern tot enkele zinnen kunnen worden samengevat. Dit leert studenten hoe belangrijk het is om helder te schrijven en scherp te analyseren, en benadrukt dat ze niet blindelings op AI kunnen vertrouwen. Voor een kwalitatieve analyse, is een menselijke kwaliteitscheck essentieel."

De uitdaging is om studenten voor te bereiden op een toekomst waarin artificiële intelligentie onmisbaar is. Ze moeten Gen AI niet alleen leren gebruiken, maar er ook kritisch en bewust mee omgaan.

Actueel, betrouwbaar en compleet

Het is duidelijk hoe belangrijk de balans is tussen innovatie en betrouwbaarheid. AI, hoewel veelbelovend, moet hand in hand gaan met een stevige kwaliteitscontrole. Bij Wolters Kluwer zien we dit principe in actie. Terwijl we innoveren met oplossingen zoals InView en Jura, blijft de garantie van kwaliteit en betrouwbaarheid centraal staan. Eerder benadrukte ik al de onmisbare rol van de auteur, die door zijn vakkennis en denkproces een unieke stempel op zijn werk drukt, iets wat een machine niet kan evenaren. Ook onze vakredactie speelt hierin een sleutelrol: zij controleren niet alleen de inhoud, maar trainen daarnaast de AI-systemen die we zelf ontwikkelen om betrouwbare output te genereren.

Onze content draagt bij aan deze betrouwbaarheid. We hanteren structuren en formules die soms al meer dan een eeuw oud zijn. Die structuren, continu gewaarborgd door externe redacties, verzekeren dat de informatie die wij publiceren van topkwaliteit is. ctueel, betrouwbaar en compleet: dankzij deze kernwaarden zijn we bij Wolters Kluwer een kwaliteitslabel, een soort baken van licht in een steeds groter wordende zee van (des) informatie.

What's next? Een blik op de toekomst van AI, auteursrechten en onderwijs

De opkomst van AI roept veel vragen op met betrekking tot auteursrechten, ook in het onderwijs. Is er nieuwe regelgeving nodig om auteursrechten te beschermen in het AI-tijdperk? Voorlopig is het nog koffiedik kijken hoe het wetgevend kader zal evolueren. Dirk Visser pleit in elk geval voor bedachtzaamheid. "De wetgever loopt onvermijdelijk achter op nieuwe technologieën, al durf ik niet te zeggen of snellere wetgeving de oplossing is. Belangrijker is hoe de praktijk zich ontvouwt. De manier waarop rechters met AI omgaan, welke uitspraken zij doen, zal de richtingwijzer zijn voor de toekomst van zowel onderwijs als auteursrechten." Een evolutie die we bij Wolters Kluwer mee op de voet volgen - to be continued!

Peter Immink


Peter Immink heeft ruim 15 jaar expertise opgebouwd in verschillende aspecten van het uitgeefproces, waaronder publicatie, strategie en digitale transformatie en verdiept zich dan ook graag in nieuwe technologieën die de uitgeefindustrie transformeren. Daarnaast heeft hij een sterke passie voor het ontdekken van getalenteerde auteurs en volgt hun ontwikkeling mee op om op die manier samen succesvolle samenwerkingen op te zetten. In zijn huidige rol als VP Content is Peter verantwoordelijk voor alles aangaande auteurs en het Legal & Regulatory content portfolio in de Benelux.

Peter Immink
VP Publishing & Operations | Wolters Kluwer Benelux
Back To Top