De vervangingsovereenkomst

De werkgever wordt soms geconfronteerd met problemen die rijzen ingevolge de afwezigheid van een vaste werknemer waarvan de duur niet met zekerheid kan worden bepaald. Dit is ondermeer de reden waarom in de Wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten een artikel ingelast werd (art. 11ter) dat de werkgever toelaat een vervangingsovereenkomst af te sluiten teneinde een tijdelijke afwezigheid (of afwezigheden) van één of meer werknemers op te vangen.

Aard en doel van de overeenkomst

Aard van de overeenkomst

De vervangingsovereenkomst is een gewone arbeidsovereenkomst die kan worden gesloten met een bediende, een arbeider, een handelsvertegenwoordiger, een dienstbode en die bedoeld is (zie verder) om een werknemer te vervangen die tijdelijk zijn arbeidsprestaties niet kan uitvoeren.

Doel van de overeenkomst 

Het doel van de overeenkomst is om, zoals de benaming al aangeeft, te voorzien in de vervanging van een werknemer die tijdelijk afwezig is. Deze overeenkomst mag immers gesloten worden in alle gevallen waarin de uitvoering van de overeenkomst door een werknemer wordt geschorst, behalve indien de schorsing het gevolg is van:
- een gebrek aan werk wegens economische redenen;
- slecht weer;
- een staking;
- een lock-out.

Vorm en inhoud van de vervangingsovereenkomst

De wet legt bepaalde vormelijke en inhoudelijke voorwaarden op wanneer een vervangingsovereenkomst wordt gesloten.

Verplicht schriftelijk document

De overeenkomst moet steeds schriftelijk opgemaakt worden. Dit geschrift moet voor elke werknemer apart opgemaakt worden, ten laatste op het ogenblik van de indiensttreding, dus voordat de uitvoering van de overeenkomst effectief begint.

Duur van de vervangingsovereenkomst

Principes
De overeenkomst mag naar keuze van de partijen voor bepaalde of voor onbepaalde tijd worden gesloten.

Maximale duur

De overeenkomst mag niet langer dan 2 jaar duren. 

Sanctie indien de maximale duur wordt overschreden

Wordt de periode van 2 jaar overschreden, dan zal de overeenkomst worden onderworpen aan dezelfde voorwaarden als deze die gelden voor overeenkomsten voor onbepaalde tijd 

Uitzondering op het principe van de maximale duur

De maximumgrens van 2 jaar geldt echter niet voor de overeenkomst die wordt gesloten om een werknemer in de privésector te vervangen die een tijdskrediet (in de ruime zin) of een thematisch verlof (zie De thematische verloven) heeft genomen.

Opeenvolgende vervangingsovereenkomsten

Mogelijkheid om opeenvolgende overeenkomsten te sluiten

De wet laat toe om zonder enige beperking opeenvolgende vervangingsovereenkomsten te sluiten, ongeacht of ze voor bepaalde tijd of voor onbepaalde tijd zijn gesloten.

Uitvoering van de overeenkomst

Enkele bijzonderheden daargelaten moet de werkgever ten aanzien van de vervangende werknemer alle algemene bepalingen van de w et van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten respecteren

Beëindiging van de overeenkomst

Er moet een onderscheid worden gemaakt naargelang de vervangingsovereenkomst voor bepaalde tijd of voor onbepaalde wordt gesloten.