การปฏิรูป Basel III เป็นชุดมาตรฐานระหว่างประเทศที่พัฒนาโดย คณะกรรมการกำกับดูแลภาคธนาคารแห่งบาเซิล (Basel Committee on Banking Supervision - BCBS) ซึ่งจะถูกนำมาใช้ในประเทศไทยอย่างเป็นลำดับขั้น เพื่อเสริมสร้างความแข็งแกร่งของระบบการเงินในประเทศ กฎระเบียบเหล่านี้มีเป้าหมายเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารความเสี่ยง ยกระดับความสามารถในการรองรับวิกฤตทางการเงิน และส่งเสริมเสถียรภาพของภาคธนาคาร ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) เป็นหน่วยงานที่รับผิดชอบในการกำกับดูแลและดำเนินการตามมาตรฐาน Basel โดยมีการปรับใช้ให้เหมาะสมกับสภาพตลาดการเงินของประเทศ ธปท. กำลังเตรียมการบังคับใช้กฎเกณฑ์ด้านเงินกองทุนตามหลักการที่ให้ความสำคัญกับ ความเรียบง่าย (Simplicity) ความสามารถในการเปรียบเทียบ (Comparability) และ ความอ่อนไหวต่อความเสี่ยง (Sensitivity)
วัตถุประสงค์ของการปฏิรูป Basel III
✔ เพิ่มความอ่อนไหวต่อความเสี่ยง ปรับปรุงวิธีการคำนวณ สินทรัพย์เสี่ยงถ่วงน้ำหนัก (Risk-Weighted Assets - RWAs) เพื่อให้การรักษาเงินกองทุนสะท้อนถึงความเสี่ยงและความผันผวนในช่วงวิกฤตได้ดียิ่งขึ้น
✔ ส่งเสริมความสามารถในการเปรียบเทียบ กำหนดมาตรฐานที่ช่วยให้การประเมินความเสี่ยงของธนาคารที่ใช้ วิธีการประเมินตามแบบจำลองภายใน (Model-Based Approaches) มีความเป็นมาตรฐานเดียวกันมากขึ้น
✔ ทำให้การปฏิบัติตามกฎระเบียบเป็นเรื่องง่ายขึ้น ออกแบบเกณฑ์การปฏิบัติให้สามารถนำไปใช้ได้ง่ายขึ้น เพื่อให้ธนาคารสามารถปฏิบัติตามได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ปัจจุบัน ธปท. กำลังดำเนิน การศึกษาผลกระทบเชิงปริมาณ (Quantitative Impact Study - QIS) ร่วมกับกลุ่มธนาคารที่ได้รับการคัดเลือก เพื่อประเมินผลกระทบของการปฏิรูป Basel III ต่อสถาบันการเงินในประเทศ โดยผลลัพธ์ของ QIS จะถูกนำมาใช้เพื่อพิจารณาความพร้อมของภาคการเงิน และกำหนดแนวทางและกรอบระยะเวลาในการบังคับใช้กฎระเบียบดังกล่าวในประเทศไทย การบังคับใช้กฎระเบียบเหล่านี้ คาดว่าจะเริ่มต้นในวันที่ 1 มกราคม 2571 โดยธนาคารส่วนใหญ่จะมีช่วง รายงานแบบขนาน (Parallel Reporting) เป็นระยะเวลา 6 เดือน เพื่อช่วยให้การเปลี่ยนผ่านเป็นไปอย่างราบรื่น